Marcel Dicke: Why not eat insects?

Marcel Dicke: Tại sao không ăn côn trùng?

Translator: Ken Tran Reviewer: Phuong Nguyen

Okay, I'm going to show you

Okay, Tôi sẽ cho các bạn thấy

again something about our diets.

một lần nữa, vài điều về thực đơn hàng ngày của chúng ta.

And I would like to know what the audience is,

Và tôi cũng muốn biết về những khán thính giả ở đây

and so who of you ever ate insects?

Và, ai trong các bạn ở đây từng ăn côn trùng?

That's quite a lot.

Khá nhiều nhỉ.

(Laughter)

(Cười)

But still, you're not representing

Nhưng mà, các bạn vẫn chưa đại diện cho

the overall population of the Earth.

toàn thể cư dân của Trái Đất được.

(Laughter)

(Cười)

Because there's 80 percent out there that really eats insects.

Bởi vì có 80% những người ngoài kia thật sự ăn côn trùng.

But this is quite good.

Điều này là khá tốt.

Why not eat insects? Well first, what are insects?

Tại sao không ăn côn trùng? Ồ, đầu tiên, côn trùng là gì?

Insects are animals that walk around on six legs.

Côn trùng là những động vật đi lung tung với 6 cái chân.

And here you see just a selection.

Và ở đây, bạn nhìn thấy chỉ là một ít điển hình.

There's six million species of insects on this planet,

Có tới 6 triệu loài côn trùng trên hành tinh này.

six million species.

6 triệu loài.

There's a few hundreds of mammals --

Chỉ có vài trăm loài động vật có vú,

six million species of insects.

và 6 triệu loài côn trùng.

In fact, if we count all the individual organisms,

Trên thực tế, nếu chúng ta tính tất cả những cá thể riêng lẻ,

we would come at much larger numbers.

chúng ta sẽ có một con số lớn hơn rất nhiều.

In fact, of all animals on Earth,

Thực tế là, trong số tất cả động vật trên Trái Đất

of all animal species,

trong số tất cả các loài động vật

80 percent walks on six legs.

thì 80% đi bằng 6 chân.

But if we would count all the individuals,

Nhưng nếu chúng ta đếm tất cả những cá thể,

and we take an average weight of them,

và tính cân nặng trung bình của chúng,

it would amount to something like 200 to 2,000 kilograms

con số đó sẽ là cái gì đó giống như 200 đến 2000kg.

for each of you and me on Earth.

đối với mỗi người như bạn và tôi trên Trái Đất.

That means that in terms of biomass,

Điều đó có nghĩa là về mặt sinh khối

insects are more abundant than we are,

côn trùng dư thừa hơn chúng ta nhiều.

and we're not on a planet of men,

Và chúng ta không phải đang ở trên hành tinh của con người,

but we're on a planet of insects.

mà là trên hành tinh của côn trùng.

Insects are not only there in nature,

Côn trùng không chỉ có trong tự nhiên,

but they also are involved in our economy,

mà chúng còn liên quan đến nền kinh tế của chúng ta nữa,

usually without us knowing.

rất thường xuyên mà chúng ta không biết.

There was an estimation,

Có một sự ước tính,

a conservative estimation, a couple of years ago

một ước tính dè dặt, vài năm trước,

that the U.S. economy

rằng nền kinh tế Hoa Kỳ

benefited by 57 billion

thu lợi 57 tỷ

dollars per year.

đô la mỗi năm.

It's a number -- very large --

Đó là một con số - rất lớn -

a contribution to the economy of the United States for free.

một sự đóng góp vào nền kinh tế Hoa Kỳ hoàn toàn miễn phí.

And so I looked up what the economy was paying

Và tôi tra cứu xem nền kinh tế đã trả bao nhiêu

for the war in Iraq

cho chiến tranh Iraq

in the same year.

trong cùng năm đó.

It was 80 billion U.S. dollars.

Đó là 80 tỷ đô Mỹ.

Well we know that that

Vậy chúng ta biết rằng

was not a cheap war.

cuộc chiến đó không hề rẻ chút nào.

So insects, just for free,

Nhưng côn trùng, thì miễn phí,

contribute to the economy of the United States

đóng góp cho nền kinh tế Hoa Kỳ

with about the same order of magnitude,

với một mức gần như tương đương

just for free, without everyone knowing.

và miễn phí, mà không ai biết cả.

And not only in the States,

Và không chỉ riêng Hoa Kỳ,

but in any country, in any economy.

mà còn trên bất cứ quốc gia, bất cứ nền kinh tế nào.

What do they do?

Chúng (côn trùng) đã làm gì?

They remove dung, they pollinate our crops.

Chúng dọn phân, thụ phấn cho cây trồng.

A third of all the fruits that we eat

Một phần ba của tất cả trái cây chúng ta ăn

are all a result

tất cả là kết quả

of insects taking care of the reproduction of plants.

từ việc côn trùng chăm sóc cho việc nhân giống cây trồng của chúng ta.

They control pests,

Chúng kiềm chế sâu bọ có hại.

and they're food for animals.

Và chúng là thức ăn của động vật.

They're at the start of food chains.

Chúng là điểm bắt đầu của chuỗi thức ăn.

Small animals eat insects.

Động vật nhỏ ăn côn trùng.

Even larger animals eat insects.

Thậm chí động vật lớn hơn cũng ăn côn trùng.

But the small animals that eat insects

Nhưng động vật nhỏ ăn côn trùng đó

are being eaten by larger animals,

lại là thức ăn của động vật lớn hơn,

still larger animals.

và lớn hơn nữa.

And at the end of the food chain, we are eating them as well.

Và ở cuối chuỗi thức ăn, chúng ta cũng đang ăn chúng luôn.

There's quite a lot of people that are eating insects.

Có khá nhiều người đang ăn côn trùng.

And here you see me

Và đây, các bạn thấy tôi

in a small, provincial town in China, Lijiang --

ở trong một thị trấn nhỏ ở Trung Quốc, Lệ Giang (Vân Nam)

about two million inhabitants.

khoảng 2 triệu dân.

If you go out for dinner, like in a fish restaurant,

Nếu bạn ra ngoài ăn tối, kiểu như một nhà hàng hải sản,

where you can select which fish you want to eat,

nơi bạn có thể chọn loại cá mà bạn muốn ăn,

you can select which insects you would like to eat.

thì ở đây bạn chọn loại côn trùng mà bạn muốn ăn.

And they prepare it in a wonderful way.

Và họ bày biện nó một cách tuyệt vời.

And here you see me enjoying a meal

Và đây, bạn thấy tôi đang thưởng thức bữa ăn

with caterpillars, locusts,

với sâu bướm, cào cào,

bee pupae -- delicacies.

ong, và những sơn hào hải vị.

And you can eat something new everyday.

Và bạn có thể ăn cái gì đó mới mỗi ngày.

There's more than 1,000 species of insects

Có hơn 1,000 loài côn trùng

that are being eaten all around the globe.

được làm thức ăn trên toàn thế giới.

That's quite a bit more

Nó nhiều hơn một chút

than just a few mammals that we're eating,

so với một vài loài động vật có vú mà chúng ta thường ăn,

like a cow or a pig

như bò hay heo

or a sheep.

hay cừu.

More than 1,000 species --

Hơn 1,000 loài --

an enormous variety.

một sự đa dạng cực lớn.

And now you may think, okay,

Và bây giờ bạn có thể nghĩ, được rồi,

in this provincial town in China they're doing that, but not us.

trong thị trấn nhỏ ở Trung Quốc người ta đang làm thế, nhưng không phải chúng ta.

Well we've seen already that quite some of you

Ồ, chúng tôi đã từng thấy rằng khá nhiều trong các bạn

already ate insects maybe occasionally,

đã ăn côn trùng có lẽ là thỉnh thoảng thôi.

but I can tell you that every one of you

Nhưng tôi có thể bảo rằng mỗi người các bạn

is eating insects, without any exception.

đang ăn côn trùng, không có sự ngoại lệ.

You're eating at least

Các bạn đang ăn ít nhất là

500 grams per year.

500 gram mỗi năm.

What are you eating?

Các bạn đã ăn gì?

Tomato soup, peanut butter,

Súp cà chua, bơ lạc,

chocolate, noodles --

sô-cô-la, mỳ sợi --

any processed food that you're eating

mọi thức ăn đã chế biến mà các bạn ăn

contains insects,

đều chứa côn trùng,

because insects are here all around us,

bởi vì côn trùng ở đây xung quanh chúng ta,

and when they're out there in nature

và khi ở ngoài kia trong tự nhiên

they're also in our crops.

chúng cũng có trong cây trồng của chúng ta.

Some fruits get some insect damage.

Một số loại trái cây bị côn trùng gây hại.

Those are the fruits, if they're tomato,

Những trái cây này, nếu là cà chua,

that go to the tomato soup.

thì trở thành súp cà chua.

If they don't have any damage, they go to the grocery.

Nếu chúng không bị gây hại gì, chúng được đưa đến tiệm tạp hóa.

And that's your view of a tomato.

Và đó là cách nhìn của bạn về cà chua.

But there's tomatoes that end up in a soup,

Nhưng cũng có cà chua được làm súp.

and as long as they meet

Và chỉ cần chúng đáp ứng được

the requirements of the food agency,

yêu cầu của đại lý thực phẩm,

there can be all kinds of things in there,

có thể có cả đống thứ trong đó,

no problem.

không thành vấn đề.

In fact, why would we put these balls in the soup,

Thực tế. tại sao chúng ta cho những quả này vào súp nhỉ,

there's meat in there anyway?

dù sao thì cũng có thịt trong đó?

(Laughter)

(Cười)

In fact, all our processed foods

Trong thực tế, tất cả thực phẩm chế biến sẵn của chúng ta

contain more proteins

chứa nhiều protein hơn

than we would be aware of.

hơn là chúng ta nhận thức được.

So anything is a good protein source already.

Vậy bất cứ thứ gì đều là một nguồn protein.

Now you may say,

Giờ bạn có thể nói,

"Okay, so we're eating 500 grams just by accident."

"Được rồi, vậy chúng ta ăn 500 gram tại vì tai nạn thôi."

We're even doing this on purpose.

Chúng ta thậm chí cố ý chứ không phải tai nạn

In a lot of food items that we have --

trong rất nhiều món mà chúng ta ăn.

I have only two items

Tôi chỉ có hai món

here on the slide --

ở đây trên slide --

pink cookies or surimi sticks

bánh quy hay surimi (chả thịt xay)

or, if you like, Campari --

hay, nếu bạn thích, Campari (thức uống).

a lot of our food products that are of a red color

Rất nhiều thực phẩm của chúng ta có màu đỏ

are dyed with a natural dye.

được nhuộm màu bởi tự nhiên.

The surimi sticks

Surimi (chả thịt xay)

[of] crabmeat, or is being sold as crab meat,

là thịt cua, hoặc được bán như là thịt cua,

is white fish

và cá trắng

that's being dyed with cochineal.

được nhuộm bởi phẩm yên chi (màu son).

Cochineal is a product

Phẩm yên chi là sản phẩm

of an insect that lives off these cacti.

của một loại côn trùng sống dựa vào cây xương rồng (rệp son hay yên chi).

It's being produced in large amounts,

Chúng được sản xuất một lượng lớn

150 to 180 metric tons per year

150 đến 180 tấn mỗi năm,

in the Canary Islands in Peru,

ở đảo Canary ở Peru,

and it's big business.

và đó là một thương vụ lớn.

One gram of cochineal

Một gram phẩm yên chi

costs about 30 euros.

có giá 30 euro.

One gram of gold

Một gram vàng

is 30 euros.

cũng giá 30 euro.

So it's a very precious thing

Vậy nên đó là một thứ rất quý

that we're using to dye our foods.

mà chúng ta sử dụng để nhuộm màu thực phẩm.

Now the situation in the world is going to change

Giờ tình hình thế giới đang thay đổi,

for you and me, for everyone on this Earth.

đối với các bạn và tôi, đối với mọi người trên Trái Đất.

The human population is growing very rapidly

Dân số đang tăng chóng mặt

and is growing exponentially.

và tăng theo hàm mũ.

Where, at the moment, we have

Chúng ta hiên đang có khoảng

something between six and seven billion people,

giữa 6 và 7 tỷ dân,

it will grow to about nine billion

nó sẽ tăng lên khoảng 9 tỷ

in 2050.

vào năm 2050.

That means that we have a lot more mouths to feed,

Có nghĩa là chúng ta có rất nhiều miệng ăn.

and this is something that worries more and more people.

Và đây là điều làm cho ngày càng nhiều người lo lắng

There was an FAO conference last October

Có một hội nghị FAO vào tháng mười vừa rồi

that was completely devoted to this.

dành hoàn toàn cho việc thảo luận điều này.

How are we going to feed this world?

Làm sao chúng ta đáp ứng miệng ăn của thế giới?

And if you look at the figures up there,

Và nếu bạn nhìn lên những con số trên đó,

it says that we have a third more mouths to feed,

nó nói rằng chúng ta có thêm một phần ba miệng ăn nữa để nuôi,

but we need an agricultural production increase

nhưng chúng ta cần tăng sản lượng nông nghiệp

of 70 percent.

lên thêm 70 phần trăm.

And that's especially because this world population

Và điều đó đặc biệt vì dân số thế giới

is increasing,

đang tăng,

and it's increasing, not only in numbers,

và nó tăng không chỉ về con số,

but we're also getting wealthier,

mà chúng ta còn giàu có hơn,

and anyone that gets wealthier starts to eat more

và bất kì người nào giàu có hơn thì ăn nhiều hơn

and also starts to eat more meat.

và cũng bắt đầu ăn nhiều thịt hơn.

And meat, in fact, is something

Và thịt, trong thực tế, là thứ gì đó

that costs a lot

rất đắt đỏ

of our agricultural production.

đối với quá trình sản xuất nông nghiệp.

Our diet consists, [in] some part, of animal proteins,

Thực đơn của chúng ta gồm có vài phần là protein động vật,

and at the moment, most of us here

và bây giờ, hầu hết chúng ta ở đây

get it from livestock,

lấy nó từ vật nuôi,

from fish, from game.

từ đánh bắt và săn bắn.

And we eat quite a lot of it.

Và chúng ta ăn khá nhiều.

In the developed world it's on average

Trong thế giới các nước phát triển, con số trung bình là

80 kilograms per person per year,

80 kg mỗi người mỗi năm,

which goes up to 120

con số này lên tới 120

in the United States

ở Hoa Kỳ

and a bit lower in some other countries,

và thấp hơn một chút ở một số nước khác,

but on average 80 kilograms

nhưng mức trung bình là 80 kg

per person per year.

mỗi người mỗi năm.

In the developing world it's much lower.

Các nước đang phát triển thì thấp hơn nhiều.

It's 25 kilograms per person per year.

là khoảng 25 kg mỗi người mỗi năm.

But it's increasing enormously.

Nhưng mà nó đang tăng lên rất nhanh.

In China in the last 20 years,

Ở Trung Quốc, trong 20 năm nay,

it increased from 20 to 50,

nó tăng từ 20 đến 50,

and it's still increasing.

và vẫn còn đang tăng lên.

So if a third of the world population

Vậy nếu một phần ba dân số thế giới

is going to increase its meat consumption

đang tăng khẩu phần thịt của họ

from 25 to 80 on average,

từ 25 đến 80 ở mức trung bình,

and a third of the world population

và một phần ba dân số thế giới

is living in China and in India,

đang sống ở Trung Quốc và Ấn Độ,

we're having an enormous demand on meat.

Chúng ta đang có một nhu cầu khổng lồ về thịt.

And of course, we are not there to say

Và tất nhiên, chúng ta không thể ở đó nói rằng,

that's only for us, it's not for them.

nó là dành cho chúng ta chứ không phải cho họ được.

They have the same share that we have.

Họ cũng có phần chia giống như chúng ta.

Now to start with, I should say

Bây giờ, để bắt đầu, tôi nói rằng

that we are eating way too much meat

chúng ta đang ăn quá nhiều thịt

in the Western world.

trong thế giới phương Tây.

We could do with much, much less --

Chúng ta có thể ăn ít hơn rất, rất nhiều

and I know, I've been a vegetarian for a long time,

và tôi biết vậy, tôi đã là một người ăn chay trong thời gian dài.

and you can easily do without anything.

Và bạn có thể dễ dàng làm vậy bất chấp mọi thứ.

You'll get proteins in any kind of food anyway.

Dù sao thì, bạn sẽ có protein từ bất kì loại thức ăn nào.

But then there's a lot of problems

Nhưng sau đó là một đống vấn đề

that come with meat production,

được kéo theo bởi việc sản xuất thịt,

and we're being faced with that more and more often.

và chúng ta đang đối mặt với ngày càng nhiều vấn đề hơn.

The first problem that we're facing is human health.

Vấn đề đầu tiên mà chúng ta đối mặt là sức khỏe con người.

Pigs are quite like us.

Loài lợn khá là giống chúng ta.

They're even models in medicine,

Chúng thậm chí còn là mô hình trong y học.

and we can even transplant organs from a pig to a human.

Và chúng ta thậm chí có thể cấy ghép cơ quan từ lợn cho người.

That means that pigs also share diseases with us.

Điều đó có nghĩa là loài lợn cũng truyền bệnh cho chúng ta.

And a pig disease,

Và bệnh của lợn,

a pig virus, and a human virus

virus của lợn và virus của người

can both proliferate,

đều tăng sinh rất nhanh.

and because of their kind of reproduction,

Và bởi vì sự tăng sinh như vậy,

they can combine and produce a new virus.

chúng có thể tổ hợp lại và tạo ra một loại virus mới.

This has happened in the Netherlands in the 1990s

Điều này đã xảy ra ở Hà Lan năm 1990

during the classical swine fever outbreak.

trong suốt thời kỳ dịch lợn bùng phát.

You get a new disease that can be deadly.

Chúng ta có thêm những bệnh mới hết sức nguy hiểm.

We eat insects -- they're so distantly related from us

Chúng ta ăn côn trùng -- chúng rất khác biệt với chúng ta,

that this doesn't happen.

và điều trên không xảy ra được.

So that's one point for insects.

Vậy chúng ta có một điểm cho côn trùng.

(Laughter)

(Cười)

And there's the conversion factor.

Và có một hệ số chuyển đổi.

You take 10 kilograms of feed,

Bạn lấy 10kg thức ăn cho gia súc,

you can get one kilogram of beef,

bạn có thể lấy 1kg thịt bò,

but you can get nine kilograms of locust meat.

nhưng bạn lại có thể đổi lấy 9kg thịt châu chấu.

So if you would be an entrepreneur,

Vậy nếu bạn khởi nghiệp kinh doanh,

what would you do?

bạn sẽ làm gì?

With 10 kilograms of input,

Với 10kg đầu vào,

you can get either one or nine kg. of output.

bạn có thể lấy 9kg đầu ra.

So far we're taking

Cho tới nay chúng ta vẫn lấy

the one, or up to five kilograms of output.

1 hoặc cùng lắm là 5kg đầu ra.

We're not taking the bonus yet.

Chúng ta vẫn chưa lấy được phần tăng thêm.

We're not taking the nine kilograms of output yet.

Chúng ta vẫn chưa lấy được 9kg đầu ra.

So that's two points for insects.

Vậy chúng ta có 2 điểm cho côn trùng.

(Laughter)

(Cười)

And there's the environment.

Và bây giờ là môi trường.

If we take 10 kilograms of food --

Nếu chúng ta lấy 10 kg thức ăn

(Laughter)

(Cười)

and it results in one kilogram of beef,

và kết cục chỉ được 1kg thịt bò,

the other nine kilograms are waste,

9kg còn lại bị lãng phí,

and a lot of that is manure.

và phần nhiều trong đó là phân.

If you produce insects, you have less manure

Nếu bạn nuôi côn trùng, bạn sẽ có ít phân hơn

per kilogram of meat that you produce.

trên mỗi kg thịt thu được.

So less waste.

Vì vậy sẽ ít phí phạm hơn.

Furthermore, per kilogram of manure,

Hơn nữa, mỗi kg phân từ côn trùng,

you have much, much less ammonia

sẽ có ít acmoniac hơn rất nhiều

and fewer greenhouse gases

và ít khí nhà kính hơn

when you have insect manure

khi so sánh với

than when you have cow manure.

phân bò.

So you have less waste,

Vậy nên bạn sẽ ít phí phạm hơn,

and the waste that you have is not as environmental malign

và sự phí phạm đó cũng không phải ảnh hưởng môi trường nghiêm trọng

as it is with cow dung.

như là đối với phân bò.

So that's three points for insects.

Vậy là côn trùng được 3 điểm.

(Laughter)

(Cười)

Now there's a big "if," of course,

Bây giờ, tất nhiên là có một cái "nếu" rất to

and it is if insects produce meat

và đó là "nếu" côn trùng tạo ra thịt

that is of good quality.

có chất lượng tốt.

Well there have been all kinds of analyses

Đã có tất cả các loại phân tích về chất lượng côn trùng

and in terms of protein, or fat, or vitamins,

và về thành phần protein, chất béo và vitamin

it's very good.

thì nó rất tốt.

In fact, it's comparable

Trong thực tế, nó có thể sánh với

to anything we eat as meat at the moment.

mọi thứ mà chúng ta ăn như thịt trong trường hợp này.

And even in terms of calories, it is very good.

Và thậm chí về thành phần calori, thì nó cũng rất tốt.

One kilogram of grasshoppers

1kg cào cào

has the same amount of calories

có cùng một lượng calori

as 10 hot dogs, or six Big Macs.

với 10 cái bánh hot dog, hay 6 phần Big Mac.

So that's four points for insects.

Vậy côn trùng được 4 điểm.

(Laughter)

(Cười)

I can go on,

Tôi có thể tiếp tục

and I could make many more points for insects,

và tôi có thể kể ra nhiều điểm hơn cho côn trùng,

but time doesn't allow this.

nhưng thời gian không cho phép.

So the question is, why not eat insects?

Vậy câu hỏi là: tại sao không ăn côn trùng?

I gave you at least four arguments in favor.

Tôi đã đưa có các bạn ít nhất là 4 luận điểm ủng hộ.

We'll have to.

Chúng ta sẽ phải làm điều đó.

Even if you don't like it,

Thậm chí nếu chúng ta không thích điều đó,

you'll have to get used to this

các bạn sẽ phải quen với điều này.

because at the moment,

Bởi vì tại thời điểm này,

70 percent of all our agricultural land

70% tất cả đất nông nghiệp của chúng ta

is being used to produce livestock.

đang được sử dụng để phục vụ chăn nuôi gia súc.

That's not only the land

Nó không chỉ là phần đất

where the livestock is walking and feeding,

nơi gia súc được chăn dắt và cho ăn,

but it's also other areas

mà còn cả những vùng khác

where the feed is being produced and being transported.

nơi mà thức ăn giá súc được sản xuất và vận chuyển.

We can increase it a bit

Chúng ta có thể tăng diện tích đó lên thêm một chút

at the expense of rainforests,

bằng những cánh rừng mưa nhiệt đới,

but there's a limitation very soon.

nhưng sẽ tới giới hạn rất nhanh.

And if you remember that we need to increase

Và nếu các bạn nhớ rằng chúng ta cần phải

agricultural production by 70 percent,

tăng sản lượng nông nghiệp lên 70%,

we're not going to make it that way.

chúng ta sẽ không thể làm cách đó được.

We could much better change

Chúng ta có thể tốt hơn hết là

from meat, from beef,

chuyển từ thịt từ bò

to insects.

sang côn trùng.

And then 80 percent of the world

Và rồi, 80% dân số thế giới

already eats insects,

từng ăn côn trùng,

so we are just a minority --

vậy nên chúng ta chỉ là một thiểu số --

in a country like the U.K., the USA,

trong một quốc gia như Anh, Mỹ,

the Netherlands, anywhere.

Hà Lan, mọi nơi khác.

On the left-hand side, you see a market in Laos

Ở bên trái, các bạn thấy một cái chợ ở Lào

where they have abundantly present

nơi mà bày bán rất nhiều

all kinds of insects that you choose for dinner for the night.

tất cả các loại côn trùng bạn bạn có thể chọn cho bữa tối.

On the right-hand side you see a grasshopper.

Ở bên phải, bạn thấy một con cào cào.

So people there are eating them,

Người ở đó ăn chúng,

not because they're hungry,

không phải bởi họ đói,

but because they think it's a delicacy.

mà bởi vì họ nghĩ chúng rất ngon.

It's just very good food.

Nó đơn giản là thức ăn ngon.

You can vary enormously.

Bạn có thể biến đổi tùy ý.

It has many benefits.

Nó có nhiều cái lợi.

In fact, we have delicacy

Thực tế thì chúng ta có cao lương mỹ vị

that's very much like this grasshopper:

rất giống với con cào cào này:

shrimps, a delicacy

tôm hùm, một thứ rất sang

being sold at a high price.

được bán với giá rất cao.

Who wouldn't like to eat a shrimp?

Ai không muốn ăn tôm hùm?

There are a few people who don't like shrimp,

Có một ít người không thích tôm hùm,

but shrimp, or crabs,

nhưng tôm hùm, hay cua,

or crayfish,

hay tôm nước ngọt,

are very closely related.

có họ hàng rất gần nhau.

They are delicacies.

Chúng là những loại cao lương mỹ vị.

In fact, a locust is a "shrimp" of the land,

Thực tế thì, một cào cào là một con tôm hùm trên mặt đất,

and it would make very good into our diet.

và thật tuyệt vời để đặt chúng vào thực đơn.

So why are we not eating insects yet?

Vậy tại sao chúng ta vẫn chưa ăn côn trùng?

Well that's just a matter of mindset.

Ồ, chỉ là vấn đề về tư duy mà thôi.

We're not used to it,

Chúng ta không quen với việc đó,

and we see insects as these organisms that are very different from us.

và chúng ta nhìn côn trùng như một thứ rất khác biệt với chúng ta.

That's why we're changing the perception of insects.

Đó là lý do tại sao chúng ta đang thay đổi nhận thức về côn trùng.

And I'm working very hard with my colleague, Arnold van Huis,

Và tôi đang làm việc cật với đồng nghiệp, Arnold van Huis,

in telling people what insects are,

trong việc bảo với mọi người rằng,

what magnificent things they are,

chúng quả thật là những thứ tuyệt vời ,

what magnificent jobs they do in nature.

những điều mà chúng làm trong tự nhiên tuyệt vời làm sao.

And in fact, without insects,

Và trong thực tế, không có côn trùng,

we would not be here in this room,

Chúng ta không thể ở trong đây, trong phòng này..

because if the insects die out,

Bởi vì nếu côn trùng chết hết,

we will soon die out as well.

chúng ta sẽ chết hết theo luôn.

If we die out, the insects will continue very happily.

Nếu chúng ta chết hết, côn trùng sẽ tiếp tục sinh tồn rất hạnh phúc.

(Laughter)

(Cười)

So we have to get used to the idea of eating insects.

Vậy nên chúng ta phải làm quen với ý tưởng ăn côn trùng.

And some might think, well they're not yet available.

Và người nào đó có thể nghĩ rằng chúng vẫn chưa có mặt.

Well they are.

Ồ chúng có chứ.

There are entrepreneurs in the Netherlands that produce them,

Có những nhà doanh nghiệp ở Hà Lan sản xuất chúng,

and one of them is here in the audience,

và một trong số họ đang ở đây trong các khán giả,

Marian Peeters, who's in the picture.

Marian Peeters, người trong ảnh.

I predict that later this year, you'll get them in the supermarkets --

Tôi dự đoán rằng sau năm nay, bạn sẽ thấy chúng ở siêu thị --

not visible, but as animal protein

không nguyên dạng, mà như là protein động vật

in the food.

trong thức ăn.

And maybe by 2020,

Và có thể năm 2020,

you'll buy them just knowing that this is an insect that you're going to eat.

bạn sẽ mua chúng mà chỉ biết rằng đây là côn trùng mà bạn sẽ ăn.

And they're being made in the most wonderful ways.

Và chúng sẽ được làm theo những cách tuyệt vời nhất.

A Dutch chocolate maker.

Một người làm sô-cô-la Hà Lan.

(Music)

(nhạc)

(Applause)

(vỗ tay)

So there's even a lot of design to it.

Vậy chúng ta thậm chí có rất nhiều kiểu thiết kế.

(Laughter)

(Cười)

Well in the Netherlands, we have an innovative Minister of Agriculture,

Ở Hà Lan, chúng ta có 1 vị bộ trưởng nông nghiệp tiến bộ,

and she puts the insects on the menu

và bà ấy đặt côn trùng vào danh sách thực đơn

in her restaurant in her ministry.

trong nhà hàng của bà ở Bộ.

And when she got all the Ministers of Agriculture of the E.U.

Và khi bà mời tất cả bộ trưởng nông nghiệp khác của Châu Âu

over to the Hague recently,

tới Hague gần đây,

she went to a high-class restaurant,

bà ấy đi đến một nhà hàng cao cấp,

and they ate insects all together.

và họ ăn côn trùng với nhau.

It's not something that is a hobby of mine.

Đó không phải là thứ gì đó như là sở thích của tôi.

It's really taken off the ground.

Điều đó thật sự đã cất cánh khỏi mặt đất rồi.

So why not eat insects?

Vậy tại sao không ăn côn trùng?

You should try it yourself.

Bạn nên tự mình thử nó.

A couple of years ago, we had 1,750 people all together

Vài năm trước, chúng ta đã có 1,750 người tập họp lại

in a square in Wageningen town,

trong một quảng trường ở thị trấn Wageningen (Hà Lan),

and they ate insects at the same moment,

và họ ăn côn trùng cùng một lúc,

and this was still big, big news.

và đây vẫn là một sự kiện lớn.

I think soon it will not be big news anymore when we all eat insects,

Tôi nghĩ rằng nó sẽ sớm không còn đặc biệt nữa khi chúng ta đều ăn côn trùng,

because it's just a normal way of doing.

bỏi vì khi đó nó chỉ là một cách làm bình thường.

So you can try it yourself today,

Vậy bạn có thể tự thử điều đó hôm nay,

and I would say, enjoy.

và tôi sẽ nói là thưởng thức đi.

And I'm going to show to Bruno some first tries,

Và tôi sẽ đưa cho Bruno xem vài mẫu trước,

and he can have the first bite.

và ông ta có thể ăn trước tiên.

(Applause)

(Vỗ tay)

Bruno Giussani: Look at them first. Look at them first.

Bruno Giussani: nhìn chúng trước, nhìn trước đã.

Marcel Dicke: It's all protein.

Marcel Dicke: toàn là protein đó.

BG: That's exactly the same [one] you saw in the video actually.

Bruno: nó ý hệt cái bạn thấy trong video.

And it looks delicious.

Và nó trong rất ngon.

They just make it [with] nuts or something.

Họ làm nó với những quả hạch và một vài thứ ngộ nghĩnh.

MD: Thank you.

Marcel Dicke: Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)