Malte Spitz: Your phone company is watching

Malte Spitz: Cep telefonu operatörünüz sizi izliyor

Translator: Morton Bast Reviewer: Thu-Huong Ha

Çeviri: Nail Kaplan Gözden geçirme: osman oguz ahsen

Hi. This is my mobile phone.

Merhaba. Bu benim telefonum.

A mobile phone can change your life,

Bir telefon hayatınızı değiştirebilir,

and a mobile phone gives you individual freedom.

ve size bireysel özgürlük verebilir.

With a mobile phone,

Bir mobil telefon ile,

you can shoot a crime against humanity in Syria.

Suriye'de insanlık karşıtı bir rejime müdahale edebilirsiniz.

With a mobile phone,

Bir mobil telefon ile,

you can tweet a message

tweet gönderebilir ve

and start a protest in Egypt.

Mısır'da protesto başlatabilirsiniz.

And with a mobile phone,

Ve bir mobil telefon ile,

you can record a song, load it up to

bir şarkı kaydedebilir, onu

SoundCloud and become famous.

SoundCloud'a yükleyerek ünlü olabilirsiniz.

All this is possible with your mobile phone.

Bir mobil telefon ile, bunların hepsi mümkündür.

I'm a child of 1984,

Ben, 1984 çocuğuyum

and I live in the city of Berlin.

ve Berlin'de yaşıyorum.

Let's go back to that time, to this city.

Gelin, Berlin'deki o zamanlara göz atalım.

Here you can see

Burada, binlerce insanın,

how hundreds of thousands of people

değişim için nasıl ayağa kalktıklarını ve

stood up and protested for change.

eylem yaptıklarını görebilirsiniz.

This is autumn 1989,

Bu, 1989'un sonbaharı,

and imagine that all those people standing up

ve değişim için ayaklanarak eylem yapan insanların

and protesting for change had a

ceplerinde birer mobil telefon

mobile phone in their pocket.

olduğunu hayal edin.

Who in the room has a mobile phone with you?

Burada kimlerin yanında mobil telefon var?

Hold it up.

Gösterin.

Hold your phones up, hold your phones up!

Telefonlarınızı gösterin, telefonlarınızı gösterin.

Hold it up. An Android, a Blackberry, wow.

Gösterin. Android, Blackberry, vay canına.

That's a lot. Almost everybody today has a mobile phone.

Çok fazla var. Bugün neredeyse herkesin mobil telefonu var.

But today I will talk about me and my mobile phone,

Ama bugün, ben ve benim mobil telefonum hakkında konuşacağım.

and how it changed my life.

Ve, hayatımı nasıl değiştirdiği hakkında.

And I will talk about this.

Ve, bunun hakkında konuşacağım.

These are 35,830 lines of information.

Bu; 35,830 satırlık bir bilgi.

Raw data.

Ham veri.

And why are these informations there?

Ve bu bilgiler neden orada?

Because in the summer of 2006,

Çünkü, 2006 yılının yaz döneminde,

the E.U. Commission tabled a directive.

Avrupa Birliği Komisyonu bir yönetmelik düzenledi.

This directive [is] called Data Retention Directive.

Bu yönetmeliğin ismi "Veri Saklama Yönetmeliği"

This directive says that each phone company in Europe,

Bu yönetmelik, Avrupa'daki her telefon firmasının ve

each Internet service company all over Europe,

her internet sağlayıcı firmanın;

has to store a wide range of information about the users.

kullanıcıları hakkındaki bilgileri depolamaları gerektiğini söylüyor.

Who calls whom? Who sends whom an email?

Kim kimi arıyor? Kim kime e-posta gönderiyor?

Who sends whom a text message?

Kim kime sms gönderiyor?

And if you use your mobile phone, where you are.

Ve telefon kullanılıyorsa, kimin nerede olduğu.

All this information is stored for at least six months,

Tüm bu bilgiler, gsm firmanız veya

up to two years by your phone company

internet servis sağlayıcınız tarafından

or your Internet service provider.

kaydedilerek, 6 aydan 2 yıla kadar saklanır.

And all over Europe, people stood up and said,

Avrupa'nın birçok yerinde insanlar ayaklanarak

"We don't want this."

"Bunu istemiyoruz." dediler.

They said, we don't want this data retention.

Bu bilginin kaydedilmesini istemediklerini söylediler.

We want self-determination in the digital age,

Dijital çağda hür irade istiyoruz

and we don't want that phone companies and Internet companies

ve gsm firmaları ile internet firmalarının, bizimle ilgili bilgileri

have to store all this information about us.

saklamak zorunda olmalarını istemiyoruz.

They were lawyers, journalists, priests,

Orada hukukçular, gazeteciler, din adamları vardı

they all said: "We don't want this."

hepsi şunu söylediler: "Bunu istemiyoruz."

And here you can see, like 10 thousands of people

Ve burada, hemen hemen 10 bin insanın

went out on the streets of Berlin and said,

Berlin'in sokaklarına döküldüklerini ve şunu söylediklerini görebilirsiniz:

"Freedom, not fear."

"Korku değil, özgürlük."

And some even said, this would be Stasi 2.0.

Ve bunun, Stasi'nin yeni bir versiyonu olduğunu söylediler.

Stasi was the secret police in East Germany.

Stasi, Doğu Almanya'da gizli polis teşkilatı idi.

And I also ask myself, does it really work?

Ve kendime şunu sordum; bu gerçekten yürürlükte mi?

Can they really store all this information about us?

Gerçekten, telefonumu her kullanışımda, bizimle ilgili

Every time I use my mobile phone?

tüm bu bilgileri kaydedip saklayabilirler mi?

So I asked my phone company, Deutsche Telekom,

Bu yüzden Deutsche Telekom adındaki gsm operatörümden rica ettim.

which was at that time the largest phone company in Germany,

Ki bu firma, Almanya'da o dönemin en büyük telefon firmasıydı.

and I asked them, please,

Rica ettim; lütfen,

send me all the information you have stored about me.

benimle ilgili kaydetmiş olduğunuz tüm bilgiyi bana gönderin.

And I asked them once, and I asked them again,

Bir kez daha rica ettim ve bir kez daha,

and I got no real answer. It was only blah blah answers.

ama gerçek bir cevabı hiç almadım. Cevaplar saçmalıktan ibaretti.

But then I said, I want to have this information,

Sonra, bu bilgiye sahip olmak istediğimi,

because this is my life you are protocoling.

çünkü kaydı yapılan hayatın benim olduğumu söyledim.

So I decided to start a lawsuit against them,

Böylece, onlara karşı dava açmaya karar verdim,

because I wanted to have this information.

çünkü bu bilgiye sahip olmak istedim.

But Deutsche Telekom said, no,

Ama, Deutsche Telekom "Hayır" dedi;

we will not give you this information.

"Bu bilgiyi sana vermeyeceğiz."

So at the end, I had a settlement with them.

Sonunda, onlarla bir anlaşma yaptım.

I'll put down the lawsuit

Davadan vazgeçtim ve böylelikle

and they will send me all the information I ask for.

istediğim tüm bilgiyi bana göndereceklerdi.

Because in the mean time,

Çünkü, o dönemde,

the German Constitutional Court ruled

Almanya Anayasa Mahkemesi;

that the implementation of this E.U. directive

Avrupa Birliği'nin bu yönergesinin, Alman Anayasası'na

into German law was unconstitutional.

aykırı olduğu yönünde karar verdi.

So I got this ugly brown envelope

Bu yüzden, içerisinde bir CD olan

with a C.D. inside.

bu çirkin zarfı aldım.

And on the C.D., this was on.

Ve CD içeriğinde şu vardı:

Thirty-five thousand eight hundred thirty lines of information.

35,830 satırlık bir bilgi.

At first I saw it, and I said, okay,

İlk gördüğümde, "Tamam" dedim.

it's a huge file. Okay.

Bu, büyük bir dosya. Tamam.

But then after a while I realized,

Ama bir süre sonra,

this is my life.

bunun benim yaşantım olduğunun farkına vardım.

This is six months of my life,

Bu dosyadaki,

into this file.

benim 6 aylık yaşantım.

So I was a little bit skeptical, what should I do with it?

Bu yüzden biraz şüpheliydim, ne yapmalıydım?

Because you can see where I am,

Çünkü; benim nerede olduğumu,

where I sleep at night,

gece nerede uyuduğumu,

what I am doing.

ne yaptığımı görebilirsiniz.

But then I said, I want to go out with this information.

Sonra dedim ki, bu bilgiyi yaymalıyım.

I want to make them public.

Bu bilgileri halka açık yapmak istiyorum.

Because I want to show the people what does data retention mean.

Çünkü insanlara, veri saklamanın ne demek olduğunu göstermek istiyorum.

So together with Zeit Online and Open Data City, I did this.

Böylece, Zeit Online ve Open Data City ile, bunu yaptım.

This is a visualization of six months of my life.

Bu benim, 6 aylık yaşantımın görselleştirilmesi.

You can zoom in and zoom out,

Yakınlaştırabilir veya uzaklaştırabilirsiniz.

you can wind back and fast forward.

bunu geriye sarabilir veya ileri alabilirsiniz.

You can see every step I take.

Attığım her adımı görebilirsiniz.

And you can even see

Ve Frankfurttan Cologne'ye

how I go from Frankfurt by train

tren ile nasıl gittiğimi,

to Cologne, and how often I call in between.

bu esnada ne sıklıkla arama yaptığımı görebilirsiniz.

All this is possible with this information.

Bu bilgi ile, bunların hepsi mümkün.

That's a little bit scary.

Bu biraz korkutucu.

But it is not only about me.

Ama bu sadece benimle ilgili değil.

It's about all of us.

Bu hepimizle ilgili.

First, it's only like, I call my wife and she calls me,

İlk başta bu; karımın beni araması, benim onu aramam ve

and we talk to each other a couple of times.

birkaç kez konuşmamız gibi bir şey.

And then there are some friends calling me,

Ve daha sonra beni ve birbirini arayan

and they call each other.

birkaç arkadaşım var.

And after a while you are calling you,

Bir süre sonra siz sizi arıyorsunuz,

and you are calling you, and you have this great

ve siz sizi arıyorsunuz

communication network.

ve bu muhteşem iletişim ağına sahipsiniz.

But you can see how your people are communicating with each other,

Ama, insanlarınızın birbirleri ile nasıl iletişim kurduğunu görebiliyorsunuz,

what times they call each other, when they go to bed.

ne zaman birbirlerini aradıklarını, ne zaman yatağa gittiklerini.

You can see all of this.

Bunların hepsini görebiliyorsunuz.

You can see the hubs, like who are the leaders in the group.

Örneğin, grup liderlerini izleyebiliyorsunuz.

If you have access to this information,

Eğer bu bilgiye erişim olanağına sahipseniz,

you can see what your society is doing.

halkınızın ne yaptığını görebilirsiniz.

If you have access to this information,

Eğer bu bilgiye erişim olanağına sahipseniz,

you can control your society.

halkınızı kontrol edebilirsiniz.

This is a blueprint for countries like China and Iran.

Bu, Çin ve İran gibi ülkelerin bir planı.

This is a blueprint how to survey your society,

Bu, halkınızın nasıl araştırılacağına dair bir plan,

because you know who talks to whom,

çünkü kimin kimle konuştuğunu,

who sends whom an email, all this is possible

kimin kime e-posta gönderdiğini biliyorsunuz,

if you have access to this information.

eğer bu bilgilere erişim imkanınız varsa, bunların hepsi mümkün.

And this information is stored for at least six months

Ve Avrupa'da, bu bilgiler 6 aydan

in Europe, up to two years.

2 yıla kadar kaydedilip saklanıyor.

Like I said at the beginning,

Konuşmamın başında söylediğim gibi,

imagine that all those people on the streets of Berlin

1989 sonbaharında, Berlin sokaklarındaki

in autumn of 1989

bu insanların ceplerinde,

had a mobile phone in their pocket.

mobil telefonlarının olduğunu hayal edin.

And the Stasi would have known who took part at this protest,

Böylece Stasi, bu protestolarda kimlerin yer aldığını bilirdi

and if the Stasi would have known

ve Stasi, eğer bu protestoların

who are the leaders behind it,

liderlerini bilseydi

this may never have happened.

bu gördüğünüz, hiç gerçekleşmeyebilirdi.

The fall of the Berlin Wall would maybe not [have been] there.

Berlin Duvarı'nın yıkılışı, gerçekleşmeyebilirdi.

And in the aftermath, also not the fall of the Iron Curtain.

Ve daha sonra, Demir Perde yıkılmayabilirdi.

Because today, state agencies and companies

Çünkü bugün, devlet daireleri ve şirketler

want to store as much information as they can get about us,

çevrim içi ve çevrim dışı, bizimle ilgili elde edebilecekleri birçok bilgiyi

online and offline.

kaydedip saklamak istiyorlar.

They want to have the possibility to track our lives,

Hayatımızı takip etme imkanına sahip olmak istiyorlar

and they want to store them for all time.

ve her şeyi kaydedip saklamak istiyorlar.

But self-determination and living in the digital age

Ama, hür irade ve dijital çağda yaşamak

is no contradiction.

birbirinin zıttı değil.

But you have to fight for your self-determination today.

Ama bugün, hür iradeniz için mücadele etmelisiniz.

You have to fight for it every day.

Her gün mücadele etmek zorundasınız.

So, when you go home,

O yüzden, eve gittiğinizde,

tell your friends

arkadaşlarınıza şunu söyleyin:

that privacy is a value of the 21st century,

gizlilik, 21. yüzyılın değerlerinden birisidir

and it's not outdated.

ve çağdışı değildir.

When you go home, tell your representative

Eve gittiğinizde, milletvekillerinize söyleyin;

only because companies and state agencies have the possibility

kamu idareleri ve şirketler, bazı bilgileri kaydetme imkanları olsa bile,

to store certain information, they don't have to do it.

bunu yapmak zorunda değiller.

And if you don't believe me,

Ve bana inanmıyorsanız,

ask your phone company what information they store about you.

gsm operatörünüze, sizinle ilgili neleri kaydedip sakladıklarını sorun.

So, in the future, every time you use your mobile phone,

Bu yüzden, gelecekte, mobil telefonunuzu kullandığınız her an,

let it be a reminder to you

bu size bir hatırlatma olsun:

that you have to fight for self-determination in the digital age.

dijital çağda, hür iradeniz için mücadele etmelisiniz.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)