Why do your jeans wear out so quickly? - Madhavi Venkatesan

Translator: shelan rasul Reviewer: Daban Q. Jaff

The first pairs of jeans were designed for durability.

یەکەم جووتی پانتۆڵ درووستکراوە بە خۆڕاگری.

Named for the French city of Nîmes,

ناونراوە بە شاری فەڕەنسی نیمێس،

denim was constructed as a sturdy cotton weave worn by sailors.

لە لایەن کەشتیوانەکانەوە لەبەر کراوە.

This rugged material got even stronger in the 19th century,

لە سەدەی ١٩ زیاتر بە هێز بوو،

when Levi Strauss and Jacob Davis added metal rivets to reinforce stress points.

کاتێک لیڤی سترەوس و جاکۆب دەیڤس شتیان بۆ ماددەکان زیاد کرد،

Their design introduced a new brand of durable trousers

شێوازێکی نوێی بەرهەم هێنا،

for California miners that could withstand years of wear and tear.

بۆ کالیفۆڕنیا کە دەتوانێت بەرگەی ساڵی لەبەرکردن و دڕان بگرێت.

Over the course of the 20th century,

لە سەدەی ٢٠ دا ،

these working-class pants have transformed into fashion icons.

ئەم گرووپانە گۆڕان بۆ فاشییۆن،

But as the demand for jeans has gone up, their durability has gone down.

تا خواست زیاتر بوو لەسەر پانتۆڵ خستنەڕووەکەیان کەمتر دەبوو.

Today, most pairs last no longer than a year.

ئەمڕۆ زۆربەیان ساڵێک زیاتر نین.

And each new pair you buy has a much higher cost than you might think.

هەر جوتێک بکڕی نرخی زیاترە وەک ئەوەی بیری لێدەکەیەوە.

Every pair of jeans begins its life in a cotton field.

هەموویان لە لۆکە درووستکراون.

It takes about 0.7 kilograms of cotton to produce a single pair of pants.

٠,٧ گرام لۆکە بۆ هەر پانتۆڵێک.

Growing this much cotton requires roughly 10,000 liters of water,

گەشەکردنی ئەمە ١٠,٠٠٠ لیتر ئاوی دەوێت،

not to mention various herbicides and pesticides,

بەبێ بەکارهێنانی دژە دەرمان،

which can contaminate groundwater.

کە دەتوانێت ئاو کۆبکاتەوە.

The cotton is harvested by hand or industrial machines

لۆکە کە لە لایەن دەستەوە دەدورێتەوە

and transported to textile factories where it’s spun into yarn.

دواتر دەبردرێتە کارگە ئامادە دەکرێت.

At this point, it’s typically combined with plastic fibers like spandex

لەو کاتە دا لەگەڵ ماددەی تری وەک فایبەر تێکەڵ دەکرێت.

to increase the yarn’s elasticity.

بۆ زیادکردنی جیڕی لاستیکەکە.

These plastic threads make modern jeans more comfortable and flexible,

کە پانتۆڵی گونجاو و مڕتاحتری لێ درووست دەکرێت،

but also much less durable.

بەڵام زیاتر خۆگر نییە.

Next, the yarn is dyed jeans’ trademark blue.

دووەم جۆر لە جۆری شینەکە بوو.

Historically, this color came from natural plant-derived indigo.

کە دەگەڕێتەوە بۆ ڕەنگی نیلی کۆن.

But most modern manufacturers use a synthetic dye

بەڵام زۆربەیان ڕەنگە دەستکردەکە بەکاردێنن

made from petroleum byproducts and toxic chemicals.

لە لایەن نەوتەوە درووست دەکرێت.

Once dyed, the cotton-plastic blend is woven into denim sheets,

لۆکە ئەستورەکان بۆ پارچەی بچوک کەرت دەکرێن،

which are then cut and sewn into jeans.

دواتر دەکرێنە پانتۆڵ.

After assembly, some jeans undergo additional procedures

هەندێکی تر، ڕێ و شوێن زیاد دەکەن

to get a distressed look.

بۆ شێوازێکی ناموڕتاح.

This often includes chemical sprays and multiple cycles of acid-washing,

کە سپڕای کیمیایی لێ بەکاردێت،

the toxic runoff can turn rivers indigo-blue.

کە ڕەنگی دووبارە دەگۆڕێ بۆ نیلی تۆخ.

Finally, there are the zippers, buttons, and rivets

لە کۆتای دا، قۆچپە و زنجیر و بڕغوو

made of copper and other metals,

لە ماددەی کانزایی درووست دەکرێت،

whose mining is yet another source of environmental degradation.

کە سەرچاوەیەکی تری ژینگەییە.

All in all, the manufacturing process for a single pair of jeans

بە گشتی درووستکردنی یەک پانتۆڵ

emits over 33 kilograms of carbon—

٣٣ کیلۆگرام کاربۆنی لێ بەکاردێت

the equivalent of driving over 110 kilometers.

یەکسانە بە ١١٠ کیلۆمەتر.

But this process doesn't just damage the environment.

ئەم پڕۆژەیە تەنها ژینگە ناڕووخێنێت .

Much of the world’s cotton is grown in developing countries,

زۆربەی لۆکەی جیهان لە وڵاتە پێگەیشتوەکانە،

with poor labor practices and few protections for workers.

لەگەڵ کرێکاری پارێزەری کەم.

Cotton here is often picked by children or forced labor,

هەندێ جار لە لایەن منداڵانەوە لێ دەکرێتەوە،

and most jean manufacturing plants frequently expose workers

و زۆربەی کارگەکان کرێکار دەخەنەڕوو.

to toxic chemicals throughout production.

بۆ کاری بەرهەمهێنانی کیمیایی.

One particularly dangerous technique called sandblasting

لە تەکنیکە ترسناکەکان پاکردنەوەی تەوژمەکانە لە هەوا دا

involves spraying jeans with fine sand at high pressures

کە سپڕای لێ بەکاردێت

and has been linked with numerous cases of incurable and often fatal lung disease.

کە دەبنە هۆی شێرپەنجە و نەخۆشی سییەکان.

Like many globally produced products,

وەک زۆربەی بەرهەمەکان،

jeans are made in poor countries and bought in rich ones.

پانتۆڵ لە لای هەژارەکان بەرهەم دێت و لای زەنگینەکان دەکڕدرێن.

All these pants will likely be washed dozens or even hundreds of times per year.

ئەو زیانانە بۆ سەدان ساڵ دەمێننەوە.

This energy intensive process breaks down the plastics woven into each pair,

هێزی وزە پلاستیکەکە دەشکێنێت بۆ پارچەی بچوک

releasing microplastics into the water

بەرەڵاکردنی پلاستیک بۆ ناو ئاو

and, perhaps most ironic of all, shortening the jean’s lifespan.

زۆربەی زۆریان بچوک دەکرێنەوە.

Like most waste, discarded jeans end up in landfills,

وەک پانتۆڵی بێ سوود و ڕەتکراوە لە دەشتەکان فڕێ دەدرێن،

where their decomposition releases methane gas,

کە پێکهاتەکەیان گازی میسان بڵاو دەکاتەوە،

while their dyes and plastics leach into the soil and groundwater.

و پلاستیکەکان دەچنە ژێر ئاوی زەوییەوە.

Some companies are working on solutions here,

هەندێ کۆمپانیا هەوڵی چارەسەری دەدەن،

from using organic cotton to recycling and reusing denim.

بۆ دووبارە بەکارهێنانەوەیان.

You can also help reduce the environmental impact of your favorite pants

دەتوانی یارمەتی ژینگەکەت بدەیت بە کەم کردنەوەیان

by buying used jeans and buying fewer pairs altogether.

بە کڕینی پانتۆڵی کەم و بەکارهاتوو.

Denim manufacturers also recommend only washing your jeans once every 10 wears.

دەڵێن دوای ١٠ جار لەبەرکردن یەکجار بشۆرێت.

And, when possible, air dry your pants to reduce energy consumption.

گەر گونجاو بوو بە هەوای سرووست وشک ببێتەوە.

Life cycle and labor problems like these extend far beyond just jeans.

شێوازی ژیان و کێشەی کار لە پشت یەک پانتۆڵەوەیە.

Some governments are pursuing policies to make companies more responsible

هەندێ حکومەت پۆلیس دەکەنە چاودێر بۆ کۆمپانیاکان

for worker pay and welfare,

بۆ پێدانی پارەی کرێکارەکان

but unsustainable practices still run rampant throughout the fashion industry.

بەڵام پڕاکتیزی نەگونجاو هەر هەیە لە پیشەسازییەکان.

So when the price tags on your clothes seem like a steal,

کاتێک نرخی زیادە لەسەر جل و بەرگ بوو لە شێوەی دزی،

it’s important to consider who’s actually being robbed.

گرنگە بزانی کێ دزیویەتی.