Why bother leaving the house? | Ben Saunders

Ben Saunders: Neden evden çıkayım ki?

Translator: Joseph Geni Reviewer: Thu-Huong Ha

Çeviri: Pınar Tunçay Gözden geçirme: Meric Aydonat

I essentially drag sledges for a living,

Normalde para kazanmak için kızak çekiyorum,

so it doesn't take an awful lot to flummox me intellectually,

dolayısıyla beni entellektüel olarak şaşırtmak için çok fazla şeye gerek yok,

but I'm going to read this question

ama bu senenin başlarından bir ropörtajdan

from an interview earlier this year:

bu soruyu okuyacağım:

"Philosophically, does the constant supply of information

"Felsefik olarak, sürekli bilgi akışı olması

steal our ability to imagine

hayal edebilme yeteneğimizi çalıyor mu

or replace our dreams of achieving?

veya elde edebilme hayallerimizin yerine geçiyor mu?"

After all, if it is being done somewhere by someone,

Sonuçta, eğer birisi tarafından bir yerde yapılıyorsa,

and we can participate virtually,

ve biz de sanal olarak katılabiliyorsak,

then why bother leaving the house?"

neden evden çıkalım ki?"

I'm usually introduced as a polar explorer.

Normalde kutup kaşifi olarak tanıtılıyorum.

I'm not sure that's the most progressive or 21st-century

En ileri veya 21. yüzyıl mesleklerinden olup olmadığından

of job titles, but I've spent more than two percent now

emin değilim ama şu ana kadar hayatımın yüzde ikisinden

of my entire life living in a tent inside the Arctic Circle,

fazlasını Kuzey Kutbu Dairesinde bir çadırda geçirdim,

so I get out of the house a fair bit.

yani evden bayağı bir çıkıyorum diyebiliriz.

And in my nature, I guess, I am a doer of things

Ve sanırım doğam gereği, ben izleyici

more than I am a spectator or a contemplator of things,

veya araştırmacı değil de yapan bir insanım,

and it's that dichotomy, the gulf between ideas and action

fikirler ve eylem arasındaki bu uçurum, bu ayrılığı

that I'm going to try and explore briefly.

kısaca keşfetmeye çalışacağım.

The pithiest answer to the question "why?"

Son 12 yıldır beni delirten "neden?" sorusunun

that's been dogging me for the last 12 years

anlamlılık yanıtını arkada duran, soldan ikinci

was credited certainly to this chap, the rakish-looking gentleman

gösterişli görünen beyefendi

standing at the back, second from the left,

vermiştir, kendisi

George Lee Mallory. Many of you will know his name.

George Lee Mallory. Çoğunuz adını biliyorsunuzdur.

In 1924 he was last seen disappearing into the clouds

En son 1924'te Everest dağının zirvesinin yakınlarında

near the summit of Mt. Everest.

bulutların arasında kaybolurken görülmüştü.

He may or may not have been the first person to climb Everest,

Edmund Hillary'den 30'dan fazla yıl önce Everest'e

more than 30 years before Edmund Hillary.

tırmanmış ilk kişi olabilir veya olmayabilir.

No one knows if he got to the top. It's still a mystery.

Kimse tepeye ulaşıp ulaşamadığını bilmiyor. Bu hala bir gizem.

But he was credited with coining the phrase, "Because it's there."

Ama "Çünkü orada" deyişini sloganı haline getirdiği söylenir.

Now I'm not actually sure that he did say that.

Gerçekten böyle birşey dediğinden emin değilim.

There's very little evidence to suggest it, but what he did say

Dediğini gösteren çok az kanıt var ama asıl

is actually far nicer,

söylediği aslında çok daha güzel,

and again, I've printed this. I'm going to read it out.

ve elimdeki kağıtta. Şimdi size okuyacağım.

"The first question which you will ask

"Soracağın ve yanıtlamaya çalışman

and which I must try to answer is this:

gereken ilk soru şudur:

What is the use of climbing Mt. Everest?

Everest Dağına tırmanmanın yararı ne?

And my answer must at once be, it is no use.

Ve cevabımı hemen verebilmeliyim, yararı yok.

There is not the slightest prospect of any gain whatsoever.

Herhangi bir yararı olabilmesinin en ufak bir yolu bile yok.

Oh, we may learn a little about the behavior

Ah tamam yüksek rakımlarda insan

of the human body at high altitudes,

vücudunun neler yaptığı hakkında birşeyler

and possibly medical men may turn our observation

öğrenebiliriz ve muhtemelen tıpçılar bizim gözlemlerimizi

to some account for the purposes of aviation,

havacılığın ilerlemesi için kullanabilirler ama

but otherwise nothing will come of it.

bunun dışında hiçbir yararı olmaz.

We shall not bring back a single bit of gold or silver,

Bir parça bile altın, gümüş veya elmas

and not a gem, nor any coal or iron.

ya da kömür veya demir getirmeyeceğiz.

We shall not find a single foot of earth that can be planted

Gıda için bitki yetiştirilebilecek, ekin ekilebilecek bir gıdım

with crops to raise food. So it is no use.

toprak bile bulmayacağız. Dolayısıyla bir yararı yok.

If you cannot understand that there is something in man

Eğer insanın içinde bu dağın iddiasına yanıt

which responds to the challenge of this mountain

veren bir şey olduğunu, bu çabamızın

and goes out to meet it, that the struggle

aslında hayatın çabası olan yukarı ve

is the struggle of life itself upward and forever upward,

sonsuza kadar yukarı olduğunu göremiyorsanız

then you won't see why we go.

neden gittiğimizi anlayamayacaksınız.

What we get from this adventure is just sheer joy,

Bu maceradan kazandığımız tek şey sadece neşe,

and joy, after all, is the end of life.

ve sonuçta neşe hayatın sonu.

We don't live to eat and make money.

Yemek ve para kazanmak için yaşamıyoruz.

We eat and make money to be able to enjoy life.

Hayattan keyif almak için yiyoruz ve para kazanıyoruz.

That is what life means, and that is what life is for."

Hayatın anlamı bu ve hayatın amacı da bu."

Mallory's argument that leaving the house,

Ancak Mallory'nin evden çıkıp bu

embarking on these grand adventures is joyful and fun,

büyük maceralara katılmanın neşeli ve eğlenceli olduğu

however, doesn't tally that neatly with my own experience.

tezi benim kendi tecrübelerimle çok da iyi uyuşmuyor.

The furthest I've ever got away from my front door

Ön kapımdan en çok uzaklaşmayı başardığım zaman

was in the spring of 2004. I still don't know exactly

2004'ün baharıydı. Hala tam olarak neden yaptığımı

what came over me, but my plan was to make

bilmiyorum ama planım Kuzey Buz Denizi'ni

a solo and unsupported crossing of the Arctic Ocean.

tek başına ve hiçbir destek olmadan geçmekti.

I planned essentially to walk from the north coast of Russia

Temel olarak, Rusya'nın kuzey sahilinden

to the North Pole, and then to carry on to the north coast of Canada.

Kuzey Kutbu'na yürüyüp sonra Kanada'nın kuzey sahilinden devam etmekti.

No one had ever done this. I was 26 at the time.

Bunu daha önce kimse yapmamıştı. O zamanlar 26 yaşındaydım.

A lot of experts were saying it was impossible,

Çoğu uzman bunun mümkün olmadığını söylüyordu,

and my mum certainly wasn't very keen on the idea.

ve annemin de bu fikri çok beğendiğini söyleyemem.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

The journey from a small weather station on the north coast

Sibirya'nın kuzey sahilindeki küçük bir meteoroloji istasyonundan

of Siberia up to my final starting point,

Kuzey Buz Denizi'nin sahilindeki buz kütlesinin kenarı

the edge of the pack ice, the coast of the Arctic Ocean,

olan son başlama noktama ulaşmam

took about five hours, and if anyone watched fearless

yaklaşık beş saatimi aldı, ve eğer birisi korkusuz

Felix Baumgartner going up, rather than just coming down,

Feliz Baumgartner'ı sadece aşağı inerken değil de yukarı çıkarken

you'll appreciate the sense of apprehension,

de izlediyse, kuzeye doğru yol alan helikopterde

as I sat in a helicopter thundering north,

oturduğum sırada hissettiğim endişeyi ve içimdeki kesinlikle

and the sense, I think if anything, of impending doom.

kötü bir şeyler olacağına dair hissi anlayabilir.

I sat there wondering what on Earth I had gotten myself into.

Orada oturup kendimi nasıl bir belaya soktuğumu düşündüm.

There was a bit of fun, a bit of joy.

Biraz neşe, biraz keyif vardı.

I was 26. I remember sitting there

26 yaşındaydım. Orada oturup kızağıma

looking down at my sledge. I had my skis ready to go,

baktığımı hatırlıyorum. Kayaklarım hazırdı,

I had a satellite phone, a pump-action shotgun

bir uydu telefonum ve bir kutup ayısının saldırısına uğrama

in case I was attacked by a polar bear.

ihtimalime karşı bir pompalı tüfeğim vardı.

I remember looking out of the window and seeing the second helicopter.

Camdan dışarı bakınca ikinci helikopteri gördüğümü hatırlıyorum.

We were both thundering through this incredible Siberian dawn,

İnanılmaz bir Sibirya şafağına doğru ilerliyorduk ve

and part of me felt a bit like a cross between Jason Bourne

bir parçam kendini Jason Bourne ve Wilfred Thesiger

and Wilfred Thesiger. Part of me

karışımı gibi hissetti. Bir parçam

felt quite proud of myself, but mostly I was just utterly terrified.

kendimle baya gurur duydu ama çoğunluğum tamamen dehşete düşmüştü.

And that journey lasted 10 weeks, 72 days.

Ve bu yolculuk 10 hafta, 72 gün sürdü.

I didn't see anyone else. We took this photo next to the helicopter.

Başka hiç kimseyi görmedim. Bu fotoğrafı helikopterin yanında çektik.

Beyond that, I didn't see anyone for 10 weeks.

Onun dışında 10 hafta boyunca kimseyi görmedim.

The North Pole is slap bang in the middle of the sea,

Kuzey Kutbu denizin ortasında aniden ortaya çıkıyor,

so I'm traveling over the frozen surface of the Arctic Ocean.

dolayısıyla ben Kuzey Buz Denizi'nin donmuş yüzeyinde seyahat ediyorum.

NASA described conditions that year as the worst since records began.

NASA o senenin koşullarını, kayıtlar tutulmaya başlandığından beri görülen en kötü koşullar olarak açıkladı.

I was dragging 180 kilos of food and fuel and supplies,

180 kilo, yaklaşık 400 pound, yiyecek, yakıt ve erzağı

about 400 pounds. The average temperature for the 10 weeks

yanımda çekiyordum. 10 hafta boyunca ortalama sıcaklık

was minus 35. Minus 50 was the coldest.

eksi 35 dereceydi. En soğuğu eksi 50'ydi.

So again, there wasn't an awful lot of joy or fun to be had.

Dolayısıyla yine çok bir neşe veya keyif olduğu söylenemez.

One of the magical things about this journey, however,

Ancak bu seyahat hakkında mucizevi şeylerden biri,

is that because I'm walking over the sea,

denizin üzerinde, Kuzey Buz Denizi'nin

over this floating, drifting, shifting crust of ice

üzerinde dolanan bu yüzen, kayan, yer değiştiren buz kalıbının

that's floating on top of the Arctic Ocean is

üzerinde yürüdüğümden dolayı

it's an environment that's in a constant state of flux.

çevrem sürekli değişkendi.

The ice is always moving, breaking up, drifting around,

Buz sürekli hareket ediyor, kırılıyor, etrafta yüzüyor,

refreezing, so the scenery that I saw for nearly 3 months

çözülüyordu, dolayısıyla yaklaşık 3 ay boyunca gördüğüm manzara

was unique to me. No one else will ever, could ever,

benim için eşsizdi. Başka hiç kimse benim 10 hafta boyunca

possibly see the views, the vistas, that I saw for 10 weeks.

gördüklerimi, manzaraları asla hiçbir şekilde göremeyecek.

And that, I guess, is probably the finest argument for leaving the house.

Ve bu, evden çıkmak için muhtemelen en iyi sebeptir.

I can try to tell you what it was like,

Size nasıl bir şey olduğunu anlatmaya çalışabilirim,

but you'll never know what it was like,

ama siz azla nasıl bir şey olduğunu bilemeyeceksiniz

and the more I try to explain that I felt lonely,

ve yalnız hissettiğimi ne kadar anlatmaya

I was the only human being in 5.4 million square-miles,

5.4 milyon kare mildeki tek insan olduğumu soğuğu, kötü bir günde

it was cold, nearly minus 75 with windchill on a bad day,

rüzgarla yaklaşık eksi 75 derece olduğunu anlatmaya çalışırsam

the more words fall short, and I'm unable to do it justice.

kelimeler o kadar kifayetsiz kalıyor ve hakkını veremiyorum.

And it seems to me, therefore, that the doing,

Dolayısıyla bence, izleyip

you know, to try to experience, to engage, to endeavor,

merak etmektense yapmak, deneyimlemek,

rather than to watch and to wonder, that's where

katılmak, katlanmak yaşamın özünü

the real meat of life is to be found,

bulup saatlerce ve günlerce

the juice that we can suck out of our hours and days.

bu özü kana kana içebilmemizin yolu.

And I would add a cautionary note here, however.

Ancak buraya bir uyarı eklemem gerekiyor.

In my experience, there is something addictive

Benim deneyimlerime göre, insanca mümkün olanın

about tasting life at the very edge of what's humanly possible.

en ucunda hayatın tadına bakmakta bağımlılık yapan bir şey var.

Now I don't just mean in the field of

Şu an sadece maço bir şekilde

daft macho Edwardian style derring-do,

efeler gibi cesaret göstermekten değil

but also in the fields of pancreatic cancer,

ayrıca pankreas kanseri alanından da bahsediyorum,

there is something addictive about this, and in my case,

bunda bağımlılık yapıcı bir şey var ve benim için

I think polar expeditions are perhaps not that far removed

kutup geziler muhtemelen uyuşturucu

from having a crack habit.

bağımlısı olmaktan pek de farklı değil.

I can't explain quite how good it is until you've tried it,

Size bunun ne kadar iyi olduğunu denetmeden anlatamam,

but it has the capacity to burn up all the money I can get my hands on,

ama elime geçebilen tüm parayı yakabilme ve

to ruin every relationship I've ever had,

sahip olduğum tüm ilişkileri batırabilme kapasitesine sahip

so be careful what you wish for.

yani ne istediğinizi iyi düşünün.

Mallory postulated that there is something in man

Mallory, insanın içinde dağın iddiasına yanıt

that responds to the challenge of the mountain,

veren bir şey olduğunu öne sürdü

and I wonder if that's the case whether there's something

ve ben de bunun doğru olup olmadığını merak ediyorum

in the challenge itself, in the endeavor, and particularly

gerçekten iddiada mı, çabada mı ve özellikle

in the big, unfinished, chunky challenges that face humanity

insanlığın karşısındaki büyük, bitmemiş, bize seslenen yığınla meydan

that call out to us, and in my experience that's certainly the case.

okumada mı bir şey var, deneyimlerime göre evet kesinlikle.

There is one unfinished challenge

Yetişkin hayatımın çoğunda bana

that's been calling out to me for most of my adult life.

seslenen bitmemiş bir meydan okuma var.

Many of you will know the story.

Birçoğunuz hikayeyi biliyorsunuz.

This is a photo of Captain Scott and his team.

Bu, Kaptan Scott ve takımının bir fotoğrafı.

Scott set out just over a hundred years ago to try

Scott yüz'ü aşkın yıl önce Güney Kutbuna

to become the first person to reach the South Pole.

ulaşmayı başaran ilk insan olmak için yola çıktı.

No one knew what was there. It was utterly unmapped

Orada ne olduğunu kimse bilmiyordu. O zamanlar hiçbir yanı

at the time. We knew more about the surface of the moon

haritalandırılmamıştı. Ay'ın yüzeyi hakkında

than we did about the heart of Antarctica.

Antartika'nın kalbinden daha çok bilgiye sahiptik.

Scott, as many of you will know, was beaten to it

Çoğunuzun bildiği gibi, Roald Amundsen ve Norveçli

by Roald Amundsen and his Norwegian team,

takımı köpekler ve kızaklar kullanarak Scott'u geçti.

who used dogs and dogsleds. Scott's team were on foot,

Scott'un takımı yürüyerek ilerliyordu ve beşi de

all five of them wearing harnesses and dragging around sledges,

koşum takımları takıp kızakları çekiyordu

and they arrived at the pole to find the Norwegian flag already there,

ve kutba geldiklerinde Norveç bayrağının çoktan orada olduğunu gördüler.

I'd imagine pretty bitter and demoralized.

Tahminimce kendilerini çok kötü hissetmişler ve moral kaybına uğramışlarıdr.

All five of them turned and started walking back to the coast

Beşi de geri dönüp yürümeye başladılar ve

and all five died on that return journey.

o dönüş yolunda beşi de öldü.

There is a sort of misconception nowadays that

Bu günlerde keşif ve macera alanında

it's all been done in the fields of exploration and adventure.

yapılabilecek her şeyin yapıldığına dair yanlış bir düşünce var.

When I talk about Antarctica, people often say,

Antartika'dan bahsettiğimde insanlar genellikle

"Hasn't, you know, that's interesting,

"Bu çok ilginç de

hasn't that Blue Peter presenter just done it on a bike?"

Blue Peter'ın sunucusu bunu bisikletle yapmadı mı?"

Or, "That's nice. You know, my grandmother's going

veya "Ne güzel. Biliyor musun babannem seneye

on a cruise to Antarctica next year. You know.

bir seyahat gemisiyle Antartika'ya gidecek.

Is there a chance you'll see her there?"

Onu orada görebilme şansın var mı?" diyorlar.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But Scott's journey remains unfinished.

Ama Scott'un seyahati bitmemiş duruyor.

No one has ever walked from the very coast of Antarctica

Hiç kimse Antartika'nın sahilinden Güney Kutbu'na

to the South Pole and back again.

ve sonra tekrar geriye yürümedi.

It is, arguably, the most audacious endeavor

Muhtemelen Kral Edward'ın dönemindeki keşiflerin

of that Edwardian golden age of exploration,

altın çağındaki en cesur girişimdi ve

and it seemed to me high time, given everything

bana göre bu yüzyılda iskorbütten güneş panellerine

we have figured out in the century since

keşfettiğimiz her şey göz

from scurvy to solar panels, that it was high time

önüne alındığında artık birinin

someone had a go at finishing the job.

gidip bu işi bitirmesinin zamanı gelmişti.

So that's precisely what I'm setting out to do.

İşte bu da tam olarak benim yola çıkma sebebim.

This time next year, in October, I'm leading a team of three.

Seneye bu zamanlarda, ekim ayında, üç kişilik bir takımın lideri olacağım.

It will take us about four months to make this return journey.

Bu gidiş dönüş seyahatini yapmamız yaklaşık dört ayımızı alacak.

That's the scale. The red line is obviously halfway to the pole.

İşin boyutu bu. Kırmızı çizgi tabii ki kutba yolun yarısı.

We have to turn around and come back again.

Geri dönüp tekrar yürümemiz gerekecek.

I'm well aware of the irony of telling you that we will be

Size blog yazıp tweet atacağımızı söylememin biraz

blogging and tweeting. You'll be able to live

alay etmek gibi olduğunun farkındayım. Daha önce

vicariously and virtually through this journey

kimsenin yapamadığı şekilde bu seyahati dolaylı

in a way that no one has ever before.

ve sanal olarak yaşayabileceksiniz.

And it'll also be a four-month chance for me to finally

Ayrıca bu, "Neden?" sorusuna kısa ve öz bir

come up with a pithy answer to the question, "Why?"

yanıt bulabilmem için dört aylık bir şans olacak.

And our lives today are safer and more comfortable

Günümüzde yaşamımız hiç olmadığı kadar güvenli

than they have ever been. There certainly isn't much call

ve rahat. Bu günlerde kaşifler için

for explorers nowadays. My career advisor at school

çok da talep yok. Okuldaki kariyer danışmanım

never mentioned it as an option.

bunu bir seçenek olarak hiç sunmadı.

If I wanted to know, for example,

Örneğin eğer

how many stars were in the Milky Way,

Samanyolu'nda kaç yıldız olduğunu

how old those giant heads on Easter Island were,

veya Paskalya Adasındaki dev kafaların kaç yaşında olduğunu

most of you could find that out right now

bilmek istesem çoğunuz şu an ayağa bile

without even standing up.

kalkmadan öğrenebilirsiniz.

And yet, if I've learned anything in nearly 12 years now

Ama yine de, eğer neredeyse 12 yıl boyunca ağır şeyleri soğuk

of dragging heavy things around cold places,

yerlerde sürüklemekten öğrendiğim bir şey var sa,

it is that true, real inspiration and growth

o da gerçek ilhamın ve büyümenin sadece

only comes from adversity and from challenge,

sıkıntı çekme ve meydan okumadan,

from stepping away from what's comfortable and familiar

rahat ve tanıdık olan şeylerden uzaklaşarak

and stepping out into the unknown.

bilinmeyene doğru adım atmaktan geldiğidir.

In life, we all have tempests to ride and poles to walk to,

Yaşamda hepimizin atlatması gereken fırtınalar

and I think metaphorically speaking, at least,

ve yürümesi gereken kutuplar var ve eğer sadece

we could all benefit from getting outside the house

cesaretimizi toplayabilirsek mecazen hepimiz en azından

a little more often, if only we could summon up the courage.

evin dışına biraz daha sık çıkmaktan fayda görebiliriz.

I certainly would implore you to open the door just a little bit

Size kapıyı birazcık açıp dışarıda neler olduğuna

and take a look at what's outside.

bakmanız için yalvarıyorum.

Thank you very much.

Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)