How did they build the Great Pyramid of Giza? - Soraya Field Fiorio

Tłumaczenie: Ola Królikowska Korekta: Agnieszka Fijałkowska

As soon as Pharaoh Khufu ascended the throne circa 2575 BCE,

Gdy tylko faraon Chufu wstąpił na tron ​​około 2575 p.n.e.,

work on his eternal resting place began.

rozpoczęła się praca nad miejscem jego wiecznego spoczynku.

The structure’s architect, Hemiunu,

Architekt konstrukcji Hemiunu stwierdził,

determined he would need 20 years to finish the royal tomb.

że na ukończenie królewskiego grobowca będzie potrzebował 20 lat.

But what he could not predict was that this monument would remain

Nie mógł jednak przewidzieć, że ten pomnik przez ponad 3800 lat

the world’s tallest manmade structure for over 3,800 years.

będzie najwyższą na świecie konstrukcją stworzoną przez człowieka.

To construct the Great Pyramid,

Żeby zbudować Wielką Piramidę,

Hemiunu would need to dig a 6-and-a-half-kilometer canal,

Hemiunu musiał mieć wykopany 6,5-kilometrowy kanał,

quarry enormous amounts of limestone and granite,

wydobyte ogromne ilości wapienia i granitu

and use kilometers of rope to pull stones into place.

oraz kilometry liny, żeby móc wciągnąć bloki na miejsce.

Today, there are still vigorous debates about the exact methods

Do dziś toczą się ożywione spory na temat dokładnych metod

the Egyptians employed.

zastosowanych przez Egipcjan.

But we do know that first Hemiunu needed a construction site.

Wiadomo, że najpierw Hemiunu potrzebował placu budowy.

The Egyptians spoke of death as going west like the setting sun,

Egipcjanie mówili, że śmierć idzie na zachód jak zachodzące Słońce,

and the Nile’s west bank had a plateau of bedrock

a zachodni brzeg Nilu miał płaskowyż skalny,

that could support the pyramid better than shifting sand.

który mógł podtrzymywać piramidę lepiej niż przesuwający się piasek.

In a brilliant timesaving move,

Stosując znakomity zabieg oszczędzający czas,

masons carved the plateau itself to look like the stones

murarze wyrzeźbili sam płaskowyż, żeby wyglądał jak kamienie

used for the rest of the pyramid.

używane w pozostałej części piramidy.

With this level foundation in place, construction could begin.

Mając taki poziom fundamentu, można był rozpocząć budowę.

The project called for a staggering 25,000 workers,

Projekt wymagał oszałamiającej liczby 25 tysięcy robotników,

but fortunately, Hemiunu had an established labor supply.

ale na szczęście Hemiunu miał ustaloną podaż siły roboczej.

Egyptians were required to perform manual labor for the government

W ciągu roku Egipcjanie musieli wykonywać pracę fizyczną na rzecz władcy.

throughout the year,

and citizens from across the country came to contribute.

Z całego kraju przybyli obywatele, żeby wnieść swój wkład.

Workers performed a wide range of tasks,

Robotnicy wykonywali szeroki zakres zadań,

from crafting tools and clothes to administrative work

od tworzenia narzędzi i ubrań przez prace administracyjne

to back-breaking manual labor.

aż po ciężką pracę fizyczną.

But contrary to popular belief, these workers were not enslaved people.

Ale wbrew powszechnemu przekonaniu nie byli niewolnikami.

In fact, these citizens were housed and fed with rations

Tak naprawdę otrzymywali zakwaterowanie i racje żywnościowe,

better than the average Egyptian could afford.

na które przeciętny Egipcjanin nie mógł sobie pozwolić.

To complete the project in 20 years,

Żeby ukończyć projekt w 20 lat,

one block of stone would need to be quarried, transported,

blok kamienia trzeba było wydobyć,

przetransportować i wstawiać co 3 minuty

and pushed into place every 3 minutes,

365 days a year.

przez 365 dni w roku.

Workers averaged 10-hour days, hauling limestone from two different quarries.

Robotnicy pracowali średnio 10 godzin dziennie,

przynosząc wapień z dwóch kamieniołomów.

One was close to the site,

Jeden był blisko miejsca budowy,

but its fossil-lined yellow stone was deemed suitable

ale jego żółty kamień pokryty skamieniałościami

nadawał się tylko do wnętrza piramidy.

only for the pyramid’s interior.

Stones for the outside were hauled from roughly 13 kilometers away,

Kamienie przeznaczone na zewnątrz przywożono z około 13 kilometrów

using 9-meter long sleds made from giant cedar trunks.

przy użyciu sań o długości 9 metrów wykonanych z gigantycznych pni cedrowych.

When mined from the ground,

Świeżo wydobyty z ziemi

limestone is soft and splits easily into straight lines.

wapień jest miękki i łatwo dzieli się na proste linie.

But after air exposure it hardens,

Ale po ekspozycji na powietrze

twardnieje i wymaga do ukształtowania drewnianych młotków i miedzianych dłut.

requiring wooden mallets and copper chisels to shape.

The pyramid used over 2 million stones, each weighing up to 80 tons.

Do budowy piramidy wykorzystano ponad dwa miliony kamieni,

z których każdy ważył nawet 80 ton.

And there was no room for error in how they were shaped.

Nie było miejsca na błędy w ich kształcie.

Even the smallest inaccuracy at the bottom of the pyramid could result

Najmniejsze niedociągnięcie na dole piramidy

mogło skończyć się katastrofą na szczycie.

in a catastrophic failure at the top.

Researchers know where the materials used to build the pyramids came from

Naukowcy wiedzą, skąd pochodzą materiały użyte do budowy piramid

and how they were transported,

i jak były transportowane,

but the actual construction process remains mysterious.

ale sam proces budowy pozostaje nieznany.

Most experts agree that limestone ramps were used to move the stones into place,

Większość ekspertów zgadza się,

że do przenoszenia kamieni użyto ramp wapiennych,

but there are many theories on the number of ramps and their locations.

ale istnieje wiele teorii na temat ich liczby i lokalizacji.

And the pyramid’s exterior is just half the story.

A zewnętrzna strona piramidy to tylko część historii.

Since death could come for the pharaoh at any time,

Faraon mógł umrzeć w każdej chwili,

Hemiunu always needed an accessible burial chamber at the ready,

więc Hemiunu zawsze musiał mieć pod ręką gotową komorę grobową.

so three separate burial chambers were built during construction.

Dlatego podczas budowy zbudowano trzy oddzielne komory grobowe.

The last of these, known as the King’s Chamber,

Ostatnia z nich, zwana Komorą Króla,

is a spacious granite room with a soaring ceiling,

to przestronna sala granitowa ze strzelistym sufitem

located at the heart of the pyramid.

znajdująca się w sercu piramidy.

it lay on top of an 8.5-meter high passageway called the Grand Gallery,

Stoi na szczycie 8,5-metrowego korytarza zwanego Wielką Galerią,

which may have been used as an ancient freight elevator

który mógł być używany jako starożytna winda towarowa,

to move granite up the pyramid’s interior.

żeby przenieść granit do wnętrza piramidy.

Granite was used for all the pyramid’s support beams.

Granitu użyto do wszystkich belek nośnych piramidy.

Much stronger than limestone, but extremely difficult to shape,

Mocniejszych od wapnia skał z dolerytu, ale trudniejszych do ukształtowania,

workers used dolerite rocks as hammers to slowly quarry the stone.

robotnicy używali jako młotów do powolnego wydobywania kamienia.

To ensure the granite beams would be ready when he needed them,

Żeby upewnić się, że granitowe belki będą gotowe na czas,

w pierwszym roku budowy do zadania Hemiunu przydzielił 500 robotników,

Hemiunu dispatched 500 workers in the project’s first year

so that the material would be ready 12 years later.

żeby materiał mógł być gotowy 12 lat później.

Five stories of granite sit atop the King’s Chamber,

Pięć poziomów granitu znajduje się na szczycie Komory Króla,

preventing the pyramid from collapsing in on itself.

zapobiegając zawaleniu się piramidy.

Once complete, the entire structure was encased with white limestone,

Po ukończeniu cała konstrukcja została obłożona białym wapieniem,

polished with sand and stone until it gleamed.

polerowanym piaskiem i kamieniem, dopóki nie zabłyszczał.

Finally, a capstone was placed on top.

Na koniec na szczycie umieszczono kamień zwieńczenia.

Covered with electrum and glimmering like gold,

Pokryty minerałem elektrum i lśniący jak złoto

this peak shined like a second sun over all of Egypt.

szczyt świecił nad całym Egiptem niczym drugie Słońce.

This video was made possible with support from Marriott Hotels.

Materiał powstał dzięki wsparciu sieci Marriott Hotels.

With over 590 hotels and resorts across the globe,

Mająca ponad 590 hoteli i kurortów na całym świecie

Marriott Hotels celebrates the curiosity that propels us to travel.

Marriott Hotels świętuje ciekawość, która napędza nas do podróżowania.

Check out some of the exciting ways TED-Ed and Marriott are working together

Sprawdź ekscytujące sposoby współpracy TED-Ed i Marriot

and book your next journey at Marriott Hotels.

i zarezerwuj następną podróż w Marriott Hotels.