How my dad's dementia changed my idea of death (and life) | Beth Malone

87,398 views ・ 2017-12-07

TED


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Dimitra Paganopoulou Επιμέλεια: Chryssa Takahashi
00:12
I've been doing some thinking.
0
12800
1640
Έκανα κάποιες σκέψεις πρόσφατα.
00:16
I'm going to kill my dad.
1
16240
1760
Θα σκοτώσω τον πατέρα μου.
00:19
I called my sister.
2
19200
1216
Κάλεσα την αδερφή μου,
00:20
"Listen,
3
20440
1496
«Άκου,
00:21
I've been doing some thinking.
4
21960
1560
Έκανα κάποιες σκέψεις πρόσφατα.
00:24
I'm going to kill Dad.
5
24480
1840
Θα σκοτώσω τον μπαμπά.
00:27
I'm going to take him to Oregon,
6
27480
1640
Θα τον πάρω μαζί μου στο Όρεγκον,
00:30
find some heroin,
7
30080
1896
θα βρω λίγη ηρωίνη
00:32
and give it to him."
8
32000
1240
και θα του τη δώσω».
00:34
My dad has frontotemporal lobe dementia,
9
34720
2136
Ο πατέρας μου πάσχει από μετωποκροταφική άνοια
00:36
or FTD.
10
36880
1736
ή FTD.
00:38
It's a confusing disease that hits people in their 50s or 60s.
11
38640
2936
Είναι μια πνευματική ασθένεια που προσβάλλει άτομα 50 ή 60 ετών.
00:41
It can completely change someone's personality,
12
41600
2896
Μπορεί να αλλάξει τελείως την προσωπικότητα κάποιου,
00:44
making them paranoid and even violent.
13
44520
2080
κάνοντάς τον παρανοϊκό ή ακόμη και βίαιο.
00:47
My dad's been sick for a decade,
14
47400
1936
Ο πατέρας μου πάσχει εδώ και 10 χρόνια,
00:49
but three years ago he got really sick,
15
49360
2536
αλλά τα τελευταία τρία χρόνια χειροτέρεψε
00:51
and we had to move him out of his house --
16
51920
2336
και έπρεπε να τον πάρουμε από το σπίτι του -
00:54
the house that I grew up in,
17
54280
1936
το σπίτι στο οποίο μεγάλωσα,
00:56
the house that he built with his own hands.
18
56240
2000
το σπίτι που έχτισε με τα χέρια του.
00:59
My strapping, cool dad with the falsetto singing voice
19
59160
5216
O γεροδεμένος και φοβερός πατέρας μου που τραγουδούσε με φωνή φαλσέτο,
01:04
had to move into a facility for round-the-clock care
20
64400
2429
έπρεπε να εισαχθεί σε ίδρυμα 24ωρης φροντίδας
01:06
when he was just 65.
21
66853
1480
όταν ήταν μόλις 65 ετών.
01:10
At first my mom and sisters and I made the mistake
22
70960
2656
Στην αρχή, κάναμε οικογενειακώς το λάθος
01:13
of putting him in a regular nursing home.
23
73640
2080
να τον βάλουμε σε ένα κανονικό γηροκομείο.
01:16
It was really pretty;
24
76599
1257
Ήταν πολύ όμορφο.
01:17
it had plush carpet and afternoon art classes
25
77880
2936
Είχε πολυτελείς μοκέτες και απογευματινά μαθήματα τέχνης
01:20
and a dog named Diane.
26
80840
1800
και ένα σκύλο που λεγόταν Νταϊάν.
01:23
But then I got a phone call.
27
83520
1360
Όμως, κάποια στιγμή έλαβα ένα τηλεφώνημα.
01:26
"Ms. Malone, we've arrested your father."
28
86520
3120
«Δις Μαλόουν, συλλάβαμε τον πατέρα σας».
01:30
"What?"
29
90800
1200
«Τι;»
01:32
"Well, he threatened everybody with cutlery.
30
92760
3000
«Απείλησε τους πάντες με ένα μαχαίρι,
01:36
And then he yanked the curtains off the wall,
31
96960
2136
και μετά έσκισε τις κουρτίνες από τον τοίχο
01:39
and then he tried to throw plants out the window.
32
99120
2320
και προσπάθησε να πετάξει τα φυτά από το παράθυρο.
01:42
And then, well, he pulled all the old ladies out of their wheelchairs."
33
102280
4200
Και μετά, σήκωσε όλες τις ηλικιωμένες από τα καροτσάκια τους».
01:49
"All the old ladies?"
34
109200
1376
«Όλες τις ηλικιωμένες;»
01:50
(Laughter)
35
110600
1176
(Γέλια)
01:51
"What a cowboy."
36
111800
1256
«Μα, τι κατεργάρης».
01:53
(Laughter)
37
113080
1656
(Γέλια)
01:54
After he got kicked out of there,
38
114760
1616
Αφού τον έδιωξαν από εκεί,
01:56
we bounced him between a bunch of state-run facilities
39
116400
2576
τον στείλαμε σε διάφορα κρατικά γηροκομεία
01:59
before finding a treatment center specifically for people with dementia.
40
119000
4256
μέχρι να βρούμε ένα ίδρυμα ειδικά για ανθρώπους με άνοια.
02:03
At first, he kind of liked it,
41
123280
2056
Στην αρχή του άρεσε κάπως,
02:05
but over time his health declined,
42
125360
1936
αλλά με τον καιρό η υγεία του χειροτέρευε,
02:07
and one day I walked in
43
127320
1256
και μια μέρα μπήκα μέσα
02:08
and found him sitting hunched over on the ground wearing a onesie --
44
128600
4216
και τον βρήκα σκυφτό στο πάτωμα, φορώντας μια ολόσωμη φόρμα,
02:12
those kinds of outfits that zip in the back.
45
132840
2160
από αυτές που έχουν φερμουάρ στην πλάτη.
02:17
I watched him for about an hour as he yanked at it,
46
137760
3216
Τον κοιτούσα για μια ώρα περίπου, καθώς το τραβούσε με δύναμη,
02:21
trying to find a way out of this thing.
47
141000
2400
προσπαθώντας να το βγάλει.
02:24
And it's supposed to be practical,
48
144000
2856
Παρόλο που υποτίθεται ότι είναι πρακτικό ρούχο,
02:26
but to me it looked like a straightjacket.
49
146880
2160
εμένα μου έμοιαζε με ζουρλομανδύα.
02:29
And so I ran out.
50
149760
1520
Γι' αυτό έφυγα τρέχοντας.
02:32
I left him there.
51
152520
1560
Τον άφησα εκεί μέσα.
02:35
I sat in my truck -- his old truck --
52
155440
2256
Μπήκα στο φορτηγό μου, -το παλιό του φορτηγό-
02:37
hunched over,
53
157720
1616
έσκυψα,
02:39
this really deep guttural cry coming out of the pit of my belly.
54
159360
3200
κι άρχισα να κλαίω σπαρακτικά.
02:43
I just couldn't believe that my father,
55
163480
2880
Δεν μπορούσα να πιστέψω πως ο πατέρας μου,
02:47
the Adonis of my youth,
56
167880
1920
ο Άδωνις της νιότης μου,
02:50
my really dear friend,
57
170960
1760
ο πολυαγαπημένος μου φίλος,
02:53
would think that this kind of life was worth living anymore.
58
173640
2920
θα θεωρούσε πως αυτή η ζωή έχει πλέον νόημα.
02:58
We're programmed to prioritize productivity.
59
178520
2760
Προγραμματιστήκαμε να είμαστε παραγωγικοί.
03:02
So when a person -- an Adonis in this case --
60
182720
3336
Έτσι, όταν ένα άτομο, ένας Άδωνις σε αυτή την περίπτωση,
03:06
is no longer productive in the way we expect him to be,
61
186080
3656
δεν είναι πλέον παραγωγικός, όπως εμείς θέλουμε,
03:09
the way that he expects himself to be,
62
189760
1840
ή όπως θέλει ο ίδιος να είναι,
03:12
what value does that life have left?
63
192600
2360
τι αξία έχει πλέον αυτή η ζωή;
03:15
That day in the truck,
64
195640
1856
Εκείνη τη μέρα στο φορτηγό,
03:17
all I could imagine was that my dad was being tortured
65
197520
4176
το μόνο που φανταζόμουν ήταν πως ο πατέρας μου βασανιζόταν
03:21
and his body was the vessel of that torture.
66
201720
2960
και πως το σώμα του ήταν το μέσο αυτού του μαρτυρίου.
03:26
I've got to get him out of that body.
67
206040
1800
Πρέπει να τον βγάλω από αυτό το σώμα.
03:28
I've got to get him out of that body; I'm going to kill Dad.
68
208600
2840
Πρέπει να τον βγάλω, θα σκοτώσω τον μπαμπά.
03:32
I call my sister.
69
212600
1240
Τηλεφωνώ στην αδερφή μου.
03:35
"Beth," she said.
70
215400
1800
«Μπεθ», είπε.
03:40
"You don't want to live the rest of your life
71
220800
2136
«Δεν θες να ζήσεις την υπόλοιπη ζωή σου,
03:42
knowing that you killed your father.
72
222960
1816
ξέροντας ότι σκότωσες τον πατέρα σου.
03:44
And you'd be arrested I think,
73
224800
2096
Και νομίζω θα σε συλλάβουν,
03:46
because he can't condone it.
74
226920
1576
επειδή δεν μπορεί να συναινέσει.
03:48
And you don't even know how to buy heroin."
75
228520
2256
Και ούτε καν ξέρεις πώς να αγοράσεις ηρωίνη».
03:50
(Laughter)
76
230800
1016
(Γέλια)
03:51
It's true, I don't.
77
231840
1256
Αλήθεια είναι, δεν ξέρω.
03:53
(Laughter)
78
233120
1360
(Γέλια)
03:56
The truth is we talk about his death a lot.
79
236200
2056
Η αλήθεια είναι ότι μιλάμε συχνά για τον θάνατό του.
03:58
When will it happen? What will it be like?
80
238280
2000
Πότε θα συμβεί; Πώς θα είναι;
04:00
But I wish that we would have talked about death when we were all healthy.
81
240304
4072
Αλλά εύχομαι να μιλούσαμε για αυτό όταν ήμασταν όλοι υγιείς.
04:04
What does my best death look like?
82
244400
2480
Πώς θα είναι ο καλύτερος θάνατός μου;
04:07
What does your best death look like?
83
247880
2080
Πώς θα είναι ο καλύτερος θάνατός σου;
04:10
But my family didn't know to do that.
84
250840
2000
Άλλα δεν σκεφτήκαμε να το κάνουμε.
04:13
And my sister was right.
85
253680
1520
Και η αδερφή μου είχε δίκιο.
04:15
I shouldn't murder Dad with heroin,
86
255800
1960
Δεν πρέπει να σκοτώσω τον μπαμπά με ηρωίνη,
04:18
but I've got to get him out of that body.
87
258800
1960
αλλά πρέπει να τον βγάλω από το σώμα του.
04:22
So I went to a psychic.
88
262560
1360
Έτσι πήγα σε ένα μέντιουμ.
04:24
And then a priest, and then a support group,
89
264760
2096
Και μετά σε ιερέα, και σε μια ομάδα υποστήριξης,
04:26
and they all said the same thing:
90
266880
1615
και όλοι είπαν το ίδιο:
04:28
sometimes people hang on when they're worried about loved ones.
91
268519
3097
Μερικές φορές οι άνθρωποι μένουν στη ζωή όταν ανησυχούν για κάποιον δικό τους.
04:31
Just tell them you're safe, and it's OK to go when you're ready.
92
271640
3200
Απλώς πες τους ότι είσαι ασφαλής και μπορούν να φύγουν όταν είναι έτοιμοι.
04:35
So I went to see Dad.
93
275600
1240
Έτσι, πήγα να δω τον πατέρα μου.
04:37
I found him hunched over on the ground in the onesie.
94
277840
2496
Τον βρήκα σκυφτό στο πάτωμα, φορώντας τη φόρμα.
04:40
He was staring past me and just kind of looking at the ground.
95
280360
3016
Δεν μου έδωσε σημασία και απλώς κοιτούσε το πάτωμα.
04:43
I gave him a ginger ale
96
283400
1256
Του έδωσα μια τζιτζιμπύρα
04:44
and just started talking about nothing in particular,
97
284680
2616
και άρχισα να του μιλάω για διάφορα,
04:47
but as I was talking, he sneezed from the ginger ale.
98
287320
3920
αλλά καθώς του μιλούσα, φτερνίστηκε από την τζιτζιμπύρα.
04:52
And the sneeze -- it jerked his body upright,
99
292000
3616
Και από το φτέρνισμα, το σώμα του ίσιωσε απότομα,
04:55
sparking him back to life a little bit.
100
295640
1936
επαναφέροντας λίγο τη ζωντάνια πάνω του.
04:57
And he just kept drinking and sneezing and sparking, over and over and over again
101
297600
5176
Συνέχισε να πίνει, να φτερνίζεται και να ζωντανεύει ξανά και ξανά,
05:02
until it stopped.
102
302800
1560
μέχρι που σταμάτησε.
05:05
And I heard,
103
305280
1200
Και τότε άκουσα,
05:07
"Heheheheheh,
104
307440
1856
«Χεχεχε,
05:09
heheheheheh ...
105
309320
2736
χεχεχε...
05:12
this is so fabulous.
106
312080
2680
αυτό είναι τόσο υπέροχο.
05:15
This is so fabulous."
107
315760
2160
Αυτό είναι τόσο υπέροχο».
05:18
His eyes were open and he was looking at me,
108
318480
2816
Τα μάτια του άνοιξαν και με κοιτούσε,
05:21
and I said, "Hi, Dad!"
109
321320
1856
και είπα, «Γεια σου, μπαμπά»!
05:23
and he said, "Hiya, Beth."
110
323200
2980
και είπε, «Γεια σου, Μπεθ».
05:27
And I opened my mouth to tell him, right?
111
327480
1976
Και άνοιξα το στόμα μου να του το πω.
05:29
"Dad, if you want to die, you can die.
112
329480
2576
«Μπαμπά, αν θες να πεθάνεις, μπορείς.
05:32
We're all OK."
113
332080
1240
Είμαστε όλοι εντάξει».
05:33
But as I opened my mouth to tell him,
114
333960
1816
Άλλα όταν άνοιξα το στόμα μου,
05:35
all I could say was, "Dad!
115
335800
1440
το μόνο που είπα ήταν, «Μπαμπά!
05:40
I miss you."
116
340160
1440
Μου λείπεις».
05:42
And then he said, "Well, I miss you, too."
117
342160
2736
Και μου είπε, «Και έμενα μου λείπεις».
05:44
And then I just fell over because I'm just a mess.
118
344920
2696
Και τότε έπεσα κάτω, γιατί ήμουν ένα χάλι.
05:47
So I fell over and I sat there with him
119
347640
3240
Έπεσα κάτω κι έκατσα μαζί του,
05:52
because for the first time in a long time he seemed kind of OK.
120
352680
2960
γιατί μετά από πολύ καιρό, φαινόταν κάπως εντάξει.
05:56
And I memorized his hands,
121
356840
2656
Και απομνημόνευσα τα χέρια του,
05:59
feeling so grateful that his spirit was still attached to his body.
122
359520
4480
νιώθοντας ευγνωμοσύνη που το πνεύμα του βρισκόταν ακόμη στο σώμα του.
06:05
And in that moment I realized
123
365400
1920
Και τότε συνειδητοποίησα,
06:08
I'm not responsible for this person.
124
368120
2120
πως δεν είμαι υπεύθυνη για αυτό το άτομο.
06:11
I'm not his doctor,
125
371560
1496
Δεν είμαι η γιατρός του,
06:13
I'm not his mother,
126
373080
1280
ούτε η μητέρα του,
06:15
I'm certainly not his God,
127
375160
2336
και δεν είμαι σίγουρα ο Θεός στον οποίο πιστεύει.
06:17
and maybe the best way to help him and me
128
377520
3736
Ίσως ο καλύτερος τρόπος, για να βοηθήσω αυτό κι εμένα
06:21
is to resume our roles as father and daughter.
129
381280
2800
είναι να επαναλάβουμε τους ρόλους μας, ως πατέρας και κόρη.
06:25
And so we just sat there,
130
385360
1360
Έτσι απλώς καθίσαμε εκεί,
06:27
calm and quiet like we've always done.
131
387440
2576
ήρεμα και ήσυχα όπως κάναμε πάντα.
06:30
Nobody was productive.
132
390040
1400
Κανένας δεν ήταν παραγωγικός.
06:32
Both of us are still strong.
133
392800
1520
Και οι δύο μας ακόμα δυνατοί.
06:37
"OK, Dad. I'm going to go,
134
397240
3056
«ΟΚ, μπαμπά φεύγω,
06:40
but I'll see you tomorrow."
135
400320
1286
αλλά θα σε δω αύριο».
06:43
"OK," he said.
136
403360
1640
«ΟΚ», είπε.
06:46
"Hey,
137
406880
1200
«Έι,
06:48
this is a pretty nice hacienda."
138
408920
1880
πολύ ωραία είναι εδώ μέσα».
06:51
Thank you.
139
411960
1216
Σας ευχαριστώ.
06:53
(Applause)
140
413200
4280
(Χειροκρότημα)
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7