Marcel Dicke: Why not eat insects?

Marcel Dicke: Neden böcek yemeyelim?

188,234 views ・ 2010-12-01

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ahmet Mesut ATEŞ Gözden geçirme: osman oguz ahsen
00:15
Okay, I'm going to show you
0
15260
3000
Pekâlâ, şimdi size yine beslenme düzeniyle ilgili
00:18
again something about our diets.
1
18260
3000
bir şey göstereceğim.
00:21
And I would like to know what the audience is,
2
21260
3000
Önce dinleyiciyi tanımak istiyorum.
00:24
and so who of you ever ate insects?
3
24260
3000
Aranızda kimler daha önce böcek yedi?
00:29
That's quite a lot.
4
29260
2000
Bu epey çok.
00:31
(Laughter)
5
31260
2000
(Gülüşmeler)
00:33
But still, you're not representing
6
33260
2000
Ama yine de bütün dünya
00:35
the overall population of the Earth.
7
35260
2000
nüfusunu temsil etmiyorsunuz.
00:37
(Laughter)
8
37260
2000
(Gülüşmeler)
00:39
Because there's 80 percent out there that really eats insects.
9
39260
3000
Çünkü insanların %80'i gerçekten böcekle besleniyor.
00:42
But this is quite good.
10
42260
2000
Ama bu gerçekten iyi.
00:45
Why not eat insects? Well first, what are insects?
11
45260
3000
Neden böcek yemeyelim? İlk olarak, böcekler nedir?
00:48
Insects are animals that walk around on six legs.
12
48260
3000
Böcekler çevremizde dolanan altı bacaklı hayvanlardır.
00:51
And here you see just a selection.
13
51260
2000
Burada seçilmiş örnekler var.
00:53
There's six million species of insects on this planet,
14
53260
3000
Gezegen üzerinde altı milyon farklı böcek türü bulunuyor,
00:56
six million species.
15
56260
2000
altı milyon tür.
00:58
There's a few hundreds of mammals --
16
58260
2000
Bir kaç yüz memeli türü var --
01:00
six million species of insects.
17
60260
3000
altı milyon böcek türü var.
01:03
In fact, if we count all the individual organisms,
18
63260
3000
Aslında, bütün organizmaları sayacak olursak
01:06
we would come at much larger numbers.
19
66260
3000
daha geniş rakamlar elde edebiliriz.
01:09
In fact, of all animals on Earth,
20
69260
3000
Aslında, dünya üzerindeki bütün hayvanların
01:12
of all animal species,
21
72260
2000
bütün hayvan türlerinin
01:14
80 percent walks on six legs.
22
74260
2000
%80'i altı bacaklı.
01:16
But if we would count all the individuals,
23
76260
3000
Ama eğer bütün bireyleri sayabilsek
01:19
and we take an average weight of them,
24
79260
2000
ve bunların ortalama ağırlığını alsak
01:21
it would amount to something like 200 to 2,000 kilograms
25
81260
3000
dünya üzerindeki kişi başına
01:24
for each of you and me on Earth.
26
84260
3000
200 ile 2,000 kilo gibi bir şey ortaya çıkar.
01:27
That means that in terms of biomass,
27
87260
2000
Bu biyolojik kitle açısından böceklerin
01:29
insects are more abundant than we are,
28
89260
3000
bizden daha kalabalık olduğu anlamına geliyor.
01:32
and we're not on a planet of men,
29
92260
2000
İnsanların gezegeninde yaşamıyoruz
01:34
but we're on a planet of insects.
30
94260
2000
böceklerin gezegeninde yaşıyoruz.
01:37
Insects are not only there in nature,
31
97260
2000
Böcekler sadece doğada bulunmuyor
01:39
but they also are involved in our economy,
32
99260
2000
aynı zamanda ekonomimizde de yer alıyorlar
01:41
usually without us knowing.
33
101260
2000
genellikle bizim bilgimiz dışında.
01:43
There was an estimation,
34
103260
2000
Bir kaç yıl önce bir tahmine,
01:45
a conservative estimation, a couple of years ago
35
105260
2000
iyimser bir tahmine göre
01:47
that the U.S. economy
36
107260
2000
Amerikan ekonomisi bundan
01:49
benefited by 57 billion
37
109260
3000
yıllık 57 milyar dolar
01:52
dollars per year.
38
112260
2000
çıkar sağlıyor.
01:54
It's a number -- very large --
39
114260
3000
Çok büyük bir rakam, Amerikan
01:57
a contribution to the economy of the United States for free.
40
117260
3000
ekonomisine ücretsiz bir katkı.
02:00
And so I looked up what the economy was paying
41
120260
3000
Ben de ekonominin aynı yılda
02:03
for the war in Iraq
42
123260
2000
Irak'taki savaş için ne kadar
02:05
in the same year.
43
125260
2000
para harcadığına baktım.
02:07
It was 80 billion U.S. dollars.
44
127260
2000
80 milyar Amerikan doları.
02:09
Well we know that that
45
129260
2000
Bunun ucuz bir savaş
02:11
was not a cheap war.
46
131260
2000
olmadığını hepimiz biliyoruz.
02:13
So insects, just for free,
47
133260
2000
Yani böcekler, ücretsiz olarak,
02:15
contribute to the economy of the United States
48
135260
2000
Amerikan ekonomisine neredeyse aynı
02:17
with about the same order of magnitude,
49
137260
3000
büyüklükte bir katkıyı, herkes bilmese de,
02:20
just for free, without everyone knowing.
50
140260
2000
ücretsiz olarak sağlıyor.
02:22
And not only in the States,
51
142260
2000
Ve sadece Amerika'da da değil
02:24
but in any country, in any economy.
52
144260
2000
her ülke ve ekonomide.
02:26
What do they do?
53
146260
2000
Peki ne yapıyorlar?
02:28
They remove dung, they pollinate our crops.
54
148260
2000
Gübreleri temizliyorlar, ekinlerimizi polenliyorlar.
02:30
A third of all the fruits that we eat
55
150260
2000
Yediğimiz yiyeceklerin üçte biri
02:32
are all a result
56
152260
2000
böceklerin ürün geliştirmede yer
02:34
of insects taking care of the reproduction of plants.
57
154260
3000
almasının sonuçları.
02:37
They control pests,
58
157260
2000
Vebayı (pest) kontrol ediyorlar.
02:39
and they're food for animals.
59
159260
2000
Ve hayvanlar için gıda kaynağı.
02:41
They're at the start of food chains.
60
161260
2000
Besin zincirinin başlangıcındalar.
02:43
Small animals eat insects.
61
163260
2000
Küçük hayvanlar böceklerle besleniyor.
02:45
Even larger animals eat insects.
62
165260
2000
Daha büyük hayvanlar dahi böceklerle besleniyor.
02:47
But the small animals that eat insects
63
167260
2000
Ama böcekleri yiyen küçük hayvanlar
02:49
are being eaten by larger animals,
64
169260
2000
daha büyük hayvanlar tarafından yeniyorlar
02:51
still larger animals.
65
171260
2000
daha da büyük hayvanlar tarafından.
02:53
And at the end of the food chain, we are eating them as well.
66
173260
3000
Ve besin zincirinin sonunda, biz onları yiyoruz.
02:57
There's quite a lot of people that are eating insects.
67
177260
2000
Böcek yiyen oldukça fazla insan var.
02:59
And here you see me
68
179260
2000
Ve burada Çin'de iki milyona yakın nüfusuyla
03:01
in a small, provincial town in China, Lijiang --
69
181260
2000
küçük bir taşra kasabası olan Lijang'da
03:03
about two million inhabitants.
70
183260
2000
beni görüyorsunuz.
03:05
If you go out for dinner, like in a fish restaurant,
71
185260
3000
Eğer yemeğe dışarı çıkarsanız, yemek istediğiniz
03:08
where you can select which fish you want to eat,
72
188260
3000
balığı seçebildiğiniz bir balık restoranında olduğu gibi
03:11
you can select which insects you would like to eat.
73
191260
2000
yemek istediğiniz böceği seçebiliyorsunuz.
03:13
And they prepare it in a wonderful way.
74
193260
2000
Ve seçiminizi şahane bir şekilde hazırlıyorlar.
03:15
And here you see me enjoying a meal
75
195260
2000
Burada da beni tırtıl,
03:17
with caterpillars, locusts,
76
197260
3000
çekirge ve arı ile tatlandırılmış bir
03:20
bee pupae -- delicacies.
77
200260
3000
yemeği yerken görüyorsunuz.
03:23
And you can eat something new everyday.
78
203260
3000
Her gün yeni bir şey yiyebilirsiniz.
03:26
There's more than 1,000 species of insects
79
206260
3000
Gezegen üzerinde yenilen 1000'den fazla
03:29
that are being eaten all around the globe.
80
209260
3000
böcek türü var.
03:32
That's quite a bit more
81
212260
2000
Bu bizim yediğimiz inek,
03:34
than just a few mammals that we're eating,
82
214260
2000
domuz yada koyun gibi
03:36
like a cow or a pig
83
216260
2000
birkaç çeşit memeli türünden
03:38
or a sheep.
84
218260
2000
daha fazla kesinlikle.
03:40
More than 1,000 species --
85
220260
2000
1000'den fazla çeşit --
03:42
an enormous variety.
86
222260
3000
muazzam bir çeşitlilik.
03:45
And now you may think, okay,
87
225260
2000
Şimdi şöyle düşünebilirsiniz, tamam, Çin'deki
03:47
in this provincial town in China they're doing that, but not us.
88
227260
3000
bu taşra kasabasında bunu yapıyorlar ama biz yapmıyoruz.
03:50
Well we've seen already that quite some of you
89
230260
2000
Bazılarınızın ara sıra da olsa böcek yediğini
03:52
already ate insects maybe occasionally,
90
232260
3000
zaten biliyoruz.
03:55
but I can tell you that every one of you
91
235260
2000
Ama size içinizden her birinin, hiçbir istisna
03:57
is eating insects, without any exception.
92
237260
3000
olmadan, böcek yediğini söyleyebilirim.
04:00
You're eating at least
93
240260
2000
Günde en azından 500 gr
04:02
500 grams per year.
94
242260
2000
böcek tüketiyorsunuz.
04:04
What are you eating?
95
244260
2000
Ne yiyorsunuz?
04:06
Tomato soup, peanut butter,
96
246260
2000
Domates çorbası, fıstık ezmesi,
04:08
chocolate, noodles --
97
248260
2000
çikolata, erişte --
04:10
any processed food that you're eating
98
250260
2000
yediğiniz her hazır yiyecek
04:12
contains insects,
99
252260
2000
böcek içeriyor çünkü
04:14
because insects are here all around us,
100
254260
3000
böcekler her taraftalar ve
04:17
and when they're out there in nature
101
257260
2000
doğada var oldukları gibi
04:19
they're also in our crops.
102
259260
2000
ekinlerimizde de bulunuyorlar.
04:21
Some fruits get some insect damage.
103
261260
3000
Bazı meyveler böceklerden zarar görüyor.
04:24
Those are the fruits, if they're tomato,
104
264260
2000
Bu meyveler eğer domates ise
04:26
that go to the tomato soup.
105
266260
2000
zarar görenler domates çorbası oluyor,
04:28
If they don't have any damage, they go to the grocery.
106
268260
3000
eğer zarar görmemişlerse manava gidiyorlar
04:31
And that's your view of a tomato.
107
271260
3000
ve işte bu sizin domatese bakışınız.
04:34
But there's tomatoes that end up in a soup,
108
274260
3000
Ama domates çorbası olan domatesler de var.
04:37
and as long as they meet
109
277260
2000
Yiyecek Komitesinin ihtiyaçlarını
04:39
the requirements of the food agency,
110
279260
3000
karşıladıkları sürece, yiyeceklerin içinde
04:42
there can be all kinds of things in there,
111
282260
2000
her türlü madde bulunabiliyor,
04:44
no problem.
112
284260
2000
hiç sorun olmuyor.
04:46
In fact, why would we put these balls in the soup,
113
286260
3000
Aslında, bu topları neden çorbanın içine koyuyoruz,
04:49
there's meat in there anyway?
114
289260
2000
içlerinde zaten et yok mu?
04:51
(Laughter)
115
291260
4000
(Gülüşmeler)
04:55
In fact, all our processed foods
116
295260
2000
Bütün hazır yiyecekler, aslında
04:57
contain more proteins
117
297260
2000
farkında olduğumuzdan daha fazla
04:59
than we would be aware of.
118
299260
3000
protein içeriyor.
05:03
So anything is a good protein source already.
119
303260
3000
Yani her şey hâlihazırda bir protein deposu.
05:06
Now you may say,
120
306260
2000
Tabii şunu söyleyebilirsiniz:
05:08
"Okay, so we're eating 500 grams just by accident."
121
308260
3000
"o zaman sadece, tesadüfen, 500 gr böcek yiyoruz."
05:11
We're even doing this on purpose.
122
311260
2000
Sahip olduğumuz birçok yiyecekte
05:13
In a lot of food items that we have --
123
313260
2000
bunu farkında olarak yapıyoruz.
05:15
I have only two items
124
315260
2000
Burada sunumumda sadece
05:17
here on the slide --
125
317260
2000
iki tane örneğim var -
05:19
pink cookies or surimi sticks
126
319260
2000
pembe kurabiyeler ve surimi çubuğu
05:21
or, if you like, Campari --
127
321260
2000
yada seviyorsanız Campari.
05:23
a lot of our food products that are of a red color
128
323260
3000
Kırmızı renkli gıdalarımızın birçoğu
05:26
are dyed with a natural dye.
129
326260
3000
doğal renklendiriciler içeriyor.
05:29
The surimi sticks
130
329260
2000
Yengeç etinden Surimi çubukları
05:31
[of] crabmeat, or is being sold as crab meat,
131
331260
2000
ya da öyle olduğu söylenerek satılıyor
05:33
is white fish
132
333260
2000
beyaz balık eti
05:35
that's being dyed with cochineal.
133
335260
2000
kırmız ile renklendiriliyor.
05:37
Cochineal is a product
134
337260
2000
Kırmız maddesi atlas çiçeğinde (kaktüs)
05:39
of an insect that lives off these cacti.
135
339260
3000
yaşayan bir böcekten elde ediniliyor.
05:42
It's being produced in large amounts,
136
342260
3000
Peru'daki Kanarya adalarında
05:45
150 to 180 metric tons per year
137
345260
3000
yıllık 150-180 ton kilo civarında
05:48
in the Canary Islands in Peru,
138
348260
3000
büyük miktarlarda üretiliyor
05:51
and it's big business.
139
351260
2000
ve büyük bir gelir kapısı.
05:53
One gram of cochineal
140
353260
3000
Bir gram kırmız yaklaşık
05:56
costs about 30 euros.
141
356260
2000
olarak 30 Avroya mal ediliyor.
05:58
One gram of gold
142
358260
3000
Bir gram altın
06:01
is 30 euros.
143
361260
2000
30 Avro.
06:04
So it's a very precious thing
144
364260
3000
Yani yiyeceklerimizi renklendirmek için
06:07
that we're using to dye our foods.
145
367260
3000
kullandığımız çok kıymetli bir şey.
06:10
Now the situation in the world is going to change
146
370260
3000
Şimdi dünyadaki durum değişmek üzere
06:13
for you and me, for everyone on this Earth.
147
373260
2000
sizin ve benim için, dünya üzerindeki herkes için.
06:15
The human population is growing very rapidly
148
375260
3000
İnsan nüfusu çok hızlı bir şekilde artıyor
06:18
and is growing exponentially.
149
378260
2000
ve katlanarak artıyor.
06:20
Where, at the moment, we have
150
380260
2000
Şu anda dünyada altı ile yedi milyar
06:22
something between six and seven billion people,
151
382260
2000
arasında olan insan nüfusu
06:24
it will grow to about nine billion
152
384260
2000
2050 yılına geldiğimizde
06:26
in 2050.
153
386260
3000
dokuz milyara yükselecek.
06:29
That means that we have a lot more mouths to feed,
154
389260
3000
Bu da beslemek için daha fazla kişinin olacağı demek.
06:32
and this is something that worries more and more people.
155
392260
3000
Ve bu gittikçe daha fazla insanı endişelendiren bir şey.
06:35
There was an FAO conference last October
156
395260
2000
Geçtiğimiz Ekim ayında bu konuya odaklanmış bir
06:37
that was completely devoted to this.
157
397260
2000
Yiyecek ve Ziraat Organizasyonu konferansı vardı.
06:39
How are we going to feed this world?
158
399260
2000
Dünyayı nasıl besleyeceğiz?
06:41
And if you look at the figures up there,
159
401260
2000
Buradaki şekillere bakarsanız
06:43
it says that we have a third more mouths to feed,
160
403260
3000
besleyecek üçte bir daha fazla
06:46
but we need an agricultural production increase
161
406260
2000
nüfus olacak ama tarımsal üretimi
06:48
of 70 percent.
162
408260
2000
%70 oranında artırmamız gerekiyor.
06:50
And that's especially because this world population
163
410260
2000
Ve bu özellikle dünya nüfusunun gelişme gösterirken
06:52
is increasing,
164
412260
2000
sadece sayısal olarak değil
06:54
and it's increasing, not only in numbers,
165
414260
3000
aynı zamanda sağlık seviyesi olarak
06:57
but we're also getting wealthier,
166
417260
3000
artıyor olmasından ve kişi daha
07:00
and anyone that gets wealthier starts to eat more
167
420260
3000
sağlıklı oldukça daha fazla yemek yiyor
07:03
and also starts to eat more meat.
168
423260
3000
ve daha fazla et tüketiyor.
07:06
And meat, in fact, is something
169
426260
2000
Et ürünleri işin aslında
07:08
that costs a lot
170
428260
2000
tarım sektörümüzde çok
07:10
of our agricultural production.
171
430260
2000
maliyetli bir ürün.
07:12
Our diet consists, [in] some part, of animal proteins,
172
432260
3000
Beslenme düzenimiz bazı hayvansal proteinler
07:15
and at the moment, most of us here
173
435260
2000
üzerine kurulu şu anda ve çoğumuz
07:17
get it from livestock,
174
437260
2000
bunu çiftlik hayvanlarından
07:19
from fish, from game.
175
439260
2000
balıktan ve av hayvanlarından sağlıyoruz.
07:21
And we eat quite a lot of it.
176
441260
2000
Elbette eti fazlaca tüketiyoruz.
07:23
In the developed world it's on average
177
443260
3000
Gelişmiş ülkelerde yıllık et tüketimi
07:26
80 kilograms per person per year,
178
446260
3000
kişi başına ortalama 80 kg,
07:29
which goes up to 120
179
449260
2000
Birleşik Devletlerde bu
07:31
in the United States
180
451260
2000
120 kg kadar çıkıyor
07:33
and a bit lower in some other countries,
181
453260
2000
ve bazı ülkelerde daha da az olabiliyor
07:35
but on average 80 kilograms
182
455260
2000
ama ortalama tüketim miktarı yıllık
07:37
per person per year.
183
457260
2000
kişi başına 80 kg.
07:39
In the developing world it's much lower.
184
459260
3000
Gelişmekte olan ülkelerde bu miktar daha düşük.
07:42
It's 25 kilograms per person per year.
185
462260
2000
Yıllık kişi başına 25 kg.
07:44
But it's increasing enormously.
186
464260
2000
Ama giderek artıyor.
07:46
In China in the last 20 years,
187
466260
2000
Son 20 yılda Çin'de bu miktar
07:48
it increased from 20 to 50,
188
468260
3000
20 kg'dan 50 kg yükseldi
07:51
and it's still increasing.
189
471260
3000
ve yükselmeye devam ediyor.
07:54
So if a third of the world population
190
474260
3000
Yani eğer dünya nüfusunun üçte biri
07:57
is going to increase its meat consumption
191
477260
3000
et tüketimini ortalama 25 kg'dan 80 kg
08:00
from 25 to 80 on average,
192
480260
3000
çıkartacaksa ve bu üçte birlik
08:03
and a third of the world population
193
483260
2000
dünya nüfusu Çin'de ve
08:05
is living in China and in India,
194
485260
2000
Hindistan'da yaşıyorsa, muazzam
08:07
we're having an enormous demand on meat.
195
487260
3000
bir et ihtiyacımız olacak demektir.
08:11
And of course, we are not there to say
196
491260
2000
Tabii ki de bunun sadece bizim için olduğunu
08:13
that's only for us, it's not for them.
197
493260
3000
onlar için olmadığını söyleyecek değiliz.
08:16
They have the same share that we have.
198
496260
2000
Bizimle aynı paylaşım oranına sahipler.
08:18
Now to start with, I should say
199
498260
2000
Başlangıç olarak şunu söylemeliyim ki
08:20
that we are eating way too much meat
200
500260
2000
batı dünyasında bizler
08:22
in the Western world.
201
502260
2000
çok fazla et tüketiyoruz.
08:24
We could do with much, much less --
202
504260
2000
Biliyorum ki bunun çok daha azıyla yetinebiliriz -
08:26
and I know, I've been a vegetarian for a long time,
203
506260
3000
ben uzun bir süredir vejetaryenim.
08:29
and you can easily do without anything.
204
509260
2000
Bunu hiçbir şey olmadan kolayca yapabilirsiniz.
08:31
You'll get proteins in any kind of food anyway.
205
511260
3000
Protein ihtiyacınızı her türlü yiyecekten sağlayacaksınız.
08:34
But then there's a lot of problems
206
514260
2000
Ama et tüketimiyle beraber gelen
08:36
that come with meat production,
207
516260
2000
birçok sorun var ve bununla
08:38
and we're being faced with that more and more often.
208
518260
3000
gittikçe daha fazla karşılaşıyoruz.
08:41
The first problem that we're facing is human health.
209
521260
3000
Karşılaştığımız ilk sorun insan sağlığı.
08:44
Pigs are quite like us.
210
524260
2000
Domuzlar çoğu yönden bizim gibiler
08:46
They're even models in medicine,
211
526260
3000
hatta tedavilerde model oluşturuyorlar,
08:49
and we can even transplant organs from a pig to a human.
212
529260
3000
ve bir domuzdan insana organ nakli yapabiliyoruz.
08:52
That means that pigs also share diseases with us.
213
532260
3000
Aynı zamanda bizimle hastalıkları da paylaşıyorlar.
08:55
And a pig disease,
214
535260
2000
Ve bir domuz hastalığı,
08:57
a pig virus, and a human virus
215
537260
2000
bir domuz virüsü ve insan virüsü
08:59
can both proliferate,
216
539260
2000
ikisi de yayılabiliyor.
09:01
and because of their kind of reproduction,
217
541260
2000
Ve üreme türlerinden dolayı
09:03
they can combine and produce a new virus.
218
543260
2000
birleşerek yeni bir virüs oluşturabiliyorlar.
09:05
This has happened in the Netherlands in the 1990s
219
545260
3000
Bu 1990lı yıllarda klasik domuz humması
09:08
during the classical swine fever outbreak.
220
548260
3000
patladığı dönemde Hollanda'da yaşandı.
09:11
You get a new disease that can be deadly.
221
551260
3000
Ölümcül olabilecek yeni bir virüs oluşuyor.
09:15
We eat insects -- they're so distantly related from us
222
555260
3000
Böcekleri yediğimizde, bizden o kadar uzaklar ki
09:18
that this doesn't happen.
223
558260
2000
buna benzer bir şey gerçekleşmiyor.
09:20
So that's one point for insects.
224
560260
3000
Bu, böcekler için bir puan.
09:23
(Laughter)
225
563260
2000
(Gülüşmeler)
09:25
And there's the conversion factor.
226
565260
3000
Şimdi de dönüşüm faktörü.
09:28
You take 10 kilograms of feed,
227
568260
2000
10 kilo yiyecek alarak
09:30
you can get one kilogram of beef,
228
570260
3000
bir kilo inek eti alabilirsiniz
09:33
but you can get nine kilograms of locust meat.
229
573260
2000
ama dokuz kilo çekirge eti alabilirsiniz.
09:35
So if you would be an entrepreneur,
230
575260
2000
Bu durumda bir girişimci olsanız
09:37
what would you do?
231
577260
2000
siz ne yaparsınız?
09:39
With 10 kilograms of input,
232
579260
2000
10 kilo yiyecek masrafı ile
09:41
you can get either one or nine kg. of output.
233
581260
3000
bir ya da dokuz kilo ürün elde edebilirsiniz.
09:44
So far we're taking
234
584260
2000
Şimdiye kadar bir kilo ürün
09:46
the one, or up to five kilograms of output.
235
586260
3000
elde ediyoruz, ya da beş kiloya kadar.
09:49
We're not taking the bonus yet.
236
589260
2000
Henüz asıl primi almıyoruz.
09:51
We're not taking the nine kilograms of output yet.
237
591260
3000
Dokuz kilo ürünü almıyoruz.
09:54
So that's two points for insects.
238
594260
2000
Bu da böcekler için iki puan.
09:56
(Laughter)
239
596260
2000
(Gülüşmeler)
09:58
And there's the environment.
240
598260
2000
Ve çevre.
10:00
If we take 10 kilograms of food --
241
600260
2000
Eğer 10 kilo yiyecek ile
10:02
(Laughter)
242
602260
2000
(Gülüşmeler)
10:04
and it results in one kilogram of beef,
243
604260
3000
1 kilo inek eti elde ediyorsak
10:07
the other nine kilograms are waste,
244
607260
2000
bunun diğer 9 kilosu atık madde
10:09
and a lot of that is manure.
245
609260
3000
ve bunun da çoğu gübre.
10:12
If you produce insects, you have less manure
246
612260
2000
Eğer böcek üretirseniz bir kilo et başına
10:14
per kilogram of meat that you produce.
247
614260
3000
daha az gübre üretirsiniz.
10:17
So less waste.
248
617260
2000
Yani daha az atık madde.
10:19
Furthermore, per kilogram of manure,
249
619260
3000
Üstelik, inek gübresi yerine
10:22
you have much, much less ammonia
250
622260
3000
böcek gübresi ürettiğinizde
10:25
and fewer greenhouse gases
251
625260
2000
bir kilo gübre karşılığında
10:27
when you have insect manure
252
627260
2000
çok daha az amonyak ve daha az
10:29
than when you have cow manure.
253
629260
2000
sera gazı üretmiş oluyorsunuz.
10:31
So you have less waste,
254
631260
2000
Yani daha az atık madde üretiyorsunuz
10:33
and the waste that you have is not as environmental malign
255
633260
3000
ve bu atık madde inek gübresi
10:36
as it is with cow dung.
256
636260
2000
kadar çevreye zararlı değil.
10:38
So that's three points for insects.
257
638260
2000
Bu da böcekler için üç puan.
10:40
(Laughter)
258
640260
3000
(Gülüşmeler)
10:43
Now there's a big "if," of course,
259
643260
2000
Şimdi elbette ki burada büyük bir 'eğer'
10:45
and it is if insects produce meat
260
645260
3000
söz konusu ve bu da böceklerin
10:48
that is of good quality.
261
648260
2000
iyi kalitede et üretmesi.
10:50
Well there have been all kinds of analyses
262
650260
2000
Bu konuda her türlü analiz yapıldı
10:52
and in terms of protein, or fat, or vitamins,
263
652260
3000
ve protein, yağ veya vitamin açısından
10:55
it's very good.
264
655260
2000
üretilen et gayet iyi.
10:57
In fact, it's comparable
265
657260
2000
Aslında şu anda et olarak
10:59
to anything we eat as meat at the moment.
266
659260
2000
tükettiğimiz her şeyle makayese edilebilir durumda.
11:01
And even in terms of calories, it is very good.
267
661260
2000
Ve kalori bakımından da çok iyi.
11:03
One kilogram of grasshoppers
268
663260
2000
Bir kilo çekirge eti
11:05
has the same amount of calories
269
665260
2000
10 tane hot-dog veya altı tane
11:07
as 10 hot dogs, or six Big Macs.
270
667260
2000
Big Mac ile aynı kaloriye sahip.
11:09
So that's four points for insects.
271
669260
2000
Yani böcekler için dört puan.
11:11
(Laughter)
272
671260
3000
(Gülüşmeler)
11:14
I can go on,
273
674260
2000
Buna böyle devam edebilir ve böceklere
11:16
and I could make many more points for insects,
274
676260
2000
daha fazla puan verebilirim ama
11:18
but time doesn't allow this.
275
678260
2000
zaman müsaade etmiyor.
11:20
So the question is, why not eat insects?
276
680260
2000
Sorumuz, neden böcek yemeyelim?
11:22
I gave you at least four arguments in favor.
277
682260
2000
Sizin için en az dört delil sundum.
11:24
We'll have to.
278
684260
2000
Bunu yapmak zorundayız.
11:26
Even if you don't like it,
279
686260
2000
Bunu sevmeseniz dahi
11:28
you'll have to get used to this
280
688260
2000
alışmak zorunda kalacaksınız.
11:30
because at the moment,
281
690260
2000
Çünkü hâlihazırda tarım
11:32
70 percent of all our agricultural land
282
692260
2000
alanlarımızın %70'i çiftlik
11:34
is being used to produce livestock.
283
694260
2000
hayvanlarını yetiştirmek için kullanılıyor.
11:36
That's not only the land
284
696260
2000
Bu sadece çiftlik hayvanlarının yetiştirildiği
11:38
where the livestock is walking and feeding,
285
698260
2000
alanları değil, aynı zamanda bu hayvanlardan
11:40
but it's also other areas
286
700260
2000
elde edilen ürünlerin
11:42
where the feed is being produced and being transported.
287
702260
3000
üretildiği ve taşındığı alanları kapsıyor.
11:45
We can increase it a bit
288
705260
2000
Bunu yağmur ormanlarını
11:47
at the expense of rainforests,
289
707260
2000
feda ederek biraz daha artırabiliriz
11:49
but there's a limitation very soon.
290
709260
2000
ama sonunda bu da kısıtlı.
11:51
And if you remember that we need to increase
291
711260
2000
Ve eğer tarımsal üretimi
11:53
agricultural production by 70 percent,
292
713260
2000
%70 oranında artırmamız gerektiğini hatırlarsanız
11:55
we're not going to make it that way.
293
715260
2000
bunu bu yoldan yapamayacağız.
11:57
We could much better change
294
717260
2000
Tercihimizi inek etinden
11:59
from meat, from beef,
295
719260
3000
böceklere değiştirerek
12:02
to insects.
296
722260
2000
daha iyi yapmış oluruz.
12:04
And then 80 percent of the world
297
724260
3000
Dünyanın %80'i zaten
12:07
already eats insects,
298
727260
2000
böcekle besleniyor,
12:09
so we are just a minority --
299
729260
2000
İngiltere, Amerika, Hollanda
12:11
in a country like the U.K., the USA,
300
731260
3000
veya diğer ülkelerde
12:14
the Netherlands, anywhere.
301
734260
3000
azınlık durumundayız.
12:17
On the left-hand side, you see a market in Laos
302
737260
2000
Sol tarafta, Laos'taki akşam yemeği için
12:19
where they have abundantly present
303
739260
2000
seçebileceğiniz bütün böcek çeşitlerini
12:21
all kinds of insects that you choose for dinner for the night.
304
741260
3000
sunan bir pazar görüyorsunuz.
12:26
On the right-hand side you see a grasshopper.
305
746260
2000
Sağ tarafta da bir çekirge.
12:28
So people there are eating them,
306
748260
3000
İnsanlar bu böcekleri yiyorlar ama sadece
12:31
not because they're hungry,
307
751260
2000
aç olduklarından değil bunların
12:33
but because they think it's a delicacy.
308
753260
2000
birer lezzet olduklarını düşündüklerinden.
12:35
It's just very good food.
309
755260
2000
Tek kelimeyle iyi bir yiyecek.
12:37
You can vary enormously.
310
757260
2000
Muazzam çeşitlilik sağlayabilirsiniz.
12:39
It has many benefits.
311
759260
2000
Birçok faydası var.
12:41
In fact, we have delicacy
312
761260
2000
Aslında biz de çekirgeye
12:43
that's very much like this grasshopper:
313
763260
2000
benzer bir lezzete sahibiz;
12:45
shrimps, a delicacy
314
765260
3000
karidesler, yüksek bir
12:48
being sold at a high price.
315
768260
2000
fiyattan satılan bir lezzet.
12:50
Who wouldn't like to eat a shrimp?
316
770260
2000
Kim karides yemek istemez ki?
12:52
There are a few people who don't like shrimp,
317
772260
2000
Karidesten hoşlanmayan birkaç insan vardır
12:54
but shrimp, or crabs,
318
774260
2000
ama karides ya da yengeç
12:56
or crayfish,
319
776260
2000
ya da kerevit
12:58
are very closely related.
320
778260
2000
çok yakın akrabalar.
13:00
They are delicacies.
321
780260
2000
Bunlar birer lezzet.
13:02
In fact, a locust is a "shrimp" of the land,
322
782260
3000
Aslen çekirgede karada yaşayan bir karides
13:05
and it would make very good into our diet.
323
785260
3000
ve beslenme düzenimize girebilir.
13:08
So why are we not eating insects yet?
324
788260
2000
O zaman neden hala böcek yemiyoruz?
13:10
Well that's just a matter of mindset.
325
790260
2000
Bu sadece bir görüş meselesi.
13:12
We're not used to it,
326
792260
2000
Buna alışık değiliz ve böcekleri
13:14
and we see insects as these organisms that are very different from us.
327
794260
3000
bizden çok farklı organizmalar olarak görüyoruz.
13:17
That's why we're changing the perception of insects.
328
797260
3000
Bu yüzden böcek algımızı değiştiriyoruz.
13:20
And I'm working very hard with my colleague, Arnold van Huis,
329
800260
3000
Meslektaşım Arnold van Huis ile beraber insanlara
13:23
in telling people what insects are,
330
803260
3000
böceklerin ne olduklarını, ne kadar
13:26
what magnificent things they are,
331
806260
2000
muhteşem olduklarını ve doğada yaptıkları
13:28
what magnificent jobs they do in nature.
332
808260
2000
muhteşem işleri anlatmak için çok sıkı çalışıyoruz.
13:30
And in fact, without insects,
333
810260
2000
Aslında böcekler olmadan
13:32
we would not be here in this room,
334
812260
2000
bu odada bulunuyor olmazdık.
13:34
because if the insects die out,
335
814260
2000
Çünkü eğer böcekler tükenirse
13:36
we will soon die out as well.
336
816260
3000
biz de kısa sürede yok oluruz.
13:39
If we die out, the insects will continue very happily.
337
819260
3000
Eğer biz ölürsek, böcekler mutlu mesut yaşarlar.
13:42
(Laughter)
338
822260
2000
(Gülüşmeler)
13:44
So we have to get used to the idea of eating insects.
339
824260
2000
Yani böcek yeme düşüncesine alışmak zorundayız.
13:46
And some might think, well they're not yet available.
340
826260
2000
Bazıları henüz bunların ulaşılabilir olmadığını düşünebilir.
13:48
Well they are.
341
828260
2000
Aslında öyleler.
13:50
There are entrepreneurs in the Netherlands that produce them,
342
830260
3000
Hollanda'da böcek üreten girişimciler var ve
13:53
and one of them is here in the audience,
343
833260
2000
onlardan bir tanesi de izleyiciler arasında,
13:55
Marian Peeters, who's in the picture.
344
835260
2000
bu resimde gördüğünüz kişi.
13:57
I predict that later this year, you'll get them in the supermarkets --
345
837260
3000
Bu yıl süper marketlerden alacağınızı tahmin ediyorum -
14:00
not visible, but as animal protein
346
840260
2000
görünür olarak değil ama yiyeceklerin
14:02
in the food.
347
842260
2000
içinde hayvan proteini olarak.
14:06
And maybe by 2020,
348
846260
3000
2020 yılında belki de, bunları
14:09
you'll buy them just knowing that this is an insect that you're going to eat.
349
849260
3000
yiyeceğinizin bir böcek olduğunu bilerek satın alacaksınız.
14:12
And they're being made in the most wonderful ways.
350
852260
3000
En şaşılacak yollarda hazırlanıyorlar.
14:15
A Dutch chocolate maker.
351
855260
3000
Alman bir çikolata üreticisi.
14:18
(Music)
352
858260
3000
(Müzik)
14:55
(Applause)
353
895260
2000
(Alkış)
14:57
So there's even a lot of design to it.
354
897260
2000
Birçok farklı üretim şekli de var.
14:59
(Laughter)
355
899260
3000
(Gülüşmeler)
15:02
Well in the Netherlands, we have an innovative Minister of Agriculture,
356
902260
3000
Hollanda'da yenilikçi bir tarım bakanımız var
15:05
and she puts the insects on the menu
357
905260
2000
ve bakanlığındaki restoranda
15:07
in her restaurant in her ministry.
358
907260
3000
menüye böcekleri de koyuyor.
15:10
And when she got all the Ministers of Agriculture of the E.U.
359
910260
3000
Kısa zaman önce Lahey'de
15:13
over to the Hague recently,
360
913260
3000
AB tarım bakanlarının hepsiyle bir araya geldiğinde
15:16
she went to a high-class restaurant,
361
916260
3000
yüksek sınıf bir restorana gitti ve
15:19
and they ate insects all together.
362
919260
2000
hep beraber böcek yediler.
15:21
It's not something that is a hobby of mine.
363
921260
3000
Bu benim hobim olan bir şey değil
15:24
It's really taken off the ground.
364
924260
2000
gerçekten geniş bir alanda popüler.
15:26
So why not eat insects?
365
926260
2000
Yani neden böcek yemeyelim?
15:28
You should try it yourself.
366
928260
2000
Siz, kendiniz denemelisiniz.
15:30
A couple of years ago, we had 1,750 people all together
367
930260
3000
Bir kaç yıl önce, Wageningen'da bir alanda
15:33
in a square in Wageningen town,
368
933260
3000
1750 kişi toplandık hep beraber ve
15:36
and they ate insects at the same moment,
369
936260
2000
aynı anda böcek yediler ve
15:38
and this was still big, big news.
370
938260
3000
bu yine de büyük bir olaydı.
15:41
I think soon it will not be big news anymore when we all eat insects,
371
941260
3000
Yakın zamanda, hepimiz böcek yediğimizde bunun büyük olay
15:44
because it's just a normal way of doing.
372
944260
2000
olmayacağını çünkü bunun yapması normal bir şey olduğunu düşünüyorum.
15:46
So you can try it yourself today,
373
946260
3000
Bugün kendiniz bunu deneyebilirsiniz
15:49
and I would say, enjoy.
374
949260
3000
ve bende 'tadını çıkarın' derim.
15:52
And I'm going to show to Bruno some first tries,
375
952260
3000
Bruno'ya birkaç ilk örnek göstereceğim
15:55
and he can have the first bite.
376
955260
3000
ve ilk lokmayı alabilir.
15:58
(Applause)
377
958260
9000
(Alkış)
16:10
Bruno Giussani: Look at them first. Look at them first.
378
970260
3000
Bruno Giussani: İlk önce onlara bakın, ilk önce bakın.
16:13
Marcel Dicke: It's all protein.
379
973260
2000
Marcel Dicke: Hepsi protein.
16:16
BG: That's exactly the same [one] you saw in the video actually.
380
976260
3000
BG: Aslında bu videoda gördüğünüzün aynısı
16:19
And it looks delicious.
381
979260
2000
ve lezzetli görünüyor.
16:21
They just make it [with] nuts or something.
382
981260
3000
Sadece fındık gibi bir şeyle yapıyorlar.
16:24
MD: Thank you.
383
984260
2000
MD: Teşekkürler.
16:26
(Applause)
384
986260
2000
(Alkış)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7