Moshe Safdie: How to reinvent the apartment building

Moshe Safdie: Apartman nasıl yeniden icat edilir

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Ramazan Şen

When, in 1960, still a student,

1960'da hâlâ bir öğrenciyken

I got a traveling fellowship

barınmayı araştırmak üzere

to study housing in North America.

Kuzey Amerika'ya seyahat bursu kazandım.

We traveled the country.

Ülkeyi dolaştık.

We saw public housing high-rise buildings

Bütün büyük şehirlerdeki çok katlı

in all major cities:

kamu konutlarını gördük:

New York, Philadelphia.

New York, Philadelphia.

Those who have no choice lived there.

Başka seçeneği olmayanlar yaşıyordu buralarda.

And then we traveled from suburb to suburb,

Sonra banliyöden banliyöye dolaştık

and I came back thinking,

ve şöyle düşünerek döndüm,

we've got to reinvent the apartment building.

apartmanları yeniden icat etmeliyiz.

There has to be another way of doing this.

Bunu yapmanın başka bir yolu olmalı.

We can't sustain suburbs,

Banliyöleri böyle devam ettiremeyiz.

so let's design a building

O zaman hadi her üniteye

which gives the qualities of a house

bir evin özelliklerini veren

to each unit.

bir bina tasarlayalım.

Habitat would be all about gardens,

Habitat bahçelerle dolu olmalı,

contact with nature,

doğayla temas hâlinde,

streets instead of corridors.

koridorlar yerine sokaklar.

We prefabricated it so we would achieve economy,

Tasarruf sağlamak için prefabrik olarak yaptık

and there it is almost 50 years later.

ve işte neredeyse 50 yıl sonraki hâli.

It's a very desirable place to live in.

Yaşamak için çok arzu edilen bir yer.

It's now a heritage building,

Artık kültür mirası bir bina,

but it did not proliferate.

ama yaygınlaşmadı.

In 1973, I made my first trip to China.

1973'te Çin'e ilk gezimi yaptım.

It was the Cultural Revolution.

Kültür Devrimi'ydi.

We traveled the country,

Ülkeyi dolaştık,

met with architects and planners.

mimarlar ve planlamacılarla görüştük.

This is Beijing then,

Bu o zamanki Pekin,

not a single high rise building

Pekin veya Şanghay'da bir tek

in Beijing or Shanghai.

yüksek bina yoktu.

Shenzhen didn't even exist as a city.

Shenzhen henüz bir şehir bile değildi.

There were hardly any cars.

Hemen hemen hiç araba yoktu.

Thirty years later,

Otuz yıl sonra,

this is Beijing today.

bugünkü Pekin işte bu.

This is Hong Kong.

Bu Hong Kong.

If you're wealthy, you live there,

Eğer varlıklıysanız, burada yaşarsınız;

if you're poor, you live there,

eğer yoksulsanız, burada yaşarsınız.

but high density it is, and it's not just Asia.

Yoğunluğu fazla ve sadece Asya'da bu böyle değil.

São Paulo, you can travel

São Paulo'da bir helikopterde

in a helicopter 45 minutes

45 dakika boyunca çok katlı binaların

seeing those high-rise buildings consume

19. yüzyıla ait az katlı ortamını

the 19th-century low-rise environment.

tükettiğini görerek dolaşabilirsiniz.

And with it, comes congestion,

Bununla birlikte kalabalık ortaya çıkar

and we lose mobility, and so on and so forth.

ve hareket kabiliyetimizi yitiririz vesaire.

So a few years ago, we decided to go back

Bu sebeple, birkaç sene önce geriye bakıp Habitat'ı

and rethink Habitat.

yeniden düşünmeye karar verdik.

Could we make it more affordable?

Daha ekonomik yapabilir miydik?

Could we actually achieve this quality of life

Bugün yaygın olan kalabalıklarla

in the densities that are prevailing today?

bu hayat kalitesine sahiden erişebilir miydik?

And we realized, it's basically about light,

Fark ettik ki, bu yalnızca ışıkla ilgili,

it's about sun, it's about nature,

güneşle ilgili, doğayla ilgili,

it's about fractalization.

fraktal hâle getirmekle ilgili.

Can we open up the surface of the building

Dışarıyla daha fazla teması olması için

so that it has more contact with the exterior?

binanın yüzeyini açabilir miyiz?

We came up with a number of models:

Bir dizi model ortaya çıkardık:

economy models, cheaper to build and more compact;

Ekonomik modeller, inşası daha ucuz ve daha kompakt.

membranes of housing

İnsanların kendi evlerini

where people could design their own house

tasarlayabildikleri ve kendi bahçelerini

and create their own gardens.

yaratabildikleri ev katmanları.

And then we decided to take New York as a test case,

Sonra New York'u örnek çalışma olarak ele almaya karar verdik

and we looked at Lower Manhattan.

ve Aşağı Manhattan'a baktık.

And we mapped all the building area in Manhattan.

Manhattan'daki bütün yerleşim alanının haritasını çıkardık.

On the left is Manhattan today:

Soldaki bugünkü Manhattan:

blue for housing, red for office buildings, retail.

Evler mavi; ofis binaları, mağazalar kırmızı.

On the right, we reconfigured it:

Sağda ise yeniden şekillendirdik:

the office buildings form the base,

Ofis binaları tabanı oluşturuyor

and then rising 75 stories above,

ve üzerinde 75 kat yükselenler de

are apartments.

apartman daireleri.

There's a street in the air on the 25th level,

25. katta havada bir cadde var,

a community street.

halka açık bir cadde.

It's permeable.

Havayı geçiriyor.

There are gardens and open spaces

İnsanlar için bahçeler

for the community,

ve açık alanlar var,

almost every unit with its own private garden,

hemen hemen her ünite kendine ait özel bir bahçeye sahip

and community space all around.

ve her yerde halka açık alanlar var.

And most important, permeable, open.

En önemlisi havayı geçiriyor, açık.

It does not form a wall or an obstruction in the city,

Şehirde bir duvar veya set oluşturmuyor

and light permeates everywhere.

ve ışık her yere nüfuz ediyor.

And in the last two or three years,

Son iki veya üç yılda

we've actually been, for the first time,

Asya'daki gerçek yaşam projelerinde

realizing the quality of life of Habitat

aslında ilk kez Habitat'ın yaşam kalitesinin

in real-life projects across Asia.

farkına varıyoruz.

This in Qinhuangdao in China:

Bu Çin'deki Qinhuangdao'da:

middle-income housing, where there is a bylaw

Orta gelir düzeyi için evler, ki burada

that every apartment must receive

her dairenin üç saat gün ışığı alması

three hours of sunlight.

için bir yönetmelik mevcut.

That's measured in the winter solstice.

Bu, kış gün dönümünde ölçülüyor.

And under construction in Singapore,

Singapur'da inşaat hâlinde,

again middle-income housing, gardens,

yine orta gelirliler için evler, bahçeler,

community streets and parks and so on and so forth.

halka açık caddeler ve parklar vesaire.

And Colombo.

Ve Colombo.

And I want to touch on one more issue,

Bir meseleye daha değinmek istiyorum,

which is the design of the public realm.

o da kamusal alanın tasarımı.

A hundred years after we've begun building

Yüksek binalarla inşa etmeye başladıktan

with tall buildings,

yüzyıl sonra,

we are yet to understand

yüksek katlı binaların nasıl

how the tall high-rise building

şehri oluştururken, kamusal alanı

becomes a building block in making a city,

yaratırken yapı taşı hâline

in creating the public realm.

geldiğini anlamaya başladık.

In Singapore, we had an opportunity:

Singapur'da bir imkânımız vardı:

10 million square feet, extremely high density.

10 milyon fit kare, oldukça yüksek yoğunlukta.

Taking the concept of outdoor and indoor,

Dış ve iç mekân konsepti alınarak,

promenades and parks integrated

yoğun şehir yaşamıyla

with intense urban life.

gezinti yerleri ve parklar entegre edildi.

So they are outdoor spaces and indoor spaces,

Yani bunlar dış mekân alanları ve iç mekân alanları,

and you move from one to the other,

birinden diğerine geçebiliyorsunuz,

and there is contact with nature,

doğayla temas var

and most relevantly, at every level of the structure,

ve en anlamlısı da yapının her seviyesinde

public gardens and open space:

halka açık bahçeler ve açık alanlar var:

on the roof of the podium,

Platformun tepesinde,

climbing up the towers,

kuleleri çıkıp

and finally on the roof, the sky park,

sonunda çatıda, gök parkı,

two and a half acres, jogging paths, restaurants,

iki buçuk dönüm, koşu parkurları, restoranlar

and the world's longest swimming pool.

ve dünyanın en uzun yüzme havuzu.

And that's all I can tell you in five minutes.

Beş dakika içerisinde bütün anlatabileceğim işte bu kadar.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)