How playing sports benefits your body ... and your brain - Leah Lagos and Jaspal Ricky Singh

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

The victory of the underdog over the favored team.

အခွင့်အရေးရှိတဲ့ အသင်းကိုကျော်ပြီး ပါမွှား အသင်းရဲ့အောင်မြင်မှု။

The last minute penalty shot that wins the tournament.

နောက်ဆုံးမိနစ် ပြစ်ဒဏ် ဂိုးချက်က ပြိုင်ပွဲကို နိုင်လိုက်တာ။

The high-energy training montages.

မြင်မားတဲ့ စွမ်းအင် လေ့ကျင့်မှု ပေါင်းစပ်ပုံဖော်နည်းပါ။

Many people love to glorify victory on the playing field,

လူများစွာဟာ ကစားကွင်းထဲမှာ အောင်မြင်ပွဲခံလို၊

cheer for favorite teams,

အသင်းတွေကို အားပေးပြီး

and play sports.

အားကစားတွေ လုပ်လိုကြတယ်။

But here's a question: Should we be so obsessed with sports?

ဒါပေမဲ့ မေးခွန်းတစ်ခုက အားကစားကို ဒီလောက် စွဲလန်းသင့်လား။

Is playing sports actually as good for us as we make it out to be,

အားကစားလုပ်ခြင်းဟာ ကျွန်တော်တို့ သိမြင် သလို တကယ်ပဲ ကောင်းမွန်ပါသလား၊

or just a fun and entertaining pastime?

ဒါမှမဟုတ် အားလပ်ချိန် ပျော်ရွှင်ဖို့နဲ့ ဖျော်ဖြေရုံ သက်သက်ပဲလား။

What does science have to say?

သိပံ္ပပညာက ဘာပြောစရာရှိလဲ။

First of all, it's well accepted that exercise is good for our bodies and minds,

ပထမအနေနဲ့ လက်ခံထားတာက လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်ခြင်းဟာ ကိုယ်နဲ့ စိတ်အတွက်ကောင်းပြီး

and that's definitely true.

ဒါက တကယ့်ကို မှန်ပါတယ်။

Exercising, especially when we're young, has all sorts of health benefits,

အထူးသဖြင့် ငယ်စဉ်မှာ လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်တာဟာ ကျန်းမာရေး အကျိုးကျေးဇူးမျိုးစုံရှိပါတယ်၊

like strengthening our bones,

ဥပမာ အရိုးတွေကို သန်မာစေတာ၊

clearing out bad cholesterol from our arteries,

သွေးလွှတ်ကြောတွေက မကောင်းတဲ့ ကိုလက်စထရောတွေ ရှင်းပေးတာ၊

and decreasing the risk of stroke, high blood pressure, and diabetes.

လေဖြတ်တာ၊သွေးတိုးနဲ့ ဆီးချိုကို အနရာယ်ကိုလျော့စေတာတို့ပေါ့။

Our brains also release a number of chemicals when we workout,

ကျွန်တော်တို့ ဦးနှောက်တွေဟာ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တဲ့အခါ အင်ဒိုဖင်

including endorphins.

အပါအဝင် ဓာတုပစ္စည်း အများကြီးလည်းထုတ်တယ်။

These natural hormones,

ဗဟို နာဗ်ကြော စနစ်ထဲက

which control pain and pleasure responses in the cental nervous system,

နာကျင်မှု၊ ပျော်ရွှင်မှု တုံ့ပြန်မှုကို ထိန်းချုပ်တဲ့ ဒီသဘာဝ ဟိုမုန်းတွေဟာ

can lead to feelings of euphoria, or, what's often called, a runner's high.

ဝမ်းသာပီတိ (သို့) အပြေးသမားရဲ့ ပီတိလို့ ခေါ်ကြတာကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

Increased endorphins and consistent physical activity in general

အများအားဖြင့် တိုးလာတဲ့ အင်ဒိုဖင်နဲ့ အမြဲမပြတ် ကိုယ်လက် လှုပ်ရှားမှုဟာ

can sharpen your focus and improve your mood and memory.

စူးစိုက်မှုကို ထက်မြက်ကာ စိတ်နေစိတ်ထားနဲ့ မှတ်ဉာဏ်ကို တိုးတက်စေနိုင်ပါတယ်။

So does that mean we get just as much benefit going to the gym five days a week

ဒီတော့ အသင်းတစ်သင်းဝင်ပြီး ယှဉ်ပြိုင်တာလို တစ်ပတ်ကို ငါးရက် အားကစားရုံ

as we would joining a team and competing?

သွားခြင်းက အကျိုးကျေးဇူး အများကြီးရတယ်လို့ ဆိုလိုတာလား။

Well, here's where it gets interesting:

ကောင်းပြီ၊ ဒီမှာ စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းတဲ့ အကြောင်းက

because it turns out that if you can find a sport and a team you like,

အားကစားတစ်ခုနဲ့ ကိုယ်ကြိုက်တဲ့ အသင်းတစ်သင်းကို တွေ့နိုင်တယ်ဆိုရင်

studies show that there are all sorts of benefits

လေ့ကျင့်ခန်းတစ်ခုတည်းရဲ့ ရုပ်ပိုင်း၊ စိတ်ပိုင်း

that go beyond the physical and mental benefits of exercise alone.

အကျိုးတွေထက် ပိုလွန်တဲ့ အကျိုးမျိုးစုံ ရှိတယ်လို့ လေ့လာမှုတွေက ဆိုလို့ပါ။

Some of the most significant are psychological benefits,

အထင်ရှားဆုံး တစ်ချို့ကတော့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကျိုးကျေးဇူးတွေပါ၊

both in the short and long term.

ရေတို၊ ရေရှည် နှစ်ရပ်စလုံးပါ။

Some of those come from the communal experience of being on a team,

ဒါတစ်ချို့က အသင်းတစ်သင်းမှာဆိုတဲ့ အများနဲ့ဆိုင်တဲ့ အတွေ့အကြုံက လာတာပါ။

for instance, learning to trust and depend on others,

ဥပမာ အြခားသူတွေအပေါ် ယုံကြည်မှုနဲ့ အားထားမှုပါ၊၊

to accept help,

အကူအညီ လက်ခံဖို့

to give help,

အကူအညီပေးဖို့၊

and to work together towards a common goal.

ဘုံရည်မှန်းချက်ကို အတူတူလုပ်ဆောာင်ဖို့ပါ။

In addition, commitment to a team and doing something fun

ထပ်မံပြီး အသင်းတစ်သင်းကို စိတ်နှစ်ထားပြီး ပျော်စရာတစ်ခုခုလုပ်ခြင်းဟာလည်း

can also make it easier to establish a regular habit of exercise.

ပုံမှန် လေ့ကျင့်ခန်း အကျင့်တစ်ခု တည်ဆောက်ဖို့ ပိုလွယ်ကူစေပါတယ်။

School sport participation has also been shown

ကျောင်းအားကစားမှာ ပါဝင်ခြင်းဟာလည်း လေးနှစ်အထိ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း

to reduce the risk of suffering from depression for up to four years.

ခံစားရမှု အန္တရာယ်က လျော့စေတယ်လို့ ပြဆိုပါတယ်။

Meanwhile, your self-esteem and confidence can get a big boost.

တစ်ချိန်တည်း ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အထင်ကြီးမှု နဲ့ ယုံကြည်စိတ်ဟာ မြှင့်တင်မှု ရနိုင်တယ်။

There are a few reasons for that.

ဒါအတွက် အကြောင်းရင်းတွေ ရှိပါတယ်။

One is found in training.

တစ်ခုကို လေ့ကျင့်ရာမှာ တွေ့ရပါတယ်။

Just by working and working at skills,

ကျွမ်းကျင်မှုတွေကို အထူးသဖြင့် နည်းပြကောင်းတစ်ယောက်နဲ့

especially with a good coach,

အထပ်ထပ် လုပ်တာနဲ့ကို

you reinforce a growth mindset within yourself.

ကြီးထွားတဲ့ စိတ်သဘောထားတစ်ခုကို ကိုယ့်ကိုယ်တွင်းမှာ အားဖြည့်ပေးပါတယ်။

That's when you say, "Even if I can't do something today,

သင်ပြောမှာက "ဒီနေ့ တစ်ခုခု မလုပ်နိုင်ရင်တောင်

I can improve myself through practice and achieve it eventually."

ငါ့ကိုယ်ငါ အလေ့အကျင့်ကနေ တိုးတက်စေ ကာ နောက်ဆုံး အောင်မြင်နိုင်တယ်။"

That mindset is useful in all walks of life.

ဒီစိတ်သဘောထားဟာ ဘဝမျိုးစုံ အတွက် အသုံးဝင်ပါတယ်။

And then there's learning through failure,

နောက်ပြီး အရှုံးကနေ သင်ယူခြင်းပါ။

one of the most transformative, long-term benefits of playing sports.

ပြောင်းလဲမှုနိုင်မှု အရှိဆုံးတစ်ခုဖြစ်တဲ့ အားကစားလုပ်ခြင်းရဲ့ ရေရှည် အကျိုးတွေပါ။

The experience of coming to terms with defeat can build the resilience

အရှုံးကို လက်ခြင်းရဲ့ အတွေ့အကြုံက ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်မှု၊ ပညာရေး၊ လူမှုရေးနဲ့

and self-awareness necessary to manage academic,

ရုပ်ပိုင်း အတားအဆီးတွေကို ကိုင်တွယ်ဖို့ လိုအပ်တဲ့

social,

မိမိ အသိစိတ်ကို

and physical hurdles.

တည်ဆောက်ပေးနိုင်တယ်။

So even if your team isn't winning all the time, or at all,

ကိုယ့်အသင်းက တစ်ချိန်လုံး (သို့) လုံးဝကို နိုင်မနေတာတောင်

there's a real benefit to your experience.

ကိုယ့်အတွေ့အကြုံကို တကယ် အကျိုးကျေးဇူး တစ်ခုရှိပါတယ်။

Now, not everyone will enjoy every sport.

ကဲ လူတိုင်းက အားကစားတိုင်းကို ကြိုက်ကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

Perhaps one team is too competitive,

ဖြစ်နိုင်တာက တစ်သင်းက အရမ်းပြိုင်ဆိုင်ချင်တာ

or not competitive enough.

(သို့) သိပ် ပြိုင်ဆိုင်ချင်စိတ်မရှိတာပေါ့။

It can also take time to find a sport that plays to your strengths.

သင့်စွမ်းရည်တွေကို ပြသတဲ့ အားကစား တွေ့ဖို့ကလည်း အချိန်ယူရပါတယ်။

That's completely okay.

ဒါက လုံးဝကို အဆင်ပြေပါတယ်။

But if you spend some time looking,

ဒါပေမဲ့ အချိန်အတန်ကြာ ကြည့်ရင်

you'll be able to find a sport that fits your individual needs,

ကိုယ့်တစ်ဦးချင်း လိုအပ်ချက်တွေနဲ့ ကိုက်တဲ့ အားကစားတစ်ခု တွေ့နိုင်ပြီး

and if you do, there are so many benefits.

ဒီလိုလုပ်ရင် အကျိုးကျေးဇူးတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။

You'll be a part of a supportive community,

သင်ဟာ ပံ့ပိုးပေးတဲ့ လူစုရဲ့ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်လာမယ်။

you'll be building your confidence,

သင့်ယုံကြည်စိတ်ကို တည်ဆောက်နေမယ်။

you'll be exercising your body,

သင့်ကိုယ်ခန္ဓာကို လေ့ကျင့်ပေးနေပြီး

and you'll be nurturing your mind,

စိတ်ကို အဟာရမွေးနေပါလိမ့်မယ်။

not to mention having fun.

ပျော်ရွှင်တာကို မပြောသေးဘူးနော်။