Gary Lauder's new traffic sign: Take Turns

Translator: Liridon Shala Reviewer: Robert Lokaj

I only have three minutes

Unë kam vetem tre minuta

so I'm going to have to talk fast, and it will

pra duhet të flas shpejt, dhe do të përdori

use up your spare mental cycles, so multitasking may be hard.

pjesë këmbimi, pra multi-detyrat duhet të jenë të veshtira.

So, 27 years ago I got a traffic ticket

Pra, 27 vite më parë mora një tiket trafiku

that got me thinking.

e cila me qoi të mendoi.

I've had some time to think it over.

Pra kisha kohë të mendoj rreth sajë.

And energy efficiency is more than just

Dhe energjia eficiente është më shumë sesa

about the vehicle --

makina vete--

it's also about the road.

Gjithashtu edhe për rrugen.

Road design makes a difference, particularly intersections,

Dizajni i rruges e benë të veten, veqanarisht udhëkryqet,

of which there are two types: signalized

e të cilave janë dy lloje: të sinjalizuara

and unsignalized, which means stop signs.

dhe atyre të pasinjalizuara, të cilat e kanë kuptimin e shenjës stop.

Fifty percent of crashes happen at intersections.

Pesëdhjet përqind e ndeshjeve ndodhin tek udhkryqet.

Roundabouts are much better.

rrethrrotullimet janë më të mira.

A study of 24 intersections

Një studim i 24 udhëkryqeve

has found crashes drop 40 percent

ka gjetur se ndeshjen zvoglohen 40 përqind

from when you convert a traffic light into a roundabout.

nga kur e konvertoni një semafor në një rrethrrotullim.

Injury crashes have dropped 76 percent,

lëndimet e ndeshjeve janë zvoglluar për 76 përqind,

fatal crashes down 90 percent.

ndeshjet fatale kan renë 90 përqind.

But that's just safety.

mirpo ky është vetem siguria.

What about time and gas?

Po për kohen dhe karburantin?

So, traffic keeps flowing, so that means less braking,

Pra, trafiki vazhdon, kjo do të dhot më pak frenim,

which means less accelerating, less gas and less pollution,

që do të thot më pak levizje , me pak gaz dhe ndotje,

less time wasted,

me pak kohë e humbur,

and that partly accounts for Europe's better efficiency

dhe kjo pjesërisht e ndihmon eficientin Europian

than we have in the United States.

sesa atë që ne kemi në Amerikë.

So, unsignalized intersections,

Pra, kryqëzimet e pasinjlizuara,

meaning stop signs, they save many lives,

në kuptimin e shenjave stop, ato kursejn shumë jetra,

but there's an excessive proliferation of them.

mirpo është një shembull i profilizimit të tyre.

Small roundabouts are starting to appear.

Rrethërrotullimet e vegjë kanë filluar të shfaqen.

This is one in my neighborhood. And they are

Ky është në lagjen time. Dhe ata janë

much better -- better than traffic lights, better than four-way stop signs.

shumë më të mirë -- më të mirë sesa semaforet, ose ata shenjat katrore stop.

They're expensive to install,

Aa janë të shtrenjet për ti ven në punë,

but they are more expensive not to. So, we should look at that.

mirpo janë edhe më të shtrenjet të mos i ven, pra, ne duhet ti shiqojm ata.

But they are not applicable in all situations.

Mirpo nuk janë të aplikueshem në të gjitha situatat.

So, take, for example, the three-way intersection.

Pra, të marrim një shembull, në një udhëkryq me tre drejtime.

So, it's logical that you'd have one there,

Pra, është e logjikshme se duhet te ken një atje,

on the minor road entering the major.

në një rrug dytësore duke u kyqur në atë kryesore.

But the other two are somewhat questionable.

Mirpo ato dy të tjerat janë pykpyetse.

So, here's one. There's another one which I studied.

Pra,këtu është një, Është edhe një tjetër të cilin e kam studjuar.

Cars rarely appear on that third road.

Automjetet rrallë shfaqen në rrugen e tretë.

And so, the question is, what does that cost us?

Dhe kështu, pyetja është, qfar na kushton neve ?

That intersection I looked at had about 3,000

Atë udhëkryqin që e shikuam ka rreth 3,000

cars per day in each direction,

atuomjete për një ditë në secilin drejtim,

and so that's two ounces of gas to accelerate out of.

pra ajo është dy onc me gas për të akseleruar.

That's five cents each, and times 3,000 cars per day,

Secila pesë cent, shumëzuar për 3,000 automjete në ditë,

that's $51,000 per year.

rreth 51,000 dollarë në vitë.

That's just the gasoline cost. There is also pollution,

Ajo është vetem kostoja e derivateve.Është edhe kostoja e ndotjes gjithashtu,

wear on the car, and time.

lodhja e makines, dhe koha.

What's that time worth?

Qfar është rëndesia e kohës?

Well, at 10 seconds per 3,000 cars,

Mirë, 10 sekonda për 3,000 makina,

that's 8.3 hours per day. The average wage in the U.S.

është 8.3 orë në ditë. Rroga mesatare në Amerikë.

is $20 an hour. That is 60,000 per year.

është 20 dollarë në orë. Është 60,000 në vitë.

Add that together with the gas, and it's $112,000 per year,

Ti mbledhim ato sëbashku me shpenzimet tjera të gjitha 112,000 dollarë në vitë,

just for that sign in each direction.

vetem për shenja në secilin drejtimë.

Discount that back to the present, at five percent:

Minusoje atë me të tanishmen, tek pesë përqind:

over two million dollars

mbi dy miljonë dollarë

for a stop sign, in each direction.

për një shenj stop, në seclin drejtimë.

Now, if you look at what that adjacent property is worth,

Tani, nese e shiqojmë se cila është rendesia e saj,

you could actually buy the property,

faktikisht ju mund ta bleni vendin,

cut down the shrubbery to improve the sight line,

ta zvogloni mundimi dhe ta përmisoni vendin,

and then sell it off again.

dhe ta shisni prapë.

And you'd still come out ahead.

Dhe pra do të dilnit përpara.

So, it makes one wonder, "Why is it there?"

Pra e ben një kurreshtarë, "Përse është atj?"

I mean, why is there that stop sign in each direction?

Mendoj, përse është ajo shenja stop në secilin drejtim?

Because it is saving lives. So, is there a better way to accomplish that goal?

Sepse po shpenton jetra njerëzish. Pra a ka ndonje menyr tjetër për ta arritur atë qëllim?

The answer is to enable cars

Përgjigjëja është ti bejmë makinat

to come in from that side road safely.

të vi në form që siguria e rrugës.

Because there are a lot of people who might live up there

Sepse ka shumë njerëz të cilet mund të jetojnë aty

and if they're waiting forever a long queue could form

dhe nese ata presin përgjithmonë në rendë

because the cars aren't slowing down on the main road.

sepse makinat e tyre nuk ngadalsohen në rrugen krysore.

Can that be accomplished with existing signs?

A mund të arrihet kjo me shenjat egzistuese?

So, there is a long history of stop signs and yield signs.

Pra, ekziston një histori e gjat e shenjave stop dhe atyre jeshile.

Stop signs were invented in 1915,

Shenjat stop ishin zbuluar në vitin 1915,

yield signs in 1950. But that's all we got.

ato jeshile në 1950. Mire kjo është e gjitha qe kemi këtu.

So, why not use a yield sign?

Pra, përse të mos e përorim shenjen jeshile?

Well the meaning of yield is: You must yield the right-of-way.

Kuptimi i shenjes jeshile është: Ju duhet të jeshiloheni ne rrugen e duhur.

That means that if there are five cars waiting, you have to wait

Kjo do të thot se po te ishin pesë makina duke pritur, ti duhet pritur

till they all go, then you go. It lacks the notion

gjersa te gjitha prej tyre kalojne, vjen deri tek nocjoni

of alternating, or taking turns,

qe nuk ka ndonje alternativë tjetër

and it's always on the minor road,

dhe gjithmon është në rrugen sekondare,

allowing the major one to have primacy.

duke e lejuar rrugen kryesore te ket përparsi.

So, it's hard to create a new meaning for the existing sign.

Pra është veshtir të krijosh kuptime të reja për shenjat egzistuese.

You couldn't suddenly tell everyone, "OK, remember

Ju nuk mundeni që përnjëher t'ju tregoni të gjithve " ne rregull mbani mend

what you used to do at yield signs? Now do something different."

që shenjat që keni përdorur me heret kan një kuptim tjetër."

That would not work.

Ajo nuk do të funksiononte.

So, what the world needs now

Pra, atë që botes i duhet tani

is a new type of sign.

është një llojë i ri i shenjave.

(Applause)

(Duartrokitje)

So, you'd have a little instruction below it,

Pra, kemi paksa instruksione më poshtë,

you know, for those who didn't see the public service announcements.

e dini, për ata që nuk e kanë dëgjuar publikimin publik të këtyre.

And it merges the stop sign and yield signs.

Dhe i bashkon shenjat stop me ato që kalojnë.

It's kind of shaped like a T, as in taking turns.

është një lloje forme sikruse një T, sikurse një kthesë.

And uncertainty results in caution.

dhe rezultate e pasigurta krijojnë kujdesje.

When people come to an unfamiliar situation they don't know how to deal with

Kur njerëzit vin tek një situat jo-familjare e panjohur me një fjal ata nuk din se qfar të bejnë

they slow down.

ata ngadalsojnë.

So, now that you are all "Road Scholars" ...

Pra, tani të gjithë janë "shkollarë rruge"...

(Laughter)

(Qeshen)

don't wait for that sign to be adopted, these things don't change quickly.

mos prit për këtë shenjë të adaptohet, këto gjëra nuk ndryshkojnë shpejtë.

But you all are members of communities,

Mirpo ju të gjithë jeni pjesë e komunitetit,

and you can exercise your community influence

dhe ju mund të përdorni influencen në komunitetin tuaj

to create more sensible traffic flows.

për të krijuar një rrjedhje sensibilizuese të trafikut.

And you can have more impact on the environment

Dhe ju mund të keni më teper autoritet në ambient

just getting your neighborhood to change these things

vetem duke i berë kusherinjet tuaj të ndryshkojnë për këto gjëra

than by changing your vehicle. Thank you very much.

sesa ti ndrrojnë makinat e tyre. Faliminderit shumë.

(Applause)

(Duartrokitje)