iO Tillett Wright: Fifty shades of gay

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Capa Girl Korekta: Magdalena Stonawska

Human beings start putting each other into boxes

Ludzie szufladkują się nawzajem

the second that they see each other --

już w pierwszej sekundzie spotkania.

Is that person dangerous? Are they attractive?

Czy ta osoba jest niebezpieczna? Czy jest atrakcyjna?

Are they a potential mate? Are they a potential networking opportunity?

Czy jest potencjalnym partnerem? Okazją do kontaktów zawodowych?

We do this little interrogation when we meet people

Przeprowadzamy krótki wywiad,

to make a mental resume for them.

żeby stworzyć w wyobraźni czyjeś CV.

What's your name? Where are you from?

Jak masz na imię? Skąd jesteś?

How old are you? What do you do?

Ile masz lat? Czym się zajmujesz?

Then we get more personal with it.

Potem przechodzimy do pytań bardziej osobistych.

Have you ever had any diseases?

Czy przechodziłeś jakieś choroby?

Have you ever been divorced?

Czy jesteś po rozwodzie?

Does your breath smell bad while you're answering my interrogation right now?

Czy twój oddech brzydko pachnie, gdy odpowiadasz na moje pytania?

What are you into? Who are you into?

Czym i kim się interesujesz?

What gender do you like to sleep with?

Z jaką płcią lubisz sypiać?

I get it.

To zrozumiałe.

We are neurologically hardwired

Tak działają nasze mózgi,

to seek out people like ourselves.

szukają ludzi podobnych do nas.

We start forming cliques as soon as we're old enough

Zaczynamy tworzyć grupy już jako dzieci,

to know what acceptance feels like.

kiedy zaczynamy szukać akceptacji.

We bond together based on anything that we can --

Tworzymy więzi oparte na wszystkim, na czym się da.

music preference, race, gender, the block that we grew up on.

Wspólne preferencje muzyczne, rasa, płeć, dzielnica, w której się wychowaliśmy.

We seek out environments that reinforce our personal choices.

Szukamy środowisk, które umacniają nasze osobiste wybory.

Sometimes, though, just the question "what do you do?"

Czasem jednak, słysząc "Czym się zajmujesz?",

can feel like somebody's opening a tiny little box

czujemy, że ktoś otwiera szufladkę

and asking you to squeeze yourself inside of it.

i próbuje nas tam wcisnąć.

Because the categories, I've found, are too limiting.

Ponieważ znane nam kategorie są zbyt ograniczające.

The boxes are too narrow.

Szufladki są zbyt wąskie.

And this can get really dangerous.

A to może być bardzo niebezpieczne.

So here's a disclaimer about me, though,

Zanim się w to bardziej zagłębimy,

before we get too deep into this.

sprostowanie na mój temat.

I grew up in a very sheltered environment.

Dorastałam pod kloszem.

I was raised in downtown Manhattan in the early 1980s,

W centrum Manhattanu, we wczesnych latach 80.,

two blocks from the epicenter of punk music.

dwie przecznice od epicentrum muzyki punk.

I was shielded from the pains of bigotry

Uchroniono mnie przed bólem nietolerancji

and the social restrictions of a religiously-based upbringing.

i społecznych ograniczeń religijnego wychowania.

Where I come from, if you weren't a drag queen or a radical thinker

Tam, skąd pochodzę, jeśli nie byłeś drag queen, radykalnym myślicielem

or a performance artist of some kind,

lub jakiegoś rodzaju artystą,

you were the weirdo.

wtedy dopiero odstawałeś.

(Laughter)

(Śmiech)

It was an unorthodox upbringing,

Było to bardzo nieortodoksyjne wychowanie.

but as a kid on the streets of New York,

Jednak każde dziecko z Nowego Jorku

you learn how to trust your own instincts,

uczy się ufać swoim instynktom

you learn how to go with your own ideas.

i podążać za własnymi przekonaniami.

So when I was six, I decided that I wanted to be a boy.

Kiedy miałam sześć lat, postanowiłam, że chcę być chłopcem.

I went to school one day and the kids wouldn't let me play basketball with them.

Któregoś dnia w szkole chłopcy nie pozwolili mi zagrać z nimi w kosza.

They said they wouldn't let girls play.

Nie chcieli grać z dziewczyną.

So I went home, and I shaved my head,

W domu ogoliłam głowę.

and I came back the next day and I said, "I'm a boy."

Następnego dnia oznajmiłam im, że jestem chłopcem.

I mean, who knows, right?

Kto wie?

When you're six, maybe you can do that.

Może tak można, jak się ma sześć lat?

I didn't want anyone to know that I was a girl, and they didn't.

Nie chciałam żeby ktokolwiek wiedział, że jestem dziewczyną, i udało się.

I kept up the charade for eight years.

Ciągnęłam to przez osiem lat.

So this is me when I was 11.

To ja w wieku lat 11.

I was playing a kid named Walter

Grałam postać Waltera

in a movie called "Julian Po."

w filmie "Julian Po".

I was a little street tough that followed Christian Slater around and badgered him.

To mały twardziel wiercący dziurę w brzuchu Christianowi Slaterowi.

See, I was also a child actor,

Bycie dziecięcym aktorem oznaczało,

which doubled up the layers of the performance of my identity,

że odgrywałam dwie warstwy swojej tożsamości,

because no one knew that I was actually a girl really playing a boy.

ponieważ nikt nie wiedział, że byłam dziewczynką grającą chłopca.

In fact, no one in my life knew that I was a girl --

Nikt tego nie wiedział.

not my teachers at school, not my friends,

Ani nauczyciele w szkole, ani koledzy,

not the directors that I worked with.

nawet reżyserzy, dla których pracowałam.

Kids would often come up to me in class

Dzieciaki w szkole często łapały mnie za gardło,

and grab me by the throat to check for an Adam's apple

żeby sprawdzić, czy mam jabłko Adama

or grab my crotch to check what I was working with.

albo chwytały mnie za krocze, próbując sprawdzić, co tam mam.

When I would go to the bathroom, I would turn my shoes around in the stalls

W kabinie WC odwracałam buty tak,

so that it looked like I was peeing standing up.

żeby wyglądało, jakbym sikała na stojąco.

At sleepovers I would have panic attacks

Kiedy zostawałam u kogoś na noc,

trying to break it to girls that they didn't want to kiss me

tłumaczyłam dziewczynom bez ujawniania prawdy,

without outing myself.

że lepiej się ze mną nie całować.

It's worth mentioning though

Warto również wspomnieć,

that I didn't hate my body or my genitalia.

że wcale nie nienawidziłam swojego ciała czy genitaliów.

I didn't feel like I was in the wrong body.

Nie czułam się źle w swoim ciele.

I felt like I was performing this elaborate act.

To było dla mnie granie złożonej roli.

I wouldn't have qualified as transgender.

Nie kwalifikowałam się jako osoba transseksualna.

If my family, though, had been the kind of people to believe in therapy,

Chociaż gdyby moja rodzina wierzyła w terapię,

they probably would have diagnosed me

pewnie zdiagnozowano by mnie

as something like gender dysmorphic

jako osobę z dysmorfią płciową

and put me on hormones to stave off puberty.

i dostałabym hormony opóźniające dojrzewanie.

But in my particular case,

I just woke up one day when I was 14,

Ja natomiast, kiedy miałam 14 lat, któregoś dnia obudziłam się

Ja natomiast, kiedy miałam 14 lat, któregoś dnia obudziłam się

and I decided that I wanted to be a girl again.

i stwierdziłam, że chcę być znowu dziewczyną.

Puberty had hit, and I had no idea what being a girl meant,

Nie wiedziałam, jak to jest być dziewczyną,

and I was ready to figure out who I actually was.

ale byłam gotowa przekonać się, kim jestem.

When a kid behaves like I did,

Kiedy młody człowiek ma taką historię życia,

they don't exactly have to come out, right?

nikt nie czeka, aż ujawni się z orientacją.

No one is exactly shocked.

Nie da się nikogo zaskoczyć.

(Laughter)

(Śmiech)

But I wasn't asked to define myself by my parents.

Ale moi rodzice nie wymagali, żebym się określiła.

When I was 15, and I called my father

W wieku 15 lat powiedziałam tacie,

to tell him that I had fallen in love,

że się zakochałam.

it was the last thing on either of our minds

Nie przyszło nam do głowy, żeby dyskutować o tym,

to discuss what the consequences were

jak borykać się z faktem,

of the fact that my first love was a girl.

że moja pierwsza miłość jest dziewczyną.

Three years later, when I fell in love with a man,

Trzy lata później zakochałam się w mężczyźnie

neither of my parents batted an eyelash either.

i żadne z moich rodziców nawet nie mrugnęło okiem.

See, it's one of the great blessings of my very unorthodox childhood

Jednym z błogosławieństw mojego nieortodoksyjnego dzieciństwa

that I wasn't ever asked to define myself

było to, że nie kazano mi określać się

as any one thing at any point.

w jakiejkolwiek kwestii.

I was just allowed to be me, growing and changing in every moment.

Pozwolono mi być sobą, dorastać i zmieniać się w dowolnym momencie.

So four, almost five years ago,

Prawie pięć lat temu rozgorzała dyskusja

Proposition 8, the great marriage equality debate,

o propozycji poprawki nr 8, debata na temat równości małżeństwa,

was raising a lot of dust around this country.

która narobiła sporo szumu w tym kraju.

And at the time, getting married wasn't really something

Wtedy nie myślałam dużo o małżeństwie.

I spent a lot of time thinking about.

Wtedy nie myślałam dużo o małżeństwie.

But I was struck by the fact that America,

Ale uderzyło mnie to, że kraj taki jak USA,

a country with such a tarnished civil rights record,

z plamami w historii praw obywatelskich,

could be repeating its mistakes so blatantly.

tak rażąco powtarza swoje błędy.

And I remember watching the discussion on television

Oglądając debatę w telewizji,

and thinking how interesting it was

uzmysłowiłam sobie,

that the separation of church and state

jak kwestia rozdziału kościoła od państwa

was essentially drawing geographical boundaries throughout this country,

rysuje granice w całym kraju,

between places where people believed in it

między miejscami zamieszkałymi przez jej zwolenników i przeciwników.

and places where people didn't.

między miejscami zamieszkałymi przez jej zwolenników i przeciwników.

And then, that this discussion was drawing geographical boundaries around me.

A ta cała debata rysowała granice wokół mnie.

If this was a war with two disparate sides,

Jeśli rzeczywiście była to wojna dwóch odrębnych stron,

I, by default, fell on team gay,

ja automatycznie znajdowałam się po stronie homo,

because I certainly wasn't 100 percent straight.

bo nie byłam w 100 procentach hetero.

At the time I was just beginning to emerge

W tym czasie zaczynałam wychodzić

from this eight-year personal identity crisis zigzag

z tego ośmioletniego kryzysu tożsamości,

that saw me go from being a boy

oscylowania od bycia chłopcem

to being this awkward girl that looked like a boy in girl's clothes

do bycia dziewczyną, która wygląda jak chłopak w damskich ciuchach,

to the opposite extreme of this super skimpy,

do kolejnego ekstremum, czyli skąpo ubranej,

over-compensating, boy-chasing girly-girl

nad-kobiecej, goniącej za chłopakami dziewczyny,

to finally just a hesitant exploration of what I actually was,

aż do niepewnej eksploracji tego, kim właściwie jestem,

a tomboyish girl

czyli chłopczycy,

who liked both boys and girls depending on the person.

lubiącej, w zależności od osoby, zarówno chłopców, jak i dziewczyny.

I had spent a year photographing this new generation of girls, much like myself,

Spędziłam rok na fotografowaniu nowego pokolenia dziewcząt, takich jak ja,

who fell kind of between-the-lines --

które były gdzieś pomiędzy.

girls who skateboarded but did it in lacy underwear,

Dziewczyny jeżdżące na deskorolce w koronkowej bieliźnie,

girls who had boys' haircuts but wore girly nail polish,

noszące chłopięce fryzury i dziewczęce lakiery do paznokci,

girls who had eyeshadow to match their scraped knees,

te, których kolor cieni do powiek pasuje do pozdzieranych kolan.

girls who liked girls and boys who all liked boys and girls

Laski lubiące laski i facetów lubiących facetów i laski,

who all hated being boxed in to anything.

niecierpiących szufladkowania.

I loved these people, and I admired their freedom,

Kochałam tych ludzi, podziwiałam ich wolność,

but I watched as the world outside of our utopian bubble

ale patrzyłam, jak świat spoza naszej utopijnej bańki

exploded into these raging debates

eksplodował zaciekłymi debatami,

where pundits started likening our love to bestiality on national television.

w których eksperci w państwowej telewizji równali naszą miłość z zoofilią.

And this powerful awareness rolled in over me

Uświadomiłam sobie dobitnie,

that I was a minority, and in my own home country,

że ze względu na tylko jeden z aspektów mojego charakteru

based on one facet of my character.

w moim własnym kraju jestem w mniejszości.

I was legally and indisputably a second-class citizen.

W świetle prawa niezaprzeczalnie jestem obywatelką drugiej kategorii.

I was not an activist.

Nie byłam aktywistką.

I wave no flags in my own life.

Nie machałam flagami.

But I was plagued by this question:

Męczyło mnie jednak pytanie:

How could anyone vote to strip the rights

Jak ktoś może głosować za odebraniem praw

of the vast variety of people that I knew

tak różnorodnych ludzi, których znałam,

based on one element of their character?

na podstawie zaledwie jednego komponentu ich charakteru?

How could they say that we as a group

Jak można mówić, że jako grupa

were not deserving of equal rights as somebody else?

nie zasługujemy na te same prawa, co inni?

Were we even a group? What group?

Czy my w ogóle jesteśmy grupą?

And had these people ever even consciously met a victim of their discrimination?

Czy ci ludzie spotkali się kiedyś z ofiarą swojej dyskryminacji?

Did they know who they were voting against and what the impact was?

Czy wiedzieli, przeciwko komu głosują i jaki to ma wpływ?

And then it occurred to me,

A potem przyszło mi do głowy,

perhaps if they could look into the eyes

że może gdyby mogli spojrzeć w oczy osobom,

of the people that they were casting into second-class citizenship

z których robią obywateli drugiej kategorii,

it might make it harder for them to do.

byłoby im ciężej tak postępować.

It might give them pause.

Może by się nad tym chwilę zastanowili.

Obviously I couldn't get 20 million people to the same dinner party,

Oczywiście nie mogłam zaprosić 20 milionów osób na kolację.

so I figured out a way where I could introduce them to each other photographically

Wymyśliłam, jak przedstawić ich sobie fotograficznie.

without any artifice, without any lighting,

Bez sztuczności, dodatkowego oświetlenia,

or without any manipulation of any kind on my part.

bez jakiejkolwiek manipulacji z mojej strony.

Because in a photograph you can examine a lion's whiskers

Zdjęcie daje możliwość przyjrzenia się wąsom lwa

without the fear of him ripping your face off.

bez obawy, że odgryzie ci głowę.

For me, photography is not just about exposing film,

Dla mnie fotografia to nie tylko naświetlanie kliszy.

it's about exposing the viewer

To stawianie widza przed nowością,

to something new, a place they haven't gone before,

zabieranie go w nieodkryty rejon,

but most importantly, to people that they might be afraid of.

i co najważniejsze, poprowadzenie do osób, których może się bać.

Life magazine introduced generations of people

Magazyn "Life" pokazał całym pokoleniom

to distant, far-off cultures they never knew existed through pictures.

dalekie kultury, o których istnieniu ludzie nie mieliby pojęcia bez tych zdjęć.

So I decided to make a series of very simple portraits,

Postanowiłam zrobić serię bardzo prostych portretów,

mugshots if you will.

jakby fotografii policyjnych.

And I basically decided to photograph anyone in this country

Postanowiłam sfotografować kogokolwiek, kto w naszym kraju

that was not 100 percent straight,

nie uważa się za osobę w 100 procentach hetero.

which, if you don't know, is a limitless number of people.

A wierzcie mi, to nieograniczona liczba osób.

(Laughter)

(Śmiech)

So this was a very large undertaking,

Żeby zrealizować to ogromne przedsięwzięcie,

and to do it we needed some help.

potrzebowałam pomocy.

So I ran out in the freezing cold,

Dwa lata temu w lutym

and I photographed every single person that I knew that I could get to

pobiegałam na mrozie, fotografując każdą osobę,

in February of about two years ago.

którą udało się zaprosić do projektu.

And I took those photographs, and I went to the HRC and I asked them for some help.

Ze zdjęciami zwróciłam się o pomoc do organizacji Human Rights Campaign.

And they funded two weeks of shooting in New York.

Sfinansowali dwa tygodnie zdjęć w Nowym Jorku.

And then we made this.

A później zrobiliśmy to.

(Music)

(Muzyka)

Video: I'm iO Tillett Wright, and I'm an artist born and raised in New York City.

Nazywam się iO Tillett Wright, jestem artystką urodzoną i wychowaną w Nowym Jorku.

(Music)

(Muzyka)

Self Evident Truths is a photographic record of LGBTQ America today.

"Self Evident Truths" to zapis życia społeczności LGBTQ w dzisiejszej Ameryce.

My aim is to take a simple portrait

Moim celem jest zrobienie portretu

of anyone who's anything other than 100 percent straight

każdemu, kto nie określa się jako stuprocentowy heteryk,

or feels like they fall in the LGBTQ spectrum in any way.

albo czuje, że z jakiegoś powodu znajduje się w spektrum LGBTQ.

My goal is to show the humanity that exists in every one of us

Chcę przedstawić istniejące w każdym z nas człowieczeństwo

through the simplicity of a face.

poprzez ukazanie samej twarzy.

(Music)

(Muzyka)

"We hold these truths to be self-evident that all men are created equal."

"Uważamy te prawdy za oczywiste: wszyscy ludzie są równi".

It's written in the Declaration of Independence.

Tak stanowi Deklaracja Niepodległości.

We are failing as a nation

Nasz naród musi bronić zasad, które stworzyły nasze fundamenty.

to uphold the morals upon which we were founded.

Nasz naród musi bronić zasad, które stworzyły nasze fundamenty.

There is no equality in the United States.

W Stanach Zjednoczonych nie ma równości.

["What does equality mean to you?"]

[Co dla ciebie oznacza równość?]

["Marriage"] ["Freedom"] ["Civil rights"]

[Małżeństwo] [Wolność] [Prawa obywatelskie]

["Treat every person as you'd treat yourself"]

[Traktuj każdego tak, jakbyś traktował siebie]

It's when you don't have to think about it, simple as that.

To takie proste, że nie trzeba się zastanawiać.

The fight for equal rights is not just about gay marriage.

Walka o równe prawa to nie tylko walka o tęczowe małżeństwa.

Today in 29 states, more than half of this country,

Dzisiaj w 29 stanach, ponad połowie tego kraju,

you can legally be fired just for your sexuality.

prawo pozwala na zwolnienie z pracy na podstawie orientacji seksualnej.

["Who is responsible for equality?"]

[Kto jest odpowiedzialny za stanowienie o równości?]

I've heard hundreds of people give the same answer:

Setki ludzi odpowiedziały tak samo:

"We are all responsible for equality."

"Za równość jesteśmy odpowiedzialni wszyscy".

So far we've shot 300 faces in New York City.

Do tej pory sportretowaliśmy 300 twarzy z Nowego Jorku.

And we wouldn't have been able to do any of it

Nie dokonalibyśmy tego,

without the generous support of the Human Rights Campaign.

gdyby nie hojna pomoc ze strony Human Rights Campaign.

I want to take the project across the country.

Chcę objąć projektem cały kraj.

I want to visit 25 American cities, and I want to shoot 4,000 or 5,000 people.

Odwiedzić 25 amerykańskich miast, sfotografować pięć tysięcy osób.

This is my contribution to the civil rights fight of my generation.

To mój wkład w walkę o prawa obywatelskie mojego pokolenia.

I challenge you to look into the faces of these people

Stawiam wam wyzwanie. Spójrzcie im w oczy

and tell them that they deserve less than any other human being.

i powiedzcie, że zasługują na mniej niż inni ludzie.

(Music)

(Muzyka)

["Self evident truths"]

[Prawdy oczywiste]

["4,000 faces across America"]

[4000 twarzy Ameryki]

(Music)

(Muzyka)

(Applause)

(Brawa)

iO Tillett Wright: Absolutely nothing could have prepared us for what happened after that.

Byliśmy absolutnie nieprzygotowani na to, co nas spotkało później.

Almost 85,000 people watched that video,

Film zobaczyło 85 tys. osób.

and then they started emailing us from all over the country,

Ludzie pisani do nas ze wszystkich zakątków kraju,

asking us to come to their towns and help them to show their faces.

prosząc, żebyśmy przyjechali też do nich i pomogli pokazać ich twarze.

And a lot more people wanted to show their faces than I had anticipated.

Pokazać się chciało o wiele więcej osób, niż się spodziewałam.

So I changed my immediate goal to 10,000 faces.

Dlatego zmieniłam cel na 10 tys. twarzy.

That video was made in the spring of 2011,

Film nakręciliśmy wiosną 2011 roku.

and as of today I have traveled to almost 20 cities

Do tej pory odwiedziłam 20 miast

and photographed almost 2,000 people.

i sfotografowałam 2 tysiące osób.

I know that this is a talk,

Wiem, że powinnam mówić,

but I'd like to have a minute of just quiet

ale chciałabym dać wam chwilę na przyjrzenie się tym twarzom,

and have you just look at these faces

ale chciałabym dać wam chwilę na przyjrzenie się tym twarzom,

because there is nothing that I can say that will add to them.

bo mówią one same za siebie.

Because if a picture is worth a thousand words,

Jeśli obraz jest wart tysiąca słów,

then a picture of a face needs a whole new vocabulary.

to obraz twarzy wart jest całego słownika.

So after traveling and talking to people

Po naszych wyprawach i rozmowach z ludźmi

in places like Oklahoma or small-town Texas,

w miejscach jak Oklahoma czy Teksas,

we found evidence that the initial premise was dead on.

znaleźliśmy dowód na to, że początkowe założenie było mylne.

Visibility really is key.

Widoczność naprawdę jest kluczem.

Familiarity really is the gateway drug to empathy.

Poznanie naprawdę jest bramą do empatii.

Once an issue pops up in your own backyard or amongst your own family,

Gdy jakaś kwestia pojawia się na twoim własnym podwórku albo w rodzinie,

you're far more likely to explore sympathy for it

jest o wiele bardziej prawdopodobne, że okażesz zrozumienie

or explore a new perspective on it.

lub inaczej spojrzysz na sprawę.

Of course, in my travels I met people

Oczywiście, w czasie moich podróży spotkałam ludzi,

who legally divorced their children for being other than straight,

którzy wydziedziczyli dzieci, ponieważ nie były hetero,

but I also met people who were Southern Baptists

ale też baptystów, którzy zmienili wyznanie,

who switched churches because their child was a lesbian.

kiedy córka okazała się lesbijką.

Sparking empathy had become the backbone of Self Evident Truths.

Rozbudzanie empatii stało się podstawą projektu "Self Evident Truths".

But here's what I was starting to learn that was really interesting:

Ale docierało do mnie interesującego:

Self Evident Truths doesn't erase the differences between us.

projekt "Self Evident Truths" nie zaciera różnic między nami.

In fact, on the contrary, it highlights them.

Wręcz przeciwnie, podkreśla je.

It presents, not just the complexities

Prezentuje nie tylko, jak nieoczywista jest parada ludzkiej różnorodności,

found in a procession of different human beings,

Prezentuje nie tylko, jak nieoczywista jest parada ludzkiej różnorodności,

but the complexities found within each individual person.

ale ukazuje również złożoność, którą mamy sami w sobie.

It wasn't that we had too many boxes, it was that we had too few.

To nie tak, że mamy za dużo szufladek. Mamy ich za mało.

At some point I realized that my mission to photograph "gays" was inherently flawed,

Zrozumiałam, że misja fotografowania "homo" jest z natury błędna,

because there were a million different shades of gay.

ponieważ istnieją miliony różnych odcieni homoseksualizmu.

Here I was trying to help,

I tak oto ja, chcąc pomóc,

and I had perpetuated the very thing I had spent my life trying to avoid --

zaczęłam podsycać coś, czego całe życie próbowałam uniknąć,

yet another box.

czyli szufladkowanie

At some point I added a question to the release form

W pewnym momencie dodałam do kwestionariusza pytanie

that asked people to quantify themselves

o określenie w skali od 1 do 100,

on a scale of one to 100 percent gay.

w jakim procencie osoba ankietowana czuje się homo.

And I watched so many existential crises unfold in front of me.

I na moich oczach rozegrało się multum kryzysów egzystencjalnych.

(Laughter)

(Śmiech)

People didn't know what to do

Ludzie nie wiedzieli, co zrobić, bo pierwszy raz musieli się tak oszacować.

because they had never been presented with the option before.

Ludzie nie wiedzieli, co zrobić, bo pierwszy raz musieli się tak oszacować.

Can you quantify your openness?

Da się obliczyć swoją seksualną otwartość?

Once they got over the shock, though,

Gdy się już otrząsnęli z szoku,

by and large people opted for somewhere between 70 to 95 percent

większość wybierała między 70 a 95 procent

or the 3 to 20 percent marks.

lub 3 do 20 procent.

Of course, there were lots of people who opted for a 100 percent one or the other,

Oczywiście sporo określiło się jako 100% homo lub hetero,

but I found that a much larger proportion of people

ale okazało się, że znacznie większy odsetek osób

identified as something that was much more nuanced.

uważał tę sferę za bardziej nieoczywistą.

I found that most people fall on a spectrum of what I have come to refer to as "Grey."

Większość ludzi plasuje się w zakresie, który nazywam "szarą strefą".

Let me be clear though -- and this is very important --

Muszę podkreślić coś ważnego.

in no way am I saying that preference doesn't exist.

W żadnym wypadku nie twierdzę, że preferencje nie istnieją.

And I am not even going to address the issue of choice versus biological imperative,

Nie będę też mówić o tym, czy orientacja jest cechą wrodzoną czy osobistym wyborem,

because if any of you happen to be of the belief

ponieważ jeśli ktokolwiek z was wierzy,

that sexual orientation is a choice,

że orientacja to kwestia wyboru,

I invite you to go out and try to be grey.

niech wejdzie do szarej strefy.

I'll take your picture just for trying.

Za samą próbę zrobię wam zdjęcie.

(Laughter)

(Śmiech)

What I am saying though is that human beings are not one-dimensional.

Chodzi mi o to, że ludzie nie są jednowymiarowi.

The most important thing to take from the percentage system is this:

Wnioski z tej skali procentowej są takie:

If you have gay people over here

jeśli tutaj mamy ludzi homoseksualnych,

and you have straight people over here,

a tutaj heteroseksualnych,

and while we recognize that most people identify

nawet zakładając, że większość widzi siebie

as somewhere closer to one binary or another,

bliżej jednego z biegunów,

there is this vast spectrum of people that exist in between.

to cała rzesza ludzi plasuje się gdzieś pomiędzy.

And the reality that this presents is a complicated one.

I rzeczywistość jest o wiele bardziej skomplikowana.

Because, for example, if you pass a law

Jeśli na przykład poprzemy prawo,

that allows a boss to fire an employee for homosexual behavior,

które pozwala zwolnić kogoś za przejawianie zachowań homoseksualnych,

where exactly do you draw the line?

jak określić, kogo obejmuje ten paragraf?

Is it over here, by the people who have had one or two heterosexual experiences so far?

Czy dotyczy ludzi, którzy mieli jedno czy dwa doświadczenia heteroseksualne?

Or is it over here

A może tych,

by the people who have only had one or two homosexual experiences thus far?

którzy mieli jedno lub dwa doświadczenia homoseksualne?

Where exactly does one become a second-class citizen?

Gdzie dokładnie przebiega granica obywatelstwa drugiej klasy?

Another interesting thing that I learned from my project and my travels

Podczas realizacji projektu i podróży zrozumiałam jeszcze jedno.

is just what a poor binding agent sexual orientation is.

Orientacja seksualna to słaba nić porozumienia.

After traveling so much and meeting so many people,

Po spotkaniu tak ogromnej ilości ludzi mogę powiedzieć,

let me tell you, there are just as many jerks and sweethearts

że społeczność LGBTQ zawiera tyle samo ludzi świetnych, co palantów,

and Democrats and Republicans and jocks and queens

tyle samo demokratów i republikanów, słabeuszy i pakerów,

and every other polarization you can possibly think of

we wszystkich możliwych odcieniach,

within the LGBT community

we wszystkich możliwych odcieniach,

as there are within the human race.

ile występuje ich w reszcie rasy ludzkiej.

Aside from the fact that we play with one legal hand tied behind our backs,

Tyle że my musimy grać z jedną ręką związaną z tyłu.

and once you get past the shared narrative of prejudice and struggle,

Pomijając to, że łączy nas historia walki z uprzedzeniami,

just being other than straight

sam fakt bycia nie-hetero

doesn't necessarily mean that we have anything in common.

niekoniecznie oznacza, że coś nas łączy.

So in the endless proliferation of faces that Self Evident Truths is always becoming,

Rozpowszechnianie twarzy z projektu "Self Evident Truths",

as it hopefully appears across more and more platforms,

które, miejmy nadzieję, będą pojawiać się coraz częściej na peronach,

bus shelters, billboards, Facebook pages, screen savers,

przystankach, billboardach, Facebooku, w wygaszaczach ekranu,

perhaps in watching this procession of humanity,

może spowodować, że przyglądanie się tej ludzkiej różnorodności

something interesting and useful will begin to happen.

doprowadzi do czegoś ciekawego i pożytecznego.

Hopefully these categories, these binaries,

Miejmy nadzieję, że te kategorie, "albo homo, albo hetero",

these over-simplified boxes

te nadmiernie uproszczone szufladki

will begin to become useless and they'll begin to fall away.

staną się bezużyteczne i odejdą w zapomnienie.

Because really, they describe nothing that we see

Bo tak naprawdę nie są w stanie opisać tego, co widzimy,

and no one that we know and nothing that we are.

osób, które znamy i tego, czym naprawdę jesteśmy.

What we see are human beings in all their multiplicity.

To, co widzimy, to ludzie w całej swojej różnorodności.

And seeing them makes it harder to deny their humanity.

Kiedy ich dostrzeżemy, znacznie trudniej zaprzeczyć, że też są ludźmi.

At the very least I hope it makes it harder to deny their human rights.

I w końcu, mam taka nadzieję, sprawi to, że będzie trudno odmawiać im praw.

So is it me particularly

Czy mnie osobiście

that you would choose to deny the right to housing,

chcielibyście odmówić prawa do wynajęcia mieszkania,

the right to adopt children, the right to marriage,

do adopcji dzieci, zawarcia małżeństwa,

the freedom to shop here, live here, buy here?

wolności robienia zakupów i mieszkania, gdzie mi się podoba?

Am I the one that you choose to disown

Czy mnie osobiście chcielibyście się wyprzeć

as your child or your brother or your sister or your mother or your father,

jako dziecka, brata, siostry, waszej matki czy ojca,

your neighbor, your cousin, your uncle, the president,

sąsiadki, kuzynki, wuja, prezydenta,

your police woman or the fireman?

policjantki czy strażaka?

It's too late.

Za późno.

Because I already am all of those things.

Ponieważ ja już nimi jestem.

We already are all of those things, and we always have been.

Jesteśmy nimi i zawsze byliśmy.

So please don't greet us as strangers,

Więc proszę, nie traktujcie nas jak obcych,

greet us as your fellow human beings, period.

ale po prostu jako swoich bliźnich.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)