What happens during a heart attack? - Krishna Sudhir

Co się dzieje podczas zawału serca?

Tłumaczenie: Karolina Marciniak Korekta: Agnieszka Cabanes

Approximately 7 million people around the world die from heart attacks every year,

Co roku około 7 milionów ludzi umiera na zawał serca,

and cardiovascular disease,

a choroby układu krążenia,

which causes heart attacks and other problems like strokes,

które powodują zawał i inne zaburzenia jak udar,

is the world's leading killer.

są największymi zabójcami na świecie.

So what causes a heart attack?

Co powoduje zawał?

Like all muscles, the heart needs oxygen,

Jak wszystkie mięśnie, serce potrzebuje tlenu,

and during a heart attack, it can't get enough.

a podczas zawału dostaje go za mało.

Fatty deposits, or plaques,

Złogi tłuszczu zwane blaszkami miażdżycowymi

develop on the walls of our coronary arteries.

odkładają się na ściankach tętnic wieńcowych,

Those are the vessels that supply oxygenated blood to the heart.

dostarczających sercu natlenowaną krew.

These plaques grow as we age,

Z wiekiem blaszki powiększają się,

sometimes getting chunky,

czasem bardzo,

hardened,

twardnieją

or enflamed.

i wywołują stany zapalne.

Eventually, the plaques can turn into blockages.

Wreszcie mogą tworzyć zatory.

If one of the plaques ruptures or cracks,

Jeśli któraś z blaszek pęknie,

a blood clot will form around it in minutes,

w ciągu kilku minut tworzy się wokół niej skrzep

and a partially closed artery can become completely blocked.

i zwężona tętnica staje się całkowicie niedrożna.

Blood flow is cut off to the cardiac muscle

Odcięty zostaje dopływ krwi do mięśnia sercowego,

and the oxygen-starved cells start to die within several minutes.

a niedotlenione komórki zaczynają szybko obumierać.

This is a myocardial infarction,

Dochodzi do niedokrwienia mięśnia sercowego,

or heart attack.

zwanego również zawałem.

Things can rapidly deteriorate in the absence of treatment.

Bez interwencji lekarza stan chorego może szybko ulec pogorszeniu.

The injured muscle may not be able to pump blood as well,

Niesprawny mięsień nie może sprawnie pompować krwi

and its rhythm might be thrown off.

i dochodzi do zaburzenia rytmu serca.

In the worst case scenario, a heart attack can cause sudden death.

W najgorszym przypadku zawał może doprowadzić do nagłej śmierci.

And how do you know that someone is having a heart attack?

Jak rozpoznać zawał?

The most common symptom is chest pain

Najczęstszy objaw to ból klatki piersiowej,

caused by the oxygen-deprived heart muscle.

spowodowany niedotlenieniem mięśnia sercowego.

Patients describe it as crushing or vice-like.

Pacjenci opisują go jako miażdżący lub uciskający.

It can radiate to the left arm,

Może promieniować do lewego ramienia,

jaw,

szczęki,

back,

pleców

or abdomen.

lub jamy brzusznej.

But it's not always as sudden and dramatic as it is in the movies.

Nie zawsze jednak przebiega to tak dramatycznie jak w filmach.

Some people experience nausea

Niektórzy odczuwają nudności

or shortness of breath.

bądź duszności.

Symptoms may be less prominent in women and the elderly.

Objawy mogą być mniej oczywiste u kobiet i osób starszych.

For them, weakness and tiredness may be the main signal.

W ich przypadku główną oznaką może być osłabienie i zmęczenie.

And surprisingly, in many people,

Co ciekawe, u wielu ludzi,

especially those with diabetes, which affects the nerves that carry pain,

zwłaszcza diabetyków z zaburzeniami przenoszenia informacji o bólu,

a heart attack may be silent.

zawał może przebiegać bezobjawowo.

If you think that someone might be having a heart attack,

Jeśli podejrzewamy, że ktoś właśnie ma zawał,

the most important thing is to respond quickly.

kluczowa jest szybka reakcja.

If you have access to emergency medical services, call them.

Jeśli to możliwe, należy wezwać pogotowie.

They're the fastest way to get to a hospital.

Tak najszybciej pacjent dostanie się do szpitala.

Taking aspirin, which thins the blood,

Wzięcie aspiryny rozrzedzającej krew

and nitroglycerin, which opens up the artery,

i rozszerzającej tętnice nitrogliceryny

can help keep the heart attack from getting worse.

może powstrzymać postępowanie zawału.

In the emergency room, doctors can diagnose a heart attack.

Na izbie przyjęć lekarze dokonują diagnozy.

They commonly use an electrocardiogram

W tym celu najczęściej wykonują EKG,

to measure the heart's electrical activity

aby zmierzyć elektryczną czynność serca,

and a blood test to assess heart muscle damage.

oraz badanie krwi, aby ocenić uszkodzenia mięśnia sercowego.

The patient is then taken to a high-tech cardiac suite

Pacjent jest następnie przewożony na oddział kardiologiczny,

where tests are done to locate the blockages.

gdzie przeprowadzane są badania pozwalające zlokalizować zatory.

Cardiologists can reopen the blocked artery

Kardiolodzy mogą odblokować tętnicę

by inflating it with a balloon in a procedure called an angioplasty.

poszerzając ją balonikiem podczas zabiegu angioplastyki.

Frequently, they also insert a metal or polymer stent

Często zakładają też metalowe bądź polimerowe stenty,

that will hold the artery open.

aby zapobiec ponownemu zwężeniu.

More extensive blockages might require coronary artery bypass surgery.

Bardziej rozległe zatory mogą wymagać pomostowania aortalno-wieńcowego.

Using a piece of vein or artery from another part of the body,

Używając fragmentu żyły lub tętnicy pochodzącej z innej części ciała,

heart surgeons can reroute blood flow around the blockage.

kardiochirurdzy mogą przekierować przepływ krwi, by omijała zator.

These procedures reestablish circulation to the cardiac muscle,

Takie zabiegi przywracają krążenie do mięśnia sercowego

restoring heart function.

i prawidłowe funkcjonowanie serca.

Heart attack treatment is advancing,

Metody leczenia rozwijają się,

but prevention is vital.

jednak niezbędne jest zapobieganie.

Genetics and lifestyle factors both affect your risk.

Ryzyko zawału zależy od stylu życia i czynników genetycznych.

And the good news is that you can change your lifestyle.

Na szczęście styl życia można zmienić.

Exercise, a healthy diet, and weight loss

Ruch, zdrowa dieta i utrata wagi

all lower the risk of heart attacks,

zmniejszają ryzyko zawału,

whether you've had one before or not.

nawet kolejnego.

Doctors recommend exercising a few times a week,

Lekarze zalecają, by wykonywać kilka razy w tygodniu

doing both aerobic activity and strength training.

zarówno ćwiczenia aerobowe jak i siłowe.

A heart-healthy diet is low in sugar and saturated fats,

Sercu służy też dieta uboga w cukry i tłuszcze nasycone,

which are both linked to heart disease.

które przyczyniają się do jego chorób.

So what should you eat?

Co powinniśmy jeść?

Lots of fiber from vegetables,

Dużo bogatych w błonnik warzyw,

chicken and fish instead of red meat,

kurczak i ryby zamiast czerwonego mięsa,

whole grains and nuts like walnuts and almonds

a także produkty pełnoziarniste, orzechy i migdały

all seem to be beneficial.

korzystnie wpływają na serce.

A good diet and exercise plan can also keep your weight in a healthy range,

Dobra dieta i ćwiczenia pozwalają utrzymać odpowiednią wagę,

which will lower your heart attack risk as well.

co też zmniejsza ryzyko zawału.

And of course, medications can also help prevent heart attacks.

Oczywiście również leki pomogają zapobiegać zawałom.

Doctors often prescribe low-dose aspirin, for example,

Lekarze często przepisują małe dawki aspiryny,

particularly for patients who've already had a heart attack

szczególnie pacjentom już po zawale

and for those known to be at high risk.

i tym w grupie ryzyka.

And drugs that help manage risk factors,

Leki kontrolujące czynniki ryzyka,

like high blood pressure, cholesterol, and diabetes,

takie jak nadciśnienie, cholesterol czy cukrzyca,

will make heart attacks less likely, too.

również pomagają chronić przed zawałem.

Heart attacks may be common, but they don't have to be inevitable.

Zawały serca zdarzają się często, jednak nie są nieuniknione.

A healthy diet,

Zdrowa dieta,

avoiding tobacco use,

unikanie tytoniu,

staying fit,

dobra kondycja

and enjoying plenty of sleep and lots of laughter

oraz odpowiednia dawka snu i śmiechu

all go a long way in making sure your body's most important muscle

pozwalają, by najważniejszy mięsień naszego ciała

keeps on beating.

bił przez długie lata.