Julia Bacha: Pay attention to nonviolence

Julia Bacha: Quan tâm tới đấu tranh phi bạo lực

Translator: An Trinh Reviewer: Van Pham

I'm a filmmaker.

Tôi là nhà làm phim.

For the last 8 years,

Trong 8 năm qua,

I have dedicated my life

Tôi đã dành đời mình

to documenting the work

để ghi lại một công trình

of Israelis and Palestinians

của người dân Ixraen và Palextin

who are trying to end the conflict

những người đang cố gắng chấm dứt xung đột

using peaceful means.

bằng biện pháp hòa bình.

When I travel with my work

Khi tôi đi công tác

across Europe and the United States,

giữa Châu Âu và Mỹ,

one question always comes up:

một câu hỏi thường xuất hiện:

Where is the Palestinian Gandhi?

Gandhi của Palextin đâu rồi?

Why aren't Palestinians

Tại sao người Palextin không

using nonviolent resistance?

đấu tranh phi bạo lực?

The challenge I face when I hear this question

Thách thức tôi gặp phải khi nghe câu hỏi này

is that often I have just returned from the Middle East

thường có khi tôi quay về từ vùng Trung Đông

where I spent my time

nơi tôi dành thời gian

filming dozens of Palestinians

quay cảnh hàng chục người Palextin

who are using nonviolence

đang dùng biện pháp phi bạo lực

to defend their lands

để bảo vệ vùng đất của họ

and water resources

và nguồn nước

from Israeli soldiers and settlers.

khỏi quân lính và người định cư Ixraen

These leaders are trying to forge

Những người lãnh đạo này đang cố gắng thúc đẩy

a massive national nonviolent movement

một phòng trào phi bạo lực rộng trãi trên cả nước

to end the occupation

nhằm chấm dứt sự chiếm đóng

and build peace in the region.

và xây dựng hòa bình trong khu vực.

Yet, most of you

Nhưng, đa số quý vị

have probably never heard about them.

có thể chưa nghe tới họ.

This divide between what's happening on the ground

Sự khác biệt giữa những gì diễn ra trong thực tế

and perceptions abroad

và quan niệm của người ngoài

is one of the key reasons

là một trong những lý do chính

why we don't have yet

mà chúng ta chưa có

a Palestinian peaceful resistance movement

một phong trào đấu tranh hòa bình Palextin

that has been successful.

thành công.

So I'm here today

Do vậy tôi tới đây ngày hôm nay

to talk about the power of attention,

để nói về sức mạnh của sự quan tâm

the power of your attention,

sức mạnh của sự quan tâm của quý vị,

and the emergence and development

và sự hình thành và phát triển

of nonviolent movements

của những phong trào phi bạo lực

in the West Bank, Gaza and elsewhere --

ở Bờ Tây, Gaza và những nơi khác --

but today, my case study is going to be Palestine.

nhưng ngày hôm nay, đề tài trình bày của tôi sẽ là về Palextin.

I believe that what's mostly missing

Tôi tin rằng yếu tố còn thiếu nhất

for nonviolence to grow

để phát triển phong trào phi bạo lực

is not for Palestinians

không phải là để người dân Palextin

to start adopting nonviolence,

bắt đầu tiến hành phi bạo lực,

but for us to start paying attention

mà là chúng ta phải bắt đầu quan tâm

to those who already are.

tới những người đã tiến hành rồi.

Allow me to illustrate this point

Cho phép tôi nói rõ hơn điểm này

by taking you to this village

bằng cách đưa quý vị tới ngôi làng

called Budrus.

có tên là Budrus

About seven years ago,

Khoảng bảy năm trước,

they faced extinction,

dân làng này có nguy cơ bị xóa sổ,

because Israel announced it would build a separation barrier,

vì Ixaren tuyên bố họ sẽ xây hàng rào chắn

and part of this barrier

và một phần của hàng rào này

would be built on top of the village.

sẽ được xây trên ngôi làng

They would lose 40 percent of their land

Họ sẽ mất 40% diện tích đất

and be surrounded,

và bị bao bọc,

so they would lose free access

nên họ sẽ mất quyền đi lại tự do

to the rest of the West Bank.

tới những nơi khác của Bờ Tây

Through inspired local leadership,

Nhờ sự lãnh đạo nhiệt tình của địa phương

they launched a peaceful resistance campaign

họ đã khởi động chiến dịch đấu tranh hòa bình

to stop that from happening.

để ngăn việc đó diễn ra.

Let me show you some brief clips,

Tôi sẽ cho quý vị xem một vài đoạn ngắn,

so you have a sense

để quý vị có ý niệm

for what that actually looked like on the ground.

về thực tế đã diễn ra như thế nào

(Music)

(Nhạc)

Palestinian Woman: We were told the wall

Người phụ nữ Palextin: Chúng tôi được biết là bức tường

would separate Palestine from Israel.

sẽ chia cắt Palextin khỏi Ixaren.

Here in Budrus,

Ở Budrus này,

we realized the wall would steal our land.

chúng tôi hiểu rằng bức tường này sẽ cướp đất của chúng tôi.

Israeli Man: The fence has, in fact,

Người đàn ông Ixaren: Thực tế là bức rào chắn

created a solution to terror.

là một giải pháp kinh hoàng.

Man: Today you're invited

Người đàn ông: Hôm nay quý vị được mời

to a peaceful march.

tham dự diễu hành hòa bình

You are joined

Tham gia cùng quý vị là

by dozens of your Israeli brothers and sisters.

hàng chục người anh em Ixaren

Israeli Activist: Nothing scares the army

Nhà hoạt động người Ixaren: Không gì khiến quân đội sợ

more than nonviolent opposition.

hơn là chống đối phi bạo lực.

Woman: We saw the men

Người phụ nữ: Chúng tôi thấy những người đàn ông

trying to push the soldiers,

đang cố đẩy quân lính,

but none of them could do that.

nhưng không ai trong số họ có thể làm được điều đó.

But I think the girls could do it.

Nhưng tôi nghĩ phũ nữ có thể làm được.

Fatah Party Member: We must empty our minds

Thành viên Đảng Fatah: Chúng ta phải xóa bỏ suy nghĩ

of traditional thinking.

về lối tư duy truyền thống

Hamas Party Member: We were in complete harmony,

Thành viên Đảng Hamas: Chúng tôi hoàn toàn hòa hợp,

and we wanted to spread it to all of Palestine.

và chúng tôi muốn chia sẻ điều đó tới mọi người Palextin

Chanting: One united nation.

Đồng thanh: Đất nước thống nhất.

Fatah, Hamas and the Popular Front!

Fatah, Hamas và Mặt trận Nhân dân Giải phóng!

News Anchor: The clashes over the fence continue.

Phóng viên: Các cuộc xung đột giữa khu hàng rào tiếp tục.

Reporter: Israeli border police were sent to disperse the crowd.

Phóng viên: Bộ đội biên phòng Ixaren được điều tới để giải tán đám đông.

They were allowed to use any force necessary.

Họ được phép sử dụng mọi vũ lực cần thiết.

(Gunshots)

(Tiếng súng)

Man: These are live bullets.

Người đàn ông: Đấy là đạn thật.

It's like Fallujah. Shooting everywhere.

Nó giống như Falluja. Súng bắn khắp nơi.

Israeli Activist: I was sure we were all going to die.

Nhà hoạt động Ixaren: Tôi đã tin là chúng tôi sẽ chết

But there were others around me who weren't even cowering.

Nhưng có những người khác quanh tôi thậm chí không run sợ.

Israeli Soldier: A nonviolent protest

Quân lính Ixaren: Biểu tình phi bạo lực

is not going to stop the [unclear].

sẽ không chấm dứt [không rõ].

Protester: This is a peaceful march.

Người biểu tình: Đây là cuộc diễu hành hòa bình.

There is no need to use violence.

Không cần dùng bạo lực.

Chanting: We can do it! We can do it!

Đồng thanh: Chúng ta có thể làm được. Chúng ta có thể làm được.

We can do it!

Chúng ta có thể làm được!

Julia Bacha: When I first heard

Julia Bacha: Khi tôi lần đầu nghe

about the story of Budrus,

đến câu chuyện của làng Budrus,

I was surprised

tôi ngạc nhiên

that the international media had failed to cover

là truyền thông quốc tế đã không đề cập tới

the extraordinary set of events

loạt sự kiện đặc biệt này

that happened seven years ago,

đã xảy ra bảy năm trước đây,

in 2003.

vào năm 2003.

What was even more surprising

Điều còn ngạc nhiên hơn

was the fact that Budrus was successful.

là một thực tế rằng Budrus đã thành công.

The residents, after 10 months of peaceful resistance,

Người dân, sau 10 tháng đấu tranh hòa bình,

convinced the Israeli government

đã thuyết phục chính phủ Ixaren

to move the route of the barrier off their lands

dời tuyến rào chắn khỏi vùng đất của họ

and to the green line,

và sang đường màu xanh,

which is the internationally recognized boundary

là biên giới được quốc tế công nhận

between Israel and the Palestinian Territories.

giữa Ixaren và Lãnh thổ Palextin

The resistance in Budrus

Cuộc kháng chiến ở Budrus

has since spread

kể từ đó đã lan sang

to villages across the West Bank

các làng trong vùng Bờ Tây

and to Palestinian neighborhoods in Jerusalem.

và tới những khu người Palextin ở Jerusalem.

Yet the media remains mostly silent

Nhưng truyền thông vẫn chủ yếu im lặng

on these stories.

đối với những chuyện này.

This silence carries profound consequences

Sự im lặng này dẫn tới nhiều hậu quả sâu sắc

for the likelihood

đối với khả năng

that nonviolence can grow,

để đấu tranh phi bạo lực có thể phát triển,

or even survive,

hoặc thậm chí tồn tại,

in Palestine.

ở Palextin.

Violent resistance

Đấu tranh bạo lực

and nonviolent resistance

và đấu tranh phi bạo lực

share one very important thing in common;

có một điểm chung quan trọng;

they are both a form of theater

chúng đều là một dạng nhà hát

seeking an audience to their cause.

tìm kiếm khán giả vì mục tiêu của họ.

If violent actors

Nếu những diễn viên bạo lực

are the only ones constantly getting front-page covers

là những người duy nhất liên tục xuất hiện trên trang bìa

and attracting international attention

và thu hút sự chú ý của quốc tế

to the Palestinian issue,

tới vấn đề Palextin,

it becomes very hard

sẽ rất khó

for nonviolent leaders

cho những người lãnh đạo phi bạo lực

to make the case to their communities

giải thích với cộng đồng của họ

that civil disobedience

rằng sự bất tuân dân sự

is a viable option

là một giải pháp khả thi

in addressing their plight.

để giải quyết tình hình của họ.

The power of attention

Sức mạnh của sự quan tâm

is probably going to come as no surprise

có lẽ không là điều ngạc nhiên

to the parents in the room.

với những bậc cha mẹ trong phòng này.

The surest way

Cách chắc chắn nhất

to make your child throw increasingly louder tantrums

để bắt con quý vị bớt cơn tam bành

is by giving him attention

là quan tâm tới chúng

the first time he throws a fit.

ngay khi chúng nổi cơn.

The tantrum will become

Cơn tam bành sẽ trở thành,

what childhood psychologists call

theo cách gọi của các nhà tâm lý trẻ em

a functional behavior,

một hành vi chức năng,

since the child has learned

vì đứa trẻ đã biết rằng

that he can get parental attention out of it.

nó có thể có sự quan tâm của cha mẹ nhờ việc đó.

Parents can incentivize or disincentivize behavior

Cha mẹ có thể khuyến khích hoặc không khuyến khích hành vi

simply by giving or withdrawing

chỉ bằng cách mang tới hoặc từ bỏ

attention to their children.

sự quan tâm tới con cái họ.

But that's true for adults too.

Nhưng điều này cũng đúng với người lớn.

In fact, the behavior

Trên thực tế, hành vi

of entire communities and countries

của cả cộng đồng và quốc gia

can be influenced,

có thể bị ảnh hưởng,

depending on where

tùy thuộc vào nơi

the international community chooses

cộng đồng thế giới muốn

to focus its attention.

tập trung sự quan tâm.

I believe that at the core of ending the conflict in the Middle East

Tôi tin rằng cốt lõi để chấm dứt xung đột ở Trung Đông

and bringing peace

và mang tới hòa bình

is for us

là chúng ta phải

to transform nonviolence

biến đấu tranh phi bạo lực

into a functional behavior

thành một hành vi chức năng

by giving a lot more attention

bằng cách quan tâm hơn

to the nonviolent leaders on the ground today.

tới những người lãnh đạo phi bạo lực đang hoạt động ngày nay.

In the course of taking my film to villages

Trong quá trình mang bộ phim của tôi tới những ngôi làng

in the West Bank, in Gaza and in East Jerusalem,

ở Bờ Tây và Gâz và Đông Jerusalem,

I have seen the impact

Tôi đã thấy được tác động

that even one documentary film can have

mà chỉ một bộ phim tài liệu có thể mang lại

in influencing the transformation.

để tác động tới sự thay đổi.

In a village called Wallajeh,

Tại làng Wallejeh,

which sits very close to Jerusalem,

rất gần Jerusalem,

the community was facing

cộng đồng ở đây đang đối mặt

a very similar plight to Budrus.

với một tình huống rất giống với làng Budrus.

They were going to be surrounded, lose a lot of their lands

Họ sắp bị bao vây, mất rất nhiều đất đai

and not have freedom of access,

và không có tự do đi lại

either to the West Bank or Jerusalem.

sang Bờ Tây hoặc Jerusalem.

They had been using nonviolence for about two years

Họ đã dùng biện pháp phi bạo lực khoảng hai năm,

but had grown disenchanted

những đã dần tỉnh mộng

since nobody was paying attention.

vì không ai quan tâm.

So we organized a screening.

Do đó chúng tôi đã tổ chức chiếu phim.

A week later,

Một tuần sau,

they held the most well-attended

họ đã tổ chức biểu tình có đông người tham dự nhất

and disciplined

và kỷ luật nhất

demonstration to date.

từ trước tới nay.

The organizers say

Người tổ chức nói rằng

that the villagers, upon seeing the story of Budrus

dân làng, sau khi xem câu chuyện về Budrus

documented in a film,

chiếu trên một bộ phim,

felt that there were indeed people

đã cảm thấy họ thực sự là những người

following what they were doing,

làm theo những gì họ đang làm,

that people cared.

và mọi người đã quan tâm.

So they kept on going.

Nên họ tiếp tục cố gắng.

On the Israeli side,

Về phía Ixaren,

there is a new peace movement called Solidariot,

có một phong trào hòa bình mới gọi là Solidariot,

which means solidarity in Hebrew.

nghĩa là đoàn kết theo tiếng Do Thái.

The leaders of this movement have been using Budrus

Người lãnh đạo của phong trào này đã dùng Budrus

as one of their primary recruiting tools.

làm công cụ tuyển mộ chính.

They report

Họ nói rằng

that Israelis who had never been active before,

những người Ixaren chưa bao giờ tích cực trước đây,

upon seeing the film,

sau khi xem phim,

understand the power of nonviolence

đã hiểu sức mạnh của phi bạo lực

and start joining their activities.

và bắt đầu tham gia những hoạt động.

The examples of Wallajeh

Ví dụ về Wallajeh

and the Solidariot movement

và phong trào Solidariot

show that even a small-budget independent film

cho thấy một bộ phim độc lập với chi phí thấp

can play a role

có thể đóng vai trò

in transforming nonviolence

biến đấu tranh phi bạo lực

into a functional behavior.

thành một hành vi chức năng.

Now imagine the power

Bây giờ hãy tưởng tượng sức mạnh

that big media players could have

mà những tổ chức truyền thông lớn có thể có

if they started covering

nếu họ bắt đầu đưa tin

the weekly nonviolent demonstrations

về những cuộc biểu tình phi bạo lực

happening in villages

diễn ra trong những ngôi làng

like Bil'in, Ni'lin,

như Bil'in, Ni'lin,

Wallajeh,

Wallajeh

in Jerusalem neighborhoods

trong các vùng lân cận Jerusalem

like Sheikh Jarrah and Silwan --

như Sheikh Jarrah và Silwan --

the nonviolent leaders

những thủ lĩnh phi bạo lực

would become more visible,

sẽ được nhiều người biết tới hơn,

valued and effective

được tôn trọng và có hiệu quả

in their work.

trong công việc của họ.

I believe

Tôi tin

that the most important thing

điều quan trọng nhất

is to understand

là hiểu

that if we don't pay attention to these efforts,

rằng nếu chúng ta không quan tâm tới những nỗ lực này,

they are invisible,

chúng sẽ trở nên vô hình,

and it's as if they never happened.

và như thể chúng chưa bao giờ xảy ra.

But I have seen first hand

Nhưng tôi đã trực tiếp hiểu rằng

that if we do,

nếu chúng ta quan tâm,

they will multiply.

những nỗ lực đó sẽ nhân lên.

If they multiply,

Khi được nhân lên,

their influence will grow

ảnh hưởng của chúng sẽ lớn dần

in the overall Israeli-Palestinian conflict.

trong cuộc xung đột chung giữa Ixaren và Palextin.

And theirs is the kind of influence

Và đó là kiểu ảnh hưởng

that can finally

mà cuối cùng có thể

unblock the situation.

ngăn chặn được tình hình.

These leaders have proven that nonviolence works

Những người lãnh đạo này đã chứng tỏ rằng đấu tranh phi bạo lực mang lại kết quả

in places like Budrus.

ở những nơi như Budrus

Let's give them attention

Hãy quan tâm tới họ

so they can prove it works everywhere.

để họ có thể chứng tỏ phương pháp này có hiệu quả ở mọi nơi.

Thank you.

Xin cảm ơn

(Applause)

(Vỗ tay)