What really happened to the Library of Alexandria? - Elizabeth Cox

Çeviri: Neslihan Fener Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

2,300 years ago,

2,300 yıl önce

the rulers of Alexandria set out to fulfill

İskenderiye yöneticileri insanlığın

one of humanity’s most audacious goals:

en cesur amaçlarından biriyle yola çıktılar;

to collect all the knowledge in the world under one roof.

dünyadaki bütün bilgileri bir çatı altında toplamak.

In its prime,

En parlak zamanında

the Library of Alexandria housed an unprecedented number of scrolls

İskenderiye kütüphanesi eşi benzeri olmayan parşömenlere sahipti

and attracted some of the Greek world’s greatest minds.

ve Yunan aleminin en başarılılarının ilgisini çekti.

But by the end of the 5th century CE, the great library had vanished.

Fakat, M.Ö. 5. yüzyıl sonunda bu büyük kütüphane yok oldu.

Many believed it was destroyed in a catastrophic fire.

Çoğu insan kütüphanenin yıkıcı bir yangında yok olduğuna inandı.

The truth of the library’s rise and fall is much more complex.

Kütüphanenin yükselişi ve düşüşünün arkasındaki gerçekler daha karmaşık.

The idea for the library came from Alexander the Great.

Böyle bir kütüphane fikri Büyük İskender'den çıkmıştır.

After establishing himself as a conqueror,

"Fatih" olarak nam saldıktan sonra,

the former student of Aristotle turned his attention

Aristo'nun eski öğrencisi, ismini verdiği şehirde

to building an empire of knowledge headquartered in his namesake city.

bilgi imparatorluğu kurmak için bütün ilgisini İskenderiye'ye verdi.

He died before construction began,

İnşaası başlamadan önce öldü

but his successor, Ptolemy I,

ama varisi I. Ptolemaios

executed Alexander’s plans for a museum and library.

Büyük İskender'in müze ve kütüphane için planlarını gerçekleştirdi.

Located in the royal district of the city,

Şehrin kraliyet bölgesinde olan

the Library of Alexandria

İskenderiye Kütüphanesi,

may have been built with grand Hellenistic columns,

büyük Helenistik sütunlarla, yerel Mısır etkileriyle

ya da ikisinin eşsiz birleşimiyle inşa edilmiş olabilir

native Egyptian influences,

or a unique blend of the two--there are no surviving accounts of its architecture.

ancak mimarisinden günümüze kalan hiçbir kanıt yoktur.

We do know it had lecture halls, classrooms, and, of course, shelves.

Amfilerin, sınıfların ve tabii ki rafların olduğunu biliyoruz.

Bina tamamlanır tamamlanmaz I. Ptolemaios binayı

As soon as the building was complete,

Ptolemy I began to fill it with primarily Greek and Egyptian scrolls.

öncelikli olarak Yunan ve Mısır parşömenleriyle doldurmaya başladı.

He invited scholars to live and study in Alexandria at his expense.

Masrafları karşılayıp alimleri, yaşamaları ve çalışmaları için İskenderiye'ye

The library grew as they contributed their own manuscripts,

çağırdı ve onların el yazmalarıyla beraber kütüphane büyümeye başladı ancak

but the rulers of Alexandria still wanted a copy of every book in the world.

İskenderiye yöneticileri hâlâ dünyadaki her kitabın bir kopyasını istiyorlardı.

Luckily, Alexandria was a hub for ships traveling through the Mediterranean.

Neyse ki, İskenderiye Akdeniz'den geçen gemiler için bir merkez konumundaydı.

Ptolemy III instituted a policy requiring any ship that docked in Alexandria

III. Ptolemy İskenderiye'de demirlemiş her geminin kopyalaması için kitaplarını

to turn over its books for copying.

teslim etmesini gerektiren bir yasa çıkardı.

Once the Library’s scribes had duplicated the texts,

Kütüphanenin katipleri metinleri kopyaladıktan sonra

they kept the originals and sent the copies back to the ships.

orijinal metinleri alarak kopyaları gemilere geri gönderdiler.

Hired book hunters also scoured the Mediterranean

Parayla tutulan kitap avcıları yeni metinler bulmak için

in search of new texts,

tüm Akdeniz'i taradılar

and the rulers of Alexandria attempted to quash rivals

ve İskenderiye yöneticileri parşömen yapımında kullanılan Mısır papirüsünün

by ending all exports of the Egyptian papyrus used to make scrolls.

ihracatını sonlandırarak rakiplerini bastırmaya çalıştılar.

These efforts brought hundreds of thousands of books to Alexandria.

Bu çabalar İskenderiye'ye yüz binlerce kitabın gelmesine neden oldu.

As the library grew,

Kütüphane büyüdükçe,

it became possible to find information on more subjects than ever before,

birçok konu hakkında bilgi bulmak öncekinden daha kolay hâle geldi

but also much more difficult to find information on any specific subject.

fakat aynı zamanda herhangi bir konu hakkında bilgi bulmak daha da zorlaştı.

Luckily, a scholar named Callimachus of Cyrene set to work on a solution,

Neyse ki, Kireneli Callimachus,

türünün ilk örneği olan ve kütüphanenin içeriğini gösteren

creating the pinakes,

a 120-volume catalog of the library’s contents,

120 ciltlik panolar hazırlayarak

the first of its kind.

bir çözüm üzerinde çalışmaya başladı.

Using the pinakes,

İnsanlar, panoları kullanarak

others were able to navigate the Library’s swelling collection.

kütüphanenin kalabalık koleksiyonu arasında dolaşabiliyorlardı.

They made some astounding discoveries.

Bazı şaşırtıcı keşifler yaptılar.

1,600 years before Columbus set sail,

Kristof Kolomb yelken açmadan 1600 yıl önce

Eratosthenes not only realized the earth was round,

Eratosthenes dünyanın yuvarlak olduğunu fark etmekle kalmadı

but calculated its circumference and diameter

ayrıca gerçek boyutunun birkaç mil içinde kalarak

within a few miles of their actual size.

dünyanın çevresini ve çapını hesapladı.

Heron of Alexandria created the world’s first steam engine

İskenderiyeli Heron,

Sanayi Devrimi sırasında yeniden icat edilmesinden bin yıl önce

over a thousand years before

it was finally reinvented during the Industrial Revolution.

dünyanın ilk buharlı makinesini icat etti.

For about 300 years after its founding in 283 BCE, the library thrived.

M.Ö. 283 yılında kuruluşundan yaklaşık 300 yıl sonra kütüphane zenginleşti.

But then, in 48 BCE, Julius Caesar laid siege to Alexandria

Fakat sonra, M.Ö. 48 yılında Jül Sezar İskenderiye'yi kuşattı

and set the ships in the harbor on fire.

ve limandaki gemileri ateşe verdi.

For years, scholars believed the library burned as the blaze spread into the city.

Akademisyenler yıllarca, yangın şehre yayıldığı için kütüphanenin de yandığına

It's possible the fire destroyed part of the sprawling collection,

inandılar ve genişleyen koleksiyonun yangında kül olmuş olması mümkün

but we know from ancient writings

ama eski yazılardan biliyoruz ki, akademisyenler

that scholars continued to visit the library for centuries after the siege.

kuşatmadan yüzyıllar sonra bile kütüphaneyi ziyaret etmeye devam ettiler.

Ultimately, the library slowly disappeared as the city changed from Greek,

Nihayetinde, şehir

Yunanlardan, Romalılara,

to Roman,

Hristiyanlara ve sonunda Müslümanların eline geçince

Christian,

and eventually Muslim hands.

kütüphane yavaşça yok oldu.

Each new set of rulers viewed its contents as a threat

Başa geçen her yeni yönetici kütüphanenin içeriğinden gururlanmak yerine

rather than a source of pride.

onu bir tehdit olarak gördüler.

In 415 CE,

M.Ö. 415'de

the Christian rulers even had a mathematician named Hypatia

Hristiyan yöneticiler, Antik Yunan metinlerinin çalışılmasını

murdered for studying the library’s ancient Greek texts,

dine aykırı gördükleri için

which they viewed as blasphemous.

Hypatia isminde bir matematikçiyi öldürdüler.

Though the Library of Alexandria and its countless texts are long gone,

İskenderiye Kütüphanesi ve sayısız metinleri çoktan yok olsa bile,

we’re still grappling with the best ways to collect,

bilgimizi toplamanın,

access,

ona ulaşmanın,

and preserve our knowledge.

ve korumanın en iyi yolunu bulmak için hâlâ çabalıyoruz.

There’s more information available today

Bugün ulaşılabilir bilgi daha fazla

and more advanced technology to preserve it,

ve onu korumak için daha gelişmiş teknolojilerimiz var

though we can’t know for sure

fakat dijital arşivlerimizin tahribata karşı

that our digital archives will be more resistant to destruction

İskenderiye'nin mürekkep ve kağıtlardan oluşan parşömenlerinden

than Alexandria’s ink and paper scrolls.

daha dayanıklı olacağını kesin olarak bilemeyiz.

And even if our reservoirs of knowledge are physically secure,

Bilgi haznelerimiz fiziksel olarak güvende olsa bile,

they will still have to resist the more insidious forces

bir kütüphaneyi bölen

that tore the library apart:

bilgi korkusu ve geçmişin geçmiş olduğuna inanan kibirli inanç gibi

fear of knowledge,

sinsi güçlere karşı

and the arrogant belief that the past is obsolete.

daha dayanıklı olmak zorunda kalacaklar.

The difference is that, this time, we know what to prepare for.

Bu sefer fark şu ki, ne için hazırlanacağımızı biliyoruz.