Before Avatar ... a curious boy | James Cameron

Translator: Armenuhy Hovakimyan Reviewer: Luiza Hakobyan

I grew up on a steady diet of science fiction.

Ես մեծացել եմ գիտական ֆանտաստիկայի քաղցի պայմաններում:

In high school, I took a bus to school

Դպրոց գնում էի ավտոբուսով

an hour each way every day.

յուրաքանչյուր ուղղությամբ մեկ ժամ ամեն օր:

And I was always absorbed in a book,

Եվ ես միշտ խորասուզված էի որևէ գրքի մեջ,

science fiction book,

գիտական ֆանտաստիկայի գրքի մեջ,

which took my mind to other worlds,

որը տանում էր իմ երևակայությունն այլ աշխարհներ,

and satisfied, in a narrative form,

և բավարարում էր, պատմվածքի ձևով,

this insatiable sense of curiosity that I had.

հետաքրքրասիրության իմ անհագ զգացումը:

And you know, that curiosity also manifested itself

Եվ գիտեք այդ հետաքրքրասիրությունն արտահայտվում էր նաև

in the fact that whenever I wasn't in school

այն փաստով, որ երբ ես դպրոցում չէի

I was out in the woods,

ապա ես անտառում էի,

hiking and taking "samples" --

շրջում էի և վերցնում "նմուշներ"

frogs and snakes and bugs and pond water --

գորտերի, օձերի, միջատների և ջրամբարների ջրերի,

and bringing it back, looking at it under the microscope.

և բերում էի դրանք տուն մանրադիտակի տակ ուսումնասիրելու:

You know, I was a real science geek.

Գիտեք, ես լրիվ խենթացած էի գիտությամբ:

But it was all about trying to understand the world,

Բայց այդ ամենն աշխարհը հասկանալու փորձ էր,

understand the limits of possibility.

հասկանալու հնարավորությունների սահմանները:

And my love of science fiction

Եվ իմ սերը դեպի գիտական ֆանտաստիկա

actually seemed mirrored in the world around me,

իրականում թվում էր արտացոլված իմ շրջակա աշխարհում,

because what was happening, this was in the late '60s,

քանի որ իրադարձությունները տեղի էին ունենում 60-ականների վերջին,

we were going to the moon,

մենք թռիչք էինք կատարում դեպի Լուսին,

we were exploring the deep oceans.

մենք ուսումնասիրում էինք խոր օվկիանոսներ.

Jacques Cousteau was coming into our living rooms

Ժակ Կուստոն գալիս էի մեր բնակարանները

with his amazing specials that showed us

իր հրաշալի օրինակներով և ցույց էր տալիս մեզ

animals and places and a wondrous world

այնպիսի կենդանիներ, բնություն և զարմանահրաշ աշխարհներ,

that we could never really have previously imagined.

որը մենք երբեք չէինք կարող պատկերացնել:

So, that seemed to resonate

Այնպես էր թվում, թե գտնվում ես

with the whole science fiction part of it.

ֆիանտաստիկայի մի մասում:

And I was an artist.

Եվ ես այդտեղ նկարիչ էի:

I could draw. I could paint.

Ես կարող էի պատկերել: Ես կարող էի նկարել:

And I found that because there weren't video games

Եվ ես հասկացա, չէ՞ որ այդ ժամանակ չկային վիդեո խաղեր,

and this saturation of CG movies and all of this

և ֆիլմեր` այսքան հագեցած համակարգչային գրաֆիկաներով և այս ողջ

imagery in the media landscape,

պատկերավորումները մեդիա աշխարհում,

I had to create these images in my head.

ես ստիպված էի ստեղծել այս պատկերներն իմ գլխում:

You know, we all did, as kids having to

Բոլորս ենք այդպես անում, ճիշտ ինչպես երեխաները պետք է

read a book, and through the author's description,

կարդան գրքեր և հեղինակի բացատրությունների միջոցով

put something on the movie screen in our heads.

որոշակի պատկերներ կառուցեն իրենց գլխում:

And so, my response to this was to paint, to draw

Այսպիսով իմ արձագանքն այս ամենին պատկերելն ու նկարելն էր.

alien creatures, alien worlds,

օտար արարածներ, օտար աշխարհներ,

robots, spaceships, all that stuff.

ռոբոտներ, տիեզերանավեր, և նման այլ բաներ:

I was endlessly getting busted in math class

Ես միշտ նկատողություն էի ստանում մաթեմատիկայի դասին,

doodling behind the textbook.

երբ գրքի ետևում թաքնված նկարում էի:

That was -- the creativity

Այո, ստեղծագորական միտքը

had to find its outlet somehow.

ստիպված էր գտնել իր արտահայտման միջոցները:

And an interesting thing happened: The Jacques Cousteau shows

Եվ մի շատ հետաքրքիր դեպք պատահեց. Ժակ Կուստոյի ծրագիրը

actually got me very excited about the fact that there was

ինձ շատ հուզեց այն փաստով, որ ցույց տվեց

an alien world right here on Earth.

օտար մի աշխարհ հենց այստեղ` Երկրի վրա:

I might not really go to an alien world

Գուցե ես երբեք չգնայի օտար աշխարհ

on a spaceship someday --

հատուկ պատրաստված տիեզերանավով:

that seemed pretty darn unlikely.

Դա բավական անիրական էր թվում:

But that was a world I could really go to,

Բայց դա մի աշխարհ էր, ուր ես իսկապես կարող էի գնալ

right here on Earth, that was as rich and exotic

հենց Երկրի վրա, որը որքան հարուստ, այնքան տարաշխարհիկ էր

as anything that I had imagined

ինչպես յուրաքանչյուր բան, ինչ ես պատկերացնում էի

from reading these books.

իմ կարդացած գրքերից:

So, I decided I was going to become a scuba diver

Եվ ես 15 տարեկան հասակում որոշեցի

at the age of 15.

դառնալ ջրասույզ:

And the only problem with that was that I lived

Եվ միակ խնդիրը կայանում էր նրանում, որ ես ապրում էի

in a little village in Canada,

Կանադայի մի փոքրիկ գյուղում,

600 miles from the nearest ocean.

որը մոտակա օվկիանոսից գտնվում էր 600 մղոն հեռավորության վրա:

But I didn't let that daunt me.

Բայց ես թույլ չտվեցի, որ այդ փաստն ինձ ընկճի:

I pestered my father until he finally found

Ես այնքան համոզեցի հայրիկիս, մինչև նա վերջապես գտավ

a scuba class in Buffalo, New York,

ջրասույզների դասընթացներ Բուֆալոյում, Նյու Յորքում,

right across the border from where we live.

որին անմիջապես սահմանակից էր մեր բնակավայրին:

And I actually got certified

Եվ ես ստացա վկայական

in a pool at a YMCA in the dead of winter

YMCA-ի ջրավազանից ձմռան ընթացքում

in Buffalo, New York.

Բուֆալոյում, Նյու Յորքում:

And I didn't see the ocean, a real ocean,

Եվ ես չտեսա օվկիանոս, իսկական օվկիանոս,

for another two years,

հաջորդ երկու տարիների ընթացքում նույնպես

until we moved to California.

մինչև մենք տեղափոխվեցինք Կալիֆորնիա:

Since then, in the intervening

Այդ ժամանակից ի վեր

40 years,

40 տարվա ընթացքում,

I've spent about 3,000 hours underwater,

ես անց եմ կացրել 3,000 ժամ ջրի տակ,

and 500 hours of that was in submersibles.

որից 500 ժամը եղել եմ ջրում սուզված:

And I've learned that that deep-ocean environment,

Եվ ես իմացա, որ խոր օվկիանոսի միջավայրը

and even the shallow oceans,

նույնիսկ ոչ այնքան խորը օվկիանոսները

are so rich with amazing life

այնքան հարուստ են հրաշալի կյանքով,

that really is beyond our imagination.

որն իրապես վեր է մեր երևակայությունից:

Nature's imagination is so boundless

Բնության երևակայությունն այնքան անսահման է

compared to our own

համեմատած մեր`

meager human imagination.

մարդկանց խղճուկ երևակայության հետ:

I still, to this day, stand in absolute awe

Ես մինչ այսօր գտնվում եմ բացարձակ վախի մեջ

of what I see when I make these dives.

այդ սուզման ժամանակ տեսած պատկերներից:

And my love affair with the ocean is ongoing,

Եվ իմ սիրային արկածները օվկիանոսի հետ անընդհատ են,

and just as strong as it ever was.

և նույնքան ամուր, որոնք երբևիցե եղել են:

But when I chose a career as an adult,

Սակայն արդեն մեծ տարիքում մասնագիտություն ըտրելիս

it was filmmaking.

ես գերադասեցի կինոն:

And that seemed to be the best way to reconcile

Եվ դա կարծես թե ամենալավ ճանապարհն էր համադրելու

this urge I had to tell stories

պատմություններ պատմելու իմ ցանկությունները

with my urges to create images.

պատկերներ ստեղծելու մղումների հետ:

And I was, as a kid, constantly drawing comic books, and so on.

Եվ ես, դեռ մանկուց, միշտ նկարում էի կոմիքսներ., և նման բաներ։

So, filmmaking was the way to put pictures and stories

Այսպիսով, կինոն այն ուղին էր, որի միջոցով կարելի էր համադրել նկարները և

together, and that made sense.

պատմությունները միասին: Եվ դա շատ իմաստալի է:

And of course the stories that I chose to tell

Իհարկե այն պատմությունները, որ ես ընտրում էի ներկայացնելու համար

were science fiction stories: "Terminator," "Aliens"

գիտաֆանտաստիկ էին. «Տերմինատորը», «Օտարները»

and "The Abyss."

և «Անդունդը»

And with "The Abyss," I was putting together my love

«Անդունդը» ֆիլմում ես համադրել էի իմ սերը

of underwater and diving with filmmaking.

դեպի ծովային աշխարհը և ջրասուզությունը ֆիլմի նկարահանման հետ:

So, you know, merging the two passions.

Այսպիսով, ստացվում է երկու հետաքրքրությունների համադրություն:

Something interesting came out of "The Abyss,"

Շատ հետաքրքիր բան ստացվեց «Անդունդը» ֆիլմում,

which was that to solve a specific narrative

պետք էր լուծել հատուկ առաջադրանք

problem on that film,

այդ ֆիլմի համար,

which was to create this kind of liquid water creature,

այն է. պատրաստել հեղուկ ջրային մի արարած,

we actually embraced computer generated animation, CG.

որի համար մենք ամբողջովին օգտագործեցինք համակարգչային գրաֆիկան:

And this resulted in the first soft-surface

Եվ սա բերեց առաջին ծրագրային պատկերը,

character, CG animation

պերսոնաժը, գրաֆիկական անիմացիան

that was ever in a movie.

որը երբևէ եղել էր կինոյում:

And even though the film didn't make any money --

Եվ նույնիսկ այն դեպքում, որ կինոն ոչ մի գումար չվաստակեց,

barely broke even, I should say --

կարող եմ ասել, որ գրեթե տապալվեց,

I witnessed something amazing, which is that the audience,

բայց ես ինչ-որ հրաշալի բան տեսա, որ հանդիսատեսը,

the global audience, was mesmerized

համընդհանուր հանդիսատեսը, կլանված էր

by this apparent magic.

այս բացահայտ հրաշքով:

You know, it's Arthur Clarke's law

Գիտեք, դա Արթուր Կլարկի օրենքն է,

that any sufficiently advanced technology is indistinguishable from magic.

որ բոլոր զարգացած տեխնոլոգիաները չեն տարբերվում կախարդանքից:

They were seeing something magical.

Նրանք տեսնում էին ինչ-որ խորհրդավոր երևույթներ:

And so that got me very excited.

Եվ դա ինձ շատ գրավեց:

And I thought, "Wow, this is something that needs to be embraced

Եվ ես մտածեցի. «Օհօ~, սա անպայման պետք է ներգրավել

into the cinematic art."

կինոյի արվեստում»:

So, with "Terminator 2," which was my next film,

Այդպիսով, «Տերմինատոր 2»-ում, որն իմ հաջորդ ֆիլմն էր,

we took that much farther.

մենք այն ավելի զարգացրեցինք:

Working with ILM, we created the liquid metal dude

Աշխատելով ILM-ի հետ, այդ ֆիլմում մենք ստեղծեցինք հեղուկ մետաղյա մի տղա.

in that film. The success hung in the balance

հաջողությունը կախված էր նրանից,

on whether that effect would work.

թե արդյոք այն համապատասխան ազդեցություն կթողնի, թե` ոչ:

And it did, and we created magic again,

Եվ այն ազդեց: Եվ մենք ևս մեկ անգամ հրաշք ստեղծեցինք:

and we had the same result with an audience --

Եվ ունեցանք նույն արդյունքը հանդիսատեսի հետ:

although we did make a little more money on that one.

Չնայած այս ֆիլմով շատ ավելի քիչ գումար հավաքվեց:

So, drawing a line through those two dots

Այսպիսով, միացնելով այս երկու

of experience

փորձը`

came to, "This is going to be a whole new world,"

եկանք եզրահանգման, որ սա միտում ունի դառնալու լիովին նոր աշխարհ,

this was a whole new world of creativity

ստեղծագործական լիովին նոր աշխարհ

for film artists.

կինո նկարահանողների համար:

So, I started a company with Stan Winston,

Այսպիսով, Սթան Վինսթոնի հետ մենք բացեցինք մի կազմակերպություն,

my good friend Stan Winston,

իմ լավ ընկեր Սթան Վինսթոնի հետ,

who is the premier make-up and creature designer

ով դիմահարդարման և ստեղծագործական առաջնային դիզայներ էր

at that time, and it was called Digital Domain.

այդ ժամանակ, և դա կոչվում էր Թվային Տիրույթ:

And the concept of the company was

Եվ կազմակերպության հիմնական գաղափարը

that we would leapfrog past

անցյալի վրայով մի մեծ քայլ անելու մեջ էր,

the analog processes of optical printers and so on,

օպտիկական տպող սարքերի և այլնի նման,

and we would go right to digital production.

և մենք անմիջապես պետք է գնայինք դեպի թվային արտադրություն:

And we actually did that and it gave us a competitive advantage for a while.

Մենք իրականում այդպես էլ արեցինք և դա մեզ որոշ ժամանակ համեմատական առավելություն տվեց:

But we found ourselves lagging in the mid '90s

Բայց մի օր մենք մեզ տեսանք 90-ականների կեսերում կանգնած`

in the creature and character design stuff

իրերի ստեղծագործման և դիզայնի գործում

that we had actually founded the company to do.

ինչի համար մենք հիմնադրել էինք մեր կազմակերպությունը:

So, I wrote this piece called "Avatar,"

Այդպիսով ես գրեցի մի հատված, որը կոչվեց «Ավատար»,

which was meant to absolutely push the envelope

որն ուղղված էր առաջ մղել

of visual effects,

տեսողական էֆեկտները,

of CG effects, beyond,

համակարգչային գրաֆիկական էֆեկտները, որոնք վեր էին

with realistic human emotive characters

մարդկային իրական էմոցիոնալ հատկություններից,

generated in CG,

որոնք իրականացվել են համակարգչային գրաֆիկայի միջոցով:

and the main characters would all be in CG,

Եվ գլխավոր մասնակիցները նույնպես համակարգչային պետք է լինեին:

and the world would be in CG.

Եվ աշխարհը նույնպես պետք է լիներ համակարգչային:

And the envelope pushed back,

Եվ գաղափարը ետ մղվեց:

and I was told by the folks at my company

Իմ կազմակերպության աշխատակիցներն ինձ հայտնեցին,

that we weren't going to be able to do this for a while.

որ որոշ ժամանակ դա հնարավոր չի լինի իրագործել

So, I shelved it, and I made this other movie about a big ship that sinks.

Ես պահեցի այդ միտքը և ստեղծեցի մեկ այլ ֆիլմ մեծ նավի խորտակման մասին:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

You know, I went and pitched it to the studio as "'Romeo and Juliet' on a ship:

Գիտեք, ես գնացի և այն ներկայացրեցի ստուդիայում որպես «Ռոմեոն և Ջուլիետը նավի վրա»:

"It's going to be this epic romance,

Այդ ամենը հակված էր դառնալու դյուցազներգություն,

passionate film."

կրքոտ ֆիլմ:

Secretly, what I wanted to do was

Անկեղծորեն, այն ինչ ես ցանկանում էի անել,

I wanted to dive to the real wreck of "Titanic."

պարզապես սուզվել իրական խորտակված «Տիտանիկի» մոտ:

And that's why I made the movie.

Եվ ահա այդ պատճառով ես նկարեցի այդ ֆիլմը:

(Applause)

(Ծափահարություններ)

And that's the truth. Now, the studio didn't know that.

Ահա ճշմարտությունը: Բայց ստուդիան դրա մասին չգիտեր:

But I convinced them. I said,

Բայց ես համոզեցի նրանց: Ես ասացի.

"We're going to dive to the wreck. We're going to film it for real.

«Մենք կսուզվենք նավի բեկորների մոտ: Մենք կնկարենք իրական ֆիլմ:

We'll be using it in the opening of the film.

Մենք դա կօգտագործենք ֆիլմի սկզբնամասում:

It will be really important. It will be a great marketing hook."

Դա շատ կարևոր կլինի: Դա կլինի շատ հզոր մարքեթինգային թակարդ»:

And I talked them into funding an expedition.

Եվ ես համոզեցի նրանց ֆինանսավորել այդ ճանապարհորդությունը:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Sounds crazy. But this goes back to that theme

Խենթություն էր թվում: Բայց դա իր արմատներով գնում էր դեպի

about your imagination creating a reality.

քո երևակայություն, որը ստեղծում էր իրականություն:

Because we actually created a reality where six months later,

Որովհետև մենք իրականում կերտեցինք մի իրականություն, որտեղ վեց ամիս անց

I find myself in a Russian submersible

ես հայտնվեցի ռուսական ջրասույզի մեջ,

two and a half miles down in the north Atlantic,

Հյուսիսային Ատլանտիկ օվկիանում, երկուս ու կես մղոն խորության վրա`

looking at the real Titanic through a view port.

դիտելով իրական «Տիտանիկին» դիտապատուհանից՝

Not a movie, not HD -- for real.

ոչ ֆիլմից, ոչ դիսկով, այլ իրական:

(Applause)

(Ծափահարություններ)

Now, that blew my mind.

Այդ ամենը խենթացրել էր ինձ:

And it took a lot of preparation, we had to build cameras

Եվ մեզանից շատ երկար ժամանակ պահանջվեց պատրաստվելու համար. դասավորել տեսախցիկները,

and lights and all kinds of things.

լույսերը և այլ նմամատիպ սարքեր:

But, it struck me how much

Բայց ինձ ցնցեց այն, թե ինչքան էր

this dive, these deep dives,

այս սուզվելը, այս խորը սուզվելը

was like a space mission.

նմանվում տիեզերական առաքելության:

You know, where it was highly technical,

Դուք գիտեք, թե այն ինչքան տեխնիկական նրբերանգներ է պարունակում

and it required enormous planning.

և կարիք ունի մանրամասն պլանավորման:

You get in this capsule, you go down to this dark

Դուք ընկնում եք այս անոթի մեջ, դուք իջնում եք այդ մթության մեջ,

hostile environment

թշնամական միջավայր,

where there is no hope of rescue

որտեղ չկա ոչ մի հույս,

if you can't get back by yourself.

որ հետ կվերադառնաս:

And I thought like, "Wow. I'm like,

Եվ ես մտածում էի. «Օհօ', ես կարծես

living in a science fiction movie.

ապրում եմ ֆանտաստիկ կինոյում:

This is really cool."

Դա իսկապես հրաշալի էր»:

And so, I really got bitten by the bug of deep-ocean exploration.

Այսպիսով, ես իսկապես ոգևորված էի օվկիանոսի խորությունների ուսումնասիրմամբ:

Of course, the curiosity, the science component of it --

Իհարկե, դա հետաքրքրասիրություն էր, դրա գիտական մասնիկներով:

it was everything. It was adventure,

Դա ամեն ինչ էր ինձ համար: Արկածային էր:

it was curiosity, it was imagination.

Հետաքրքրասիրություն էր: Երևակայություն էր:

And it was an experience that

Մի փորձ էր,

Hollywood couldn't give me.

որ նույնիսկ Հոլիվուդը տալ չէր կարող:

Because, you know, I could imagine a creature and we could

Որովհետև, գիտեք, ես կարող էի պատկերացնել և կարող էի

create a visual effect for it. But I couldn't imagine what I was seeing

ստեղծել տեսողական էֆեկտներ: Բայց ես չէի կարող պատկերացնել, թե ես ինչ էի տեսնում

out that window.

այդ պատուհանից դուրս:

As we did some of our subsequent expeditions,

Մենք կատարեցինք մեր հետագա ճանապարհորդությունը,

I was seeing creatures at hydrothermal vents

որտեղ ես տեսա ջերմամետաղական անցքերը

and sometimes things that I had never seen before,

և նույնիսկ այնպիսի բաներ, որոնք երբեք չէի տեսել նախկինում,

sometimes things that no one had seen before,

որոշ դեպքերում նաև բաներ, որ ոչ ոք երբեք չի տեսել,

that actually were not described by science

որոնք իրականում դեռևս նկարագրված չէին գիտության կողմից

at the time that we saw them and imaged them.

այն պահին, երբ մենք տեսնում և պատկերում էինք:

So, I was completely smitten by this,

Ես լիովին ցնցված էի դրանով

and had to do more.

և պետք է անեի ավելին:

And so, I actually made a kind of curious decision.

Այդպիսով, ես կայացրեցի որոշ անսովոր որոշումներ:

After the success of "Titanic,"

«Տիտանիկի» հաջողությունից հետո,

I said, "OK, I'm going to park my day job

ես ասացի. «Լավ, ես պատրաստվում են թողնել իմ ամենօրյա աշխատանքը,

as a Hollywood movie maker,

որպես հոլիվուդյան կինոռեժիսոր,

and I'm going to go be a full-time explorer for a while."

և որոշ ժամանակով պատրաստվում էի դառնալ հետազոտող»:

And so, we started planning these

Եվ այսպես մենք սկսեցինք պատրաստվել

expeditions.

ճանապարհորդությունների:

And we wound up going to the Bismark,

Մենք որոշեցինք ուղևորվել Բիսմարկ

and exploring it with robotic vehicles.

և ուսումնասիրել այն ռոբոտ մեքենաներով:

We went back to the Titanic wreck.

Մենք վերադարձանք Տիտանիկի խորտակման վայրը:

We took little bots that we had created

Վերցրեցինք մեր պատրաստած փոքրիկ ռոբոտներին,

that spooled a fiber optic.

որոնք պատված էին օպտիկամանրաթելային պաշտպանիչ շերտով:

And the idea was to go in and do an interior

Հիմնական միտքը սուզվելն էր և ուսումնասիրել

survey of that ship, which had never been done.

նավը, ինչը մինչ այդ երբեք չէր արվել:

Nobody had ever looked inside the wreck. They didn't have the means to do it,

Ոչ ոք երբեք չէր նայել նավի ավերակներից ներս: Հնարավորություն և պայմաններ էլ չեն ունեցել:

so we created technology to do it.

Այսպիսով, մենք ստեղծեցինք տեխնոլոգիաներ դա անելու համար:

So, you know, here I am now, on the deck

Եվ ահա ես նստած եմ

of Titanic, sitting in a submersible,

Տիտանիկի տախտակամածին

and looking out at planks that look much like this,

և նայում եմ տախտակներին այ այսպես,

where I knew that the band had played.

որտեղ ես գիտեմ, որ նվագախումբն է նվագել:

And I'm flying a little robotic vehicle

Ես փոքրիկ մեքենայի օգնությամբ տեղաշարժվում եմ

through the corridor of the ship.

նավի միջանցքով:

When I say, "I'm operating it,"

Երբ ասում եմ, որ վարում էի,

but my mind is in the vehicle.

բայց իմ ուղեղը մեքենայի մեջ էր:

I felt like I was physically present

Ես ինձ զգում էի ֆիզիկապես ներկա

inside the shipwreck of Titanic.

Տիտանիկի նավաբեկությանը:

And it was the most surreal kind

Եվ դա ամենից անիրական

of deja vu experience I've ever had,

զգացողություններն էին, որ ես երբևէ զգացել եմ

because I would know before I turned a corner

քանի որ ես նախապես գիտեի, թե ինչ կա այնտեղ,

what was going to be there before the lights

անկյունից այն կողմ, նույնիսկ մինչև

of the vehicle actually revealed it,

մեքենան կլուսավորեր այդ հատվածը,

because I had walked the set for months

որովհետև ես քայլել եմ այդտեղ ամիսներ առաջ,

when we were making the movie.

երբ մենք նկարում էինք ֆիլմը:

And the set was based as an exact replica

Եվ այդ ամենը հենց կրկնապատկերն էր

on the blueprints of the ship.

նավի գծագրի:

So, it was this absolutely remarkable experience.

Սա չափազանց կարևոր փորձառություն էր:

And it really made me realize that

Եվ դա իսկապես ինձ ստիպեց հասկանալ

the telepresence experience --

հեռակա ներկայության փորձը,

that you actually can have these robotic avatars,

որ դուք իրապես կարող եք ունենալ այդպիսի ռոբոտային հայելապատկերներ,

then your consciousness is injected into the vehicle,

որոնց մեջ ներկա է նաև ձեր գիտակցությունը,

into this other form of existence.

այսպիսի այլ գոյության մեջ:

It was really, really quite profound.

Դա իսկապես չափազանց իրական էր:

And it may be a little bit of a glimpse as to what might be happening

Եվ հավանաբար մի փոքր առկայծում, թե ինչ կարող էր պատահել

some decades out

տասնյակ տարիներ առաջ,

as we start to have cyborg bodies

երբ մենք սկսեցինք ունենալ անհասկանալի օտար մարմիններ

for exploration or for other means

ուսումնասիրելու համար

in many sort of

տարբեր տեսակի

post-human futures

գերմարդկային ապագաներ,

that I can imagine,

որ ես կարող եմ պատկերացնել,

as a science fiction fan.

որպես գիտական ֆանտաստիկայի մոլի սիրահար:

So, having done these expeditions,

Կատարելով այս ուսումնասիրությունները`

and really beginning to appreciate what was down there,

իրապես սկսեցինք գնահատել, թե ինչ է արվել այնտեղ,

such as at the deep ocean vents

ինչպիսին այդ խոր օվկիանոսն էր,

where we had these amazing, amazing animals --

որտեղ մենք տեսանք այս հրաշալի կենդանիներին:

they're basically aliens right here on Earth.

Նրանք իրապես այլմոլորակայիններ են Երկրի վրա:

They live in an environment of chemosynthesis.

Նրանք ապրում էին քիմիական սինթեզի միջավայրում:

They don't survive on sunlight-based

Նրանք չեն գոյատևում արևային լույսի տակ

system the way we do.

այն միջոցներով, ինչ` մենք:

And so, you're seeing animals that are living next to

Եվ դուք տեսնում եք կենդանիներ, որոնք ապրում են

a 500-degree-Centigrade

500°C-ի պայմաններում

water plumes.

ջրային շիթերի տակ:

You think they can't possibly exist.

Դուք կարծում եք նրանք պարզապես չեն կարող գոյություն ունենալ:

At the same time

Միևնույն ժամանակ

I was getting very interested in space science as well --

ես սկսեցի հետաքրքրվել տիեզերքով,

again, it's the science fiction influence, as a kid.

կրկին ֆանտաստիկայի ազդեցություն տակ, որը գալիս էր դեռ մանկուց:

And I wound up getting involved with

Եվ ես ներգրավվեցի

the space community,

տիեզերական խմբակցության մեջ,

really involved with NASA,

որն իրականում կապված էր NASA-ի հետ,

sitting on the NASA advisory board,

նստելով NASA-ի խորհրդի կազմում,

planning actual space missions,

պլանավորելով իրական տիեզերական գործողություններ,

going to Russia, going through the pre-cosmonaut

գնալով Ռուսաստան, նայելով տիեզերագնացների

biomedical protocols,

կենսաբժշկական նյութերը

and all these sorts of things,

և շատ նման բաներ,

to actually go and fly to the international space station

ընդհուպ մինչև գնալ և թռչել միջազգային տիեզերական կայանում

with our 3D camera systems.

մեր 3D խցիկներով:

And this was fascinating.

Եվ այս ամենը զգլխիչ էր:

But what I wound up doing was bringing space scientists

Բայց ես որոշեցի վերցնել մեզ հետ գիտնականներ

with us into the deep.

և ավելի խորը սուզվել:

And taking them down so that they had access --

Եվ այնքան խոր տանելով նրանց՝

astrobiologists, planetary scientists,

աստղագետների, երկրագետների,

people who were interested in these extreme environments --

այլ մարդկանց, ովքեր հետաքրքրված են արտակարգ միջավայրերով,

taking them down to the vents, and letting them see,

տանել նրանց դեպի խորքերը, և թույլ տալ, որ տեսնեն

and take samples and test instruments, and so on.

և վերցնեն օրինակներ և փորձարկման պարագաներ, և այլն:

So, here we were making documentary films,

Եվ ահա մենք նկարում ենք փաստագրական ֆիլմեր,

but actually doing science,

բայց իրականում գիտությամբ ենք զբաղված,

and actually doing space science.

և ուսումնասիրում ենք տիեզերքը:

I'd completely closed the loop

Ես ամբողջովին միացրեցի հանգույցը

between being the science fiction fan,

գիտական ֆանտաստիկայի նկատմամբ իմ հետաքրքրության,

you know, as a kid,

որը դեռ գալիս էր մանուկ հասակից,

and doing this stuff for real.

և իրականում արվող գործողությունների միջև:

And you know, along the way in this journey

Եվ գիտեք, այս ճանապարհորդության ընթացքում

of discovery,

երբ հայտնագործում էինք,

I learned a lot.

ես շատ բան սովորեցի:

I learned a lot about science. But I also learned a lot

Շատ բաներ սովորեցի գիտության մասին: Բայց նաև շատ սովորեցի

about leadership.

առաջնորդության մասին:

Now you think director has got to be a leader,

Հիմա դուք մտածում եք, որ կինոռեժիսորը պատրաստվում է դառնալ

leader of, captain of the ship, and all that sort of thing.

առաջնորդ, նավապետ, և նմանատիպ բաներ:

I didn't really learn about leadership

Ես իսկապես չգիտեի առաջնորդության մասին

until I did these expeditions.

մինչև այս ճանապարհորդությունը:

Because I had to, at a certain point, say,

Բայց քանի որ ես ստիպված էի, մտածեցի.

"What am I doing out here?

«Ի՞նչ եմ ես անում այստեղ

Why am I doing this? What do I get out of it?"

Ինչու՞ եմ ես սա անում: Ի՞նչ եմ ստանալու դրանից»:

We don't make money at these damn shows.

Մենք այս անիծված ցուցադրություններից ոչ մի գումար չենք վաստակում:

We barely break even. There is no fame in it.

Մենք հազիվ ենք ծախսերը փակում: Եվ չկա ոչ մի հռչակ այստեղ:

People sort of think I went away

Մարդկանց թվում էր, որ ես հեռացել եմ կինոաշխարհից

between "Titanic" and "Avatar" and was buffing my nails

«Տիտանիկ» և «Ավատար» ֆիլմերի միջև ընկած ժամանակահատվածում, և ինչ-որ տեղ

someplace, sitting at the beach.

ծովափին, եղունգներս եմ խարտում:

Made all these films, made all these documentary films

Ես նկարահանում էի այս բոլոր ֆիլմերը, բոլոր փաստագրական ֆիլմերը

for a very limited audience.

շատ փոքրաթիվ հանդիսատեսի համար:

No fame, no glory, no money. What are you doing?

Ոչ մի հռչակ, ճոխություն, փող: Ի՞նչ ես դու անում:

You're doing it for the task itself,

Դու դա անում ես քո առջև դրված հանձնարարության համար,

for the challenge --

մարտահրավերի համար

and the ocean is the most challenging environment there is --

և օվկիանոսն ամենից ավելին է համապատասխանում դրան,

for the thrill of discovery,

հայտնագործման թրթիռի համար,

and for that strange bond that happens

և այն տարօրինակ կապի համար, թե ինչ է տեղի ունենում

when a small group of people form a tightly knit team.

երբ մարդկանց փոքրիկ խումբը ձևավորում է ամուր, համախմբված թիմ:

Because we would do these things with 10, 12 people,

Քանի որ մենք այս ամենն անում էինք 10-12 մարդկանցով,

working for years at a time,

ովքեր աշխատում էին տարիներով:

sometimes at sea for two, three months at a time.

Որոշ դեպքերում անընդմեջ լինելով ծովում 2-3 ամիս:

And in that bond, you realize

Եվ այդ փոխկապակցվածության պայմաններում մտածում ես,

that the most important thing

որ ամենակարևորը

is the respect that you have for them

այն հարգանքն է, որ կա միմյանց նկատմամբ,

and that they have for you, that you've done a task

և այն, որ դու կատարել ես քո առաջադրանքը

that you can't explain to someone else.

այնպես, որ ուրիշ ոչ ոքի չես կարող բացատրել:

When you come back to the shore and you say,

Երբ գալիս ես ծովափ և ասում ես,

"We had to do this, and the fiber optic, and the attentuation,

Մենք պետք է սա անենք, և օպտիկական մանրաթելերը, և վերափոխումները,

and the this and the that,

և այս, և այն,

all the technology of it, and the difficulty,

և դրանց տեխնոլոգիաներն ու դժվարությունները,

the human-performance aspects of working at sea,"

ծովում աշխատելու ընթացքում մարդու գործողությունները.

you can't explain it to people. It's that thing that

դրանք հնարավոր չի պատմել: Դրանք այնպիսի բաներ են,

maybe cops have, or people in combat that have gone through something together

որ, երևի, ոստիկանները գիտեն, կամ այն մարդիկ, ովքեր միասին կռվել են կամ անցել են ինչ-որ բանի միջով

and they know they can never explain it.

և նրանք գիտեն, որ դա բացատրել հնարավոր չէ:

Creates a bond, creates a bond of respect.

Կապերի ստեղծում, հարգանքի կապերի ստեղծում:

So, when I came back to make my next movie,

Եվ երբ ես վերադարձա իմ հաջորդ ֆիլմըշի նկարահանմանը,

which was "Avatar,"

որը «Ավատարն» էր,

I tried to apply that same principle of leadership,

ես փորձեցի օգտագործել առաջնորդության միևնույն սկզբունքը՝ այն,

which is that you respect your team,

որ դու հարգում ես քո թիմի անդամներին

and you earn their respect in return.

և արժանանում ես նրանց վստահությանը:

And it really changed the dynamic.

Եվ դա իսկապես փոխեց ամեն ինչ:

So, here I was again with a small team,

Եվ ես նորից փոքրաթիվ խմբի հետ էի,

in uncharted territory,

չգծագրված տարածքում,

doing "Avatar," coming up with new technology

ստեղծում էի «Ավատարը»` հանդես գալով նոր տեխնոլոգիաներով,

that didn't exist before.

որոնք չեն եղել նախկինում:

Tremendously exciting.

Չափազանց հետաքրքիր:

Tremendously challenging.

Չափազանց գերող:

And we became a family, over a four-and-half year period.

Եվ մենք դարձանք մի ընտանիք, չորս և կես տաիրների ընթացքում:

And it completely changed how I do movies.

Եվ այս փաստն ամբողջովին փոխեց ֆիլմեր նկարահանելու իմ մոտեցումը:

So, people have commented on how, "Well, you know,

Այդպիսով, մարդիկ մեկնաբանում էին. թե ինչքան լավ ես

you brought back the ocean organisms

կարողանում ներկայացնել օվկիանոսային էակներին

and put them on the planet of Pandora."

և տեղաորել նրանց Պանդորա մոլորակի վրա:

To me, it was more of a fundamental way of doing business,

Ինձ համար դա ավելին էր, քան ընդամենը բիզնես:

the process itself, that changed as a result of that.

Այդ մի գործընթաց էր, որ անընդհատ փոփոխվում էր:

So, what can we synthesize out of all this?

Ի՞նչ եզրակացությանը կարող ենք գալ այս ամենից:

You know, what are the lessons learned?

Ի՞նչ ենք մենք սովորել:

Well, I think number one is

Իմ կարծիքով, առաջինը

curiosity.

հետաքրքրասիրությունն է:

It's the most powerful thing you own.

Դա ամենազորեղն է մեր ունեցածներից:

Imagination is a force

Երևակայությունը ուժ է,

that can actually manifest a reality.

որ կարող է իրապես բացահայտել իրականությունը:

And the respect of your team

Եվ քո թիմի անդամների հարգանքը,

is more important than all the

որը ավելի կարևոր է, քան

laurels in the world.

կյանքի բոլոր դափնիները:

I have young filmmakers

Կան երիտասարդ ռեժիսորներ,

come up to me and say, "Give me some advice for doing this."

որոնք դիմում են ինձ հարցով. «Ինձ մի խորհուրդ տվեք այս բանն անելու համար":

And I say, "Don't put limitations on yourself.

Եվ ես ասում եմ. "Մի սահմանափակեք ինքներդ ձեզ:

Other people will do that for you -- don't do it to yourself,

Ուրիշները դա կանեն ձեր փոխարեն, մի' արեք դա ինքներդ,

don't bet against yourself,

մի հակառակվեք ձեզ:

and take risks."

Եվ ռիսկի դիմեք»:

NASA has this phrase that they like:

NASA-ն մի սիրելի արտահայտություն ուներ.

"Failure is not an option."

«Ձախողումն այլընտրանք չէ»:

But failure has to be an option

Բայց ձախողումը պետք է լինի այլընտրանք

in art and in exploration, because it's a leap of faith.

արվեստի մեջ և հետազոտությունների ճանապարհին, քանի որ դա խիզախ քայլ է:

And no important endeavor

Եվ գնահատելի չեն այն փորձերը,

that required innovation

որն անհրաժեշտ են նորարարության համար,

was done without risk.

որոնք արված են առանց ռիսկի:

You have to be willing to take those risks.

Դուք պետք է պատրաստ լինեք ընդունելու այդ ռիսկերը:

So, that's the thought I would leave you with,

Եվ սա է այն միտքը, որը կուզեի ձեզ թողնել.

is that in whatever you're doing,

ինչով էլ կյանքում զբաղվեք,

failure is an option,

այնտեղ ձախողումը թույլատրելի է,

but fear is not. Thank you.

բայց վախը` ոչ: Շնորհակալություն:

(Applause)

(Ծափահարություններ)