The 4 a.m. mystery | Rives

Μετάφραση: Leonidas Argyros Επιμέλεια: ΛΟΥΚΑΣ ΜΠΟΥΛΑΡΗΣ (Lukas Bularis)

This is a recent comic strip from the Los Angeles Times.

Αυτό είναι ένα πρόσφατο καρτούν από τους Λος Άντζελες Τάιμς.

The punch line?

Το αστείο;

"On the other hand, I don't have to get up at four

«Από την άλλη, δεν χρειάζεται να σηκώνομαι στις 4

every single morning to milk my Labrador."

το πρωί κάθε μέρα για να αρμέξω το Λαμπραντόρ μου».

This is a recent cover of New York Magazine.

Αυτό είναι ένα πρόσφατο εξώφυλλο από το Νιου Υόρκ Μάγκαζιν.

Best hospitals where doctors say they would go for cancer treatment,

Τα καλύτερα νοσοκομεία σύμφωνα με τους γιατρούς για αντικαρκινική θεραπεία,

births, strokes, heart disease, hip replacements, 4 a.m. emergencies.

γέννες, εγκεφαλικά, καρδιοπάθειες, εγχείρηση γοφού, έκτακτα περιστατικά στις 4 π.μ.

And this is a song medley I put together --

Και αυτό είναι ένα μείγμα τραγουδιών που έκανα μόνος μου --

(Music)

(Μουσική)

Did you ever notice that four in the morning has become

Έχετε προσέξει ποτέ πως η 4 π.μ. έχει γίνει

some sort of meme or shorthand?

κάποιο είδος μιμιδίου ή στενογραφίας;

It means something like you are awake at the worst possible hour.

Σημαίνει περίπου πως είσαι ξύπνιος τη χειρότερη δυνατή ώρα.

(Laughter)

(Γέλια)

A time for inconveniences, mishaps, yearnings.

Μία ώρα για ενοχλήσεις, ατυχήματα, επιθυμίες.

A time for plotting to whack the chief of police,

Μια ώρα συνωμοσίας για τη δολοφονία του αρχηγού της αστυνομίας,

like in this classic scene from "The Godfather."

όπως σε αυτή την κλασική σκηνή από τον «Νονό».

Coppola's script describes these guys as, "exhausted in shirt sleeves.

Το σενάριο του Κόπολα τους περιγράφει ως «εξουθενωμένους με πουκάμισα.

It is four in the morning."

Είναι 4 π.μ.»

(Laughter)

(Γέλια)

A time for even grimmer stuff than that,

Μια ώρα γι' ακόμα πιο αποτροπιαστικά πράγματα,

like autopsies and embalmings in Isabel Allende's

όπως αυτοψίες και ταριχεύσεις στο έργο της Ιζαμπέλ Αλιέντε

"The House of the Spirits."

«Το Σπίτι των Πνευμάτων».

After the breathtaking green-haired Rosa is murdered,

Μετά τη δολοφονία της πανέμορφης Ρόζας με τα πράσινα μαλλιά,

the doctors preserve her with unguents and morticians' paste.

οι γιατροί την ταριχεύουν με αλοιφές και κόλλες νεκροθαφτών.

They worked until four o'clock in the morning.

Δούλεψαν μέχρι τις 4 το πρωί.

A time for even grimmer stuff than that,

Μια ώρα γι' ακόμα πιο αποτροπιαστικά πράγματα,

like in last April's New Yorker magazine.

όπως στο τεύχος του περασμένου Απριλίου του περιοδικού Νιου Υόρκερ

This short fiction piece by Martin Amis

όπου αυτή η σύντομη ιστορία από τον Μάρτιν Έιμις

starts out, "On September 11, 2001, he opened his eyes

αρχίζει ως, «Την 11η Σεπτεμβρίου 2001, άνοιξε τα μάτια του

at 4 a.m. in Portland, Maine,

στις 4 π.μ. στο Πόρτλαντ του Μέιν,

and Mohamed Atta's last day began."

και η τελευταία μέρα του Μοχάμεντ Άττα ξεκίνησε».

For a time that I find to be the most placid

Για μια ώρα που βρίσκω πως είναι η πιο ειρηνική

and uneventful hour of the day, four in the morning sure gets

και ήσυχη ώρα της ημέρας, η 4 το πρωί σίγουρα δέχεται

an awful lot of bad press --

πάρα πολύ κακές κριτικές --

(Laughter)

(Γέλια)

across a lot of different media from a lot of big names.

από διάφορες πηγές και ένα σωρό διάσημα ονόματα.

And it made me suspicious.

Και με έκανε να αναρωτιέμαι.

I figured, surely some of the most creative artistic minds in the world, really,

Συμπέρανα, σίγουρα κάποια από τα πιο δημιουργικά καλλιτεχνικά πνεύματα στον κόσμο

aren't all defaulting back to this one easy trope

δεν καταφεύγουν όλα σε αυτή την εύκολη αλληγορία

like they invented it, right?

λες και την επινόησαν, σωστά;

Could it be there is something more going on here?

Μήπως συμβαίνει κάτι άλλο;

Something deliberate, something secret,

Κάτι σκόπιμο, κάτι μυστικό,

and who got the four in the morning bad rap ball rolling anyway?

και ποιος ξεκίνησε πρώτος αυτή την επιχείρηση λάσπης για τις 4 π.μ.;

I say this guy -- Alberto Giacometti, shown here

Λέω πως είναι αυτός ο τύπος, ο Αλμπέρτο Τζιακομέτι, που τον βλέπετε εδώ,

with some of his sculptures on the Swiss 100 franc note.

με κάποια από τα γλυπτά του στο χαρτονόμισμα των 100 ελβετικών φράγκων.

He did it with this famous piece

Το έκανε με αυτό το διάσημο κομμάτι

from the New York Museum of Modern Art.

από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης.

Its title -- "The Palace at Four in the Morning --

Ο τίτλος του -- «Το Παλάτι στις 4 το Πρωί» --

(Laughter)

(Γέλια)

1932.

1932.

Not just the earliest cryptic reference

Όχι μόνο η πιο πρώιμη απόκρυφη αναφορά

to four in the morning I can find.

που μπορώ να βρω στις 4 το πρωί.

I believe that this so-called first surrealist sculpture

Πιστεύω πως αυτό το αποκαλούμενο πρώτο υπερρεαλιστικό γλυπτό

may provide an incredible key to virtually

μπορεί να μας προσφέρει ένα απίστευτο κλειδί για σχεδόν

every artistic depiction of four in the morning to follow it.

κάθε καλλιτεχνική αναφορά στις 4 το πρωί που ακολούθησε.

I call this The Giacometti Code, a TED exclusive.

Το ονομάζω «Ο Κώδικας Τζιακομέτι», μια αποκλειστικότητα του TED.

No, feel free to follow along on your Blackberries

Όχι, είστε ελεύθεροι να ελέγξετε μόνοι σας

or your iPhones if you've got them.

στα κινητά σας αν τα έχετε μαζί σας.

It works a little something like -- this is a recent Google search

Πάει κάπως έτσι -- αυτή είναι μια πρόσφατη αναζήτηση στο Google

for four in the morning.

για τις 4 π.μ.

Results vary, of course. This is pretty typical.

Υπάρχει μια ποικιλία αποτελεσμάτων φυσικά. Είναι αρκετά τυπικό.

The top 10 results yield you

Τα πρώτα δέκα αποτελέσματα περιλαμβάνουν

four hits for Faron Young's song, "It's Four in the Morning,"

τέσσερα για το τραγούδι του Φέρον Γιάνγκ «Είναι 4 το πρωί»,

three hits for Judi Dench's film, "Four in the Morning,"

τρία για την ταινία της Τζούντι Ντεντς «Τέσσερις το Πρωί»,

one hit for Wislawa Szymborska's poem, "Four in the Morning."

ένα για το ποίημα της Βισλάβα Τσιμπόρσκα «Τέσσερις το Πρωί».

But what, you may ask, do a Polish poet, a British Dame,

Αλλά, θα ρωτήσετε, τι κοινό έχουν ένας Πολωνός ποιητής, μια Βρετανίδα λαίδη

a country music hall of famer all have in common

και ένας σταρ της μουσικής κάντρι

besides this totally excellent Google ranking?

πέρα από αυτή τη θαυμάσια διαβάθμιση στο Google;

Well, let's start with Faron Young -- who was born incidentally

Ας αρχίσουμε με το Φέρον Γιάνγκ -- ο οποίος γεννήθηκε, συμπτωματικά,

in 1932.

το 1932.

(Laughter)

(Γέλια)

In 1996, he shot himself in the head on December ninth --

Το 1996 αυτοπυροβολήθηκε στο κεφάλι στις 9 Δεκεμβρίου --

which incidentally is Judi Dench's birthday.

που συμπτωματικά είναι τα γενέθλια της Τζούντι Ντεντς.

(Laughter)

(Γέλια)

But he didn't die on Dench's birthday.

Αλλά δεν πέθανε ανήμερα των γενεθλίων της Ντεντς.

He languished until the following afternoon when he finally succumbed

Κρατήθηκε στη ζωή μέχρι το επόμενο απόγευμα όταν τελικά κατέληξε

to a supposedly self-inflicted gunshot wound at the age of 64 --

λόγω ενός τραύματος από όπλο που υποτίθεται προκάλεσε ο ίδιος στην ηλικία των 64 χρόνων --

which incidentally is how old Alberto Giacometti was when he died.

που, συμπτωματικά, ήταν η ηλικία του Αλμπέρτο Τζιακομέτι όταν πέθανε.

Where was Wislawa Szymborska during all this?

Και πού ήταν η Βισλάβα Τσιμπόρσκα ενώ συνέβαιναν όλα αυτά;

She has the world's most absolutely watertight alibi.

Έχει το καλύτερο άλλοθι στον κόσμο.

On that very day, December 10, 1996 while Mr. Four in the Morning,

Την ίδια μέρα ακριβώς, 10 Δεκεμβρίου 1996, ενώ ο κύριος Τέσσερις το Πρωί,

Faron Young, was giving up the ghost in Nashville, Tennessee,

ο Φέρον Γιάνγκ, αποδημούσε εις Κύριον στο Νάσβιλ του Τενεσί,

Ms. Four in the Morning -- or one of them anyway -- Wislawa Szymborska

η κυρία Τέσσερις το Πρωί - ή μία από αυτές τέλος πάντων - η Βισλάβα Τσιμπόρσκα

was in Stockholm, Sweden, accepting the Nobel Prize for Literature.

βρισκόταν στη Στοκχόλμη, στη Σουηδία, παραλαμβάνοντας το Νομπέλ Λογοτεχνίας.

100 years to the day after the death of Alfred Nobel himself.

Ακριβώς 100 χρόνια μετά το θάνατο το ίδιου του Άλφρεντ Νομπέλ.

Coincidence? No, it's creepy.

Σύμπτωση; Όχι, είναι ανατριχιαστικό.

(Laughter)

(Γέλια)

Coincidence to me has a much simpler metric.

Για μένα η σύμπτωση έχει μια πολύ πιο απλή μαγεία.

That's like me telling you,

Είναι σα να σας λέω,

"Hey, you know the Nobel Prize was established in 1901,

«Το ξέρετε πως το βραβείο Νομπέλ καθιερώθηκε το 1901,

which coincidentally is the same year Alberto Giacometti was born?"

που συμπτωματικά είναι η χρονιά που γεννήθηκε ο Αλμπέρτο Τζιακομέτι;»

No, not everything fits so tidily into the paradigm,

Όχι, τα πάντα δεν ταιριάζουν με αυτή την τελειότητα στο παράδειγμα,

but that does not mean there's not something going on

αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν συμβαίνει κάτι

at the highest possible levels.

στα ανώτερα δυνατά επίπεδα.

In fact there are people in this room

Στην πραγματικότητα υπάρχουν άνθρωποι σε αυτό το δωμάτιο

who may not want me to show you this clip we're about to see.

που ίσως να μη θέλουν να σας δείξω το βίντεο που πρόκειται να δείτε.

(Laughter)

(Γέλια)

Video: Homer Simpson: We have a tennis court, a swimming pool, a screening room --

Βίντεο: Έχουμε ένα γήπεδο αντισφαίρισης, μια πισίνα, ένα σινεμά --

You mean if I want pork chops, even in the middle of the night,

Θέλεις να πεις πως αν θέλω παϊδάκια μες στη νύχτα,

your guy will fry them up?

ο άνθρωπός σου θα μου τα ετοιμάσει;

Herbert Powell: Sure, that's what he's paid for.

Βεβαίως, γι' αυτό πληρώνεται.

Now do you need towels, laundry, maids?

Τώρα, χρειάζεσαι πετσέτες, μπουγάδα, υπηρέτριες;

HS: Wait, wait, wait, wait, wait, wait -- let me see if I got this straight.

Μια στιγμή, μια στιγμή -- για να δω αν το κατάλαβα καλά.

It is Christmas Day, 4 a.m.

Είναι Χριστούγεννα, 4 π.μ.

There's a rumble in my stomach.

Το στομάχι μου γουργουρίζει.

Marge Simpson: Homer, please.

Χόμερ, σε παρακαλώ.

Rives: Wait, wait, wait, wait, wait, wait, wait.

Μια στιγμή,μια στιγμή, μια στιγμή.

Let me see if I got this straight, Matt.

Ματ, για να δω αν το κατάλαβα καλά.

(Laughter)

(Γέλια)

When Homer Simpson needs to imagine

Όταν ο Χόμερ Σίμσον πρέπει να φανταστεί

the most remote possible moment of not just the clock,

την πιο απίθανα δυνατή στιγμή όχι απλώς του ρολογιού,

but the whole freaking calendar, he comes up with 0400

αλλά ολόκληρου του ημερολογίου, καταλήγει στο 0400

on the birthday of the Baby Jesus.

ανήμερα των γενεθλίων του μικρού Χριστού.

And no, I don't know how it works

Και όχι, δεν ξέρω πώς λειτουργεί

into the whole puzzling scheme of things, but obviously

στο πλαίσιο ολόκληρου του μπερδεμένου σχεδίου, αλλά προφανώς

I know a coded message when I see one.

αναγνωρίζω ένα κωδικοποιημένο μήνυμα όταν το βλέπω.

(Laughter)

(Γέλια)

I said, I know a coded message when I see one.

Είπα, αναγνωρίζω ένα κωδικοποιημένο μήνυμα όταν το βλέπω.

And folks, you can buy a copy of Bill Clinton's "My Life"

Και παιδιά, μπορείτε να αγοράσετε ένα αντίτυπο της αυτοβιογραφίας του Μπιλ Κλίντον

from the bookstore here at TED.

από το βιβλιοπωλείο εδώ στο TED.

Parse it cover to cover for whatever hidden references you want.

Αναλύστε το προσεκτικά απ' την αρχή μέχρι το τέλος για οποιεσδήποτε μυστικές αναφορές θέλετε.

Or you can go to the Random House website where there is this excerpt.

Ή μπορείτε να πάτε στην ιστοσελίδα του Ράντομ Χάουζ όπου υπάρχει αυτό το απόσπασμα.

And how far down into it you figure we'll have to scroll

Και πόσο κάτω νομίζετε πως πρέπει να διαβάσουμε

to get to the golden ticket?

για να πετύχουμε διάνα;

Would you believe about a dozen paragraphs?

Θα το πιστεύατε, περίπου δώδεκα παραγράφους;

This is page 474 on your paperbacks if you're following along:

Είναι στη σελίδα 474 του αντιτύπου σας, αν με παρακολουθείτε:

"Though it was getting better, I still wasn't satisfied

«Αν και βελτιωνόταν, ακόμα δεν ήμουν ικανοποιημένος

with the inaugural address.

με την ομιλία της ορκωμοσίας.

My speechwriters must have been tearing their hair out

Οι συντάκτες της ομιλίας τραβούσαν τα μαλλιά τους

because as we worked between one and four in the morning

διότι καθώς δουλεύαμε μεταξύ 1 και 4 το πρωί

on Inauguration Day, I was still changing it."

τη μέρα της ορκωμοσίας, συνέχιζα να κάνω αλλαγές».

Sure you were, because you've prepared your entire life

Σίγουρα, διότι ετοιμάζεσαι όλη σου τη ζωή

for this historic quadrennial event that just sort of sneaks up on you.

γι' αυτό το ιστορικό γεγονός της τετραετίας που τυχαίνει να σε αιφνιδιάζει.

And then --

Και τότε --

(Laughter)

(Γέλια)

three paragraphs later we get this little beauty:

τρεις παραγράφους αργότερα συναντούμε αυτή τη μικρή ομορφιά:

"We went back to Blair House to look at the speech for the last time.

«Επιστρέψαμε στο Μπλερ Χάουζ για να ρίξουμε μία τελευταία ματιά στην ομιλία.

It had gotten a lot better since 4 a.m."

Είχε βελτιωθεί πολύ σε σχέση με τις 4 π.μ.

Well, how could it have?

Μα, πώς θα μπορούσε;

By his own writing, this man was either asleep,

Σύμφωνα με αυτά που ο ίδιος έγραψε, αυτός ο άνδρας είτε κοιμόταν,

at a prayer meeting with Al and Tipper or learning how to launch

είτε προσευχόταν με τον Αλ και την Τίπερ ή μάθαινε πώς να εκτοξεύει

a nuclear missile out of a suitcase.

πυρηνικούς πυραύλους από μία βαλίτσα.

What happens to American presidents at 0400 on inauguration day?

Τι συμβαίνει στους αμερικανούς προέδρους στις 4 το πρωί τη μέρα της ορκωμοσίας τους;

What happened to William Jefferson Clinton?

Τι συνέβη στον Ουίλιαμ Τζέφερσον Κλίντον;

We might not ever know.

Μπορεί να μη μάθουμε ποτέ.

And I noticed, he's not exactly around here today

Και πρόσεξα, δεν είναι ακριβώς εδώ γύρω σήμερα

to face any tough questions.

για να αντιμετωπίσει τίποτα δύσκολες ερωτήσεις.

(Laughter)

(Γέλια)

It could get awkward, right?

Θα μπορούσε να είναι κάπως αμήχανο, έτσι;

I mean after all, this whole business happened on his watch.

Θέλω να πω, στο κάτω κάτω της γραφής, όλη αυτή η ιστορία συνέβη στη βάρδιά του.

But if he were here --

Αλλά αν ήταν εδώ --

(Laughter)

(Γέλια)

he might remind us, as he does in the wrap-up to his fine autobiography,

μπορεί να μας υπενθυμίσει, όπως κάνει στον επίλογο της εξαιρετικής αυτοβιογραφίας του,

that on this day Bill Clinton began a journey --

πως αυτή τη μέρα, ο Μπιλ Κλίντον ξεκίνησε ένα ταξίδι --

a journey that saw him go on to become

ένα ταξίδι στο οποίο έγινε

the first Democrat president elected

ο πρώτος Δημοκρατικός πρόεδρος για δεκαετίες

to two consecutive terms in decades.

που εξελέγει για δύο συνεχόμενες τετραετίες.

In generations.

Για γενιές.

The first since this man, Franklin Delano Roosevelt,

Ο πρώτος από την εποχή αυτού του ανθρώπου, του Φραγκλίνου Ντελάνο Ρούσβελτ,

who began his own unprecedented journey

ο οποίος ξεκίνησε το δικό του ταξίδι χωρίς προηγούμενο

way back at his own first election,

πριν από χρόνια στη δική του πρώτη εκλογή,

way back in a simpler time, way back in 1932 --

χρόνια πριν σε πιο απλούς καιρούς, το 1932 --

(Laughter)

(Γέλια)

the year Alberto Giacometti

τη χρονιά που ο Αλμπέρτο Τζιακομέτι

(Laughter)

(Γέλια)

made "The Palace at Four in the Morning."

έφτιαξε το «Παλάτι στις 4 το Πρωί».

The year, let's remember, that this voice, now departed,

Τη χρονιά, ας το θυμόμαστε, που αυτή η φωνή, που πλέον έχει πεθάνει,

first came a-cryin' into this big old crazy world of ours.

έκλαψε για πρώτη φορά σε αυτό το μεγάλο, παλιό και τρελό κόσμο μας.

(Music)

(Μουσική)

(Applause)

(Χειροκρότημα)