The state of the climate crisis | Climate Action Tracker

Transcriber: Joseph Geni Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Translator: Hein Htet Reviewer: Myo Aung

၂၀၁၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှာ နိုင်ငံပေါင်း ၁၉၇ နိုင်ငံဟာ Paris မြို့မှာ စုဝေးပြီး

ကမ္ဘာ့အပူချိန် မြင့်တက်လာမှုကို

၁.၅ ဒီဂရီဆဲလ်ဆီးယပ်ဖြင့် ကန့်သတ်ထားဖို့ သဘောတူညီခဲ့ကြပါတယ်။

Climate action tracker အဖွဲ့က

In November 2015, 197 countries came together in Paris

နိုင်ငံပေါင်း ၃၆ နိုင်ငံမှာ

and agreed to pursue efforts

ကမ္ဘာ့ဖန်လုံအိမ် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုရဲ့ ၈၀% ခန့်ကို စောင့်ကြည့်ခဲ့ပါတယ်။

to limit the temperature increase on our planet to 1.5 degrees Celsius.

သတင်းဆိုးကတော့ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုဟာ မြင့်တက်နေဆဲပါပဲ။

The Climate Action Tracker monitors the climate commitments

ကမ္ဘာကြီးကိုလည်း ၁.၁ ဒီဂရီဆဲလ်ဆီးယပ် အထိ နွေးစေခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။

and actions of 36 countries,

အဖွဲ့က ကိစ္စနှစ်ခုကို ရှင်းလင်းပေးခဲ့တယ်။

totalling roughly 80 percent of today's global greenhouse gas emissions.

တစ်ခုက နိုင်ငံတွေဟာ Paris Agreement အောင်မြင်ဖို့

Here's the bad news: those emissions are still rising

လေးနက်တဲ့ ပန်းတိုင်များကို ချမှတ် မထားကြခြင်းပါ။

and have already warmed the globe by 1.1 degrees Celsius.

အကယ်၍နိုင်ငံတိုင်းက ပန်းတိုင်ကို အောင်‌‌မြင်အောင် လုပ်ဆောင်တောင်မှ

The tracker makes two problems clear.

အပူချိန်ဟာ နှစ်ပေါင်း ၇၀ အကြာမှာ ၂ ဒီဂရီ ဆဲလ်ဆီးယပ်ထက် ပိုမြင့်လာမှာဖြစ်ပြီး

First, countries have not set emissions targets

၂၂ ရာစု နောက်အပိုင်းအထိ ဆက်လက်မြင့် တက်သွားနေဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။

ambitious enough to reach the goals of the Paris Agreement.

နောက်တစ်ခုက အစိုးရအဖွဲ့တွေဟာ သူတို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက် မကြီးမားတဲ့

Even if every country hit their targets, the temperature would still increase

ပန်းတိုင်တွေကိုတောင် ရုပ်လုံးဖေါ် မပေးနိုင်ကြခြင်းပါ။

by more than two degrees Celsius over the next 70 years,

အဲ့ ၃၆ နိုင်ငံ ယခုထိလုပ်နိုင်ခဲ့သမျှနဲ့

and continue to rise into the 22nd century and beyond.

အခုလောလောဆယ် စီမံရေးဆွဲထားတဲ့ အရာအားလုံးတို့က

ဓာတ်ငွေ့များထုတ်လွှဝ်မှုကို နှေးစေရုံမျှသာပါ။

Second, governments are simply not delivering

အဲ့ဒီထက်ပိုပြီး လုပ်ဆောင်ဖို့လိုပါတယ်။

ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုကို ၁.၅ ဒီဂရီ ဆဲလ်ဆီးယပ်မှာ ကန့်သတ်ထားဖို့ဆိုရင်

even on their unambitious targets.

Everything these 36 countries have done so far,

ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုကို၂၀၃၀ မှ ာတစ်ဝက်အထိ ၂၀၅၀ မှာ သုညအထိ လျော့ချဖို့ လိုတယ်။

and everything they are currently planning,

will only slow the growth in emissions.

ကိန်းဂဏန်း‌တွေနဲ့ လေ့လာကြည့်ကြရအောင်။

We need to do more than that.

ဆန်းစစ်ပြီးသား ၃၆ နိုင်ငံ အနက်

To have a hope of limiting global warming to 1.5 degrees,

နှစ်နိုင်ငံကသာ ကမ္ဘာ့ ပူနွေးလာမှုကို ၁.၅ ဒီဂရီအထိ ထိန်းထားဖို့ လုပ်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။

we need to cut global emissions in half by 2030 and get to net zero by 2050.

Gambia ဆိုရင် အဲ့ပြဿနာ ဖြေရှင်းဖို့

အနည်းဆုံး အားထုတ်နေတဲ့ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံ ဖြစ်တာတောင်မှ

Let's go through the numbers.

Of the 36 countries analyzed,

ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုကို လျော့ချဖို့ ကတိပြုခဲ့ထားတယ်။

only two are taking enough action to restrain global warming to 1.5 degrees.

Morocco ကလည်း နေစွမ်းအင်ကို တိုးတိုးပြီး တည်ဆောက်နေပါတယ်။

တခြားနိုင်ငံတွေက မအောင်မြင်ကြပါဘူး။

The Gambia has pledged to reduce its emissions,

၂၀၂၀ မှာ အစိုးရအဖွဲ့တွေ တွေ့ဆုံကြပြီး သူတို့ရဲ့ ပန်းတိုင်တွေကို

despite being one of the developing countries

that has contributed least to the problem.

တိုးမြှင့်ချမှတ်ဖို့ လျာထားခဲ့ကြတာပါ။

And Morocco is building more and more solar power.

အခုထိတော့ အနည်းကသာ လုပ်နိုင်သေးပြီး တခြားနိုင်ငံတွေကတော့

သူတို့ရဲ့ လက်ရှိ နိမ့်ကျတဲ့ ပန်းတိုင်များ ရုပ်လုံးဖေါ်ဖို့ အားထုတ်နေကြတုန်းပါ။

Every other country is failing.

2020 is the year national governments were supposed to come together

အခုဆိုရင် နိုင်ငံအချို့တို့ဟာ Gambia နဲ့ Morocco နဲ့ သိပ်မဝေးကြတော့ဘူး၊

and strengthen their targets.

India နဲ့ Kenya လို့ နိုင်ငံတွေပါ။

ဒါပေမဲ့ စီးပွားရေးအရ အဖွံ့ဖြိုးဆုံး နိုင်ငံတွေ ဖြစ်ကြပြီး

So far, only a few have done so while others have announced

အများဆုံး ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေကို လုပ်နိုင်ရင်း တခြားနိုင်ငံတွေကို

they're sticking with their existing insufficient targets.

ကူညီ ဦးဆောင်ရမယ့် တာဝန်ကို မယူချင်ကြပါဘူး။

Now, some countries aren't too far behind The Gambia and Morocco,

US ဆိုရင် လောလောဆယ်မှာ Paris Agreement မှနေပြီး နှုတ်ထွက်နေပါတယ်။

such as India and Kenya.

But the countries with the most advanced economies,

တရုတ်နိုင်ငံက ကတိပေးထားပြီး

ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှုကို၂၀၆၀ အရောက်မှာ ချိန်ခွင်လျှာ မျှဖို့ ကတိကဝတ်ပြုထားရာ

those with the greatest capacity to innovate and help others,

ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှုကို ၀.၃ ဒီဂရီ ဆဲလ်ဆီးယပ်အထိ လျှောချပေးနိုင်မှာပါ။

are shirking their responsibilities to lead.

The United States is currently withdrawing from the Paris Agreement.

ဒါပေမဲ့ လက်တွေ့လုပ်ဆောင်နေပုံက ကွာခြားနေတုန်းပါပဲ။

China shows promise;

တရုတ်နိုင်ငံဟာ‌ လေနဲ့ နေစွမ်းအင်သုံးတဲ့ အကြီးဆုံးဈေးကွက် ဖြစ်သလို

its pledge to balance out its carbon emissions by 2060

ကျောက်မီးသွေးသုံး ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ အသစ်တွေကိုလည်း သုံးနေတာပါ။

could save the world as much as 0.3 degrees Celsius of global warming.

ဥရောပသမဂ္ဂကလည်း အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ ရေရှည် ရပ်တည်နိုင်ဖို့

But actions on the ground remain divided.

၎င်းရဲ့ Green deal ဖြင့် မှန်ကန်တဲ့ ဦးတည်ချက်ဆီကို သွားနေပါတယ်။

China is the largest market for wind and solar power,

ဒါပေမဲ့ စီမံကိန်းက ၁.၅ ဒီဂရီ အတွက် မလုံလောက်သေးပါဘူး

but also for new coal-fired power plants.

ဒီတော့ မျှော်လင့်စရာ နမိတ်လက္ခဏာတွေ ရှိသေးရဲ့လား။

And the EU is taking steps in the right direction

အရေးကြီးတဲ့ လုပ်ဆောင်စရာ တစ်ခုက နိုင်ငံရဲ့ လျှပ်စစ်ကို သန့်စင်ပေးလိုစိတ်ပါ။

with its green deal to make member countries more sustainable.

သန့်စင်တဲ့ စွမ်းအင်က အခြားကဏ္ဍများကိုပါ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်မှုကို လျှော့ချလာစေမှာပါ။

But this deal is still not enough for 1.5 degrees.

နိုင်ငံ ၅၀၊ ဒေသပြီး ၃၀၊ မြို့ကြီး ၁၆၀ နဲ့ စီးပွာရေးလုပ်ငန်း ၂၀၀ ကျော်တို့က

So are there any signs of hope?

One key measure is a country's willingness to clean up electricity.

လျှပ်စစ် ၁၀၀% သန့်စင်စေဖို့ကို ကတိပြုထားကြတယ်။

Clean power can enable other sectors to reduce or eliminate emissions.

Denmark၊ Scotland နဲ့ South Australia ပြည်နယ်တို့ဟာ

More than 50 countries, 30 regions, 160 cities and 200 businesses

အဲဒီ ပန်းတိုင်ကို မီလုနီးဖြစ်ကြပေမဲ့၊

ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံ အများစုကတော့ အဲဒီလို စွမ်းအင် ပြောင်းလဲ ထုတ်လုပ်ဖို့

ကတိပြုရင်း အရှိန်မြှင့် အားထုတ်ဖို့ လိုနေတုန်းပါ။

have committed to 100 percent clean electricity.

သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးထဲမှာတော့ သတင်းကောင်းတွေ ရှိပါတယ်။

Denmark, Scotland and the state of South Australia

နိုင်ငံ ၂၀၊ ပြည်နယ် ၅ ခု၊ မြို့ပေါင်း ၅၀ နဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ၆၀ ကျော်တို့ဟာ

are almost there already,

၁၀၀% ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်မှု မရှိတဲ့ ကားတွေ၊ ဆိုင်ကယ်တွေ ဘတ်စ်ကားတွေ

but much of the world still needs to commit to, and accelerate,

this energy transition.

သုံးစွဲကြဖို့ကို ကတိပြုထားကြပါပြီ။

There's more good news in the transportation sector.

Norway ဟာ၂၀၂၅ခု အရောက်တွင် လောင်စာသုံး ကားတွေ ရောင်းချမှုကို လုံးဝ ရပ်တန့်ပစ်မယ်။

More than 20 countries, five regions, 50 cities and 60 businesses

အဲ့အချိန်မှာပဲ US ဆိုရင် လောင်စာ အသုံးပြုမှု ထိရောက်မှု စံနှုန်းတွေကို

have already committed to 100 percent emission-free cars,

မြှင့်တင်ပေးတဲ့ အနေနဲ့ တစ်ဂါလံဖြင့် မောင်းနိုင်တဲ့ ခရီးအဝေးဆိုင်ရာ

ကန့်သတ်ချက်ဖြင့် ကုမ္ပဏီများအား ကားတွေကို ထုတ်လုပ်ခွင့် ပြုမှာပါ။

motorcycles and buses.

Norway is mandating the end of all sales of fossil fuel cars by 2025.

သံမဏီ၊ ဘိလပ်မြေနဲ့ လေကြောင်းနဲ့ ရေကြောင်း ပို့ဆောင်ရေးလို

အခြား ကဏ္ဍတွေဆိုရင် ပို့လို့ကို နောက်ကျနေကြပီး

Meanwhile, the US is allowing companies

သန့်စင်အောင် လုပ်ဖို့ ပိုပြီးခက်ခဲပါတယ်။

to make cars that don't travel as far on a gallon of gas,

ဒါပေမဲ့၊ သံမဏီနဲ့ ဘိလပ်မြေ ကုမ္ပဏီ တချို့ တို့က ကာဗွန်မဲ့ထုတ်လုပ်မှု ပြုစုနေကြပြီး

rolling back fuel efficiency standards.

Norway နဲ့ Scotland ကျတော့ ကာဗွန်မဲ့ တာတို ပျံသန်းဖို့ကို ဦးတည် အားထုတ်နေကြတယ်။

Other sectors, such as steel and cement-making

or aviation and shipping,

၂၀၁၅ နိုဝင်ဘာလတုန််းက ၁၉၇ နိုင်ငံတို့ဟာ Paris မှာ စုဝေးခဲ့ကြပြီး

are even further behind and trickier to clean up.

ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုကို တိုက်ပွဲဝင်ရန် ပန်းတိုင်တွေကို ချမှတ်ခဲ့ကြတာပါ။

But some steel and cement companies are developing carbon-free production,

ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒီပန်းတိုင်တွေဟာ ကြေညာထားတဲ့ ပန်းတိုင်တွေကိုက ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှုကို

and Norway and Scotland are targeting carbon-free short-haul flights.

1.5 ဒီဂရီဖြင့် ကန့်သတ်ရေး ပန်းတိုင်ကို ပြည့်မီဖို့ မလုံလောက်ခဲ့တဲ့ အပြင်၊

In November 2015, 197 countries came together in Paris

အများစုက သူတို့ရဲ့ လုံလောက်ခြင်း မရှိတဲ့ ပန်းတိုင်တွေကိုတောင် မပြည့်မီနိုင်ကြပါဘူး။

and set targets to fight climate change.

ရည်မှန်းချက် ပိုကြီးမားတဲ့ ပန်းတိုင်များ၊ ပိုလေးနက်တဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေ လိုအပ်နေတယ်။

These targets were already insufficient to reach the stated goal

of limiting global warming to 1.5 degrees Celsius,

လာမယ့် ဆယ်စုနှစ်မှာ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု လျှော့ချနိုင်ဖို့ အတွက် ကျွန်ုပ်တို့ဟာ

and most are not on track to achieve even their own inadequate targets.

ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးရဲ့ အဓိကကဏ္ဍတွေကို ပုံစံ ပြောင်းလဲပစ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

အဲ့ပြောင်းလဲမှုတွေ ခက်ခဲကြမှာဟုတ်ပေမဲ့ လုပ်မရနိုင်တာမျိုး မဟုတ်တဲ့အပြင်၊

We need more ambitious targets and much more ambitious actions.

အလုပ်နေရာ သန်းချီကို ဖန်တီးပေးမှုလို ကြီးမားတဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေကိုပါ

In the next decade, we need to transform key sectors of the global economy

ယူဆောင်ပေးကြမှာပါ။

ပြီးတော့ အရေးကြီးဆုံးဖြစ်တဲ့ အချက်ကို ခြေရာခံ စောင့်ကြည့်ဖို့ မမေ့ကြပါနဲ့-

in order to reduce emissions.

These changes will be difficult but not impossible,

ဒီပြောင်းလဲမှုဟာ အားလုံးအတွက် ပိုသန့်ရှင်းတဲ့လေနဲ့

ပိုလုံခြုံ တည်ငြိမ်တဲ့ ရာသီဥတုကို ဆိုလိုတာကိုပါ။

because they will also bring enormous opportunities

like creating millions of jobs.

And don't lose track of this key point:

such a transformation will also mean cleaner air

and a safer, more stable climate for all.