Carter Emmart demos a 3D atlas of the universe

Carter Emmart evrenin 3 boyutlu atlasını sunuyor.

Çeviri: osman oguz ahsen Gözden geçirme: Sancak Gülgen

It's a great honor today

Bugün size Dijital Evreni

to share with you

sunuyor olmak

The Digital Universe,

benim için bir onur.

which was created for humanity

Bu insanlık için

to really see where we are

nerede olduğumuzu görebilelim

in the universe.

diye yapıldı.

And so I think we can roll the video that we have.

Bence hazırladığım videoyu çalıştırabiliriz.

[The Himalayas.]

[Himalayalar]

(Music)

(Müzik)

The flat horizon that we've evolved with

Carter Emmart: Beraber evrimleştiğimiz

has been a metaphor for the

yassı ufuk, sonsuz, sınırsız kaynaklar,

infinite: unbounded resources

ve limitsiz

and unlimited capacity

çöp öğütmenin

for disposal of waste.

bir metaforu oldu.

It wasn't until we really

Dünyadan çıkıp

left Earth,

atmosferin üzerine gittiğimizde

got above the atmosphere

ve ufkun kendi üzerine

and had seen the horizon

eğildiğini gördüğümüzde

bend back on itself,

gezegenimizin

that we could understand our planet

sınırlı koşulları

as a limited condition.

olduğunu anladık.

The Digital Universe Atlas

Dijital evren haritası

has been built

Amerika Doğal Tarih Enstitüsü

at the American Museum of Natural History

tarafından

over the past 12 years.

geçtiğimiz 12 yıl içinde yapıldı.

We maintain that,

Yapmayı

put that together

ve sürdürmeyi istediğimiz

as a project

evreni her türlü oranlarda

to really chart the universe

harita üzerinde

across all scales.

gösterebilmek.

What we see here are satellites around the Earth

Bu gördüğümüz dünyanın etrafındaki uydular,

and the Earth in proper registration

ve gördüğümüz gibi dünyanın

against the universe, as we see.

evrendeki yeri.

NASA supported this work

NASA 12 yıl önce

12 years ago

bu işi Hayden Gökevini

as part of the rebuilding

yapma planı içinde ve bütün bunları

of the Hayden Planetarium

dünyaya paylaşalım diye

so that we would share this with the world.

bu çalışmayı destekledi.

The Digital Universe is the basis

Dijital Evren yaptığımız uzay

of our space show productions that we do --

şovlarının esas parçası --

our main space shows in the dome.

Kubbede temel uzayımız gösteriliyor.

But what you see here

Fakat burada gördüğünüz

is the result of, actually, internships

Isveç'teki

that we hosted with Linkoping University

Linkoping Üniversitesinde

in Sweden.

başlattığımız stajların bir sonucu

I've had 12 students work on this

12 öğrenci bu işi

for their graduate work,

yüksek lisans konuları olarak yaptılar.

and the result has been this software called Uniview

Ve sonuç Uniview denilen bu yazılım

and a company called SCISS in Sweden.

ve Isveç'te SCISS denilen bir firma.

This software

Bu yazılım interaktif

allows interactive use,

kullanıma izin veriyor.

so this actual flight path

Yani bu uçuş yolu

and movie that we see here

ve izlediğimiz film

was actually flown live.

aslında canlı olarak uçuldu.

I captured this live from my laptop

Bunun yaşadığım yer olan

in a cafe called Earth Matters

Manhattan'ın Doğu kısmındaki

on the Lower East Side of Manhattan, where I live,

Earth Matters adlı bir kafede canlı olarak labtopumla çektim

and it was done

Bu Rubin Himalayan Sanatı Müzesi

as a collaborative project

ile beraber karşılaştırmalı kozmoloji

with the Rubin Museum of Himalayan Art

üzerine bir sergi için

for an exhibit

ortak bir

on comparative cosmology.

proje olarak yapıldı.

And so as we move out,

Ve giderken

we see continuously from our planet

sürekli olarak gezegenimizden uzaklaşıyoruz

all the way out into the realm of galaxies, as we see here,

bütün galaksilerin içinden

light-travel time, giving you a sense of how far away we are.

ışık hızı ile geçiyoruz ve bu size ne kadar uzakta olduğumuzu hissettiriyor.

As we move out,

Dışarı çıkarken,

the light from these distant galaxies

uzaktaki galaksilerden gelen ışıkları

have taken so long,

o kadar sürede geldi ki

we're essentially backing up into the past.

aslında zamanda geri gidiyoruz.

We back so far up

O kadar geriye gidiyoruz ki

we're finally seeing a containment around us --

sonunda etrafımızda bir kümelenme görüyoruz--

the afterglow of the Big Bang.

Bing Bang'dan sonraki patlama.

This is the WMAP

Bu WMAP, mikrodalga

microwave background

arka planı

that we see.

gördüğünüz şey.

We'll fly outside it here, just to see this sort of containment.

Buranın dışına gideceğiz, kümeleşmeyi görelim diye.

If we were outside this,

Eğer bunun dışında olsaydık

it would almost be meaningless, in the sense as before time.

neredeyse anlamsız olacaktı, zamanın öncesi gibi.

But this our containment of the visible universe.

Fakat bu görünür evreni kapsamamız.

We know the universe is bigger than that which we can see.

Biliyoruz ki evren gördüğümüzden daha büyük.

Coming back quickly,

Hemen geriye gelirsek

we see here the radio sphere that we jumped out of in the beginning,

bu başta dışarıya zıpladığımız radyosfer.

but these are positions,

Bunlar eski gezegenlerin

the latest positions of exoplanets

son kayda geçirdiğimiz

that we've mapped,

pozisyonları.

and our sun here, obviously, with our own solar system.

Ve buradaki güneş doğal olarak gibim kendi güneş sistemimizle.

What you're going to see -- we're going to have to jump in here pretty quickly

Göreceğiniz şey -- güneş sistemini gördüğümüz yere ulaşmak için

between several orders of magnitude

bir kaç kat büyüklük ile

to get down to where we see the solar system --

buraya çok hızlı şekilde atlamanız lazım.

these are the paths of

Bunlar Voyager 1, Voyager 2, Pioneer 11 ve Pioneer 10'un

Voyager 1, Voyager 2, Pioneer 11 and Pioneer 10,

yolları, bunlar ilk güneş sistemini terk

the first four spacecraft to have left the solar system.

eden araçlar.

Coming in closer,

Daha yaklaşa geliyoruz

picking up Earth,

ve Dünyayı görüyoruz.

orbit of the Moon, and we see the Earth.

Ayın yörüngesi, ve burada dünya.

This map can be updated,

Bu harita geliştirilebilir.

and we can add in new data.

Ve yeni datalar ekleyebiliriz.

I know Dr. Carolyn Porco is the camera P.I.

Biliyorum ki Dr. Carolyn Porco Cassini misyonu için

for the Cassini mission.

kamera sorumlusu.

But here we see the complex trajectory

Burada Cassini görevinin

of the Cassini mission

komplex yol haritasını görüyoruz

color coded for different mission phases,

değişik misyon aşamaları için renklerle kodlandı,

ingeniously developed so that

o kadar zekice tasarlandı ki

45 encounters with the largest moon, Titan,

en büyük ay ve Merkür gezegeninden

which is larger that the planet Mercury,

büyük olan Titan ile 45.inci karşılaşması

diverts the orbit into different parts of mission phase.

yörüngeyi misyonun değişik parçalarında bölüyor.

This software allows us to come close

Bu yazılım yakına gelip

and look at parts of this.

bunun parçalarına bakmamızı sağlıyor.

This software can also be networked between domes.

Bu yazılım aynı zamanda kubbeler arasına bağlanabilir.

We have a growing user base of this,

Biz bunun büyüyen bir kullanıcı kitlesiyiz.

and we network domes.

Ve kubbeleri bağlıyoruz.

And we can network between domes and classrooms.

Kubbeler ve sınıflar arasını bağlayabiliriz.

We're actually sharing tours of the universe

Aslında Ghana'daki

with the first sub-Saharan

ilk Sahra gökevi

planetarium in Ghana

ve

as well as

Columbia'nın varoşlarına

new libraries that have been built

yeni kurulmuş

in the ghettos in Columbia

kütüphaneler ve Kamboçya'daki

and a high school

bir liseye

in Cambodia.

tur düzenledik.

And the Cambodians have

Aslında Kamboçya'dakiler

actually controlled the Hayden Planetarium from their high school.

liselerinden Hayden gökevini kontrol ettiler.

This is an image from Saturday,

Bu cumartesi günü Aqua uydusu tarafından

photographed by the Aqua satellite, but through the Uniview software.

Uniview yazılımı ile alınmış bir görüntü.

So you're seeing the edge of the Earth.

Ve dünyanın kenarını görüyorsunuz.

This is Nepal.

Burası Nepal.

This is, in fact, right here is the valley of Lhasa,

Bu sağdaki şey aslında

right here in Tibet.

Tibet'teki Lhasa vadisi.

But we can see the haze

Hindistan'ın altında Ganges vadisindeki

from fires and so forth in the Ganges valley

yangıları sonucu olan

down below in India.

isi görebiliyoruz.

This is Nepal and Tibet.

Burası Nepal ve Tibet.

And just in closing,

Kapatmadan önce,

I'd just like to say this beautiful world that we live on --

yaşadığımız dünyanın ne kadar güzel olduğunu belirtmek istiyorum.

here we see a bit of the snow

Bu buzun sadece küçük bir kısmı

that some of you may have had to brave in coming out --

ve bazılarınız bunun için epey zahmet çekti.

so I'd like to just say

Demek istediğim

that what the world needs now

dünya bizim şimdiki

is a sense of being able to

daha büyük koşullarda ve evin ne olduğuna

look at ourselves in this much larger condition now

dair daha güçlü his ile

and a much larger sense of what home is.

kendimize daha iyi bakabilmemizi istiyor.

Because our home is the universe,

Çünkü bizim evimiz evren

and we are the universe, essentially.

ve bir akıma bir evreniz.

We carry that in us.

Bunu içimizde taşıyoruz.

And to be able to see our context

Ve kendimizin evrendeki yerimizde

in this larger sense at all scales

görmemiz bence bu evrende

helps us all, I think, in understanding

nereden olduğumuzu ve ne olduğumuzu

where we are and who we are in the universe.

daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)