The clues to a great story | Andrew Stanton | TED

Vertaald door: Wouter Valvekens Nagekeken door: Els De Keyser

A tourist is backpacking

Een toerist is op reis met de rugzak

through the highlands of Scotland,

door het hoogland van Schotland,

and he stops at a pub to get a drink.

en hij stopt bij een café om iets te drinken.

And the only people in there is a bartender

De enige aanwezigen zijn een barman

and an old man nursing a beer.

en een oude man die een biertje drinkt.

And he orders a pint, and they sit in silence for a while.

Hij bestelt een glas bier, en ze zitten daar even te zwijgen.

And suddenly the old man turns to him and goes,

Opeens draait de oude man zich naar hem en zegt:

"You see this bar?

"Zie je dit café?

I built this bar with my bare hands

Ik heb het gebouwd met mijn blote handen

from the finest wood in the county.

met het beste hout dat er is.

Gave it more love and care than my own child.

Ik heb het meer liefde en zorg gegeven dan mijn eigen kind.

But do they call me MacGregor the bar builder? No."

Maar noemen ze mij MacGregor de cafébouwer? Nee."

Points out the window.

Hij wijst uit het raam.

"You see that stone wall out there?

"Zie je die stenen muur daar?

I built that stone wall with my bare hands.

Ik heb die stenen muur met mijn blote handen gebouwd.

Found every stone, placed them just so through the rain and the cold.

Ik heb elke steen gezocht, en plaatste ze bij regen en koude.

But do they call me MacGregor the stone wall builder? No."

Maar noemen ze mij MacGregor de stenenmuurbouwer? Nee."

Points out the window.

Hij wijst uit het raam.

"You see that pier on the lake out there?

"Zie je die steiger bij het meer daar?

I built that pier with my bare hands.

Ik heb die steiger met mijn blote handen gebouwd.

Drove the pilings against the tide of the sand, plank by plank.

Ik heb het paalwerk in het zand geplaatst, tegen het tij, plank voor plank.

But do they call me MacGregor the pier builder? No.

Maar noemen ze mij MacGregor de steigerbouwer? Nee.

But you fuck one goat ... "

Maar je naait één geit ... "

(Laughter)

(Gelach)

Storytelling --

Verhalen vertellen --

(Laughter)

(Gelach)

is joke telling.

is moppen vertellen.

It's knowing your punchline,

Je moet de clou kennen,

your ending,

je einde,

knowing that everything you're saying, from the first sentence to the last,

weten dat alles wat je zegt, van de eerste tot de laatste zin

is leading to a singular goal,

leidt naar één doel,

and ideally confirming some truth

en ons een waarheid vertelt

that deepens our understandings

die ons begrip vergroot

of who we are as human beings.

van wie we zijn als menselijke wezens.

We all love stories.

We houden allemaal van verhalen.

We're born for them.

We zijn ervoor gemaakt.

Stories affirm who we are.

Verhalen bevestigen ons wie we zijn.

We all want affirmations that our lives have meaning.

We willen allemaal bevestiging dat ons leven zin heeft.

And nothing does a greater affirmation

En niets geeft een betere bevestiging

than when we connect through stories.

dan wanneer we verbinding maken met verhalen.

It can cross the barriers of time,

Het kan de grenzen van tijd overschrijden,

past, present and future,

verleden, heden en toekomst,

and allow us to experience

en laat ons toe om de gelijkenissen

the similarities between ourselves

tussen ons te ondervinden

and through others, real and imagined.

via anderen, echt en ingebeeld.

The children's television host Mr. Rogers

Mr. Rogers, de presentator van het kinderprogramma,

always carried in his wallet

had altijd een uitspraak

a quote from a social worker

van een maatschappelijk werker in zijn portefeuille

that said, "Frankly, there isn't anyone you couldn't learn to love

die zei: "Eerlijk, er is niemand die je niet zou kunnen leren liefhebben

once you've heard their story."

zodra je hun verhaal hebt gehoord."

And the way I like to interpret that

De manier waarop ik dat graag interpreteer,

is probably the greatest story commandment,

is waarschijnlijk het beste verhaalgebod:

which is "Make me care" --

"Zorg dat ik erom geef" --

please, emotionally,

alsjeblieft, emotioneel,

intellectually, aesthetically,

intellectueel, esthetisch,

just make me care.

zorg gewoon dat ik erom geef.

We all know what it's like to not care.

We weten allemaal hoe het is om er niet om te geven.

You've gone through hundreds of TV channels,

Je hebt al naar honderden kanalen gezapt,

just switching channel after channel,

gewoon zappen van kanaal naar kanaal,

and then suddenly you actually stop on one.

en opeens stop je bij een programma.

It's already halfway over,

Het is al over de helft,

but something's caught you and you're drawn in and you care.

maar iets heeft je gepakt, je bent erin getrokken en je geeft erom.

That's not by chance,

Dat is niet toevallig,

that's by design.

het is met opzet.

So it got me thinking, what if I told you my history was story,

Dus dacht ik: als ik nu eens vertelde dat mijn geschiedenis een verhaal was,

how I was born for it,

hoe ik ervoor gemaakt was,

how I learned along the way this subject matter?

hoe ik geleidelijk dit onderwerp heb geleerd?

And to make it more interesting,

Om het interessanter te maken,

we'll start from the ending

zullen we bij het einde starten

and we'll go to the beginning.

en geleidelijk naar het begin gaan.

And so if I were going to give you the ending of this story,

Als ik jullie het einde van het verhaal zou geven,

it would go something like this:

zou het dit zijn:

And that's what ultimately led me

"Dat is wat uiteindelijk leidde tot

to speaking to you here at TED

hier voor jullie spreken op TED

about story.

over verhalen."

And the most current story lesson that I've had

De meest recente verhaalles die ik gehad heb,

was completing the film I've just done

was de afwerking van de film die ik juist gemaakt heb,

this year in 2012.

in 2012.

The film is "John Carter." It's based on a book called "The Princess of Mars,"

De film heet "John Carter", gebaseerd op het boek "De prinses van Mars,"

which was written by Edgar Rice Burroughs.

dat geschreven is door Edgar Rice Burroughs.

And Edgar Rice Burroughs actually put himself

Burroughs plaatste zichzelf

as a character inside this movie, and as the narrator.

in deze film als een personage, en als verteller.

And he's summoned by his rich uncle, John Carter, to his mansion

Hij werd opgeroepen door zijn rijke oom, John Carter, naar zijn landhuis

with a telegram saying, "See me at once."

met een telegram dat zei: "Kom nu naar me toe."

But once he gets there,

Maar als hij daar aankomt,

he's found out that his uncle has mysteriously passed away

komt hij te weten dat zijn oom mysterieus is overleden

and been entombed in a mausoleum on the property.

en begraven was in een praalgraf op het domein.

(Video) Butler: You won't find a keyhole.

(Video) Butler: Je zal geen sleutelgat vinden.

Thing only opens from the inside.

De deur opent aan de binnenzijde.

He insisted,

Hij stond erop,

no embalming, no open coffin,

geen balseming, geen open kist,

no funeral.

geen begrafenis.

You don't acquire the kind of wealth your uncle commanded

Rijkdom zoals die van je oom kan je niet verwerven

by being like the rest of us, huh?

door zoals wij allemaal te zijn, he?

Come, let's go inside.

Laten we binnengaan.

AS: What this scene is doing, and it did in the book,

AS: Wat deze scene doet, ook in het boek,

is it's fundamentally making a promise.

is fundamenteel een belofte doen.

It's making a promise to you

Het doet een belofte aan jou

that this story will lead somewhere that's worth your time.

dat dit verhaal je zal leiden naar een plaats die je tijd waard is.

And that's what all good stories should do at the beginning, is they should give you a promise.

Wat alle goeie verhalen in het begin moeten doen, is een belofte maken.

You could do it an infinite amount of ways.

Je kan het op oneindig veel manieren doen.

Sometimes it's as simple as "Once upon a time ... "

Soms is het zo eenvoudig als "Er was eens ... "

These Carter books always had Edgar Rice Burroughs as a narrator in it.

Deze Carter-boeken hadden altijd Edgar Rice Burroughs als verteller.

And I always thought it was such a fantastic device.

Ik vond dat altijd een fantastisch idee.

It's like a guy inviting you around the campfire,

Het lijkt op een man die je uitnodigt bij het kampvuur,

or somebody in a bar saying, "Here, let me tell you a story.

of iemand die in een café zegt: "Laat me je iets vertellen.

It didn't happen to me, it happened to somebody else,

Ik maakte het niet mee, maar iemand anders,

but it's going to be worth your time."

maar het is je tijd waard."

A well told promise

Een goed vertelde belofte

is like a pebble being pulled back in a slingshot

is zoals een kiezel die in een katapult wordt getrokken

and propels you forward through the story

en je vooruitslingert door het verhaal

to the end.

naar het einde.

In 2008,

In 2008

I pushed all the theories that I had on story at the time

bracht ik alle theorieën die ik toen over vertellen had,

to the limits of my understanding on this project.

tot het uiterste van mijn kennis bij dit project.

(Video) (Mechanical Sounds)

(Video) (Mechanische geluiden)

♫ And that is all ♫

♫ En dat is alles ♫

♫ that love's about ♫

♫ waarover liefde gaat ♫

♫ And we'll recall ♫

♫ En we zullen het merken ♫

♫ when time runs out ♫

♫ wanneer de tijd om is ♫

♫ That it only ♫

♫ Dat het alleen ♫

(Laughter)

(Gelach)

AS: Storytelling without dialogue.

AS: Vertellen zonder dialoog.

It's the purest form of cinematic storytelling.

Het is de puurste vorm van filmisch vertellen.

It's the most inclusive approach you can take.

Het is de meest inclusieve benadering die je kan kiezen.

It confirmed something I really had a hunch on,

Het bevestigde iets dat ik al heel lang op aanvoelde,

is that the audience

namelijk dat het publiek

actually wants to work for their meal.

wil werken voor zijn eten.

They just don't want to know that they're doing that.

Ze willen gewoon niet weten dat ze dat doen.

That's your job as a storyteller,

Je werk van verteller

is to hide the fact

is het verbergen van het feit

that you're making them work for their meal.

dat je hen doet werken voor hun eten.

We're born problem solvers.

We zijn geboren probleemoplossers.

We're compelled to deduce

We zijn gemaakt om af te leiden

and to deduct,

en te onderzoeken,

because that's what we do in real life.

want dat is wat we in het echte leven doen.

It's this well-organized absence of information

Het is dit goedgeorganiseerde gebrek aan informatie

that draws us in.

dat ons aantrekt.

There's a reason that we're all attracted to an infant or a puppy.

Er is een reden waarom we allemaal houden van kinderen of puppy's.

It's not just that they're damn cute;

Niet alleen omdat ze verdomd schattig zijn,

it's because they can't completely express

maar omdat ze niet volledig kunnen uitdrukken

what they're thinking and what their intentions are.

wat ze denken en wat hun bedoelingen zijn.

And it's like a magnet.

Het lijkt op een magneet.

We can't stop ourselves

We kunnen de drang niet weerstaan

from wanting to complete the sentence and fill it in.

om de zin af te maken en in te vullen.

I first started

Ik begon deze manier van vertellen

really understanding this storytelling device

pas echt te begrijpen

when I was writing with Bob Peterson on "Finding Nemo."

toen ik met Bob Peterson "Finding Nemo" schreef.

And we would call this the unifying theory of two plus two.

We noemden dit de eengemaakte theorie van 2+2.

Make the audience put things together.

Laat het publiek dingen bij elkaar brengen.

Don't give them four,

Geef hen niet 4

give them two plus two.

maar geef hen 2+2.

The elements you provide and the order you place them in

De elementen die je voorziet en de volgorde waarin je ze plaatst

is crucial to whether you succeed or fail at engaging the audience.

zijn beslissend voor slagen of mislukken in het verbinden van het publiek.

Editors and screenwriters have known this all along.

Redacteurs en scenarioschrijvers wisten dit al lang.

It's the invisible application

Het is een onzichtbare toepassing

that holds our attention to story.

die onze aandacht voor verhalen vasthoudt.

I don't mean to make it sound

Mijn bedoeling is niet om het

like this is an actual exact science, it's not.

te laten klinken alsof het een exacte wetenschap is, want dat is het niet.

That's what's so special about stories,

Dat is er zo speciaal aan verhalen,

they're not a widget, they aren't exact.

het zijn geen gadgets, ze zijn niet exact.

Stories are inevitable, if they're good,

Verhalen zijn onvermijdelijk, als ze goed zijn,

but they're not predictable.

maar niet voorspelbaar.

I took a seminar in this year

Ik volgde een cursus dit jaar

with an acting teacher named Judith Weston.

bij acteerdocent Judith Weston.

And I learned a key insight to character.

Ik heb iets belangrijks over personages geleerd.

She believed that all well-drawn characters

Ze geloofde dat alle goedgetekende personages

have a spine.

een ruggengraat hebben.

And the idea is that the character has an inner motor,

Het idee is dat het personage een innerlijke motor heeft,

a dominant, unconscious goal that they're striving for,

een dominant, onbewust doel waar ze naar streven,

an itch that they can't scratch.

jeuk waar ze niet aan kunnen krabben.

She gave a wonderful example of Michael Corleone,

Ze gaf een fantastisch voorbeeld van Michael Corleone,

Al Pacino's character in "The Godfather,"

Al Pacino's personage in "The Godfather".

and that probably his spine

Zijn ruggengraat was waarschijnlijk

was to please his father.

om zijn vader te behagen.

And it's something that always drove all his choices.

Het is iets dat zijn keuzes altijd bepaald had.

Even after his father died,

Na de dood van zijn vader

he was still trying to scratch that itch.

probeerde hij nog steeds de jeuk te krabben.

I took to this like a duck to water.

Ik fixeerde me hierop zoals een eend op water.

Wall-E's was to find the beauty.

Die van Wall-E was om de schoonheid te vinden.

Marlin's, the father in "Finding Nemo,"

Die van Marlin, de vader in "Finding Nemo",

was to prevent harm.

was om schade tegen te gaan.

And Woody's was to do what was best for his child.

Die van Woody was om te doen wat het beste was voor zijn kind.

And these spines don't always drive you to make the best choices.

Deze ruggengraten laten je niet altijd de beste keuzes maken.

Sometimes you can make some horrible choices with them.

Soms maak je er heel slechte keuzes door.

I'm really blessed to be a parent,

Ik heb het geluk dat ik kinderen heb.

and watching my children grow, I really firmly believe

Door te kijken hoe mijn kinderen opgroeien, geloof ik er sterk in

that you're born with a temperament and you're wired a certain way,

dat je geboren bent met temperament, dat je geprogrammeerd bent,

and you don't have any say about it,

dat je er geen vat op hebt,

and there's no changing it.

dat er niets aan te veranderen is.

All you can do is learn to recognize it

Al wat je kan doen, is het leren herkennen

and own it.

en het bezitten.

And some of us are born with temperaments that are positive,

Sommigen zijn geboren met positief temperament,

some are negative.

sommigen met negatief temperament.

But a major threshold is passed

Maar een belangrijke grens is overschreden

when you mature enough

wanneer je volwassen genoeg bent

to acknowledge what drives you

om te weten te komen wat je vooruitstuwt

and to take the wheel and steer it.

en het stuur te nemen en het te besturen.

As parents, you're always learning who your children are.

Als ouders leer je altijd wie je kinderen zijn.

They're learning who they are.

Zij leren wie ze zijn.

And you're still learning who you are.

Je bent nog steeds aan het leren wie je zelf bent.

So we're all learning all the time.

We zijn allemaal de hele tijd aan het leren.

And that's why change is fundamental in story.

Dat is waarom verandering fundamenteel is in verhalen.

If things go static, stories die,

Als dingen statisch worden, gaan verhalen ten onder,

because life is never static.

omdat het leven nooit statisch is.

In 1998,

In 1998

I had finished writing "Toy Story" and "A Bug's Life"

was ik klaar met het schrijven van "Toy Story" en "A Bug's Life"

and I was completely hooked on screenwriting.

en ik was volledig in de ban van het scenarioschrijven.

So I wanted to become much better at it and learn anything I could.

Ik wilde er veel beter in worden en leerde alles wat ik kon.

So I researched everything I possibly could.

Ik onderzocht alles wat mogelijk was.

And I finally came across this fantastic quote

Eindelijk kwam ik deze fantastische uitspraak tegen

by a British playwright, William Archer:

van een Britse toneelschrijver, William Archer:

"Drama is anticipation

"Drama is voorgevoel

mingled with uncertainty."

vermengd met onzekerheid."

It's an incredibly insightful definition.

Het is een definitie met ongelooflijk veel inzicht.

When you're telling a story,

Wanneer je een verhaal vertelt,

have you constructed anticipation?

heb je dan een voorgevoel opgebouwd?

In the short-term, have you made me want to know

In het kort, heb je gezorgd dat ik wil weten

what will happen next?

wat er verder zal gebeuren?

But more importantly,

Belangrijker:

have you made me want to know

heb je gezorgd dat ik wil weten

how it will all conclude in the long-term?

hoe het allemaal zal samenkomen op lange termijn?

Have you constructed honest conflicts

Heb je eerlijke conflicten opgebouwd

with truth that creates doubt

met eerlijkheid die twijfel creëert

in what the outcome might be?

over wat de afloop zou kunnen zijn?

An example would be in "Finding Nemo,"

Een voorbeeld zou "Finding Nemo" kunnen zijn.

in the short tension, you were always worried,

In de korte spanning was je altijd bezorgd:

would Dory's short-term memory

zou Dory's korte-termijngeheugen

make her forget whatever she was being told by Marlin.

haar doen vergeten wat Marlin haar gezegd had?

But under that was this global tension

Maar daarnaast was ook de algemene spanning:

of will we ever find Nemo

zouden we Nemo ooit vinden

in this huge, vast ocean?

in deze reusachtige, uitgestrekte oceaan?

In our earliest days at Pixar,

In onze begindagen op Pixar,

before we truly understood the invisible workings of story,

voor we echt de onzichtbare werking van een verhaal begrepen,

we were simply a group of guys just going on our gut, going on our instincts.

waren we gewoon een groep mannen die op ons lef en instinct afgingen.

And it's interesting to see

Het is interessant om te weten

how that led us places

hoe dat ons plaatsen opleverde

that were actually pretty good.

die redelijk goed waren.

You've got to remember that in this time of year,

Je moet weten dat in die tijd,

1993,

1993,

what was considered a successful animated picture

de modellen voor succesvolle animatiefilms

was "The Little Mermaid," "Beauty and the Beast,"

"De kleine zeemeermin," "Belle en het Beest,"

"Aladdin," "Lion King."

"Alladin," "De Leeuwenkoning" waren.

So when we pitched "Toy Story" to Tom Hanks for the first time,

Toen we "Toy Story" voor het eerst aan Tom Hanks voorstelden,

he walked in and he said,

kwam hij binnen en zei:

"You don't want me to sing, do you?"

"Je wil toch niet dat ik zing?"

And I thought that epitomized perfectly

Ik dacht dat dat perfect belichaamde

what everybody thought animation had to be at the time.

wat iedereen dacht dat animatie moest zijn, toentertijd.

But we really wanted to prove

Maar we wilden bewijzen

that you could tell stories completely different in animation.

dat je verhalen helemaal anders kon vertellen met animatie.

We didn't have any influence then,

We hadden toen geen invloed,

so we had a little secret list of rules

dus we hadden een kleine geheime lijst met regels

that we kept to ourselves.

die we onder ons hielden.

And they were: No songs,

Dit waren ze: geen liedjes,

no "I want" moment,

geen "ik wil"-moment,

no happy village,

geen gelukkig dorp,

no love story.

geen liefdesverhaal.

And the irony is that, in the first year,

De ironie is dat, in het beginjaar,

our story was not working at all

ons verhaal helemaal niet werkte.

and Disney was panicking.

En Disney panikeerde.

So they privately got advice

Ze kregen privé-advies

from a famous lyricist, who I won't name,

van een beroemde tekstschrijver, ik noem geen naam,

and he faxed them some suggestions.

en hij faxte hen een paar suggesties.

And we got a hold of that fax.

We kregen een kopie van die fax.

And the fax said,

In de fax stond dat

there should be songs,

er liedjes moesten zijn,

there should be an "I want" song,

er een "ik wil"-liedje moet zijn,

there should be a happy village song,

een liedje over een gelukkig dorp,

there should be a love story

een liefdesverhaal

and there should be a villain.

en een slechterik.

And thank goodness

Gelukkig

we were just too young, rebellious and contrarian at the time.

waren we toen te jong, te rebels en te tegendraads.

That just gave us more determination

Dat gaf ons meer motivatie

to prove that you could build a better story.

om te bewijzen dat je een beter verhaal kon bouwen.

And a year after that, we did conquer it.

Een jaar later bewezen we het.

And it just went to prove

Dit toonde aan

that storytelling has guidelines,

dat er richtlijnen zijn voor verhalenvertellen,

not hard, fast rules.

geen harde, snelle regels.

Another fundamental thing we learned

We leerden ook een ander fundamenteel ding:

was about liking your main character.

over je hoofdpersonage leuk vinden.

And we had naively thought,

We dachten naïef dat Woody in Toy Story

well Woody in "Toy Story" has to become selfless at the end,

op het einde onbaatzuchtig moest worden,

so you've got to start from someplace.

dus je moest ergens starten.

So let's make him selfish. And this is what you get.

Laten we hem egoïstisch maken. Dit is wat je bekomt.

(Voice Over) Woody: What do you think you're doing?

(Voice-over) Woody: Wat ben je daar aan het doen?

Off the bed.

Uit het bed.

Hey, off the bed!

Hey, uit het bed!

Mr. Potato Head: You going to make us, Woody?

Mr. Aardappelhoofd: Ga je ons dwingen, Woody?

Woody: No, he is.

Woody: Nee, hij gaat dat doen.

Slinky? Slink ... Slinky!

Slinky? Slink ... Slinky!

Get up here and do your job.

Kom hier en doe wat je moet doen.

Are you deaf?

Ben je doof?

I said, take care of them.

Ik zei, reken af met hen.

Slinky: I'm sorry, Woody,

Slinky: Sorry, Woody,

but I have to agree with them.

maar ik moet het eens zijn met hen.

I don't think what you did was right.

Ik vind het niet juist wat je gedaan hebt.

Woody: What? Am I hearing correctly?

Woody: Wat? Hoor ik wel goed?

You don't think I was right?

Denk je dat ik geen gelijk had?

Who said your job was to think, Spring Wiener?

Wie zei dat het jouw taak was om te denken, Spring Wiener?

AS: So how do you make a selfish character likable?

AS: Hoe maak je een egoïstisch personage aantrekkelijk?

We realized, you can make him kind,

We realiseerden ons dat je hem vriendelijk kon maken,

generous, funny, considerate,

gul, grappig, attent,

as long as one condition is met for him,

zolang hij aan één voorwaarde voldoet,

is that he stays the top toy.

namelijk dat hij het topspeelgoed blijft.

And that's what it really is,

Het is echt zo

is that we all live life conditionally.

dat we allemaal met voorwaarden leven.

We're all willing to play by the rules and follow things along,

We volgen allemaal de regels en andere dingen,

as long as certain conditions are met.

zolang bepaalde voorwaarden voldaan zijn.

After that, all bets are off.

Daarna is het gedaan met wedden.

And before I'd even decided to make storytelling my career,

Voordat ik besloten had om van vertellen mijn beroep te maken,

I can now see key things that happened in my youth

kan ik nu dingen zien die in mijn jeugd gebeurd zijn

that really sort of opened my eyes

die mijn ogen geopend hebben

to certain things about story.

over bepaalde aspecten van verhalen.

In 1986, I truly understood the notion

In 1986 begreep ik

of story having a theme.

dat een verhaal een thema heeft.

And that was the year that they restored and re-released

Dat was het jaar waarin ze "Lawrence of Arabia"

"Lawrence of Arabia."

herstelden en opnieuw uitbrachten.

And I saw that thing seven times in one month.

Ik zag die film 7 keer in één maand.

I couldn't get enough of it.

Ik kon er niet genoeg van krijgen.

I could just tell there was a grand design under it --

Ik kon zien dat er groots design achter zat --

in every shot, every scene, every line.

in elk shot, elke scène, elke lijn.

Yet, on the surface it just seemed

Maar aan de oppervlakte leek het

to be depicting his historical lineage

zijn historische afstamming te verbeelden

of what went on.

bij wat er gebeurde.

Yet, there was something more being said. What exactly was it?

Er werd nog iets gezegd. Maar wat was het?

And it wasn't until, on one of my later viewings,

Het was pas bij één van mijn latere keren

that the veil was lifted

dat de sluier werd opgelicht.

and it was in a scene where he's walked across the Sinai Desert

Het was in een scène waar hij door de Sinai-woestijn liep

and he's reached the Suez Canal,

en hij het Suez-kanaal bereikte,

and I suddenly got it.

en ik het opeens begreep.

(Video) Boy: Hey! Hey! Hey! Hey!

(Video) Jongen: Hey! Hey! Hey!

Cyclist: Who are you?

Fietser: Wie ben je?

Who are you?

Wie ben je?

AS: That was the theme: Who are you?

AS: Dat was het thema: wie ben je?

Here were all these seemingly disparate

Hier had je al die schijnbaar verscheiden

events and dialogues

gebeurtenissen en dialogen

that just were chronologically telling the history of him,

die chronologisch zijn verhaal vertelden,

but underneath it was a constant,

maar eronder was het een constante,

a guideline, a road map.

een richtlijn, een wegenkaart.

Everything Lawrence did in that movie

Alles wat Lawrence in die film deed,

was an attempt for him to figure out where his place was in the world.

was uitzoeken waar zijn plaats in deze wereld was.

A strong theme is always running through

Er loopt altijd een sterk thema door

a well-told story.

een goed verteld verhaal.

When I was five,

Toen ik 5 was,

I was introduced to possibly the most major ingredient

werd ik voorgesteld aan mogelijk het belangrijkste ingrediënt

that I feel a story should have,

dat een verhaal naar mijn mening moet hebben,

but is rarely invoked.

maar dat zelden gebruikt wordt.

And this is what my mother took me to when I was five.

Dit is waar mijn moeder me naartoe bracht toen ik 5 was.

(Video) Thumper: Come on. It's all right.

(Video) Stampertje: Komaan. Het is oké.

Look.

Kijk.

The water's stiff.

Het water is hard.

Bambi: Yippee!

Bambi: Joepie!

Thumper: Some fun,

Stampertje: Leuk

huh, Bambi?

hé, Bambi?

Come on. Get up.

Komaan. Sta recht.

Like this.

Zo.

Ha ha. No, no, no.

Haha. Nee, nee, nee.

AS: I walked out of there

AS: Ik ging naar buiten,

wide-eyed with wonder.

mijn ogen wijd open van verwondering.

And that's what I think the magic ingredient is,

Het magische ingrediënt, naar mijn mening,

the secret sauce,

de geheime saus,

is can you invoke wonder.

is dat je verwondering kan gebruiken.

Wonder is honest, it's completely innocent.

Verwondering is eerlijk en onschuldig.

It can't be artificially evoked.

Het kan niet artificieel worden opgeroepen.

For me, there's no greater ability

Voor mij is er geen beter vermogen

than the gift of another human being giving you that feeling --

dat de gave van een ander menselijk wezen dat je dat gevoel geeft --

to hold them still just for a brief moment in their day

om hen vast te houden voor een kort moment van hun dag,

and have them surrender to wonder.

zodat ze zich aan verwondering overgeven.

When it's tapped, the affirmation of being alive,

Wanneer het aangeboord wordt, de bevestiging van het in leven zijn,

it reaches you almost to a cellular level.

bereikt het je op een bijna cellulair niveau.

And when an artist does that to another artist,

Wanneer een artiest dit bij een andere artiest doet,

it's like you're compelled to pass it on.

lijkt het alsof je gedwongen wordt om het door te geven.

It's like a dormant command

Het is als een sluimerend bevel

that suddenly is activated in you, like a call to Devil's Tower.

dat plots in je geactiveerd wordt, zoals een oproep aan de Duivelstoren.

Do unto others what's been done to you.

Doe aan anderen wat aan jou gedaan is.

The best stories infuse wonder.

De beste verhalen wekken verwondering op.

When I was four years old,

Toen ik 4 jaar oud was,

I have a vivid memory

had ik een levendige herinnering

of finding two pinpoint scars on my ankle

aan het vinden van 2 littekens van speldenprikken op mijn enkel.

and asking my dad what they were.

Ik vroeg aan mijn vader wat ze waren.

And he said I had a matching pair like that on my head,

Hij zei dat ze overeenkwamen met het paar op mijn hoofd,

but I couldn't see them because of my hair.

maar dat ik die niet kon zien door mijn haar.

And he explained that when I was born,

Hij legde uit dat ik

I was born premature,

te vroeg geboren was,

that I came out much too early,

dat ik er veel te vroeg uitgekomen was,

and I wasn't fully baked;

en dat ik niet volledig af was;

I was very, very sick.

ik was heel, heel ziek.

And when the doctor took a look at this yellow kid with black teeth,

Toen de dokter dit gele kind met zwarte tanden bekeek,

he looked straight at my mom and said,

keek hij strak naar mijn moeder en zei:

"He's not going to live."

"Hij zal het niet overleven."

And I was in the hospital for months.

Ik verbleef maandenlang in het ziekenhuis.

And many blood transfusions later,

Vele bloedtransfusies later

I lived,

overleefde ik het

and that made me special.

en dat maakte mij speciaal.

I don't know if I really believe that.

Ik weet niet of ik dit echt geloof.

I don't know if my parents really believe that,

Ik weet niet of mijn ouders dit echt geloven,

but I didn't want to prove them wrong.

maar ik wilde hen geen ongelijk geven.

Whatever I ended up being good at,

Waar ik ook goed in zou zijn,

I would strive to be worthy of the second chance I was given.

ik zou ernaar streven om die tweede kans waard te zijn.

(Video) (Crying)

(Video) (Wenend)

Marlin: There, there, there.

Marlin: Toe maar.

It's okay, daddy's here.

Het is oké, papa is hier.

Daddy's got you.

Papa heeft je vast.

I promise,

Ik beloof je

I will never let anything happen to you, Nemo.

dat ik je niets zal laten gebeuren, Nemo.

AS: And that's the first story lesson I ever learned.

AS: En dat is de eerste les over verhalen die ik ooit geleerd heb.

Use what you know. Draw from it.

Gebruik wat je weet. Put eruit.

It doesn't always mean plot or fact.

Het betekent niet altijd een plot of een feit.

It means capturing a truth from your experiencing it,

Het betekent de waarheid vatten van je ervaring,

expressing values you personally feel

de waarden uitdrukken die je zelf voelt,

deep down in your core.

diep in je hart.

And that's what ultimately led me to speaking to you

Dat is wat uiteindelijk tot deze lezing leidde

here at TEDTalk today.

hier op TED vandaag.

Thank you.

Bedankt.

(Applause)

(Applaus)