How to truly listen | Evelyn Glennie

2,550,102 views ・ 2007-05-14

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Christel Foncke Nagekeken door: Els De Keyser
Ik weet nog niet zeker of ik werkelijk
00:26
I'm not quite sure whether I really want to see a snare drum
0
26063
3637
00:29
at nine o'clock or so in the morning.
1
29724
2072
een snaredrum wil zien om negen uur ’s morgens.
00:31
(Laughter)
2
31820
1398
00:33
But anyway, it's just great to see such a full theater,
3
33242
4070
Hoe dan ook, het doet mij deugd om een volle zaal te zien
00:37
and really, I must thank Herbie Hancock and his colleagues
4
37336
3285
en ik moet écht Herbie Hancock
en zijn collega's bedanken voor hun uitstekende presentatie.
00:40
for such a great presentation.
5
40645
2504
00:43
(Applause)
6
43173
3071
Eén van de interessante dingen
00:46
One of the interesting things, of course,
7
46268
2186
is de combinatie van de rauwe hand op het instrument
00:48
is the combination of that raw hand on the instrument and technology,
8
48478
6953
en technologie, en wat hij zei over luisteren naar onze jonge mensen.
00:55
and what he said about listening to our young people.
9
55911
4640
01:00
Of course, my job is all about listening.
10
60575
3698
Mijn werk gaat helemaal over luisteren.
01:05
And my aim, really, is to teach the world to listen.
11
65094
5945
Mijn doel is om de wereld te leren luisteren.
01:11
That's my only real aim in life.
12
71063
3585
Dat is mijn enige echte doel in het leven.
01:15
And it sounds quite simple, but actually, it's quite a big, big job.
13
75394
6137
Het klinkt misschien eenvoudig, maar eigenlijk is het best een grote opdracht.
01:21
Because you know, when you look at a piece of music, for example,
14
81555
5270
Want als je naar een muziekstuk kijkt – bijvoorbeeld
01:26
if I just open my little motorbike bag --
15
86849
3459
als ik gewoon mijn kleine motorfietszak open -- hebben we hier, hopelijk,
01:31
we have here, hopefully,
16
91647
3008
01:34
a piece of music that is full of little black dots on the page.
17
94679
5625
een muziekstuk dat op een blad staat, vol met allemaal kleine zwarte bolletjes.
01:41
And, you know, we open it up ...
18
101494
3766
We openen het blad en ik lees de muziek.
01:47
And I read the music.
19
107732
1274
01:49
So technically, I can actually read this.
20
109554
3714
Technisch gezien kan ik dit lezen.
01:54
I will follow the instructions, the tempo markings, the dynamics.
21
114000
3976
Ik zal de instructies volgen, de tempomarkeringen, de dynamiek.
01:58
I will do exactly as I'm told.
22
118586
3185
Ik zal precies doen wat mij verteld wordt.
02:02
And so therefore, because time is short,
23
122717
3392
Omdat de tijd kort is
02:06
if I just played you, literally, the first, maybe, two lines or so --
24
126133
6899
zal ik het stuk letterlijk spelen voor jullie, de eerste paar lijnen. Het is heel duidelijk.
02:13
It's very straightforward; there's nothing too difficult about the piece.
25
133738
3496
Er is niets te moeilijk aan dit stuk.
Het vertelt mij dat de muziek zeer snel is.
02:17
But here, I'm being told that the piece of music is very quick.
26
137258
3308
Ik weet wanneer ik op de trommel moet spelen.
02:21
I'm being told where to play on the drum.
27
141550
3006
02:24
I'm being told which part of the stick to use.
28
144580
2916
Ik weet welk deel van de stok ik moet gebruiken.
02:28
And I'm being told the dynamic.
29
148847
2598
Het vertelt mij wat de dynamiek is.
02:31
And I'm also being told that the drum is without snares.
30
151469
4601
Het vertelt mij ook dat het een trommel is zonder snaren.
02:36
Snares on, snares off.
31
156094
3012
Snaren op, snaren af.
02:39
So therefore, if I translate this piece of music,
32
159130
5852
Als ik deze muziek vertaal, krijgen we dit.
02:45
we have this idea.
33
165006
2000
02:48
(Drum sounds)
34
168074
2204
03:15
(Drum sounds end)
35
195823
2419
03:18
And so on.
36
198266
1267
Enzovoort. Mijn carrière zou waarschijnlijk ongeveer vijf jaar duren.
03:19
My career would probably last about five years.
37
199557
3482
03:23
(Laughter)
38
203063
1004
03:24
However, what I have to do as a musician
39
204091
4523
Mijn taak als muzikant is alles doen wat niet op het blad staat.
03:28
is do everything that is not on the music;
40
208638
4108
03:32
everything that there isn't time to learn from a teacher,
41
212770
5004
Alles waar je geen tijd voor hebt om het van een leraar te leren,
03:37
or to talk about, even, from a teacher.
42
217798
3560
of om er zelfs over te praten met een leraar.
03:41
But it's the things you notice when you're not actually with your instrument
43
221382
4853
Het zijn de dingen die je opmerkt als je niet echt bij je instrument bent,
03:46
that, in fact, become so interesting, and that you want to explore
44
226259
5247
die in feite zo interessant worden en die je wilt ontdekken
03:51
through this tiny, tiny surface of a drum.
45
231530
3468
via dit piepkleine oppervlak van een trommel.
03:55
So there, we experience the translation.
46
235022
2701
Dat was de ervaring van de vertaling. Nu zullen we de interpretatie ervaren.
03:57
Now we'll experience the interpretation.
47
237747
3470
04:02
(Drum sounds)
48
242082
1770
04:43
(Drum sounds end)
49
283976
2000
04:47
(Applause)
50
287513
7000
Nu zal mijn carrière een klein beetje langer duren!
04:55
Now my career may last a little longer.
51
295058
2711
04:57
(Laughter)
52
297793
1327
In zekere zin is het alsof ik naar jou kijk en
04:59
But in a way, you know, it's the same if I look at you
53
299144
3285
05:02
and I see a nice, bright young lady with a pink top on.
54
302453
4340
een vriendelijke, slimme, jonge vrouw zie met een roos topje aan.
05:06
I see that you're clutching a teddy bear, etc., etc.
55
306817
3418
Ik zie dat je een teddybeer vasthoudt, enzovoort, enzovoort.
05:10
So I get a basic idea as to what you might be about,
56
310259
4558
Zo krijg ik een basisidee hoe jij in elkaar zit, waar je van houdt
05:14
what you might like, what you might do as a profession, etc., etc.
57
314841
4368
wat je doet als beroep, enzovoort, enzovoort
05:19
However, that's just the initial idea I may have that we all get
58
319642
6361
Dat is maar de eerste indruk die ik krijg, en die we allemaal krijgen
05:26
when we actually look and we try to interpret.
59
326027
3582
als we echt kijken. We proberen te interpreteren,
05:29
But actually it's so unbelievably shallow.
60
329633
2300
maar eigenlijk is het zo ongelooflijk oppervlakkig.
05:31
In the same way, I look at the music; I get a basic idea;
61
331957
2905
Op dezelfde manier kijk ik naar muziek. Ik krijg een basisindruk.
05:34
I wonder what technically might be hard, or, you know, what I want to do.
62
334886
4294
Ik vraag mij af wat technisch moeilijk is, of wat ik wil doen.
05:39
Just the basic feeling.
63
339204
1490
Gewoon het basisgevoel.
05:40
However, that is simply not enough.
64
340718
2663
Maar dat is niet genoeg.
05:43
And I think what Herbie said: please listen, listen.
65
343405
4314
Ik denk aan wat Herbie zei -- alsjeblieft luister, luister.
05:47
We have to listen to ourselves, first of all.
66
347743
3636
We moeten eerst naar onszelf luisteren, eerst en vooral.
05:51
If I play, for example, holding the stick --
67
351403
3745
Als ik speel, en ik hou de stok vast -- ik laat de stok letterlijk niet los --
05:55
where literally I do not let go of the stick --
68
355172
3053
05:58
(Drum sound)
69
358249
2565
06:00
you'll experience quite a lot of shock coming up through the arm.
70
360838
3817
zal je heel wat schokken voelen opkomen via je arm.
06:04
And you feel really quite -- believe it or not --
71
364679
2325
Je voelt jezelf tamelijk -- geloof het of niet --
06:07
detached from the instrument and from the stick,
72
367028
3243
afgesneden van het instrument en de stok,
06:10
even though I'm actually holding the stick quite tightly.
73
370295
4122
hoewel ik de stok vrij stevig vasthoud.
06:14
(Drum sound)
74
374441
1425
06:15
By holding it tightly, I feel strangely more detached.
75
375890
3957
Door hem stevig vast te houden, voel ik mij vreemd genoeg meer afgesneden.
06:19
If I just simply let go
76
379871
1717
Als ik gewoon loslaat en mijn hand, mijn arm, meer een ondersteuning laat zijn,
06:21
and allow my hand, my arm, to be more of a support system,
77
381612
5195
06:26
suddenly --
78
386831
1198
heb ik plots meer dynamiek met minder inspanning. Veel meer.
06:28
(Drum sound)
79
388053
2014
06:30
I have more dynamic with less effort.
80
390091
3457
06:33
Much more --
81
393572
1175
06:34
(Drum sound)
82
394771
1751
06:36
and I just feel, at last, one with the stick
83
396546
2933
Ik voel me, eindelijk, één met mijn stok en één met de trommel.
06:39
and one with the drum.
84
399503
1659
06:41
And I'm doing far, far less.
85
401186
2113
Ik doe veel, veel minder.
06:43
So in the same way that I need time with this instrument,
86
403323
3412
Zoals ik tijd nodig heb met dit instrument,
06:46
I need time with people in order to interpret them.
87
406759
5327
heb ik tijd nodig met mensen om hen te kunnen interpreteren.
06:52
Not just translate them, but interpret them.
88
412110
2688
Niet gewoon hen vertalen, maar interpreteren.
06:54
If, for example, I play just a few bars of a piece of music
89
414822
6187
Als ik enkel een paar lijnen van een muziekstuk speel,
07:02
for which I think of myself as a technician --
90
422289
5390
waarbij ik mezelf als technicus zie --
07:07
that is, someone who is basically a percussion player --
91
427703
4256
iemand die in wezen een percussiespeler is ...
07:11
(Marimba sounds)
92
431983
2246
07:22
(Marimba sounds end)
93
442973
1897
07:24
And so on, if I think of myself as a musician --
94
444894
3188
en zo verder. Als ik mezelf als muzikant zie ...
07:28
(Marimba sounds)
95
448106
2068
07:47
(Marimba sounds end)
96
467867
2043
07:49
And so on.
97
469934
1174
en zo verder. Er zit een klein verschil op, dat de moeite is -- (Applaus)
07:51
There is a little bit of a difference there that is worth just --
98
471132
3862
07:55
(Applause)
99
475018
2551
07:57
thinking about.
100
477593
1383
-- om over na te denken
07:59
And I remember when I was 12 years old,
101
479000
3909
Ik herinner mij dat ik op mijn twaalfde
08:02
and I started playing timpani and percussion,
102
482933
3118
op pauken en percussie begon te spelen. Mijn leraar zei:
08:06
and my teacher said,
103
486075
2430
08:08
"Well, how are we going to do this? You know, music is about listening."
104
488529
5653
"Wel, hoe gaan we dat doen? Muziek gaat om luisteren."
08:14
And I said, "Yes, I agree with that, so what's the problem?"
105
494206
4671
"Ja, akkoord. En wat is het probleem?"
08:18
And he said, "Well, how are you going to hear this?
106
498901
2419
Hij zei: "Hoe ga je dit horen? Hoe ga je dat horen?"
08:21
How are you going to hear that?"
107
501344
1558
08:22
And I said, "Well, how do you hear it?"
108
502926
2082
Ik zei: "Hoe hoor jij het?"
08:25
He said, "Well, I think I hear it through here."
109
505507
3469
Hij zei: "Ik denk dat ik hierdoor hoor."
08:29
And I said, "Well, I think I do too, but I also hear it through my hands,
110
509000
5374
Ik zei: "Ik denk dat ik dat ook doe -- maar ik hoor ook via mijn handen,
08:34
through my arms, cheekbones, my scalp,
111
514398
3539
via mijn armen, mijn kaken, mijn schedel, mijn buik, mijn borst, mijn benen en zo meer."
08:37
my tummy, my chest, my legs and so on."
112
517961
3017
08:41
And so we began our lessons every single time
113
521002
4832
Onze les begon elke keer met trommels stemmen --
08:45
tuning drums, in particular, the kettle drums, or timpani
114
525858
3942
in het bijzonder de pauken of tympani --
08:49
to such a narrow pitch interval, so something like --
115
529824
5013
tot een zo klein verschil in toonhoogte, iets zoals dit ...
08:55
(Marimba sounds)
116
535606
2612
zo'n kleine verschil. Dan geleidelijk ... en geleidelijk ...
09:00
that of a difference.
117
540040
1173
09:01
Then gradually:
118
541237
1202
09:02
(Marimba sounds)
119
542463
1157
09:03
And gradually:
120
543644
1180
09:04
(Marimba sounds)
121
544848
1791
09:06
And it's amazing that when you do open your body up,
122
546663
4059
en het is verbazingwekkend dat als je echt je lichaam opent,
09:10
and open your hand up to allow the vibration to come through,
123
550746
3975
en je hand opent om de vibratie te laten doorkomen,
09:14
that in fact the tiny, tiny difference --
124
554745
2323
dat je dan het allerkleinste verschil...
09:17
(Marimba sounds)
125
557092
2059
09:19
can be felt with just the tiniest part of your finger, there.
126
559175
6082
kan voelen met het kleinste deeltje van je vinger, daar.
09:25
And so what we would do is that I would put my hands
127
565281
2866
Ik legde mijn handen dus op de muur van de muziekkamer
09:28
on the wall of the music room,
128
568171
2315
en zo luisterden we samen naar de geluiden van de instrumenten,
09:30
and together, we would "listen" to the sounds of the instruments,
129
570510
5194
09:35
and really try to connect with those sounds
130
575728
3836
en probeerden écht te verbinden met de geluiden
09:39
far, far more broadly than simply depending on the ear.
131
579588
4393
veel, veel breder dan door gewoon voort te gaan op het oor.
09:44
Because of course, the ear is subject to all sorts of things.
132
584005
4643
Want het oor is onderhevig aan allerlei soorten dingen.
09:48
The room we happen to be in, the amplification,
133
588672
2969
De kamer waar we ons bevinden, de versterking, de kwaliteit van het instrument,
09:51
the quality of the instrument, the type of sticks --
134
591665
2735
het type stokken, enzovoort, enzovoort.
09:54
(Marimba sounds)
135
594424
2081
10:00
(Marimba sounds end)
136
600844
1947
10:02
Etc., etc., they're all different.
137
602815
1819
Ze zijn allemaal verschillend.
10:04
(Marimba sounds)
138
604658
2000
10:09
(Marimba sounds end)
139
609117
2097
10:11
Same amount of weight, but different sound colors.
140
611238
4585
Zelfde gewicht, maar verschillende klankkleuren.
10:15
And that's basically what we are; we're just human beings,
141
615847
2904
Zo is het ook met ons mensen:
10:18
but we all have our own little sound colors, as it were,
142
618775
3165
we hebben allemaal onze eigen kleine klankkleuren
10:21
that make up these extraordinary personalities and characters
143
621964
3649
die al deze uitzonderlijke persoonlijkheden maken,
en karakters en interesses en dingen.
10:25
and interests and things.
144
625637
1873
10:27
And as I grew older, I then auditioned
145
627534
3000
Toen ik ouder werd, deed ik auditie voor de Royal Academy of Music in Londen,
10:30
for the Royal Academy of Music in London,
146
630558
2418
10:33
and they said, "Well, no, we won't accept you, because we haven't a clue,
147
633000
4274
en ze zeiden: "Nee, we accepteren jou niet, want we hebben geen idee
10:37
you know, of the future of a so-called 'deaf musician.'"
148
637298
4653
of een zogezegde 'dove' muzikant toekomst heeft."
10:41
And I just couldn't quite accept that.
149
641975
4527
Ik kon dat gewoon niet accepteren.
10:46
And so therefore, I said to them, "Well, look, if you refuse --
150
646526
6568
Daarom zei ik tegen hun: "Wel, als jullie mij weigeren --
10:53
if you refuse me through those reasons,
151
653118
3325
om deze redenen,
10:56
as opposed to the ability to perform
152
656467
4768
in plaats van om mijn talent om te spelen, te begrijpen
11:01
and to understand and love the art of creating sound --
153
661259
6717
en te houden van de kunst van het creëren van geluid --
11:08
then we have to think very, very hard about the people you do actually accept."
154
668000
6239
dan moeten we heel hard nadenken over de mensen die jullie wel accepteren."
11:14
And as a result, once we got over a little hurdle,
155
674263
4258
Het resultaat: eens ik over een kleine horde was, en tweemaal auditie had moeten doen --
11:18
and having to audition twice,
156
678545
2009
11:20
they accepted me.
157
680578
2215
accepteerden ze mij. Meer nog --
11:22
And not only that,
158
682817
1366
11:24
what had happened was that it changed the whole role of the music institutions
159
684207
5643
het veranderde de rol van de muziekinstellingen
doorheen heel het Verenigd Koninkrijk.
11:29
throughout the United Kingdom.
160
689874
1952
11:31
Under no circumstances were they to refuse
161
691850
3948
Onder geen beding mogen ze nog een aanvraag weigeren op basis
11:35
any application whatsoever
162
695822
3915
11:39
on the basis of whether someone had no arms, no legs --
163
699761
3508
van het feit of iemand geen armen of geen benen heeft --
11:43
they could still perhaps play a wind instrument if it was supported on a stand.
164
703293
4528
ze zouden nog een blaasinstrument kunnen spelen als het op een staander stond.
Geen enkele omstandigheid wordt nog gebruikt om een aanvraag te weigeren.
11:48
No circumstances at all were used to refuse any entry.
165
708368
6255
11:54
And every single entry had to be listened to, experienced,
166
714647
4838
Elke aanvraag moet beluisterd worden, ervaren worden
11:59
and then, based on the musical ability,
167
719509
2557
en op basis van de muzikale vaardigheid-- kan die persoon aanvaard worden of niet.
12:02
then that person could either enter or not.
168
722090
5252
12:07
And so therefore, this in turn meant
169
727366
3154
Als gevolg daarvan kwam er een extreem interessante
12:10
that there was an extremely interesting bunch of students
170
730544
3637
lichting studenten toe op de verschillende muziekinstellingen.
12:14
who arrived in these various music institutions,
171
734205
3350
12:17
and I have to say, many of them now in the professional orchestras
172
737579
4489
Velen van hen
vind je nu in de professionele orkesten over de hele wereld.
12:22
throughout the world.
173
742092
1979
12:24
The interesting thing about this as well, though --
174
744095
2686
Het interessante hieraan is ook --
12:26
(Applause)
175
746805
4171
(Applaus) --
12:31
is quite simply that not only were people connected with sound --
176
751000
6790
dat mensen niet alleen verbonden waren via geluid --
12:37
which is basically all of us --
177
757814
1511
wij allemaal dus, en we weten heel goed dat muziek echt ons dagelijkse medicijn is.
12:39
we well know that music really is our daily medicine.
178
759349
4922
12:44
I say "music," but actually I mean "sound."
179
764295
2681
Ik zeg muziek, maar ik bedoel eigenlijk geluid.
12:47
Because some of the extraordinary things I've experienced as a musician --
180
767000
4625
Want sommige van de bijzonderste dingen die ik ervaren heb
als muzikant -- stel dat je een 15-jarige jonge kerel hebt
12:51
when you may have a 15-year-old lad
181
771649
4139
12:55
who has got the most incredible challenges,
182
775812
4729
die de meest ongelooflijke uitdagingen heeft,
13:00
who may not be able to control his movements,
183
780565
2737
die misschien zijn bewegingen niet kan controleren,
13:03
who may be deaf, who may be blind, etc., etc. --
184
783326
3013
die misschien doof is, blind, enzovoort, enzovoort.
13:06
suddenly, if that young lad sits close to this instrument,
185
786363
6030
Plots, als die jonge kerel dicht bij het instrument zit,
13:12
and perhaps even lies underneath the marimba,
186
792417
2811
en misschien onder deze marimba ligt,
13:15
and you play something that's so incredibly organ-like, almost --
187
795252
5724
en je speelt iets dat ongelooflijk orgel-achtig is, bijna --
13:21
I don't really have the right sticks, perhaps --
188
801000
2860
Ik heb niet echt de juiste stokken, misschien --
13:23
but something like this -- let me change --
189
803884
3823
maar iets zoals dit -- even verwisselen. (Muziek)
13:29
(Soft marimba sounds)
190
809935
2538
14:15
(Soft marimba sounds end)
191
855167
2635
14:17
Something that's so unbelievably simple --
192
857826
2882
Iets dat zo ongelooflijk eenvoudig is --
maar hij zou iets ervaren dat ik niet ervaar
14:20
but he would be experiencing something that I wouldn't be,
193
860732
4320
14:25
because I'm on top of the sound.
194
865076
2418
omdat ik boven het geluid sta.
14:27
I have the sound coming this way.
195
867518
2266
Het geluid komt bij mij van deze kant.
14:29
He would have the sound coming through the resonators.
196
869808
3558
Bij hem zou het geluid door de resonantiebuizen komen.
14:33
If there were no resonators on here, we would have:
197
873390
3135
Als hier geen resonantiebuizen aan waren, zouden we dit hebben --
14:36
(Marimba sounds)
198
876894
5073
14:43
So he would have a fullness of sound
199
883106
2319
hij zou dus een volheid van geluid ervaren, die jullie hier op de eerste rijen
14:45
that those of you in the front few rows wouldn't experience,
200
885449
2998
niet zouden ervaren, en ook niet op de achterste rijen.
14:48
those of you in the back few rows wouldn't experience, either.
201
888471
3145
14:51
Every single one of us, depending on where we're sitting,
202
891640
3093
Elk van ons, afhankelijk waar we zitten,
14:54
will experience this sound quite, quite differently.
203
894757
3777
zal het geluid helemaal anders ervaren.
14:58
And of course, being the participator of the sound,
204
898558
2870
Omdat we deelnemen aan het geluid,
15:01
and that is, starting from the idea of what type of sound
205
901452
4826
en dat begint van bij het idee van het soort geluid dat ik wil maken --
15:06
I want to produce, for example, this sound:
206
906302
3285
bijvoorbeeld, dit geluid --
15:10
(No sound)
207
910000
2000
15:16
Can you hear anything?
208
916171
1164
Hoor je iets?
15:19
Exactly -- because I'm not even touching it.
209
919108
2746
Juist, omdat ik het niet eens aanraak.
15:21
(Laughter)
210
921878
1525
Toch hebben we het gevoel dat er iets gebeurt.
15:23
But yet, we get the sensation of something happening.
211
923427
4627
15:28
In the same way that when I see a tree moves,
212
928078
2559
Zoals wanneer ik bomen zie bewegen,
15:30
then I imagine that tree making a rustling sound.
213
930661
4218
ik mij verbeeld dat die boom een ruisend geluid maakt.
15:34
Do you see what I mean?
214
934903
1226
Zie je wat ik bedoel?
15:36
Whatever the eye sees, then there's always sound happening.
215
936153
4117
Wat de ogen ook zien, er is altijd een geluid.
15:40
So there's always, always that huge --
216
940294
4195
Er is dus altijd die enorme --
15:44
I mean, just this kaleidoscope of things to draw from.
217
944513
4286
deze caleidoscoop van dingen om uit te putten.
15:48
So all of my performances are based on entirely what I experience,
218
948823
5969
Al mijn uitvoeringen zijn helemaal gebaseerd op wat ik ervaar,
15:54
and not by learning a piece of music,
219
954816
2496
niet door het leren van een muziekstuk, voortgaande op andermans interpretatie,
15:57
putting on someone else's interpretation of it,
220
957336
2202
15:59
buying all the CDs possible of that particular piece of music,
221
959562
3179
door alle mogelijke CD's te kopen van dat muziekstuk, en zo meer.
16:02
and so on and so forth,
222
962765
1366
16:04
because that isn't giving me enough of something that is so raw and so basic,
223
964155
6352
Omdat dat me niet genoeg geeft van iets dat zo rauw en essentieel is,
16:10
and something that I can fully experience the journey of.
224
970531
5127
en waarvan ik het hele verhaal kan ervaren.
16:15
So it may be that, in certain halls,
225
975682
4227
Misschien werkt deze dynamiek goed in bepaalde zalen,
16:19
this dynamic may well work.
226
979933
4768
16:25
(Soft marimba sounds)
227
985169
2292
16:32
(Soft marimba sounds end)
228
992370
2002
16:34
It may be that in other halls,
229
994396
1532
maar gaan ze in andere zalen helemaal niets ervaren,
16:35
they're simply not going to experience that at all,
230
995952
3235
en zal mijn niveau van zacht, teer spelen
16:39
and so therefore, my level of soft, gentle playing may have to be --
231
999211
4208
zo moeten zijn --
16:43
(Marimba sounds)
232
1003443
3159
17:05
(Marimba sounds end)
233
1025470
2001
17:07
Do you see what I mean?
234
1027495
1342
17:08
So, because of this explosion in access to sound,
235
1028861
6258
zie je wat ik bedoel? Deze explosie in toegang tot geluid,
17:15
especially through the Deaf community,
236
1035143
2511
vooral door de dove gemeenschap,
17:17
this has not only affected how music institutions,
237
1037678
4427
heeft niet alleen beïnvloed hoe muziekinstellingen,
17:22
how schools for the deaf treat sound, and not just as a means of therapy --
238
1042129
6769
hoe scholen voor de doven geluid behandelen. Niet alleen als een middel tot therapie --
17:28
although, of course, being a participator of music,
239
1048922
2613
alhoewel deelnemen aan de muziek
17:31
that definitely is the case as well --
240
1051559
2598
dat zeker ook is.
17:34
but it's meant that acousticians have had to really think
241
1054181
5099
Specialisten akoestiek hebben diep moeten nadenken over het type zalen
17:39
about the types of halls they put together.
242
1059304
4022
die ze maakten. Er zijn maar een paar zalen in deze wereld
17:43
There are so few halls in this world
243
1063350
2464
17:45
that actually have very good acoustics, dare I say.
244
1065838
5317
die een echte goede akoestiek hebben, durf ik te zeggen.
Daar bedoel ik mee dat je er absoluut alles wat je je maar kan voorstellen, kunt doen.
17:51
But by that I mean, where you can absolutely do anything you imagine.
245
1071179
5585
17:56
The tiniest, softest, softest sound to something that is so broad,
246
1076788
4818
Van het kleinste, zachtste, zachtste geluid tot iets dat zo ruim is,
18:01
so huge, so incredible.
247
1081630
2722
zo enorm, zo ongelofelijk! Er is altijd iets --
18:04
There's always something:
248
1084376
1394
18:05
it may sound good up there, may not be so good there;
249
1085794
2504
dat hier goed kan klinken, maar niet goed daar.
18:08
it may be great there, but terrible up there;
250
1088322
2143
Het kan geweldig zijn hier, maar verschrikkelijk daarboven.
18:10
maybe terrible over there, but not too bad there, etc., etc.
251
1090489
4184
Het kan verschrikkelijk zijn hier, niet zo slecht daar, enzovoort, enzovoort.
18:14
So to find an actual hall is incredible --
252
1094697
4422
Dus het is geweldig om een bepaalde zaal te vinden
18:19
for which you can play exactly what you imagine,
253
1099143
4076
-- waar je precies dat kan spelen wat je je voorstelt,
18:23
without it being cosmetically enhanced.
254
1103243
3107
zonder dat het cosmetisch verbeterd is.
18:26
So therefore, acousticians are actually in conversation
255
1106374
5057
Daarom zijn specialisten akoestiek in gesprek met mensen die
18:31
with people who are hearing impaired,
256
1111455
3295
doof zijn, en die deelnemen aan geluid.
18:34
and who are participators of sound.
257
1114774
4851
18:39
And this is quite interesting.
258
1119649
1827
En dit is interessant.
18:41
I cannot give you any detail
259
1121500
3987
Ik kan je geen detail geven van wat er echt gebeurt
18:45
as far as what is actually happening with those halls,
260
1125511
3737
met deze zalen, maar het is gewoon het feit dat ze naar een groep mensen gaan
18:49
but it's just the fact that they are going to a group of people
261
1129272
4108
18:53
for whom so many years, we've been saying,
262
1133404
3946
van wie we zoveel jaren gezegd hebben:
18:57
"Well, how on earth can they experience music? They're deaf."
263
1137374
3341
"Hoe kunnen die in hemelsnaam muziek ervaren? Ze zijn doof."
19:00
We go like that, and we imagine that's what deafness is about.
264
1140739
3315
We zeggen dat gewoon, en we beelden ons in dat het dat is wat doofheid betekent.
19:04
Or we go like that, and we imagine that's what blindness is about.
265
1144078
3136
Of we zeggen iets anders, en we beelden ons in dat het dat is wat blindheid betekent.
Als we iemand zien in een rolstoel, nemen we aan dat die persoon niet kan stappen.
19:07
If we see someone in a wheelchair, we assume they cannot walk.
266
1147238
3822
19:11
It may be that they can walk three, four, five steps.
267
1151084
3524
Het kan zijn dat ze 3, 4, 5 stappen kunnen zetten. Voor hen is dat hetzelfde als kunnen stappen.
19:14
That, to them, means they can walk.
268
1154632
2851
19:18
In a year's time, it could be two extra steps.
269
1158594
3039
Een jaar later kunnen ze misschien twee stappen extra zetten.
19:22
In another year's time, three extra steps.
270
1162299
2753
Nog een jaar later drie extra stappen.
19:25
Those are hugely important aspects to think about.
271
1165076
4703
Dit zijn enorm belangrijke aspecten om over na te denken.
19:29
So when we do listen to each other,
272
1169803
4173
Als we naar elkaar luisteren,
19:34
it's unbelievably important for us
273
1174000
3689
is het ongelooflijk belangrijk dat we onze luistervaardigheden testen.
19:37
to really test our listening skills,
274
1177713
4618
19:42
to really use our bodies as a resonating chamber,
275
1182355
3472
Om onze lichamen werkelijk te gebruiken als resonantiekamers. Stoppen met oordelen.
19:45
to stop the judgment.
276
1185851
1649
19:47
For me, as a musician who deals with 99 percent of new music,
277
1187524
3871
Voor mij, als muzikant die omgaat met 99 procent nieuwe muziek,
19:51
it's very easy for me to say,
278
1191419
1924
is het gemakkelijk te zeggen: "O ja, ik houd van dat stuk.
19:53
"Oh yes, I like that piece. No, I don't like that piece," and so on.
279
1193367
3601
Oh nee, ik houd niet van dat stuk." En zo verder.
19:56
And I just find that I have to give those pieces of music real time.
280
1196992
5129
Ik vind gewoon dat ik die muziekstukken echt tijd moet geven.
20:02
It may be that the chemistry isn't quite right between myself
281
1202145
3273
Het kan zijn dat de chemie niet helemaal klopt tussen mij en dat bepaalde muziekstuk.
20:05
and that particular piece of music,
282
1205442
1777
20:07
but that doesn't mean I have the right to say it's a bad piece of music.
283
1207243
4482
Maar dat geeft mij niet het recht om te zeggen dat het slechte muziek is.
20:12
And you know, one of the great things about being a musician
284
1212077
5100
Het is gewoon één van de mooie dingen aan muzikant zijn,
20:17
is that it is so unbelievably fluid.
285
1217201
3556
dat het ongelooflijk veranderlijk is.
20:20
So there are no rules, no right, no wrong, this way, that way.
286
1220781
4404
Er zijn geen regels, geen juist, geen fout, deze manier, die manier.
20:25
If I asked you to clap -- maybe I can do this.
287
1225209
4828
Als ik jullie vraag om te klappen -- misschien kan ik dat doen.
20:30
If I can just say, "Please clap and create the sound of thunder."
288
1230061
6374
Als ik gewoon kan zeggen: "Klap, alsjeblieft." En doe het geluid van donder na.
20:36
I'm assuming we've all experienced thunder.
289
1236459
3299
Ik ga ervan uit dat we allemaal al donder ervaren hebben.
20:39
Now, I don't mean just the sound;
290
1239782
1582
Ik bedoel niet gewoon alleen maar het geluid,
20:41
I mean really listen to that thunder within yourselves.
291
1241388
4917
ik bedoel écht luisteren naar die donder binnen in jezelf.
20:46
And please try to create that through your clapping.
292
1246329
2458
Probeer dat na te doen door te klappen. Probeer. Gewoon -- probeer, alsjeblieft.
20:48
Try, just -- please try.
293
1248811
1949
20:50
(Loud clapping sounds)
294
1250784
3269
(Geklap)
20:58
(Clapping ends)
295
1258561
1150
Zeer goed! Sneeuw. Sneeuw. Hebben jullie dat al ooit gehoord?
21:00
Snow.
296
1260103
1358
21:01
(Laughter)
297
1261485
2136
21:03
Snow.
298
1263645
1168
21:04
(Soft clapping sounds)
299
1264837
2236
21:07
Have you ever heard snow?
300
1267097
1545
21:08
Audience: No.
301
1268666
1151
Publiek: Nee.
21:09
Evelyn Glennie: Well, then, stop clapping.
302
1269841
2158
Evelyn Glennie: Wel, stop dan met klappen. (Gelach) Probeer opnieuw.
21:12
(Laughter)
303
1272023
1399
21:13
Try again. Try again: snow.
304
1273446
3205
Probeer opnieuw. Sneeuw.
21:17
(No sound)
305
1277016
3044
21:20
See, you're awake.
306
1280822
1604
Zie je wel, jullie zijn wakker.
21:23
Rain.
307
1283095
1247
Regen. Niet slecht. Niet slecht.
21:24
(Light clapping sounds)
308
1284714
1689
21:26
EG: (Laughs)
309
1286887
1453
21:29
Not bad. Not bad.
310
1289354
2730
21:32
The interesting thing here, though, is that I asked a group of kids
311
1292108
4756
Wat hier interessant is, is dat ik niet zo lang geleden,
21:36
not so long ago
312
1296888
1703
exact dezelfde vraag aan een groep kinderen stelde.
21:38
exactly the same question.
313
1298615
2165
21:40
Now -- great imagination, thank you very much.
314
1300804
3379
Uitstekende verbeelding, heel erg bedankt.
21:44
However, not one of you got out of your seats to think,
315
1304207
2822
Maar niemand van jullie is opgestaan uit zijn zetel om te bedenken:
21:47
"Right! How can I clap?
316
1307053
1667
"Juist! Hoe kan ik klappen? OK, misschien ...
21:48
OK, maybe:
317
1308744
1222
21:49
(Clapping sounds)
318
1309990
2509
21:52
Maybe I can use my jewelry to create extra sounds.
319
1312523
2832
-- misschien kan ik mijn juwelen gebruiken om extra geluid te maken.
21:55
Maybe I can use the other parts of my body to create extra sounds."
320
1315379
4036
Misschien kan ik andere delen van mijn lichaam gebruiken om extra geluid te maken."
21:59
Not a single one of you thought about clapping in a slightly different way
321
1319439
5393
Niet één van jullie dacht eraan om op een iets andere manier te klappen,
22:04
other than sitting in your seats there and using two hands.
322
1324856
3118
anders dan te blijven zitten in jullie stoelen en twee handen te gebruiken.
22:07
In the same way, when we listen to music,
323
1327998
2145
Net zoals wanneer we naar muziek luisteren,
22:10
we assume that it's all being fed through here.
324
1330167
3941
gaan we ervan uit dat het allemaal hierlangs gevoed wordt.
22:14
This is how we experience music.
325
1334132
2544
Dit is hoe we muziek ervaren. Natuurlijk is het dat niet.
22:16
Of course, it's not.
326
1336700
1671
22:18
We experience thunder, thunder, thunder.
327
1338395
2823
We ervaren donder -- donder, donder. Denk denk denk.
22:21
Think, think, think.
328
1341242
1197
22:22
Listen, listen, listen.
329
1342463
1890
Luister luister luister. Nu -- wat kunnen we doen met donder?
22:24
Now, what can we do with thunder?
330
1344852
3747
22:29
I remember my teacher, when I first started, my very first lesson,
331
1349266
5394
Ik herinner mij mijn leraar. Toen ik net startte met mijn aller- allereerste les,
22:34
I was all prepared with sticks, ready to go.
332
1354684
3385
was ik voorbereid, met stokken, klaar om te beginnen.
22:38
And instead of him saying, "OK, Evelyn, please, feet slightly apart,
333
1358093
4796
In plaats van te zeggen: "Oké, Evelyn. Voeten een beetje uit elkaar,
22:42
arms at a more or less 90-degree angle, sticks in a more or less V shape,
334
1362913
5840
armen min of meer in een hoek van 90 graden, stokken min of meer in een V-vorm,
22:48
keep this amount of space here, etc.
335
1368777
3044
houd deze hoeveelheid ruimte hier, enzovoort,
22:51
Please keep your back straight, etc., etc., etc." --
336
1371845
2554
houd alsjeblieft je rug recht, enzovoort ." --
22:54
where I was just probably going to end up absolutely rigid, frozen,
337
1374423
4164
waardoor ik dan waarschijnlijk helemaal stijf en bevroren zou eindigen,
22:58
and I would not be able to strike the drum
338
1378611
2009
en niet in staat zou geweest zijn om te trommelen,
23:00
because I was thinking of so many other things,
339
1380644
2220
omdat ik teveel aan het denken was aan zoveel andere dingen. Hij zei:
23:02
he said, "Evelyn, take this drum away for seven days,
340
1382888
2563
"Evelyn, neem deze trommel mee voor zeven dagen, en ik zie je volgende week."
23:05
and I'll see you next week."
341
1385475
1785
23:07
So -- heavens! What was I to do?
342
1387284
2405
Mijn hemel! Wat moest ik doen? Ik had de stokken niet langer nodig,
23:09
I no longer required the sticks.
343
1389713
2478
23:12
I wasn't allowed to have these sticks.
344
1392215
2148
ik mocht die stokken niet hebben.
23:14
I had to basically look at this particular drum,
345
1394387
3637
Ik moest kijken naar een bepaalde trommel,
23:18
see how it was made,
346
1398048
1673
zien hoe hij gemaakt was, wat deze kleine uitsteeksels deden, wat de snaren deden.
23:19
what these little lugs did, what the snares did.
347
1399745
3016
23:22
Turned it upside down, experimented with the shell.
348
1402785
2952
Ik draaide hem ondersteboven, experimenteerde met het omhulsel, met de bovenkant,
23:25
(Drum sounds)
349
1405761
1713
23:27
Experimented with the head.
350
1407498
1346
23:28
(Drum sounds)
351
1408868
1462
23:30
Experimented with my body.
352
1410354
1780
met mijn lichaam, met juwelen
23:32
(Drum sounds)
353
1412158
1794
23:33
Experimented with jewelry.
354
1413976
1824
23:35
Experimented with all sorts of things.
355
1415824
2088
met allerlei soorten dingen.
23:37
(Drum sounds)
356
1417936
3379
23:44
(Drum sounds end)
357
1424356
2476
23:48
And of course, I returned with all sorts of bruises.
358
1428182
3200
Ik keerde terug met allerlei blauwe plekken en dat soort dingen,
23:51
(Laughter)
359
1431406
1251
maar niettemin, het was zo een ongelooflijke ervaring.
23:52
But nevertheless, it was such an unbelievable experience,
360
1432681
3360
23:56
because where on earth are you going to experience that in a piece of music?
361
1436065
4702
Want waar ter wereld ga je dat ervaren in een muziekstuk?
24:00
Where on earth are you going to experience that in a study book?
362
1440791
3986
Waar ter wereld ga je dat in een studieboek ervaren?
24:04
So we never, ever dealt with actual study books.
363
1444801
3705
We werkten dus nooit met echte studieboeken.
24:08
So for example, one of the things that we learn
364
1448530
2656
Eén van de dingen die we leren
24:11
when we are dealing with being a percussion player
365
1451210
4684
als percussie-speler, in tegenstelling tot een muzikant,
24:15
as opposed to a musician,
366
1455918
1359
24:17
is basically, straightforward single-stroke rolls.
367
1457301
3605
is eenvoudige 'enkele slag'-roffels.
24:20
(Drum sounds)
368
1460930
3624
24:24
Like that, and then we get a little faster --
369
1464578
2110
Zoals dit. En dan gaan we een beetje sneller en een beetje sneller en een beetje sneller.
24:26
(Drum sounds)
370
1466712
1168
24:27
and a little faster --
371
1467904
1196
24:29
(Drum sounds)
372
1469124
1178
24:30
and a little faster, and so on and so forth.
373
1470326
2482
En zo verder. Wat heeft dit stuk nodig?
24:32
What does this piece require?
374
1472832
1439
24:34
Single-stroke rolls.
375
1474295
1375
Enkele slag-roffels. Waarom kan ik dat niet doen terwijl ik een muziekstuk leer?
24:35
(Drum sound)
376
1475694
3199
24:38
So why can't I then do that whilst learning a piece of music?
377
1478917
3462
24:42
And that's exactly what he did.
378
1482403
2818
Dat is precies wat hij deed.
24:45
And interestingly, the older I became, and when I became a full-time student
379
1485245
5350
Interessant, hoe ouder ik werd, toen ik voltijds student werd
24:50
at a so-called "music institution," all of that went out of the window.
380
1490619
5258
aan een zogenaamde "muziekinstelling", gooide ik dat allemaal overboord.
24:55
We had to study from study books.
381
1495901
2741
We moesten studeren uit studieboeken.
24:58
And constantly, the question, "Well, why? Why? What is this relating to?
382
1498666
4101
Constant vroeg ik me af: waarom? Waar verwijst dit naar?
25:02
I need to play a piece of music."
383
1502791
1600
Ik moet een muziekstuk spelen. "Dit zal je helpen controle te verwerven!"
25:04
"Well, this will help your control."
384
1504415
1757
25:06
"Well, how? Why do I need to learn that?
385
1506196
2559
Hoe dan? Waarom moet ik dat leren? Ik moet het in verband brengen met een muziekstuk.
25:08
I need to relate it to a piece of music.
386
1508779
2505
25:11
You know, I need to say something.
387
1511308
2562
Ik moet iets vertellen.
25:13
Why am I practicing paradiddles?
388
1513894
2106
Waarom oefen ik tromroffels?
25:16
(Drum sounds)
389
1516024
3982
25:20
Is it just literally for control, for hand-stick control?
390
1520030
3867
Is het letterlijk om de controle, de hand-stok-controle? Waarom doe ik dat?
25:23
Why am I doing that?
391
1523921
1384
25:25
I need to have the reason,
392
1525329
2400
Ik heb een reden nodig,
25:27
and the reason has to be by saying something through the music."
393
1527753
5581
en de reden moet zijn om iets te zeggen via de muziek.
25:33
And by saying something through music, which basically is sound,
394
1533358
4493
Door iets te zeggen via muziek, wat neerkomt op geluid,
25:37
we then can reach all sorts of things to all sorts of people.
395
1537875
4372
kunnen we allerlei dingen bereiken bij allerlei mensen.
25:42
But I don't want to take responsibility of your emotional baggage.
396
1542271
4249
Maar ik wil geen verantwoordelijkheid nemen voor jouw emotionele bagage.
25:46
That's up to you, when you walk through a hall,
397
1546544
2224
Dat is jouw opdracht, als je door de zaal wandelt.
25:48
because that then determines what and how we listen to certain things.
398
1548792
5334
Omdat dat dan bepaalt wat en hoe we luisteren naar bepaalde dingen.
25:54
I may feel sorrowful, or happy, or exhilarated, or angry
399
1554150
5281
Ik kan me verdrietig, gelukkig, opgewonden of boos voelen wanneer ik
25:59
when I play certain pieces of music,
400
1559455
1788
bepaalde muziekstukken speel, maar daarom wil ik nog niet noodzakelijk
26:01
but I'm not necessarily wanting you to feel exactly the same thing.
401
1561267
4877
dat jij precies hetzelfde voelt.
26:06
So please, the next time you go to a concert,
402
1566168
3104
Alsjeblieft, de volgende keer dat je naar een concert gaat,
26:09
just allow your body to open up,
403
1569296
3645
laat je lichaam toe zich te openen, sta je lichaam toe een resonantiekamer te zijn.
26:12
allow your body to be this resonating chamber.
404
1572965
3082
26:16
Be aware that you're not going to experience the same thing
405
1576071
3277
Wees je ervan bewust dat je niet hetzelfde zal ervaren als de muzikant.
26:19
as the performer is.
406
1579372
1706
26:21
The performer is in the worst possible position for the actual sound,
407
1581102
3740
De muzikant zit in de slechtst mogelijke positie voor het eigenlijke geluid,
26:24
because they're hearing the contact of the stick --
408
1584866
3556
zij horen het contact van de stok op de trommel,
26:28
(Drum sound)
409
1588446
1512
26:29
on the drum, or the mallet on the bit of wood,
410
1589982
2869
of de hamer op het stuk hout, of de strijkstok op de snaar.
26:32
or the bow on the string, etc.,
411
1592875
2187
26:35
or the breath that's creating the sound from wind and brass.
412
1595086
4138
Of de adem die het geluid produceert van hout- en koperblazers.
26:39
They're experiencing that rawness there.
413
1599248
2521
Zij ervaren de rauwheid daar.
26:41
But yet they're experiencing something so unbelievably pure,
414
1601793
3848
Maar toch ervaren zij iets dat zo ongelooflijk puur is,
26:45
which is before the sound is actually happening.
415
1605665
3830
dat er is voor het geluid echt ontstaat.
26:49
Please take note of the life of the sound after the actual initial strike,
416
1609519
6556
Merk alsjeblieft het leven op van het geluid na de eerste slag,
of adem. Ervaar de reis van dat geluid
26:56
or breath, is being pulled.
417
1616099
2405
26:58
Just experience the whole journey of that sound
418
1618528
4248
27:02
in the same way that I wished I'd experienced the whole journey
419
1622800
3598
zoals ik graag de hele reis had kunnen ervaren
27:06
of this particular conference, rather than just arriving last night.
420
1626422
4429
van deze conferentie, in plaats van gewoon aan te komen gisterenavond.
27:10
But I hope maybe we can share one or two things as the day progresses.
421
1630875
4657
Ik hoop dat we misschien een paar dingen kunnen delen naarmate de dag vordert.
27:15
But thank you very much for having me!
422
1635556
2739
Maar dank je wel dat jullie mij hier wilden ontvangen!
27:18
(Applause)
423
1638319
3234
(Applaus)
27:24
(Applause ends)
424
1644262
1698
27:37
(Music)
425
1657957
3022
32:02
(Music ends)
426
1922631
2270
32:08
(Applause)
427
1928244
7000
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7