Ryan Holladay: To hear this music you have to be there. Literally

Translator: rezhna salah Reviewer: Daban Q Jaff

(Music)

(میوزیک)

For any of you who have visited or lived in New York City,

بۆ هەریەک لە ئێوە کە سەردانی نیویۆڕکی کردووە یان لە شاری نیویۆڕک ژیاوە،

these shots might start to look familiar.

لەوانەیە ئەو وێنانەتان لا ئاشنابێت.

This is Central Park,

ئەوە پاڕکی ناوەندیە،

one of the most beautifully designed

یەکێک لە جوانترین نەخشەکێشراوە

public spaces in America.

شوێنە گشتیەکانە لە ئەمریکا،

But to anyone who hasn't visited,

بەڵام بۆ ئەوەی سەردانی نەکردووە،

these images can't really fully convey.

ئەم وێنانەی بە شێوەیەکی تەواو وەرنەگرتووە.

To really understand Central Park,

بۆ ئەوەی بەڕاستی لەو باخە ناوەندیە تێبگەیت،

you have to physically be there.

دەبێت بەجەستە لەوێ بیت.

Well, the same is true of the music,

باشە، هەمان شتیش بۆ میوزیک دروستە،

which my brother and I composed and mapped

کە من و براکەم هەستاین بە نوسین و کێشانی

specifically for Central Park.

بەتایبەتی بۆ پاڕکە ناوەندیەکە.

(Music)

(میوزیک)

I'd like to talk to you today a little bit about the work

حەزدەکەم ئەمڕۆ دەربارەی ئەو کارە کەمێک قسەتان بۆ بکەم

that my brother Hays and I are doing --

کە لەگەڵ هایزی برام پێی هەڵدەستین--

That's us there. That's both of us actually —

ئەوە ئێمەین لەوێ. لەڕاستیدا هەردووکمانین

specifically about a concept that we've been developing over the last few years,

بەدیاریکراوی دەربارەی ئەو چەمکەیە کە گەشەی پێدەدەین لە چەند ساڵی ڕابردووەوە،

this idea of location-aware music.

بیرۆکەی شوێنی وشیارکردنەوە بە میوزیک.

Now, my brother and I, we're musicians

ئێستا، من و براکەم، میوزیکژەنین

and music producers.

و مۆسیقا بەرهەمدێنین.

We've been working together since,

بەیەکەوە کاردەکەین لەوەتەی،

well, since we were kids, really.

باشە، لەڕاستیدا هەر لە منداڵییەوە.

But recently, we've become more and more interested

بەڵام بەو دواییانە، ئێمە زیاتر و زیاتر شەیدا و خولیای

in projects where art

ئەو پڕۆژانە بووینە کە هونەر

and technology intersect,

و تەکنەلۆژیا ئاوێتەی یەکتر دەبن،

from creating sight-specific audio

هەر لە دروستکردنی دەنگی دیمەنی تایبەت

and video installation

و دانانی ڤیدیۆ

to engineering interactive concerts.

بۆ ڕێکخستنی کۆنسێرتە پڕجۆش و خرۆشەکان.

But today I want to focus on this concept

بەڵام ئەمڕۆ دەمەوێت تیشک بخەمە سەر ئەو بیرۆکەی

of composition for physical space.

تایبەت بە نوسینی مۆسیقا بۆ شوێنە بەرجەستەکان.

But before I go too much further into that,

بەڵام پێش ئەوەی بە قوڵی هەنگاو بنێم لەو ڕووەوە،

let me tell you a little bit about how we got started

با بۆتان باسبکەم چۆن دەستمان کرد

with this idea.

بەو بیرۆکەیە.

My brother and I were living in New York City

من و براکەم لە نیویۆرک دەژیاین

when the artists Christo and Jeanne-Claude

کاتێک هونەرمەندان کریستۆو جەین کڵاود

did their temporary installation, The Gates,

هەستان بە پێکهێنانی هونەری سەردەم، دەروازەکان،

in Central Park.

لە باخی ناوەندا.

Hundreds of these brightly-colored sculptures

بە سەدان لەو پەیکەرە بریقەدارانەی

decorated the park for a number of weeks,

بۆ چەند هەفتەیەک باغەکەیان ڕازاندۆتەوە،

and unlike work that's exhibited

پێچەوانەی ئەو بەرهەمەی نمایشکراوە

in a more neutral space,

لە شوێنی سروشتی تردا،

like on the walls of a gallery or a museum,

وەک ئەلبومی سەر دیوارێک یان مۆزەخانەیەک،

this was work that was really in dialogue

کارێک بوو بەڕاستی شایەنی گفتوگۆکردنبوو

with this place,

لەگەڵ ئەو شوێنە،

and in a lot of ways, The Gates

و بە زۆر ڕێگە، دەروازەکانی پارکی ناوەندی

was really a celebration

لە ڕاستیدا ئاهەنگێک بوو بۆ

of Frederick Olmsted's incredible design.

دیزایین و نەخشەسازییە ناوەزەکەی فرێدریک ئۆڵمستێد،

This was an experience that stayed with us

ئەو بیرۆکەیە ئەزمونێک بوو لە یادمان دەبێت

for a long time, and years later,

بۆ ماوەیەکی درێژو، ساڵانی داهاتوو،

my brother and I moved back to Washington, D.C.,

لەگەڵ براکەم گەڕاینەوە بۆ ئەوەی لە واشنتۆنی پایتەخت بژین،

and we started to ask the question,

و دەستمان بە پرسیارکردن کرد،

would it be possible,

ئایە لە توانادایە،

in the same way that The Gates

بە هەمان ڕێگەی کە دەروازەکان

responded to the physical layout of the park,

کە وەڵامدەری نمایشی بوو بۆ نەخشاندنی بەرجەستەی باخەکە،

to compose music for a landscape?

مۆسیقایەک بنوسرێت بۆ شوێنەکە؟

Which brought us to this.

کە ئێمەی گەیاندە ئێرە.

(Music)

(میوزیک)

On Memorial Day, we released "The National Mall,"

ئەلبومی پاڕکی مۆڵی نیشتانی'ناشناڵ مۆڵ'مان بڵاوکردەوە،

a location-aware album

ئەلبومێکی ئاگاداری ناوچەیی

released exclusively as a mobile app

بەتایبەتی وەک بەرنامەی مۆبایل بڵاوکرایەوە

that uses the device's built-in GPS functionality

کە بەکاردێت بۆ ئەرکی دەستنیشانکردنی شوێن بە ئامێری مۆبایل

to sonically map the entire park

بۆ ئەوەی بە شێوەی شەپۆڵی دەنگی نەخشەی تەواوی پارکەکە بکێشێن

in our hometown of Washington, D.C.

لە شارەکەمان واشنتۆنی پایتەخت.

Hundreds of musical segments

سەدان پارچە مۆسیقای

are geo-tagged throughout the entire park

کە پەیوەستن بە بەشە جیاکانی پارکەکە هەیە

so that as a listener traverses the landscape,

هەربۆیە وەک گوێگرێک شوێنەکەت لا سەرنجڕاکێش دەبێت،

a musical score is actually unfolding around them.

بەشەکانی مۆسیقا بە دەوری خۆیدا بڵاوبکاتەوە.

So this is not a playlist or a list of songs

و هەروەها ئەوە لیستی گۆرانیەکان نییە

intended for the park,

کە تایبەتە بەو باخچەیەوە،

but rather an array of distinct melodies and rhythms

بەڵکو کۆمەڵێک لە ئاوازو ڕیتمە جیاجیاکانە

that fit together like pieces of a puzzle

کە لەگەڵ یەکتر پێکدێن وەک پارچەی بەشەکان

and blend seamlessly

بەبێ بەستنەوە تێکەڵی یەک دەبن

based on a listener's chosen trajectory.

بە پشتبەستن بەوەی کە گوێگر دەڕوا هەڵیدەبژێرێت.

So think of this as

بیر لەوە بکەوە وەکو

a choose-your-own-adventure of an album.

بۆ مەبەستی خۆت ئەلبومێک هەڵیدەبژێریت.

Let's take a closer look.

با زیاتر لێی بڕوانین.

Let's look at one example here.

با سەیرێکی ئەو نموونەیە بکەین.

So using the app,

بە بەکارهێنانی بەرنامەکە،

as you make your way towards the grounds

وەک دروستکردنی ڕێگەت بەرەو ئەو زەویانەی

surrounding the Washington Monument,

چواردەورەی مۆنۆمێنتی واشنتۆنی داوە،

you hear the sounds of instruments warming up,

گوێبیستی گەرموگوڕی ئامێرە مۆسیقیەکان دەبیت،

which then gives way to the sound of a mellotron

کە دواتر بوار دەدا بۆ دەنگی میلۆتڕۆن

spelling out a very simple melody.

ئاوازێکی زۆر ئاسان دەکێشێت.

This is then joined by the sound of sweeping violins.

پاشان ئەمەش ئاوێتە دەبێت لەگەڵ دەنگە کاریگەرەکەی کەمانچەکان

Keep walking, and a full choir joins in,

بەردەوام دەبێت لە ڕۆیشتن، دەستەی گۆرانی دەگرێتە خۆی،

until you finally reach the top of the hill

تا لە کۆتایی دەگەیتە لوتکەی کۆرسەکە

and you're hearing the sound of drums and fireworks

و تۆ گوێت لە دەنگی تەپڵ و یاریە ئاگرینیەکان دەبێت

and all sorts of musical craziness,

و هەموو جۆرێک لە میوزیکە شێتەکان،

as if all of these sounds are radiating out

وەک ئەوە وایە هەموو ئەو دەنگانە بڵاوبێتەوە

from this giant obelisk that punctuates

دەستیشانی دەکات لە چەسپکردنی ستونەکە

the center of the park.

لە ناوەڕاستی پارکەکە.

But were you to walk in the opposite direction,

بەڵام ئەگەر بە پێچەوانەی ئاڕاستەکە بڕۆیت،

this entire sequence happens in reverse.

گشت ڕێکخستنەکە پێچەوانە دەبێتەوە.

And were you to actually exit the perimeter of the park,

و ئەگەر بەکردەیی لە چواردەوری پاڕکەکە دەرچوویت،

the music would fade to silence,

مۆسیقایەکە کاڵ دەبێتەوە تا ئارام دەبێت،

and the play button would disappear.

و دوگمەی کارپێکردن دیارنامێنێت.

We're sometimes contacted by people in other parts of the world

هەندێک جار کەسانێک پەیوەندیمان پێوەدەکەن لە شوێنەکانی تری جیهان

who can't travel to the United States,

کە ناتوانن بچن بۆ ولایەتە یەکگرتوەکان

but would like to hear this record.

بەڵام دەیانەوێت گوێ لەو تۆمارە بگرن.

Well, unlike a normal album,

باشە، بەپێچەوانەی ئەلبومە ئاساییەکە،

we haven't been able to accommodate this request.

نەمانتوانیوە وەڵامی ئەو داواکاریە بدەینەوە.

When they ask for a C.D. or an MP3 version,

کاتێک داوای 'سی دی'یان کۆپییەکی 'ئێم پی 3' دەکەن،

we just can't make that happen,

ئێمە ناتوانین بە ئاسانی جێبەجێی بکەین،

and the reason is because

و هۆیەکەشی ئەوەیە چونکە

this isn't a promotional app

ئەمە ئەپێک نییە بۆ بانگەشە و رێکلامکردن

or a game to promote or accompany

یان یارییەک نییە بۆ بۆ بانگەشەکردن یان هاوەڵی لەگەڵ

the release of a traditional record.

بڵاوکردنەوەی قەوان و تۆمارێکی کۆن.

In this case, the app is the work itself,

لەو بارودۆخەدا، ئەو جێبەجێکردنە خۆی پڕۆژەیە،

and the architecture of the landscape

ئەوە هونەری تەلارسازیە شوێنکەیە،

is intrinsic to the listening experience.

نەخشەی تاقیکردنەوەی گوێگرتنە.

Six months later, we did a location-aware album

دوای ٦ مانگ، ئەلبومی هۆشیارکردنەوەی میوزیکی ناوچەییمان کرد

for Central Park,

بۆ پاڕکی ناوەند،

a park that is over two times the size of the National Mall,

ئەو باخچەیە کە بە دوو جار گەورەترە لە قەبارەی باخی بازاڕی نەتەوەیی،

with music spanning from the Sheep's Meadow

بەو مۆسیقایە کە مێرگی مەڕان (شیپ مێدۆ)ی گرتەوە

to the Ramble to the Reservoir.

لەگەڵ هەریەکە لە دارستانی ڕامبڵ و عەمباراوی پارکی ناوەند.

Currently, my brother and I are working on

ئێستا، من و براکەم ئیش لەسەر

projects all over the country,

پڕۆژەکان دەکەین لە سەرانسەری وڵات،

but last spring we started a project,

بەڵام لە بەهاری ڕابردوو دەستمان بە پڕۆژەیەک کرد،

here actually at Stanford's

لە ڕاستیدا لێرە لە

Experimental Media Art Department,

ئەزمونی میدیا لقی ناوەندی ستانفۆڕد،

where we're creating our largest location-aware album to date,

گەورەترین، تا ئێستا، ئەلبومی وشیارکردنەوەی شوێن دروست دەکەین

one that will span the entirety of Highway 1

بە درێژایی ڕێگەکانی ڕێگەی خێرایی 1 درێژە

here on the Pacific Coast.

لێرە لە لێواری ئارامدا.

But what we're doing, integrating GPS with music,

بەڵام ئەوەی کە دەیکەین یان خەسڵەتی دەستنیشانکردنی شوێنی میوزیک،

is really just one idea.

ئەوە بەڕاستی بەس یەک بیرۆکەیە.

But it speaks to a larger vision

بەڵام ئەوە پێویست بە دیدی گەورەتر دەکات

for a music industry that's sometimes struggled

بۆ دروستکردنی میوزیکێک کە توشی بەرنگاری

to find its footing in this digital age,

دۆزینەوەی پێگەی خۆی لەم سەردەمە دیجیتاڵییەدا دەبێتەوە،

that they begin to see these new technologies

ئەم هەموو تەکتەلۆجیا نوێیە

not simply as ways of adding bells and whistles

وەک زیادکردنی دەنگی زەنگ و فیتە

to an existing model,

بۆ ئەو شێوازەی کە بەرجەستە بووە،

but to dream up entirely new ways

بەڵکو بۆ بیرکردنەوە لە شێوازی نوێ

for people to interact with

بۆ ئەوەی کارلێک لەگەڵ خەڵک بکات

and experience music.

و ئەزمونی میوزیک بکات.

Thank you.

سوپاستان دەکەم.

(Applause)

(چەپڵە)