What we do (and don't) know about the coronavirus | David Heymann

Tłumaczenie: Ludwika Piłat Korekta: Rysia Wand

[As of the morning February 27, 2020,

[Według stanu na 27 lutego 2020 roku

there were at least 82,000 confirmed cases worldwide of the coronavirus

potwierdzono najmniej 82 tysiące przypadków koronawirusa

and 2,810 deaths from it.

i 2810 zgonów.

TED poprosił dr. Davida Heymanna o podzielenie się najnowszymi odkryciami.]

TED invited Dr. David Heymann to share the latest findings about the outbreak.]

[What happens if you get infected with the coronavirus?]

[Jak przebiega zakażenie koronawirusem?]

This looks like a very mild disease, like a common cold,

U większości osób wygląda to jak łagodna choroba, jak przeziębienie.

in the majority of people.

There are certain people who get infected and have very serious illness;

Niektórzy zakażeni poważnie chorują,

among them are health workers.

wśród nich pracownicy służby zdrowia.

It's a very serious infection in them,

Rozwija się u nich poważna infekcja,

as they get a higher dose than normal people,

gdyż otrzymują dawkę wyższą niż inni ludzie,

and at the same time, they have no immunity.

a zarazem nie mają żadnej odporności.

So in the general population,

Wśród pozostałej populacji

it's likely that the dose of virus that you receive when you are infected

dawka wirusa podczas zarażenia

is much less than the dose that a health worker would receive,

może być o wiele mniejsza niż ta,

która zarazi pracownika służby zdrowia, narażonego na poważniejsze infekcje.

health workers having more serious infections.

So your infection would be less serious, hopefully.

Twój przypadek będzie, miejmy nadzieję, lżejszy.

So that leaves the elderly and those with comorbidities

Dlatego to ludziom starszym i osobom cierpiącym na choroby współistniejące

to really be the ones that we have to make sure

trzeba zapewnić odpowiednią opiekę w szpitalach.

are taken care of in hospitals.

[Who are the people who should be most concerned about this?]

[Kto powinien martwić się najbardziej?]

Well, the most concerned are people

Najbardziej narażeni są mieszkańcy

who are, first of all, in developing countries

krajów rozwijających się,

and who don't have access to good medical care

bez dostępu do dobrej opieki medycznej

and may not have access at all to a hospital,

albo w ogóle bez dostępu do szpitali

should an epidemic occur in their country.

w przypadku wybuchu epidemii w ich kraju.

Those people would be at great risk,

Ci ludzie są szczególnie narażeni,

especially the elderly.

zwłaszcza ludzie starsi.

Elderly in all populations are at risk,

Ryzyko dotyczy ludzi starszych we wszystkich populacjach,

but especially those who can't get to oxygen.

ale zwłaszcza tych bez dostępu do tlenoterapii.

In industrialized countries,

W krajach uprzemysłowionych

it's the very elderly who have comorbidities,

to u najstarsi ludzie już na coś chorują,

who have diabetes, who have other diseases,

to oni cierpią na cukrzycę i inne schorzenia,

who are at risk.

są zagrożeni.

The general population doesn't appear to be at great risk.

Ryzyko dla ogólnej populacji nie wydaje się wielkie.

[What pre-existing medical conditions put people at higher risk?]

[Jakie istniejące schorzenia zwiększają ryzyko?]

First of all,

Po pierwsze,

pulmonary disease existing as a comorbidity is also important.

ważne są współistniejące choroby układu oddechowego.

In general, the elderly are at greater risk,

Ludzie starsi są w grupie większego ryzyka,

especially those over 70,

zwłaszcza po 70. roku życia,

because their immune systems are not as effective

bo ich układ odpornościowy jest już mniej skuteczny

as they might have once been,

and they are more susceptible to infections.

i są bardziej podatni na zarażenie.

In addition, in some instances in China,

W dodatku w Chinach zdarzyły się przypadki

there's been a coinfection with influenza

równoczesnego zarażenia grypą.

and at the same time,

Zdarzały się też nadkażenia bakteryjne

there have been some bacterial superinfections

on the pneumonias that are occurring.

przy występującym zapaleniu płuc.

[Where can we find up-to-date information?]

[Gdzie można znaleźć aktualne informacje?]

The Center for Disease Control in Atlanta keeps track

Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) w Atlancie jest na bieżąco

and has updates on a regular basis on its website.

i regularnie uaktualnia informacje na swojej witrynie.

Also, the World Health Organization in Geneva,

Światowa Organizacja Zdrowia w Genewie (WHO),

which is coordinating many of the activities

koordynująca wiele działań międzynarodowych,

going on internationally,

also has a website with daily updates.

również ma codziennie aktualizowany serwis internetowy.

It's our responsibility to get that information as individuals,

Odpowiedzialnością każdego jest zdobywanie tych informacji,

so we understand

żeby rozumieć i wspomagać zapobieganie epidemii.

and can make sure that we can contribute in our own way

to prevention of major spread.

[Był pan szefem globalnego reagowania na wybuch epidemii SARS w 2003 roku.

[You led the global response to the SARS outbreak in 2003.

How does this outbreak compare?]

Jak można je porównać?]

That's the same problem with all new infections.

Problem z nowymi chorobami zawsze jest ten sam.

This is an infection that's coming to humans

Zakażenie dotyka ludzi

who have never been exposed to this virus before.

nigdy wcześniej nie wystawionych na działanie danego wirusa.

They don't have any antibody protection,

Nie chronią ich żadne przeciwciała

and it's not clear whether their immune system

i nie jest jasne, czy ich układ odpornościowy

can handle this virus or not.

podoła wirusowi, czy też nie.

This is a virus that usually finds itself in bats or in other animals,

Taki wirus zwykle występuje u nietoperzy czy innych zwierząt,

and all of a sudden, it's in humans.

a potem niespodziewanie u ludzi.

And humans just don't have experience with this virus.

Ludzie po prostu nie mają doświadczenia z tym wirusem.

But gradually,

Ale stopniowo wiele się uczymy, tak jak było z SARS.

we are beginning to learn a lot, as we did with SARS.

And you know, there are certainly a larger number of deaths

Jest zdecydowanie więcej zgonów

than there were with SARS.

niż podczas SARS.

But when you divide that by a denominator of persons who are infected,

Ale kiedy podzielić to przez liczbę zarażonych,

there are many, many more persons infected than there were with SARS.

a jest ich o wiele więcej niż podczas SARS,

The case fatality ratio,

to współczynnik śmiertelności,

that is the ratio of deaths to the numbers of cases in SARS,

czyli stosunek zgonów do zachorowań,

was about 10 percent.

przy SARS wynosił 10%,

With the current coronavirus, COVID-19,

a przy koronawirusie COVID-19

it is two percent or probably less.

wynosi 2% albo mniej.

So it's a much less virulent virus,

Jest to więc wirus mniej zjadliwy, ale nadal potencjalnie śmiertelny,

but it's still a virus that causes mortality,

and that's what we don't want entering human populations.

a tego nie chcemy wśród ludzi.

[Have we responded adequately at border crossings, such as airports?]

[Czy odpowiednio zareagowano na granicach czy lotniskach?]

It's clearly understood that airports or any land borders

Wiadomo, że ani lotniska, ani granice lądowe

cannot prevent a disease from entering.

nie zapobiegną występowaniu wirusa.

People in the incubation period can cross that border,

Osoby z lęgnącym się wirusem mogą przekroczyć granicę,

can enter countries

zmienić kraj i zarażać otoczenie, kiedy zaczną chorować.

and can then infect others when they become sick.

So borders are not a means of preventing infections from entering a country

Dlatego sprawdzanie temperatury na granicach

nie zapobiegnie zarażeniom.

by checking temperatures.

Borders are important because you can provide to people arriving

Granice są ważne, bo przyjezdnym

from areas that might be at risk of having had infection,

z obszarów objętych chorobą

provide them with an understanding,

można udzielić informacji, pisemnie lub ustnie,

either a printed understanding or a verbal understanding,

of what the signs and symptoms are of this infection,

na temat oznak i objawów infekcji

and what they should do if they feel that they might be infected.

i postępowania w razie jej podejrzenia.

[What's the timeline for a vaccine?]

[Ile potrzeba czasu na szczepionkę?]

Vaccines are under development right now,

Szczepionki są teraz opracowywane,

there's a lot of research going on.

trwa wiele badań.

That research requires first that the vaccine be developed,

Najpierw należy opracować szczepionkę,

then that it be studied for safety and effectiveness in animals,

a następnie zbadać ją pod kątem bezpieczeństwa i skuteczności

who are challenged with the virus after they are vaccinated,

na zwierzętach wystawionych na działanie wirusa po zaszczepieniu,

and then it must go into human studies.

po czym należy przejść do badań na ludziach.

The animal studies have not yet begun,

Badania na zwierzętach jeszcze się nie rozpoczęły,

but will soon begin for certain vaccines.

ale dla pewnych szczepionek niedługo się zaczną.

And it's thought that by the end of the year,

Sądzi się, że do końca roku lub na początku następnego

or early next year,

there may be some candidate vaccines

otrzymamy potencjalne szczepionki,

that can then be studied for licensing by regulatory agencies.

gotowe do badań i licencji właściwych organów.

So we're talking about at least a year until there's vaccine available

Czyli trzeba co najmniej roku na udostępnienie szczepionki

that can be used in many populations.

odpowiedniej do masowego użycia.

[What questions about the outbreak are still unanswered?]

[Jakie pytania pozostają bez odpowiedzi?]

It's clear we know how it transmits,

Na pewno wiemy, jak choroba się przenosi,

we don't know how easily it transmits in humans,

ale nie wiemy, jak szybko przenosi się wśród ludzi,

in communities or in unenclosed areas.

w grupach czy na otwartych przestrzeniach.

We know, for example,

Wiemy na przykład, że na odizolowanym statku wycieczkowym

that in the enclosed area of a cruise ship, it spread very easily.

rozprzestrzenia się z łatwością.

We need to better understand

Musimy lepiej zrozumieć

how it will spread once it gets into more open areas

jej przenoszenie w przestrzeniach bardziej otwartych,

where people are exposed to people who might be sick.

gdzie także można spotkać chorych.

[What about the global response could be improved?]

[Jak poprawić globalne reagowanie?]

A major problem in the world today is that we look at outbreaks

Najistotniejszym problemem w dzisiejszym świecie jest to,

że traktujemy epidemie w krajach rozwijających się

in developing countries

as something that we need to go and stop.

jak coś, co trzeba zatrzymać.

So when there's an outbreak of Ebola,

Podczas epidemii Eboli myślimy:

we think "How can we go and stop this outbreak in the country?"

"Jak powstrzymać epidemię w tym kraju?".

We don't think about "How can we help that country

Nie myślimy: "Jak wzmocnić w tym kraju

strengthen its capacity,

zdolność wykrywania i leczenia infekcji?".

so that it can detect and respond to infections?"

So we haven't invested enough

Nie zainwestowaliśmy wystarczająco dużo

in helping countries develop their core capacity in public health.

we wspomaganie rozwoju ich służby zdrowia.

What we've done is invested in many mechanisms globally,

Zainwestowaliśmy za to globalnie w wiele mechanizmów,

which can provide support to other countries

które wspomagają inne kraje w zatrzymywaniu epidemii.

to go and help stop outbreaks.

But we want to see a world where every country

Ale chcemy świata, w którym każdy kraj

can do its best to stop its own outbreaks.

potrafi powstrzymać własne epidemie.

[Will we see more emerging disease outbreaks in the future?]

[Czy w przyszłości napotkamy kolejne wybuchy epidemii nowych chorób?]

Today, there are over seven billion people.

Jest dziś ponad 7 miliardów ludzi.

And when those people come into the world,

Kiedy ci ludzie przychodzą na świat,

they demand more food,

domagają się więcej jedzenia,

they demand a whole series of things

domagają się całego szeregu rzeczy

and they live closer together.

i żyją bliżej siebie.

In fact, we're an urban world, where people live in urban areas.

Jesteśmy właściwie światem miejskim, miejską populacją.

And at the same time, we're growing more animals,

Równocześnie hodujemy więcej zwierząt,

and those animals are contributing food to humans as well.

które zapewniają nam pożywienie.

So what we see

Z tego powodu

is that that animal-human interface is becoming closer and closer together.

dystans między ludźmi a zwierzętami się zmniejsza.

And this intensive agriculture of animals

Ta intensywna hodowla zwierząt

and this intensive increase in human populations

i intensywny wzrost populacji

living together on the same planet

dzielących jedną planetę

is really a melting pot where outbreaks can occur and do occur.

to istny tygiel, gdzie epidemie mogą wystąpić i występują.

We will eventually have more and more of these outbreaks.

Epidemii będzie coraz więcej.

So an emerging infection today is just a warning

Dzisiejsza infekcja to tylko ostrzeżenie przed tym,

of what will happen in the future.

co wydarzy się w przyszłości.

We have to make sure

Trzeba się upewnić,

that that technical collaboration in the world

że specjalistyczna współpraca na świecie działa,

is there to work together

to make sure that we can understand these outbreaks when they occur

abyśmy na pewno rozumieli kolejne epidemie

and rapidly provide the information necessary to control them.

i niezwłocznie udzielali informacji niezbędnych do ich kontrolowania.

[Is the worst behind us?]

[Czy najgorsze już za nami?]

I can't predict with accuracy.

Nie mogę tego dokładnie przewidzieć.

So all I can say is that we must all be prepared

Mogę tylko powiedzieć, że trzeba się przygotować

for the worst-case scenario.

na najgorszy z możliwych scenariuszy.

And at the same time,

A zarazem nauczyć się, jak chronić siebie i innych,

learn how we can protect ourselves and protect others

should we become a part of that epidemic.

gdybyśmy padli ofiarą tej epidemii.

[To learn more, visit: Centers for Disease Control and Prevention

[Aby dowiedzieć się więcej, zobacz:

Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)]

World Health Organization]