iO Tillett Wright: Fifty shades of gay

iO Tillett Wright: Năm mươi sắc của đồng tính

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Translator: Minh Duy Phan Reviewer: Nguyen Nguyen

Human beings start putting each other into boxes

Ngay khi nhìn thấy nhau,

the second that they see each other --

chúng ta lập tức bắt đầu bỏ đối phương vô những "chiếc hộp" khác nhau.

Is that person dangerous? Are they attractive?

Người này có nguy hiểm không? Người này có hấp dẫn không?

Are they a potential mate? Are they a potential networking opportunity?

Họ có thể trở thành người yêu tương tai không? Hay chỉ là đối tác làm ăn?

We do this little interrogation when we meet people

Chúng ta làm cuộc điều tra nho nhỏ này mỗi khi gặp một người lạ

to make a mental resume for them.

để có một hình ảnh sơ lược về người đó trong đầu.

What's your name? Where are you from?

Bạn tên gì? Bạn từ đâu tới?

How old are you? What do you do?

Bạn bao nhiêu tuổi? Bạn làm nghề gì?

Then we get more personal with it.

Sau đó, chúng ta hỏi những câu riêng tư hơn.

Have you ever had any diseases?

Bạn có bị bệnh gì không?

Have you ever been divorced?

Bạn đã bao giờ ly dị?

Does your breath smell bad while you're answering my interrogation right now?

Bộ miệng của bạn bị hôi khi đang trả lời cuộc điều tra này của tôi sao?

What are you into? Who are you into?

Bạn thích gì? Bạn thích ai?

What gender do you like to sleep with?

Bạn muốn ngủ với người mang giới tính nào?

I get it.

Tôi hiểu rồi.

We are neurologically hardwired

Hệ thần kinh của chúng ta đã được lập trình

to seek out people like ourselves.

để tìm kiếm những người giống với chúng ta.

We start forming cliques as soon as we're old enough

Chúng ta bắt đầu lập băng nhóm ngay khi đủ lớn

to know what acceptance feels like.

để biết thế nào là được chấp nhận.

We bond together based on anything that we can --

Chúng ta kết bạn với nhau dựa trên bất cứ điểm chung nào:

music preference, race, gender, the block that we grew up on.

sở thích âm nhạc, chủng tộc, giới tính, khu phố mà chúng ta cùng lớn lên.

We seek out environments that reinforce our personal choices.

Chúng ta tìm đến những môi trường nơi ta có thể củng cố những lựa chọn cá nhân của mình.

Sometimes, though, just the question "what do you do?"

Tuy nhiên, đôi khi chỉ với một câu hỏi "Bạn làm nghề gì?"

can feel like somebody's opening a tiny little box

cũng làm ta cảm thấy như có ai đó đang hé mở một chiếc hộp nho nhỏ

and asking you to squeeze yourself inside of it.

và cố ép ta phải thu mình vào đó.

Because the categories, I've found, are too limiting.

Bởi vì, tôi nhận ra rằng, có quá ít các cách phân loại.

The boxes are too narrow.

Những chiếc hộp này quá chật chội.

And this can get really dangerous.

Và điều này có thể trở nên rất nguy hiểm.

So here's a disclaimer about me, though,

Nhưng hãy để tôi nói một chút về mình,

before we get too deep into this.

trước khi chúng ta đi quá sâu.

I grew up in a very sheltered environment.

Tôi lớn lên trong một môi trường được bảo bọc cẩn thận.

I was raised in downtown Manhattan in the early 1980s,

Tôi được nuôi dạy tại trung tâm Manhattan, New York trong đầu thập niên 1980,

two blocks from the epicenter of punk music.

cách cái nôi của nhạc punk hai khu phố.

I was shielded from the pains of bigotry

Tôi được che chở khỏi nỗi đau của sự cố chấp

and the social restrictions of a religiously-based upbringing.

và những cấm cản của một nền giáo dục dựa trên tôn giáo.

Where I come from, if you weren't a drag queen or a radical thinker

Ở nơi tôi lớn lên, nếu bạn không phải là một drag queen hay một người có suy nghĩ cấp tiến,

or a performance artist of some kind,

hoặc một dạng nghệ sĩ biểu diễn gì đó,

you were the weirdo.

thì bạn mới là người lập dị.

(Laughter)

(Tiếng cười)

It was an unorthodox upbringing,

Đó là một nền giáo dục không chính thống,

but as a kid on the streets of New York,

nhưng là một đứa trẻ trên đường phố New York,

you learn how to trust your own instincts,

bạn học được cách tin vào bản năng của mình,

you learn how to go with your own ideas.

bạn học được cách làm theo chính ý tưởng của mình.

So when I was six, I decided that I wanted to be a boy.

Vì vậy, khi tôi lên sáu, tôi đã quyết định tôi muốn làm một thằng con trai.

I went to school one day and the kids wouldn't let me play basketball with them.

Một ngày nọ tôi đi đến trường và tụi bạn không thèm cho tôi chơi bóng rổ với chúng nữa.

They said they wouldn't let girls play.

Tụi nó nói con gái thì không được chơi.

So I went home, and I shaved my head,

Thế là tôi đi về nhà và cạo trọc đầu,

and I came back the next day and I said, "I'm a boy."

rồi ngày hôm sau tôi quay lại và nói "Tôi là con trai."

I mean, who knows, right?

Ai mà biết được?

When you're six, maybe you can do that.

Có lẽ khi sáu tuổi bạn có thể làm vậy.

I didn't want anyone to know that I was a girl, and they didn't.

Tôi không muốn ai biết tôi là con gái, và không ai biết thiệt.

I kept up the charade for eight years.

Tôi giả trai trong tám năm.

So this is me when I was 11.

Đây là tôi năm 11 tuổi.

I was playing a kid named Walter

Tôi đang đóng vai một thằng nhóc tên Walter

in a movie called "Julian Po."

trong phim "Julian Po."

I was a little street tough that followed Christian Slater around and badgered him.

Tôi vào vai một thằng lưu manh đi theo Christian Slater và phá nó.

See, I was also a child actor,

Các bạn thấy đó, tôi còn là một diễn viên nhí,

which doubled up the layers of the performance of my identity,

điều này làm nên hai lớp giả trang cho con người thật của tôi,

because no one knew that I was actually a girl really playing a boy.

bởi vì không ai biết rằng tôi là một đứa con gái đang sắm vai một thằng con trai.

In fact, no one in my life knew that I was a girl --

Thực ra không ai trong cuộc sống của tôi hồi ấy biết rằng tôi là một đứa con gái --

not my teachers at school, not my friends,

thầy cô không biết, bạn bè cũng không,

not the directors that I worked with.

ngay cả những đạo diễn mà tôi từng đóng phim cho cũng không biết.

Kids would often come up to me in class

Tụi nhóc trong lớp thường đến gần

and grab me by the throat to check for an Adam's apple

và bóp cổ tôi để kiểm tra xem tôi có cục u ở cổ không

or grab my crotch to check what I was working with.

hoặc bóp háng để coi tôi là con gì.

When I would go to the bathroom, I would turn my shoes around in the stalls

Khi đi vào buồng vệ sinh, tôi thường xoay ngược giày lại

so that it looked like I was peeing standing up.

để ở ngoài nhìn vào giống như là tôi đang tiểu đứng.

At sleepovers I would have panic attacks

Khi ngủ lại nhà bạn, tôi rất ớn

trying to break it to girls that they didn't want to kiss me

khi phải thuyết phục sao cho tụi con gái đừng hun tôi

without outing myself.

mà không để lộ bản thân.

It's worth mentioning though

Nhưng phải nói rằng

that I didn't hate my body or my genitalia.

tôi không ghét cơ thể hay bộ phận sinh dục của mình.

I didn't feel like I was in the wrong body.

Tôi không cảm thấy là tôi sinh ra lộn cơ thể.

I felt like I was performing this elaborate act.

Tôi cảm thấy như tôi đang thực hiện một màn trình diễn ngoạn mục.

I wouldn't have qualified as transgender.

Tôi không đủ điều kiện để là một người chuyển giới.

If my family, though, had been the kind of people to believe in therapy,

Nếu gia đình tôi tin vào các liệu pháp chữa trị,

they probably would have diagnosed me

có lẽ họ sẽ chẩn đoán tôi

as something like gender dysmorphic

là một kiểu dị dạng về giới tính

and put me on hormones to stave off puberty.

và bắt tôi dùng hormone để cản quá trình dậy thì.

But in my particular case,

I just woke up one day when I was 14,

Nhưng trong trường hợp cụ thể của tôi,

tôi thức dậy vào một ngày năm tôi 14 tuổi,

and I decided that I wanted to be a girl again.

và tôi quyết định rằng tôi muốn trở lại là một cô gái.

Puberty had hit, and I had no idea what being a girl meant,

Tuổi dậy thì đến, và tôi chưa hề biết làm con gái ra sao

and I was ready to figure out who I actually was.

và tôi đã sẵn sàng để tìm hiểu xem tôi thực sự là ai.

When a kid behaves like I did,

Khi một đứa trẻ cư xử như tôi,

they don't exactly have to come out, right?

hình như nó không cần phải come out đúng không ạ?

No one is exactly shocked.

Không ai thèm shock nữa.

(Laughter)

(Tiếng cười)

But I wasn't asked to define myself by my parents.

Ba mẹ tôi không hề đòi hỏi tôi phải xác định mình là ai.

When I was 15, and I called my father

Khi tôi 15 tuổi, tôi gọi cho ba mình

to tell him that I had fallen in love,

để nói với ông rằng tôi đã yêu,

it was the last thing on either of our minds

và điều cuối cùng trong tâm trí của cha con tôi

to discuss what the consequences were

là bàn về hậu quả của việc

of the fact that my first love was a girl.

người yêu đầu tiên của tôi là một cô gái.

Three years later, when I fell in love with a man,

Ba năm sau, khi tôi yêu một người đàn ông,

neither of my parents batted an eyelash either.

ba mẹ tôi cũng chẳng thèm chớp mắt.

See, it's one of the great blessings of my very unorthodox childhood

Các bạn thấy đó, một trong những niềm hạnh phúc lớn lao của một tuổi thơ được dạy dỗ không chính thống

that I wasn't ever asked to define myself

là tôi chưa bao giờ bị bắt phải xác định mình là ai

as any one thing at any point.

tại bất cứ thời điểm nào.

I was just allowed to be me, growing and changing in every moment.

Tôi được tự do là chính mình, lớn lên và thay đổi mỗi ngày.

So four, almost five years ago,

Vì vậy khoảng 4, 5 năm trước,

Proposition 8, the great marriage equality debate,

Dự luật số 8 (ở Mỹ), một cuộc tranh luận gay gắt về bình đẳng trong hôn nhân,

was raising a lot of dust around this country.

đã gây ra nhiều sóng gió trong nước Mỹ.

And at the time, getting married wasn't really something

Và vào lúc đó, tôi chưa suy nghĩ gì nhiều

I spent a lot of time thinking about.

về chuyện kết hôn.

But I was struck by the fact that America,

Nhưng tôi chợt nhận ra rằng, nước Mỹ,

a country with such a tarnished civil rights record,

một quốc gia có nhiều tai tiếng về nhân quyền trong lịch sử,

could be repeating its mistakes so blatantly.

tiếp tục lập lại những sai lầm của mình một cách trắng trợn.

And I remember watching the discussion on television

Và tôi nhớ khi đang xem các cuộc thảo luận trên TV

and thinking how interesting it was

thì nghĩ rằng thật là ngộ

that the separation of church and state

khi sự chia cắt giữa nhà thờ và tiểu bang

was essentially drawing geographical boundaries throughout this country,

đang tạo nên những rào cản trong nước,

between places where people believed in it

giữa những nơi người ta tin

and places where people didn't.

và những nơi người ta không tin.

And then, that this discussion was drawing geographical boundaries around me.

Và sau đó, những cuộc thảo luận này cũng tạo ra những rào cảo xung quanh chính tôi.

If this was a war with two disparate sides,

Nếu đây là một cuộc chiến giữa hai bên,

I, by default, fell on team gay,

thì tôi, theo mặc định, thuộc về bên đồng tính.

because I certainly wasn't 100 percent straight.

bởi vì tôi chắc chắn không phải là 100 phần trăm thẳng.

At the time I was just beginning to emerge

Vào thời điểm đó tôi chỉ mới bắt đầu thoát khỏi

from this eight-year personal identity crisis zigzag

cuộc khủng hoảng giới tính trong tám năm

that saw me go from being a boy

khi tôi đi từ làm con trai

to being this awkward girl that looked like a boy in girl's clothes

đến làm một đứa con gái nhuưng nhìn như một đứa con trai mặc đồ con gái

to the opposite extreme of this super skimpy,

đến một thái cực khác là một cô gái váy ngắn

over-compensating, boy-chasing girly-girl

đầy nữ tính với bao chàng trai theo đuổi

to finally just a hesitant exploration of what I actually was,

để cuối cùng chỉ mới dọ dẫm nhận ra tôi thực sự là ai,

a tomboyish girl

một cô gái hơi tomboy,

who liked both boys and girls depending on the person.

có thể thích cả nam lẫn nữ, tùy vào đối tượng.

I had spent a year photographing this new generation of girls, much like myself,

Tôi dành một năm để chụp hình một thế hệ mới bao gồm nhiều cô gái giống như tôi,

who fell kind of between-the-lines --

những người ở chính giữa --

girls who skateboarded but did it in lacy underwear,

những cô gái trượt ván nhưng mặc đố lót ren,

girls who had boys' haircuts but wore girly nail polish,

những cô gái cắt tóc như con trai nhưng sơn móng tay,

girls who had eyeshadow to match their scraped knees,

những cô gái kẻ mắt để hợp với đầu gối bi trầy,

girls who liked girls and boys who all liked boys and girls

những cô gái thích con gái và những chàng trai thích cả trai lẫn gái,

who all hated being boxed in to anything.

họ đều ghét khi bị bó buộc vào một chiếc hộp nào đó.

I loved these people, and I admired their freedom,

Tôi yêu những người này và ngưỡng mộ sự tự do của họ,

but I watched as the world outside of our utopian bubble

nhưng tôi nhìn thấy thế giới bên ngoài cái bong bóng lý tưởng của chúng tôi

exploded into these raging debates

vỡ tan trước những cuộc tranh luận khốc liệt này

where pundits started likening our love to bestiality on national television.

khi các học giả bắt đầu so sánh tình yêu của chúng tôi với những hành vi đồi bại trên TV trước cả nước.

And this powerful awareness rolled in over me

Và tôi nhận thức một cách triệt để rằng

that I was a minority, and in my own home country,

tôi là thiểu số, và ngay tại quê hương tôi,

based on one facet of my character.

chỉ bằng một chi tiết nhỏ của cá nhân mình,

I was legally and indisputably a second-class citizen.

người ta đã coi tôi là công dân hạng hai một cách hợp pháp và không thể phủ nhận.

I was not an activist.

Tôi không phải là một người thích tranh đấu.

I wave no flags in my own life.

Tôi không giương cờ theo ai trong cuộc đời mình.

But I was plagued by this question:

Nhưng tôi bị ám ảnh bởi câu hỏi này:

How could anyone vote to strip the rights

Làm sao người ta có thể biểu quyết để loại bỏ quyền

of the vast variety of people that I knew

của hầu hết những người mà tôi biết

based on one element of their character?

chỉ dựa trên một yếu tố cá nhân của họ?

How could they say that we as a group

Làm sao họ có thể nói rằng chúng tôi là một nhóm người

were not deserving of equal rights as somebody else?

không xứng đáng để có quyền bình đẳng như mọi người khác?

Were we even a group? What group?

Thậm chí chúng tôi có phải là một nhóm không? nhóm gì?

And had these people ever even consciously met a victim of their discrimination?

Và liệu những người này đã bao giờ gặp một nạn nhân của sự kì thị này?

Did they know who they were voting against and what the impact was?

Họ có biết những người mà họ bỏ phiếu chống lại là ai và hậu quả của nó như thế nào không?

And then it occurred to me,

Sau đó tôi chợt có ý tưởng rằng,

perhaps if they could look into the eyes

có lẽ nếu họ có thể nhìn vào mắt

of the people that they were casting into second-class citizenship

của những người mà họ đưa vào nhóm công dân hạng hai

it might make it harder for them to do.

thì có lẽ họ sẽ thấy khó quyết định hơn.

It might give them pause.

Có lẽ họ phải ngần ngại một chút.

Obviously I couldn't get 20 million people to the same dinner party,

Hiển nhiên tôi không thể đem 20 triệu người vào cùng một buổi tiệc,

so I figured out a way where I could introduce them to each other photographically

vì vậy tôi đã nghĩ ra một cách để giới thiệu họ với nhau bằng hình ảnh

without any artifice, without any lighting,

mà không có bất cứ kỹ xảo, hiệu ứng ánh sáng,

or without any manipulation of any kind on my part.

hoặc chỉnh sửa gì từ phía tôi.

Because in a photograph you can examine a lion's whiskers

Bởi vì qua một bức ảnh bạn có thể ngắm nhìn râu cọp

without the fear of him ripping your face off.

mà không sợ bị nó tấn công.

For me, photography is not just about exposing film,

Với tôi, nhiếp ảnh không chỉ là kỹ thuật rửa hình,

it's about exposing the viewer

mà nó còn là cách để đưa đến cho người xem

to something new, a place they haven't gone before,

một cái gì mới, một nơi mà họ chưa đến bao giờ,

but most importantly, to people that they might be afraid of.

nhưng quan trọng nhất, là giới thiệu cho người xem những con người có thể làm cho họ sợ.

Life magazine introduced generations of people

Tạp chí Life đưa hàng thế hệ con người, bằng hình ảnh,

to distant, far-off cultures they never knew existed through pictures.

đến với những nền văn hóa xa lạ mà họ không hề biết là có tồn tại.

So I decided to make a series of very simple portraits,

Vì vậy tôi quyết định thực hiện một chùm ảnh chân dung rất giản dị,

mugshots if you will.

những bức ảnh tả thực.

And I basically decided to photograph anyone in this country

Và tôi quyết định chụp hình tất cả những ai trong đất nước này

that was not 100 percent straight,

mà không phải là 100 phần trăm thẳng,

which, if you don't know, is a limitless number of people.

một số lượng mà, nếu bạn chưa biết, là không thể đếm nổi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So this was a very large undertaking,

Đây là một công trình rất lớn,

and to do it we needed some help.

và để thực hiện nó tôi cần được giúp đỡ.

So I ran out in the freezing cold,

Vì vậy tôi chạy ra trong cái lạnh căm căm,

and I photographed every single person that I knew that I could get to

và chụp hình mọi người tôi biết mà tôi có thể gặp được

in February of about two years ago.

vào tháng Hai hai năm trước.

And I took those photographs, and I went to the HRC and I asked them for some help.

và tôi đem những bức hình này đến HRC (Human Rights Campain - Tổ chức Vận động vì Nhân quyền)

And they funded two weeks of shooting in New York.

để xin giúp đỡ, và họ đã tài trợ hai tuần chụp hình ở New York.

And then we made this.

Và sau đó chúng tôi đã thực hiện video clip này.

(Music)

(Nhạc)

Video: I'm iO Tillett Wright, and I'm an artist born and raised in New York City.

Phim: Tôi, iO Tillett Wright, là một nghệ sĩ sinh ra và lớn lên ở thành phố New York.

(Music)

(Nhạc)

Self Evident Truths is a photographic record of LGBTQ America today.

"Sự thật hiển nhiên" (Self Evident Truth) là một ghi chép bằng hình ảnh của cộng đồng LGBTQ Mỹ ngày nay.

My aim is to take a simple portrait

Mục tiêu của tôi là chụp lại chân dung

of anyone who's anything other than 100 percent straight

của bất cứ ai không phải 100 phần trăm thẳng

or feels like they fall in the LGBTQ spectrum in any way.

hoặc cảm thấy họ nằm trong nhóm LGBTQ theo bất kỳ cách nào.

My goal is to show the humanity that exists in every one of us

Mục tiêu của tôi là trưng bày phần người trong mỗi con người chúng ta

through the simplicity of a face.

thông qua sự giản dị của một khuôn mặt.

(Music)

(Nhạc)

"We hold these truths to be self-evident that all men are created equal."

"Chúng ta nắm giữ sự thật hiển nhiên rằng tất cả mọi người đều bình đẳng."

It's written in the Declaration of Independence.

Nó được viết trong Tuyên ngôn Độc lập.

We are failing as a nation

Là một quốc gia chúng ta đang thất bại

to uphold the morals upon which we were founded.

trong việc duy trì những giá trị mà từ đó đất nước này được dựng lên.

There is no equality in the United States.

Không có bình đẳng tại Hoa Kỳ.

["What does equality mean to you?"]

["Bình đẳng nghĩa là gì đối với bạn?"]

["Marriage"] ["Freedom"] ["Civil rights"]

["Hôn nhân"] ["Tự do"] ["Quyền công dân"]

["Treat every person as you'd treat yourself"]

["Đối xử với mọi người như cách mà bạn muốn được đối xử"]

It's when you don't have to think about it, simple as that.

Đó là khi bạn không cần phải suy nghĩ về nó, đơn giản là như vậy.

The fight for equal rights is not just about gay marriage.

Cuộc đấu tranh cho quyền bình đẳng không phải chỉ là về hôn nhân đồng tính.

Today in 29 states, more than half of this country,

Ngày nay ở 29 bang, hơn phân nửa số bang trong nước,

you can legally be fired just for your sexuality.

bạn có thể bị sa thải một cách hợp pháp chỉ vì giới tính của bạn.

["Who is responsible for equality?"]

["Ai chịu trách nhiệm cho quyền bình đẳng?"]

I've heard hundreds of people give the same answer:

Tôi đã nghe hàng trăm người đưa ra cùng một câu trả lời:

"We are all responsible for equality."

"Tất cả chúng ta đều có trách nhiệm đối với quyền bình đẳng."

So far we've shot 300 faces in New York City.

Cho đến nay chúng tôi đã chụp 300 khuôn mặt trong thành phố New York.

And we wouldn't have been able to do any of it

Và chúng tôi sẽ không thể làm điều này

without the generous support of the Human Rights Campaign.

nếu không có sự hỗ trợ hào phóng của Tổ chức Vận động vì Nhân quyền.

I want to take the project across the country.

Tôi muốn mở rộng dự án này ra toàn quốc.

I want to visit 25 American cities, and I want to shoot 4,000 or 5,000 people.

Tôi muốn đến thăm 25 thành phố, và tôi muốn chụp khoảng 4,000 hay 5,000 người.

This is my contribution to the civil rights fight of my generation.

Đây là đóng góp của tôi cho cuộc đấu tranh cho quyền công dân của thế hệ của tôi.

I challenge you to look into the faces of these people

Tôi thách thức bạn hãy nhìn vào khuôn mặt của những người này

and tell them that they deserve less than any other human being.

và nói với họ rằng họ không xứng đáng bằng những người khác.

(Music)

(Nhạc)

["Self evident truths"]

["Sự thật hiển nhiên"]

["4,000 faces across America"]

["4.000 khuôn mặt trên khắp nước Mỹ"]

(Music)

(Nhạc)

(Applause)

(Vỗ tay)

iO Tillett Wright: Absolutely nothing could have prepared us for what happened after that.

iO Tillett Wright: chúng tôi hoàn toàn không hề chuẩn bị cho những gì diễn ra sau đó.

Almost 85,000 people watched that video,

Gần 85.000 người xem đoạn video này,

and then they started emailing us from all over the country,

và sau đó họ gửi email cho chúng tôi từ khắp nơi trên đất nước,

asking us to come to their towns and help them to show their faces.

yêu cầu chúng tôi đi đến nơi họ ở và chụp hình khuôn mặt của họ.

And a lot more people wanted to show their faces than I had anticipated.

Rất nhiều người muốn chụp hình khuôn mặt của họ hơn tôi dự đoán.

So I changed my immediate goal to 10,000 faces.

Vì vậy, tôi thay đổi mục tiêu của mình ngay lập tức thành 10.000 khuôn mặt.

That video was made in the spring of 2011,

Đoạn video này được thực hiện vào mùa xuân năm 2011,

and as of today I have traveled to almost 20 cities

và cho đến hôm nay tôi đã đi đến gần 20 thành phố

and photographed almost 2,000 people.

và chụp ảnh gần 2.000 người.

I know that this is a talk,

Tôi biết rằng đây là một buổi nói chuyện,

but I'd like to have a minute of just quiet

nhưng tôi muốn có một phút yên lặng

and have you just look at these faces

và xin bạn nhìn vào những khuôn mặt này

because there is nothing that I can say that will add to them.

bởi vì tôi không còn gì để nói thêm dùm họ.

Because if a picture is worth a thousand words,

Bởi vì nếu một bức tranh có giá trị bằng ngàn lời,

then a picture of a face needs a whole new vocabulary.

thì một tấm ảnh của một khuôn mặt cần cả một kho từ vựng hoàn toàn mới.

So after traveling and talking to people

Sau khi đi và nói chuyện với nhiều người

in places like Oklahoma or small-town Texas,

ở những nơi như Oklahoma hay những thị trấn nhỏ ở Texas,

we found evidence that the initial premise was dead on.

chúng tôi đã có bằng chứng cho thấy ý định ban đầu của mình là đúng đắn.

Visibility really is key.

Nhìn thấy được chính là chìa khóa của vấn đề.

Familiarity really is the gateway drug to empathy.

Sự quen thuộc chính là liều thuốc mang lại sự đồng cảm.

Once an issue pops up in your own backyard or amongst your own family,

Một khi có chuyện xảy ra ngay trên sân nhà hay trong chính gia đình mình,

you're far more likely to explore sympathy for it

bạn sẽ dễ dàng tìm thấy sự đồng cảm hơn

or explore a new perspective on it.

hoặc sẽ cố gắng nhìn nó với một cách nhìn mới.

Of course, in my travels I met people

Tất nhiên, trong chuyến đi của mình, tôi đã gặp những người

who legally divorced their children for being other than straight,

đã chính thức từ con mình vì chúng không phải thẳng,

but I also met people who were Southern Baptists

nhưng tôi cũng đã gặp những người có đạo

who switched churches because their child was a lesbian.

đã chuyển nhà thờ vì con họ là đồng tính nữ.

Sparking empathy had become the backbone of Self Evident Truths.

Khơi dậy sự đồng cảm đã trở thành mục tiêu chính của "Sự thật Hiển nhiên".

But here's what I was starting to learn that was really interesting:

Sau đây là những điều rất thú vị mà tôi đã tìm hiểu được:

Self Evident Truths doesn't erase the differences between us.

"Sự thật Hiển nhiên" không hề xóa bỏ sự khác biệt giữa chúng ta.

In fact, on the contrary, it highlights them.

Thực ra, nó đã làm điều ngược lại là nhấn mạnh sự khác biệt này.

It presents, not just the complexities

Nó cho thấy, không chỉ sự phức tạp

found in a procession of different human beings,

tồn tại trong mỗi nhóm người khác nhau,

but the complexities found within each individual person.

mà còn cho thấy sự phức tạp tồn tại trong mỗi con người.

It wasn't that we had too many boxes, it was that we had too few.

Không phải chúng ta có quá nhiều hộp để phân loại, mà ngược lại, chúng ta có quá it.

At some point I realized that my mission to photograph "gays" was inherently flawed,

Tôi nhận ra rằng chiến dịch chụp hình những người "đồng tính" của mình chưa hoàn chỉnh,

because there were a million different shades of gay.

bởi vì có cả triệu sắc thái khác nhau của sự đồng tính.

Here I was trying to help,

Trong khi tôi đang cố gắng giúp đỡ,

and I had perpetuated the very thing I had spent my life trying to avoid --

thì chính tôi lại cổ xúy cho điều mà tôi đã cố tránh cả đời:

yet another box.

tạo ra một chiếc hộp nữa.

At some point I added a question to the release form

Khi tôi thêm một câu hỏi vào bảng hỏi trước khi chụp hình

that asked people to quantify themselves

yêu cầu mọi người tự đánh giá mình

on a scale of one to 100 percent gay.

trên một thang chia từ 1 đến 100 phần trăm đồng tính.

And I watched so many existential crises unfold in front of me.

Và tôi chứng kiến rất nhiều cuộc khủng khoảng cá nhân diễn ra trước mắt mình.

(Laughter)

(Tiếng cười)

People didn't know what to do

Mọi người không biết phải làm gì

because they had never been presented with the option before.

bởi vì họ chưa bao giờ được cho chọn lựa như vậy.

Can you quantify your openness?

Bạn có thể định lượng sự cởi mở của mình không?

Once they got over the shock, though,

Tuy nhiên, sau khi đã bình tĩnh lại,

by and large people opted for somewhere between 70 to 95 percent

phần lớn sẽ chọn từ 70 đến 95 phần trăm

or the 3 to 20 percent marks.

hoặc 3 đến 20 phần trăm.

Of course, there were lots of people who opted for a 100 percent one or the other,

Tất nhiên cũng có nhiều người chọn 1 hay 100 phần trăm,

but I found that a much larger proportion of people

nhưng tôi thấy phần đông người ta

identified as something that was much more nuanced.

xác định bản thân mình ở đâu đó khác hơn.

I found that most people fall on a spectrum of what I have come to refer to as "Grey."

Tôi thấy rằng hầu hết mọi người đều rơi vào một dãy mà tôi gọi là "tông màu xám".

Let me be clear though -- and this is very important --

Hãy để tôi nói rõ một điều -- điều này rất quan trọng --

in no way am I saying that preference doesn't exist.

tôi không hề nói rằng sự lựa chọn không tồn tại.

And I am not even going to address the issue of choice versus biological imperative,

Và tôi cũng không muốn nói đến vấn đề giữa sự chọn lựa và bản năng,

because if any of you happen to be of the belief

bởi vì nếu ai trong số các bạn tin rằng

that sexual orientation is a choice,

khuynh hướng tình dục là một lựa chọn,

I invite you to go out and try to be grey.

Tôi xin mời bạn ra ngoài và thử chọn làm một người trong tông màu xám.

I'll take your picture just for trying.

Tôi sẽ chụp hình bạn thử coi sao.

(Laughter)

(Tiếng cười)

What I am saying though is that human beings are not one-dimensional.

Tôi muốn nói rằng con người không phải chỉ một chiều.

The most important thing to take from the percentage system is this:

Điều quan trọng nhất mà ta có thể rút ra từ thang phần trăm là:

If you have gay people over here

Nếu những người đồng tính đứng ở đây

and you have straight people over here,

và những người thẳng đứng bên này,

and while we recognize that most people identify

và mặc dù chúng ta biết hầu hết mọi người xác nhận mình

as somewhere closer to one binary or another,

nằm ở gần bên này hoặc bên kia,

there is this vast spectrum of people that exist in between.

thì vẫn còn một số lớn người nằm đâu đó ở chính giữa.

And the reality that this presents is a complicated one.

Và điều này cho thấy một hiện thực hết sức phức tạp.

Because, for example, if you pass a law

Bởi vì, ví dụ như bạn cho thông qua một đạo luật

that allows a boss to fire an employee for homosexual behavior,

cho phép người chủ sa thải nhân viên vì hành vi đồng tính,

where exactly do you draw the line?

thì đâu là nơi bạn sẽ vẽ đường phân chia?

Is it over here, by the people who have had one or two heterosexual experiences so far?

Có nên vẽ nó ở đây, gần với những người chỉ có một đến hai lần thử làm người dị tính?

Or is it over here

hay nên vẽ nó bên này

by the people who have only had one or two homosexual experiences thus far?

gần những người mà chỉ có một đến hai lần có quan hệ đồng tính?

Where exactly does one become a second-class citizen?

Chính xác là ở đâu thì một người sẽ trở thành công dân hạng hai?

Another interesting thing that I learned from my project and my travels

Một điều thú vị nữa mà tôi học được từ chiến dịch và những chuyến đi của mình là

is just what a poor binding agent sexual orientation is.

khuynh hướng tình dục thật ra là một chất kết dính tồi.

After traveling so much and meeting so many people,

Sau khi đi rất nhiều nơi và gặp rất nhiều người,

let me tell you, there are just as many jerks and sweethearts

tôi có thể nói với bạn rằng trong cộng đồng LGBT

and Democrats and Republicans and jocks and queens

cũng có kẻ xấu, người tốt; có người theo đảng Dân chủ lẫn kẻ theo đảng Cộng hòa,

and every other polarization you can possibly think of

và có cả dân chơi thể thao lẫn người ẻo lả,

within the LGBT community

và tất cả mọi hạng người mà bạn có thể nghĩ ra

as there are within the human race.

y như những người trong thế giới loài người.

Aside from the fact that we play with one legal hand tied behind our backs,

Ngoài chuyện là chúng tôi không có đủ quyền lợi về mặt pháp luật,

and once you get past the shared narrative of prejudice and struggle,

và cùng có chung những câu chuyện về định kiến và đấu tranh,

just being other than straight

thì việc không phải là thẳng

doesn't necessarily mean that we have anything in common.

không có nghĩa rằng chúng tôi nhất thiết phải có điểm chung.

So in the endless proliferation of faces that Self Evident Truths is always becoming,

Vì vậy với số lượng không đếm hết của các khuôn mặt trong chiến dịch "Sự thật hiển nhiên",

as it hopefully appears across more and more platforms,

với hy vọng rằng chúng sẽ xuất hiện trên ngày càng nhiều phương tiện:

bus shelters, billboards, Facebook pages, screen savers,

trên xe buýt, bảng quảng cáo, trang Facebook, màn hình chờ,

perhaps in watching this procession of humanity,

có lẽ khi được xem cuộc diễu hành của nhân loại như vầy,

something interesting and useful will begin to happen.

một cái gì đó thú vị và hữu ích sẽ bắt đầu xảy ra.

Hopefully these categories, these binaries,

Hy vọng rằng cách phân chia thành nhóm, thành hai thái cực,

these over-simplified boxes

các chiếc hộp nhằm đơn giản hóa sự phân loại loài người

will begin to become useless and they'll begin to fall away.

sẽ bắt đầu trở nên vô dụng và chúng sẽ bắt đầu mất đi.

Because really, they describe nothing that we see

Bởi vì chúng thật sự không mô tả được những gì mà chúng ta chứng kiến,

and no one that we know and nothing that we are.

những người mà chúng ta biết và cả chính chúng ta.

What we see are human beings in all their multiplicity.

Cái mà chúng ta đang thấy chính là loài người với tất cả sự đa dạng của mình.

And seeing them makes it harder to deny their humanity.

Và đã nhìn thấy họ thì khó mà phủ nhận cái người trong họ.

At the very least I hope it makes it harder to deny their human rights.

Ít nhất, tôi hy vọng rằng nó làm cho việc phủ nhận quyền con người của họ trở nên khó khăn hơn.

So is it me particularly

Có phải bạn sẽ chọn chính tôi

that you would choose to deny the right to housing,

là người mà bạn sẽ tước đoạt quyền được ở,

the right to adopt children, the right to marriage,

quyền được xin con nuôi, quyền được cưới,

the freedom to shop here, live here, buy here?

quyền tự do để mua sắm và sinh sống ở đây?

Am I the one that you choose to disown

Có phải tôi là người mà bạn chọn để từ bỏ

as your child or your brother or your sister or your mother or your father,

không còn là con, anh chị hay cha mẹ của bạn nữa,

your neighbor, your cousin, your uncle, the president,

không là hàng xóm, anh em họ, cô chú, giám đốc,

your police woman or the fireman?

nữ cảnh sát hay lính cứu hỏa của bạn?

It's too late.

Đã quá muộn.

Because I already am all of those things.

Bởi vì tôi đã là tất cả những người đó.

We already are all of those things, and we always have been.

Chúng tôi đã là tất cả những người đó, và chúng tôi vẫn luôn như vậy.

So please don't greet us as strangers,

Do đó xin đừng coi chúng tôi như những người xa lạ,

greet us as your fellow human beings, period.

hãy coi chúng tôi như những đồng bào của bạn.

Thank you.

Xin hết và xin cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)