What really happened to the Library of Alexandria? - Elizabeth Cox

Translator: Thet Paing Reviewer: Myo Aung

2,300 years ago,

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၂၃၀၀ ခန့်က

the rulers of Alexandria set out to fulfill

Alexandria နယ် ရဲ့ အုပ်ချုပ်သူများက

one of humanity’s most audacious goals:

လူသားလိုအပ်ချက်တခုကို ဖြည့်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့ကြပါတယ်

to collect all the knowledge in the world under one roof.

ကမ္ဘာပေါ်က အသိပညာအားလုံးကို တစ်နေရာထဲ စုစည်းဖို့ပါ။

In its prime,

အဓိကအားဖြင့်

the Library of Alexandria housed an unprecedented number of scrolls

Alexandria စာကြည့်တိုက်အနေနဲ့ ပုရပိုက်ပေါင်းများစွာ သိမ်းဆည်းခဲ့ပြီး

and attracted some of the Greek world’s greatest minds.

ဂရိခေတ်ရဲ့ ဉာဏ်ကြီးရှင်တွေကို ဆွဲဆောင်ခဲ့ပါတယ်

But by the end of the 5th century CE, the great library had vanished.

ဒါပေမဲ့ ၅ ရာစု အကုန်မှာ စာကြည့်တိုက်ကြီးတခုလုံး ဖျက်စီးခံခဲ့ရတယ်။

Many believed it was destroyed in a catastrophic fire.

အများစု က မီးလောင်တိုက်သွင်းခံခဲ့ရတယ်လို့ ယုံကြည်ခဲ့ကြပါတယ်။

The truth of the library’s rise and fall is much more complex.

စာကြည့်တိုက် တိုးတက်ချိန်၊ကျဆုံးချိန် ရဲ့ အမှန်တရားက ရှုပ်ထွေးလှပါတယ်။

The idea for the library came from Alexander the Great.

စာကြည့်တိုက် ဆိုတဲ့ အကြံဉာဏ်က အလက်ဇန်းဒါးဘုရင် ဆီက ဖြစ်လာခဲ့တာပါ။

After establishing himself as a conqueror,

သူ့ကိုယ်သူ အုပ်ချုပ်သူ အဖြစ် ကြေညာအပြီးမှာ

the former student of Aristotle turned his attention

Aristotle ရဲ့ တပည့်ရင်းဖြစ်သူ ဘုရင်ဟာ

to building an empire of knowledge headquartered in his namesake city.

သူ့နယ် မှာ ပညာရပ်ဝန်းတခုကို တည်ဆောက်ဖို့ အာရုံစိုက်ခဲ့တယ်

He died before construction began,

တည်ဆောက်မှု မစတင်ခင်မှာ သူ သေဆုံးသွားခဲ့ပေမဲ့

but his successor, Ptolemy I,

သူ့နောက် ဆက်ခံသူ Ptolemy ဘုရင် ၁ က

executed Alexander’s plans for a museum and library.

ပြတိုက်နဲ့ စာကြည့်တိုက်အတွက် အလက်ဇန်းဒါးရဲ့ အစီအစဉ်ကို ဆက်လုပ်ခဲ့တယ်။

Located in the royal district of the city,

မြို့တော်ရဲ့ အချက်အချာနေရာမှာ တည်ရှိတဲ့

the Library of Alexandria

Ptolemy စာကြည့်တိုက် ကို

may have been built with grand Hellenistic columns,

ကြီးမားတဲ့ Hellenistic လက်ရာ ကျောက်တိုင်တွေ

native Egyptian influences,

ခေတ်ဟောင်း အီဂျစ်ရိုးရာ လွှမ်းမိုးမှုတွေ

or a unique blend of the two--there are no surviving accounts of its architecture.

ဒီပေါင်းစပ်မှုတွေကြောင့် ဗိသုကာလက်ရာ က သြဇာကြီးမားခဲ့တယ်။

We do know it had lecture halls, classrooms, and, of course, shelves.

၎င်းမှာ ဟောပြောခန်းမကြီးတွေ၊ စာသင်ခန်းတွေ နဲ့အတူ စာအုပ်စင်ကြီးတွေ ပါဝင်ပါတယ်။

As soon as the building was complete,

အဆောက်အဦး တည်ဆောက်ပြီးပြီးချင်းမှာ

Ptolemy I began to fill it with primarily Greek and Egyptian scrolls.

Ptolemy ဘုရင် ၁ ဟာ ရှေးဟောင်းဂရိ နဲ့ အီဂျစ်ရှေးစာလိပ်တွေကို စတင်စုဆောင်းခဲ့တယ်

He invited scholars to live and study in Alexandria at his expense.

ဘုရင့်ထောက်ပံ့မှုစရိတ်နဲ့ ပညာတော်သင်တွေကို Alexandria မှာ နေထိုင်ပညာသင်စေခဲ့တယ်။

The library grew as they contributed their own manuscripts,

သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်စာပေတွေကြောင့် စာကြည်တိုက် က ဖွံ့ဖြိုးလာပါတယ်၊

but the rulers of Alexandria still wanted a copy of every book in the world.

ဒါပေမဲ့ အုပ်ချုပ်သူတွေအနေနဲ့ တစ်ကမ္ဘာလုံးက စာအုပ်တိုင်းရဲ့မိတ္တူတွေ လိုချင်နေတုန်းပါ။

Luckily, Alexandria was a hub for ships traveling through the Mediterranean.

ကံကောင်းစွာနဲ့ Alexandria မြို့မှာ မြေထဲပင်လယ် ဆိပ်ကမ်း ရှိခဲ့တယ်။

Ptolemy III instituted a policy requiring any ship that docked in Alexandria

Ptolemy ဘုရင် ၃ လက်ထက်မှာ အဲဒီဆိပ်ကမ်းကပ် သင်္ဘောတွေအတွက်

to turn over its books for copying.

မိတ္တူကူးဖို့စာအုပ်တွေယူခဲ့ရမယ့် မူဝါဒကို ထုတ်ခဲ့တယ်။

Once the Library’s scribes had duplicated the texts,

စာကြည့်တိုက်က စာတွေကို မိတ္တူပွားပြီးးတဲ့အခါ

they kept the originals and sent the copies back to the ships.

မူရင်းတွေကို သိမ်းထားပြီး မိတ္တူတွေကို သင်္ဘောတွေဆီ ပြန်ပေးခဲ့တယ်

Hired book hunters also scoured the Mediterranean

ကြေးစားစာအုပ်မုဆိုးတွေကလဲ မြေထဲပင်လယ် တလျှောက်

in search of new texts,

စာအုပ်စာပေ အသစ်တွေ ရှာဖွေခဲ့ကြပြီး

and the rulers of Alexandria attempted to quash rivals

Alexandria ရဲ့ အုပ်ချုပ်သူတွေက ပြိုင်ဘက်တွေကို အလဲထိုးဖို့

by ending all exports of the Egyptian papyrus used to make scrolls.

ပုရပိုက်ပြုလုပ်ရာမှာ အသုံးပြုတဲ့ အီဂျစ် papyrus အချပ်များကို ရပ်တန့်ခဲ့ပါတယ်

These efforts brought hundreds of thousands of books to Alexandria.

ဒီတွန်းအားတွေကြောင့် စာအုပ်သန်းချီကို Alexandria ဆီသို့ ယူဆောင်လာနိုင်ခဲ့တယ်။

As the library grew,

စာကြည့်တိုက် ဖွံ့ဖြိုးတာနှင့်မျှ

it became possible to find information on more subjects than ever before,

သတင်းအချက်အလက်တွေကို အရင်ကထက် ပိုမိုလွယ်ကူစွာ ရှာဖွေနိုင်လာတယ်။

but also much more difficult to find information on any specific subject.

ဒါပေမဲ့ အသေးစိတ်အကြောင်းအရာများကို အတိအကျ အလွယ်တကူရှာဖွေဖို့ ခက်ခဲနေဆဲပါ။

Luckily, a scholar named Callimachus of Cyrene set to work on a solution,

ကံကောင်းစွာနဲ့ Cyrene မှ Callimachus ပညာတော်သင်တဦးက

ဇယားချပ်များ ဖန်တီး၍ ဖြေရှင်းရန် ကြိုးစားခဲ့တယ်၊

creating the pinakes,

a 120-volume catalog of the library’s contents,

စာကြည့်တိုက်အချက်အလက်များပါဝင်သော စာရင်းစာအုပ်တွဲပေါင်း ၁၂၀ သည်

the first of its kind.

ဖြေရှင်းနည်း၏ လမ်းစ ဖြစ်ခဲ့သည်

Using the pinakes,

စာရင်းဇယားများကိုအသုံးပြုပြီး

others were able to navigate the Library’s swelling collection.

စာကြည့်တိုက်၏ စုဆောင်းမှုများကို မည်သူမဆို ရှာဖွေနိုင်လာသည်။

They made some astounding discoveries.

သူတို့ အံ့သြဖွယ် ရှာဖွေမှုအသစ်များ ပြုလုပ်နိုင်လာခဲ့သည်။

1,600 years before Columbus set sail,

Columbus ရွက်မလွှင့်ခင် နှစ်ပေါင်း ၁၆၀၀ ခန့်က

Eratosthenes not only realized the earth was round,

Eratosthenes သည် ကမ္ဘာကြီး လုံးဝန်းသည်ဟု မယုံကြည်ခဲ့ပါ၊

but calculated its circumference and diameter

သို့သော် ၎င်း၏အဝန်းနှင့်အချင်း ကို

within a few miles of their actual size.

တကယ့်အရွယ်အစား၏ မိုင်အနည်းငယ်အထိ တွက်ချက်ခဲ့သည်။

Heron of Alexandria created the world’s first steam engine

Alexandria မှ Heron လို့နာမည်ကြီးသူက ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးရေနွေးငွေ့အင်ဂျင်ကို

စက်မှုတော်လှန်ရေးအတွင်း ကျမှ ပြန်တီထွင်နိုင်ခဲ့ကြသည်ထက်

over a thousand years before

it was finally reinvented during the Industrial Revolution.

နှစ် ၁၀၀၀ ကျော် စောပြီး တီထွင် ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။

For about 300 years after its founding in 283 BCE, the library thrived.

ဘီစီ ၂၈၃ မှတည်ထောင်ပြီး နှစ် ၃၀၀ အတွင်း စာကြည့်တိုက် အရှိန်အဟုန်ဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့သည်။

But then, in 48 BCE, Julius Caesar laid siege to Alexandria

သို့သော် ဘီစီ ၄၈တွင် Julius Caesar မှ Alexandria နယ်ကို စီးနင်းသိမ်းပိုက်ပြီး

and set the ships in the harbor on fire.

ဆိပ်ကမ်းရှိ သင်္ဘောများကို မီးရှို့ခဲ့သည်။

For years, scholars believed the library burned as the blaze spread into the city.

နှစ်များစွာ ပညာတော်သင်များက စာကြည့်တိုက် မြို့နှင့်အတူ မီးရှို့ခံခဲ့ရသည် ယုံခဲ့သည်။

It's possible the fire destroyed part of the sprawling collection,

မီးသည် မြို့၏အရေးကြီးနေရာများကို ဖျက်စီးသည်မှာ ဖြစ်နိုင်သော်လည်း

but we know from ancient writings

ရှေးဟောင်းစာများအရ ပညာတော်သင်များသည်

that scholars continued to visit the library for centuries after the siege.

တိုက်ခိုက်မှုအပြီး ရာစုနှစ်များစွာထိ စာကြည်တိုက်တွင် ဆက်လေ့လာခဲ့သည်ဟု သိရသည်။

Ultimately, the library slowly disappeared as the city changed from Greek,

အဆုံးတွင် စာကြည့်တိုက်သည် ဂရိ မှ ရောမခေတ်အပြောင်းတွင် တဖြည်းဖြည်း

to Roman,

ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့သည်။

Christian,

ထို့နောက် ခရစ်ယာန်

and eventually Muslim hands.

နှင့် မူစလင်များ လက်ထဲတွင် ပျက်စီးခဲ့သည်။

Each new set of rulers viewed its contents as a threat

အုပ်ချုပ်သူအဆက်ဆက်သည် ၎င်းတည်ရှိမှုကို ဂုဏ်ယူစရာ အရင်းအမြစ်တခုထက်

rather than a source of pride.

အနှောက်အယှက်အဖြစ်သာ မြင်ခဲ့ကြသည်

In 415 CE,

ခရစ်နှင် ၄၁၅ တွင်

the Christian rulers even had a mathematician named Hypatia

ခရစ်ယာန်အုပ်ချုပ်သူများသည် Hypatia ဆိုသူ သင်္ချာပညာရှင်တဦးကို

murdered for studying the library’s ancient Greek texts,

စာကြည့်တိုက်မှ ရှေးဟောင်းဂရိစာများလေ့လာမှု ကြောင့် ဘာသာမဲ့အရိုင်းအစိုင်းအဖြစ်

which they viewed as blasphemous.

သတ်မှတ်ကာ သေဒဏ်စီရင်ခဲ့သည်။

Though the Library of Alexandria and its countless texts are long gone,

Alexandria စာကြည့်တိုက်နှင့် ၎င်း၏ မရေတွက်နိုင်သောစာများ ပျောက်သွားသည့်အခါ

we’re still grappling with the best ways to collect,

ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ အသိပညာများကို ပြန်လည်စုဆောင်းရန်

access,

ပိုင်ဆိုင်ရန် နှင့်

and preserve our knowledge.

ထိန်းသိမ်းရန် အကောင်းဆုံးကြိုးစားကြရမည်။

There’s more information available today

ယခုအခါ အချက်အလက်များကို အလွယ်တကူ ရရှိနိုင်ပြီး

and more advanced technology to preserve it,

၎င်းကို ထိန်းသိမ်းနိုင်သည့် အဆင့်မြင့် နည်းပညာရှိသော်လဲ

though we can’t know for sure

ကျွန်တော်တို့အနေဖြင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်

that our digital archives will be more resistant to destruction

ပိုင်ဆိုင်မှုများကို Alexandria ၏ မှင်နှင့်စာရွက်လိပ်များကဲ့သို့

than Alexandria’s ink and paper scrolls.

မပျက်စီးပဲ ရေရှည်ကာကွယ်ရန်မှာ မသေချာပေ။

And even if our reservoirs of knowledge are physically secure,

ဒါ့အပြင် ကျွန်တော်တို့၏ အသိပညာရေချိန်သည် ရုပ်ဝတ္ထုအရ လုံခြုံနိုင်သော်လည်း

they will still have to resist the more insidious forces

အတွင်းစိတ်အန္တရာယ်များကို ကာကွယ်ရဦးမည်။

that tore the library apart:

စာကြည့်တိုက်ကို တစ်စစီ ဖြစ်စေသောအကြောင်းများ

fear of knowledge,

ဖြစ်သော အသိပညာကိုကြောက်ခြင်း၊

and the arrogant belief that the past is obsolete.

အတိတ်အကြောင်းများကို ခေတ်ကုန်နေပြီလို့ တစ်ဖက်စွန်းတွေးခြင်းများဖြစ်သည်။

The difference is that, this time, we know what to prepare for.

ကွာခြားချက်မှာ ဘယ်အရာကိုပြင်ဆင်ရမလဲဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ ယခု သိနေကြပါပြီ။