How did they build the Great Pyramid of Giza? - Soraya Field Fiorio

Translator: Ko Ko Oo Reviewer: Sanntint Tint

As soon as Pharaoh Khufu ascended the throne circa 2575 BCE,

၂၅၇၅ ဘီစီ မှာ နန်းတက်တဲ့ ဖာရိုးဘုရင် Khufu ဟာ

work on his eternal resting place began.

သူနန်းတက်တက်ခြင်းမှာပဲ သူ့ရဲ့ဂူသင်္ချိုင်းကို စတည်ဆောက်ခဲ့ပါတယ်။

The structure’s architect, Hemiunu,

သူ့ရဲ့ ဗိသုကာပညာရှင် Hemiune က

determined he would need 20 years to finish the royal tomb.

ဒီသင်္ချိုင်းပိရမစ်ကြီးကို ဆောက်လုပ်ဖို့ အနှစ်(၂၀) ကြာမယ်လို့ ခန့်မှန်းခဲ့ပါတယ်။

But what he could not predict was that this monument would remain

သူမသိလိုက်တဲ့အချက်ကတော့ ဒီပိရမစ်ကြီးဟာ နောင်နှစ်ပေါင်း ၃၈၀၀ ကျော်အောင်

the world’s tallest manmade structure for over 3,800 years.

ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံး လူလုပ် အဆောက်အအုံကြီး အဖြစ် တည်ရှိနေလိမ့်မယ် ဆိုတာပါပဲ။

To construct the Great Pyramid,

ဒီပိရမစ်ကြီး တည်ဆောက်ဖို့အတွက်

Hemiunu would need to dig a 6-and-a-half-kilometer canal,

၆.၅ ကီလိုမီတာရှိတဲ့ တူးမြောင်းကြီးကို တူးခဲ့ရသလို

quarry enormous amounts of limestone and granite,

ဧရာမထုံးကျောက်တုံးကြီးတွေ နှမ်းဖတ်ကျောက်တုံးကြီးတွေကို ထုခွဲရသလို

and use kilometers of rope to pull stones into place.

ကျောက်တုံးကြီးတွေကို ဆွဲယူဖို့ ကြိုးကီလိုမီတာများစွာ အသုံးပြုခဲ့ရပါတယ်

Today, there are still vigorous debates about the exact methods

ယနေ့အထိ အီဂျစ်သားတွေ ဘယ်လိုနည်းတွေ အသုံးပြုခဲ့တယ်ဆိုတာ

the Egyptians employed.

ငြင်းခုံနေကြဆဲပါပဲ

But we do know that first Hemiunu needed a construction site.

သေချာသိတာကတော့ Hemiunu ဟာ အရင်ဆုံး နေရာရွေးချယ်ရမှာပါပဲ

The Egyptians spoke of death as going west like the setting sun,

အီဂျစ်သားတွေက သေခြင်းကို နေဝင်သလို အနောက်ဘက်ကို ညွှန်းဆိုပါတယ်

and the Nile’s west bank had a plateau of bedrock

နိုင်းမြစ်ရဲ့ အနောက်ဘက်ကမ်းကလည်း ကျောက်ဆောင်တွေပေါများတာမို့

that could support the pyramid better than shifting sand.

ပိရမစ်ကြီး သဲထဲမှာ တည်ဆောက်မှာထက်စာရင် ပိုမို နေရာကောင်းမွန်ပါတယ်

In a brilliant timesaving move,

အချိန်ကို ကောင်းစွာအသုံးချနိုင်ဖို့

masons carved the plateau itself to look like the stones

ကျောက်ဆစ်သမားတွေဟာ မူလတည်ရှိနေတဲ့ ကျောက်ဆောင်တွေကိုလည်း ပိရမစ်မှာသုံးမယ့်

used for the rest of the pyramid.

ကျောက်တုံးတွေအဖြစ် ထုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

With this level foundation in place, construction could begin.

မြေညှိခြင်းပြီးတဲ့အခါ ပိရမစ်ကြီးကို စတင်တည်ဆောက်ခဲ့ပါတယ်။

The project called for a staggering 25,000 workers,

ဒီစီမံကိန်းအတွက် အလုပ်သမား နှစ်သောင်းခွဲခန့် လိုအပ်မှာပါ။

but fortunately, Hemiunu had an established labor supply.

ကံကောင်းစွာပဲ Hemiunu ဟာ အလုပ်သမားတွေ ရရှိခဲ့ပါတယ်။

Egyptians were required to perform manual labor for the government

ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အီဂျစ်သားတွေဟာ အစိုးရအတွက် နှစ်ပေါင်းများစွာ

throughout the year,

အလုပ်လုပ်ပေးရပြီး

and citizens from across the country came to contribute.

နိုင်ငံအနှံ့က နိုင်ငံသားတွေကလည်း လာရောက် အလုပ်လုပ်ပေးရမှာမို့ ဖြစ်ပါတယ်။

Workers performed a wide range of tasks,

အလုပ်သမားတွေဟာ မြောက်များစွာသော အလုပ်တွေ လုပ်ရပါတယ်။

from crafting tools and clothes to administrative work

ကိရိယာတွေ တပ်ဆင်၊ အဝတ်အထည်တွေ ချုပ်လုပ်၊ အုပ်ချုပ်မှုကိစ္စတွေက စပြီး

to back-breaking manual labor.

အလေးအပင်တွေ မ ရတဲ့ အလုပ်ကြမ်းတွေအထိ လုပ်ရပါတယ်။

But contrary to popular belief, these workers were not enslaved people.

လူအများစု ထင်နေကြသလို ဒီအလုပ်သမားတွေဟာ ကျွန်တွေ မဟုတ်ပါဘူး။

In fact, these citizens were housed and fed with rations

ဒီအလုပ်သမားတွေဟာ နေစရာ အိမ်ရာတွေရရှိသလို စားရေရိက္ခာတွေလည်း ရရှိပါတယ်။

better than the average Egyptian could afford.

ဒါတွေဟာ သာမန်နိုင်ငံသားတွေထက် ပိုမိုကောင်းမွန်နေခဲ့တာပါ။

To complete the project in 20 years,

ဒီစီမံကိန်းကြီး နှစ်နှစ်ဆယ်အတွင်းပြီးဖို့

one block of stone would need to be quarried, transported,

အချိန် သုံးမိနစ်တိုင်းမှာ ကျောက်တုံးကြီးတစ်တုံးကို ထုခွဲ၊

and pushed into place every 3 minutes,

သယ်ဆောင်ပြီး နေရာချဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

365 days a year.

တစ်နှစ်လုံးမှာ နားရက်မရှိဘဲ လုပ်ရပါတယ်။

Workers averaged 10-hour days, hauling limestone from two different quarries.

အလုပ်သမားတွေဟာ တစ်နေ့မှာ ဆယ်နာရီကြာအောင် ထုံးကျောက်တွေကို နေရာနှစ်ခုက သယ်ရပါတယ်။

One was close to the site,

တစ်ခုက စီမံကိန်းနေရာနဲ့ နီးပေမယ့်

but its fossil-lined yellow stone was deemed suitable

သူ့ရဲ့ ဝါကျင့်ကျင့် အနည်ကျကျောက်တွေက

only for the pyramid’s interior.

ပိရမစ် အတွင်းပိုင်းအတွက်သာ သင့်တော်ပါတယ်။

Stones for the outside were hauled from roughly 13 kilometers away,

အပြင်ပိုင်းအတွက်ကျောက်တုံးတွေကတော့ (၁၃) ကီလိုမီတာခန့် ဝေးတဲ့နေရာကနေ

using 9-meter long sleds made from giant cedar trunks.

ဧရာမထင်းရှူးပင်တွေနဲ့ လုပ်ထားတဲ့ ကိုးမီတာရှည် သစ်ပြားကြီးတွေနဲ့ သယ်ပါတယ်။

When mined from the ground,

မြေကြီးထဲက တူးထုတ်ခါစမှာ

limestone is soft and splits easily into straight lines.

ထုံးကျောက်တွေဟာ ပျော့ပြောင်းနေပြီး အပြားလိုက် ကွဲထွက်ဖို့ လွယ်ပါတယ်။

But after air exposure it hardens,

လေနဲ့ ထိတွေ့ပြီးကာမှ မာကျောသွားတာမို့

requiring wooden mallets and copper chisels to shape.

သစ်သားတူတွေ ကြေးပြားတွေနဲ့ အရင်ပုံဖော်ရပါတယ်။

The pyramid used over 2 million stones, each weighing up to 80 tons.

တန်ရှစ်ဆယ်လောက်လေးတဲ့ ဒီလိုကျောက်တုံးကြီး နှစ်သန်းလောက် သုံးခဲ့ပါတယ်။

And there was no room for error in how they were shaped.

ဒီလို ပုံဖော်ရာမှာ အမှားလုံးဝပါလို့ မရပါဘူး။

Even the smallest inaccuracy at the bottom of the pyramid could result

ပိရမစ်အောက်ခြေမှာ အနည်းငယ်လွဲတာနဲ့

in a catastrophic failure at the top.

အပေါ်မှာ အကြီးအကျယ် ဒုက္ခရောက်မှာပါ။

Researchers know where the materials used to build the pyramids came from

လေ့လာသူတွေဟာ ဘယ်လိုပစ္စည်းတွေနဲ့ တည်ဆောက်ခဲ့တယ်၊

and how they were transported,

ဘယ်လိုသယ်ဆောင်ခဲ့ကြသလဲ သိပေမဲ့

but the actual construction process remains mysterious.

ဘယ်လိုတည်ဆောက်ခဲ့တယ်ဆိုတာကို ဘယ်သူမှ မသိကြပါဘူး။

Most experts agree that limestone ramps were used to move the stones into place,

ပညာရှင်အများစုကတော့ ထုံးကျောက်လမ်းတွေ အသုံးပြုခဲ့တယ်လို့ ယူဆကြပေမယ့်

but there are many theories on the number of ramps and their locations.

လမ်းကြောင်းတွေ၊ တည်နေရာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သီအိုရီတွေကတော့ အများကြီး ရှိနေပါတယ်။

And the pyramid’s exterior is just half the story.

ပိရမစ်အပြင်ပန်းကို ဆောက်လုပ်နေစဥ် တစ်ဝက်မှာပဲ

Since death could come for the pharaoh at any time,

ဘုရင်က အချိန်မရွေး သေသွားနိုင်လို့

Hemiunu always needed an accessible burial chamber at the ready,

မြုပ်နှံမယ့်အခန်းကို အဆင်သင့် ပြင်ဆင်ထားရပါသေးတယ်။

so three separate burial chambers were built during construction.

ဒါ့ကြောင့် စီမံကိန်းကာလအတွင်း မြုပ်နှံရာအခန်း သုံးခုဆောက်လုပ်ခဲ့ပါတယ်။

The last of these, known as the King’s Chamber,

ဘုရင့်အခန်းလို့ သိထားကြတဲ့ နောက်ဆုံးအခန်းဟာ

is a spacious granite room with a soaring ceiling,

ကျယ်ဝန်းပြီး ခေါင်မြင့်တဲ့ နှမ်းဖတ်ကျောက်တွေနဲ့ တည်ဆောက်ထားပြီး

located at the heart of the pyramid.

ပိရမစ်ကြီးရဲ့ အလည်ဗဟိုမှာ တည်ရှိပါတယ်။

it lay on top of an 8.5-meter high passageway called the Grand Gallery,

ဒီအခန်းဟာ အတွင်းပိုင်းကို နှမ်းဖတ်ကျောက်တုံးတွေသယ်ရာ

which may have been used as an ancient freight elevator

ရှစ်မီတာခွဲမြင့်တဲ့ အတွင်းလမ်းကြောင်းကြီး

to move granite up the pyramid’s interior.

Grand Gallery အပေါ်မှာ တည်ရှိနေတာပါ။

Granite was used for all the pyramid’s support beams.

နှမ်းဖတ်ကျောက်တွေဟာ ထုံးကျောက်တွေထက် ပိုမိုမာကျောတာမို့

Much stronger than limestone, but extremely difficult to shape,

ပိရမစ်ထောက်တိုင်တွေအနေနဲ့ အသုံးပြုပေမဲ့ ပုံဖော်ဖို့ အလွန်အမင်းခက်ပါတယ်။

workers used dolerite rocks as hammers to slowly quarry the stone.

အလုပ်သမားတွေဟာ ကျောက်တူတွေနဲ့ ဖြည်းညှင်းစွာ ပုံဖော်ရပါတယ်။

To ensure the granite beams would be ready when he needed them,

နှမ်းဖတ်ကျောက်တွေ လိုအပ်တဲ့အခါမှာ အဆင်သင့်ဖြစ်အောင်

Hemiunu dispatched 500 workers in the project’s first year

စီမံကိန်းအစ ပထမနှစ်ကတည်းက အလုပ်သမား ငါးရာကို စေလွှတ်ခဲ့တာပါ။

so that the material would be ready 12 years later.

ဒါမှ နောင် (၁၂)နှစ်ကြာတဲ့အခါ အဆင်သင့်ဖြစ်နေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

Five stories of granite sit atop the King’s Chamber,

နှမ်းဖတ်ကျောက်အထပ် ငါးထပ်ဟာ ဘုရင့်အခန်းအပေါ်မှာ တည်ရှိပြီး

preventing the pyramid from collapsing in on itself.

ပိရမစ်ကြီးပြိုကျမယ့်ဘေးက ထောက်ကန်ထားပေးပါတယ်။

Once complete, the entire structure was encased with white limestone,

တည်ဆောက်ပြီးစီးတဲ့အခါမှာတော့ ပိရမစ်တစ်ခုလုံးကို ထုံးကျောက်တုံးဖြူတွေနဲ့

polished with sand and stone until it gleamed.

ဖုံးအုပ်လိုက်ပြီး သဲတွေ၊ ကျောက်တွေနဲ့ ဖွေးဆွတ်နေအောင် တန်ဆာဆင်ခဲ့ပါတယ်။

Finally, a capstone was placed on top.

နောက်ဆုံးတော့ ပိရမစ်ထိပ်မှာ ရွှေနဲ့ လျှပ်စီးလို ဖိတ်ဖိတ်တောက်နေတဲ့

Covered with electrum and glimmering like gold,

ကျောက်အစွန်းအမိုးကို တပ်ဆင်လိုက်တာမို့

this peak shined like a second sun over all of Egypt.

အီဂျစ်ပြည်ရဲ့ ဒုတိယနေမင်းလို ထွန်းလင်းတောက်ပနေပါတော့တယ်။

This video was made possible with support from Marriott Hotels.

ယခုတင်ဆက်တဲ့ ဗီဒီယိုလေးဖြစ်မြောက်အောင် ကမ္ဘာတဝှမ်း ဟိုတယ် ၅၉၀ ကျော်ရှိတဲ့

With over 590 hotels and resorts across the globe,

Marriott Hotels က ကူညီတာ ဖြစ်ပါတယ်။

Marriott Hotels celebrates the curiosity that propels us to travel.

Marriott Hotels က စူးစမ်းလေ့လာမှုတွေနဲ့ ခရီးသွားတွေကို အားပေးနေပါတယ်။

Check out some of the exciting ways TED-Ed and Marriott are working together

TED-Ed နဲ့ Marriott တို့ရဲ့ လက်တွဲလုပ်ဆောင်မှုများကို ရှာဖွေနိုင်သလို

and book your next journey at Marriott Hotels.

သင့်ရဲ့ နောက်ခရီးစဥ်တစ်ခုကို Marriott Hotels မှာ အစပြုလိုက်ပါ။