Strange answers to the psychopath test | Jon Ronson | TED

Jon Ronson: Psikopatlık testine tuhaf cevaplar

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Meric Aydonat Gözden geçirme: Diba Szamosi

Hikayem şöyle başlıyor: Bir arkadaşımın evindeydim,

The story starts: I was at a friend's house,

and she had on her shelf a copy of the DSM manual,

kitaplığında zihinsel rahatsızlıkları içeren

which is the manual of mental disorders.

DSM kitapçığı vardı.

It lists every known mental disorder.

Bu, bilinen tüm zihinsel rahatsızlıkları listeler.

50'lerde oldukça inceydi,

And it used to be, back in the '50s, a very slim pamphlet.

And then it got bigger and bigger and bigger,

gittikçe büyüdü, büyüdü, büyüdü

and now it's 886 pages long.

ve şimdi 886 sayfa kalınlığında.

374 zihinsel rahatsızlığı içeriyor.

And it lists currently 374 mental disorders.

So I was leafing through it,

Benim bir zihinsel rahatsızlığım olup olmadığını düşünerek

wondering if I had any mental disorders,

sayfalarını kurcalarken,

12 tane rahatsızlığım olduğu ortaya çıktı.

and it turns out I've got 12.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I've got generalized anxiety disorder,

Öncelikle

which is a given.

genel kaygı bozukluğum var.

I've got nightmare disorder,

Kabus bozukluğum var,

which is categorized

eğer sürekli başarısız olduğunuz veya başarısızlıkla damgalandığınız

if you have recurrent dreams of being pursued or declared a failure,

rüyalar görüyorsanız bu bozukluğunuz oluyor,

and all my dreams involve people chasing me down the street

benim bütün rüyalarımda insanlar beni yolda takip edip

going, "You're a failure!"

"Başarısızsın." diyorlar.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I've got parent-child relational problems,

Ebeveyn-çocuk ilişkisi sorunlarım var,

which I blame my parents for.

bunun için ebeveynlerimi suçluyorum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Şaka yapıyorum, şaka.

I'm kidding. I'm not kidding.

I'm kidding.

Şaka yapıyorum.

And I've got malingering.

Ayrıca hasta rolü yapıyorum.

And I think it's actually quite rare

Bence hem hasta rolü yapmanın

to have both malingering and generalized anxiety disorder,

hem de genel kaygı bozukluğunun aynı anda görülme sıklığı az olmalı,

because malingering tends to make me feel very anxious.

çünkü hasta rolü yapmak beni kaygılandırıyor.

Anyway, I was looking through this book,

Her neyse, bu kitabı karıştıyordum

wondering if I was much crazier than I thought I was,

ve sandığımdan daha deli olup olmadığımı düşünüyordum,

or maybe it's not a good idea to diagnose yourself with a mental disorder

belki de bu konuda eğitimli değilseniz bir zihinsel bozukluğunuz olduğunu

if you're not a trained professional,

kendinizin teşhis etmesi pek iyi bir fikir değildir

ya da psikiatri mesleğinin normal insan davranışlarını

or maybe the psychiatry profession has a kind of strange desire

to label what's essentially normal human behavior as a mental disorder.

zihinsel bozukluk olarak etiketlemek gibi enteresan bir zevki var.

I didn't know which of these was true, but I thought it was kind of interesting,

Bunlardan hangisinin doğru olduğunu bilmiyordum,

ama bunu ilginç buldum.

Psikiatriyi eleştiren birisiyle görüşüp

and I thought maybe I should meet a critic of psychiatry

to get their view,

onun görüşlerini almalıyım diye düşündüm.

which is how I ended up having lunch with the Scientologists.

Bunun sonucunda Scientoloji tarikatından kişilerle öğle yemeği yedim.

(Laughter)

It was a man called Brian, who runs a crack team of Scientologists

Scientoloji'nin gördüğü yerde

psikiatriyi yok etme çabasındaki takımını yöneten

who are determined to destroy psychiatry wherever it lies.

Brian adında birisiyle tanıştım.

They're called the CCHR.

Kendilerine CCHR diyorlar.

And I said to him, "Can you prove to me

Ona "Psikiatrinin güvenilemez bir yarım bilim olduğunu

that psychiatry is a pseudo-science that can't be trusted?"

kanıtlayabilir misin?" diye sordum.

"Evet, sana kanıtlayabilirim." dedi.

And he said, "Yes, we can prove it to you."

"Nasıl?" dedim.

And I said, "How?"

"Seni Tony'yle tanıştıracağım." dedi.

And he said, "We're going to introduce you to Tony."

"Tony kim?"

And I said, "Who's Tony?"

"Tony Broadmoor'da."

And he said, "Tony's in Broadmoor."

Now, Broadmoor is Broadmoor Hospital.

Broadmoor, Broadmoor Hastanesi.

It used to be known as the Broadmoor Asylum for the Criminally Insane.

Eskiden Broadmoor Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi olarak bilinirdi.

It's where they send the serial killers,

Seri katilleri ve kendine hakim olamayanları

oraya gönderirlerdi.

and the people who can't help themselves.

"Tony ne yaptı?" dedim.

And I said to Brian, "Well, what did Tony do?"

"Neredeyse hiçbir şey.

And he said, "Hardly anything.

Birisini dövdü ya da öyle bir şeyler

He beat someone up or something,

ve hapisten deli rolü yaparak kurtulmak istedi.

and he decided to fake madness to get out of a prison sentence.

Ama o kadar iyi yaptı ki, şimdi Broadmoor'da kaldı

But he faked it too well, and now he's stuck in Broadmoor

ve kimse onun deli olmadığına inanmıyor.

and nobody will believe he's sane.

Do you want us to try and get you into Broadmoor to meet Tony?"

Tony'yle tanışmak için seni Broadmoor'a sokmayı denememizi ister misin?" dedi.

Ben de "Evet, lütfen." dedim.

So I said, "Yes, please."

Broadcmoor'a giden trene bindim.

So I got the train to Broadmoor.

I began to yawn uncontrollably around Kempton Park,

Kemptoon Park civarında kontrolsüz olarak

esnemeye başladım, köpekler de kaygılandıklarında

which apparently is what dogs also do when anxious,

they yawn uncontrollably.

kontrolsüz olarak esnerlermiş.

And we got to Broadmoor.

Broadmoor'a vardık.

And I got taken through gate after gate after gate after gate

Bir sürü kapıdan geçtim

into the wellness center, which is where you get to meet the patients.

ve sağlık merkezine ulaştım,

hastalarla burada buluşabilirsiniz.

It looks like a giant Hampton Inn.

Devasa bir Hampton Inn'e benziyor.

It's all peach and pine and calming colors.

Her yer şeftali ağacı, cam ağacı ve rahatlatan renklerde.

And the only bold colors are the reds of the panic buttons.

Tek cırtlak renkler, panik düğmelerinin kırmızısı.

Hastalar gelmeye başladılar.

And the patients started drifting in.

Oldukça kilolulardı ve eşofman giyiyorlardı

And they were quite overweight and wearing sweatpants,

ve oldukça sakin görünüyorlardı.

and quite docile-looking.

And Brian the Scientologist whispered to me,

Scientoji üyesi Brian bana

"Onlara ilaç verilmiş." diye fısıldadı.

"They're medicated,"

Bu, Scientoloji'ye göre dünyadaki en kötü şey,

which, to the Scientologists, is like the worst evil in the world,

but I'm thinking it's probably a good idea.

benceyse fena bir fikir değil.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And then Brian said, "Here's Tony."

Brian "İşte Tony" dedi.

Bir adam içeriye giriyordu.

And a man was walking in.

Kilolu değildi, tersine oldukça iyi gözüküyordu.

And he wasn't overweight, he was in very good physical shape.

And he wasn't wearing sweatpants,

Eşofman giymiyordu,

he was wearing a pinstripe suit.

ince çizgili bir takım elbise giyiyordu.

And he had his arm outstretched

Çırak programındaki birisi gibi

like someone out of The Apprentice.

kollarını uzatmıştı.

He looked like a man who wanted to wear an outfit

Sanki bana akıl sağlığının yerinde olduğunu gösteren

that would convince me that he was very sane.

bir kıyafet giymeye çabalamış gibi bir hali vardı.

Oturdu.

And he sat down.

And I said, "So is it true that you faked your way in here?"

Ona "Buraya gelmek için deli rolü mü yaptın?" diye sordum.

"Evet, evet, 17 yaşındayken birini dövdüm.

And he said, "Yep. Yep. Absolutely. I beat someone up when I was 17.

Hapiste duruşmamı beklerken

And I was in prison awaiting trial,

and my cellmate said to me,

hücre arkadaşım

'You know what you have to do?

'Ne yapman gerekiyor, biliyor musun?

Fake madness.

Deli numarası yap.

Onlara deli olduğunu söyle. Yumuşak hastaneye yollanırsın.

Tell them you're mad, you'll get sent to some cushy hospital.

Hemşireler sana pizza getirir.

Nurses will bring you pizzas, you'll have your own PlayStation.'"

Kendi Playstation'ın olur.'" dedi.

I said, "Well, how did you do it?"

"Bunu nasıl yaptın?" dedim.

He said, "Well, I asked to see the prison psychiatrist.

"Hapishane psikiatristini görmek istediğimi söyledim.

'Crash' adında bir film izlemiştim,

And I'd just seen a film called 'Crash,'

in which people get sexual pleasure from crashing cars into walls.

filmde insanlar arabaları duvara çarpmaktan haz alıyorlardı.

Psikiatriste,

So I said to the psychiatrist,

'Arabaları duvara çarpmaktan haz alıyorum.' dedim.".

'I get sexual pleasure from crashing cars into walls.'"

Ben "Başka?" dedim.

And I said, "What else?"

He said, "Oh, yeah. I told the psychiatrist

O da "Psikiatriste

kadınları olurken izlemek istediğimi,

that I wanted to watch women as they died,

because it would make me feel more normal."

bunun beni normal hissettirdiğini söyledim." dedi.

I said, "Where'd you get that from?"

Ben "Bunu nereden duydun?" dedim.

He said, "Oh, from a biography of Ted Bundy that they had

O da "Ted Bundy'nin hapishane

at the prison library."

kütüphanesindeki biyografisinden." dedi.

Her neyse, deli taklidini çok iyi yaptığını söyledi.

Anyway, he faked madness too well, he said.

And they didn't send him to some cushy hospital.

Onu yumuşak bir hastaneye değil

Broadmoor'a yollamışlar.

They sent him to Broadmoor.

And the minute he got there,

Oraya gelir gelmez

said he took one look at the place, asked to see the psychiatrist,

şöyle bir bakıp psikiatristi görmek istemiş

ve ona "Ortada çok önemli bir yanlış anlaşılma var.

said, "There's been a terrible misunderstanding.

Ben, zihinsel olarak hasta değilim." demiş.

I'm not mentally ill."

"Ne zamandır buradasın?" diye sordum.

I said, "How long have you been here for?"

"Suçum için hapiste yatsaydım,

He said, "Well, if I'd just done my time in prison

for the original crime, I'd have got five years.

beş yıl alacaktım.

I've been in Broadmoor for 12 years."

12 yıldır Broadmoor'dayım." dedi.

Tony, insanları akıl sağlığının yerinde olduğuna inandırmanın

Tony said that it's a lot harder to convince people you're sane

yerinde olmadığına inandırmaktan çok daha zor olduğunu söyledi.

than it is to convince them you're crazy.

He said, "I thought the best way to seem normal

"Normal gözükmenin en iyi yolunun

would be to talk to people normally about normal things

insanlarla futbol veya televizyondakiler gibi normal şeyler

hakkında normal olarak konuşmak olduğunu düşündüm." dedi.

like football or what's on TV.

New Scientist dergisine üye oldum

I subscribe to New Scientist,

and recently they had an article

ve son günlerde Amerikan ordusunun yaban arılarını

about how the U.S. Army was training bumblebees to sniff out explosives.

patlayıcıları koklamak için eğittiği hakkında bir makale vardı.

So I said to a nurse,

Hemşireye

'Did you know that the U.S. Army is training bumblebees

'Amerikan ordusunun patlayıcıları koklamak için

to sniff out explosives?'

yaban arılarını eğittiğini biliyor muydun?' dedim.

Benim için alınan tıp notlarını okuduğumda

When I read my medical notes, I saw they'd written:

oraya:

'Arıların patlayıcıları koklayabildiğini düşünüyor.' yazdıklarını gördüm.

'Believes bees can sniff out explosives.'"

(Laughter)

Bilirsin, akıl sağlığım hakkında

He said, "You know, they're always looking out for nonverbal clues

sözlü olmayan ipuçları arıyorlar.

to my mental state.

Ama akıl sağlığı yerinde olarak nasıl oturabilirsin?

But how do you sit in a sane way?

How do you cross your legs in a sane way?

Akıl sağlığı yerinde olarak nasıl bacak bacak üstüne atarsın?

It's just impossible."

İmkansız" dedi.

When Tony said that to me,

Tony bana bunu söylediğinde,

I thought to myself, "Am I sitting like a journalist?

kendi kendime "Gazeteci gibi oturuyor muyum?

Gazeteci gibi bacak bacak üstüne atıyor muyum?"

Am I crossing my legs like a journalist?"

Şöyle devam etti "Bir yanımda birisini boğmuş biri,

He said, "You know, I've got the Stockwell Strangler on one side of me,

and I've got the 'Tiptoe Through the Tulips' rapist

diğer yanımda da tecavüzcü oturuyor.

on the other side of me.

So I tend to stay in my room a lot because I find them quite frightening.

Onlardan korktuğum için de odamdan pek çıkmıyorum.

And they take that as a sign of madness.

Onlar da bunu akıl sağlığımın yerinde olmadığı belirtisi olarak algılıyorlar.

They say it proves that I'm aloof and grandiose."

Bunu, araya mesafe koyduğum ve kendimi üstün gördüğüm olarak değerlendiriyorlar."

Yani seri katillerle takılmak istememeyi

So, only in Broadmoor would not wanting to hang out with serial killers

be a sign of madness.

sadece Broadmoor'da bir delilik belirtisi olarak değerlendirirler.

Sonuç olarak, bana gayet normal gözükmüştü -- ama ben ne bilirim ki?

Anyway, he seemed completely normal to me, but what did I know?

Eve döndüğümde onun klinisyeni Anthony Maden'e e-posta attım

And when I got home I emailed his clinician, Anthony Maden.

ve "Hikayesi ne?" dedim.

I said, "What's the story?"

And he said, "Yep. We accept that Tony faked madness

Şöyle cevapladı: "Evet. Tony'nin hapishaneden kaçmak için delilik numarası yaptığının farkındayız,

to get out of a prison sentence, because his hallucinations --

en başından, halisülasyonları oldukça klişeydi

that had seemed quite cliche to begin with --

just vanished the minute he got to Broadmoor.

ve Broadmoor'a geldiğinde yok oldular.

However, we have assessed him,

Ama, onu değerlendirdik

and we've determined that what he is

ve bir psikopat olduğuna karar verdik.

is a psychopath."

And in fact, faking madness

Aslında, deli numarası yapmak

tam da bir psikopatın yapacağı cinsten bir kurnazlık ve manipülasyon davranışı.

is exactly the kind of cunning and manipulative act of a psychopath.

It's on the checklist: cunning, manipulative.

Belirtiler listesinde: kurnaz ve manipülatif.

Beyninin olması gibi çalışmadığı numarası yapmak

So, faking your brain going wrong

beynin olması gibi çalışmadığı anlamına geliyor.

is evidence that your brain has gone wrong.

And I spoke to other experts,

Diğer uzmanlarla görüştüm

and they said the pinstripe suit -- classic psychopath --

ve çizgili takım elbise -- tipik psikopat dediler.

speaks to items one and two on the checklist:

Belirtiler listesinde birinci ve ikinci belirtileri karşılıyor --

üstünkörülük, yüzeysel çekicilik ve kendini üstün görme.

glibness, superficial charm and grandiose sense of self-worth.

And I said, "Well, but why didn't he hang out with the other patients?"

Ben de "Nasıl yani, diğer hastalarla bir arada olmak istemedi mi?" dedim.

Classic psychopath -- it speaks to grandiosity and also lack of empathy.

Tipik psikopat -- kendini üstün gördüğü ve empati yoksunu olduğunu gösteriyor.

So all the things that had seemed most normal about Tony

Tony ile ilgili normal gözüken her şey

was evidence, according to his clinician,

aslında, klinisyenine göre

bu yeni biçimde deli olduğunun kanıtıydı.

that he was mad in this new way.

He was a psychopath.

Psikopattı.

And his clinician said to me, "If you want to know more about psychopaths,

Ve klinisyeni bana

"Psikopatlar hakkında daha çok şey öğrenmek istiyorsan,

you can go on a psychopath-spotting course

psikopat belirtileri listesini hazırlayan Robert Hare'in

run by Robert Hare, who invented the psychopath checklist."

psikopatları tanıma kursuna gidebilirsin." dedi.

So I did.

Ben de gittim.

I went on a psychopath-spotting course,

Bir psikopatları tanıma kursuna gittim

and I am now a certified --

ve artık sertifikam var

ve artık yeterli bir

and I have to say, extremely adept -- psychopath spotter.

psikopat tanıyıcısı olduğumu söyleyebilirim.

İstatistiklere göre

So, here's the statistics:

Her yüz kişiden biri bir psikopat.

One in a hundred regular people is a psychopath.

bu odada 1500 kişi var.

So there's 1,500 people in his room.

Aranızdan 15'i psikopat.

Fifteen of you are psychopaths.

Ancak bu sayı CEO ve iş liderleri arasında

Although that figure rises to four percent of CEOs and business leaders,

yüzde 4'e çıkıyor.

so I think there's a very good chance

Onun için bu odada yaklaşık 30-40

there's about 30 or 40 psychopaths in this room.

psikopat olsa gerek.

It could be carnage by the end of the night.

Akşama katliam çıkabilir.

(Laughter)

(Gülüşmeler) (Güler)

Hare said the reason why is because capitalism at its most ruthless

Hare'e göre bunun nedeni en acımasız kapitalizm

rewards psychopathic behavior --

psikopatça davranışları ödüllendiriyor:

the lack of empathy, the glibness,

empati yoksunluğu, yüzeysellik,

cunning, manipulative.

kurnazlık, manipülatif olma.

In fact, capitalism, perhaps at its most remorseless,

Aslında kapitalizm, en acımasız formunda

is a physical manifestation of psychopathy.

psikopatlığın fiziksel bir manifestosu.

Hepimizi etkilyen

It's like a form of psychopathy that's come down to affect us all.

bir psikopatlık biçimi.

Hare said, "You know what? Forget about some guy at Broadmoor

Hare bana şöyle dedi: "Broadmoor'daki

who may or may not have faked madness.

deli numarası yapmış ya da yapmamış adamı unut.

Who cares? That's not a big story.

Kimin umurunda? Bu büyük bir haber değil.

The big story," he said, "is corporate psychopathy.

Büyük haber, kurumsal psikopatlık.

You want to go and interview yourself some corporate psychopaths."

Gidip kurumsal birkaç psikopatla röportaj yap."

So I gave it a try. I wrote to the Enron people.

Bunu denedim. Enron çalışanlarına yazdım

I said, "Could I come and interview you in prison,

ve "gelip psikopat olup olmadığınızı anlamak için

sizinle hapishanede röportaj yapabilir miyim?" dedim.

to find out it you're psychopaths?"

Cevap vermediler.

(Laughter)

And they didn't reply.

(Laughter)

So I changed tack.

Sonra taktik değiştirdim.

I emailed "Chainsaw Al" Dunlap,

1990'larda mallara el koyan

the asset stripper from the 1990s.

"Elektrikli testere" Al Dunlap'a e-posta attım.

He would come into failing businesses

Batmakta olan şirketleri alıp işgücünün yüzde otuzunu işten çıkarırdı

and close down 30 percent of the workforce,

just turn American towns into ghost towns.

ve Amerikan kasabalarını hayalet kasabalara çevirirdi.

And I emailed him and I said,

Ona e-posta attım ve

"I believe you may have a very special brain anomaly

"Sizi özel yapan ve avcı ruha sahip olmanıza

ve korkusuz olmanıza neden olan bir beyin anormalliğine

that makes you ... special,

and interested in the predatory spirit, and fearless.

sahip olduğunuzu düşünüyorum.

Can I come and interview you about your special brain anomaly?"

Bu özel beyin anormalliğinizle ilgili

sizinle röportaj yapabilir miyim?" dedim.

"Gel." dedi.

And he said, "Come on over!"

(Laughter)

So I went to Al Dunlap's grand Florida mansion.

Al Dunlap'ın Florida'daki avcı hayvanlarla dolu

It was filled with sculptures of predatory animals.

büyük malikanesine gittim.

There were lions and tigers -- he was taking me through the garden --

Aslanlar ve kaplanlar vardı.

Beni bahçeden geçirdi.

there were falcons and eagles,

Şahinler ve kartallar vardı.

he was saying, "Over there you've got sharks and --"

"Orada köpekbaliklari var." diyordu.

Bunu daha yumuşak bir tonda söylüyordu.

he was saying this in a less effeminate way --

"You've got more sharks and you've got tigers."

"Daha fazla köpekbaliği ve kaplanlar var."

It was like Narnia.

Narnia gibiydi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And then we went into his kitchen.

Sonra mutfağına gittik.

Now, Al Dunlap would be brought in to save failing companies,

Al Dunlap batmakta olan şirketlerini başına gelirdi ve

he'd close down 30 percent of the workforce.

işgücünün yüzde 30'unu salardı.

And he'd quite often fire people with a joke.

Sıklıkla da insanları şaka yaparak kovardı.

Like, for instance, one famous story about him,

Örneğin, onun hakkındaki ünlü bir hikayeye göre,

somebody came up to him and said, "I've just bought myself a new car."

birisi ona gelip "Yeni bir araba aldım." dedi.

And he said, "Well, you may have a new car,

O da "Yeni bir araban olabilir,

but I'll tell you what you don't have -- a job."

ama neyin olmadığını söyleyeyim: işin yok." dedi.

So in his kitchen --

he was in there with his wife, Judy, and his bodyguard, Sean --

Mutfağında -- orada eşi Jud'yle ve koruması Sean'la

duruyordu -- ben de "E-postamda seni özel yapan bir beyin anormalliğine sahip

and I said, "You know how I said in my email

olduğunu söylemiştim, hatırlıyor musun?" dedim.

that you might have a special brain anomaly that makes you special?"

He said, "Yeah, it's an amazing theory, it's like Star Trek.

"Evet, bu harika bir teori.

Star Trek gibi. Daha önce hiç kimsenin gitmediği bir yere gidiyorsun." dedi.

You're going where no man has gone before."

And I said, "Well --" (Clears throat)

Ben de "Bazı psikologlara göre

(Laughter)

Some psychologists might say

that this makes you --" (Mumbles)

bu seni ..." (Geveler)

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And he said, "What?"

"Ne?" dedi.

Ben de "Psikopat yapıyor" dedim.

And I said, "A psychopath."

And I said, "I've got a list of psychopathic traits in my pocket.

"Cebimde psikopatlık belirtilerinin listesi var.

Can I go through them with you?"

Seninle onların üzerinden geçebilir miyiz?" dedim.

And he looked intrigued despite himself,

Kendine rağmen ilgilenmişti

and he said, "Okay, go on."

ve "Tamam, devam et." dedi.

And I said, "Okay. Grandiose sense of self-worth."

Ben de "Kendini diğer insanlardan üstün görmek." dedim.

Which I have to say, would have been hard for him to deny,

Şunu söylemeliyim ki bunu reddetmek onun için çok zor olurdu

because he was standing under a giant oil painting of himself.

çünkü kendisinin yağlı boyadan devasa bir resminin altında duruyordu.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

He said, "Well, you've got to believe in you!"

"Kendine inanmalısın" dedi.

And I said, "Manipulative."

"Manipülatif." dedim.

He said, "That's leadership."

"Buna liderlik denir." dedi.

(Laughter)

And I said, "Shallow affect,

"Sığlık etkisi:

farklı duyguları hissetme yoksunluğu." dedim.

an inability to experience a range of emotions."

He said, "Who wants to be weighed down by some nonsense emotions?"

"Kim saçma sapan duygularının onu aşağı çekmesini ister ki?" dedi.

Psikopatlık belirti listesinin üzerinden geçiyordu

So he was going down the psychopath checklist,

basically turning it into "Who Moved My Cheese?"

ve onu "Peynirimi Kim Aldı?"ya dönüştürdü. (ç.n. "Who Moved My Cheese? çok satan bir kitap.)

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But I did notice something happening to me the day I was with Al Dunlap.

Al Dunlap ile geçirdiğim gün, bana bir şeyler olduğunu fark ettim.

Whenever he said anything to me that was kind of normal --

Bana normal gibi gözüken bir şeyler söylediğinde,

like he said "no" to juvenile delinquency,

örneğin çocuk suçlarına hayır dedi.

he said he got accepted into West Point,

West Point'e kabul edildiğini

and they don't let delinquents in West Point.

ve West Point'e çocuk suçluların kabul edilmediğini söyledi.

He said "no" to many short-term marital relationships.

Kısa süreli çok evliliğe hayır dedi.

He's only ever been married twice.

Sadece iki kere evlenmişti.

İlk eşi boşanma belgelerinde

Admittedly, his first wife cited in her divorce papers

that he once threatened her with a knife

onu bir kere bıçakla tehdit ettiğini

and said he always wondered what human flesh tasted like,

ve insan etinin tadını hep merak ettiğini söylemişti.

Ama kötü evliliklerde, tartışmanın şiddetiyle insanlar aptalca şeyler söyleyebilirler.

but people say stupid things to each other

in bad marriages in the heat of an argument,

İkinci evliliği 41 yıl sürmüştü.

and his second marriage has lasted 41 years.

Söylediği her psikopatça olmayan şeyde

So whenever he said anything to me that just seemed kind of non-psychopathic,

kendi kendime, bunu kitabıma koymayacağım diye düşündüm.

I thought to myself, well I'm not going to put that in my book.

And then I realized that becoming a psychopath spotter

Sonra da bir psikopat tanıyıcısı olmanın

beni bir psikopata dönüştürdüğünü gördüm.

had kind of turned me a little bit psychopathic.

Because I was desperate to shove him in a box marked "Psychopath."

Çünkü onu üzerinde psikopat yazan bir kutuya koymak istiyordum.

I was desperate to define him by his maddest edges.

Onu en çılgın yönleriyle tanımlamak istiyordum.

And I realized, my God --

Sonra, aman tanrım dedim. Son 20 yıldır bunu yapıyorum.

this is what I've been doing for 20 years.

It's what all journalists do.

Bütün gazeteciler bunu yapıyorlar.

We travel across the world with our notepads in our hands,

Elimizde not defterlerimiz dünyayı dolaşırız

and we wait for the gems.

ve mücevherleri ararız.

Bu mücevherler de her zaman

And the gems are always the outermost aspects

of our interviewee's personality.

röportaj yaptığımız kişinin derinliklerinde olur.

And we stitch them together like medieval monks,

Orta çağ din adamları gibi onları birbirine dikeriz.

and we leave the normal stuff on the floor.

Normal şeyleri de geride bırakırız.

Bu ülkede bazı zihinsel bozukluklar oldukça sık teşhis ediliyor.

And you know, this is a country that over-diagnoses

certain mental disorders hugely.

Childhood bipolar --

Bipolar çocuklar -- dört yaşındaki çocuklara

children as young as four are being labeled bipolar

bipolar teşhisi konuluyor,

because they have temper tantrums,

neden? Öfke nöbetleri geçirdikleri için,

which scores them high on the bipolar checklist.

bu da bipolar belirtilerinde üst sıralarda.

When I got back to London, Tony phoned me.

Londra'ya geri döndüğümde, Tony beni aradı.

He said, "Why haven't you been returning my calls?"

"Neden telefonlarıma cevap vermiyorsun?" dedi.

I said, "Well, they say that you're a psychopath."

"Senin psikopat olduğunu söylüyorlar." dedim.

And he said, "I'm not a psychopath."

"Ben psikopat değilim.

He said, "You know what?

Onların listesindeki maddelerden biri acımasızlık,

One of the items on the checklist is lack of remorse,

but another item on the checklist is cunning, manipulative.

ama diğeri ise kurnazlık ve manipülasyon yapma.

So when you say you feel remorse for your crime,

Suçun için pişman olduğunu söylediğinde,

they say, 'Typical of the psychopath

'Tipik psikopat davranışı,

to cunningly say he feels remorse when he doesn't.'

pişman olmadığı halde, kurnazca pişmanım demek.'

It's like witchcraft, they turn everything upside-down."

Büyücülük yapıyorlar. Her şeyi ters yüz çeviriyorlar.

Duruşma zamanım yaklaşıyor.

He said, "I've got a tribunal coming up.

Will you come to it?"

Ona gelecek misin?" dedi.

Olur dedim.

So I said okay.

So I went to his tribunal.

Duruşmasına gittim.

And after 14 years in Broadmoor, they let him go.

Broadmoor'da 14 yıldan sonra, çıkmasına izin verdiler.

Yeniden suç işleme olasılığının ortalamadan yüksek olduğu anlamına gelen

They decided that he shouldn't be held indefinitely

because he scores high on a checklist that might mean

listedeki belirtilerin çoğuna sahip diye

that he would have a greater than average chance of recidivism.

sınırsız olarak tutulmaması gerektiğine karar verdiler.

So they let him go.

Gitmesine izin verdiler.

And outside in the corridor he said to me,

Koridorun dışında bana şöyle dedi:

"You know what, Jon?

"Biliyor musun Jon?

Herkes biraz psikopat.

Everyone's a bit psychopathic."

He said, "You are, I am. Well, obviously I am."

Sen öylesin. Ben öyleyim. Şey, ben tabii ki öyleyim."

Ben "Şimdi ne yapacaksın?" dedim.

I said, "What are you going to do now?"

"Belçika'ya gideceğim,

He said, "I'm going to go to Belgium.

There's a woman there that I fancy.

orada hoşlandığım bir kadın var.

But she's married, so I'm going to have to get her split up from her husband."

Ama o evli. O yüzden onu eşinden ayırmam gerekecek." dedi.

(Gülüşmeler)

(Laughter)

Bu iki yıl önceydi

Anyway, that was two years ago,

and that's where my book ended.

ve kitabım burada bitti.

And for the last 20 months, everything was fine.

20 aydır her şey yolunda gidiyordu.

Kötü bir şey olmadı.

Nothing bad happened.

He was living with a girl outside London.

Londra'nın dışında bir kızla yaşıyordu.

He was, according to Brian the Scientologist,

Scientoloji üyesi Brian'a göre

making up for lost time, which I know sounds ominous,

kaybettiği zamanı yerine koyuyordu, bu kulağa kötü geliyor,

but isn't necessarily ominous.

ama ille de kötü olmak zorunda değil.

Ne yazık ki 20 ay sonra,

Unfortunately, after 20 months,

he did go back to jail for a month.

bir aylığına hapse girdi.

He got into a "fracas" in a bar, he called it.

Bir bar kavgasına karıştı

ve bir aylığına hapse girdi.

Ended up going to jail for a month, which I know is bad,

Biliyorum bu kötü,

but at least a month implies that whatever the fracas was,

ama en azından bir ay hapis cezası alması,

it wasn't too bad.

kavganın o kadar da kötü olmadığını gösteriyor.

Daha sonra beni aradı.

And then he phoned me.

And you know what, I think it's right that Tony is out.

Biliyor musunuz? Bence Tony'nin dışarıda olması doğru.

Bence insanları en çılgın halleriyle değerlendirmemelisiniz.

Because you shouldn't define people by their maddest edges.

And what Tony is, is he's a semi-psychopath.

Tony, yarı-psikopat.

O gri bölgede ve gri bölgeleri sevmeyen bir dünyada yaşıyor.

He's a gray area in a world that doesn't like gray areas.

Ama o gri bölgelerde karışıklığı bulabilirsiniz,

But the gray areas are where you find the complexity.

insanlığı

It's where you find the humanity,

and it's where you find the truth.

ve gerçeği.

And Tony said to me,

Tony bana şöyle dedi:

"Jon, could I buy you a drink in a bar?

"Jon, sana bir barda içki ısmarlayabilir miyim?

I just want to thank you for everything you've done for me."

Benim için yaptıklarından dolayı sana teşekkür etmek istiyorum."

And I didn't go.

Gitmedim. Siz ne yapardınız?

What would you have done?

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)