When ideas have sex | Matt Ridley

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Timmoty Wigboldus

When I was a student here in Oxford in the 1970s,

Toen ik een student was hier in Oxford in de jaren 1970,

the future of the world was bleak.

was de toekomst van de wereld somber.

The population explosion was unstoppable.

De bevolkingsexplosie was niet te stuiten.

Global famine was inevitable.

Wereldwijde hongersnood was onvermijdelijk.

A cancer epidemic caused by chemicals in the environment

Een kanker-epidemie veroorzaakt door chemische stoffen in het milieu

was going to shorten our lives.

ging ons leven verkorten.

The acid rain was falling on the forests.

Zure regen viel op de bossen.

The desert was advancing by a mile or two a year.

De woestijn rukte een mijl of twee per jaar op.

The oil was running out,

De olie raakte op.

and a nuclear winter would finish us off.

En een nucleaire winter zou ons einde inluiden.

None of those things happened,

Geen van die dingen is gebeurd.

(Laughter)

(Gelach)

and astonishingly, if you look at what actually happened in my lifetime,

En verbazingwekkend, als je kijkt naar wat er werkelijk gebeurt tijdens mijn leven,

the average per-capita income

het gemiddelde inkomen per hoofd

of the average person on the planet,

van de gemiddelde mens op de planeet,

in real terms, adjusted for inflation,

in reële termen, gecorrigeerd voor inflatie,

has tripled.

is verdrievoudigd.

Lifespan is up by 30 percent in my lifetime.

De levensduur steeg met 30 procent tijdens mijn leven.

Child mortality is down by two-thirds.

Kindersterfte daalt met twee derde.

Per-capita food production

De productie van levensmiddelen per hoofd

is up by a third.

is met een derde gestegen.

And all this at a time when the population has doubled.

En dit alles op een moment dat de bevolking is verdubbeld.

How did we achieve that, whether you think it's a good thing or not?

Hoe hebben we dat bereikt - of je nu denkt dat dat een goede zaak of niet -

How did we achieve that?

Hoe hebben we dat bereikt?

How did we become

Hoe komt het

the only species

dat we de enige soort zijn

that becomes more prosperous

die steeds welvarender werd

as it becomes more populous?

naarmate ze talrijker werd?

The size of the blob in this graph represents the size of the population,

De grootte van de bobbel in deze grafiek geeft de omvang van de bevolking.

and the level of the graph

En het niveau van de grafiek

represents GDP per capita.

vertegenwoordigt het BBP per inwoner.

I think to answer that question

Ik denk dat om deze vraag te beantwoorden

you need to understand

je moet begrijpen

how human beings bring together their brains

hoe mensen erin slagen hun hersenen samen te brengen

and enable their ideas to combine and recombine,

en daardoor hun ideeën te combineren en recombineren,

to meet and, indeed, to mate.

te ontmoeten en, inderdaad, om te paren.

In other words, you need to understand

Met andere woorden, je moet begrijpen

how ideas have sex.

hoe ideeën seks hebben.

I want you to imagine

Ik wil dat je je voorstelt

how we got from making objects like this

hoe we van het maken van dit soort objecten

to making objects like this.

kwamen tot het maken van deze soort objecten.

These are both real objects.

Beiden zijn echte objecten.

One is an Acheulean hand axe from half a million years ago

De ene is een Acheuleaanse vuistbijl van een half miljoen jaar geleden

of the kind made by Homo erectus.

van het soort dat Homo erectus maakte.

The other is obviously a computer mouse.

Het andere is natuurlijk een computermuis.

They're both exactly the same size and shape to an uncanny degree.

Ze hebben in een griezelige mate allebei precies dezelfde grootte en vorm.

I've tried to work out which is bigger,

Ik heb geprobeerd na te gaan wie groter is,

and it's almost impossible.

en het is bijna onmogelijk.

And that's because they're both designed to fit the human hand.

En dat komt omdat ze beide zijn ontworpen om in de menselijke hand te passen.

They're both technologies. In the end, their similarity is not that interesting.

Ze zijn beiden producten van een technologie. Uiteindelijk is hun gelijkenis niet zo bijster interessant.

It just tells you they were both designed to fit the human hand.

Ze vertelt je alleen dat ze beide zijn ontworpen om in de menselijke hand te passen.

The differences are what interest me,

De verschillen zijn wat mij interesseert.

because the one on the left was made to a pretty unvarying design

Omdat die aan de linkerzijde werd gemaakt met een nogal onveranderlijk ontwerp

for about a million years --

voor ongeveer een miljoen jaar -

from one-and-a-half million years ago to half a million years ago.

van anderhalf miljoen jaar geleden tot een half miljoen jaar geleden.

Homo erectus made the same tool

Homo erectus maakte hetzelfde werktuig

for 30,000 generations.

30.000 generaties lang.

Of course there were a few changes,

Natuurlijk waren er een paar veranderingen,

but tools changed slower than skeletons in those days.

maar werktuigen veranderden in die dagen langzamer dan skeletten.

There was no progress, no innovation.

Er was geen vooruitgang, geen innovatie.

It's an extraordinary phenomenon, but it's true.

Het is een bijzonder fenomeen, maar het is waar.

Whereas the object on the right is obsolete after five years.

Terwijl het object aan de rechterkant na vijf jaar achterhaald is.

And there's another difference too,

En er is nog een verschil,

which is the object on the left is made from one substance.

het object aan de linkerkant is gemaakt van een enkele stof.

The object on the right is made from

Het object aan de rechterkant is gemaakt

a confection of different substances,

van verschillende stoffen,

from silicon and metal and plastic and so on.

van silicium en metaal en kunststof en ga zo maar door.

And more than that, it's a confection of different ideas,

En meer dan dat, is het een samenvoeging van verschillende ideeën,

the idea of plastic, the idea of a laser,

het idee van plastic, het idee van een laser,

the idea of transistors.

het idee van transistors.

They've all been combined together in this technology.

Ze zijn allemaal samengebracht in deze technologie.

And it's this combination,

En het is deze combinatie,

this cumulative technology, that intrigues me,

deze cumulatieve technologie, die me intrigeert.

because I think it's the secret to understanding

Omdat ik denk dat dat het geheim is van het begrip

what's happening in the world.

van wat er gebeurt in de wereld.

My body's an accumulation of ideas too:

Mijn lichaam is ook een opeenstapeling van ideeën,

the idea of skin cells, the idea of brain cells, the idea of liver cells.

het idee van huidcellen, het idee van hersencellen, het idee van levercellen.

They've come together.

Ze hebben elkaar gevonden.

How does evolution do cumulative, combinatorial things?

Hoe werkt de evolutie met cumulatieve, combinatorische dingen?

Well, it uses sexual reproduction.

Nou, ze maakt gebruik van geslachtelijke voortplanting.

In an asexual species, if you get two different mutations in different creatures,

In een ongeslachtelijke soort, als je twee verschillende mutaties hebt in verschillende wezens,

a green one and a red one,

een groen en een rood,

then one has to be better than the other.

dan moet de een beter zijn dan de ander.

One goes extinct for the other to survive.

De een sterft uit om de andere te laten overleven.

But if you have a sexual species,

Maar als je een seksuele soort hebt,

then it's possible for an individual

dan is het mogelijk voor een individu

to inherit both mutations

om beide mutaties te erven

from different lineages.

uit verschillende afstammingslijnen.

So what sex does is it enables the individual

Dus seks maakt het mogelijk

to draw upon

dat het individu profiteert van

the genetic innovations of the whole species.

de genetische innovaties van de hele soort.

It's not confined to its own lineage.

Het is niet beperkt tot zijn eigen afstammingslijn.

What's the process that's having the same effect

Wat is nu het proces in de culturele evolutie

in cultural evolution

met hetzelfde effect

as sex is having in biological evolution?

als seks hebben in de biologische evolutie?

And I think the answer is exchange,

En ik denk dat het antwoord uitwisseling is,

the habit of exchanging one thing for another.

de gewoonte van het uitwisselen van een ding voor een ander.

It's a unique human feature.

Het is een unieke menselijke eigenschap.

No other animal does it.

Geen enkel ander dier doet dat.

You can teach them in the laboratory to do a little bit of exchange --

Je kan ze in het laboratorium aanleren om een beetje aan uitwisseling te doen.

and indeed there's reciprocity in other animals --

En inderdaad is er wederkerigheid bij andere dieren.

But the exchange of one object for another never happens.

Maar de uitwisseling van een object voor een ander gebeurt nooit.

As Adam Smith said, "No man ever saw a dog

Zoals Adam Smith zei: "Niemand zag ooit een hond

make a fair exchange of a bone with another dog."

op een eerlijke manier een bot uitwisselen met een andere hond. "

(Laughter)

(Gelach)

You can have culture without exchange.

Je kan cultuur zonder uitwisseling hebben.

You can have, as it were, asexual culture.

Je kan als het ware een aseksuele cultuur hebben.

Chimpanzees, killer whales, these kinds of creatures, they have culture.

Chimpansees, orka's, enzovoort hebben cultuur.

They teach each other traditions

Ze leren elkaar tradities

which are handed down from parent to offspring.

die van ouder aan nakomelingen wordt doorgegeven.

In this case, chimpanzees teaching each other

In dit geval onderwijzen chimpansees elkaar

how to crack nuts with rocks.

hoe je noten kan kraken met stenen.

But the difference is

Maar het verschil is

that these cultures never expand, never grow,

dat deze culturen nooit uitbreiden, nooit groeien,

never accumulate, never become combinatorial,

nooit accumuleren, nooit combineren.

and the reason is because

En de reden is dat er,

there is no sex, as it were,

als het ware, geen seks is,

there is no exchange of ideas.

er geen uitwisseling van ideeën is.

Chimpanzee troops have different cultures in different troops.

Chimpanseegroepen hebben verschillende culturen in verschillende groepen.

There's no exchange of ideas between them.

Er is geen onderlinge uitwisseling van ideeën.

And why does exchange raise living standards?

En waarom doet uitwisseling de levensstandaard verhogen?

Well, the answer came from David Ricardo in 1817.

Nou, het antwoord kwam van David Ricardo in 1817.

And here is a Stone Age version of his story,

En hier is een stenentijdperkversie van zijn verhaal,

although he told it in terms of trade between countries.

hoewel hij het vertelde in termen van handel tussen landen.

Adam takes four hours to make a spear and three hours to make an axe.

Adam heeft vier uur nodig om een speer en drie uur nodig om een bijl te maken.

Oz takes one hour to make a spear and two hours to make an axe.

Voor Oz is dat een uur voor een speer en twee uur voor om een bijl.

So Oz is better at both spears and axes than Adam.

Dus Oz is zowel in speren als in bijlen beter dan Adam.

He doesn't need Adam.

Hij heeft Adam niet nodig.

He can make his own spears and axes.

Hij kan zijn eigen speren en bijlen maken.

Well no, because if you think about it,

Nou nee, want als je erover nadenkt,

if Oz makes two spears and Adam make two axes,

als Oz twee speren maakt en Adam twee bijlen,

and then they trade,

en ze ruilen ze,

then they will each have saved an hour of work.

dan zullen ze elk een uurtje werk hebben uitgespaard.

And the more they do this, the more true it's going to be,

En hoe meer ze dit doen, des te meer gaan ze winnen.

because the more they do this, the better Adam is going to get at making axes

Want hoe meer ze dit doen, des te beter wordt Adam in het maken van bijlen,

and the better Oz is going to get at making spears.

en Oz in het maken van speren.

So the gains from trade are only going to grow.

Dus de winsten uit de handel gaan alleen maar toenemen.

And this is one of the beauties of exchange,

En het is een van de leukere gevolgen van de uitwisseling,

is it actually creates the momentum

dat ze eigenlijk de drijfveer creëert

for more specialization,

voor meer specialisatie,

which creates the momentum for more exchange and so on.

wat weer leidt naar meer uitwisseling en zo verder.

Adam and Oz both saved an hour of time.

Adam en Oz spaarden beiden een uur tijd uit.

That is prosperity, the saving of time

Dat is welvaart, de besparing van tijd

in satisfying your needs.

om te voldoen aan je behoeften.

Ask yourself how long you would have to work

Vraag jezelf eens af hoe lang je zou moeten werken

to provide for yourself

om voor jezelf

an hour of reading light this evening to read a book by.

één uur licht voor het lezen van een boek te verdienen.

If you had to start from scratch, let's say you go out into the countryside.

Als je bijvoorbeeld moest beginnen met naar het platteland te gaan.

You find a sheep. You kill it. You get the fat out of it.

Een schaap te zoeken. Het te doden. Daar het vet uit te halen.

You render it down. You make a candle, etc. etc.

Je braadt het uit. Je maakt een kaars, enz. enz.

How long is it going to take you? Quite a long time.

Hoe lang gaat dat duren? Een behoorlijk lange tijd.

How long do you actually have to work

Hoe lang moet je eigenlijk werken

to earn an hour of reading light

om één uur leeslicht te verdienen

if you're on the average wage in Britain today?

aan het gemiddelde loon in Groot-Brittannië vandaag?

And the answer is about half a second.

En het antwoord is ongeveer een halve seconde.

Back in 1950,

Terug in 1950,

you would have had to work for eight seconds on the average wage

zou je acht seconden hebben moeten werken aan het gemiddelde loon

to acquire that much light.

om zoveel licht te krijgen.

And that's seven and a half seconds of prosperity that you've gained

Dat is dus zeven en een halve seconde van toegenomen welvaart

since 1950, as it were,

sinds 1950, als het ware.

because that's seven and a half seconds in which you can do something else,

Want dat is zeven en een halve seconde waarin je iets anders kan gaan doen.

or you can acquire another good or service.

Of je een ander goed of dienst kant aanschaffen.

And back in 1880,

En weer terug in 1880,

it would have been 15 minutes

kostte het 15 minuten om

to earn that amount of light on the average wage.

die hoeveelheid licht te verdienen aan het gemiddelde loon.

Back in 1800,

Terug in 1800,

you'd have had to work six hours

had je zes uur moeten werken

to earn a candle that could burn for an hour.

om een kaars één uur te laten branden.

In other words, the average person on the average wage

Met andere woorden, de gemiddelde persoon op het gemiddelde loon

could not afford a candle in 1800.

kon zich in 1800 geen een kaars veroorloven.

Go back to this image of the axe and the mouse,

Ga terug naar deze afbeelding van de bijl en de muis,

and ask yourself: "Who made them and for who?"

en vraag jezelf af: "Wie heeft hen gemaakt en voor wie?"

The stone axe was made by someone for himself.

De stenen bijl is door iemand voor zichzelf gemaakt.

It was self-sufficiency.

Het was zelfvoorziening.

We call that poverty these days.

Nu noemen we dat armoede.

But the object on the right

Maar het object rechts

was made for me by other people.

is voor mij door andere mensen gemaakt.

How many other people?

Hoeveel andere mensen?

Tens? Hundreds? Thousands?

Tientallen? Honderden? Duizenden?

You know, I think it's probably millions.

Weet je, ik denk dat het er waarschijnlijk miljoenen zijn.

Because you've got to include the man who grew the coffee,

Omdat je ook de man die de koffie teelde,

which was brewed for the man who was on the oil rig,

die werd gebrouwen voor de man die op het olieplatform,

who was drilling for oil, which was going to be made into the plastic, etc.

naar olie boorde; olie, die zou worden verwerkt tot plastic, enz.

They were all working for me,

Ze waren allemaal voor mij aan het werk,

to make a mouse for me.

om voor mij een muis te maken .

And that's the way society works.

En dat is de manier waarop de maatschappij werkt.

That's what we've achieved as a species.

Dat is wat we hebben bereikt als soort.

In the old days, if you were rich,

In de oude dagen, als je rijk was,

you literally had people working for you.

had je letterlijk mensen die werkzaam waren voor jou.

That's how you got to be rich; you employed them.

Zo werd je rijk, door hen te gebruiken.

Louis XIV had a lot of people working for him.

Lodewijk XIV had een heleboel mensen die voor hem werkten.

They made his silly outfits, like this,

Om onnozele outfits, zoals deze, te maken.

(Laughter)

(Gelach)

and they did his silly hairstyles, or whatever.

En zij verzorgden zijn domme kapsels, of wat dan ook.

He had 498 people

Hij had 498 mensen

to prepare his dinner every night.

om elke avond zijn eten te bereiden.

But a modern tourist going around the palace of Versailles

Maar een moderne toerist die het paleis van Versailles

and looking at Louis XIV's pictures,

en foto's van Lodewijk XIV gaat bekijken,

he has 498 people doing his dinner tonight too.

heeft ook 498 mensen die zich om zijn diner vanavond bekommeren.

They're in bistros and cafes and restaurants

Ze zitten in de bistro's, cafés, restaurants

and shops all over Paris,

en winkels van Parijs.

and they're all ready to serve you at an hour's notice with an excellent meal

En ze staan allemaal klaar om je terstond een uitstekende maaltijd op te dienen

that's probably got higher quality

waarschijnlijk van een hogere kwaliteit

than Louis XIV even had.

dan zelfs die van Lodewijk XIV.

And that's what we've done, because we're all working for each other.

En dat is wat we hebben bereikt, omdat we allemaal werken voor elkaar.

We're able to draw upon specialization and exchange

We kunnen een beroep doen op specialisatie en uitwisseling

to raise each other's living standards.

om elkaars levensstandaard te verhogen.

Now, you do get other animals working for each other too.

Nu zijn er ook andere dieren die voor elkaar werken.

Ants are a classic example; workers work for queens and queens work for workers.

Mieren zijn een klassiek voorbeeld; werkers werken voor koninginnen en koninginnen werken voor de werkers.

But there's a big difference,

Maar er is een groot verschil,

which is that it only happens within the colony.

omdat het alleen gebeurt binnen de kolonie.

There's no working for each other across the colonies.

Er wordt niet voor elkaar gewerkt tussen de koloniën.

And the reason for that is because there's a reproductive division of labor.

En de reden daarvoor is de reproductieve taakverdeling.

That is to say, they specialize with respect to reproduction.

Dat wil zeggen, zij specialiseren met betrekking tot de voortplanting.

The queen does it all.

De koningin doet het allemaal.

In our species, we don't like doing that.

In onze soort houden we daar niet zo van.

It's the one thing we insist on doing for ourselves, is reproduction.

Het enige waarop we aandringen om het voor onszelf te doen is de voortplanting.

(Laughter)

(Gelach)

Even in England, we don't leave reproduction to the Queen.

Zelfs in Engeland laten we dat niet over aan de Koningin.

(Applause)

(Applaus)

So when did this habit start?

Wanneer is deze gewoonte van uitwisselen begonnen?

And how long has it been going on? And what does it mean?

En hoe lang gaat dat al door? En wat betekent het?

Well, I think, probably, the oldest version of this

Nou, ik denk, waarschijnlijk de oudste versie ervan

is probably the sexual division of labor.

waarschijnlijk de seksuele arbeidsverdeling is.

But I've got no evidence for that.

Maar ik heb daar geen aanwijzingen voor.

It just looks like the first thing we did

Het lijkt net alsof het eerste wat we deden

was work male for female and female for male.

het werken van mannen voor vrouwen en vice versa was.

In all hunter-gatherer societies today,

In alle jager-verzamelaarssamenlevingen van vandaag,

there's a foraging division of labor

bestaat er een foerageer arbeidsverdeling

between, on the whole, hunting males and gathering females.

in meestal de jacht door mannen en het verzamelen door vrouwen.

It isn't always quite that simple,

Het is niet altijd zo eenvoudig.

but there's a distinction between

Maar er is een onderscheid tussen

specialized roles for males and females.

gespecialiseerde rolverdeling tussen mannen en vrouwen.

And the beauty of this system

En het mooie van dit systeem

is that it benefits both sides.

is dat het beide kanten voordelen biedt.

The woman knows

De vrouw weet

that, in the Hadzas' case here --

dat, in geval van de Hadzas hier -

digging roots to share with men in exchange for meat --

wortels opgraven en met mannen ruilen voor vlees -

she knows that all she has to do to get access to protein

ze weet, dat alles wat ze moet doen om toegang te krijgen tot eiwitten

is to dig some extra roots and trade them for meat.

is wat extra wortels opgraven en ze te ruilen voor wat vlees.

And she doesn't have to go on an exhausting hunt

En ze hoeft niet op een vermoeiende jacht te gaan

and try and kill a warthog.

om een wrattenzwijn proberen te doden.

And the man knows that he doesn't have to do any digging

En de man weet, dat hij niet hoeft te graven

to get roots.

om wat wortels te krijgen.

All he has to do is make sure that when he kills a warthog

Het enige wat hij moet doen is ervoor te zorgen dat wanneer hij een wrattenzwijn doodt

it's big enough to share some.

het groot is genoeg om wat uit te delen.

And so both sides raise each other's standards of living

En dus verhogen beide zijden elkaars levensstandaard

through the sexual division of labor.

door middel van de seksuele arbeidsverdeling.

When did this happen? We don't know, but it's possible

Wanneer is dit gebeurd? We weten het niet, maar het is mogelijk

that Neanderthals didn't do this.

dat de Neanderthalers het niet deden.

They were a highly cooperative species.

Ze waren een zeer coöperatieve soort.

They were a highly intelligent species.

Ze waren een zeer intelligente soort.

Their brains on average, by the end, were bigger than yours and mine

Hun hersenen waren uiteindelijk gemiddeld groter

in this room today.

dan de jouwe en de mijne.

They were imaginative. They buried their dead.

Ze waren fantasierijk. Zij begroeven hun doden.

They had language, probably,

Ze hadden waarschijnlijk taal,

because we know they had the FOXP2 gene of the same kind as us,

omdat we weten dat hun FOXP2-gen van dezelfde aard als het onze,

which was discovered here in Oxford.

dat hier in Oxford werd ontdekt.

And so it looks like they probably had linguistic skills.

En ze hadden waarschijnlijk taalkundige vaardigheden.

They were brilliant people. I'm not dissing the Neanderthals.

Het waren briljante mensen. Ik wil niet afgeven op de Neanderthalers.

But there's no evidence

Maar er is geen bewijs

of a sexual division of labor.

van een seksuele arbeidsverdeling.

There's no evidence of gathering behavior by females.

Er is geen bewijs voor verzamelgedrag bij de vrouwen.

It looks like the females were cooperative hunters with the men.

Het lijkt erop dat de vrouwen samen met de mannen jaagden.

And the other thing there's no evidence for

En het andere waarvoor er geen bewijs is

is exchange between groups,

is de uitwisseling tussen groepen.

because the objects that you find in Neanderthal remains,

Omdat de objecten die je kunt vinden bij Neanderthalerresten

the tools they made,

hun werktuigen

are always made from local materials.

altijd gemaakt zijn van lokale materialen.

For example, in the Caucasus

Bijvoorbeeld, in de Kaukasus

there's a site where you find local Neanderthal tools.

is er een site waar je lokale Neanderthal werktuigen kan vinden.

They're always made from local chert.

Ze zijn altijd gemaakt van lokale vuursteen.

In the same valley there are modern human remains

In dezelfde vallei zijn er ook resten van moderne mensen

from about the same date, 30,000 years ago,

van ongeveer dezelfde datum, 30.000 jaar geleden.

and some of those are from local chert,

En sommige van deze zijn gemaakt van lokale vuursteen,

but more -- but many of them are made

maar wat meer is - velen zijn gemaakt

from obsidian from a long way away.

uit obsidiaan van ver daarvandaan.

And when human beings began

En het feit dat mensen

moving objects around like this,

objecten als dit begonnen rond te dragen,

it was evidence that they were exchanging between groups.

is een bewijs voor uitwisseling tussen groepen.

Trade is 10 times as old as farming.

Handel is 10 keer zo oud als de landbouw.

People forget that. People think of trade as a modern thing.

Mensen vergeten dat. Mensen denken dat handel iets moderns is.

Exchange between groups has been going on

Uitwisseling tussen groepen gebeurt al

for a hundred thousand years.

zo'n een honderdduizend jaar.

And the earliest evidence for it crops up

En de eerste bewijzen ervoor vinden we

somewhere between 80 and 120,000 years ago in Africa,

ergens tussen 80 en 120.000 jaar geleden in Afrika,

when you see obsidian and jasper and other things

als je ziet hoe obsidiaan, jaspis en andere materialen

moving long distances in Ethiopia.

over lange afstanden in Ethiopië worden verplaatst.

You also see seashells --

Je ziet ook schelpen -

as discovered by a team here in Oxford --

zoals ontdekt door een team hier in Oxford -

moving 125 miles inland

200 kilometer naar het binnenland

from the Mediterranean in Algeria.

van de Middellandse Zee in Algerije verplaatst worden.

And that's evidence that people

En dat is bewijs dat mensen

have started exchanging between groups.

zijn begonnen met de uitwisseling tussen groepen.

And that will have led to specialization.

En dat zal hebben geleid tot specialisatie.

How do you know that long-distance movement

Hoe weet je nu dat dit langeafstandverkeer

means trade rather than migration?

nu kwam door handelsverkeer in plaats van door migratie?

Well, you look at modern hunter gatherers like aboriginals,

Nou, kijk naar moderne jagers-verzamelaars, zoals aboriginals,

who quarried for stone axes at a place called Mount Isa,

die naar stenen voor bijlen groeven op een plaats genaamd Mt. Isa,

which was a quarry owned by the Kalkadoon tribe.

dat is een steengroeve in handen van de Kalkadoonstam.

They traded them with their neighbors

Ze ruilden ze met hun buren

for things like stingray barbs,

voor dingen als stekelrog weerhaken.

and the consequence was that stone axes

En het gevolg was dat de stenen bijlen

ended up over a large part of Australia.

uiteindelijk over een groot deel van Australië verspreid werden.

So long-distance movement of tools

Dus langeafstandverkeer van werktuigen

is a sign of trade, not migration.

is een teken van handel, niet van migratie.

What happens when you cut people off from exchange,

Wat gebeurt er als je mensen afsnijdt van de uitwisseling,

from the ability to exchange and specialize?

van de mogelijkheid om uit te wisselen en zich te specialiseren?

And the answer is that

En het antwoord is dat,

not only do you slow down technological progress,

je niet alleen de technologische vooruitgang vertraagt,

you can actually throw it into reverse.

eigenlijk gooi je hem in de achteruit.

An example is Tasmania.

Een voorbeeld is Tasmanië.

When the sea level rose and Tasmania became an island 10,000 years ago,

Toen de zeespiegel steeg en Tasmanië 10.000 jaar geleden een eiland werd,

the people on it not only experienced

ondervonden de mensen daar niet alleen

slower progress than people on the mainland,

langzamere groei dan de mensen op het vasteland,

they actually experienced regress.

zij boorden daadwerkelijk achteruit.

They gave up the ability to make stone tools

Ze verloren de vaardigheid om benen werktuigen te maken

and fishing equipment and clothing

alsook visgerei en kleding

because the population of about 4,000 people

omdat de populatie van ongeveer 4.000 mensen

was simply not large enough

gewoon niet groot genoeg was

to maintain the specialized skills

om de gespecialiseerde vaardigheden te behouden,

necessary to keep the technology they had.

die nodig zijn om de technologie die ze hadden te kunnen bewaren.

It's as if the people in this room were plonked on a desert island.

Het is alsof de mensen in deze zaal zouden worden neergepoot op een onbewoond eiland.

How many of the things in our pockets

Hoeveel van de dingen in onze zakken

could we continue to make after 10,000 years?

zouden we na 10.000 jaar nog kunnen maken?

It didn't happen in Tierra del Fuego --

Het gebeurde niet in Tierra del Fuego -

similar island, similar people.

een soortgelijk eiland met soortgelijke mensen.

The reason: because Tierra del Fuego

De reden is dat Tierra del Fuego

is separated from South America by a much narrower straight,

van Zuid-Amerika gescheiden is door een veel nauwere zee-engte.

and there was trading contact across that straight

En er waren handelscontacten over die engte

throughout 10,000 years.

gedurende de laatste 10.000 jaar.

The Tasmanians were isolated.

De Tasmaniërs waren geïsoleerd.

Go back to this image again

Bekijk deze afbeelding opnieuw

and ask yourself, not only who made it and for who,

en vraag jezelf eens af, niet alleen wie deze dingen heeft gemaakt en voor wie,

but who knew how to make it.

maar ook wie wist hoe ze te maken.

In the case of the stone axe, the man who made it knew how to make it.

In het geval van de stenen bijl wist de man die ze maakte ook hoe hij ze moest maken.

But who knows how to make a computer mouse?

Maar wie weet hoe je een computermuis maakt?

Nobody, literally nobody.

Niemand, letterlijk niemand.

There is nobody on the planet who knows how to make a computer mouse.

Er is niemand op de planeet die weet hoe je een computermuis maakt.

I mean this quite seriously.

Ik bedoel dit heel serieus.

The president of the computer mouse company doesn't know.

De voorzitter van het computermuisbedrijf weet het niet.

He just knows how to run a company.

Hij weet precies hoe je een bedrijf moet runnen.

The person on the assembly line doesn't know

De persoon aan de assemblagelijn weet het ook niet

because he doesn't know how to drill an oil well

omdat hij niet weet hoe je een olieput moet boren om

to get oil out to make plastic, and so on.

de olie eruit te halen om plastic te maken, en zo verder.

We all know little bits, but none of us knows the whole.

We weten allemaal kleine stukjes, maar niemand van ons kent het geheel.

I am of course quoting from a famous essay

Natuurlijk citeer ik uit een beroemd essay

by Leonard Read, the economist in the 1950s,

van Leonard Reed, die econoom uit de jaren 1950,

called "I, Pencil"

"Ik, Potlood" genaamd

in which he wrote about how a pencil came to be made,

waarin hij schreef over hoe een potlood werd gemaakt,

and how nobody knows even how to make a pencil,

en hoe niemand nog weet hoe je een potlood maakt,

because the people who assemble it don't know how to mine graphite,

omdat de mensen die ze monteren niet weten hoe grafiet te ontginnen.

and they don't know how to fell trees and that kind of thing.

Of niet weten niet hoe bomen te vellen en dat soort dingen.

And what we've done in human society,

En wat we gedaan hebben in de menselijke samenleving,

through exchange and specialization,

door middel van uitwisseling en specialisatie,

is we've created

is dat we erin geslaagd zijn om

the ability to do things that we don't even understand.

dingen te doen die wij niet eens begrijpen.

It's not the same with language.

Het is niet hetzelfde met taal.

With language we have to transfer ideas

Met taal brengen we ideeën over

that we understand with each other.

zodat we elkaar begrijpen.

But with technology,

Maar met technologie,

we can actually do things that are beyond our capabilities.

kunnen we dingen doen die eigenlijk onze mogelijkheden overstijgen.

We've gone beyond the capacity of the human mind

We hebben in buitengewone mate

to an extraordinary degree.

de capaciteit van de menselijke geest voorbijgestoken.

And by the way,

En terzijde,

that's one of the reasons that I'm not interested

dat is een van de redenen dat ik niet geïnteresseerd ben

in the debate about I.Q.,

in het debat over IQ,

about whether some groups have higher I.Q.s than other groups.

over de vraag of sommige groepen een hoger IQ hebben dan andere.

It's completely irrelevant.

Het is volstrekt irrelevant.

What's relevant to a society

Wat relevant is voor een samenleving

is how well people are communicating their ideas,

is hoe goed mensen erin slagen hun ideeën te communiceren,

and how well they're cooperating,

en hoe goed ze samenwerken,

not how clever the individuals are.

niet hoe slim elk individu is.

So we've created something called the collective brain.

We hebben iets gemaakt dat we het collectieve brein noemen.

We're just the nodes in the network.

We zijn slechts knooppunten in dat netwerk.

We're the neurons in this brain.

We zijn de neuronen van dit brein.

It's the interchange of ideas,

Het is de uitwisseling van ideeën,

the meeting and mating of ideas between them,

de onderlinge ontmoeting en de paring van ideeën,

that is causing technological progress,

die de oorzaak is van technologische vooruitgang,

incrementally, bit by bit.

stapsgewijs, beetje bij beetje.

However, bad things happen.

Slechte dingen gebeuren echter ook.

And in the future, as we go forward,

En in de toekomst, als we verdergaan,

we will, of course, experience terrible things.

zullen we natuurlijk vreselijke dingen meemaken.

There will be wars; there will be depressions;

Er zullen oorlogen, depressies,

there will be natural disasters.

natuurrampen gebeuren.

Awful things will happen in this century, I'm absolutely sure.

Afschuwelijke dingen zullen in deze eeuw gebeuren, daar ben ik absoluut zeker van.

But I'm also sure that, because of the connections people are making,

Maar, omdat mensen contacten leggen

and the ability of ideas

en ook door het vermogen van ideeën

to meet and to mate

om samen te komen en te combineren

as never before,

als nooit tevoren,

I'm also sure

ben ik er ook zeker van

that technology will advance,

dat de technologie,

and therefore living standards will advance.

en dus ook de levensstandaard, zullen vooruitgaan.

Because through the cloud,

Omdat door de 'cloud',

through crowd sourcing,

door middel van 'crowd sourcing',

through the bottom-up world that we've created,

via de wereld-van-onder-af die we hebben gecreërd,

where not just the elites but everybody

waar niet alleen de elite, maar iedereen

is able to have their ideas

in staat is om ideeën te hebben

and make them meet and mate,

en ze samen te brengen en elkaar te bevruchten,

we are surely accelerating the rate of innovation.

versnellen we zeker de mate van vernieuwing.

Thank you.

Dank u.

(Applause)

(Applaus)