New insights on poverty | Hans Rosling

Hans Rosling yoksulluk hakkında yeni anlayışları açığa çıkarıyor

Çeviri: Kaan Oysul Gözden geçirme: Ersan Gunes

I told you three things last year.

Geçen yıl size üç şey anlattım.

I told you that the statistics of the world

Dünya istatistiklerinin

have not been made properly available.

uygun bir şekilde hazırlanıp kullanıma sunulmadığını anlattım.

Because of that, we still have the old mindset

Bundan dolayı, halihazırda gelişmekte olan

of developing in industrialized countries, which is wrong.

ve endüstrileşmiş ülkelerin eski kafa yapısına sahibiz, ki bu yalnıştır.

And that animated graphics can make a difference.

Ve bu hareketlendirilmiş grafikler fark yaratabilir.

Things are changing

Herşey değişiyor.

and today, on the United Nations Statistic Division Home Page,

Ve bugün, Birleşmiş Milletler İstatistik Bölümü Ana Sayfasında,

it says, by first of May, full access to the databases.

veritabanlarına tam erişim 1 Mayıs'ta diye yazıyor.

(Applause)

Alkışlar

And if I could share the image with you on the screen.

Ve şayet sizlerle perdede görüntüyü paylaşabilirsem.

So three things have happened.

Böylece üç şey gerçekleşti.

U.N. opened their statistic databases,

BM istatistik veritabanlarını açtı,

and we have a new version of the software

ve biz internet üzerinde çalışan yazılımın

up working as a beta on the net,

yeni bir versiyonuna sahibiz,

so you don't have to download it any longer.

böylece artık indirmek zorunda değilsiniz.

And let me repeat what you saw last year.

Ve geçen sene ne gördüğünüzü tekrarlayayım

The bubbles are the countries.

Baloncuklar ülkeler.

Here you have the fertility rate -- the number of children per woman --

Burada doğurganlık hızı -- kadın başına çocuk sayısı -- var

and there you have the length of life in years.

ve burada yıllar içindeki ömür uzunluğu var.

This is 1950 -- those were the industrialized countries,

Bu 1950 -- bunlar endüstrileşmiş ülkelerdi,

those were developing countries.

bunlar gelişmekte olan ülkelerdi.

At that time there was a "we" and "them."

Bu zamanda biz ve onlar vardı.

There was a huge difference in the world.

Dünyada büyük bir farklılık vardı.

But then it changed, and it went on quite well.

fakat daha sonra bu değişti, ve hayli iyiye gitti.

And this is what happens.

Ve bu ne olduğudur.

You can see how China is the red, big bubble.

Çin'in kırmızı, büyük baloncuk olduğunu görebilirsiniz ;

The blue there is India.

mavide Hindistan var.

And they go over all this -- I'm going to try to be

Herşeyin nasıl değiştiğini

a little more serious this year in showing you

bu yıl size gösterirken biraz daha ciddi

how things really changed.

olmaya çalışacağım.

And it's Africa that stands out as the problem down here, doesn't it?

Ve burada problem olarak göze çarpan Afrika'dır, değil mi?

Large families still, and the HIV epidemic

Hala büyük aileler ve HIV salgını

brought down the countries like this.

bu ülkeleri böyle aşağıya düşürüyor.

This is more or less what we saw last year,

Bu, aşağı yukarı geçen yıl gördüğümüz kadar,

and this is how it will go on into the future.

ve bu da gelecekte nasıl devam edeceği.

And I will talk on, is this possible?

Ve hakkında konuşacağım, bu mümkün mü?

Because you see now, I presented statistics that don't exist.

Zira şimdi gördüğünüz, var olmayan istatistikleri sundum.

Because this is where we are.

Çünkü bu nerede olduğumuzdur.

Will it be possible that this will happen?

Bunun gerçekleşmesi mümkün olacak mı?

I cover my lifetime here, you know?

Burada ömürümü kapsıyorum, bilyorsunuz?

I expect to live 100 years.

100 yıl yaşayacağımı tahmin ediyorum.

And this is where we are today.

Ve bu da bugün nerede olduğumuzdur.

Now could we look here instead at the economic situation in the world?

Şimdi dünyadaki ekonomik durum yerine buraya bakabilirmiyiz?

And I would like to show that against child survival.

Ve bunu çocuk sağkalımına göre göstermek istiyorum.

We'll swap the axis.

Ekseni değiş tokuş edeceğiz:

Here you have child mortality -- that is, survival --

burada çocuk ölümü var -- bu da sağkalım --

four kids dying there, 200 dying there.

orada 4 çocuk ölüyor, orada da 200

And this is GDP per capita on this axis.

Ve bu eksende kişi başına düşen gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) var.

And this was 2007.

Ve bu 2007'ydi.

And if I go back in time, I've added some historical statistics --

Ve zamanda geriye gidersem, bazı tarihsel istatistikleri eklemiştim --

here we go, here we go, here we go -- not so much statistics 100 years ago.

İşte başlıyoruz, işte başlıyoruz, işte başlıyoruz -- 100 yıl önce çok bir istatistik yoktu.

Some countries still had statistics.

Bazı ülkelerin hala istatistikleri vardı.

We are looking down in the archive,

Arşive bakıyoruz,

and when we are down into 1820,

ve 1820 deyiz,

there is only Austria and Sweden that can produce numbers.

Sayıları üretebilen yalnızca Avusturya ve İsveç var.

(Laughter)

Gülüşmeler

But they were down here. They had 1,000 dollars per person per year.

Fakat onlar burada, onların kişi başına yılda 1000 dolarları vardı.

And they lost one-fifth of their kids before their first birthday.

Ve çocuklarının beşte birini ilk doğum günlerinden önce kaybettiler.

So this is what happens in the world, if we play the entire world.

Eğer tüm dünyayı oynatacak olursak, dünyada ne gerçekleştiği budur,

How they got slowly richer and richer,

nasıl yavaşça zenginleştikleri,

and they add statistics.

ve istatistikleri eklediler.

Isn't it beautiful when they get statistics?

İstatistikleri olduğunda güzel değil mi?

You see the importance of that?

Bunun önemini görüyorsunuz.

And here, children don't live longer.

Ve burada, çocuklar daha uzun yaşamıyor.

The last century, 1870, was bad for the kids in Europe,

Son yüzyıl, 1870, Avrupa'daki çocuklar için kötüydü,

because most of this statistics is Europe.

çünkü bu istatistiklerin çoğu Avrupa'ydı.

It was only by the turn of the century

Ancak yüzyılın sonunda

that more than 90 percent of the children survived their first year.

çocukların % 90'nından fazlası ilk yıllarında sağ kaldılar.

This is India coming up, with the first data from India.

Hindistan'dan gelen ilk veri ile, bu gelen Hindistan

And this is the United States moving away here, earning more money.

Ve daha fazla para kazanarak buraya taşınan Birleşik Devletler.

And we will soon see China coming up in the very far end corner here.

Ve burada en uzak köşeye gelen Çin'i sonunda göreceğiz.

And it moves up with Mao Tse-Tung getting health,

ve Mao Tse-Tung ile daha sağlıklı olmaya başlayarak yukarı doğru hareket ediyor

not getting so rich.

çok zengin olmuyor.

There he died, then Deng Xiaoping brings money.

Burada o ölüyor, sonra Deng Xiaoping parayı getiriyor,

It moves this way over here.

Bu hat boyunca hareket ediyor.

And the bubbles keep moving up there,

Ve burada yukarı doğru hareket eden baloncuklar

and this is what the world looks like today.

ve işte dünyanın bugün neye benzediği.

(Applause)

Alkışlar

Let us have a look at the United States.

Birleşik Devletlere bir göz atalım.

We have a function here -- I can tell the world, "Stay where you are."

Burada bir işlevimiz var -- dünyaya şunu söyleyebilirim, "Bulunduğunuz yerde kalın".

And I take the United States -- we still want to see the background --

Ve Birleşik Devletleri alıyorum -- hala arka planı görmek istiyoruz --

I put them up like this, and now we go backwards.

Onları bu şekilde koymak istiyorum, ve şimdi geriye doğru gidiyoruz.

And we can see that the United States

Ve Birleşik Devletlerin

goes to the right of the mainstream.

ana akışın sağına gittiğini görebiliriz.

They are on the money side all the time.

Onlar tüm zamanlarda para tarafındalar.

And down in 1915, the United States was a neighbor of India --

Ve aşağıda 1915'te, Birleşik Devletler Hindistan'ın komşusuydu --

present, contemporary India.

günümüze ait Hindistan ile.

And that means United States was richer,

Ve bu Birleşik Devletlerin Hindistan`dan daha zengin olduğu,

but lost more kids than India is doing today, proportionally.

fakat, orantısal olarak, bugün Hindistan'dakinden daha fazla çocuk kaybettiği anlamına gelir.

And look here -- compare to the Philippines of today.

Ve buraya bakın -- bugünkü Filipinler ile karşılaştıralım

The Philippines of today has almost the same economy

Bugünkü Filipinler Birleşik Devletlerin 1. Dünya Savaşında sahip olduğu

as the United States during the First World War.

hemen hemen aynı ekonomiye sahiptir.

But we have to bring United States forward quite a while

Fakat, Filipinlerde sahip olduğumuz

to find the same health of the United States

Birleşik Devletlerde aynı seviyede buluncaya kadar

as we have in the Philippines.

Birleşik Devletleri hayli ileriye getirmeliyiz.

About 1957 here, the health of the United States

Burada 1957'lerde, Birleşik Devletlerin sağlığı

is the same as the Philippines.

Filipinlerdekilerle aynıdır.

And this is the drama of this world which many call globalized,

Ve birçok kişinin küreselleştiğini ilan ettiği dünyanın tiyatrosudur,

is that Asia, Arabic countries, Latin America,

Asya, Arap ülkeleri, Latin Amerika,

are much more ahead in being healthy, educated,

sağlıklı olmada, eğitilmişlikte, insan kaynaklarına sahip olmada,

having human resources than they are economically.

ekonomik olarak sahip olduklarından çok daha ileridedir.

There's a discrepancy in what's happening today

Gelişen ekonomilerde ne olduğu konusunda

in the emerging economies.

bir tutarsızlık vardır.

There now, social benefits, social progress,

Şimdi, sosyal haklar, sosyal ilerleme

are going ahead of economical progress.

ekonomik gelişmenin önünde gitmektedir.

And 1957 -- the United States had the same economy as Chile has today.

Ve 1957 -- Birleşik Devletler Şili'nin bugün sahip olduğu aynı ekonomiye sahipti.

And how long do we have to bring United States

Ve daha ne kadar Birleşik Devletleri

to get the same health as Chile has today?

Şili'nin bugün sahip olduğu ile aynı sağlığa sahip olması için getirmeliyiz?

I think we have to go, there -- we have 2001, or 2002 --

Bence oraya -- 2001 veya 2002miz var --

the United States has the same health as Chile.

Birleşik devletlerin Şili ile aynı sağlığa sahip olduğu yere gitmeliyiz.

Chile's catching up!

Şili yakalıyor!

Within some years Chile may have better child survival

Yıllar içinde Şili Birleşik Devletlerden daha iyi

than the United States.

çocuk sağkalımına sahip olabilir.

This is really a change, that you have this lag

Bu gerçekten bir değişiklik, sağlıkta az ya da çok

of more or less 30, 40 years' difference on the health.

30, 40 yıllık farkın gecikmesine sahipsiniz.

And behind the health is the educational level.

Ve sağlığın arkasında eğitim seviyesi var.

And there's a lot of infrastructure things,

Ve birçok altyapı şeyleri var

and general human resources are there.

ve genel insan kaynakları orada.

Now we can take away this --

Şimdi bunu alıp götürebilir --

and I would like to show you the rate of speed,

ve size sürat oranını,

the rate of change, how fast they have gone.

değişim oranını ve bunların ne kadar hızlı gittiğini göstermek isterim.

And we go back to 1920, and I want to look at Japan.

Ve 1920'ye geri gittiğimizde, ve Japonya'ya bakmak isterim.

And I want to look at Sweden and the United States.

Ve İsveç ve Birleşik Devletlere bakmak isterim.

And I'm going to stage a race here

Ve burada

between this sort of yellowish Ford here

bir çeşit sarı Ford ile

and the red Toyota down there,

Aşağıda buradaki kırmızı Toyota,

and the brownish Volvo.

ve kahverengi Volvo ile bir yarış düzenleyeceğim

(Laughter)

Gülüşmeler

And here we go. Here we go.

Ve işte başlıyoruz, işte başlıyoruz.

The Toyota has a very bad start down here, you can see,

Toyota burada çok kötü bir başlangıç yapıyor, görebilirsiniz,

and the United States Ford is going off-road there.

ve Birleşik Devletler Ford şurada yol dışına çıkıyor.

And the Volvo is doing quite fine.

Ve Volvo hayli iyi gidiyor.

This is the war. The Toyota got off track, and now

Bu savaştır. Toyota iz dışına çıkıyor, ve şimdi

the Toyota is coming on the healthier side of Sweden --

Toyota İsveç'in sağlıklı tarafına geliyor --

can you see that?

bunu görebiliyor musunuz?

And they are taking over Sweden,

Ve onlar İsveç'ten devralıyorlar,

and they are now healthier than Sweden.

ve şimdi onlar İsveç'ten daha sağlıklılar.

That's the part where I sold the Volvo and bought the Toyota.

Bu bölüm benim Volvo'yu satıp, Toyota aldığım bölüm.

(Laughter)

Gülüşmeler

And now we can see that the rate of change was enormous in Japan.

Ve şimdi Japonya'da değişim hızının muazzam olduğunu görebiliriz.

They really caught up.

Onlar hakikaten yetiştiler.

And this changes gradually.

Ve bunlar derece derece değişiyor.

We have to look over generations to understand it.

Anlamak için kuşaklar boyu bakmak gerekiyor.

And let me show you my own sort of family history --

Ve size kendi ailemin hikayesini göstermeme izin verin --

we made these graphs here.

buradaki grafikleri biz yaptık.

And this is the same thing, money down there, and health, you know?

Ve bu aynı şey, para burada aşağıda ve sağlık, biliyorsunuz?

And this is my family.

Ve bu benim ailem.

This is Sweden, 1830, when my great-great-grandma was born.

Bu İsveç, 1830, büyük-büyük-büyükannemin doğduğu yıl.

Sweden was like Sierra Leone today.

İsveç bugünkü Sierra Leone gibiydi.

And this is when great-grandma was born, 1863.

Ve bu büyük-büyükannemin doğduğu yıl, 1863.

And Sweden was like Mozambique.

Ve İsveç Mozambik gibiydi.

And this is when my grandma was born, 1891.

Ve bu büyükannemin doğduğu yıl, 1891.

She took care of me as a child,

Bana çocukken o baktı,

so I'm not talking about statistic now --

böylece şimdi istatistik hakkında konuşmuyorum --

now it's oral history in my family.

şimdi ailemin hikayesi tamamlandı.

That's when I believe statistics,

Bu istatistiğe inandığım zamandır,

when it's grandma-verified statistics.

Büyükannemin doğruladığı istatistik olduğu zaman.

(Laughter)

Gülüşmeler

I think it's the best way of verifying historical statistics.

Bence bu tarihi istatistikleri doğrulatmanın en iyi yoludur.

Sweden was like Ghana.

İsveç Gana gibiydi.

It's interesting to see the enormous diversity

Sahra-altı Afrikadaki

within sub-Saharan Africa.

muazzam ayrılığı görmek ilgi çekicidir.

I told you last year, I'll tell you again,

Geçen yıl size anlattım, yeniden anlatacağım,

my mother was born in Egypt, and I -- who am I?

Annem Mısır'da doğdu, ve ben -- ben kimim?

I'm the Mexican in the family.

Ben ailedeki Meksika'lıyım.

And my daughter, she was born in Chile,

Kızım Şili'de doğdu,

and the grand-daughter was born in Singapore,

ve torunum Singapur'da doğdu,

now the healthiest country on this Earth.

şimdi bu yerküredeki en sağlıklı ülke.

It bypassed Sweden about two to three years ago,

İsveç'i yaklaşık 2-3 yıl önce,

with better child survival.

daha iyi çocuk sağkalımı ile geçti.

But they're very small, you know?

Fakat çok küçükler, biliyorsunuz.

They're so close to the hospital we can never

Hastaneye çok yakınlar

beat them out in these forests.

Bu ormanlarda onları hiçbir zaman yenemeyiz.

(Laughter)

Gülüşmeler

But homage to Singapore.

Singapur'a hürmet.

Singapore is the best one.

Şimdi Singapur en iyilerinden.

Now this looks also like a very good story.

Şimdi bu iyi bir hikayeye benziyor.

But it's not really that easy, that it's all a good story.

Fakat gerçekten bu kadar kolay değil, iyi bir hikaye.

Because I have to show you one of the other facilities.

Çünkü size başka bir olanağı göstermeliyim.

We can also make the color here represent the variable --

Değişkeni tanımlayanı burada renklendirebiliriz --

and what am I choosing here?

ve burada ne seçiyorum?

Carbon-dioxide emission, metric ton per capita.

Karbon diyoksit salınımı, kişi başına metrik ton olarak.

This is 1962, and United States was emitting 16 tons per person.

Bu 1962, ve Birleşik Devletler kişi başına 16 ton salıyorlar.

And China was emitting 0.6,

Ve Çin 0,6 salıyordu,

and India was emitting 0.32 tons per capita.

ve Hindistan kişi başına 0,32 ton salıyordu.

And what happens when we moved on?

Ve devam edersek ne olur?

Well, you see the nice story of getting richer

İyi, daha zengin ve sağlıklı olmanın

and getting healthier --

hoş bir hikayesini görüyorsunuz --

everyone did it at the cost of emission of carbon dioxide.

herkes karbon diyoksit salınımının bedeliyle yaptı.

There is no one who has done it so far.

Bugüne kadar farklı yapan kimse yok.

And we don't have all the updated data

Ve güncellenmiş verinin tümüne daha fazla sahip değiliz

any longer, because this is really hot data today.

çünkü bu bugün gerçekten taze veridir

And there we are, 2001.

Ve işte buradayız, 2001.

And in the discussion I attended with global leaders, you know,

Ve küresel liderlerle katıldığım tartışmada, biliyorsunuz,

many say now the problem is that the emerging economies,

birçoğu şimdi, problemin gelişmekte olan ekonomiler olduğunu söylüyorlar,

they are getting out too much carbon dioxide.

çok fazla karbon diyoksit çıkarıyorlar.

The Minister of the Environment of India said,

Hindistan'ın çevre bakanı şöyle dedi,

"Well, you were the one who caused the problem."

"Probleme neden olan kişi sizdiniz.

The OECD countries -- the high-income countries --

OECD ülkeleri -- yüksek gelirli ülkeler --

they were the ones who caused the climate change.

iklim değişikliklerine neden olanlar onlardı.

"But we forgive you, because you didn't know it.

Fakat sizi affediyoruz, çünkü bilmiyordunuz

But from now on, we count per capita.

Fakat bugünden sonra, kişi başına sayacağız.

From now on we count per capita.

bugünden sonra, kişi başına sayacağız.

And everyone is responsible for the per capita emission."

Ve herkes kişi başına salınımdan sorumludur".

This really shows you, we have not seen good economic

Bu gerçekten gösterir ki,

and health progress anywhere in the world

dünyanın herhangi bir yerinde iklimi harap etmeden

without destroying the climate.

iyi ekonomik ve sağlık ilerlemeleri görmemişizdir.

And this is really what has to be changed.

Ve bu gerçekten değiştirilmesi gereken şeydir.

I've been criticized for showing you a too positive image of the world,

Ben sizlere dünyanın çok olumlu bir imajını gösterdiğim için eleştirildim,

but I don't think it's like this.

fakat bunun böyle olduğunu düşünmuyorum.

The world is quite a messy place.

Dünya hayli karmaşık bir yerdir.

This we can call Dollar Street.

Buna Para Caddesi diyebiliriz.

Everyone lives on this street here.

Herkes burada bu caddede yaşar.

What they earn here -- what number they live on --

Burada ne kazandıkları -- ne kadar para ile yaşamlarını sürdürdükleri--

is how much they earn per day.

günde ne kadar kazandıklarıdır.

This family earns about one dollar per day.

Bu aile günde kabaca 1 dolar kazanır.

We drive up the street here,

Burada caddede ilerlersek,

we find a family here which earns about two to three dollars a day.

günde yaklaşık 2-3 dolar kazanan bir aile buluruz.

And we drive away here -- we find the first garden in the street,

Ve buradan öteye gidersek --caddedeki ilk bahçeyi buluruz,

and they earn 10 to 50 dollars a day.

ve onlar günde 10 ila 50 dolar kazanırlar.

And how do they live?

Ve nasıl yaşarlar?

If we look at the bed here, we can see

Eğer buradaki yatağa bakarsanız,

that they sleep on a rug on the floor.

yerdeki kilim üzerinde uyuduklarını görebiliriz.

This is what poverty line is --

Bu fakirlik çizgisinin ne olduğudur --

80 percent of the family income is just to cover the energy needs,

Aile gelirlerinin % 80'i sadece enerji ihtiyaçlarını,

the food for the day.

günlük yiyeceği karşılar.

This is two to five dollars. You have a bed.

Bu 2-5 dolar, yatağınız vardır.

And here it's a much nicer bedroom, you can see.

Ve işte çok daha güzel bir yatak odası, görebilirsiniz.

I lectured on this for Ikea, and they wanted to see

bunu Ikea için anlattım, ve onlar

the sofa immediately here.

kanepeyi hemen burada görmek istediler.

(Laughter)

Gülüşmeler

And this is the sofa, how it will emerge from there.

Ve bu kanepe, ve oradan nasıl ortaya çıkacağı.

And the interesting thing, when you go around here in the photo panorama,

Ve ilginç şey, panoramik fotoğrafta buraya giderseniz,

you see the family still sitting on the floor there.

ailenin orada hala yerde oturduğunu görürsünüz,

Although there is a sofa,

her ne kadar kanepe olsa da.

if you watch in the kitchen, you can see that

Şayet mutfağı izlerseniz, görürsünüz ki,

the great difference for women does not come between one to 10 dollars.

1-10 dolar arasında kadınlar için büyük bir fark yok

It comes beyond here, when you really can get

Buranın ötesinde, ailede gerçekten

good working conditions in the family.

iyi çalışma koşulları olduğunda elde edebilirsiniz.

And if you really want to see the difference,

Ve şayet farkı gerçekten görmek istiyorsanız,

you look at the toilet over here.

buradaki tuvalete bakın.

This can change. This can change.

Bu değişebilir, bu değişebilir.

These are all pictures and images from Africa,

Bunlar tüm resimler ve görüntüler Afrika'dan,

and it can become much better.

ve daha iyi hale gelebilir.

We can get out of poverty.

Yoksulluktan çıkabiliriz.

My own research has not been in IT or anything like this.

Kendi araştırmam IT (Bilişim Teknolojileri) de değil veya bunlar gibi birşey değil.

I spent 20 years in interviews with African farmers

20 yılımı açlık sınırında olan Afrikalı çiftçilerle

who were on the verge of famine.

röportaj yaparak harcadım.

And this is the result of the farmers-needs research.

Ve bu çiftçilerin ihtiyacı olan çalışmanın sonuçlarıdır.

The nice thing here is that you can't see

Bu fotoğrafta göremediğiniz güzel şey

who are the researchers in this picture.

araştırmacıların kim olduğudur.

That's when research functions in poor societies --

Toplumda araştırma işlerliği için

you must really live with the people.

insanlarla gerçekten yaşamalısınız.

When you're in poverty, everything is about survival.

Fakirseniz, herşey hayatta kalmak adınadır.

It's about having food.

Besine sahip olma

And these two young farmers, they are girls now --

Ve bu iki genç çiftçi, şimdi onlar kızlar --

because the parents are dead from HIV and AIDS --

çünkü ebeveynleri HIV ve AIDS'ten öldüler --

they discuss with a trained agronomist.

eğitimli bir tarım uzmanı ile konuştular.

This is one of the best agronomists in Malawi, Junatambe Kumbira,

Bu Malawi'deki en iyi tarım uzmanlarından biri, Junatamde Kumbira,

and he's discussing what sort of cassava they will plant --

ve ne tür maniok dikeceklerini tartışıyorlar --

the best converter of sunshine to food that man has found.

insanın bulduğu güneşten besine en iyi dönüştürücü.

And they are very, very eagerly interested to get advice,

Ve onlar tavsiye almaya çok ama çok sabırsızlar,

and that's to survive in poverty.

ve bu yoksullukta sağkalmaktır

That's one context.

Bu bir kapsamdır.

Getting out of poverty.

Yoksulluktan çıkmak.

The women told us one thing. "Get us technology.

Kadın bize birşey anlattı. "Bize teknolojiyi getirin.

We hate this mortar, to stand hours and hours.

Bu başında saatlerce beklediğimiz havandan nefret ediyoruz,

Get us a mill so that we can mill our flour,

Bize bir değirmen getirin böylece kendi unumuzu kendimiz öğütebiliriz,

then we will be able to pay for the rest ourselves."

sonra kalanlarımıza ödeme yapabiliriz".

Technology will bring you out of poverty,

Teknoloji sizi yoksulluktan çıkarır.

but there's a need for a market to get away from poverty.

fakat yoksulluktan çıkmak için bir pazara ihtiyaç vardır.

And this woman is very happy now, bringing her products to the market.

Ve bu kadın şimdi, ürünlerini pazara getirdiği için çok mutlu.

But she's very thankful for the public investment in schooling

Fakat okula yapılan kamu yatırımına çok müteşekkir

so she can count, and won't be cheated when she reaches the market.

böylece sayabiliyor ve pazara ulaştığında kandırılmayacak.

She wants her kid to be healthy, so she can go to the market

Çocuğunun sağlıklı olmasını istiyor, böylece pazara gidebilir

and doesn't have to stay home.

evde kalmak zorunda olmaz.

And she wants the infrastructure -- it is nice with a paved road.

Ve alt yapı istiyor -- kaplanmış bir yol ile güzel

It's also good with credit.

Kredi ile de iyi.

Micro-credits gave her the bicycle, you know.

Mikro krediler ona bisikleti verdi, biliyorsunuz

And information will tell her when to go to market with which product.

ve bilgi ona pazara ne zaman hangi ürünle gitmesi gerektiğini anlatacak.

You can do this.

Bunu yapabilirsiniz.

I find my experience from 20 years of Africa is that

20 yıllık Afrika deneyimim

the seemingly impossible is possible.

görünüşe göre imkansız olasıdır.

Africa has not done bad.

Afrika kötü yapmamıştır.

In 50 years they've gone from a pre-Medieval situation

50 yıl içinde orta çağ öncesi durumdan

to a very decent 100-year-ago Europe,

görevini yapan ulus ve devlet ile

with a functioning nation and state.

100 yıl önceki Avrupa'ya gitmişlerdir.

I would say that sub-Saharan Africa has done best in the world

Sahra-altı Afrikanın dünyanın en iyisini yapmış olduğunu söylebilirim

during the last 50 years.

son 50 yıl içinde.

Because we don't consider where they came from.

Çünkü nereden geldiklerini dikkate almıyoruz.

It's this stupid concept of developing countries

Arjantin ve Mozambik'i 50 yıl önce bir araya getiren

that puts us, Argentina and Mozambique together 50 years ago,

ve Mozambik'in daha kötü yaptığını söyleyen

and says that Mozambique did worse.

gelişmekte olan ülkelerin bu aptal anlayışıdır.

We have to know a little more about the world.

Dünya hakkında biraz daha fazla bilmeliyiz.

I have a neighbor who knows 200 types of wine.

Şarabın 200 çeşidini bilen bir komşum var.

He knows everything.

Her şeyi bilir.

He knows the name of the grape, the temperature and everything.

Üzümün adını, sıcaklığı ve herşeyi bilir

I only know two types of wine -- red and white.

Ben yalnızca iki şarap çeşidi bilirim -- kırmızı ve beyaz.

(Laughter)

Gülüşmeler

But my neighbor only knows two types of countries --

Fakat komşum ülkelerin yalnızca iki çeşidini bilir --

industrialized and developing.

endüstrileşmiş ve gelişmekte olan.

And I know 200, I know about the small data.

Ve ben 200 ülke biliyorum, küçük verileri biliyorum.

But you can do that.

Fakat bunu yapabilirsiniz.

(Applause)

Alkışlar

But I have to get serious. And how do you get serious?

Fakat ciddi olmalıyım. Ve nasıl ciddi olabilirim?

You make a PowerPoint, you know?

Bir powerpoint yaparsınız, biliyorsunuz?

(Laughter)

Gülüşmeler

Homage to the Office package, no?

Office paketine hürmet mi, hayır?

What is this, what is this, what am I telling?

Bu nedir, bu nedir, ben ne anlatıyorum?

I'm telling you that there are many dimensions of development.

Ben size gelişmenin pek çok boyutu olduğunu anlatıyorum.

Everyone wants your pet thing.

Herkes sizin sevilen şeyinizi istiyor.

If you are in the corporate sector, you love micro-credit.

Şirketler kesimindeyseniz, mikro kredileri seversiniz

If you are fighting in a non-governmental organization,

Eğer hükümet dışı bir organizasyonda savaşıyorsanız,

you love equity between gender.

cinsiyetler arasındaki eşitliği seversiniz.

Or if you are a teacher, you'll love UNESCO, and so on.

Eğer öğretmenseniz, UNESCO'yu seveceksiniz, ve böyle gider.

On the global level, we have to have more than our own thing.

Küresel seviyede, kendi şeyimizden daha fazlasına sahip olmalıyız.

We need everything.

Herşeye ihtiyacımız var.

All these things are important for development,

Tüm bu şeyler gelişme için önemlidir.

especially when you just get out of poverty

özellikle yoksulluktan henüz çıktığınızda

and you should go towards welfare.

ve refaha doğru gitmelisiniz.

Now, what we need to think about

Şimdi, ne hakkında konuşmaya ihtiyacımız var

is, what is a goal for development,

gelişmenin amacı nedir,

and what are the means for development?

ve gelişmenin anlamları nelerdir?

Let me first grade what are the most important means.

İzin verin önce en önemli anlamları sınıflandırayım.

Economic growth to me, as a public-health professor,

Halk sağlığı profesörü olarak bana göre ekonomik büyüme,

is the most important thing for development

gelişme için en önemli şeydir,

because it explains 80 percent of survival.

çünkü sağkalımın % 80'ini açıklar.

Governance. To have a government which functions --

İdare. İşleyen bir hükümete sahip olmak --

that's what brought California out of the misery of 1850.

Californiya'yı 1850 sefaletinden çıkaran şey budur.

It was the government that made law function finally.

Son olarak kanun yapma işlevini yerine getiren hükümettir.

Education, human resources are important.

Eğitim, insan kaynakları önemlidir.

Health is also important, but not that much as a mean.

Sağlıkta önemlidir, fakat ortalamadan daha fazla değil.

Environment is important.

Çevre önemlidir.

Human rights is also important, but it just gets one cross.

İnsan hakları da önemlidir, fakat yalnızca bir artı alır.

Now what about goals? Where are we going toward?

Şimdi amaçlar nelerdir? Nereye doğru gidiyoruz?

We are not interested in money.

Para ile ilgilenmiyoruz.

Money is not a goal.

Para amaç değildir.

It's the best mean, but I give it zero as a goal.

En iyi anlamdır, fakat amaç olarak sıfır veriyorum.

Governance, well it's fun to vote in a little thing,

İdare, küçük bir şeyin içine oy atmak eğlencelidir,

but it's not a goal.

fakat amaç değildir.

And going to school, that's not a goal, it's a mean.

Okula gitmek, amaç değildir, ortalama birşeydir.

Health I give two points. I mean it's nice to be healthy

Sağlık iki puan veririm. Sağlıklı olmak güzeldir demek istiyorum

-- at my age especially -- you can stand here, you're healthy.

-- özellikle benim yaşımda -- burada durabilirsiniz, sağlıklısınız.

And that's good, it gets two plusses.

Ve bu iyidir, 2 artı alır.

Environment is very, very crucial.

Çevre çok ama çok kritiktir.

There's nothing for the grandkid if you don't save up.

Eğer korumazsanız torununuz için hiç birşey yoktur

But where are the important goals?

Fakat önemli amaçlar nerededir?

Of course, it's human rights.

Tabii ki, insan haklarıdır.

Human rights is the goal,

İnsan hakları amaçtır,

but it's not that strong of a mean for achieving development.

fakat gelişmeyi başarmak için güçlü bir şey değildir.

And culture. Culture is the most important thing, I would say,

Ve kültür. Söyleyebileceğim, kültür en önemli şeydir,

because that's what brings joy to life.

çünkü hayata keyif veren şeydir.

That's the value of living.

Yaşamanın değeridir.

So the seemingly impossible is possible.

Böylece görünüşe göre imkansız olasıdır

Even African countries can achieve this.

Afrika ülkeleri bile bunu başarabilir.

And I've shown you the shot where the seemingly impossible is possible.

Ve görünüşte imkansız olası olduğu yeri size göstermiştim.

And remember, please remember my main message,

Ve hatırlayın, lütfen ana mesajımı hatırlayın,

which is this: the seemingly impossible is possible.

neydi: görünüşte imkansız olasıdır.

We can have a good world.

İyi bir dünyaya sahip olabiliriz.

I showed you the shots, I proved it in the PowerPoint,

Sizlere fotoğrafları gösterdim, PowerPoint'te ispatladım,

and I think I will convince you also by culture.

ve zannedersem kültürle de sizleri ikna ettim.

(Laughter)

Gülüşmeler

(Applause)

Alkış

Bring me my sword!

Bana kılıcımı getirin!

Sword swallowing is from ancient India.

Kılıç yutma eski Hindistan'dan gelmektedir.

It's a cultural expression that for thousands of years

Binlerce yıldır insanlara görünenin ötesini düşünmek için

has inspired human beings to think beyond the obvious.

ilham veren kültürel bir anlatımdır.

(Laughter)

Gülüşmeler

And I will now prove to you that the seemingly impossible is possible

Ve şimdi size görünüşte imkansızın olası olduğunu ispatlayacağım

by taking this piece of steel -- solid steel --

bu çelik parçasını alarak -- sert çelik --

this is the army bayonet from the Swedish Army, 1850,

savaştaki son yılımızda 1850'deki

in the last year we had war.

İsveç Ordusunun bu süngüsünü

And it's all solid steel -- you can hear here.

Ve tamamen sert çelik -- sesini duyabilirsiniz.

And I'm going to take this blade of steel,

Ve bu çelik palasını alacağım,

and push it down through my body of blood and flesh,

kan ve etten oluşan bedenimde aşağıya doğru ittireceğim,

and prove to you that the seemingly impossible is possible.

ve görünüşte imkansızın olası olduğunu size ispat edeceğim.

Can I request a moment of absolute silence?

Mutlak bir sessizlik rica edebilir miyim lütfen?

(Applause)

Alkışlar