How I held my breath for 17 minutes | David Blaine | TED

Translator: Hiwa Foundation Reviewer: Hiwa Foundation II

As a magician, I try to create images that make people stop and think.

وه‌ک جادوگه‌رێک، هه‌وڵده‌ده‌م ئه‌و وێنانه‌ دروست بکه‌م که‌

وا له‌خه‌ڵك ده‌کات بوه‌ستێت و بیربکاته‌وه‌

I also try to challenge myself

هه‌روه‌ها هه‌وڵده‌ده‌م ته‌حەدای خۆم بکه‌م

to do things that doctors say are not possible.

بۆئه‌وه‌ی ئه‌وشتانه‌ بکه‌م که‌دکتۆره‌کان ده‌ڵێن مه‌ حاڵه‌

I was buried alive in New York City in a coffin,

له‌شاری نیویۆرک به‌زیندووی خرامه‌ ناو کفنێکه‌وه‌ و نێژرام

buried alive in a coffin in April, 1999, for a week.

له‌ مانگی(4) ی ساڵی 1999 به‌زیندوو یی

بۆماوه‌ی یه‌ک هه‌فته‌

I lived there with nothing but water.

به‌زیندوو یی له‌وێ مامه‌وه‌ بێ هیچ شتێک بێجگه‌ له‌ ئاو

And it ended up being so much fun

وه‌ زۆر بەخۆشی کۆتایی هات

that I decided I could pursue doing more of these things.

که‌ بڕیارم دا به‌رده‌وام بم

له‌ ئه‌نجامدانی ئه‌وکارانه‌

The next one is I froze myself in a block of ice

دوای ئه‌وه‌ له‌ناو به‌فردا مامه‌وه‌

for three days and three nights in New York City.

بۆماوه‌ی سێ شه‌و و سێ رۆژ له‌شاری نیویورک

That one was way more difficult than I had expected.

ئه‌وه‌یان قورستر و ناڕه‌حه‌ت تربو و له‌وه‌ی که‌پێش بینیم ده‌کرد

The one after that, I stood on top of a hundred-foot pillar

ئه‌وه‌ی دوایی، له‌سه‌ر(عه‌مود) پاڵپشتێکی سه‌د پێ به‌رز وه‌ستام

for 36 hours.

بۆماوه‌ی 36 کاتژمێر

I began to hallucinate so hard

ده‌ستم کرد به‌ بینینی شتی خه‌یاڵی

that the buildings that were behind me started to look like big animal heads.

به‌وه‌ی بیناکانی ده‌وروبه‌رم وه‌ک سه‌ری ئاژه‌ڵی گه‌وره‌ ده‌هاته‌ پێش چاو

So, next I went to London.

دوای ئه‌وه‌ چوم بۆ له‌نده‌ن

In London I lived in a glass box for 44 days

له‌ له‌نده‌ن، بۆماوه‌ی 44 رۆژ له‌ناو شوشه‌ ژیام

with nothing but water.

به‌بێ هیچ شتێک ته‌نها ئاو نه‌بێت

It was, for me, one of the most difficult things I'd ever done,

بۆمن ئه‌وه‌ قورسترین شت بوو که‌ئه‌نجامم دابێت

but it was also the most beautiful.

به‌ڵام له‌هه‌مان کاتدا زۆرجوانیش بوو

There was so many skeptics, especially the press in London,

زۆرشتی جیاواز هه‌بوو به‌تایبه‌ت له‌ڕۆژنامه‌کانی له‌نده‌ن

that they started flying cheeseburgers on helicopters around my box to tempt me.

که‌ ده‌ستیان کرد به‌هه‌ڵدانی هه‌مبه‌رگری په‌نیر

له سه‌ر هێلیکۆپته‌ره‌که‌مه‌وه‌ به‌ده‌وری بۆکسه‌که‌ی مندا هه‌تا هه‌ڵم بخه‌ڵه‌تێنن

(Laughter)

پێکه‌نین

So, I felt very validated

له‌به‌رئه‌وه‌ هه‌ستم به‌وه‌کرد که‌ نرخم هه‌یه‌

when the New England Journal of Medicine actually used the research for science.

کاتیك ىه‌ڕاستی ئه‌کادیمیای ئینگلیزی بۆ ده‌رمان

لێکۆڵینه‌وه‌یه‌کی کرد بۆ بواری زانستی به‌کارهێنان

My next pursuit was I wanted to see how long I could go without breathing,

هه‌وڵی داهتووم ئه‌وه‌ بوو ده‌مویست بزانم تاچه‌ند خۆم ده‌گرم به‌بێ هه‌ناسه‌دان

like how long I could survive with nothing, not even air.

وه‌ک ئه‌وه‌ی تا چه‌ند له‌ ژیاندا بمێنمه‌وه‌ به‌بێ هیچ شتێک

هه‌تا هه‌واش

I didn't realize that it would become the most amazing journey of my life.

نه‌مده‌زانی ئه‌وه‌ ده‌بێت به‌

خۆشترین گه‌شت له‌ ژیانمدا

As a young magician,

وه‌ک گه‌نجێکی جادووگه‌ر

I was obsessed with Houdini and his underwater challenges.

من به‌ به‌ربه‌ره‌کانییه‌کی ژێر ئاوی هۆدینیه‌وه‌ په‌یوه‌ست ببوم

So, I began, early on, competing against the other kids,

له‌به‌رئه‌وه‌ی به‌زیندوویی ده‌ستم کرد به‌ به‌ربه‌ره‌کانی کردن له‌دژی منداڵه‌کانی تر

seeing how long I could stay underwater while they went up and down to breathe,

تابزانم تاچه‌ند من له‌ژێرئاوه‌که‌دا ده‌توانم بمێنمه‌وه‌

له‌کاتێکدا ئه‌وان ده‌چونه‌ سه‌ره‌وه‌ بۆهه‌ناسه‌دان و ده‌هاتنه‌ خواره‌وه‌

you know, five times, while I stayed under on one breath.

ده‌زانی بۆماوه‌ی پێنج خوله‌ک به‌یه‌ک هه‌ناسه‌ له‌ژێره‌وه‌ مامه‌وه‌

By the time I was a teenager,

كاتێک بوم به‌ هه‌رزه‌کار

I was able to hold my breath for three minutes and 30 seconds.

ده‌م توانی بۆماوه‌ی (سێ خوله‌ ک و نیو) هه‌ناسه‌م ڕاگرم

I would later find out that was Houdini's personal record.

له‌دوایدا بۆم ده‌رکه‌وت ئه‌وه‌ ڕیکۆردی تایبه‌تی هۆدینی بوو

In 1987 I heard of a story

له‌ساڵی 1987 چیرۆکێکم بیست

about a boy that fell through ice and was trapped under a river.

له‌باره‌ی منداڵێکه‌وه‌ که‌ که‌ وتبووه‌ ناو به‌فره‌وه‌

وه‌له‌ژێر روبارێ گیری خواردبوو

ئه‌و له‌ژێره‌وه‌ بوو، به‌بێ هه‌ناسه‌دان بۆماوه‌ی (45) خوله‌ک

He was underneath, not breathing for 45 minutes.

When the rescue workers came,

کاتێک تیمی ڕزگارکردن هاتن

they resuscitated him and there was no brain damage.

ئه‌وان ڕزگاریان کردوو هیچ زیانێک به‌ مێشکی نه‌گه‌شتبوو

His core temperature had dropped to 77 degrees.

پله‌ی گشتی گه‌رمای له‌شی دابه‌زیبوو بۆ 77 پله‌

As a magician, I think everything is possible.

وه‌ک جادوگه‌رێک، باوه‌ڕم وایه‌ هه‌موشتێک گونجاوه ڕووبدات

And I think if something is done by one person,

باوه‌ڕم وایه‌ ئه‌گه‌ر شتێک له‌لایه‌ن که‌سێکه‌وه‌ ئه‌نجام بدرێت

it can be done by others.

که‌سانی تریش ده‌توانن ئه‌ نجامی بده‌ن

I started to think,

ده‌ستم کرد به‌بیرکردنه‌وه‌، ئه‌گه‌ر کوڕێک بتوانێت بژی

if the boy could survive without breathing for that long,

به‌بێ هه‌ناسه‌دان بۆ ئه‌وماوه‌ زۆره‌

there must be a way that I could do it.

ده‌بێت رێگه‌یه‌کیش هه‌بێت که‌من بتوانم بیکه‌م

So, I met with a top neurosurgeon.

له‌به‌ر ئه‌وه‌، له‌گه‌ڵ باشترین شارەزای بواری مێشک کۆبومه‌وه‌

And I asked him, how long is it possible to go without breathing,

وه‌پرسیارم لێکرد که‌ تا چه‌ند ئاساییه‌

بمێنمه‌وه‌ به‌بێ هه‌ناسه‌دان، تا چەند ده‌توانم بژیم به‌بێ هه‌وا؟

like how long could I go without air?

And he said to me that anything over six minutes

ئه‌و وتی ئه‌گه‌ر زیاتر له‌شه‌ش خوله‌ک بێت

you have a serious risk of hypoxic brain damage.

تۆله‌مه‌ ترسییه‌کی گه‌وره‌دایت

به‌ هۆی ئازار و له‌ده‌ست دانی مێشکت

So, I took that as a challenge, basically.

له‌ڕاستیدا ئه‌وه‌م به‌هه‌ند وه‌رگرت

(Laughter)

پێکه‌نین

My first try, I figured that I could do something similar,

له‌یه‌که‌م هه‌وڵمدا بۆم ڕوون بووه‌وه‌ که‌ ده‌توانم شتێکی هاوشێوه‌ بکه‌م

ته‌نکیه‌کی ئاوم دروست کرد

and I created a water tank,

and I filled it with ice and freezing cold water.

و پڕم کرد له‌ئاوی ساردوو سه‌هۆڵ

And I stayed inside of that water tank

وه‌ له‌ناو ته‌نکیه‌ ئاوه‌ که‌دا مامه‌وه‌

hoping my core temperature would start to drop.

هیوام وابوو پله‌ی گشتی له‌شم نزم بێته‌وه‌

And I was shivering.

من ده‌له‌رزیم، له‌یه‌که‌م هه‌وڵمدا بۆڕاگرتنی هه‌ناسه‌م

In my first attempt to hold my breath, I couldn't even last a minute.

ته‌نانه‌ت نه‌متوانی یه‌ک خوله‌ک بوه‌ستم

So, I realized that was completely not going to work.

له‌کۆتایدا، بۆم ده‌رکه‌وت ئه‌م کاره‌ سه‌ر ناگرێت

I went to talk to a doctor friend --

له‌به‌ر ئه‌وه‌، چوم بۆلای پزیشکێکی هاوڕێم

وه‌لێم پرسی چۆن ئه‌و کاره‌ بکه‌م؟

and I asked him, "How could I do that?"

"I want to hold my breath for a really long time. How could it be done?"

ده‌مه‌وێت هه‌ناسه‌م بۆماوه‌یه‌کی زۆر ڕابگرم، چۆن ئه‌وکاره‌ ئه‌نجامده‌درێت؟

And he said, "David, you're a magician,

ئەو وتی (دایفد) تۆ جادوگه‌ریت

create the illusion of not breathing, it will be much easier."

شتێکی خه‌یاڵاوی دروست بکه‌ بۆهه‌ناسه‌ نه‌دان ئاسانتر ده‌بێت

(Laughter)

پێکه‌ نین

So, he came up with this idea of creating a rebreather,

ئه‌م فکره‌یه‌ هات به‌ خه‌یاڵیدا

بۆ په‌یداکردنی هه‌ناسه‌

with a CO2 scrubber,

به‌هۆی پاکردنه‌وه‌ی دوا ئۆکسیدی کاربۆن

which was basically a tube from Home Depot,

که‌سۆنده‌یه‌ک بوو له‌کۆگای خانویه‌که‌وه‌ بوو

with a balloon duct-taped to it,

له‌گه‌ڵ باڵۆنێک که‌ پێوه‌ی به‌سترابوو

that he thought we could put inside of me,

که‌پێی وابو بیخاته‌ ناو هه‌ناوی منه‌وه‌

and somehow be able to circulate the air and rebreathe

وه‌ بەشێوه‌یه‌ک له‌شێوه‌کان بتوانم هه‌ناسه‌ دروست بکه‌مه‌وه‌ و هه‌ناسه‌ بده‌م

with this thing in me.

به‌هۆی ئه‌وشته‌ی له‌ناو مندایه‌

This is a little hard to watch.

ئه‌مه‌ تۆزێک قورسه‌ بۆته‌ماشاکردن

But this is that attempt.

به‌ڵام ئه‌مه‌ هه‌وڵدانێکه‌

So, that clearly wasn't going to work.

له‌به‌رئه‌وه‌ به‌دڵنیاییه‌وه‌ ئه‌وه‌ ئامانجی نابێت

(Laughter)

پێکه‌نین

Then I actually started thinking about liquid breathing.

دوایی بیرم له‌

هه‌ناسه‌ی شل کرده‌وه‌

There is a chemical that's called perflubron.

شتێکی کیمیایی هه‌یه‌ که‌پێی ده‌وترێت پێرفلوبرۆن

And it's so high in oxygen levels that in theory you could breathe it.

ئه‌وه‌ ئۆکسجینی زۆری تێدایه‌

که‌به‌پێی لێکۆڵینه‌وه‌کان ده‌توانی هه‌ناسه‌ی پێ بده‌ی

So, I got my hands on that chemical,

له‌به‌ر ئه‌وه‌، ده‌ستم برد بۆئه‌و کیمیاییه‌

filled the sink up with it, and stuck my face in the sink

نقومم کردو سه‌ری خۆشم کرد به‌ناو ئاوه‌که‌دا

and tried to breathe that in, which was really impossible.

هه‌وڵمدا هه‌ناسه‌ی پێ بده‌م

که‌زۆر ناڕه‌حه‌ت بوو

It's basically like trying to breathe, as a doctor said,

وه‌ک پزیشکه‌که‌ وتی، له‌ڕاستیدا وه‌ک ئه‌وه‌ وایه‌ که‌هه‌وڵ بده‌یت هه‌ناسه‌ بده‌یت

while having an elephant standing on your chest.

له‌کاتێکدا فیلێک له‌سه‌ر سنگت وه‌ستاوه‌

So, that idea disappeared.

له‌به‌رئه‌وه‌، ئه‌و فکره‌یه‌ش نه‌گونجا

Then I started thinking,

دوای ئه‌وه‌ ده‌ستم کرد به‌بیر کردنه‌وه‌

would it be possible to hook up a heart/lung bypass machine

ئایا ده‌بێت ئامێری دڵ و سی هه‌ ڵبواسم

and have a surgery where it was a tube going into my artery,

وه‌ نه‌شته‌ر گه‌رییه‌ک بکه‌م که‌سۆنده‌یه‌ک بڕواته‌ به‌شی گوازراوه‌ی خوێن

and then appear to not breathe while they were oxygenating my blood?

وه‌ دوایی ده‌رکه‌وێت که‌ هه‌ناسه‌ ناده‌م له‌کاتێکدا ئه‌وان ئۆکسجین ده‌ده‌ن به‌خوێنه‌که‌م؟

Which was another insane idea, obviously.

له‌راستیدا ئه‌وه‌ فکره‌یه‌کی تری شێتانه‌بوو

Then I thought about the craziest idea of all the ideas:

دوای ئه‌وه‌ بیرم له‌شێتانه‌ترین فکره‌ کرده‌وه‌

to actually do it.

بۆئه‌وه‌ی ئه‌نجامی بده‌م

(Laughter)

پێکه‌نین

To actually try to hold my breath past the point

هه‌وڵدانی جدی بۆٌاگرتنی هه‌ناسه‌م له‌کاتێکدا

that doctors would consider you brain dead.

که‌ دکتۆره‌کان به‌مردنی مێشک دایده‌نێن

له‌به‌ر ئه‌وه‌، ده‌ستم کرد به‌گەڕان بۆی

So, I started researching into pearl divers.

لە ناو مرواریە مەلەوانەکان

You know, because they go down for four minutes on one breath.

ده‌زانن، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئه‌وان بۆ چوارخوله‌ک ده‌چنه‌ خواره‌وه‌ به‌یه‌ک هه‌ناسه‌

And when I was researching pearl divers, I found the world of free-diving.

کاتێک بەدوای مرواریە مەلەوانەکان دەگەڕام

شێوازی جیهانی مه‌له‌کردنی کراوه‌م دۆزییه‌وه‌

It was the most amazing thing that I ever discovered, pretty much.

بەڕاستی سه‌رنج راکێشترین شت بوو که‌ دۆزیمه‌وه‌

There is many different aspects to free-diving.

چه‌ند شێوازێکی کراوه‌ی مه‌له‌کردن هه‌یه‌

There is depth records, where people go as deep as they can.

ریکۆردی قوڵی هه‌یه‌ که‌خه‌ڵک تاچه‌ند بیه‌وێت ده‌ڕواته‌ خواره‌وه‌

And then there is static apnea.

وه‌دوای ئه‌وه‌ شێوازی وه‌ستانی هه‌ناسه‌دان هه‌یه‌

That's holding your breath as long as you can

که‌هه‌ناسه‌ت ڕاده‌گرێت هه‌تا ئه‌وماوه‌یه‌ی خۆت ده‌توانیت

in one place without moving.

له‌یه‌ک شوێن به‌بێ جوڵه‌

That was the one that I studied.

ئه‌وه‌یان بوو که‌من بایه‌خم پێدا

The first thing that I learned is when you're holding your breath,

یه‌که‌م شت که‌فێری بووم ئه‌وه‌یه‌ کاتێک هه‌ناسه‌ت ڕاده‌گریت

you should never move at all; that wastes energy.

پێویسته‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ک نه‌جوڵێیت، ئه‌مه‌ وزەت که‌م ده‌کاته‌وه‌

And that depletes oxygen,

که‌ده‌بێته‌ هۆی نه‌مانی ئۆکسجین

and it builds up CO2 in your blood.

وه‌ دوا ئۆکسیدی کاربۆن له‌خوێندا دروست ده‌کات، له‌به‌رئه‌وه‌ فێربووم که‌نه‌جوڵێم

So, I learned never to move.

And I learned how to slow my heart rate down.

وه‌ ئه‌وه‌ش فێربوم که‌ لێدانه‌کانی دڵم هێواش بکه‌مه‌وه‌

I had to remain perfectly still and just relax

پێویست بوو به‌شێوه‌یه‌کی باش هێمن بم

and think that I wasn't in my body, and just control that.

وه‌به‌شێوه‌یه‌ک بیر بکه‌مه‌وه‌ له‌ ناو له‌شمدانیم

وه‌کۆنتڕۆڵی ئه‌وه‌ بکه‌م

And then I learned how to purge.

وه‌ دوای ئه‌وه‌ش فێربووم که‌چۆن به‌سه‌ر گه‌دەمدا زاڵ ببم

Purging is basically hyperventilating.

جوڵه‌ی گه‌ده‌ له‌ڕاستیدا هه‌وا ده‌گۆڕێت به‌شێوه‌یه‌کی زۆر

You blow in and out --

هه‌ناسه‌ وه‌رده‌گرێت و ده‌ریده‌کاته‌ ده‌ره‌وه‌

(Breathing loudly)

You do that, you get lightheaded, you get tingling.

که‌ئه‌وه‌ ده‌که‌یت مێشکت ڕووناک ده‌بێته‌وه‌ و هه‌وا ئاڵوگۆڕ ده‌کرێت

And you're really ridding your body of CO2.

وه‌ له‌شی تۆ ڕزگارده‌بێت له‌دوا ئۆکسیدی کاربۆن

So, when you hold your breath, it's infinitely easier.

له‌به‌ر ئه‌وه‌، کاتێک هه‌ناسه‌ ڕاده‌گریت به‌دڵنیاییه‌وه‌ ئاسمان ده‌بینیت

Then I learned that you have to take a huge breath,

دوای ئه‌وه‌ فێر بووم که‌ هه‌ناسه‌یه‌کی زۆر ڕابگرم

and just hold and relax and never let any air out,

ته‌نها بوه‌سته‌ وهێمن به‌ مەهێڵە هه‌واش به‌هیچ شێوه‌یه‌ک بڕواته‌ ده‌ره‌وه‌

and just hold and relax through all the pain.

به‌سه‌ر هه‌موئازاره‌کاندا زاڵببه‌ له‌ڕێی هێمنی و ڕاوه‌ستانه‌وه‌

Every morning, this is for months,

بۆ چه‌ند مانگ، هه‌موو به‌یانییه‌ک

I would wake up and the first thing that I would do

هه‌ڵده‌ستام و یه‌که‌م شت که‌ ده‌م کرد

is I would hold my breath

ئه‌وه‌بوو که‌هه‌ناسه‌م ڕاده‌گرت

for, out of 52 minutes, I would hold my breath for 44 minutes.

بۆماوه‌یه‌ک له‌ 52 خوله‌کدا

هه‌ناسه‌م بۆماوه‌ی 44 خوله‌ک ڕاده‌گرت

So, basically what that means is I would purge,

که‌واته‌، ئه‌مه‌ ئه‌وه‌ ده‌گه‌یه‌نێت که‌ گه‌ده‌م راده‌گرێت

I'd breathe really hard for a minute.

بۆماوه‌ی خوله‌کێک هه‌ناسه‌م به‌قورسی ده‌دا

And I would hold, immediately after, for five and a half minutes.

به‌خێرایی دوای ئه‌وه‌، هه‌ناسه‌م ڕاده‌گرت بۆماوه‌ی (5) خوله‌ک و نیو

Then I would breathe again for a minute, purging as hard as I can,

دوایی دوباره‌ بۆخوله‌کێک هه‌ناسه‌م ده‌دایه‌وه‌

هه‌تا ده‌متوانی گه‌دەم ڕاده‌گرت

then immediately after that I would hold again for five and a half minutes.

دوای ئه‌وه‌ به‌خێرایی هه‌ناسه‌م دوباره‌ بۆماوه‌ی (5) خوله‌ک و نیو ڕام ده‌گرته‌وه‌

I would repeat this process eight times in a row.

هه‌شت جار به‌دوای یه‌کدا ئه‌م پڕۆسه‌یه‌م دوباره‌ کرده‌وه‌

Out of 52 minutes, you're only breathing for eight minutes.

له‌ (52) خوله‌کدا تۆته‌نها بۆ (8) خوله‌ک هه‌ناسه‌ ده‌ده‌یت

At the end of that you're completely fried, your brain.

له‌کۆتایی ئه‌وه‌دا، تۆبه‌ته‌واوی مێشکت گه‌رم کردووه‌

You feel like you're walking around in a daze.

تۆ واهه‌ستده‌که‌یت که‌ به‌ دووری هاتوچۆ ده‌که‌یت

And you have these awful headaches.

وه‌ سه‌ر ئێشه‌یه‌کی زۆر ناڕه‌حه‌ تت هه‌یه‌

Basically, I'm not the best person to talk to when I'm doing that stuff.

له‌ڕاستیدا من که‌سێکی باش نیم بۆقسه‌کردن له‌کاتێکدا ئه‌م شتانه‌ ده‌که‌م

I started learning about the world-record holder.

ده‌ستم کرد به‌فێربوون له‌ڕیکۆردی جیهانی هه‌ناسه‌ وه‌ستان

His name is Tom Sietas.

ئه‌و ناوی تۆم سیتاسه‌

And this guy is perfectly built for holding his breath.

ئه‌م پیاوه‌ به‌ڕاستی بۆڕاگرتنی هه‌ناسه‌ دروست ببوه‌

He's six foot four. He's 160 pounds.

باڵای شه‌ش پێ به‌ چواره‌، وه‌ (160) پاوه‌نده‌

And his total lung capacity is twice the size of an average person.

وه‌ توانای گشتی سییه‌کانی

دوو به‌رامبه‌ره‌ بە به‌راورد به‌ که‌سێکی ئاسایی

I'm six foot one, and fat.

من شه‌ ش پێ به‌ یه‌کم وه‌ قه‌ڵه‌وم

We'll say big-boned.

ئێمه‌ ده‌ڵێین ئێسک قورس

(Laughter)

پێکه‌نین

I had to drop 50 pounds in three months.

پێویست بوو (50) پاوه‌ند له‌ماوه‌ی (3) مانگ که‌م بکه‌مه‌وه‌

So, everything that I put into my body, I considered as medicine.

له‌به‌ر ئه‌وه‌، هه‌رشتێکم بخواردایه‌

وه‌ک ده‌رمان ته‌ماشام ده‌کرد

Every bit of food was exactly what it was for its nutritional value.

تۆزێک له‌خۆراک به‌تەواوی مانا خۆراک پێدانی خۆی هه‌بوو

I ate really small controlled portions throughout the day.

به‌شێکی دیاری کراوی خواردنم خوارد

له‌هه‌موو ڕۆژێکدا

And I started to really adapt my body.

وه‌ ده‌ستم کرد به‌ خۆگونجاندنی له‌شم

پێکه‌نین

[Individual results may vary]

(Laughter)

The thinner I was, the longer I was able to hold my breath.

هه‌تا زیاتر لاواز ببم، زیاتر ده‌توانم هه‌ناسه‌ ڕابگرم

And by eating so well and training so hard,

وه‌ له‌ڕێگای خواردنی باش و ڕاهێنانی زۆر قورس

my resting heart-rate dropped to 38 beats per minute.

لێدانه‌کانی دڵم که‌م بۆیه‌وه‌ بۆ (38) لێدان له‌خوله‌کێکدا

Which is lower than most Olympic athletes.

که‌ که‌متره‌ له‌زۆربه‌ی یاریزانه‌کانی ئۆڵۆمپی

In four months of training,

له‌دوای چوار مانگ ڕاهێنان توانیم هه‌ناسه‌م ڕابگرم

I was able to hold my breath for over seven minutes.

بۆ زیاتر له‌ حه‌وت خوله‌ک

I wanted to try holding my breath everywhere.

ده‌مویست هه‌ناسه‌م له‌ هه‌موو شوێنێک ڕایگرم

I wanted to try it in the most extreme situations

ده‌مویست قورسترین شێوه‌ تاقی بکه‌مه‌وه‌

to see if I could slow my heart rate down under duress.

بۆئه‌وه‌ی بزانم تا چه‌ند ده‌توانم لێدانی دڵم که‌م بکه‌مه‌وه‌

له‌ژێر په‌ستانێکی زۆردا

(Laughter)

پێکه‌نیین

I decided that I was going to break the world record

بڕیارمدا که‌ به‌ره‌و شکاندنی ڕیکۆردی جیهانی

live on prime-time television.

به‌شێوه‌یه‌کی ڕاسته‌و خۆ له‌م کاته‌دا ده‌ڕۆم

The world record was eight minutes and 58 seconds,

ڕیکۆردی جیهانی (8) خوله‌ک و (58) چرکه‌ بوو

held by Tom Sietas, that guy with the whale lungs I told you about.

له‌لایه‌ن تۆم سیتاس تۆمارکراوه‌، ئه‌و پیاوه‌ی که‌ (سی) نه‌هه‌نگی هه‌یه‌ و باسم کرد بۆتان

پێکه‌نین

I assumed that I could put a water tank at Lincoln Center

وام دانا بوو که‌ ده‌توانم تانکیه‌کی ئاو له‌ناو سه‌نته‌ری لێکۆڵینه‌وه‌ دابنێم

and if I stayed there a week not eating,

وه‌ ئه‌گه‌ر بۆهه‌فته‌یه‌ک به‌بێ خواردن له‌وێ بمێنمه‌وه‌

I would get comfortable in that situation and I would slow my metabolism,

له‌و دۆخه‌دا هه‌ست به‌ئارامی ده‌که‌م

کاردانه‌وه‌کانی ئه‌ندامانی له‌شم هێواش ده‌که‌مه‌وه‌

which I was sure would help me hold my breath

که‌ دڵنیام یارمه‌تیم ده‌دات هه‌ناسه‌م ڕاگرم

longer than I had been able to do it.

زیاتر له‌وه‌ی که‌پێشتر ده‌متوانی

من له‌وه‌دا زۆر هه‌ڵه‌ بوم

I was completely wrong.

I entered the sphere a week before the scheduled air date.

هه‌فته‌یه‌ک پێش خشته‌ی ئاماده‌کارییه‌که‌ چوومه‌ ناو دۆخەکه‌

And I thought everything seemed to be on track.

هه‌موشتێک له‌وه‌ ده‌چوو که‌ ئاماده‌بێت

Two days before my big breath-hold attempt, for the record,

دوو ڕۆژ پێش هه‌وڵدانم بۆ ڕاگرتنی هه‌ناسه‌ی گه‌وره (زۆر) بۆ ریکۆرده‌که‌

the producers of my television special

به‌رهه‌مهێنه‌ره‌ تایبه‌تیه‌که‌ی ته‌له‌فزیۆن

thought that just watching somebody holding their breath, and almost drowning,

هه‌ستی کرد که‌ته‌نها ته‌ماشاکردنی که‌سێک

هه‌ناسه‌ ڕابگرێت، وه‌ نزیک بونه‌وه‌ له‌خنکان

زۆر بێزارکه‌ر ده‌بێت بۆ ته‌له‌فزیۆن

is too boring for television.

(Laughter)

پێکه‌نین

So, I had to add handcuffs, while holding my breath, to escape from.

له‌به‌ر ئه‌وه‌ پێویست بوو ده‌ستم ببه‌ستمه‌وه‌

له‌کاتێکدا هه‌ناسه‌م ڕاده‌گرم بۆ ڕێگرتن لێم

This was a critical mistake.

ئه‌وه‌ هه‌ڵه‌یه‌کی ڕه‌خنه‌ گرانه‌ بوو

Because of the movement, I was wasting oxygen.

به‌هۆی جوڵه‌کانمه‌وه‌ ئۆکسجینم له‌ده‌ست ده‌دا

And by seven minutes I had gone into these awful convulsions.

وه‌دوای تێپه‌ڕبونی حه‌وت خوله‌ک

له‌ناو ئه‌و جوڵه‌ بێ ئاگایانه‌دا

By 7:08, I started to black out.

له‌خوله‌کی (7:08) دا ده‌ستم کرد به‌هۆش خۆچون

And by seven minutes and 30 seconds,

له‌خوله‌کی (7) و (30) چرکه‌دا

they had to pull my body out and bring me back.

پێویست بوو ئه‌وان من بهێننه‌ ده‌ره‌وه‌ و زیندوم بکه‌نه‌وه‌

I had failed on every level.

به‌هه‌مو شێوه‌یه‌ک شکستم هێنا

(Laughter)

پێکه‌نین

So, naturally, the only way out of the slump that I could think of was,

له‌به‌رئه‌وه‌، به‌شێوه‌یه‌کی سروشتی ته‌نها ڕێگا له‌ ئه‌و وه‌ستانه‌ له‌ناکاوه‌

که‌ من بیری لێبکه‌مه‌وه‌

ئه‌وه‌بوو، بڕیارم دابوو په‌یوه‌ندی به‌ ئۆپراوه‌ بکه‌م

I decided to call Oprah.

(Laughter)

پێکه‌نین

I told her that I wanted to up the ante

پێم ووت که‌من ده‌م ویست چانسی خۆم تاقی بکه‌مه‌وه‌

and hold my breath longer than any human being ever had.

وه‌ هه‌ناسه‌م ڕابگرم زیاتر له‌ هه‌رمرۆڤێکی تر که‌ ئه‌نجامی داوه‌

This was a different record.

ئه‌وه‌ ڕیکۆردێکی جیاواز بوو، ئه‌مە ئۆکسیجینێکی پاک بوو

This was a pure O2 static apnea record

ڕیکۆردێکی نه‌گۆڕه‌ له‌ گینس

that Guinness had set the world record at 13 minutes.

ڕیکۆردی جیهانی شکاند و (١٣) خوله‌کی تۆمارکرد

So, basically you breathe pure O2 first, oxygenating your body, flushing out CO2,

که‌واته‌، له‌سه‌ره‌تاوه‌ تۆ ئۆکسجینی پاک هه‌ڵده‌مژی

ئۆکسجین ده‌ده‌یت به‌ له‌شت و دوا ئۆکسیدی کاربۆن ده‌که‌یته‌ ده‌ره‌وه‌

وه‌ تۆ ده‌توانی زۆر زیاتر ڕایبگری

and you are able to hold much longer.

I realized that my real competition was the beaver.

ئه‌وه‌م بۆ ده‌رکه‌وت که‌ به‌ر به‌رەکانییه‌کی ڕاستی من

بوو

(Laughter)

پێکه‌نین

(Laughter ends)

In January of '08,

لە (٨)ی کانونی دووەمدا

Oprah gave me four months to prepare and train.

ئۆپرا چوار مانگی دامێ تاخۆم ئاماده‌ بکه‌م و ڕاهێنان بکه‌م

So, I would sleep in a hypoxic tent every night.

له‌به‌رئه‌وه‌، هه‌موشه‌وێک له‌ناو خێمه‌یه‌کی که‌م ئۆکسجین دا ده‌خه‌وتم

A hypoxic tent is a tent that simulates altitude at 15,000 feet.

خێمه‌ی بێ ئۆکسجین ئه‌وخێمه‌یه‌ بوو که‌پێک هاتووه‌

له‌به‌رزی (١٥،٠٠٠) پێ

So, it's like base camp, Everest.

له‌بنکه‌یه‌ک که‌ کامپه‌کانی ئێڤێرست ده‌چێت

What that does is, you start building up the red bloodcell count in your body,

ئه‌وه‌ی ئه‌مه‌ ده‌یکات ئه‌وه‌یه‌، تۆده‌ست ده‌که‌یت به‌دروست کردنی

خانه‌ی سوری خوێن له‌له‌شدا

which helps you carry oxygen better.

که‌یارمه‌تی هه‌ڵمژینی زیاتری ئۆکسجین ده‌دات

Every morning, again, after getting out of that tent,

هه‌موو بەیانییه‌ک دوای هاتنه‌ده‌ره‌وه‌م له‌ خێمه‌که‌

your brain is completely wiped out.

به‌ته‌واوی مێشکت سڕاوه‌ته‌وه‌

My first attempt on pure O2, I was able to go up to 15 minutes.

یه‌که‌م هه‌وڵدانم له‌گه‌ڵ ئۆکسجینی پاک، توانیم بۆماوه‌ی (١٥) خوله‌ک به‌رز ببمه‌وه‌

So, it was a pretty big success.

ئه‌وه‌ سه‌رکه‌وتنێکی گه‌وره‌ بوو

The neurosurgeon pulled me out of the water

شاره‌زاکه‌ی بواری مێشک له‌ئاوه‌که‌ ده‌ری هێنام

because in his mind, at 15 minutes your brain is done, you're brain dead.

چونکه‌ به‌پێی بیری ئه‌و، لەو (١٥) خوله‌کدا

مێشکت ته‌واو ده‌بێت، مێشکت ده‌مرێت

So, he pulled me up, and I was fine.

له‌به‌ر ئه‌وه‌، ده‌ری هێنامەوە، باش بوم

There was one person there that was definitely not impressed.

یه‌ک که‌س هه‌بوو که‌ به‌دڵنیاییه‌وه‌ کاریگه‌ری له‌سه‌ر نه‌بوو

It was my ex-girlfriend.

هاوڕێ کچه‌که‌ی پێشوم بوو، کاتێک که‌ من خەریک بوو ڕیکۆردێکم ده‌شکاند له‌ژێر ئاودا

While I was breaking the record underwater for the first time,

بۆیه‌که‌م جار ئه‌وکچه‌ بلاک بێریه‌که‌ ی من ده‌گه‌ڕا

she was sifting through my Blackberry, checking all my messages.

هه‌موو نامه‌کانی ته‌ماشا ده‌کرد

(Laughter)

پێکه‌نین

My brother had a picture of it. It is really --

براکه‌م به‌ وێنه‌ ئه‌وه‌ی لایه‌، ئه‌وه‌ ڕاستییە

(Laughter)

پێکه‌نین

(Laughter ends)

I then announced that I was going to go for Sietas' record, publicly.

له‌دوایدا ئه‌وه‌م ڕاگه‌یاند که‌ من هه‌وڵ بۆ

ڕیکۆرده‌که‌ی سیتاس ده‌ده‌م به‌شێوه‌یه‌کی ئاشکرا

And what he did in response, is he went on Regis and Kelly,

ئه‌وه‌ی ئه‌و له‌به‌رامبه‌ردا کردی

ئه‌وه‌ بوو دەه‌چوو بۆ کاری ریجس و کیلی

and broke his old record.

وه‌ ڕیکۆرده‌ کۆنه‌که‌ی خۆی شکاند

Then his main competitor went out and broke his record.

دوایی سه‌ره‌کیترین ڕاکبەری ڕیکۆرده‌که‌ی ئه‌وی شکاند

So, he suddenly pushed the record up to 16 minutes and 32 seconds.

له‌ناکاودا ئه‌و ڕیکۆرده‌کەی به‌رزی کرده‌وه‌ بۆ

شانزە خولەک و سی و دوو چرکە

Which was three minutes longer than I had prepared.

که‌ (٣) خوله‌کی له‌وه‌ زیا تر بوو که‌من خۆم بۆ ئاماده‌ کردبوو

It was longer than the record.

وەک دەزانن، ئه‌وە له‌ریکۆرده‌که‌ درێژتر بوو

I wanted to get the Science Times to document this.

ئێستا ده‌مویست (ساینس تایمز) بێت و ئه‌مه‌ تۆمار بکات

I wanted to get them to do a piece on it.

ده‌مویست ئه‌وان بێن و به‌شێک له‌و کاره‌ بکه‌ن

So, I did what any person

له‌به‌ر ئه‌وه‌، ئه‌وه‌م کرد که‌ هه‌ر که‌سێکی تر

seriously pursuing scientific advancement would do.

به‌جدی هه‌وڵی ڕازی کردنی زانستی پێشکه‌وتوو ده‌دات که‌ بیکات

I walked into the New York Times offices and did card tricks to everybody.

ڕۆشتم بۆنوسینگه‌ی نیویۆرک تایمز

فێڵی کارتم بۆ هه‌موویان کرد

(Laughter)

پێکه‌نین

So, I don't know if it was the magic or the lure of the Cayman Islands,

نه‌مده‌زانی ئه‌وه‌ (جادووه) یان نه‌ریتی ڕۆشنبیری ناوچه‌ی (کایمان)ه‌

but John Tierney flew down

به‌ڵام چۆن تێرنێی هاته‌ خواره‌وه‌

and did a piece on the seriousness of breath-holding.

وه‌ به‌جدی هه‌ندێ هه‌ناسه‌ی کۆکرده‌وه‌و وه‌ستا

While he was there, I tried to impress him, of course.

به‌دڵنییاییه‌وه‌ کاتێک ئه‌و له‌وێبوو، وویستم تۆشی سه‌رسوڕمانی بکه‌م

And I did a dive down to 160 feet,

وە هەوڵمدا بۆ بەرزی (١٦٠) پێ خۆم نقوم بکەم

which is basically the height of a 16 story building,

که‌ ئه‌وه‌ به‌رزی (١٦) بینایه‌

and as I was coming up, I blacked out underwater,

کاتێک به‌ره‌و سه‌ره‌وه‌ ده‌هاتم، له‌ژێر ئاوه‌که‌ له‌ هۆش خۆم چووم

which is really dangerous; that's how you drown.

که‌ به‌ڕاستی مه‌ترسیداره! به‌وشێوه‌یه‌ تۆ نقوم ده‌بیت

Luckily, Kirk had seen me and he swam over and pulled me up.

لوکیلی کێرک منی بینی

وه‌ به‌مه‌له‌کردن هات و منی ڕگارکرد

So, I started full focus.

له‌به‌رئه‌وه‌، بە شێوه‌یه‌کی باشتر ده‌ستم پێکرد

I completely trained to get my breath-hold time up

به‌ته‌واوی ڕاهێنانم کرد بۆ ڕاگرتنی هه‌ناسه‌م بۆ کاتێکی زیاتر

for what I needed to do.

بۆ ئه‌وه‌ی که‌ ده‌مویست

But there was no way to prepare for the live television aspect of it,

به‌ڵام هیچ ڕێگه‌یه‌ک نه‌بوو بۆ ئاماده‌کاری گواستنه‌وه‌ی ئه‌وه‌ به‌شێوه‌یه‌کی ڕاسته‌وخۆ بۆ ته‌له‌فزیۆن

being on Oprah.

له‌به‌رنامه‌ی ئۆپرادا بێت

But in practice, I would do it face down, floating on the pool.

به‌ڵام له‌پراکتیکدا، به‌شێوه‌یه‌ک ده‌یکه‌م ده‌موچاوم ڕووی له‌ خواره‌وه‌ بێت و سەرئاو بکه‌وم

But for TV they wanted me to be upright so they could see my face, basically.

به‌ڵام بۆ ته‌له‌فزیۆن، ده‌یان ویست ڕووم له‌سه‌ره‌وه‌ بێت

هه‌تا بتوانن ده‌موچاوم ببینن

The other problem was the suit was so buoyant

کێشه‌یه‌کی تر ئه‌وه‌ بوو

قاته‌که‌م سه‌ر ئاو ده‌که‌وت

that they had to strap my feet in to keep me from floating up.

که‌پێویستم بوو (قاچم) ببه‌ستنه‌وه‌ له‌خواره‌وه‌ تاسه‌ر ئاو نه‌که‌وم

So, I had to use my legs to hold my feet into the straps that were loose,

له‌به‌رئه‌وه‌، پێویست بوو قاچه‌کانم به‌کار بێنم بۆئه‌وه‌ی به‌به‌ستراوی بمێنێته‌وه‌

which was a real problem for me.

که‌کێشه‌یه‌کی گه‌وره‌ بوو بۆ من

That made me extremely nervous, raising the heart rate.

که‌منی تۆشی دڵەڕاوکێ کرد

لێدانی دڵی زیاد کردم

Then, what they also did was,

دواتر، ئه‌وه‌ی که‌ کردیان ئه‌وه‌ بوو

which we never did before, is there was a heart-rate monitor.

که‌پێشتر ئه‌نجاممان نه‌دابوو، ئه‌وه‌ بوو که‌چاودێری لێدانی دڵیان دانا بوو

And it was right next to the sphere.

وه‌ ئه‌وه‌ له‌نزیک تۆپەکە دانرابوو

So, every time my heart would beat, I'd hear the beep-beep-beep-beep,

له‌به‌رئه‌وه‌، هه‌رکاتێک دڵم لێیده‌دا، گوێم له‌ پیپ-پیپ-پیپ بوو

you know, the ticking, really loud.

وەک دەزانن ، ده‌نگه‌که‌ی زۆ ربه‌رز بوو

Which was making me more nervous.

که‌ زیاتر توشی شڵه‌زانی ده‌کردم

And there was no way to slow my heart rate down.

وه‌هیچ ڕێگه‌یه‌ک نیه‌ لێدانه‌کانی دڵم هێواش بکاته‌وه‌

به‌شێوه‌یه‌کی ئاسایی

Normally, I would start at 38 beats per minute,

بو (٣٨) لێدان له‌خوله‌کێکدا ده‌ستم پێ ده‌کرد

and while holding my breath, it would drop to 12 beats per minute,

له‌ کاتێکدا هه‌ناسه‌م ڕاده‌گرم، لێدانه‌کان که‌م ده‌بویه‌وه‌ بۆ (١٢) لێدان له‌خوله‌کێکدا

which is pretty unusual.

له‌ڕاستیدا نائاساییه‌

(Laughter)

پێکه‌نین

This time it started at 120 beats, and it never went down.

ئه‌م جاره‌یان لە (١٢٠) لێدانه‌وه‌ ده‌ستی پێکرد

وه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ک که‌م نه‌بویه‌وه‌

I spent the first five minutes underwater

پێنج خوله‌کی سه‌ره‌تام له‌ژێر ئاودا به‌سه‌ر برد

desperately trying to slow my heart rate down.

له‌هه‌وڵدانێکی زۆر بۆکه‌م کردنه‌وه‌ی لێدانه‌کانی دڵم

I was just sitting there thinking,

له‌وێ دانێشتبووم و بیرم ده‌کرده‌وه‌، ده‌بێت ئه‌مه‌ هێواش بکه‌مه‌وه‌

"I've got to slow this down. I'm going to fail."

من شکست ده‌هێنم، من شکست ده‌هێنم

And I was getting more nervous.

وه‌ به‌ره‌و شڵه‌ژانی زیاتر ده‌ڕۆشتم

And the heart rate just kept going up and up,

لێدانی دڵم هه‌ر به‌رده‌وام بوو له‌به‌رزبوونه‌وه‌

all the way up to 150 beats.

هه‌تا گه‌یشته‌ زیاتر له (١٥٠) لێدان

Basically it's the same thing that created my downfall at Lincoln Center.

له‌ڕاستیدا، ئه‌وه‌ هه‌مان شت بوو که‌بووه‌ هۆی شکست هێنانم له‌سه‌نته‌ری لێکۆڵین

It was a waste of O2.

ئه‌وه‌ سه‌رف کردنی ئۆکسجین بوو

When I made it to the halfway mark, at eight minutes,

کاتێک گه‌یشتمه‌ نیوه‌ی ئیشه‌که‌، له‌خوله‌کی (٨)دا

I was 100 percent certain

لە %١٠٠ دڵنیا بووم

that I was not going to be able to make this.

که‌ من ناتوانم به‌ ئامانجه‌که‌م بگه‌م

There was no way for me to do it.

هیچ ڕووناکییه‌ک نه‌بوو که‌ئه‌وه‌ بکه‌م

بۆم ده‌رکه‌وت، ئۆپرا کاتژمێرێک ته‌رخان ده‌کات

I figured, Oprah had dedicated an hour

to doing this breath-hold thing, if I had cracked early,

بۆ هه‌ناسه‌ ڕاگرتن، ئه‌گه‌ر به‌زوویی ئه‌وه‌م شکاند

it would be a whole show about how depressed I am.

هه‌موو به‌رنامه‌که‌ ئه‌وه‌ نیشان دەدات که‌ چه‌ند من دڵ شکاوم

(Laughter)

پێکه‌نین

So, I figured I'm better off just fighting and staying there until I black out,

بۆم ده‌رکه‌وت باشتره‌ من شه‌ڕ بکه‌م

وه‌ له‌وێ بمێنمه‌وه‌ هه‌تا له‌هۆش خۆم ده‌چم

at least then they can pull me out and take care of me and all that.

به‌لایه‌نی که‌مه‌وه‌ ئه‌وان ده‌رم ده‌هێنن و چاره‌سه‌رم ده‌که‌ن

(Laughter)

پێکه‌نین

I kept pushing to 10 minutes.

هه‌وڵمدا بۆ گه‌یشتن به (١٠) خوله‌ک، له‌خوله‌کی (١٠)دا

At 10 minutes you start getting all these really strong tingling sensations

تۆهه‌ست ده‌که‌یت به‌وه‌رگرتنی هه‌موو ئه‌وانه‌ به‌توندی

هه‌ست به‌له‌رینه‌وه‌ ده‌که‌یت له‌ نێوان په‌نجه‌کانت

in your fingers and toes.

And I knew that that was blood shunting,

ده‌مزانی که‌ئه‌وه‌ به‌ناو خوێنم دا هاتوچۆده‌کات

when the blood rushes away from your extremities

کاتێک خوێنه‌که‌ ڕاده‌کات له‌ده‌ستی هه‌وڵدانه‌کانت

بۆده‌ست خستنی ئۆکسجین بۆ ئه‌ندامه‌ گرنگه‌کان

to provide oxygen to your vital organs.

At 11 minutes I started feeling throbbing sensations in my legs,

له‌خوله‌کی (١١) دا هه‌ستم کرد

بەله‌ده‌ست دانی هه‌ستی قاچه‌ کانم

and my lips started to feel really strange.

وه‌لێوه‌کانم ده‌ستی کرد به‌شتێکی نامۆ

At minute 12 I started to have ringing in my ears,

له‌خوله‌کی (١٢) ده‌نگه‌ده‌نگ له‌گوێکانمه‌وه‌ ده‌بیستران

and I started to feel my arm going numb.

وه‌ هه‌ستم به‌سڕبونی ده‌ستم کرد

And I'm a hypochondriac, and I remember arm numb means heart attack.

من که‌سێکی گوناهبارم، له‌بیرمه‌ که‌ده‌ست سڕبوون مانای جه‌ڵده‌ی دڵه‌

So, I started to really get really paranoid.

به‌ڕاستی ده‌ستم کرد به‌شڵه‌ژان و تێکچون

دوایی له‌خوله‌کی (١٣)، له‌وانه‌یه‌ به‌هۆی ئەوەوە بێت کە هەستم بە گوناهباری دەکرد

Then at 13 minutes, maybe because of the hypochondria,

ده‌ستم کرد به‌هه‌ست کردن به‌ ئازار له‌مێشکمدا

I started feeling pains all over my chest.

It was awful.

ئه‌وه‌ ترسناک بوو

(Laughter)

At 14 minutes, I had these awful contractions,

له‌خوله‌کی (١٤) دا

چه‌ند بچوک بونه‌وه‌یه‌کی ترسناک هه‌بوو

like this urge to breathe.

وه‌ک هاندان بۆ هه‌ناسه‌دان

(Laughter)

پێکه‌نین

(Laughter ends)

At 15 minutes I was suffering major O2 deprivation to the heart.

له‌خوله‌کی (١٥)دا ئازارم ده‌چه‌شت

به‌ هۆی نه‌چونی ئۆکسجین بۆ دڵم

And I started having ischemia to the heart.

کێشه‌ی ناوه‌کی خوێن بۆ دڵم ده‌ستی پێکرد

My heartbeat would go from 120 to 50,

لێدانی دڵم ده‌چێت له (١٢٠)ته‌وه‌

بۆ٥٠، بۆ١٥٠، بۆ٤٠، بۆ٢٠، دوباره‌ بۆ١٥٠

to 150, to 40, to 20, to 150 again.

It would skip a beat.

لێدانه‌کانی ده‌په‌راند

It would start. It would stop. And I felt all this.

ده‌ستی پێده‌کرده‌وه‌.، ده‌وه‌ستایەوه‌، هه‌ستی به‌وانه‌ هه‌مووی ده‌کرد

And I was sure that I was going to have a heart attack.

من دڵنیابووم که‌ جه‌ڵده‌ی دڵم توش ده‌بێت

So, at 16 minutes what I did is I slid my feet out

ئه‌وه‌ی له‌خوله‌کی (١٦)دا کردم ئه‌وه‌بوو قاچه‌کانم خسته‌ ده‌ره‌وه‌

because I knew that if I did go out, if I did have a heart attack,

چونکه‌ ده‌مزانی ئه‌گه‌ر بچمه‌ ده‌ره‌وه‌

ئه‌گه‌ر جه‌ڵده‌ی دڵم توش بوو، ده‌بێت ئه‌وان

they'd have to jump into the binding and take my feet out

خۆیان هه‌ڵده‌دەن و قاچه‌کانم ده‌گرن و ڕای ده‌کێشن

before pulling me up.

پێش ئه‌وه‌ی ده‌رم بێننه‌وه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ من زۆر شڵه‌ژابووم

I was really nervous.

له‌به‌ر ئه‌وه‌، قاچه‌کانم خسته‌ده‌ره‌وه‌، ده‌ستم کرد به‌چونه‌ سه‌ره‌وه‌

I let my feet out, and I started floating to the top.

And I didn't take my head out.

وه‌ سه‌رم نه‌برده‌ ده‌ره‌وه‌

But I was just floating there waiting for my heart to stop,

به‌ڵام، ته‌نها چومه‌سه‌ره‌وه‌ بۆ چاودێری کردنی وه‌ستانی دڵم

ته‌نها چاوەڕێ بووم

just waiting.

They had doctors with the "Pst," you know, sitting there waiting.

چه‌ندین دکتۆری لێبوو لەگەڵ (پست) ئێوە دەیناسن

چاوه‌ڕێیان ده‌کرد

And then suddenly I hear screaming.

له‌ناکاودا گوێم له‌ هاوار و ده‌نگه‌ ده‌نگ بوو

And I think that there is some weird thing --

وابزانم شتێکی نامۆ هه‌یه‌ له‌وێ

that I had died or something had happened.

من مردووم یان شتێکی خراپ ڕوویدا

And then I realized that I had made it to 16:32.

دوایی بۆم ده‌ر که‌وت که‌گه‌ یشتومه‌ته ١٦:٣٢

So, with the energy of everybody that was there,

له‌گه‌ڵ هێزو توانای ئه‌وانه‌ی ئه‌وێ

I decided to keep pushing.

بڕیارمدا به‌رده‌وام بم

And I went to 17 minutes and four seconds.

گه‌یشتمه (١٧) خوله‌ک و (٤) چرکه‌

(Applause)

چه‌پڵه‌ لێدان

(Applause ends)

As though that wasn't enough, what I did immediately after

له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی ئه‌وه‌ به‌س نه‌بوو، ئه‌وه‌ دوای ئه‌وه‌ کردم

ئه‌وه‌یه‌ که‌چوم بۆ تاقیگه‌ی پشکنین

is I went to Quest Labs

and had them take every blood sample that they could

وه‌ خوێنم پێدان تاکو

to test for everything and to see where my levels were,

تاقیکردنه‌وه‌ له‌سه‌ر هه‌موو شتێک بکه‌ن و بزانن له‌چ ئاستێکدام

so the doctors could use it, once again.

هه‌ تاجارێکی تر دکتۆره‌کان ببینن

I also didn't want anybody to question it.

هه‌روه‌ها نه‌مده‌ویست هیچ که‌س پرسیار بکات

I had the world record and I wanted to make sure it was legitimate.

ڕیکۆردێکی جیهانیم هه‌یه‌ و ده‌مویست

دڵنیابم که‌ ئەوە یاساییه‌

So, I get to New York City the next day,

له‌به‌ر ئه‌وه‌ له‌ڕۆژی داهاتوودا چووم بۆشاری نیویۆرک

I'm walking out of the Apple store,

وه‌ ئه‌م منداڵه‌ به‌ره‌و ڕووم هات- - من له‌بازاڕی ئه‌پڵ ده‌هاتمه‌ ده‌ره‌وه‌

and this kid walks up to me he's like, "Yo, D!"

ئه‌م منداڵه‌ به‌ره‌و ڕووم هات و دڵخۆش بووم

I'm like "Yeah?"

من وه‌ک ئه‌وه‌ وام، به‌ڵێ

He said, "If you really held your breath that long,

وتی، ئه‌گه‌ر به‌ڕاستی تۆ بۆ ئه‌ و ماوه‌ زۆره‌ هه‌ناسه‌ ڕابگری

why'd you come out of the water dry?"

بۆچی به‌وشکی له‌ئاوه‌که‌ دێیته‌ ده‌ره‌وه‌

I was like "What?"

وه‌ک ئه‌وه‌ وابوو، چی؟

(Laughter)

پێکه‌نین

And that's my life. So --

ئه‌مه‌ ژیانی منه‌، له‌به‌رئه‌وه‌

(Laughter)

پێکه‌نین

As a magician, I try to show things to people

وه‌ک جادوگه‌رێک هه‌وڵ ده‌ده‌م شت نیشانی خه‌ڵک بده‌م

that seem impossible.

که‌ له (مه‌حاڵ) ده‌چێت

And I think magic,

وابزانم جادوە، جا من هه‌ناسه‌م ڕابگرم

whether I'm holding my breath or shuffling a deck of cards,

یان کارته‌کان ڕێک بخه‌مه‌وه‌

is pretty simple.

زۆر ئاسانه‌

It's practice, it's training, and it's -- (Sobs)

ئه‌وه‌ خۆ گونجاندنه‌، راهێنانه‌، ئەوە

It's practice, it's training and experimenting,

ئه‌وه‌ خۆ گونجاندنه‌، ڕاهێنانه‌و تاقیکردنه‌وه‌یه‌

(Sobs)

while pushing through the pain to be the best that I can be.

له‌کاتێکدا په‌ستان خستنه‌سه‌ر ئازار باشترین شت ده‌بێت

And that's what magic is to me, so, thank you.

وه‌ جادوو ئه‌وه‌ ده‌گه‌یه‌نێت بۆم، سوپاس

(Applause)

چه‌ پڵه‌ لێدان