The secret to desire in a long-term relationship | Esther Perel | TED

7,796,796 views ・ 2013-02-14

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Tłumaczenie: Michał Graff Korekta: Tomasz Kowalik
Dlaczego dobry seks blaknie
00:17
So, why does good sex so often fade,
1
17029
3079
w związkach wciąż bardzo się kochających?
00:20
even for couples who continue to love each other as much as ever?
2
20132
3620
00:24
And why does good intimacy not guarantee good sex,
3
24986
2780
Dlaczego intymność nie gwarantuje dobrego seksu,
00:27
contrary to popular belief?
4
27790
1863
wbrew powszechnemu przekonaniu?
00:30
Or, the next question would be,
5
30963
1628
Następne pytanie, czy możemy pragnąć tego, co już mamy?
00:32
can we want what we already have?
6
32615
2040
Następne pytanie, czy możemy pragnąć tego, co już mamy?
00:35
That's the million-dollar question, right?
7
35188
2156
Oto pytanie za milion dolarów.
00:37
And why is the forbidden so erotic?
8
37901
1689
Dlaczego zakazane jest tak erotyczne?
00:39
What is it about transgression that makes desire so potent?
9
39614
3716
Co w przekraczaniu norm czyni pożądanie tak silnym?
00:43
And why does sex make babies,
10
43913
1425
Dlaczego seks tworzy dzieci,
00:45
and babies spell erotic disaster in couples?
11
45362
2610
a dzieci sprowadzają na związek erotyczną katastrofę?
00:47
(Laughter)
12
47996
1607
00:49
It's kind of the fatal erotic blow, isn't it?
13
49627
2178
Taki śmiertelny cios dla erotyki.
00:52
And when you love, how does it feel?
14
52274
2313
Kiedy kochasz, jakie to uczucie?
00:54
And when you desire, how is it different?
15
54611
2480
Kiedy pożądasz, jaka jest różnica?
00:57
These are some of the questions
16
57885
1523
Oto niektóre z pytań
00:59
that are at the center of my exploration on the nature of erotic desire
17
59432
5466
w centrum moich badań
natury erotycznego pożądania
01:04
and its concomitant dilemmas in modern love.
18
64922
3424
i powiązanych z nim dylematów współczesnej miłości.
01:08
So I travel the globe,
19
68770
1550
Podróżując po świecie zauważam,
01:10
and what I'm noticing is that everywhere where romanticism has entered,
20
70344
5359
Podróżując po świecie zauważam,
że wszędzie, dokąd dotarł romantyzm,
01:15
there seems to be a crisis of desire.
21
75727
2425
występuje kryzys pożądania.
01:18
A crisis of desire, as in owning the wanting --
22
78900
4496
Kryzys pożądania, rozumianego jako akceptacja potrzeby,
01:23
desire as an expression of our individuality,
23
83420
2986
jako ekspresja indywidualności,
01:26
of our free choice, of our preferences, of our identity --
24
86430
3965
wolnego wyboru, preferencji i tożsamości,
01:30
desire that has become a central concept
25
90419
3302
pożądania, które stało się centralną koncepcją
01:33
as part of modern love and individualistic societies.
26
93745
3200
współczesnej miłości i indywidualistycznych społeczeństw.
01:36
You know, this is the first time in the history of humankind
27
96969
3217
Po raz pierwszy w historii ludzkości
01:40
where we are trying to experience sexuality in the long term
28
100210
6406
próbujemy doświadczać seksualności w długiej perspektywie,
nie z chęci posiadania 14 dzieci,
01:46
not because we want 14 children,
29
106640
3362
01:50
for which we need to have even more because many of them won't make it,
30
110026
4172
co wymagałoby urodzenia jeszcze więcej, żeby uwzględnić śmiertelność dzieci,
01:54
and not because it is exclusively a woman's marital duty.
31
114222
4145
i nie dla spełnienia kobiecego, małżeńskiego obowiązku.
01:58
This is the first time that we want sex over time
32
118391
4775
Po raz pierwszy chcemy seksu na lata,
wraz z przyjemnością i kontaktem wypływającymi z pożądania.
02:03
about pleasure and connection that is rooted in desire.
33
123190
3546
02:07
So what sustains desire, and why is it so difficult?
34
127690
3090
Co podtrzymuje pożądanie? Dlaczego to takie trudne?
02:11
And at the heart of sustaining desire in a committed relationship,
35
131515
4808
U podstawy podtrzymywania pożądania w trwałym związku
02:16
I think, is the reconciliation of two fundamental human needs.
36
136347
5583
leży pogodzenie dwóch fundamentalnych potrzeb ludzkich.
02:21
On the one hand, our need for security, for predictability,
37
141954
5138
Z jednej strony bezpieczeństwo, przewidywalność,
02:27
for safety, for dependability,
38
147116
3895
niezawodność, pewność, trwałość,
02:31
for reliability, for permanence.
39
151035
3449
02:34
All these anchoring, grounding experiences of our lives
40
154508
3094
wszystkie te stabilizujące doświadczenia, które nazywamy domem.
02:37
that we call home.
41
157626
1152
wszystkie te stabilizujące doświadczenia, które nazywamy domem.
02:39
But we also have an equally strong need -- men and women --
42
159596
4108
Ale mężczyźni i kobiety mają równie silną potrzebę
02:43
for adventure, for novelty,
43
163728
2425
przygody, nowości, tajemnicy, ryzyka, niebezpieczeństwa,
02:46
for mystery, for risk, for danger,
44
166177
3111
02:49
for the unknown, for the unexpected, surprise --
45
169312
3266
czegoś nieznanego, nieoczekiwanego i zaskakującego,
02:52
you get the gist.
46
172602
1907
jednym słowem potrzebę wędrówki i podróży.
02:54
For journey, for travel.
47
174533
1600
02:56
So reconciling our need for security and our need for adventure
48
176508
3525
Pogodzenie potrzeby bezpieczeństwa
z potrzebą przygody, w jednym związku,
03:00
into one relationship,
49
180057
1550
03:01
or what we today like to call a passionate marriage,
50
181631
2859
w czymś co zwiemy "namiętnym małżeństwem",
03:04
used to be a contradiction in terms.
51
184514
2258
należało do pojęć przeciwstawnych.
03:07
Marriage was an economic institution
52
187208
3278
Małżeństwo było instytucją ekonomiczną
z partnerstwem na całe życie
03:10
in which you were given a partnership for life
53
190510
3038
03:13
in terms of children and social status
54
193572
2720
w kwestii dzieci, statusu społecznego,
03:16
and succession and companionship.
55
196316
2783
dziedziczenia i wzajemnego towarzystwa.
Obecnie chcemy, aby partner nadal zapewniał wszystkie te rzeczy,
03:19
But now we want our partner to still give us all these things,
56
199123
4005
03:23
but in addition I want you to be my best friend
57
203152
2428
a ponadto był najlepszym przyjacielem,
03:25
and my trusted confidant and my passionate lover to boot,
58
205604
3210
zaufanym powiernikiem i namiętnym kochankiem,
03:28
and we live twice as long.
59
208838
1380
a żyjemy dwa razy dłużej.
03:30
(Laughter)
60
210242
2896
(Śmiech)
Wymagamy od jednej osoby
03:33
So we come to one person, and we basically are asking them
61
213162
3980
03:37
to give us what once an entire village used to provide.
62
217166
2892
aby dawała to wszystko, co kiedyś dawała cała wieś.
03:40
Give me belonging, give me identity,
63
220789
2581
Daj mi przynależność, tożsamość i ciągłość.
03:43
give me continuity,
64
223394
1315
03:44
but give me transcendence and mystery and awe all in one.
65
224733
3636
Daj mi transcendencję, tajemniczość i zachwyt.
03:48
Give me comfort, give me edge.
66
228790
1609
Daj mi komfort i napięcie.
03:50
Give me novelty, give me familiarity.
67
230423
1898
Daj mi nowość i zażyłość.
03:52
Give me predictability, give me surprise.
68
232345
2266
Daj mi przewidywalność i niespodziankę.
03:54
And we think it's a given,
69
234635
1349
Tego oczekujemy z nadzieją, że gadżety i bielizna nam pomogą.
03:56
and toys and lingerie are going to save us with that.
70
236008
2601
03:58
(Laughter)
71
238633
1901
(Brawa)
04:00
(Applause)
72
240558
3945
Oto egzystencjalna rzeczywistość.
04:04
So now we get to the existential reality of the story, right?
73
244527
3461
04:08
Because I think, in some way --
74
248710
3708
Myślę, że kryzys pożądania
04:12
and I'll come back to that --
75
252442
1657
04:14
but the crisis of desire is often a crisis of the imagination.
76
254123
3427
to często kryzys wyobraźni.
04:17
So why does good sex so often fade?
77
257574
3599
Dlaczego dobry seks tak często wygasa?
04:21
What is the relationship between love and desire?
78
261197
2524
Jaki jest związek pomiędzy miłością i pożądaniem?
04:23
How do they relate, and how do they conflict?
79
263745
2877
Jak się mają do siebie i jak wchodzą w konflikt?
Bo w tym leży tajemnica erotyzmu.
04:27
Because therein lies the mystery of eroticism.
80
267026
2469
04:30
So if there is a verb, for me, that comes with love, it's "to have."
81
270082
3807
Jeśli miałabym opisać miłość jednym słowem byłby to czasownik "mieć".
04:34
And if there is a verb that comes with desire, it is "to want."
82
274353
3246
A słowem wiążącym się z pożądaniem byłoby "chcieć".
04:38
In love, we want to have, we want to know the beloved.
83
278726
3777
W miłości chcemy mieć i znać ukochana osobę.
04:42
We want to minimize the distance.
84
282527
2282
Chcemy zminimalizować różnice i dystans.
04:44
We want to contract that gap.
85
284833
1956
04:46
We want to neutralize the tensions.
86
286813
2272
Chcemy neutralizować napięcia. Chcemy bliskości.
04:49
We want closeness.
87
289109
1450
Ale w pożądaniu nie chcemy powrotu do tego, co znamy.
04:51
But in desire,
88
291031
1396
04:52
we tend to not really want to go back to the places we've already gone.
89
292451
3791
04:56
Forgone conclusion does not keep our interest.
90
296266
3321
To, co przesądzone z góry, nie podtrzymuje zainteresowania.
04:59
In desire, we want an Other,
91
299920
2205
W pożądaniu chcemy kogoś Innego, po drugiej stronie, kogo możemy odwiedzić,
05:02
somebody on the other side that we can go visit,
92
302149
3025
z kim możemy spędzić trochę czasu
05:05
that we can go spend some time with,
93
305198
2158
05:07
that we can go see what goes on in their red-light district.
94
307380
3145
w jego "dzielnicy czerwonych latarni".
05:11
You know?
95
311135
1001
W namiętności chcemy mostu do przebycia.
05:12
In desire, we want a bridge to cross.
96
312160
2369
05:14
Or in other words, I sometimes say, fire needs air.
97
314553
2981
Innym i słowy, ogień potrzebuje powietrza.
05:17
Desire needs space.
98
317928
1844
Pożądanie potrzebuje przestrzeni.
05:20
And when it's said like that, it's often quite abstract.
99
320249
3454
Może to brzmi nieco abstrakcyjnie.
05:23
But then I took a question with me.
100
323727
1667
Ale wzięłam to pytanie ze sobą,
05:25
And I've gone to more than 20 countries in the last few years
101
325418
2905
odwiedzając ponad 20 krajów ze swoją książką
"Inteligencja erotyczna. Seks, kłamstwa i domowe pielesze",
05:28
with "Mating in Captivity," and I asked people,
102
328347
2364
05:30
when do you find yourself most drawn to your partner?
103
330735
3132
i pytając ludzi, kiedy czują największy pociąg do partnera.
05:33
Not attracted sexually, per Se, but most drawn.
104
333891
2867
Nie o fascynację seksualną jako taką, ale pociąg do partnera.
05:37
And across culture, across religion, and across gender -- except for one --
105
337353
4411
Bez względu na kulturę, religię i płeć,
za wyjątkiem jednej, powtarzało się kilka odpowiedzi.
05:41
there are a few answers that just keep coming back.
106
341788
3878
Pierwsza grupa. Partner pociąga mnie najbardziej,
05:46
So the first group is:
107
346103
1833
05:47
I am most drawn to my partner when she is away,
108
347960
5191
kiedy jest daleko, kiedy jesteśmy oddzieleni, kiedy ponownie się łączymy.
05:53
when we are apart, when we reunite.
109
353175
3561
05:57
Basically, when I get back in touch
110
357317
3436
Czyli kiedy odzyskuję zdolność
06:00
with my ability to imagine myself with my partner,
111
360777
3687
do wyobrażania sobie siebie z partnerem,
06:04
when my imagination comes back in the picture,
112
364488
3058
kiedy moja wyobraźnia ożywa,
06:07
and when I can root it in absence and in longing,
113
367570
4640
i kiedy mogę zakorzenić ją w nieobecności i tęsknocie,
06:12
which is a major component of desire.
114
372234
2221
jednym z głównych składników pożądania.
06:14
But then the second group is even more interesting.
115
374995
3163
Druga grupa jest nawet bardziej interesująca.
06:18
I am most drawn to my partner
116
378182
1661
Partner pociąga mnie najbardziej,
06:19
when I see him in the studio,
117
379867
2522
kiedy jest w pracowni lub na scenie,
06:22
when she is onstage,
118
382413
1547
06:23
when he is in his element,
119
383984
1676
kiedy jest w swoim żywiole, robi coś, czym się pasjonuje,
06:25
when she's doing something she's passionate about,
120
385684
2514
06:28
when I see him at a party and other people are really drawn to him,
121
388222
3381
kiedy jest duszą towarzystwa przyciągającą innych,
06:31
when I see her hold court.
122
391627
1921
i bryluje na przyjęciu.
06:33
Basically, when I look at my partner radiant and confident.
123
393881
4374
Czyli kiedy widzę partnera promiennego i pewnego siebie,
06:38
Probably the biggest turn-on across the board.
124
398279
2884
to największa podnieta ze wszystkich.
06:41
Radiant, as in self-sustaining.
125
401552
2637
Kiedy emanuje energią, sam z siebie.
06:44
I look at this person -- by the way, in desire
126
404213
2993
Przy okazji, ludzie rzadko o tym mówią, kiedy stapiają się w jedność,
06:47
people rarely talk about it, when we are blended into one,
127
407230
2753
Przy okazji, ludzie rzadko o tym mówią, kiedy stapiają się w jedność,
z 5 cm odstępu między sobą, i kto wie, ile to w calach...
06:50
five centimeters from each other.
128
410007
1620
06:51
I don't know in inches how much that is.
129
411651
1911
06:53
But it's also not when the other person is that far apart
130
413586
2891
Chodzi też o sytuację, gdy partner jest daleko,
06:56
that you no longer see them.
131
416501
1736
nie możemy się z nim widzieć.
Kiedy patrzę z wygodnego dystansu,
06:58
It's when I'm looking at my partner from a comfortable distance,
132
418261
4000
07:02
where this person that is already so familiar, so known,
133
422285
4325
kiedy ta osoba, już tak swojska i znana,
07:06
is momentarily once again somewhat mysterious, somewhat elusive.
134
426634
4440
staje się znowu trochę tajemnicza i nieuchwytna.
07:11
And in this space between me and the other lies the erotic élan,
135
431582
4722
W tej przestrzeni pomiędzy mną a innym leży erotyczny entuzjazm i pożądanie,
07:16
lies that movement toward the other.
136
436328
2136
leży nasz ruch ku sobie.
07:18
Because sometimes, as Proust says,
137
438921
2139
Tak jak powiedział Proust,
07:21
mystery is not about traveling to new places,
138
441084
2651
tajemniczość nie dotyczy podróżowania do nowych miejsc,
07:23
but it's about looking with new eyes.
139
443759
2155
ale patrzenia nowymi oczami.
07:25
And so, when I see my partner on his own or her own,
140
445938
3829
Widząc partnera, gdy samodzielnie robi coś,
07:29
doing something in which they are enveloped,
141
449791
2809
w co jest całkowicie zaangażowany,
07:32
I look at this person and I momentarily get a shift in perception,
142
452624
4391
od razu doznaję zmiany perspektywy
07:37
and I stay open to the mysteries that are living right next to me.
143
457039
3937
i jestem otwarta na tajemnice, które żyją tuż obok.
07:42
And then, more importantly, in this description about the other
144
462311
4720
Co istotne, w tym opisie drugiej osoby, albo samego siebie,
nie ma poczucia niedostatku i braku w pożądaniu.
07:47
or myself -- it's the same --
145
467055
1826
07:48
what is most interesting is that there is no neediness in desire.
146
468905
4057
nie ma poczucia niedostatku i braku w pożądaniu.
07:52
Nobody needs anybody.
147
472986
2304
Nikt nikogo nie potrzebuje.
07:55
There is no caretaking in desire.
148
475314
2458
W pożądaniu nie ma troszczenia się i opieki.
07:57
Caretaking is mightily loving.
149
477796
2144
Troszczenie się to silna miłość. Jest silnym anty-afrodyzjakiem.
07:59
It's a powerful anti-aphrodisiac.
150
479964
1704
08:01
(Laughter)
151
481692
1001
08:02
I have yet to see somebody who is so turned on
152
482717
2329
Jeszcze nie widziałam osoby podnieconej kimś,
08:05
by somebody who needs them.
153
485070
1678
kto jej potrzebuje.
08:06
Wanting them is one thing.
154
486772
1716
Chcenie to coś innego. Potrzebowanie to koniec.
08:08
Needing them is a shot down
155
488512
1729
08:10
and women have known that forever,
156
490265
1877
Kobiety wiedzą o tym od zawsze,
ponieważ cokolwiek wiąże się z rodzicielstwem,
08:12
because anything that will bring up parenthood
157
492166
2583
08:14
will usually decrease the erotic charge.
158
494773
2339
prowadzi zwykle do osłabienia erotycznego napięcia.
08:17
(Laughter)
159
497136
1213
08:18
For good reasons, right?
160
498373
1716
I są ku temu powody.
08:20
And then the third group of answers usually would be:
161
500113
3229
I trzecia grupa odpowiedzi.
08:23
when I'm surprised, when we laugh together,
162
503366
4396
Pociąga mnie, kiedy jestem zaskoczony, kiedy razem się śmiejemy.
08:27
as somebody said to me in the office today,
163
507786
2261
Dzisiaj ktoś podpowiedział mi, że pożądamy też,
08:30
when he's in his tux, so I said, you know,
164
510071
2000
kiedy on ma na sobie smoking,
a ja odparłam, że albo smoking, albo buty kowbojskie.
08:32
it's either the tux or the cowboy boots.
165
512095
3108
Zasadniczo, chodzi o coś nowego.
08:35
But basically it's when there is novelty.
166
515227
3382
08:38
But novelty isn't about new positions.
167
518633
2812
W nie chodzi o nowe pozycje ani o repertuar technik seksualnych.
08:41
It isn't a repertoire of techniques.
168
521469
1931
Chodzi o to, jakie części siebie pokażemy.
08:43
Novelty is, what parts of you do you bring out?
169
523424
3221
08:46
What parts of you are just being seen?
170
526669
2782
Jakie aspekty demonstrujesz?
08:49
Because in some way one could say sex isn't something you do, eh?
171
529475
3918
Można powiedzieć, że seks nie jest czymś, co się robi.
Można powiedzieć, że seks nie jest czymś, co się robi.
08:53
Sex is a place you go.
172
533417
1341
Seks jest miejscem, przestrzenią w którą się wchodzi,
08:55
It's a space you enter
173
535142
1485
08:56
inside yourself and with another, or others.
174
536651
3522
wewnątrz siebie i z kimś drugim, lub z innymi.
Dokąd udajesz się w seksie?
09:00
So where do you go in sex?
175
540197
1865
09:02
What parts of you do you connect to?
176
542395
2452
Z jakimi aspektami siebie wchodzisz w kontakt?
09:04
What do you seek to express there?
177
544871
2175
Co pragniesz wyrazić?
Czy to miejsce na transcendencję i duchowe połączenie?
09:07
Is it a place for transcendence and spiritual union?
178
547070
3166
09:10
Is it a place for naughtiness and is it a place to be safely aggressive?
179
550260
4303
Czy to miejsce na nieprzyzwoitość? Bezpieczną agresję?
09:14
Is it a place where you can finally surrender
180
554587
2320
Czy na poddanie się,
09:16
and not have to take responsibility for everything?
181
556931
3144
zrzucenie odpowiedzialności za wszystko?
Czy możesz tam wyrażać pragnienia z dzieciństwa?
09:20
Is it a place where you can express your infantile wishes?
182
560099
2952
Co się wyłoni? Chodzi o specyficzny język,
09:23
What comes out there? It's a language.
183
563075
2256
09:25
It isn't just a behavior.
184
565355
2118
a nie tylko zachowanie.
09:27
And it's the poetic of that language that I'm interested in,
185
567781
2862
Interesuję się właśnie poetyką tego języka.
09:30
which is why I began to explore this concept of erotic intelligence.
186
570667
3564
Dlatego zaczęłam badać pojęcie erotycznej inteligencji.
09:34
You know, animals have sex.
187
574786
1635
Zwierzęta uprawiają seks.
09:36
It's the pivot, it's biology, it's the natural instinct.
188
576826
3510
To sedno, naturalny, biologiczny instynkt.
09:40
We are the only ones who have an erotic life,
189
580360
3230
Ale my jesteśmy jedynym gatunkiem, który prowadzi życie erotyczne,
09:43
which means that it's sexuality transformed by the human imagination.
190
583614
5158
czyli seksualność przeistaczaną ludzką wyobraźnią.
09:49
We are the only ones who can make love for hours,
191
589716
3286
Jako jedyni możemy kochać się godzinami,
09:53
have a blissful time, multiple orgasms,
192
593026
2848
doznawać rozkoszy, wielokrotnych orgazmów,
09:55
and touch nobody, just because we can imagine it.
193
595898
3165
nie dotykając nikogo, po prostu korzystając z wyobraźni.
09:59
We can hint at it. We don't even have to do it.
194
599833
2794
Wystarczy aluzja. Nie musimy nawet nic robić.
10:02
We can experience that powerful thing called anticipation,
195
602651
3470
Możemy doświadczać tej potężnej mocy oczekiwania,
10:06
which is a mortar to desire.
196
606145
2424
czyli głównej broni pożądania,
10:08
The ability to imagine it, as if it's happening,
197
608593
3619
zdolności wyobrażania sobie, jakby się to naprawdę działo,
i doświadczania tak, jakby się coś działo, podczas gdy nic się nie dzieje
10:12
to experience it as if it's happening,
198
612236
2374
10:14
while nothing is happening
199
614634
1486
10:16
and everything is happening, at the same time.
200
616144
2267
i jednocześnie dzieje się wszystko.
10:18
So when I began to think about eroticism,
201
618829
2506
Rozmyślając o erotyce
10:21
I began to think about the poetics of sex.
202
621359
2571
zaczęłam myśleć o poetyce seksu.
10:24
And if I look at it as an intelligence,
203
624708
2308
Jeśli istnieje inteligencja seksualna,
10:27
then it's something that you cultivate.
204
627040
2173
to można ją rozwijać.
10:29
What are the ingredients?
205
629237
1548
Co się na to składa? Wyobraźnia, swawolność,
10:30
Imagination, playfulness,
206
630809
2647
10:33
novelty, curiosity, mystery.
207
633480
3112
nowość, ciekawość, tajemniczość.
Ale centralny składnik to element zwany wyobraźnią.
10:37
But the central agent is really that piece called the imagination.
208
637044
4759
10:41
But more importantly, for me to begin to understand
209
641827
3135
Aby zrozumieć pożądanie i to, co je podtrzymuje
10:44
who are the couples who have an erotic spark,
210
644986
2572
w związkach nacechowanych erotycznym iskrzeniem,
10:47
what sustains desire,
211
647582
1802
musiałam powrócić
10:49
I had to go back to the original definition of eroticism,
212
649408
3390
do pierwotnej, mistycznej definicji erotyzmu,
10:52
the mystical definition,
213
652822
1833
do pierwotnej, mistycznej definicji erotyzmu,
10:54
and I went through it through a bifurcation
214
654679
2087
i rozpatrzyć jego odwrotność, czyli traumę.
10:56
by looking, actually, at trauma,
215
656790
2098
10:58
which is the other side.
216
658912
1767
i rozpatrzyć jego odwrotność, czyli traumę.
11:00
And I looked at it,
217
660703
1201
11:01
looking at the community that I had grown up in,
218
661928
2330
Przeanalizowałam grupę, w której dorastałam,
11:04
which was a community in Belgium, all Holocaust survivors,
219
664282
3814
czyli społeczność ocalałych z Holocaustu żyjących w Belgii.
W mojej społeczności były dwie grupy.
11:08
and in my community, there were two groups:
220
668120
2606
11:10
those who didn't die, and those who came back to life.
221
670750
3132
Ci, co nie umarli, i ci, co powrócili do życia.
11:14
And those who didn't die lived often very tethered to the ground,
222
674676
3261
Nieumarli prowadzili życie przyziemne
11:17
could not experience pleasure, could not trust,
223
677961
3491
nie mogąc doświadczać przyjemności i nie umiejąc ufać.
11:21
because when you're vigilant, worried, anxious, and insecure,
224
681476
4001
Czując się niepewnie, będąc zmartwionym,
nie można podnieść głowy i wzbić się
11:25
you can't lift your head to go and take off in space
225
685501
3539
w tę pełną wyobraźni przestrzeń swawoli i bezpieczeństwa.
11:29
and be playful and safe and imaginative.
226
689064
2688
11:32
Those who came back to life
227
692498
1793
Ci, co powrócili do życia, to ci,
11:34
were those who understood the erotic as an antidote to death.
228
694315
3286
którzy zrozumieli erotykę jako antidotum na śmierć.
11:37
They knew how to keep themselves alive.
229
697625
2759
Wiedzieli, jak pozostać żywym.
11:41
And when I began to listen
230
701201
1550
Pracując z parami dotkniętymi brakiem seksu,
11:42
to the sexlessness of the couples that I work with,
231
702775
2506
11:45
I sometimes would hear people say, "I want more sex,"
232
705305
2944
czasami słyszałam "chcę więcej seksu",
ale generalnie ludzie chcieli seksu lepszego,
11:48
but generally, people want better sex,
233
708273
2529
11:50
and better is to reconnect with that quality of aliveness,
234
710826
3230
i poczucia żywiołowości,
11:54
of vibrancy, of renewal, of vitality,
235
714080
2779
żywotności, odnowy, witalności, z erotyki, z energii,
11:56
of Eros, of energy
236
716883
1601
11:58
that sex used to afford them,
237
718508
1671
które seks kiedyś im przynosił, albo mieli nadzieję, że przyniesie.
12:00
or that they've hoped it would afford them.
238
720203
2245
które seks kiedyś im przynosił, albo mieli nadzieję, że przyniesie.
12:02
And so I began to ask a different question.
239
722901
2516
Zaczęłam zadawać inne pytanie.
"Zamykam się, kiedy...".
12:06
"I shut myself off when ..." began to be the question.
240
726171
4356
12:10
"I turn off my desires when ..."
241
730551
1990
"Wyłączam swe pragnienia, kiedy..." To nie to samo, co sformułowanie:
12:12
Which is not the same question as,
242
732565
1669
"Odstręcza mnie, kiedy..." lub "Zniechęcasz mnie, kiedy..."
12:14
"What turns me off is ..." and "You turn me off when ..."
243
734258
3074
Oto co ludzie mówili. "Wyłączam się seksualnie, kiedy...
12:18
And people began to say, "I turn myself off when
244
738111
3157
12:21
I feel dead inside, when I don't like my body,
245
741292
2881
czuję się martwy w środku, nie podoba mi się moje ciało,
czuję się staro, brak mi czasu dla siebie,
12:24
when I feel old,
246
744197
1245
12:25
when I haven't had time for myself,
247
745466
1723
12:27
when I haven't had a chance to even check in with you,
248
747213
2600
nawet czasu, żeby spytać, co słychać,
12:29
when I don't perform well at work,
249
749837
1720
kiedy nie wychodzi mi w pracy,
12:31
when I feel low self esteem,
250
751581
1425
kiedy brak mi poczucia własnej wartości i czuję się do niczego,
12:33
when I don't have a sense of self-worth,
251
753030
1967
kiedy czuję, że nie mam prawa chcieć, brać, zaznawać przyjemności".
12:35
when I don't feel like I have a right to want, to take,
252
755021
2855
12:37
to receive pleasure."
253
757900
1632
kiedy czuję, że nie mam prawa chcieć, brać, zaznawać przyjemności".
12:40
And then I began to ask the reverse question.
254
760424
2142
Następnie odwróciłam pytanie.
12:42
"I turn myself on when ..."
255
762590
1810
"Podniecam się, kiedy..."
12:44
Because most of the time, people like to ask the question,
256
764424
2801
Na ogół ludzie lubią mówić "podniecasz mnie",
12:47
"You turn me on, what turns me on,"
257
767249
2186
"to mnie podnieca", ale w takim pytaniu nie ma "ja".
12:49
and I'm out of the question, you know?
258
769459
2249
12:51
Now, if you are dead inside,
259
771732
1607
Jeśli czujesz się martwy, nie ma znaczenia, jak ktoś postara się w Walentynki.
12:53
the other person can do a lot of things for Valentine's.
260
773363
2721
12:56
It won't make a dent. There is nobody at the reception desk.
261
776108
2905
Nie zrobi to różnicy. Dzisiaj u ciebie zamknięte.
(Śmiech)
12:59
(Laughter)
262
779037
1274
13:00
So I turn myself on when,
263
780335
2378
A zatem "podniecam się, kiedy...",
13:02
I turn on my desires, I wake up when ...
264
782737
3460
"włączam pożądanie, przebudzam się, kiedy..."
13:06
Now, in this paradox between love and desire,
265
786748
4594
W tym paradoksie pomiędzy miłością a pożądaniem,
13:11
what seems to be so puzzling
266
791366
2102
wydaje się niezrozumiałe,
13:13
is that the very ingredients that nurture love --
267
793492
3869
że składniki pielęgnujące miłość: wzajemność, odwzajemnianie,
13:17
mutuality, reciprocity,
268
797385
2425
13:19
protection, worry, responsibility for the other --
269
799834
3737
opiekuńczość, troska, odpowiedzialność,
13:23
are sometimes the very ingredients that stifle desire.
270
803595
3420
że właśnie one dławią pożądanie.
13:27
Because desire comes with a host of feelings
271
807690
4068
Pożądanie przychodzi z falą uczuć
13:31
that are not always such favorites of love:
272
811782
3854
nie będących faworytami miłości.
13:35
jealousy, possessiveness,
273
815660
1769
Zazdrość, zaborczość, agresja, siła, dominacja,
13:37
aggression, power, dominance,
274
817453
2548
nieprzyzwoitość, rozrabianie.
13:40
naughtiness, mischief.
275
820025
1754
13:41
Basically most of us will get turned on at night by the very same things
276
821803
4288
Większość z nas podnieca się w nocy tym,
przeciwko czemu demonstrujemy za dnia.
13:46
that we will demonstrate against during the day.
277
826115
2363
13:48
You know, the erotic mind is not very politically correct.
278
828865
3275
Umysł erotyczny nie jest poprawny politycznie.
13:52
If everybody was fantasizing on a bed of roses,
279
832164
2632
Jeżeli każdy fantazjowałby o łóżku zasypanym różami,
13:54
we wouldn't be having such interesting talks about this.
280
834820
2624
nie byłoby tak interesujących rozmów o tym temacie.
13:57
(Laughter)
281
837468
1001
13:58
But no, in our mind up there are a host of things going on
282
838493
5333
W naszym umyśle dzieje się cała masa rzeczy, których nie zawsze potrafimy poruszyć
W naszym umyśle dzieje się cała masa rzeczy, których nie zawsze potrafimy poruszyć
14:03
that we don't always know how to bring to the person that we love,
283
843850
3143
z osobą, którą kochamy.
14:07
because we think love comes with selflessness
284
847017
2931
Myślimy, że miłość wiąże się z bezinteresownością,
14:09
and in fact desire comes with a certain amount of selfishness
285
849972
3546
ale jednak pożądanie wiąże się z dawką samolubstwa
14:13
in the best sense of the word:
286
853542
1953
w najlepszym tego słowa znaczeniu,
14:15
the ability to stay connected to one's self in the presence of another.
287
855519
4380
w sensie kontaktu z własnym "ja" w obecności drugiej osoby.
w sensie kontaktu z własnym "ja" w obecności drugiej osoby.
14:20
So I want to draw that little image for you,
288
860335
2538
Staram się to przedstawić w ten sposób
14:22
because this need to reconcile these two sets of needs,
289
862897
3685
z uwagi na potrzebę pogodzenia dwóch wrodzonych zestawów potrzeb.
14:26
we are born with that.
290
866606
1520
Rodzimy się z tym.
14:28
Our need for connection, our need for separateness,
291
868150
2872
Potrzeba połączenia i potrzeba odrębności,
14:31
or our need for security and adventure,
292
871046
2185
bezpieczeństwa i przygody,
14:33
or our need for togetherness and for autonomy,
293
873255
2830
poczucia wspólnoty i autonomii.
Pomyśl o małym dziecku na twoich kolanach.
14:36
and if you think about the little kid who sits on your lap
294
876109
3151
Jest wygodnie zagnieżdżone i bezpieczne,
14:39
and who is cozily nested here and very secure and comfortable,
295
879284
3879
14:43
and at some point all of us need to go out into the world
296
883187
4242
ale jak wszyscy z nas, vw pewnym momencie potrzebuje wyjść w świat,
14:47
to discover and to explore.
297
887453
2119
aby odkrywać i badać.
14:49
That's the beginning of desire,
298
889596
1834
To początek pożądania,
14:51
that exploratory need, curiosity, discovery.
299
891454
3816
potrzeba ciekawości i odkrywania.
W pewnym momencie dziecko patrzy na ciebie, a ty mówisz:
14:56
And then at some point they turn around and they look at you.
300
896454
3722
W pewnym momencie dziecko patrzy na ciebie, a ty mówisz:
15:00
And if you tell them,
301
900200
1749
15:01
"Hey kiddo, the world's a great place.
302
901973
1997
"Słuchaj, świat jest wspaniałym miejscem. Ruszaj!
15:03
Go for it. There's so much fun out there,"
303
903994
2125
Jest tam tyle fajnych rzeczy".
15:06
then they can turn away and they can experience
304
906143
2526
Wtedy dziecko może odwrócić się od nas
15:08
connection and separateness at the same time.
305
908693
2181
i doświadczać naraz połączenia i odrębności.
15:10
They can go off in their imagination, off in their body,
306
910898
3790
Może eksplorować w wyobraźni, w ciele, z poczuciem zabawy,
15:14
off in their playfulness,
307
914712
1628
cały czas wiedząc,
15:16
all the while knowing that there's somebody when they come back.
308
916364
3134
że kiedy powróci, to ktoś będzie czekał.
15:19
But if on this side there is somebody who says,
309
919879
2413
Z drugiej strony, ktoś kto mówi
15:22
"I'm worried. I'm anxious. I'm depressed.
310
922316
3556
"Jestem zaniepokojony i przygnębiony.
15:25
My partner hasn't taken care of me in so long.
311
925896
2255
Mój partner dawno przestał się troszczyć.
Co fajnego może być na świecie?
15:28
What's so good out there?
312
928175
1348
15:29
Don't we have everything you need together, you and I?"
313
929547
3122
Między nami mamy chyba wszystko, czego potrzeba?"
15:32
then there are a few little reactions
314
932693
2089
Występuje wtedy kilka reakcji,
15:34
that all of us can pretty much recognize.
315
934806
3056
które wszyscy umiemy rozpoznać.
15:38
Some of us will come back,
316
938219
2906
Część z nas powróci, lub powróciła dawno temu.
15:41
came back a long time ago,
317
941149
1753
15:42
and that little child who comes back
318
942926
2385
Dziecko, które powraca,
15:45
is the child who will forgo a part of himself
319
945335
2929
wyrzeka się części siebie,
aby nie utracić drugiej osoby.
15:48
in order not to lose the other.
320
948288
1714
15:50
I will lose my freedom in order not to lose connection.
321
950431
3561
Stracę wolność, by nie stracić związku.
15:54
And I will learn to love in a certain way
322
954445
2881
Nauczę się kochać w sposób obarczony dodatkowym zmartwieniem,
Nauczę się kochać w sposób obarczony dodatkowym zmartwieniem,
15:57
that will become burdened with extra worry
323
957350
3816
16:01
and extra responsibility and extra protection,
324
961190
3520
dodatkową odpowiedzialnością i dodatkową ochroną.
16:04
and I won't know how to leave you
325
964734
2440
Nie będę wiedział, jak ciebie opuścić
16:07
in order to go play, in order to go experience pleasure,
326
967198
3520
w celu zabawy, doświadczenia przyjemności,
16:10
in order to discover, to enter inside myself.
327
970742
3216
odkrywania, wstępowania wewnątrz siebie.
16:13
Translate this into adult language.
328
973982
2499
Można to przetłumaczyć na sytuacje dorosłe.
16:16
It starts very young.
329
976866
1489
Zaczyna się to w młodym wieku i utrzymuje w życiu seksualnym.
16:18
It continues into our sex lives up to the end.
330
978379
3279
Zaczyna się to w młodym wieku i utrzymuje w życiu seksualnym.
16:22
Child number two comes back
331
982127
2370
Dziecko numer dwa powraca,
16:24
but looks like that over their shoulder all the time.
332
984521
3042
ale ciągle spogląda do tyłu.
16:27
"Are you going to be there?
333
987587
1755
"Czy jeszcze tam jesteś?
16:29
Are you going to curse me, scold me?
334
989366
2072
Czy mnie zbesztasz, skrzyczysz?
16:31
Are you going to be angry with me?"
335
991462
1757
Czy będziesz na mnie zła?"
16:33
And they may be gone, but they're never really away.
336
993243
3595
Te dzieci mogą odejść, ale nigdy do końca.
16:36
And those are often the people that will tell you,
337
996862
2381
Są to często ludzie, którzy mówią,
że na początku było super podniecająco.
16:39
"In the beginning, it was super hot."
338
999267
2102
16:41
Because in the beginning,
339
1001393
2153
Ponieważ na początku rozwijająca się intymność
16:43
the growing intimacy wasn't yet so strong
340
1003570
3328
nie była jeszcze na tyle silna,
16:46
that it actually led to the decrease of desire.
341
1006922
2869
aby doprowadzić do spadku pożądania.
16:49
The more connected I became, the more responsible I felt,
342
1009815
4004
Im bardziej połączony i odpowiedzialny się czuję,
16:53
the less I was able to let go in your presence.
343
1013843
3099
tym mniej potrafię zapomnieć się przy tobie.
16:56
The third child doesn't really come back.
344
1016966
2044
Trzecie dziecko nie powraca.
16:59
So what happens, if you want to sustain desire,
345
1019606
3408
Podtrzymanie namiętności w związku to dialog przeciwieństw.
17:03
it's that real dialectic piece.
346
1023038
2216
Podtrzymanie namiętności w związku to dialog przeciwieństw.
17:05
On the one hand you want the security in order to be able to go.
347
1025278
3657
Z jednej strony chcesz bezpieczeństwa, żeby iść.
17:08
On the other hand if you can't go, you can't have pleasure,
348
1028959
3728
Z drugiej strony, jeśli nie możesz pójść i zaznawać przyjemności,
17:12
you can't culminate, you don't have an orgasm,
349
1032711
3020
nie możesz szczytować i mieć orgazmu,
17:15
you don't get excited because you spend your time
350
1035755
2395
nie podniecasz się, bo jesteś w ciele i w głowie partnera, a nie u siebie.
17:18
in the body and the head of the other and not in your own.
351
1038174
2835
nie podniecasz się, bo jesteś w ciele i w głowie partnera, a nie u siebie.
17:21
So in this dilemma about reconciling these two sets of fundamental needs,
352
1041612
6040
Jeśli chodzi o dylemat pogodzenia
tych dwóch, odmiennych fundamentalnych potrzeb,
17:27
there are a few things that I've come to understand erotic couples do.
353
1047676
4149
przekonałam się, że erotyczne pary kultywują kilka rzeczy.
17:31
One, they have a lot of sexual privacy.
354
1051849
2953
Po pierwsze, mają seksualną prywatność.
17:34
They understand that there is an erotic space
355
1054826
2482
Rozumieją, że każdy ma swoją erotyczną przestrzeń.
17:37
that belongs to each of them.
356
1057332
1600
Rozumieją, że każdy ma swoją erotyczną przestrzeń.
17:39
They also understand that foreplay is not something you do
357
1059383
3135
Rozumieją że gra wstępna nie zaczyna się na 5 minut przed seksem,
17:42
five minutes before the real thing.
358
1062542
1811
Rozumieją że gra wstępna nie zaczyna się na 5 minut przed seksem,
17:44
Foreplay pretty much starts at the end of the previous orgasm.
359
1064750
3072
ale z końcem poprzedniego orgazmu.
Rozumieją, że erotyka nie polega na głaskaniu.
17:48
They also understand that an erotic space isn't about,
360
1068293
3532
17:51
you begin to stroke the other.
361
1071849
1531
Rozumieją, że erotyka nie polega na głaskaniu.
17:53
It's about you create a space where you leave Management Inc.,
362
1073404
3382
Chodzi o zostawienie fotelu kierowniczego
17:56
maybe where you leave the Agile program --
363
1076810
2635
i programu sprawnościowego.
17:59
(Laughter)
364
1079469
2684
(Śmiech)
W przestrzeni erotycznej
18:02
And you actually just enter that place where you stop being the good citizen
365
1082177
4252
przestajesz być przykładnym obywatelem,
18:06
who is taking care of things and being responsible.
366
1086453
2640
wykonującym zadania i odpowiedzialnym.
18:09
Responsibility and desire just butt heads.
367
1089117
3520
Odpowiedzialność i pożądanie po prostu nie idą ze sobą w parze.
18:12
They don't really do well together.
368
1092661
2131
Odpowiedzialność i pożądanie po prostu nie idą ze sobą w parze.
18:15
Erotic couples also understand that passion waxes and wanes.
369
1095490
3978
Erotyczne pary rozumieją, że pasja zwiększa się i zmniejsza,
18:19
It's pretty much like the moon.
370
1099492
1800
jak fazy i zaćmienia Księżyca.
18:21
It has intermittent eclipses.
371
1101316
1721
18:23
But what they know is they know how to resurrect it.
372
1103061
2599
Ale pary te wiedzą, jak wskrzesić tę pasję z powrotem,
18:25
They know how to bring it back.
373
1105684
1668
Ale pary te wiedzą, jak wskrzesić tę pasję z powrotem,
18:27
And they know how to bring it back
374
1107376
1620
ponieważ zdemistyfikowały wielki mit o spontaniczności
ponieważ zdemistyfikowały wielki mit o spontaniczności
18:29
because they have demystified one big myth,
375
1109020
2362
18:31
which is the myth of spontaneity,
376
1111406
2349
ponieważ zdemistyfikowały wielki mit o spontaniczności
18:33
which is that it's just going to fall from heaven
377
1113779
2407
spadającej nagle z nieba podczas odkurzania, jak deus ex machina.
18:36
while you're folding the laundry like a deus ex machina,
378
1116210
2958
spadającej nagle z nieba podczas odkurzania, jak deus ex machina.
18:39
and in fact they understood
379
1119192
1945
W długotrwałym związku wszystko, co ma się wydarzyć, już się wydarzyło.
18:41
that whatever is going to just happen in a long-term relationship, already has.
380
1121161
5142
W długotrwałym związku wszystko, co ma się wydarzyć, już się wydarzyło.
18:46
Committed sex is premeditated sex.
381
1126327
2762
Zaangażowany seks jest seksem z premedytacją.
Jest świadomy i celowy.
18:49
It's willful. It's intentional.
382
1129113
2292
Skupienie i obecność.
18:52
It's focus and presence.
383
1132430
2047
Życzę radosnych Walentynek.
18:55
Merry Valentine's.
384
1135374
1120
18:56
(Applause)
385
1136518
3146
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7