The danger of science denial | Michael Specter

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Timmoty Wigboldus

Let's pretend right here we have a machine.

Laat ons even veronderstellen dat we beschikken over een machine,

A big machine, a cool, TED-ish machine,

een grote machine, een “coole” TED-achtige machine

and it's a time machine.

en het is nog wel een tijdmachine.

And everyone in this room has to get into it.

En iedereen hier moet erin.

And you can go backwards, you can go forwards;

Je kan ermee achteruit in de tijd of vooruit in de tijd,

you cannot stay where you are.

maar niet hier en nu blijven.

And I wonder what you'd choose, because I've been asking my friends

Ik ben benieuwd wat jullie zouden kiezen, omdat ik de laatste tijd

this question a lot lately and they all want to go back.

deze vraag al aan heel wat vrienden heb gesteld en ze willen allemaal terug.

I don't know. They want to go back before there were automobiles

Ze willen allemaal terug naar de tijd voordat auto’s

or Twitter or "American Idol."

of Twitter of “American Idol” bestonden.

I don't know.

Ik weet het niet.

I'm convinced that there's some sort of pull

Ik ben overtuigd dat er een zekere hang

to nostalgia, to wishful thinking.

naar nostalgie, naar wensdenken bestaat.

And I understand that.

En ik kan daar in komen.

I'm not part of that crowd, I have to say.

Maar ik hoor daar niet bij, moet ik zeggen.

I don't want to go back, and it's not because I'm adventurous.

Ik wil niet terug, en niet omdat ik zo avontuurlijk ben aangelegd –

It's because possibilities on this planet,

maar wel om de mogelijkheden van deze planeet.

they don't go back, they go forward.

Die gaan niet achteruit, die gaan vooruit.

So I want to get in the machine, and I want to go forward.

Dus wil ik ook in de machine en ik wil vooruit in de tijd.

This is the greatest time there's ever been on this planet

Wij leven in de geweldigste tijd ooit op deze planeet

by any measure that you wish to choose:

op welk gebied je ook maar wil

health, wealth,

gezondheid, rijkdom,

mobility, opportunity,

mobiliteit, kansen,

declining rates of disease ...

vermindering van ziektes.

There's never been a time like this.

Nooit was er een tijd als deze.

My great-grandparents died, all of them,

Mijn overgrootouders stierven allemaal

by the time they were 60.

rond de 60.

My grandparents pushed that number to 70.

Mijn grootouders haalden al de 70.

My parents are closing in on 80.

En mijn ouders zitten al bij de 80.

So there better be

Dus mag ik er wel op hopen

a nine at the beginning of my death number.

een stuk in de 90 te halen.

But it's not even about people like us,

Maar het gaat niet eens alleen over ons.

because this is a bigger deal than that.

Er staat veel meer op het spel.

A kid born in New Delhi today

Een kind dat vandaag in New Delhi wordt geboren

can expect to live as long as

heeft een levensverwachting gelijk

the richest man in the world did 100 years ago.

aan die van de rijkste man ter wereld 100 jaar terug.

Think about that, it's an incredible fact.

Denk daar eens over na. Dat is een ongelooflijk feit.

And why is it true?

En waarom is dat waar?

Smallpox. Smallpox killed billions

De pokken. De pokken hebben miljarden

of people on this planet.

mensen op deze planeet van het leven beroofd.

It reshaped the demography of the globe

Ze hadden een invloed op de demografie van deze wereld

in a way that no war ever has.

groter dan die van eender welke oorlog.

It's gone. It's vanished.

Maar ze bestaan niet meer. Ze zijn weg.

We vanquished it. Puff.

We hebben ze overwonnen. Poef!

In the rich world,

In de rijkere wereld bestaan ziektes,

diseases that threatened millions of us just a generation ago

die een generatie geleden miljoenen mensen bedreigden,

no longer exist, hardly.

zo goed als niet meer.

Diphtheria, rubella, polio ...

Difterie, rodehond, kinderverlamming...

does anyone even know what those things are?

weet iemand hier nog wat dat was?

Vaccines, modern medicine,

Inentingen, moderne geneeskunde

our ability to feed billions of people,

onze mogelijkheden om miljarden van voedsel te voorzien,

those are triumphs of the scientific method.

zijn allemaal triomfen van de wetenschappelijke methode.

And to my mind, the scientific method --

En voor mij is de wetenschappelijke methode,

trying stuff out,

het uitproberen van dingen,

seeing if it works, changing it when it doesn't --

zien of het werkt en het laten vallen indien niet,

is one of the great accomplishments of humanity.

een van de grootste verwezenlijkingen van de mensheid.

So that's the good news.

Dat is het goede nieuws.

Unfortunately, that's all the good news

Maar spijtig genoeg is dat het enige goede nieuws

because there are some other problems, and they've been mentioned many times.

want er zijn nog een aantal andere problemen, ze werden al vaak vernoemd,

And one of them is that

en een ervan is dat,

despite all our accomplishments,

ondanks al onze verwezenlijkingen,

a billion people go to bed hungry

er nog altijd een miljard mensen hongerig naar bed gaan

in this world every day.

in deze wereld, elke dag.

That number's rising, and it's rising really rapidly, and it's disgraceful.

Hun aantal neemt toe, en het neemt snel toe, en dat is een schande.

And not only that, we've used our imagination

En niet alleen dat, we hebben ook nog eens onze verbeelding gebruikt om

to thoroughly trash this globe.

deze wereld grondig te vervuilen.

Potable water, arable land,

Drinkbaar water, landbouwgrond,

rainforests, oil, gas:

regenwouden, olie, gas:

they're going away, and they're going away soon,

ze zijn aan het verdwijnen, en snel,

and unless we innovate our way out of this mess,

en als we niet in staat zijn ons door vernieuwing

we're going away too.

uit deze miserie weg te werken, zullen ook wij verdwijnen.

So the question is: Can we do that? And I think we can.

De vraag is dus: Kunnen we dat? Ik denk van wel.

I think it's clear that we can make food

Ik denk dat het duidelijk is dat we in staat zijn om voor voedsel

that will feed billions of people without raping the land that they live on.

voor miljarden te zorgen zonder het land waarop we leven uit te putten.

I think we can power this world with energy

Ik denk dat we deze wereld van energievormen kunnen voorzien

that doesn't also destroy it.

die hem niet in de vernieling helpen.

I really do believe that, and, no, it ain't wishful thinking.

Ik geloof dat echt, en, nee, dat is geen wensdenken.

But here's the thing that keeps me up at night --

Maar nu komt dat waarvan ik 's nachts wakker lig -

one of the things that keeps me up at night:

één van de dingen waar ik 's nachts van wakker lig.

We've never needed progress in science more than we need it right now. Never.

Nooit zijn we zo afhankelijk geweest van wetenschappelijke vooruitgang, nooit,

And we've also never been in a position

en nooit zijn we in staat geweest om

to deploy it properly in the way that we can today.

ervan gebruik te maken zoals we dat vandaag kunnen.

We're on the verge of amazing, amazing events

We staan op de drempel van de meest verbazingwekkende vooruitgang

in many fields,

op allerlei gebied.

and yet I actually think we'd have to go back

En toch denk ik echt dat we honderden jaren, zeg maar 300 jaar,

hundreds, 300 years, before the Enlightenment,

moeten teruggaan tot voor de tijd van de Verlichting,

to find a time when we battled progress,

om een tijd te vinden dat we ons zo tegen vooruitgang keerden,

when we fought about these things

dat we deze vernieuwingen hartstochtelijker en op meer gebieden,

more vigorously, on more fronts, than we do now.

bevochten dan vandaag.

People wrap themselves in their beliefs,

Mensen hangen hun geloofspunten met zo'n hartstocht aan

and they do it so tightly that you can't set them free.

dat het haast onmogelijk is om ze ervan te bevrijden.

Not even the truth will set them free.

Zelfs klaarblijkelijke waarheden zijn daar niet toe in staat.

And, listen, everyone's entitled to their opinion;

En luister, iedereen heeft recht op zijn eigen mening;

they're even entitled to their opinion about progress.

iedereen heeft zelfs het recht op een eigen mening over wat vooruitgang is,

But you know what you're not entitled to?

maar weet je waar je geen recht op hebt?

You're not entitled to your own facts. Sorry, you're not.

Je hebt geen recht op je eigen feiten. Nee, dat heb je niet.

And this took me awhile to figure out.

En ik heb er een tijdje over gedaan om me dat te realiseren.

About a decade ago, I wrote a story about vaccines

Een tiental jaren geleden schreef ik een verhaal over inentingen

for The New Yorker. A little story.

voor "The New Yorker", een kort verhaal.

And I was amazed to find opposition:

Ik was verbaasd tegenstand te ondervinden,

opposition to what is, after all,

tegen wat in feite de meest effectieve maatregel

the most effective public health measure in human history.

voor de publieke gezondheid in de geschiedenis was.

I didn't know what to do,

Ik wist niet goed wat doen,

so I just did what I do: I wrote a story and I moved on.

dus schreef ik er maar een verhaal over en ging maar verder.

And soon after that,

Een beetje later schreef ik een verhaal over

I wrote a story about genetically engineered food.

genetisch gemanipuleerd voedsel.

Same thing, only bigger.

Weer hetzelfde, maar nog erger dit keer.

People were going crazy.

Mensen werden gek.

So I wrote a story about that too,

Dus schreef ik daar ook maar een verhaal over,

and I couldn't understand why

en ik kon maar niet begrijpen

people thought this was "Frankenfoods,"

waarom mensen dit "frankenvoedsel" vonden,

why they thought moving molecules around

waarom ze dachten dat het manipuleren van moleculen

in a specific, rather than a haphazard way,

op een gerichte, in plaats van een toevallige wijze,

was trespassing on nature's ground.

een overtreding tegen de natuur was.

But, you know, I do what I do. I wrote the story, I moved on.

Maar, weet je, ik doe wat ik doe. Ik schreef een verhaal en

I mean, I'm a journalist.

ging over tot de orde van de dag. Ik ben nu eenmaal journalist;

We type, we file, we go to dinner. It's fine.

we typen, we dienen het in, we gaan eten en dat is dat.

(Laughter)

(Lachen)

But these stories bothered me,

Maar deze verhalen bleven me bezighouden,

and I couldn't figure out why, and eventually I did.

ik kon maar niet uitmaken waarom, maar uiteindelijk wel.

And that's because those fanatics that were driving me crazy

En wel omdat die fanatici die me gek maakten

weren't actually fanatics at all.

in feite helemaal geen fanatici waren.

They were thoughtful people, educated people, decent people.

Ze waren bedachtzaam, goed onderwezen, fatsoenlijk.

They were exactly like the people in this room.

Net zoals de mensen in deze zaal.

And it just disturbed me so much.

En het was net dat wat me zo stoorde...

But then I thought, you know, let's be honest.

maar toen dacht ik, weet je, laten we even eerlijk zijn:

We're at a point in this world

We zijn op een ogenblik in deze wereld gekomen

where we don't have the same relationship to progress that we used to.

waarop we niet meer dezelfde verhouding tot vooruitgang hebben als weleer.

We talk about it ambivalently.

We spreken er tweeslachtig over.

We talk about it in ironic terms with little quotes around it:

We spreken er ironisch over als tussen aanhalingstekens.

"progress."

"Vooruitgang."

Okay, there are reasons for that, and I think we know what those reasons are.

OK, daar zijn redenen toe en ik denk ook dat we ze kennen.

We've lost faith in institutions,

We zijn het geloof in instellingen verloren,

in authority,

in gezag,

and sometimes in science itself,

en af en toe in de wetenschap zelf,

and there's no reason we shouldn't have.

en er is ook geen reden waarom niet.

You can just say a few names

Je hoeft maar een paar namen te laten vallen

and people will understand.

en de mensen begrijpen het.

Chernobyl, Bhopal, the Challenger,

Tsjernobyl, Bhopal, de Challenger,

Vioxx, weapons of mass destruction,

Vioxx, massavernietigingswapens,

hanging chads.

niet goed doorgeprikte ponskaarten...

You know, you can choose your list.

Ik bedoel maar, je kan zelf je lijstje samenstellen.

There are questions and problems

Er zijn vragen en problemen met die mensen

with the people we used to believe were always right,

waarvan we dachten dat ze altijd gelijk hadden.

so be skeptical.

Wees dus skeptisch.

Ask questions, demand proof, demand evidence.

Stel vragen, vraag bewijzen en bewijsmateriaal,

Don't take anything for granted.

Neem niets zomaar aan.

But here's the thing: When you get proof,

Maar nu komt het: Als je dan bewijzen krijgt,

you need to accept the proof, and we're not that good at doing that.

dan moet je ze ook aannemen en daar zijn we niet zo goed in.

And the reason that I can say that is because

En de reden dat ik dat kan zeggen is

we're now in an epidemic of fear

dat we nu in een tot nu toe ongekende angstepidemie leven

like one I've never seen and hope never to see again.

en waarvan we hopen dat ze zo vlug mogelijk zal wegebben.

About 12 years ago, there was a story published,

Ongeveer 12 jaar terug werd

a horrible story,

er een verschrikkelijk verhaal gepubliceerd,

that linked the epidemic of autism

dat een verband legde tussen de epidemie van autisme

to the measles, mumps and rubella vaccine shot.

en de inenting tegen mazelen, bof en rodehond.

Very scary.

Angstaanjagend.

Tons of studies were done to see if this was true.

Hopen studies werden uitgevoerd om na te gaan of dit waar was.

Tons of studies should have been done; it's a serious issue.

En dat moest ook; het was een ernstige zaak.

The data came back.

De data kwamen tevoorschijn.

The data came back from the United States, from England,

Ze werden gevonden in de Verenigde Staten, in Engeland,

from Sweden, from Canada,

in Zweden, in Canada,

and it was all the same: no correlation,

en overal hetzelfde resultaat: geen verband,

no connection, none at all.

niet in het minst.

It doesn't matter. It doesn't matter

Maar het doet er niet toe, het doet er niet toe

because we believe anecdotes,

omdat we geloof hechten aan anekdotes,

we believe what we see, what we think we see,

we geloven wat we zien en wat we denken te zien,

what makes us feel real.

wat we echt denken te voelen.

We don't believe a bunch of documents

We kunnen geen geloof hechten aan een hoop papieren

from a government official giving us data,

van een officiële overheidsinstelling die ons van data voorziet,

and I do understand that, I think we all do.

en ik kan daar in komen, en ik denk dat we dat allemaal kunnen.

But you know what?

Maar weet je wat?

The result of that has been disastrous.

De gevolgen waren rampzalig,

Disastrous because here's a fact:

rampzalig en wel om dit feit:

The United States is one of the only countries in the world

De Verenigde Staten zijn één van de weinige landen in de wereld

where the vaccine rate for measles is going down.

waar de het aantal inentingen tegen de mazelen omlaag gaat.

That is disgraceful,

Dat is een schande,

and we should be ashamed of ourselves.

en we zouden ons moeten schamen.

It's horrible.

't Is vreselijk.

What kind of a thing happened

Wat is er met ons gaande

that we could do that?

dat we daartoe konden besluiten?

Now, I understand it. I do understand it.

Nu, ik begrijp het. Ik begrijp het.

Because, did anyone have measles here?

Wie krijgt hier nog mazelen?

Has one person in this audience ever seen someone die of measles?

Heeft iemand van dit publiek ooit iemand zien sterven van mazelen?

Doesn't happen very much.

Komt niet vaak voor.

Doesn't happen in this country at all,

En hier al helemaal niet meer,

but it happened 160,000 times in the world last year.

maar het gebeurde vorig jaar nog 160.000 keer in de wereld.

That's a lot of death of measles --

Dat is een hoop doden door mazelen,

20 an hour.

20 per uur.

But since it didn't happen here, we can put it out of our minds,

Maar omdat het hier niet meer gebeurt kunnen we het veronachtzamen,

and people like Jenny McCarthy

en mensen als Jenny McCarthy

can go around preaching messages

komen ermee weg boodschappen

of fear and illiteracy from platforms

van angst en onwetendheid te verspreiden in uitzendingen

like "Oprah" and "Larry King Live."

als die van Oprah en Larry King Live.

And they can do it because

En ze kunnen dat doen omdat ze geen onderscheid kunnen maken

they don't link causation and correlation.

tussen oorzaken en toevallige samenloop van omstandigheden.

They don't understand that these things seem the same,

Ze begrijpen niet dat deze dingen hetzelfde lijken

but they're almost never the same.

maar het praktisch nooit echt zijn.

And it's something we need to learn, and we need to learn it really soon.

En dat is iets dat we moeten leren en dat we snel moeten leren.

This guy was a hero, Jonas Salk.

Deze man was een held, Jonas Salk.

He took one of the worst scourges of mankind away from us.

Hij bevrijdde ons van een van onze ergste gesels.

No fear, no agony. Polio -- puff, gone.

Geen angst, geen doodsstrijd meer. Polio, poef!, weg.

That guy in the middle, not so much.

Die man daar in het midden, ook al.

His name is Paul Offit.

Hij heet Paul Offit.

He just developed a rotavirus vaccine with a bunch of other people.

Hij ontwikkelde een vaccin tegen het rotavirus samen met enkele andere mensen.

It'll save the lives of 400 to 500,000 kids

Het redde de levens van zo'n 400.000 tot 500.000 kinderen

in the developing world every year.

in de derde wereld.

Pretty good, right?

Goed, toch?

Well, it's good, except that Paul goes around talking about vaccines

Wel het is goed, behalve dat Paul rondreist met voordrachten over vaccins

and says how valuable they are

en hoe waardevol ze zijn.

and that people ought to just stop the whining.

en dat mensen ermee zouden moeten ophouden om te jammeren.

And he actually says it that way.

En zo zegt hij het ook.

So, Paul's a terrorist.

Dus is Paul een terrorist.

When Paul speaks in a public hearing,

Als hij een publieke toespraak houdt

he can't testify without armed guards.

dan kan dat alleen maar in gezelschap van lijfwachten.

He gets called at home

Hij krijgt thuis telefoontjes

because people like to tell him

omdat er mensen zijn die er prijs op stellen

that they remember where his kids go to school.

hem te zeggen dat ze weten waar zijn kinderen schoollopen.

And why? Because Paul made a vaccine.

En waarom? Omdat Paul een vaccin heeft ontwikkeld.

I don't need to say this, but vaccines are essential.

Ik hoef het niet te zeggen, maar vaccins zijn onontbeerlijk.

You take them away, disease comes back,

Neem ze weg en de ziektes zullen terugkomen,

horrible diseases. And that's happening.

vreselijke ziektes, en dat is wat nu aan het gebeuren is.

We have measles in this country now.

We hebben in dit land mazelen terug.

And it's getting worse, and pretty soon kids

En het wordt nog erger, binnenkort zullen er weer kinderen

are going to die of it again because it's just a numbers game.

aan gaan sterven als er genoeg de ziekte gaan krijgen.

And they're not just going to die of measles.

En ze zullen niet alleen aan mazelen doodgaan.

What about polio? Let's have that. Why not?

Wat met polio? Dat ook. Waarom niet?

A college classmate of mine wrote me a couple weeks ago and said

Een voormalige medestudente schreef me enkele weken terug en zei

she thought I was a little strident.

dat ze me wat overdreven strijdvaardig vond.

No one's ever said that before.

Niemand heeft me dat ooit gezegd.

She wasn't going to vaccinate her kid against polio,

Ze ging haar kind niet laten inenten tegen polio.

no way.

In geen geval.

Fine.

Goed.

Why? Because we don't have polio. And you know what?

Waarom? Omdat we geen polio meer hebben. En weet je wat?

We didn't have polio in this country yesterday.

Gisteren kwam polio hier niet meer voor.

Today, I don't know, maybe a guy got on a plane in Lagos this morning,

Maar, wie weet, vanmorgen stapte er misschien iemand op een vliegtuig in Lagos,

and he's flying to LAX, right now he's over Ohio.

en hij vliegt naar Los Angels, hij zit nu boven Ohio.

And he's going to land in a couple of hours, he's going to rent a car,

Binnen een paar uur landt hij, huurt een wagen

and he's going to come to Long Beach,

en komt naar Long Beach,

and he's going to attend one of these fabulous TED dinners tonight.

waar hij gaat aanzitten aan een van die fantastische TED dinners.

And he doesn't know that he's infected with a paralytic disease,

En hij beseft niet dat hij besmet is met een verlammende ziekte,

and we don't either because that's the way the world works.

en wij weten het ook niet want zo gaat dat.

That's the planet we live on. Don't pretend it isn't.

Dat is de planeet waarop wij leven. Daar helpt geen lievemoederen aan.

Now, we love to wrap ourselves in lies. We love to do it.

Wij laten ons liever inpakken in leugens. Daar houden we van.

Everyone take their vitamins this morning?

Heeft iedereen vanmorgen zijn vitamientjes geslikt?

Echinacea, a little antioxidant

Echinacea, een beetje antioxidant

to get you going.

om de dag door te kunnen?

I know you did because half of Americans do every day.

Ik weet het omdat de helft van de Amerikanen het elke dag doen.

They take the stuff, and they take alternative medicines,

Ze slikken het en ze gebruiken alternatieve medicijnen,

and it doesn't matter how often

en het doet er niet toe hoe vaak we

we find out that they're useless.

ontdekken dat ze waardeloos zijn.

The data says it all the time.

De gegevens wijzen het altijd opnieuw weer uit.

They darken your urine. They almost never do more than that.

Ze maken je urine donkerder. En praktisch nooit meer dan dat.

(Laughter)

(Lachen)

It's okay, you want to pay 28 billion dollars for dark urine?

OK als jullie 28 miljard dollar willen uitgeven voor donkerder urine,

I'm totally with you.

Dan is dat maar zo.

(Laughter)

(Lachen)

Dark urine. Dark.

Donkere urine. Donker.

Why do we do that? Why do we do that?

Waarom doen we dat? Waarom doen we dat?

Well, I think I understand, we hate Big Pharma.

Ik denk dat ik het begrijp, we haten Big Pharma.

We hate Big Government. We don't trust the Man.

We haten de regering. We wantrouwen die politiekers.

And we shouldn't: Our health care system sucks.

Dat moet ook. Onze gezondheidsvoorzieningen zijn belabberd.

It's cruel to millions of people.

Ze zijn dat voor miljoenen van onze landgenoten.

It's absolutely astonishingly cold

Ze zijn verbazingwekkend harteloos

and soul-bending to those of us who can even afford it.

en verontrustend zelfs voor diegenen onder ons die ze zich kunnen permitteren.

So we run away from it, and where do we run?

We lopen er dus van weg, en waar lopen we naartoe?

We leap into the arms of Big Placebo.

We springen in de armen van Big Placebo.

(Laughter)

(Lachen)

That's fantastic. I love Big Placebo.

Da's geweldig. Ik hou van Big Placebo.

(Applause)

(Applaus)

But, you know, it's really a serious thing

Maar, weet je, dit is erg

because this stuff is crap,

want het hele gedoe is rommel

and we spend billions of dollars on it.

en we geven er miljarden dollars aan uit.

And I have all sorts of little props here.

Ik heb hier een paar van die dingen meegebracht.

None of it ... ginkgo, fraud;

Ginkgo, bedrog,

echinacea, fraud;

echinacea, bedrog,

acai -- I don't even know what that is

acai, ik weet zelfs niet wat dat is,

but we're spending billions of dollars on it -- it's fraud.

maar we geven er miljarden dollars aan uit, allemaal bedrog.

And you know what? When I say this stuff, people scream at me,

En weet je wat? Als ik dit vertel beginnen de mensen tegen me te roepen,

and they say, "What do you care? Let people do what they want to do.

en ze zeggen, "Wat kan het jou wat schelen? Laat de mensen toch doen.

It makes them feel good."

Ze voelen er zich goed bij."

And you know what? You're wrong.

En weten jullie wat? Jullie zijn fout.

Because I don't care

Omdat het me niet kan schelen

if it's the secretary of HHS

of het de secretaris van de gezondheidsdienst is

who's saying, "Hmm, I'm not going to take the evidence

die zegt: "Hm, ik ga geen gevolg geven aan wat mijn

of my experts on mammograms,"

experts vertellen over mammografieën."

or some cancer quack who wants to treat his patient

of de een of andere kankerkwakzalver die zijn patiënten wil behandelen

with coffee enemas.

met koffielavementen.

When you start down the road

Als je begint met bewijs en wetenschap

where belief and magic replace evidence and science,

te vervangen door geloof en magie dan

you end up in a place you don't want to be.

eindig je waar je niet had willen uitkomen.

You end up in Thabo Mbeki South Africa.

Dan kom je terecht in het Zuid Afrika van Thabo Mbeki.

He killed 400,000 of his people

Hij is verantwoordelijk voor de dood van 400.000 van zijn mensen

by insisting that beetroot,

door te beweren dat beetwortel,

garlic and lemon oil

knoflook en citroenolie

were much more effective than the antiretroviral drugs

effectiever waren dan de antivirale middelen

we know can slow the course of AIDS.

die het verloop van AIDS kunnen vertragen.

Hundreds of thousands of needless deaths

Honderdduizenden nodeloze doden

in a country that has been plagued

in een land dat al meer dan elders

worse than any other by this disease.

geplaagd is door deze ziekte.

Please, don't tell me

Kom mij niet vertellen

there are no consequences to these things.

dat deze dingen geen gevolgen hebben.

There are. There always are.

Die hebben ze wel. Ze hebben ze altijd.

Now, the most mindless epidemic

Nu is de meest gedachteloze epidemie

we're in the middle of right now

waarin we ons nu bevinden

is this absurd battle

de absurde strijd

between proponents of genetically engineered food

tussen voorstanders van genetisch gemanipuleerd voedsel

and the organic elite.

en de 'organische elite'.

It's an idiotic debate. It has to stop.

Het is een idioot debat. Het moet stoppen.

It's a debate about words, about metaphors.

Het gaat om woorden, metaforen.

It's ideology, it's not science.

Het is ideologie, geen wetenschap.

Every single thing we eat, every grain of rice,

Alles wat we eten, elk korreltje rijst,

every sprig of parsley,

elk sprietje peterselie,

every Brussels sprout

elk brussels spruitje,

has been modified by man.

is door de mens gewijzigd.

You know, there weren't tangerines in the garden of Eden.

Bedenk even dat er in het "aards paradijs" geen mandarijntjes waren.

There wasn't any cantaloupe. (Laughter)

Daar bestond geen watermeloen.

There weren't Christmas trees. We made it all.

Zelfs geen kerstbomen. Ze komen allemaal van ons.

We made it over the last 11,000 years.

We creëerden ze in de loop van de laatste 11.000 jaren.

And some of it worked, and some of it didn't.

Sommige van die producten bleven en anderen haalden het niet.

We got rid of the stuff that didn't.

We ontdeden ons van wat ons niet aanstond.

Now we can do it in a more precise way --

Nu kunnen we hetzelfde doen op een meer gerichte manier.

and there are risks, absolutely --

En, zeker, daar zijn risico's aan verbonden.

but we can put something like vitamin A into rice,

Maar we kunnen rijst vitamine A laten produceren

and that stuff can help millions of people,

waardoor miljoenen gezonder kunnen gaan leven

millions of people, prolong their lives.

en langer leven.

You don't want to do that?

Daar wil je niet aan?

I have to say, I don't understand it.

Ik moet het zeggen, dat begrijp ik niet.

We object to genetically engineered food.

We willen geen genetisch gemodificeerd voedsel.

Why do we do that?

En waarom?

Well, the things I constantly hear are:

Wel, dit hoor je de hele tijd:

Too many chemicals,

te veel chemicaliën,

pesticides, hormones,

pesticiden, hormonen,

monoculture, we don't want giant fields

monocultuur, we willen geen reusachtige velden

of the same thing, that's wrong.

met hetzelfde gewas, da's verkeerd.

We don't companies patenting life.

We houden niet van bedrijven die patenten nemen op levende dingen.

We don't want companies owning seeds.

We willen niet dat bedrijven de eigendomsrechten op zaad bezitten.

And you know what my response to all of that is?

En weet je wat ik daarop antwoord?

Yes, you're right. Let's fix it.

Jullie hebben gelijk. Laten we er iets aan doen.

It's true, we've got a huge food problem,

Het is waar. Ons voedselprobleem is overweldigend,

but this isn't science.

maar dat is geen wetenschap.

This has nothing to do with science.

Het heeft niks vandoen met wetenschap.

It's law, it's morality, it's patent stuff.

Dit gaat om wetten, moraliteit, patenten.

You know science isn't a company.

Wetenschap is geen maatschappij.

It's not a country.

Geen land.

It's not even an idea; it's a process.

Zelfs geen idee; het is een proces.

It's a process, and sometimes it works and sometimes it doesn't,

Het is een proces, en soms werkt het en soms ook niet.

but the idea that we should not allow

Maar de idee dat we de wetenschap moeten verhinderen

science to do its job

om haar werk te doen

because we're afraid,

omdat we er bang voor zijn

is really very deadening,

werkt echt verlammend

and it's preventing millions of people

en zal miljoenen mensen verhinderen

from prospering.

om tot enige welvaart te komen.

You know, in the next 50 years

Weten jullie, in de komende 50 jaar

we're going to have to grow 70 percent more food than we do right now,

zullen we tot 70% meer voedsel nodig hebben dan vandaag.

70 percent.

70 procent.

This investment in Africa over the last 30 years.

Deze grafiek stelt het verloop van de investering in Afrika voor in de laatste 30 jaar.

Disgraceful. Disgraceful.

Schandalig. Schandalig.

They need it, and we're not giving it to them.

Zij hebben het echt nodig en wij onthouden het hen.

And why? Genetically engineered food.

En de reden? Genetisch gemanipuleerd voedsel.

We don't want to encourage people

Wij willen mensen geen minderwaardig voedsel

to eat that rotten stuff, like cassava for instance.

als cassave bijvoorbeeld, opdringen.

Cassava's something that half a billion people eat.

Cassave is het dagelijks voedsel van een half miljard mensen;

It's kind of like a potato.

Het lijkt wat op aardappelen.

It's just a bunch of calories. It sucks.

Het heeft alleen maar een hoop calorieën. Waardeloos.

It doesn't have nutrients, it doesn't have protein,

Het bevat nagenoeg geen voedingsstoffen zoals eiwitten,

and scientists are engineering

en wetenschappers zijn bezig

all of that into it right now.

om daar iets aan te doen.

And then people would be able to eat it and they'd be able to not go blind.

Zodat mensen ervan kunnen eten zonder blind te worden.

They wouldn't starve, and you know what?

Ze zouden niet meer verhongeren, en weten jullie wat?

That would be nice. It wouldn't be Chez Panisse,

Dat zou fijn zijn. Het zou geen haute cuisine zijn,

but it would be nice.

maar het zou fijn zijn.

And all I can say about this is:

En alles wat ik dan te zeggen heb is dit:

Why are we fighting it?

Waarom zijn wij ertegen?

I mean, let's ask ourselves: Why are we fighting it?

Ik bedoel, laten we ons dat eens afvragen: waarom zijn we ertegen?

Because we don't want to move genes around?

Omdat we niet willen schuiven met genen?

This is about moving genes around. It's not about chemicals.

Dit gaat om overdragen van genen. Heeft niks te maken met chemicaliën.

It's not about our ridiculous passion for hormones,

Ook niet met onze belachelijke passie voor hormonen,

our insistence on having bigger food,

ons verlangen naar meer,

better food, singular food.

beter en specialer eten.

This isn't about Rice Krispies,

Het gaat niet om Rice Krispies,

this is about keeping people alive,

het gaat om mensen in leven houden.

and it's about time we started to understand what that meant.

en het gaat erom dat we beginnen te begrijpen wat dat wil zeggen.

Because, you know something?

Omdat, weten jullie wat?

If we don't, if we continue to act the way we're acting,

Als we het niet doen en doorgaan zoals we bezig zijn,

we're guilty of something that I don't think we want to be guilty of:

dan zijn we schuldig aan iets waar we niet schuldig aan willen zijn:

high-tech colonialism.

high-tech kolonialisme.

There's no other way to describe what's going on here.

Ik vind geen andere manier om dit beter te beschrijven.

It's selfish, it's ugly,

Het is zelfzuchtig en lelijk,

it's beneath us,

ons onwaardig,

and we really have to stop it.

en we moeten er echt iets aan doen.

So after this amazingly fun conversation,

Dus na deze onvoorstelbaar vermakelijke uiteenzetting

(Laughter)

(Lachen)

you might want to say, "So, you still want to get in this

zou je misschien willen zeggen, "Jij wil dus nog altijd met deze

ridiculous time machine and go forward?"

belachelijke tijdmachine vooruit reizen?"

Absolutely. Absolutely, I do.

Absoluut. Zeker wil ik dat.

It's stuck in the present right now,

Nu zit ze nog vast in het heden

but we have an amazing opportunity.

maar we hebben een verbazingwekkende kans.

We can set that time machine on anything we want.

Wij kunnen die tijdmachine voor alles wat we willen gebruiken.

We can move it where we want to move it,

We kunnen ze brengen naar een toekomst die we zelf willen,

and we're going to move it where we want to move it.

en we gaan ze ook brengen naar waar we zelf willen.

We have to have these conversations and we have to think,

We moeten doorgaan met deze uiteenzettingen en we moeten blijven nadenken,

but when we get in the time machine and we go ahead,

maar als we erin stappen en vooruit gaan,

we're going to be happy we do.

zullen we gelukkig zijn dat we het hebben gedaan.

I know that we can,

Ik weet dat we het kunnen,

and as far as I'm concerned,

en dat is, voor wat mij aangaat,

that's something the world needs right now.

iets dat de wereld moet weten.

(Applause)

Dank u.

Thank you.

(Applaus)

Thank you.

Dank u.

Thank you. Thank you.

(Applaus)