Autism — what we know (and what we don't know yet) | Wendy Chung

Wendy Chung: Otizm — bildiklerimiz (ve henüz bilmediklerimiz)

Çeviri: Ramazan Şen Gözden geçirme: Siir Tecirlioglu

"Why?"

"Neden?"

"Why?" is a question

"Neden?" sorusu

that parents ask me all the time.

ailelerin bana sürekli sorduğu bir sorudur.

"Why did my child develop autism?"

"Benim çocuğum neden otistik oldu?"

As a pediatrician, as a geneticist, as a researcher,

Bir pediatrist, bir genetikçi, bir araştırmacı olarak

we try and address that question.

bu soruya yanıt aramaya çalışıyoruz.

But autism is not a single condition.

Fakat otizm tek bir nedene bağlı bir hastalık değil.

It's actually a spectrum of disorders,

Pek çok düzensizlikten meydana geliyor.

a spectrum that ranges, for instance,

Ve bu düzensizlik geniş bir aralıktan oluşuyor, örneğin,

from Justin, a 13-year-old boy

13 yaşındaki Justin

who's not verbal, who can't speak,

sözlü iletişim kuramıyor, konuşamıyor.

who communicates by using an iPad

iPad vasıtasıyla iletişim kurabiliyor.

to touch pictures to communicate

İletişim için resmin üzerine dokunuyor.

his thoughts and his concerns,

Düşüncelerini endişelerini bu yolla aktarıyor.

a little boy who, when he gets upset,

Bu küçük çocuk, üzüldüğünde

will start rocking,

sallanmaya başlıyor

and eventually, when he's disturbed enough,

ve sonunda yeterince rahatsız edildiğinde

will bang his head to the point

başını bir noktaya şiddetle vurarak

that he can actually cut it open and require stitches.

kafasını yarıyor ve başına dikiş atılması gerekiyor.

That same diagnosis of autism, though,

Benzer bir otizm tanısı

also applies to Gabriel,

Gabriel'de de görülmekte.

another 13-year-old boy

13 yaşında olan bu erkek çocuğun

who has quite a different set of challenges.

oldukça farklı sıkıntıları var.

He's actually quite remarkably gifted in mathematics.

Gabriel matematik konusunda gerçekten çok iyi.

He can multiple three numbers by three numbers

Üç basamaklı sayıları aklından

in his head with ease,

kolaylıkla çarpabiliyor.

yet when it comes to trying to have a conversation,

Ancak konu insanlarla sohbet etmeye gelince

he has great difficulty.

çok büyük zorluk yaşıyor.

He doesn't make eye contact.

Göz teması kuramıyor.

He has difficulty starting a conversation,

Sohbet başlatma konusunda sıkıntı yaşıyor,

feels awkward,

kendini beceriksiz hissediyor

and when he gets nervous,

ve sinirlendiğinde

he actually shuts down.

kendini tamamen kapatıyor.

Yet both of these boys

Bu çocukların her ikisi de

have the same diagnosis of autism spectrum disorder.

benzer otistik spektrum bozukluğu belirtilerini gösteriyor.

One of the things that concerns us

Bizi endişelendiren şeylerden biri de

is whether or not there really is

otizmin gerçekten salgın bir

an epidemic of autism.

hastalık olup olmadığı konusu.

These days, one in 88 children

Günümüzde, 88 çocuktan birine

will be diagnosed with autism,

otizm tanısı konmakta

and the question is,

ve soru şu ki,

why does this graph look this way?

grafik neden bu yönü gösteriyor?

Has that number been increasing

Bu rakam zaman içerisinde

dramatically over time?

dramatik şekilde artıyor mu?

Or is it because we have now started labeling

Yoksa bunun nedeni, kişilere otizm tanısını koymaya

individuals with autism,

yeni başlamamız mı?

simply giving them a diagnosis

Yani, onlara eskiden de

when they were still present there before

bir teşhis konuyordu

yet simply didn't have that label?

fakat bunun bir adı yoktu.

And in fact, in the late 1980s, the early 1990s,

Ve aslında, 1980'lerin sonu, 1990'ların başında

legislation was passed

bir yasa geçirildi.

that actually provided individuals with autism

Bununla, otistik bireylere yardım sağlayacak

with resources, with access to educational materials

kaynaklara ve eğitim materyallerine

that would help them.

ulaşım sağlandı.

With that increased awareness, more parents,

Artan farkındalık ile birlikte, daha fazla ebeveyn,

more pediatricians, more educators

daha fazla pediatrist, daha fazla eğitmen

learned to recognize the features of autism.

otizmin özellikleri hakkında bilgi sahibi oldu.

As a result of that, more individuals were diagnosed

Bunun sonucu olarak, daha fazla bireye teşhis kondu

and got access to the resources they needed.

ve ihtiyaç duydukları kaynaklara erişim sağlandı.

In addition, we've changed our definition over time,

Ek olarak, otizmle ilgili tanımımızı da zamanla değiştirdik,

so in fact we've widened the definition of autism,

daha doğrusu otizm tanımlamamızı genişlettik

and that accounts for some of

ve bu da

the increased prevalence that we see.

gittikçe yaygınlaşmasının nedenini açıklıyor.

The next question everyone wonders is,

Bir sonraki soru ise herkesin merak ettiği soru,

what caused autism?

otizme ne neden oluyor?

And a common misconception

Ve genel bir yanlış anlayış var ki

is that vaccines cause autism.

o da aşıların otizme neden olduğu şeklinde.

But let me be very clear:

Bana açıklamam için izin verin.

Vaccines do not cause autism.

Aşılar otizme neden olmaz.

(Applause)

(Alkış)

In fact, the original research study

Aslında, yapılan asıl araştırma

that suggested that was the case

bu konunun tamamen

was completely fraudulent.

asılsız olduğunu ortaya koydu.

It was actually retracted from the journal Lancet,

Bu haber basılmış olan Lancet gazetesinden

in which it was published,

geri çekildi

and that author, a physician,

ve bir doktor olan bu yazarın

had his medical license taken away from him.

lisansı elinden alındı.

(Applause)

(Alkışlar)

The Institute of Medicine,

Tıp Enstitüsü,

The Centers for Disease Control,

Hastalık Kontrol Merkezleri,

have repeatedly investigated this

bunu tekrar tekrar araştırdılar

and there is no credible evidence

ve aşıların otizme neden olduğuna dair

that vaccines cause autism.

güvenilir hiçbir kanıt bulamadılar.

Furthermore,

Dahası,

one of the ingredients in vaccines,

aşılarda bulunan

something called thimerosal,

thimerosal adındaki bileşenin

was thought to be what the cause of autism was.

otizmin nedeni olduğu düşünülüyordu.

That was actually removed from vaccines

1992 yılında, bu bileşen

in the year 1992,

aşılardan kaldırıldı.

and you can see that it really did not have an effect

Ve bunun otizmin yayılmasında

in what happened with the prevalence of autism.

bir etkiye sahip olmadığını görebilirsiniz.

So again, there is no evidence

Yani bunun

that this is the answer.

bir cevap olduğuna dair hiçbir kanıt yok.

So the question remains, what does cause autism?

Yani soru yine aynı: Otizme neden olan nedir?

In fact, there's probably not one single answer.

Aslında, bunun tek bir yanıtı yok.

Just as autism is a spectrum,

Otizmin bir spektrum olması gibi

there's a spectrum of etiologies,

etiyolojinin de bir spektrumu,

a spectrum of causes.

nedenlerden oluşan bir spektrum vardır.

Based on epidemiological data,

Epidemiolojik verilerden hareketle

we know that one of the causes,

nedenlerden birinin

or one of the associations, I should say,

veya ilişkilerden birinin demeliyim,

is advanced paternal age,

babanın ileri yaşta olması,

that is, increasing age of the father

yani, gebe kalınan zamanda

at the time of conception.

babanın yaşının ileri olması.

In addition, another vulnerable

Ayrıca, gelişme açısından

and critical period in terms of development

diğer bir kırılgan ve kritik süreç ise

is when the mother is pregnant.

annenin hamile olduğu dönem.

During that period, while the fetal brain is developing,

Bu dönem boyunca, cenin beyni gelişirken,

we know that exposure to certain agents

bazı maddelere maruz kalmanın

can actually increase the risk of autism.

otizm riskini artırabileceğini biliyoruz.

In particular, there's a medication, valproic acid,

Özellikle, epilepsili annelerin

which mothers with epilepsy sometimes take,

bazen aldığı ilaç olan valproik asitin

we know can increase that risk of autism.

otizm riskini artırabileceğini biliyoruz.

In addition, there can be some infectious agents

Ayrıca, bazı bulaşıcı etkenler de

that can also cause autism.

otizme neden olabilir.

And one of the things I'm going to spend

Ve üzerinde çok zaman harcayacağım

a lot of time focusing on

konulardan biri de

are the genes that can cause autism.

genlerin otizme neden olduğudur.

I'm focusing on this not because genes

Bu konuya odaklanmamın nedeni

are the only cause of autism,

genlerin otizmin tek sebebi olması değil,

but it's a cause of autism

otizme neden olan genler sayesinde

that we can readily define

beynin biyolojisini

and be able to better understand the biology

rahatlıkla tanımlayabilecek ve

and understand better how the brain works

nasıl çalıştığını daha iyi anlayıp

so that we can come up with strategies

böylece müdahalede bulunabilmek için

to be able to intervene.

stratejiler geliştirebilecek olmamızdır.

One of the genetic factors that we don't understand,

Anlamadığımız genetik faktörlerden biri de,

however, is the difference that we see

kadın ve erkekler açısından

in terms of males and females.

gördüğümüz farklılıklardır.

Males are affected four to one compared to females

Erkekler kadınlara kıyasla otizmden 4 kat fazla

with autism,

etkileniyorlar

and we really don't understand what that cause is.

ve buna neyin neden olduğunu bilemiyoruz.

One of the ways that we can understand

Genetiğin bir faktör olduğunu anlayabilmemizin

that genetics is a factor

yollarından biri de

is by looking at something called

uyum oranı denen şeye

the concordance rate.

bakmak.

In other words, if one sibling has autism,

Diğer bir ifadeyle, bir kardeş otistik ise,

what's the probability

ailedeki diğer kardeşin

that another sibling in that family will have autism?

otistik olma olasılığı nedir?

And we can look in particular

Ve özellikle burada

at three types of siblings:

üç tip kardeş durumunu inceleyebiliriz:

identical twins,

tek yumurta ikizleri,

twins that actually share 100 percent

genetik bilginin yüzde 100'ünü

of their genetic information

ve aynı dölyatağını

and shared the same intrauterine environment,

paylaşan ikizler, onlara karşı da

versus fraternal twins,

çift yumurta ikizleri,

twins that actually share 50 percent

genetik bilginin yüzde 50'sini

of their genetic information,

paylaşan ikizler.

versus regular siblings,

Üçüncüsü de

brother-sister, sister-sister,

sıradan kardeşler.

also sharing 50 percent of their genetic information,

Genetik enformasyonun yüzde 50'sini paylaşan

yet not sharing the same intrauterine environment.

ancak aynı dölyatağında bulunmayan erkek-kız, kız-kız kardeşler.

And when you look at those concordance ratios,

Ve bu uyum oranlarına baktığınızda

one of the striking things that you will see

göreceğiniz çarpıcı şeylerden birisi

is that in identical twins,

tek yumurta ikizlerinde

that concordance rate is 77 percent.

uyum oranının yüzde 77 olduğudur.

Remarkably, though,

Enteresan bir şekilde

it's not 100 percent.

yüzde 100 değil.

It is not that genes account for all of the risk for autism,

Genler otizmin kesin sebebi değil

but yet they account for a lot of that risk,

ancak riskin büyük kısmını oluşturdukları da bir gerçek,

because when you look at fraternal twins,

çünkü çift yumurta ikizlerine baktığınızda

that concordance rate is only 31 percent.

uyum oranının sadece yüzde 31 olduğunu görürsünüz.

On the other hand, there is a difference

Diğer yandan

between those fraternal twins and the siblings,

bu çift yumurta ikizleri ile kardeşler arasında bir farklılık var.

suggesting that there are common exposures

Çift yumurta ikizleri için genel bir

for those fraternal twins

maruz kalma durumu söz konusu iken

that may not be shared as commonly

kardeşler arasında

with siblings alone.

böyle bir şey söz konusu değil.

So this provides some of the data

Yani bu, bize otizmin genetik olduğuna dair

that autism is genetic.

bazı veriler sağlıyor.

Well, how genetic is it?

Peki nasıl genetik oluyor?

When we compare it to other conditions

Bunu aşina olduğumuz

that we're familiar with,

diğer durumlarla karşılaştırdığımızda

things like cancer, heart disease, diabetes,

kanser, kalp hastalığı, diabet vb. gibi,

in fact, genetics plays a much larger role in autism

diğer durumlara nazaran otizmde

than it does in any of these other conditions.

genetik çok daha büyük bir rol oynuyor.

But with this, that doesn't tell us what the genes are.

Ancak bununla birlikte, bunun hangi genler olduğunu göstermiyor.

It doesn't even tell us in any one child,

Herhangi bir çocukta

is it one gene

bunun tek bir genden mi

or potentially a combination of genes?

yoksa genlerin birleşiminden mi olduğunu da göstermiyor.

And so in fact, in some individuals with autism,

Ama bazı otizmli bireylerde

it is genetic!

bu genetik!

That is, that it is one single,

Yani, bir tane,

powerful, deterministic gene

güçlü, belirleyici gen

that causes the autism.

otizme neden olur.

However, in other individuals,

Lakin, diğer bireylerde

it's genetic, that is,

yine genetiktir, fakat

that it's actually a combination of genes

gelişimsel süreçte

in part with the developmental process

otizm riskini nihai olarak belirleyen

that ultimately determines that risk for autism.

asıl etken genlerin bileşimidir.

We don't know in any one person, necessarily,

İster istemez, herhangi bir kişi için

which of those two answers it is

cevabın hangisi olduğunu bilemiyoruz,

until we start digging deeper.

bu nedenle daha derine inmeye başlıyoruz.

So the question becomes,

Bu nedenle soru şu oluyor:

how can we start to identify

bu genleri tanımlamaya

what exactly those genes are.

tam olarak nasıl başlayabiliriz?

And let me pose something

İçgüdüsel olmayabilecek bir şeyi

that might not be intuitive.

ortaya atmama izin verin.

In certain individuals,

Bazı bireyler

they can have autism

genetik bir nedenden dolayı

for a reason that is genetic

otistik olabiliyor

but yet not because of autism running in the family.

ama bunun nedeni ailede otizm olması değildir.

And the reason is because in certain individuals,

Bunun nedeni, bazı bireylerde

they can actually have genetic changes or mutations

anneden veya babadan geçmeyen

that are not passed down from the mother

ve bireyde yeni ortaya çıkan

or from the father,

genetik değişiklikler ya da

but actually start brand new in them,

mutasyonların olabilmesidir.

mutations that are present

Bu mutasyonlar

in the egg or the sperm

gebelik sırasında meydana gelen,

at the time of conception

yumurta ya da spermde mevcut olan,

but have not been passed down

aile içerisinde

generation through generation within the family.

nesilden nesile aktarılmayan mutasyonlardır.

And we can actually use that strategy

Bu stratejiyi, bu bireylerde

to now understand and to identify

otizme neden olan genleri

those genes causing autism in those individuals.

anlamak ve tanımlamak için kullanabiliriz.

So in fact, at the Simons Foundation,

Bu nedenle, Simons Vakfı'nda

we took 2,600 individuals

ailesinde otizm geçmişi olmayan

that had no family history of autism,

2600 bireyi seçtik,

and we took that child and their mother and father

ve çocuğu ve onların anne ve babalarını ele aldık

and used them to try and understand

ve onları, bu vakalarda

what were those genes

otizme neden olan genlerin hangileri olduğunu

causing autism in those cases?

anlamak için kullandık.

To do that, we actually had to comprehensively

Bunu yapmak için, kapsamlı bir şekilde

be able to look at all that genetic information

tüm bu genetik bilgiye bakmamız

and determine what those differences were

ve anne, baba ve çocuk arasında hangi genlerin

between the mother, the father and the child.

farklı olduğunu belirlememiz gerekiyordu.

In doing so, I apologize,

Böyle yaparak, özür dilerim,

I'm going to use an outdated analogy

Wikipedia yerine demode bir

of encyclopedias rather than Wikipedia,

ansiklopedi analojisi kullanacağım,

but I'm going to do so to try and help make the point

ama bunu, bu sayımı yaparken

that as we did this inventory,

çok miktarda bilgiye

we needed to be able to look at

bakamak zorunda kaldığımıza

massive amounts of information.

parmak basmak için böyle yapacağım.

Our genetic information is organized

Genetik bilgimiz 46 birimlik

into a set of 46 volumes,

bir dizi olarak düzenlenmiştir

and when we did that, we had to be able to account

ve bunu yaptığmızda, 46 birimin her birine

for each of those 46 volumes,

açıklama getirmek zorundaydık,

because in some cases with autism,

çünkü bazı otizm vakalarında,

there's actually a single volume that's missing.

aslında eksik olan bir birim vardır.

We had to get more granular than that, though,

Ve bundan daha fazla detaya inmek zorunda kaldık

and so we had to start opening those books,

ve bu yüzden kitapları karıştırmaya başladık

and in some cases, the genetic change

ve bazı vakalarda, genetik değişim

was more subtle.

daha üstü kapalı idi.

It might have been a single paragraph that was missing,

Eksik olan bir paragraf olabilirdi

or yet, even more subtle than that,

veya bundan daha da kötüsü

a single letter,

tek bir harf,

one out of three billion letters

üç milyon harften bir tanesi

that was changed, that was altered,

değişmiş, bozulmuş

yet had profound effects

lakin beynin işleyişi

in terms of how the brain functions

ve davranışı etkilemesi açısından

and affects behavior.

muazzam etkileri olmuştur.

In doing this within these families,

Bu ailelerde bunu yaparken,

we were able to account for approximately

bireylerin yaklaşık

25 percent of the individuals

yüzde 25'ine açıklama getirebildik

and determine that there was a single

ve tek güçlü bir genetik faktörün

powerful genetic factor

bu ailelerde otizme

that caused autism within those families.

neden olduğunu saptadık.

On the other hand, there's 75 percent

Diğer yandan, yüzde 75'i

that we still haven't figured out.

henüz çözemedik.

As we did this, though,

Bunu yaparken, gerçi,

it was really quite humbling,

gerçekten oldukça mahçup ediciydi,

because we realized that there was not simply

çünkü otizme neden olan sadece

one gene for autism.

bir gen olmadığını farkettik.

In fact, the current estimates are

Esasında, mevcut tahminlere göre

that there are 200 to 400 different genes

otizme neden olabilecek

that can cause autism.

200-400 arası gen vardır.

And that explains, in part,

Bu da kısmen,

why we see such a broad spectrum

etkileri açısından bu kadar geniş bir spektrum

in terms of its effects.

görmemizin nedenini açıklıyor.

Although there are that many genes,

Ortada bu kadar gen olmasına rağmen,

there is some method to the madness.

bu karmaşanın da bir çaresi var.

It's not simply random

Bunlar öylesine sıradan

200, 400 different genes,

200, 400 farklı genler de değil,

but in fact they fit together.

bunlar birbirine uyan genler.

They fit together in a pathway.

Bir yolda birbirine geçiyorlar.

They fit together in a network

Beynin işleyişine bakınca

that's starting to make sense now

artık anlayabildiğimiz bir ağ içerisinde

in terms of how the brain functions.

birbirlerine geçiyorlar.

We're starting to have a bottom-up approach

Tabandan tepeye bir yaklaşımla

where we're identifying those genes,

bu genleri, proteinleri,

those proteins, those molecules,

molekkülleri tanımlıyoruz.

understanding how they interact together

O nöronu işler hale getirmek için birbirleriyle

to make that neuron work,

nasıl iletişim kurduklarını anlıyoruz.

understanding how those neurons interact together

Bu nöronların devreyi işler hale getirmek için

to make circuits work,

nasıl iletişim kurduklarını

and understand how those circuits work

ve bu devrelerin davranışı kontrol etmek için

to now control behavior,

nasıl çalıştığını anlıyoruz.

and understand that both in individuals with autism

Ve bunu hem otizmli bireylerde hem de

as well as individuals who have normal cognition.

normal idrake sahip bireylerde yapıyoruz.

But early diagnosis is a key for us.

Fakat bizim için en önemlisi erken teşhistir.

Being able to make that diagnosis

Risk taşıyan bir kişinin

of someone who's susceptible

büyüyen, gelişen beynine

at a time in a window

etki edebilmek için

where we have the ability to transform,

dönüştürebilme durumunda olduğumuz

to be able to impact

o belirli zamanda

that growing, developing brain is critical.

bu teşhisi yapmak son derece önemlidir.

And so folks like Ami Klin have developed methods

Ve Ami Klin gibi arkadaşlar geliştirdikleri metodlarla

to be able to take infants, small babies,

küçük bebeklerde

and be able to use biomarkers,

biyogösterge kullanarak,

in this case eye contact and eye tracking,

bu vakada göz teması ve göz takibiyle,

to identify an infant at risk.

risk taşıyan bebek belirlenir.

This particular infant, you can see,

Gördüğünüz bu bebek,

making very good eye contact with this woman

bayan ona "Itsy, Bitsy Spider," söylerken

as she's singing "Itsy, Bitsy Spider,"

çok iyi göz teması kuruyor,

in fact is not going to develop autism.

yani otizm gelişimi olmayacak.

This baby we know is going to be in the clear.

Bu bebeğin tehlikede olmadığını biliyoruz.

On the other hand, this other baby

Diğer yandan, diğer bebek

is going to go on to develop autism.

otizm hastalığı geliştirecek.

In this particular child, you can see,

Bu çocukta, görebilirsiniz,

it's not making good eye contact.

iyi göz teması kuramıyor.

Instead of the eyes focusing in

Gözler, odaklama ve

and having that social connection,

sosyal ilişki kurmak yerine

looking at the mouth, looking at the nose,

ağıza bakıyor, burna bakıyor,

looking off in another direction,

başka yönlere bakıyor,

but not again socially connecting,

fakat sosyal olarak bağ kurmuyor.

and being able to do this on a very large scale,

Bebekleri ve çocukları çok büyük ölçeklerde

screen infants, screen children for autism,

çok sağlam, çok güvenilir bir şekilde

through something very robust, very reliable,

otizm için inceleyebilmeliyiz.

is going to be very helpful to us in terms of being

Bu da en büyük etkinin sağlanabileceği

able to intervene at an early stage

erken aşamada müdahale

when we can have the greatest impact.

edebilmemizde bize çok yardımcı olacak.

How are we going to intervene?

Nasıl müdahale edeceğiz?

It's probably going to be a combination of factors.

Bu muhtemelen etkenlerin bileşimi olacaktır.

In part, in some individuals,

Kısmen, bazı bireylerde,

we're going to try and use medications.

ilaç tedavisi denemeye çalışacağız.

And so in fact, identifying the genes for autism

Ve aslında, otizm için genleri tanımlamamız

is important for us

ilaç hedeflerini belirlememiz,

to identify drug targets,

otizm konusunda

to identify things that we might be able to impact

tesirli olabileceğimiz şeyleri

and can be certain that that's really

ve yapmamız gerekenleri

what we need to do in autism.

belirlememiz açısından bizim için önemli.

But that's not going to be the only answer.

Fakat bu tek cevap olmayacaktır.

Beyond just drugs, we're going to use educational strategies.

Biz ilaçların ötesinde, eğitimsel stratejiler kullanacağız.

Individuals with autism,

Otizmli bireylerin bazıları

some of them are wired a little bit differently.

daha farklı tepkiler veriyorlar.

They learn in a different way.

Farklı yollardan öğreniyorlar.

They absorb their surroundings in a different way,

Çevrelerini farklı yollardan kavrıyorlar

and we need to be able to educate them

ve bizler de onları en iyi şekilde

in a way that serves them best.

eğitecek durumda olmalıyız.

Beyond that, there are a lot of individuals

Bunun da ötesinde, bu odada

in this room who have great ideas

kullanabileceğimiz teknolojiler konusunda

in terms of new technologies we can use,

harika fikirleri olan birçok birey var.

everything from devices we can use to train the brain

Beyni eğitirken daha etkili olabilmek

to be able to make it more efficient

ve biraz sıkıntılı alanlarda

and to compensate for areas in which

durumu telafi etmek için

it has a little bit of trouble,

kullanabileceğimiz aletlerden

to even things like Google Glass.

Google Glass gibi şeylere kadar.

You could imagine, for instance, Gabriel,

Düşünün ki, mesela Gabriel,

with his social awkwardness,

sosyal beceriksizliği ile,

might be able to wear Google Glass

kulağına kulaklık ve

with an earpiece in his ear,

Google Glass giyebilir.

and have a coach be able to help him,

Bu da ona iletişim kurma,

be able to help think about conversations,

muhabbet başlatma ve belki de bir gün

conversation-starters,

bir kıza çıkma teklif etme konusunda

being able to even perhaps one day

ona yardım eden bir

invite a girl out on a date.

öğretmen gibi olur.

All of these new technologies

Tüm bu yeni teknolojiler

just offer tremendous opportunities

otizmli bireylere

for us to be able to impact

etki edebilmemiz için

the individuals with autism,

bize muazzam fırsatlar sunuyor,

but yet we have a long way to go.

ama hâlâ önümüzde uzun bir yol var.

As much as we know,

Bildiğimiz kadarıyla,

there is so much more that we don't know,

bilmediğimiz çok fazla şey var

and so I invite all of you

ve bu yüzden hepinizi

to be able to help us think about

bunu daha iyi nasıl yapabileceğimiz hakkında

how to do this better,

düşünmemiz konusunda bize yardım etmeye,

to use as a community our collective wisdom

bir fark yaratmak için ortak aklımızı

to be able to make a difference,

bir toplum olarak kullanmaya

and in particular,

ve bireysel olarak

for the individuals in families with autism,

otizmli ailelerde bulunan bireyler için,

I invite you to join the interactive autism network,

sizleri çözümün bir parçası olmanız açısından

to be part of the solution to this,

interaktif otizm ağına katılmaya davet ediyorum.

because it's going to take really a lot of us

Çünkü neyin önemli olduğunu,

to think about what's important,

neyin anlamlı bir etki edeceğini

what's going to be a meaningful difference.

düşünmek için çok kalabalık olmalıyız.

As we think about something

Potansiyel bir çözüm olan

that's potentially a solution,

bir şey hakkında düşünürken

how well does it work?

ne kadar iyi işe yarar?

Is it something that's really going to make a difference

Bu, bir birey olarak, otizm hastası bulunan bir aile olarak

in your lives, as an individual,

gerçekten hayatlarınızda

as a family with autism?

bir fark yaratacak bir şey mi?

We're going to need individuals of all ages,

Bir tesirimizin olduğundan emin olmak için

from the young to the old,

gencinden yaşlısına her yaştan

and with all different shapes and sizes

ve farklı boyutlarda

of the autism spectrum disorder

otism spektrum bozukluğu olan

to make sure that we can have an impact.

insana ihtiyacımız olacak.

So I invite all of you to join the mission

Dolayısıyla hepinizi bu göreve katılmaya

and to help to be able to make the lives

ve otizmli bireylerin hayatlarını

of individuals with autism

daha yaşanır ve zengin hale getirmek için

so much better and so much richer.

yardıma davet ediyorum.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Alkış)

(Applause)