What happens during a heart attack? - Krishna Sudhir

Translator: Katerina Yarash Reviewer: Hanna Baradzina

Approximately 7 million people around the world die from heart attacks every year,

Кожны год прыблізна 7 мільёнаў чалавек па ўсім свеце

паміраюць ад інфаркта міякарда,

and cardiovascular disease,

і сардэчна-сасудзістае захворванне,

which causes heart attacks and other problems like strokes,

якое прыводзіць да інфарктаў і іншых праблем,

як, напрыклад, інсульт,

is the world's leading killer.

з'яўляецца вядучым сусветным "забойцай".

So what causes a heart attack?

З-за чаго ж развіваецца інфаркт?

Like all muscles, the heart needs oxygen,

Як усім мышцам, сэрцу патрэбны кісларод,

and during a heart attack, it can't get enough.

а падчас інфаркту яго не хапае.

Fatty deposits, or plaques,

Тлушчавыя адклады, ці бляшкі,

develop on the walls of our coronary arteries.

фарміруюцца на сценках каранарных артэрый.

Those are the vessels that supply oxygenated blood to the heart.

Гэта сасуды, якія падаюць насычаную кіслародам кроў да сэрца.

These plaques grow as we age,

Гэтыя бляшкі растуць з узростам,

sometimes getting chunky,

часам павялічваюцца ў аб'ёмах,

hardened,

цвярдзеюць,

or enflamed.

ці запаляюцца.

Eventually, the plaques can turn into blockages.

У канчатковым выніку бляшкі могуць перарасці ў тромб.

If one of the plaques ruptures or cracks,

Калі адна з бляшак разрываецца ці пашкоджваецца,

a blood clot will form around it in minutes,

вакол гэтага месца праз хвіліны фарміруецца згустак крыві,

and a partially closed artery can become completely blocked.

і часткова блакаванная артэрыя блакуецца цалкам.

Blood flow is cut off to the cardiac muscle

Кроў не паступае да сардэчнай мышцы,

and the oxygen-starved cells start to die within several minutes.

і клеткі без кіслароду пачынаюць паміраць праз некалькі хвілін.

This is a myocardial infarction,

Гэта інфаркт міякарда,

or heart attack.

ці сардэчны прыступ.

Things can rapidly deteriorate in the absence of treatment.

Без медыцынскай дапамогі сітуацыя можа імкліва пагоршыцца.

The injured muscle may not be able to pump blood as well,

Пашкоджаная мышца можа не перакачваць кроў так добра,

and its rhythm might be thrown off.

і яе рытм можа быць парушаны.

In the worst case scenario, a heart attack can cause sudden death.

У найгоршым выпадку сардэчны прыступ можа стаць прычынай смерці.

And how do you know that someone is having a heart attack?

А як распазнаць, што ў чалавека інфаркт?

The most common symptom is chest pain

Найбольш распаўсюджаны сімптом – болі ў грудзях,

caused by the oxygen-deprived heart muscle.

выкліканыя недахопам кіслароду ў сардэчнай мышцы.

Patients describe it as crushing or vice-like.

Пацыент апісвае гэты боль як інтэнсіўны ці моцны.

It can radiate to the left arm,

Боль можа аддаваць у левую руку,

jaw,

сківіцу,

back,

спіну,

or abdomen.

ці жывот.

But it's not always as sudden and dramatic as it is in the movies.

Але ён не заўсёды такі раптоўны і драматычны, як у кіно.

Some people experience nausea

Некаторыя адчуваюць млосць

or shortness of breath.

ці задышку.

Symptoms may be less prominent in women and the elderly.

Сімптомы могуць быць менш яўнымі ў жанчын ці сталых людзей.

For them, weakness and tiredness may be the main signal.

Для іх слабасць і стомленнасць могуць быць галоўным сігналам.

And surprisingly, in many people,

На дзіва, у многіх людзей,

especially those with diabetes, which affects the nerves that carry pain,

асабліва хворых на дыябет, які ўплывае на балявыя нервы,

a heart attack may be silent.

інфаркт можа быць бязболевым.

If you think that someone might be having a heart attack,

Калі вы лічыце, што ў чалавека інфаркт,

the most important thing is to respond quickly.

важней за ўсё хутка рэагаваць.

If you have access to emergency medical services, call them.

Калі ў вас ёсць доступ да службы хуткай медыцынскай дапамогі, выклікайце іх.

They're the fastest way to get to a hospital.

Гэта самы хуткі спосаб трапіць у шпіталь.

Taking aspirin, which thins the blood,

Прыём аспірыну, які разрэджвае кроў,

and nitroglycerin, which opens up the artery,

і нітрагліцэрын, які адчыняе артэрыю,

can help keep the heart attack from getting worse.

можа дапамагчы не пагоршыць сардэчны прыступ.

In the emergency room, doctors can diagnose a heart attack.

У пункце хуткай дапамогі дактары могуць дыягнаставаць інфаркт.

They commonly use an electrocardiogram

Звычайна яны робяць электракардыяграму,

to measure the heart's electrical activity

каб памераць электрычную актыўнасць у сэрцы,

and a blood test to assess heart muscle damage.

і аналіз крыві, каб ацаніць ступень пашкоджання сардэчнай мышцы.

The patient is then taken to a high-tech cardiac suite

Пацыента змяшчаюць у кардыялагічнае аддзяленне,

where tests are done to locate the blockages.

дзе робяцца аналізы для вызначэння месца блакіроўкі.

Cardiologists can reopen the blocked artery

Кардыёлагі могуць адчыніць заблакаваную артэрыю,

by inflating it with a balloon in a procedure called an angioplasty.

надуваючы шарык, пры працэдуры, якая завецца ангіяпластыка.

Frequently, they also insert a metal or polymer stent

Часта яны таксама ўстауляюць металічны ці палімерны стэнт,

that will hold the artery open.

які будзе трымаць артэрыю раскрытай.

More extensive blockages might require coronary artery bypass surgery.

Больш вялікія тромбы могуць патрабаваць аортакаранарнага шунтавання.

Using a piece of vein or artery from another part of the body,

Пры дапамозе часткі вены ці артэрыі з другой часткі цела,

heart surgeons can reroute blood flow around the blockage.

кардыёхірургі могуць змяніць напрамак крыватоку ў абход тромба.

These procedures reestablish circulation to the cardiac muscle,

Гэтыя працэдуры вяртаюць цыркуляцыю ў сардэчную мышцу,

restoring heart function.

аднаўляючы сардэчную функцыю.

Heart attack treatment is advancing,

Лячэнне інфаркту прагрэсуе,

but prevention is vital.

але прадухіленне неабходна.

Genetics and lifestyle factors both affect your risk.

Генэтыка і фактары спосабу жыцця ўплываюць на вашу рызыку.

And the good news is that you can change your lifestyle.

Добрыя навіны ў тым, што вы можаце змяніць свой уклад жыцця.

Exercise, a healthy diet, and weight loss

Спорт, здаровае харчаванне і зніжэнне весу

all lower the risk of heart attacks,

разам паніжаюць рызыкі інфарктаў,

незалежна ад таго, ці былі яны ў вас раней.

whether you've had one before or not.

Дактары рэкамендуюць займацца спортам некалькі разоў на тыдзень,

Doctors recommend exercising a few times a week,

doing both aerobic activity and strength training.

выконваючы і аэробныя, і сілавыя нагрузкі.

A heart-healthy diet is low in sugar and saturated fats,

"Сардэчная" дыета ўключае памяншэнне цукру і насычаных тлушчоў,

which are both linked to heart disease.

якія прыводзяць да сардэчных захворванняў.

So what should you eat?

Што ж можна есці?

Lots of fiber from vegetables,

Шмат валокан з гародніны,

chicken and fish instead of red meat,

птушку і рыбу замест чырвонага мяса,

whole grains and nuts like walnuts and almonds

цэльныя злакі і арэхі накшталт грэцкіх, ці міндалю –

all seem to be beneficial.

ўсё гэта вельмі карысна.

A good diet and exercise plan can also keep your weight in a healthy range,

Добрая дыета і план фізічных нагрузак трымаюць вагу ў здаровым дыяпазоне,

which will lower your heart attack risk as well.

што таксама зніжае рызыку інфарктаў.

And of course, medications can also help prevent heart attacks.

І вядома, лекі могуць прадухіліць інфаркт.

Doctors often prescribe low-dose aspirin, for example,

Дактары часта выпісваюць слабадазаваны аспірын, напрыклад,

particularly for patients who've already had a heart attack

асабліва пацыентам, у якіх ужо быў інфаркт,

and for those known to be at high risk.

і тым, хто знаходзіцца ў группе павышанай рызыкі.

And drugs that help manage risk factors,

Усе лекі, што дапамагаюць спраўляцца з такімі фактарамі рызыкі,

like high blood pressure, cholesterol, and diabetes,

як высокі крывяны ціск, халестэрол, і дыябет,

will make heart attacks less likely, too.

таксама памяншаюць магчымасць інфарктаў.

Магчыма, сардэчны прыступ шырока распаўсюджаны,

Heart attacks may be common, but they don't have to be inevitable.

але не абавязкова непазбежны.

A healthy diet,

Здаровае харчаванне,

avoiding tobacco use,

адмова ад курэння,

staying fit,

добрая фізічная форма,

and enjoying plenty of sleep and lots of laughter

доўгі сон і шмат смеху

all go a long way in making sure your body's most important muscle

маюць вялікі ўплыў на тое, каб самая важная мышца вашага цела

keeps on beating.

працягвала працаваць.