Ed Yong: Suicidal wasps, zombie roaches and other parasite tales

Μετάφραση: Miriela Patrikiadou Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi

A herd of wildebeests, a shoal of fish,

Μια αγέλη άγριων ζώων, ένα κοπάδι ψαριών,

a flock of birds.

ένα σμήνος πουλιών.

Many animals gather in large groups

Πολλά ζώα συναθροίζονται σε μεγάλες ομάδες,

that are among the most wonderful spectacles

που είναι ένα από τα πιο υπέροχα θεάματα

in the natural world.

του φυσικού κόσμου.

But why do these groups form?

Όμως γιατί δημιουργούνται αυτές οι ομάδες;

The common answers include things like

Οι κοινές απαντήσεις συμπεριλαμβάνουν πράγματα όπως:

seeking safety in numbers or hunting in packs

αναζητούν την ασφάλεια μέσα στο πλήθος, για να κυνηγήσουν σε αγέλες,

or gathering to mate or breed,

για να ζευγαρώσουν ή να αναπαραχθούν,

and all of these explanations,

και όλες αυτές οι εξηγήσεις,

while often true,

ενώ είναι συχνά αληθινές,

make a huge assumption about animal behavior,

κάνουν μια μεγάλη εικασία για τη συμπεριφορά των ζώων,

that the animals are in control of their own actions,

πως τα ζώα έχουν τον έλεγχο των πράξεών τους,

that they are in charge of their bodies.

και πως είναι υπεύθυνα για το σώμα τους.

And that is often not the case.

Αυτό συχνά δεν ισχύει.

This is Artemia, a brine shrimp.

Αυτή είναι μια Αρτέμια, μια γαρίδα της άλμης.

You probably know it better as a sea monkey.

Πιθανώς να την ξέρετε καλύτερα ως θαλάσσια μαϊμού.

It's small, and it typically lives alone,

Είναι μικρή και συνήθως ζει μόνη της,

but it can gather in these large red swarms

όμως μπορεί να συναθροίζεται σε αυτά τα μεγάλα κόκκινα κοπάδια

that span for meters,

που καλύπτουν πολλά μέτρα,

and these form because of a parasite.

και αυτά σχηματίζονται εξαιτίας ενός παράσιτου.

These shrimp are infected with a tapeworm.

Αυτές οι γαρίδες έχουν μολυνθεί από το παράσιτο ταινία.

A tapeworm is effectively a long, living gut

Η ταινία είναι ουσιαστικά ένα μακρύ, ζωντανό έντερο,

with genitals at one end and a hooked mouth at the other.

με γεννητικά όργανα στο ένα άκρο και με ένα στόμα με γάντζους στο άλλο.

As a freelance journalist, I sympathize.

Ως ανεξάρτητος δημοσιογράφος, συμπάσχω.

(Laughter)

(Γέλια)

The tapeworm drains nutrients from Artemia's body,

Η ταινία αντλεί θρεπτικά στοιχεία από το σώμα της Αρτεμίας

but it also does other things.

αλλά κάνει και άλλα πράγματα.

It castrates them,

Τις ευνουχίζει,

it changes their color from transparent to bright red,

τους αλλάζει το χρώμα από διάφανο σε έντονο κόκκινο,

it makes them live longer,

τις κάνει να ζουν περισσότερο,

and as biologist Nicolas Rode has found,

και όπως ανακάλυψε ο βιολόγος Νίκολας Ρόουντ,

it makes them swim in groups.

τις κάνει να κολυμπούν σε ομάδες.

Why? Because the tapeworm, like many other parasites,

Γιατί; Επειδή η ταινία, όπως και πολλά άλλα παράσιτα,

has a complicated life cycle

έχει έναν πολύπλοκο κύκλο ζωής

involving many different hosts.

που περιλαμβάνει πολλούς, διαφορετικούς ξενιστές.

The shrimp are just one step on its journey.

Οι γαρίδες είναι απλώς ένα βήμα στο ταξίδι της.

Its ultimate destination is this,

Ο τελικός της προορισμός είναι αυτός:

the greater flamingo.

Το μεγαλύτερο φλαμίνγκο.

Only in a flamingo can the tapeworm reproduce,

Η ταινία μπορεί να αναπαραχθεί μόνο μέσα σε ένα φλαμίνγκο

so to get there, it manipulates its shrimp hosts

και για να φτάσει εκεί χειραγωγεί τις γαρίδες-ξενιστές

into forming these conspicuous colored swarms

στο να σχηματίσουν αυτά τα εμφανή χρωματιστά κοπάδια

that are easier for a flamingo to spot

τα οποία το φλαμίνγκο μπορεί να διακρίνει ευκολότερα

and to devour,

και να τα καταβροχθίσει.

and that is the secret of the Artemia swarm.

Αυτό είναι το μυστικό των κοπαδιών της Αρτεμίας.

They aren't sociable through their own volition,

Δεν είναι κοινωνικές με τη δική τους θέληση,

but because they are being controlled.

αλλά επειδή ελέγχονται.

It's not safety in numbers.

Δεν έχει να κάνει με την ασφάλεια μέσα στο πλήθος.

It's actually the exact opposite.

Για την ακρίβεια, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

The tapeworm hijacks their brains and their bodies,

Η ταινία καταλαμβάνει το μυαλό και το σώμα τους

turning them into vehicles

και τις μετατρέπει στο μέσον

for getting itself into a flamingo.

με το οποίο θα φτάσει μέσα σε ένα φλαμίνγκο.

And here is another example

Εδώ είναι ένα άλλο παράδειγμα

of a parasitic manipulation.

παρασιτικής χειραγώγησης.

This is a suicidal cricket.

Αυτός είναι ένας γρύλος με τάσεις αυτοκτονίας.

This cricket swallowed the larvae of a Gordian worm,

Αυτός ο γρύλος κατάπιε τη νύμφη ενός Γόρδιου σκώληκα,

or horsehair worm.

ή αλλιώς, νηματώδη σκώληκα.

The worm grew to adult size within it,

Το σκουλήκι ενηλικιώθηκε μέσα του,

but it needs to get into water in order to mate,

όμως προκειμένου να ζευγαρώσει, πρέπει να φτάσει στο νερό

and it does that by releasing proteins

και το κάνει αυτό απελευθερώνοντας πρωτεΐνες

that addle the cricket's brain,

που προκαλούν σύγχυση στον εγκέφαλο του γρύλου

causing it to behave erratically.

και τον κάνουν να συμπεριφέρεται παράλογα.

When the cricket nears a body of water,

Όταν ο γρύλος πλησιάσει σε μια πηγή νερού,

such as this swimming pool,

όπως αυτή η πισίνα,

it jumps in and drowns,

πηδάει μέσα και πνίγεται

and the worm wriggles out

και το σκουλήκι βγαίνει έξω

of its suicidal corpse.

από το πτώμα που αυτοκτόνησε.

Crickets are really roomy. Who knew?

Οι γρύλοι έχουν πολύ χώρο. Ποιος να το φανταζόταν;

The tapeworm and the Gordian worm are not alone.

Η ταινία και και ο Γόρδιος σκώληκας δεν είναι τα μόνα.

They are part of an entire cavalcade

Είναι μέρος μιας ολόκληρης σειράς παρασίτων

of mind-controlling parasites,

που ελέγχουν τον εγκέφαλο,

of fungi, viruses, and worms and insects and more

μυκήτων, ιών, σκωλήκων, εντόμων και άλλων,

that all specialize in subverting and overriding

που ειδικεύονται στο να ανατρέπουν και να παρακάμπτουν

the wills of their hosts.

τη θέληση του ξενιστή τους.

Now, I first learned about this way of life

Πρωτοέμαθα για αυτόν τον τρόπο ζωής

through David Attenborough's "Trials of Life"

από το ντοκιμαντέρ του Ντέιβιντ Ατένμπορο «Δοκιμασίες στο Ζωικό Βασίλειο»,

about 20 years ago,

πριν από περίπου 20 χρόνια

and then later through a wonderful book called

και αργότερα από ένα υπέροχο βιβλίο με τον τίτλο

"Parasite Rex" by my friend Carl Zimmer.

«Παράσιτο Rex», του φίλου μου Καρλ Ζίμερ.

And I've been writing about these creatures ever since.

Από τότε γράφω για αυτά τα πλάσματα.

Few topics in biology enthrall me more.

Λίγα θέματα της βιολογίας με γοητεύουν περισσότερο.

It's like the parasites have subverted my own brain.

Λες και τα παράσιτα έχουν υπονομεύσει και τον δικό μου εγκέφαλο,

Because after all, they are always compelling

επειδή, παρ' όλα αυτά, είναι πάντα συναρπαστικά

and they are delightfully macabre.

και ευχάριστα μακάβρια.

When you write about parasites,

Όταν γράφεις για τα παράσιτα,

your lexicon swells with phrases like

το λεξιλόγιο σου διογκώνεται με φράσεις όπως,

"devoured alive" and "bursts out of its body."

«τον καταβρόχθισε ζωντανό» και «ξεπήδησε μέσα από το σώμα του».

(Laughter)

(Γέλια)

But there's more to it than that.

Όμως υπάρχει και κάτι περισσότερο από αυτό.

I'm a writer, and fellow writers in the audience

Είμαι συγγραφέας και οι συνάδελφοί μου στο κοινό

will know that we love stories.

γνωρίζουν πως αγαπάμε τις ιστορίες.

Parasites invite us to resist the allure

Τα παράσιτα μας προσκαλούν να αντισταθούμε

of obvious stories.

στο δέλεαρ των προφανών ιστοριών.

Their world is one of plot twists

Ο κόσμος τους είναι ένας κόσμος ανατροπής σεναρίων

and unexpected explanations.

και απρόσμενων εξηγήσεων.

Why, for example,

Γιατί, για παράδειγμα,

does this caterpillar

αυτή η κάμπια

start violently thrashing about

αρχίζει να χτυπιέται βίαια

when another insect gets close to it

όταν ένα άλλο έντομο πλησιάζει την ίδια

and those white cocoons that it seems

και αυτά τα λευκά κουκούλια

to be standing guard over?

τα οποία φαίνεται πως φυλάει;

Is it maybe protecting its siblings?

Επειδή προστατεύει τα αδέρφια της;

No.

Όχι.

This caterpillar was attacked

Αυτή η κάμπια δέχτηκε επίθεση

by a parasitic wasp which laid eggs inside it.

από μια παρασιτική σφήκα η οποία εναπόθεσε τα αυγά της μέσα της.

The eggs hatched and the young wasps

Τα αυγά εκκολάφτηκαν και οι νεαρές σφήκες

devoured the caterpillar alive

καταβρόχθησαν την κάμπια ζωντανή

before bursting out of its body.

πριν ξεπηδήσουν μέσα από το σώμα της.

See what I mean?

Καταλάβατε τι εννοώ;

Now, the caterpillar didn't die.

Η κάμπια δεν πέθανε.

Some of the wasps seemed to stay behind

Φαίνεται πως κάποιες σφήκες έμειναν πίσω

and controlled it into defending their siblings

και την έλεγχαν για να προστατέψει τα αδέρφια τους

which are metamorphosing

τα οποία μεταμορφώνονται

into adults within those cocoons.

σε ενήλικες μέσα σε αυτά τα κουκούλια.

This caterpillar is a head-banging zombie bodyguard

Αυτή η κάμπια είναι ένας σωματοφύλακας-ζόμπι

defending the offspring

που υπερασπίζεται τους απογόνους

of the creature that killed it.

του πλάσματος που τη σκότωσε.

(Applause)

(Χειροκρότημα)

We have a lot to get through. I only have 13 minutes. (Laughter)

Έχουμε να πούμε πολλά. Έχω μόνο 13 λεπτά. (Γέλια)

Now, some of you are probably just

Μερικοί από εσάς, πιθανώς να ζητάτε απεγνωσμένα

desperately clawing for some solace

λίγη παρηγοριά στην ιδέα

in the idea that these things are oddities

πως αυτά τα πράγματα είναι παραδοξότητες του φυσικού κόσμου,

of the natural world, that they are outliers,

πως είναι κάτι ακραίο,

and that point of view is understandable,

και αυτή η οπτική είναι κατανοητή

because by their nature, parasites are quite small

επειδή από τη φύση τους τα παράσιτα είναι πολύ μικρά

and they spend a lot of their time

και περνούν πολύ χρόνο

inside the bodies of other things.

μέσα στα σώματα άλλων οργανισμών.

They're easy to overlook,

Είναι εύκολο να τα παραβλέψει κανείς,

but that doesn't mean that they aren't important.

όμως αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι σημαντικά.

A few years back, a man called Kevin Lafferty

Πριν από μερικά χρόνια, ο Κέβιν Λάφερτι, πήγε μια ομάδα επιστημόνων

took a group of scientists into three Californian estuaries

σε τρεις εκβολές ποταμών στην Καλιφόρνια,

and they pretty much weighed and dissected

και λίγο- πολύ, ζύγισαν, διαμέλισαν και κατέγραψαν

and recorded everything they could find,

οτιδήποτε μπόρεσαν να βρουν

and what they found

και αυτό που βρήκαν

were parasites in extreme abundance.

ήταν πληθώρα παρασίτων.

Especially common were trematodes,

Tα πιο συνηθισμένα ήταν τα τρηματώδη παράσιτα,

tiny worms that specialize in castrating their hosts

μικρά σκουλήκια που ειδικεύονται στο να ευνουχίζουν τους ξενιστές τους,

like this unfortunate snail.

όπως αυτό το άτυχο σαλιγκάρι.

Now, a single trematode is tiny, microscopic,

Το κάθε τρηματώδες παράσιτο είναι μικρό, μικροσκοπικό,

but collectively they weighed as much

όμως όλα μαζί ζύγιζαν

as all the fish in the estuaries

όσο όλα τα ψάρια των εκβολών

and three to nine times more than all the birds.

και τρεις έως εννέα φορές περισσότερο από όλα τα πουλιά μαζί.

And remember the Gordian worm that I showed you,

Θυμόσαστε το Γόρδιο σκουλήκι που σας έδειξα,

the cricket thing?

αυτό με τον γρύλο;

One Japanese scientist called Takuya Sato

Ένας Ιάπωνας επιστήμονας, ο Τακούγια Σάτο,

found that in one stream,

ανακάλυψε πως σε ένα ρυάκι

these things drive so many crickets

αυτά τα πλάσματα οδηγούν τόσους πολλούς γρύλους

and grasshoppers into the water

και ακρίδες στο νερό

that the drowned insects

ώστε τα πνιγμένα έντομα

make up some 60 percent of the diet of local trout.

αποτελούν περίπου το 60 τοις εκατό της διατροφής της ενδημικής πέστροφας.

Manipulation is not an oddity.

Η χειραγώγηση δεν είναι κάτι παράδοξο.

It is a critical and common part

Είναι κάτι κρίσιμο και συνηθισμένο

of the world around us,

στον κόσμο γύρω μας,

and scientists have now found

και τώρα οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει

hundreds of examples of such manipulators,

εκατοντάδες παραδείγματα τέτοιων οργανισμών που χειραγωγούν

and more excitingly, they're starting to understand

και το πιο ενδιαφέρον είναι πως έχουν αρχίσει να κατανοούν

exactly how these creatures control their hosts.

ακριβώς πώς αυτά τα πλάσματα ελέγχουν τον ξενιστή τους.

And this is one of my favorite examples.

Αυτό είναι ένα από τα πιο αγαπημένα μου παραδείγματα:

This is Ampulex compressa,

Αυτή είναι η Ampulex compressa,

the emerald cockroach wasp,

η παρασιτική σφήκα των κατσαρίδων,

and it is a truth universally acknowledged

και είναι παγκοσμίως γνωστό

that an emerald cockroach wasp in possession

πως μια παρασιτική σφήκα των κατσαρίδων

of some fertilized eggs

με γονιμοποιημένα αυγά

must be in want of a cockroach.

πρέπει να έχει ανάγκη μια κατσαρίδα.

When she finds one,

Όταν βρίσκει μία,

she stabs it with a stinger

την τσιμπάει με το κεντρί της,

that is also a sense organ.

που είναι επίσης ένα αισθητήριο όργανο.

This discovery came out three weeks ago.

Αυτή η ανακάλυψη ανακοινώθηκε πριν από τρεις εβδομάδες.

She stabs it with a stinger that is a sense organ

Την τσιμπάει με το κεντρί της που είναι ένα αισθητήριο όργανο,

equipped with small sensory bumps

εξοπλισμένο με μικρούς αισθητήριους δέκτες

that allow her to feel the distinctive texture

που της επιτρέπουν να αισθάνεται την ξεχωριστή υφή

of a roach's brain.

του εγκεφάλου της κατσαρίδας.

So like a person blindly rooting about in a bag,

Όπως ένας άνθρωπος που ψάχνει στα τυφλά μέσα σε μια τσάντα,

she finds the brain, and she injects it with venom

βρίσκει τον εγκέφαλο και διαχύνει το δηλητήριό της

into two very specific clusters of neurons.

μέσα σε δύο συγκεκριμένα συμπλέγματα νευρώνων.

Israeli scientists Frederic Libersat and Ram Gal

Οι Ισραηλινοί επιστήμονες Φρέντερικ Λίμπερσατ και Ραμ Γκαλ,

found that the venom is a very specific chemical weapon.

ανακάλυψαν πως το δηλητήριο είναι ένα ειδικό χημικό όπλο.

It doesn't kill the roach, nor does it sedate it.

Δεν σκοτώνει την κατσαρίδα, ούτε τη ναρκώνει.

The roach could walk away

Η κατσαρίδα θα μπορούσε να φύγει,

or fly or run if it chose to,

ή να πετάξει ή να τρέξει, αν το επέλεγε,

but it doesn't choose to,

αλλά δεν το επιλέγει

because the venom nixes its motivation to walk,

επειδή το δηλητήριο εκμηδενίζει την κινητικότητά της

and only that.

και μόνο αυτή.

The wasp basically un-checks the escape-from-danger box

Βασικά, η σφήκα απενεργοποιεί το σύστημα διαφυγής

in the roach's operating system,

στο λειτουργικό σύστημα της κατσαρίδας

allowing her to lead her helpless victim

και αυτό της επιτρέπει να οδηγεί το αβοήθητο θύμα της,

back to her lair by its antennae

από τις κεραίες του, πίσω στη φωλιά του,

like a person walking a dog.

όπως ένας άνθρωπος οδηγεί το σκύλο του.

And once there, she lays an egg on it,

Όταν φτάσει εκεί, τοποθετεί ένα αυγό μέσα της,

egg hatches, devoured alive, bursts out of body,

το αυγό εκκολάπτεται, την καταβροχθίζει ζωντανή,

yadda yadda yadda, you know the drill.

ξεπηδάει από το σώμα της, και τα λοιπά είναι γνωστά.

(Laughter) (Applause)

(Γέλια) (Χειροκρότημα)

Now I would argue that, once stung,

Θα ισχυριζόμουν πως αφού έχει τσιμπηθεί,

the cockroach isn't a roach anymore.

η κατσαρίδα δεν είναι πια κατσαρίδα.

It's more of an extension of the wasp,

Είναι περισσότερο μια προέκταση της σφήκας,

just like the cricket was an extension of the Gordian worm.

όπως και ο γρύλος ήταν μια προέκταση του Γόρδιου σκώληκα.

These hosts won't get to survive or reproduce.

Αυτοί οι ξενιστές δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν ή να αναπαραχθούν.

They have as much control over their own fates

Έχουν τόσο έλεγχο πάνω στη μοίρα τους

as my car.

όσο έχει και το αυτοκίνητό μου.

Once the parasites get in,

Μόλις μπουν μέσα τα παράσιτα,

the hosts don't get a say.

οι ξενιστές δεν έχουν λόγο.

Now humans, of course,

Οι άνθρωποι, φυσικά,

are no stranger to manipulation.

ξέρουν από χειραγώγηση.

We take drugs to shift the chemistries of our brains

Παίρνουμε φάρμακα για να μετατρέψουμε τη χημεία του εγκεφάλου μας

and to change our moods,

και να αλλάξουμε τη διάθεσή μας,

and what are arguments or advertising or big ideas

και τι είναι τα επιχειρήματα ή η διαφήμιση ή οι μεγάλες ιδέες

if not an attempt to influence someone else's mind?

αν όχι μια απόπειρα για να επηρεάσουμε τον εγκέφαλο κάποιου άλλου;

But our attempts at doing this

Όμως οι προσπάθειές μας όταν το κάνουμε αυτό

are crude and blundering compared

είναι αργές και αδέξιες σε σύγκριση

to the fine-grained specificity of the parasites.

με τη λεπτεπίλεπτη ακρίβεια των παρασίτων.

Don Draper only wishes he was as elegant

Ο Ντον Ντρέιπερ θα ήθελε πολύ να είναι τόσο κομψός και ακριβής

and precise as the emerald cockroach wasp.

όσο είναι η παρασιτική σφήκα των κατσαρίδων.

Now, I think this is part of what makes parasites

Νομίζω πως εν μέρει αυτό κάνει τα παράσιτα

so sinister and so compelling.

τόσο καταχθόνια και συναρπαστικά.

We place such a premium on our free will

Τοποθετούμε τόσο ψηλά την ελεύθερη βούλησή μας

and our independence

και την ανεξαρτησία μας,

that the prospect of losing those qualities

ώστε η προοπτική να χάσουμε αυτές τις ποιότητες

to forces unseen

από αόρατες δυνάμεις

informs many of our deepest societal fears.

ενεργοποιεί πολλούς από τους βαθύτερους κοινωνικούς μας φόβους.

Orwellian dystopias and shadowy cabals

Οι οργουελικές δυστοπίες, οι σκιώδεις μηχανορραφίες

and mind-controlling supervillains --

και οι σούπερ-κακοί που ελέγχουν τον εγκέφαλό μας,

these are tropes that fill our darkest fiction,

είναι αλληγορίες που γεμίζουν την πιο σκοτεινή λογοτεχνία μας,

but in nature, they happen all the time.

αλλά στη φύση συμβαίνουν όλη την ώρα.

Which leads me to an obvious

Αυτό με οδηγεί σε μια προφανή

and disquieting question:

και ανησυχητική ερώτηση:

Are there dark, sinister parasites

Υπάρχουν σκοτεινά και μοχθηρά παράσιτα

that are influencing our behavior

που επηρεάζουν τη δική μας συμπεριφορά

without us knowing about it,

χωρίς εμείς να γνωρίζουμε κάτι γι' αυτά;

besides the NSA?

Πέραν της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας;

If there are any —

Αν υπάρχουν κάποια...

(Laughter) (Applause)

(Γέλια) (Χειροκρότημα)

I've got a red dot on my forehead now, don't I?

Έχω μια κόκκινη κουκκίδα στο μέτωπό μου τώρα, έτσι δεν είναι;

(Laughter)

(Γέλια)

If there are any, this is a good candidate for them.

Αν υπάρχουν κάποια, αυτός είναι ένας καλός υποψήφιος.

This is Toxoplasma gondii, or Toxo, for short,

Αυτό είναι το τοξόπλασμα gondii, ή εν συντομία, τόξο,

because the terrifying creature

επειδή όλα τα τρομακτικά πλάσματα

always deserves a cute nickname.

δικαιούνται ένα χαριτωμένο παρατσούκλι.

Toxo infects mammals,

Το τοξόπλασμα μολύνει τα θηλαστικά,

a wide variety of mammals,

μια ευρεία γκάμα θηλαστικών,

but it can only sexually reproduce in a cat.

όμως σεξουαλικά μπορεί να αναπαραχθεί μόνο μέσα σε μια γάτα.

And scientists like Joanne Webster have shown that

Οι επιστήμονες, όπως η Τζόαν Γουέμπεστερ, έχουν αποδείξει πως αν το τοξόπλασμα

if Toxo gets into a rat or a mouse,

μπει μέσα σε έναν αρουραίο ή σε ένα ποντίκι,

it turns the rodent into a cat-seeking missile.

μετατρέπει το τρωκτικό σε έναν πύραυλο αναζήτησης γατιών.

If the infected rat smells the delightful odor

Αν ο μολυσμένος αρουραίος μυρίσει την εξαίσια οσμή

of cat piss,

των ούρων της γάτας,

it runs towards the source of the smell

πηγαίνει προς την πηγή αυτής της οσμής,

rather than the more sensible direction of away.

αντί να απομακρυνθεί όπως θα ήταν πιο λογικό.

The cat eats the rat. Toxo gets to have sex.

Η γάτα τρώει τον αρουραίο. Το τοξόπλασμα κάνει σεξ.

It's a classic tale of Eat, Prey, Love.

Είναι μια κλασσική ιστορία Eat, Prey, Love.

(Laughter) (Applause)

(Γέλια) (Χειροκρότημα)

You're very charitable, generous people.

Είστε πολύ ελεήμονες και γενναιόδωροι άνθρωποι.

Hi, Elizabeth, I loved your talk.

Γεια σου Ελίζαμπεθ, μου άρεσε πολύ η ομιλία σου.

How does the parasite control its host

Πώς ελέγχει το παράσιτο τον ξενιστή του

in this way?

με αυτόν τον τρόπο;

We don't really know.

Στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε.

We know that Toxo releases an enzyme

Γνωρίζουμε πως το τοξόπλασμα απελευθερώνει ένα ένζυμο

that makes dopamine, a substance involved

που παράγει ντοπαμίνη, μια ουσία που σχετίζεται

in reward and motivation.

με την ανταμοιβή και το κίνητρο.

We know it targets certain parts of a rodent's brain,

Γνωρίζουμε πως στοχεύει συγκεκριμένα μέρη του εγκεφάλου του τρωκτικού,

including those involved in sexual arousal.

συμπεριλαμβανομένων αυτών που σχετίζονται με τον σεξουαλικό ερεθισμό.

But how those puzzle pieces fit together

Όμως το πώς ενώνονται αυτά τα κομμάτια του παζλ

is not immediately clear.

δεν είναι ακόμα εντελώς ξεκάθαρο.

What is clear is that this thing

Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι πως αυτό το πράγμα

is a single cell.

είναι μονοκύτταρο.

This has no nervous system.

Δεν έχει νευρικό σύστημα,

It has no consciousness.

δεν έχει συνείδηση,

It doesn't even have a body.

δεν έχει καν σώμα,

But it's manipulating a mammal?

όμως χειρίζεται ένα θηλαστικό;

We are mammals.

Εμείς είμαστε θηλαστικά.

We are more intelligent than a mere rat, to be sure,

Είμαστε σίγουρα πιο έξυπνοι από έναν απλό αρουραίο,

but our brains have the same basic structure,

αλλά οι εγκέφαλοι μας έχουν την ίδια βασική δομή,

the same types of cells,

το ίδιο είδος κυττάρων,

the same chemicals running through them,

τα ίδια χημικά που τα διαπερνούν,

and the same parasites.

και τα ίδια παράσιτα.

Estimates vary a lot, but some figures suggest

Οι εκτιμήσεις ποικίλουν πολύ, αλλά κάποιες μετρήσεις εικάζουν

that one in three people around the world

πως ένας στους τρεις ανθρώπους στον κόσμο

have Toxo in their brains.

έχει τοξόπλασμα στον εγκέφαλό του.

Now typically, this doesn't lead to any overt illness.

Συνήθως αυτό δεν οδηγεί σε κάποια φανερή ασθένεια.

The parasite holds up in a dormant state

Αυτό το παράσιτο βρίσκεται σε αδράνεια

for a long period of time.

για μεγάλο διάστημα.

But there's some evidence that those people

Όμως υπάρχουν κάποιες ενδείξεις πως οι άνθρωποι που είναι φορείς

who are carriers score slightly differently

έχουν λίγο διαφορετικά αποτελέσματα

on personality questionnaires than other people,

στα ερωτηματολόγια προσωπικότητας από τους άλλους ανθρώπους,

that they have a slightly higher risk of car accidents,

πως έχουν λίγο μεγαλύτερη τάση να προκαλέσουν αυτοκινητιστικά ατυχήματα

and there's some evidence that people with schizophrenia

και υπάρχουν κάποιες ενδείξεις πως οι άνθρωποι με σχιζοφρένεια

are more likely to be infected.

έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν μολυνθεί.

Now, I think this evidence is still inconclusive,

Νομίζω πως αυτές οι ενδείξεις είναι ακόμα ανεπαρκείς,

and even among Toxo researchers,

ακόμα και στους ερευνητές του τοξοπλάσματος,

opinion is divided as to whether the parasite

οι γνώμες διίστανται ως προς το αν το παράσιτο

is truly influencing our behavior.

πράγματι επηρεάζει τη συμπεριφορά μας.

But given the widespread nature of such manipulations,

Όμως με δεδομένη την εκτεταμένη φύση τέτοιας χειραγώγησης,

it would be completely implausible

θα ήταν εντελώς αβάσιμο να πιστεύουμε

for humans to be the only species

πως οι άνθρωποι είναι το μόνο είδος

that weren't similarly affected.

που δεν επηρεάζεται με παρόμοιο τρόπο.

And I think that this capacity to constantly

Νομίζω πως η ικανότητα να ανατρέπουμε συνεχώς

subvert our way of thinking about the world

τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο,

makes parasites amazing.

κάνει τα παράσιτα καταπληκτικά.

They're constantly inviting us to look at the natural world sideways,

Μας προσκαλούν συνεχώς να κοιτάξουμε τον φυσικό κόσμο από όλες τις πλευρές

and to ask if the behaviors we're seeing,

και να αναρωτιόμαστε αν οι συμπεριφορές που βλέπουμε,

whether they're simple and obvious

είτε είναι απλές και προφανείς,

or baffling and puzzling,

είτε είναι μπερδεμένες και αινιγματικές,

are not the results of individuals

δεν είναι το αποτέλεσμα ατόμων

acting through their own accord

που δρουν με τη δική τους θέληση,

but because they are being bent

αλλά επειδή έχουν υποκύψει

to the control of something else.

στον έλεγχο κάποιου άλλου.

And while that idea may be disquieting,

Παρ' όλο που αυτή η ιδέα μπορεί να είναι ανησυχητική,

and while parasites' habits may be very grisly,

και ενώ οι συνήθειες των παρασίτων μπορεί να είναι πολύ φρικαλέες,

I think that ability to surprise us

νομίζω πως αυτή η ικανότητά τους να μας εκπλήσσουν,

makes them as wonderful and as charismatic

είναι αυτό που τα κάνει εξίσου υπέροχα και χαρισμάτικά

as any panda or butterfly or dolphin.

όσο ένα πάντα, μια πεταλούδα ή ένα δελφίνι.

At the end of "On the Origin of Species,"

Στο τέλος του βιβλίου «Η Καταγωγή των Ειδών»,

Charles Darwin writes about the grandeur of life,

ο Κάρολος Δαρβίνος γράφει για το μεγαλείο της ζωής

and of endless forms most beautiful

και τις ατελείωτες, πανέμορφες

and most wonderful,

και υπέροχες μορφές.

and I like to think he could easily have been talking

Θέλω να πιστεύω πως θα μπορούσε να αναφερόταν

about a tapeworm that makes shrimp sociable

σε μια ταινία που κάνει τις γαρίδες κοινωνικές

or a wasp that takes cockroaches for walks.

ή σε μια σφήκα που βγάζει τις κατσαρίδες βόλτα.

But perhaps, that's just a parasite talking.

Όμως μπορεί απλώς να μιλάει ένα παράσιτο για μένα.

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)