Majora Carter: Greening the ghetto | TED

Majora Carter: câu truyện về qui hoạch lại đô thị

If you're here today --

Nếu các bạn đều đang ở đây ngày hôm nay -- và tôi rất vui vì thực sự là các bạn đang ở đây --

and I'm very happy that you are --

you've all heard about how sustainable development

các bạn hẵn đã nghe đến việc phát triển bền vững

will save us from ourselves.

có thể cứu giúp bản thân chúng ta như thế nào. Tuy vậy, khi chúng ta không ở TED.

However, when we're not at TED, we are often told

ta thường được bảo rằng một kế hoặc chính sách thực sự bền vững là không khả thi.

that a real sustainability policy agenda is just not feasible,

especially in large urban areas like New York City.

đặc biệt là ở các khu vực thành thị rộng lớn như thành phố New York.

And that's because most people with decision-making powers,

Và đó là do những người có quyền quyết định

in both the public and the private sector,

trong cả khu vực quốc doanh và tư doanh,

really don't feel as though they're in danger.

không cảm nhận được rằng họ đang ở trong nguy hiểm.

The reason why I'm here today, in part, is because of a dog --

Lý do tôi ở đây ngày hôm nay, một phần là vì một chú chó:

an abandoned puppy I found back in the rain, back in 1998.

một chú chó nhỏ bị bỏ rơi mà tôi tìm được trong một cơn mưa vào năm 1998.

She turned out to be a much bigger dog than I'd anticipated.

Nó đã trở thành một chú chó lớn hơn tôi nghĩ rất nhiều.

When she came into my life, we were fighting against a huge waste facility

Chú chó đến với tôi vào lúc chúng tôi đang tranh cãi về một thiết bị xử lý rác lớn

planned for the East River waterfront

cho cảng Sông Đông, bất chấp thực tế là khu vực nhỏ này của thành phố New York¾

despite the fact that our small part of New York City

already handled more than 40 percent of the entire city's commercial waste:

đã xử lý hơn 40% lượng rác thải tiêu dùng của toàn thành phố.

a sewage treatment pelletizing plant, a sewage sludge plant, four power plants,

Thành phố đã có một nhà máy ép xử lý nước thải, một nhà máy xử lý bùn thải, bốn nhà máy điện,

the world's largest food-distribution center,

và khu phân phối lương thực lớn nhất thế giới,

as well as other industries that bring more than 60,000 diesel truck trips

cũng như các ngành công nghiệp khác đã khiến hơn 60000 chuyến xe tải diesel đến thành phố mỗi tuần.

to the area each week.

Khu vực này cũng là một trong những nơi có tỉ lệ bãi đỗ xe cho người dân thấp nhất trong thành phố.

The area also has one of the lowest ratios of parks to people in the city.

So when I was contacted by the Parks Department

Do đó khi Sở công viên liên hệ với tôi

about a $10,000 seed-grant initiative to help develop waterfront projects,

về chương trình cấp hạt giống trị giá $10:00, một chương trình nhằm giúp phát triển những dự án đê điều,

I thought they were really well-meaning, but a bit naive.

tôi nghĩ ngay rằng ý đồ đó tốt, nhưng có chút ngây thơ.

I'd lived in this area all my life, and you could not get to the river,

Tôi đã sống ở đây cả đời mình, và thường không thể ra được tới dòng sông bởi

because of all the lovely facilities that I mentioned earlier.

tất cả những thiết bị nhà máy mà tôi đã đề cập trước.

Then, while jogging with my dog one morning,

Sau đó, khi tôi chạy đi bộ với chú chó của tôi vào một buổi sáng,

she pulled me into what I thought was just another illegal dump.

nó kéo tôi vào một khu mà tôi đã tưởng đó lại là một bãi rác bất hợp pháp khác.

đầy cỏ dại và hàng đống rác và những thứ khác mà tôi sẽ không nói đến ở đây,

There were weeds and piles of garbage and other stuff that I won't mention here,

but she kept dragging me,

nhưng nó cứ kéo tôi đi --- và cứ vậy đến cuối khu đó chính là dòng sông,

and lo and behold, at the end of that lot was the river.

I knew that this forgotten little street-end,

Lúc đó tôi nghĩ rằng khu cuối phố bị quên lãng này,

abandoned like the dog that brought me there, was worth saving.

đã bị bỏ quên như chú chó đã mang tôi đến đây, rất đáng được cứu vớt.

And I knew it would grow to become the proud beginnings

Và tôi biết rằng nó sẽ là sự khởi đầu đáng tự hào

cho chương trình môi trường của cộng đồng khu South Bronx mới.

of the community-led revitalization of the new South Bronx.

And just like my new dog, it was an idea that got bigger than I'd imagined.

Và cũng như chú chó của tôi, ý tưởng đó phát triển nhanh hơn là tôi tưởng.

We garnered much support along the way,

Chúng tôi có được sự ủng hộ ngay từ đầu.

and the Hunts Point Riverside Park became the first waterfront park

Và khu công viên dọc bờ sông Hunts Point trở thành công viên gần sông đầu tiên

that the South Bronx had had in more than 60 years.

mà South Bronx có trong vòng 60 năm.

Chúng tôi tăng chương trình phát triển $10:00 lên hơn 300 lần, khiến nó thành công viên trị giá $3 triệu đô.

We leveraged that $10,000 seed grant more than 300 times,

into a $3 million park.

And in the fall, I'm going to exchange marriage vows with my beloved.

Và mùa thu tới, tôi sẽ --

Tôi sẽ làm đám cưới với người tôi yêu. Cảm ơn các bạn rất nhiều. (Vỗ tay).

(Audience whistles)

Thank you very much.

(Applause)

That's him pressing my buttons back there, which he does all the time.

Chính anh ấy đã luôn khuyến khích tôi khi đó mọi lúc mọi nơi.

(Laughter)

(Cười). (Vỗ tay).

(Applause)

But those of us living in environmental justice communities

Nhưng những người trong chúng ta được sống trong cộng đồng công bằng với môi trường

are the canary in the coal mine.

là thực sự hiếm. Ta cảm thấy được vấn đề đã tồn tại lâu.

We feel the problems right now, and have for some time.

Cho những người chưa biết đến thuật ngữ này, công bằng môi trường có nghĩa là

Environmental justice, for those of you who may not be familiar with the term,

goes something like this:

không một cộng đồng nào phải chịu gánh nặng môi trường nhiều hơn

no community should be saddled with more environmental burdens

and less environmental benefits than any other.

và được hưởng lợi ích môi trường ít hơn cộng đồng khác.

Unfortunately, race and class are extremely reliable indicators

Thật không may, chủng tộc và tầng lớp dân cư lại là những yếu tố chỉ dẫn đáng tin cậy

as to where one might find the good stuff, like parks and trees,

đưa ta đến nơi mà ta có thể thấy những thứ tốt đẹp, như công viên và cây xanh,

and where one might find the bad stuff, like power plants and waste facilities.

và về nơi mà ta có thể thấy những thứ khác, như nhà máy điện và máy xử lý rác thải.

As a black person in America, I am twice as likely as a white person

Là một người da đen ở Mỹ, tôi có khả năng gấp đôi một người da trắng

là phải đến sống ở nơi ô nhiễm không khí có thể gây hại ghê gớm đến sức khỏe của mình.

to live in an area where air pollution poses the greatest risk to my health.

I am five times more likely to live within walking distance

Tôi cũng có khả năng gấp 5 lần là phải sống gần

of a power plant or chemical facility,

một nhà máy điện hoặc khu thiết bị hóa học -- mà tôi thực sự đang sống gần.

which I do.

Những quyết định về sử dụng nguồn đất đã tạo ra môi trường khắc nghiệt, cái dẫn đến

These land-use decisions created the hostile conditions

that lead to problems like obesity, diabetes and asthma.

những vấn đề như béo phì, tiểu đường và hen suyễn.

Why would someone leave their home to go for a brisk walk in a toxic neighborhood?

Sao một người phải ra khỏi nhà để đi bộ trong khu vực ô nhiễm?

Our 27 percent obesity rate is high even for this country,

Tỉ lệ béo phì 27% là rất cao, kể cả đối với đất nước này, và nó đi kèm bệnh tiểu đường.

and diabetes comes with it.

One out of four South Bronx children has asthma.

Cứ một trong số bốn đứa trẻ ở South Bronx bị mắc hen suyễn.

Our asthma hospitalization rate

Tỉ lệ hen suyễn phải nhập viện của chúng tôi cao hơn gấp 7 lần trung bình cả nước.

is seven times higher than the national average.

These impacts are coming everyone's way.

Những hệ quả này tác động đến mọi người.

And we all pay dearly for solid waste costs,

Và chúng ta đều phải trả giá đắt cho chi phí rác thải,

health problems associated with pollution and more odiously,

cũng như các vấn đề sức khỏe liên quan đến ô nhiễm và đáng ghê tởm hơn,

the cost of imprisoning our young black and Latino men,

chi phí để bỏ tù những thanh niên da đen và gốc Mĩ Latin,

những người có rất nhiều khả năng mà không được tận dụng.

who possess untold amounts of untapped potential.

Fifty percent of our residents live at or below the poverty line;

50% cư dân của chúng tôi sống tại hoặc dưới mức nghèo đói.

25 percent of us are unemployed.

25% thất nghiệp. Những cư dân thu nhập thấp phải dùng

Low-income citizens often use emergency-room visits as primary care.

phòng khách của khu cấp cứu làm nơi sơ cứu.

This comes at a high cost to taxpayers and produces no proportional benefits.

Những điều này đặt nặng gánh cho người trả thuế và không mang lại thêm lợi ích nào kèm theo.

Poor people are not only still poor, they are still unhealthy.

Người nghèo giờ đây không chỉ nghèo mà còn có sức khỏe kém.

Fortunately, there are many people like me who are striving for solutions

May mắn là còn rất nhiều người như tôi đang nỗ lực tìm giải pháp

that won't compromise the lives

và không thỏa hiệp cuộc sống của cộng đồng người da màu có thu nhập thấp trong ngắn hạn

of low-income communities of color in the short term,

and won't destroy us all in the long term.

và không tàn phá cuộc sống của chúng tôi trong dài hạn.

None of us want that, and we all have that in common.

Không ai trong chúng tôi muốn điều đó, và chúng tôi đều có chung điểm đó. Còn điểm nào khác chung nữa?

So what else do we have in common?

Well, first of all, we're all incredibly good-looking.

Trước hết, chúng tôi đều rất ưa nhìn --

(Cười) -- đã tốt nghiệp trung học, đại học, có bằng sau đại học,

(Laughter)

Graduated high school, college, post-graduate degrees,

traveled to interesting places, didn't have kids in your early teens,

đã đi thăm nhiều nơi, không sinh con sớm,

financially stable, never been imprisoned.

tình hình tài chính ổn định, chưa từng vào tù. OK.

OK. Good.

(Laughter)

Tốt. (Cười)

But, besides being a black woman,

Nhưng ngoài việc là một người phụ nữ da đen, tôi khác với hầu hết các bạn ở một vài điểm khác.

I am different from most of you in some other ways.

I watched nearly half of the buildings in my neighborhood burn down.

Tôi từng chứng kiến gần một nửa những khu cao tầng nơi tôi sống bị đốt cháy.

My big brother Lenny fought in Vietnam,

Anh trai tôi Lenny đã chiến đấu ở Việt Nam,

only to be gunned down a few blocks from our home.

nhưng lại bị bắn chết cách nhà của chúng tôi một vài chung cư.

Chúa ơi. Tôi đã lớn lên ở một ngôi nhà dột nát cuối đường.

Jesus.

I grew up with a crack house across the street.

Đúng vậy. Tôi là đứa trẻ da đen lớn lên ở khu người nghèo khổ.

Yeah, I'm a poor black child from the ghetto.

Những điều này làm tôi khác các bạn.

These things make me different from you.

But the things we have in common

Nhưng những điều chúng ta đều có đã tách tôi khỏi hầu hết mọi người ở cộng đồng mình,

set me apart from most of the people in my community,

and I am in between these two worlds

và tôi ở giữa hai thế giới này,

with enough of my heart to fight for justice in the other.

với đủ trái tim để chiến đấu cho sự công bằng của thế giới kia.

Vậy tại sao mọi thứ lại trở nên khác biệt cho chúng ta?

So how did things get so different for us?

In the late '40s, my dad -- a Pullman porter, son of a slave --

Vào những năm 40, cha tôi -- một người khuân vác ở Pullman, con trai của một nô lệ --

bought a house in the Hunts Point section of the South Bronx,

mua một ngôi nhà ở khu Hunts Point thuộc South Bronx,

and a few years later, he married my mom.

và vài năm sau làm đám cưới với mẹ tôi.

At the time, the community was a mostly white, working-class neighborhood.

Lúc đó, khi dân cư hầu hết là những người lao động da trắng.

My dad was not alone.

Cha tôi không cô độc.

And as others like him pursued their own version of the American dream,

Và như những người khác, cha có giấc mơ Mỹ của riêng mình,

white flight became common in the South Bronx

khi những chuyến bay trở nên phổ biến ở South Bronx và nhiều thành phố khác trên thế giới.

and in many cities around the country.

Các nhà băng sử dụng biện pháp khoanh vùng, nhiều khu vực nhất định trong thành phố,

Red-lining was used by banks, wherein certain sections of the city,

including ours, were deemed off-limits to any sort of investment.

kể cả khu của chúng tôi, được coi là vượt giới hạn của đầu tư.

Many landlords believed it was more profitable to torch their buildings

Nhiều chủ nhà đã tin rằng việc đốt chính tòa nhà của họ mang lại nhiều lợi nhuận hơn

and collect insurance money rather than to sell under those conditions --

và đã thu thập tiền bảo hiểm nhiều hơn là khi đem bán dưới những điều kiện trên --

cho dù những người thuê bị chết hoặc bị thương.

dead or injured former tenants notwithstanding.

Hunts Point was formerly a walk-to-work community,

Hunts Point trước kia từng là khu dân cư gần nơi làm việc.

but now residents had neither work nor home to walk to.

nhưng giờ những người dân không có cả nơi làm việc lẫn nhà để đi về.

A national highway construction boom was added to our problems.

Vấn đề gia tăng khi sự nở rộ xây dựng đường cao tốc quốc gia xuất hiện.

In New York State,

Ở bang New York, Robert Moses dẫn đầu một chiến dịch mở rộng đường cao tốc một cách gay gắt.

Robert Moses spearheaded an aggressive highway-expansion campaign.

One of its primary goals was to make it easier

Một trong những mục đích cơ bản là mang lại thuận lợi cho người dân

for residents of wealthy communities in Westchester County to go to Manhattan.

ở những cộng đồng giàu có ở hạt Westchester được đi đến Manhattan.

The South Bronx, which lies in between, did not stand a chance.

Khu South Bronx, nằm giữa hai nơi, không còn cơ hội nào khác.

Residents were often given less than a month's notice

Những người dân được thông báo trước một tháng về việc những toàn bộ nhà cửa của họ bị san bằng.

before their buildings were razed.

600,000 people were displaced.

600:00 người mất chỗ ở.

The common perception was

Một nhận định chung thường có là chỉ có những gã cò mồi và gái điếm mới đến từ South Bronx.

that only pimps and pushers and prostitutes were from the South Bronx.

And if you are told from your earliest days

Và nếu từ bé bạn đã được nói rằng không có gì tốt đẹp ở nơi bạn sống,

that nothing good is going to come from your community,

và nơi đó xấu xí và tồi tệ, hẳn nó phải ảnh hưởng đến bạn đúng không?

that it's bad and ugly,

how could it not reflect on you?

So now, my family's property was worthless,

Và giờ đây, tài sản của gia đình tôi không còn giá trị, kể cả nó là nhà của chúng tôi và là tất cả những gì chúng tôi có.

save for that it was our home, and all we had.

And luckily for me, that home and the love inside of it,

May mắn cho tôi, ngôi nhà và tình yêu thương có trong đó, cùng với sự giúp đỡ của

along with help from teachers, mentors and friends along the way, was enough.

giáo viên, người hướng dẫn và bạn bè trong suốt quá trình, là quá đủ.

Now, why is this story important?

Vậy tại sao câu chuyện trên lại quan trọng?

Because from a planning perspective,

Bởi từ góc độ vạch định chính sách, sự tụt hậu của kinh tế

economic degradation begets environmental degradation,

gây ra suy thoái môi trường và dẫn đến suy thoái xã hội.

which begets social degradation.

Quá trình rút đầu tư bắt đầu vào những năm 60

The disinvestment that began in the 1960s set the stage

đã đặt nền móng cho tất cả những bất công môi trường tiếp theo đó.

for all the environmental injustices that were to come.

Antiquated zoning and land-use regulations are still used to this day

Những quy định xưa cũ về việc sử dụng đất đai vẫn được sử dụng ngày hôm nay

to continue putting polluting facilities in my neighborhood.

để tiếp tục lắp đặt thêm nhiều thiết bị xử lý ô nhiễm ở khu tôi ở.

Những điều tôi vừa nói liệu có được quan tâm đến khi chính sách sự dụng đất đai được quyết định?

Are these factors taken into consideration when land-use policy is decided?

What costs are associated with these decisions?

Những phí tổn nào đi kèm với những quyết định này? Và ai trả cho nó?

And who pays? Who profits?

Ai được lợi từ nó? Có điều gì lý giải được những thứ mà người dân địa phương đã phải trả qua?

Does anything justify what the local community goes through?

This was "planning" -- in quotes --

Chính "hoạch định chính sách" -- xin trích dẫn- đã không lưu tâm đến lợi ích trên hết của chúng tôi.

that did not have our best interests in mind.

Khi nhận ra điều này, chúng tôi biết đã đến lúc phải có kế hoạch của riêng mình.

Once we realized that, we decided it was time to do our own planning.

That small park I told you about earlier

Công viên nhỏ mà tôi đã nói với các bạn ở đầu chính là tiến trình đầu tiên

was the first stage of building a Greenway movement in the South Bronx.

trong việc xây dựng vùng xanh ở South Bronx.

I wrote a one-and-a-quarter-million dollar federal transportation grant

Tôi đã viết một dự án xin hỗ trợ $1,25 million về giao thông liên bang

nhằm thiết kế khu dạo mát gần bến cảng với các đường đi cho xe đạp.

to design the plan for a waterfront esplanade

with dedicated on-street bike paths.

Physical improvements help inform public policy regarding traffic safety,

Những cải tiến khoa học giúp người dân hiểu được các chính sách về an toàn giao thông,

the placement of the waste and other facilities,

thay đổi vị trí khu vực rác thải và các máy xử lý,

which, if done properly, don't compromise a community's quality of life.

những cái mà nếu được làm đúng thì sẽ không cần phải thỏa hiệp chất lượng cuộc sống cộng đồng.

They provide opportunities to be more physically active,

Chúng mang lại cơ hội cho mọi người hoạt động thể chất,

as well as local economic development.

cũng như phát triển kinh tế địa phương.

Think bike shops, juice stands.

Hãy nghĩ đến các cửa hàng bán xe đạp, chòi bán nước hoa quả.

Chúng ta đã chắc chắn có được 20 triệu đô cho các dự án bước đầu.

We secured 20 million dollars to build first-phase projects.

This is Lafayette Avenue --

Đây là đại lộ Lafayette - đã được thiết kế lại với các kiến trúc sư phong cảnh của Matthews-Nielsen.

and that's redesigned by Mathews Nielsen Landscape Architects.

And once this path is constructed, it'll connect the South Bronx

Khi con đường này được tiến hành, nó sẽ nối liền khu South Bronx

với hơn 400 héc ta của Công viên Đảo Randall.

with more than 400 acres of Randall's Island Park.

Right now we're separated by about 25 feet of water, but this link will change that.

Hiện giờ chúng ta bị chia tách bởi khoảng 25 feet nước, những con đường này sẽ thay đổi điều đó.

As we nurture the natural environment, its abundance will give us back even more.

Khi ta nuôi dưỡng môi trường tự nhiên, tự nhiên sẽ trả lại cho chúng ta nhiều hơn.

We run a project called the Bronx [Environmental] Stewardship Training,

Chúng tôi đã thực hiện dự án Đào Tạo Quản Lý Sinh Thái Bronx,

which provides job training in the fields of ecological restoration,

dự án này sẽ đào tạo trong các lĩnh vực phục hồi sinh thái,

so that folks from our community have the skills to compete

để người dân của cộng đồng này có được các kĩ năng cho các công việc với thu nhập cao.

for these well-paying jobs.

Từng bước một, chúng ta đang mang đến cho người dân nơi này những công việc thân thiện với môi trường --

Little by little, we're seeding the area with green-collar jobs --

and with people that have both a financial and personal stake

sau đó, người dân sẽ có cả trách nhiệm tài chính lẫn quyền lợi cá nhân trong môi trường.

in their environment.

The Sheridan Expressway is an underutilized relic

Đường cao tốc Sheridan là tàn dư chưa được khai thác đúng mức từ thời Robert Moses,

of the Robert Moses era,

built with no regard for the neighborhoods that were divided by it.

được xây lên không kể đến các khu vực quanh đó bị chia rẽ bởi nó.

Even during rush hour, it goes virtually unused.

Kể cả trong giờ cao điểm, nó cũng không được sử dụng.

The community created an alternative transportation plan

Cộng đồng nhân dân đã có các kế hoạch giao thông khác

that allows for the removal of the highway.

cho phép xóa xỏ đường cao tốc này.

We have the opportunity now to bring together all the stakeholders

Ta đang có cơ hội phối hợp các bên liên quan lại

to re-envision how this 28 acres can be better utilized

để xác định lại xem làm cách nào để tận dụng tốt hơn khu vực 28 héc ta này, có thể là công viên

for parkland, affordable housing and local economic development.

hoặc nhà ở giá rẻ hoặc cho phát triển kinh tế địa phương.

We also built New York City's first green and cool roof demonstration project

Chúng tôi đã triển lãm mái chống nóng xanh đầu tiên của thành phố - thành phố New York

trên nóc của tòa nhà văn phòng nơi chúng tôi làm việc.

on top of our offices.

Cool roofs are highly-reflective surfaces that don't absorb solar heat,

Trần nhà chống nóng có các mặt phản xạ cao, không hấp thu nhiệt mặt trời

and pass it on to the building or atmosphere.

và phả hơi nóng ra khỏi tòa nhà và khí quyển.

Green roofs are soil and living plants.

Trần nhà xanh gồm có đất và những thực vật sống.

Both can be used instead of petroleum-based roofing materials

Cả hai đều có thể được dùng thay thế các vật liệu mái trần gốc dầu

that absorb heat, contribute to urban "heat island" effect

vì chúng hút nhiệt và tạo nên hiệu ứng đảo nhiệt dưới mặt trời

and degrade under the sun,

which we in turn breathe.

và chúng ta có thể hít được. Trần nhà xanh còn giữ lại 75% nước mưa

Green roofs also retain up to 75 percent of rainfall,

so they reduce a city's need to fund costly end-of-pipe solutions --

do đó giảm đi nhu cầu về vốn xử lý ống nước --

which, incidentally, are often located

mà vốn những ống nước này thường được đặt ở những khu vực công bằng môi trường như của nơi tôi ở.

in environmental justice communities like mine.

And they provide habitats for our little friends!

Và chúng cũng là nơi ở cho những người bạn nhỏ của chúng ta!

Do đó -- (Cười) -- thật tuyệt!

[Butterfly]

(Laughter)

So cool!

Anyway, the demonstration project is a springboard

Dù vậy, dự án triển lãm là bàn đạp cho việc kinh doanh lắp đặt trần nhà xanh của chúng ta,

for our own green roof installation business,

bringing jobs and sustainable economic activity to the South Bronx.

mang lại việc làm và hoạt động kinh tế bền vững đến cho South Bronx.

[Green is the new black ...]

(Cười). (Vỗ tay). Tôi cũng thích vậy.

(Laughter) (Applause)

I like that, too.

Dù sao, tôi biết Chris đã dặn chúng ta không được quảng cáo ở đây,

Anyway, I know Chris told us not to do pitches up here,

but since I have all of your attention:

nhưng vì tôi đang có sự chú ý của mọi người: Chúng tôi cần các nhà đầu tư. Chấm hết.

We need investors. End of pitch.

It's better to ask for forgiveness than permission.

Xin tha thứ thường dễ hơn là xin phép mà.

Anyway --

Dù sao thì -- (Cười). (Vỗ tay).

(Laughter)

(Applause)

OK. Katrina.

OK. Katrina. Trước bão Katrina, khu South Bronx và New Orleans' Ninth Ward

Prior to Katrina, the South Bronx and New Orleans' Ninth Ward

had a lot in common.

có rất nhiều điểm chung. Cả hai đều có mật độ cao dân số da màu nghèo

Both were largely populated by poor people of color,

both hotbeds of cultural innovation: think hip-hop and jazz.

và là cái nôi của văn hóa: hip-hop và jazz.

Both are waterfront communities that host both industries and residents

Cả hai là những cộng đồng gần đê, điều đó khiến hai nền công nghiệp

in close proximity of one another.

và dân cư xích lại gần nhau.

In the post-Katrina era, we have still more in common.

Thời kì hậu Katrina, chúng ta thậm chí có nhiều điểm chung hơn.

We're at best ignored, and maligned and abused, at worst,

Chúng ta đều bị lờ, bị hại và lạm dụng,

bởi những cơ quan làm luật cẩu thả, kiểu phân vùng sai trái và sự giải trình cẩu thả.

by negligent regulatory agencies, pernicious zoning

and lax governmental accountability.

Neither the destruction of the Ninth Ward nor the South Bronx was inevitable.

Sự phá hủy của Ninth Ward và South Bronx đều không phải không tránh khỏi.

Nhưng ta đã có những bài học quý về cách tự cứu mình.

But we have emerged with valuable lessons

about how to dig ourselves out.

We are more than simply national symbols of urban blight

Chúng ta không chỉ là những biểu tượng giản đơn của sự tàn rụi thành thị,

or problems to be solved by empty campaign promises

Hoặc là những vấn đề cần được giải quyết bởi những lời hứa rỗng tuếch của các chiến dịch tranh cử tổng thống đến và đi.

of presidents come and gone.

Now will we let the Gulf Coast languish for a decade or two,

Giờ liệu chúng ta có để Vịnh Gulff

úa tàn trong suốt một hai thế kỉ như khu South Bronx?

like the South Bronx did?

Hay ta sẽ tự chủ động đi nhưng bước đi đầu tiên và học hỏi

Or will we take proactive steps

and learn from the homegrown resource of grassroots activists

từ các nhà hoạt động được sinh ra từ sự tuyệt vọng của cộng đồng như của nơi tôi?

that have been born of desperation in communities like mine?

Now listen, I do not expect individuals,

Giờ, tôi không hy vọng các cá nhân,

corporations or government to make the world a better place

doanh nghiệp hay chính phủ có thể làm thế giới này tốt đẹp hơn vì nó là nên làm hoặc đúng với đạo đức.

because it is right or moral.

This presentation today only represents some of what I've been through.

Bài thuyết trình ngày hôm nay chỉ trình bày một vài điều tôi đã trải qua,

Like a tiny little bit. You've no clue.

chỉ là một phần rất nhỏ. Các bạn sẽ không biết hết được.

But I'll tell you later, if you want to know.

Nhưng tôi có thể nói thêm sau nếu các bạn muốn.

Nhưng -- tôi biết chính điểm cuối của phát triển bền vững, hoặc là nhận định của người ta về nó,

(Laughter)

But -- I know it's the bottom line, or one's perception of it,

that motivates people in the end.

là động lực thúc đẩy con người.

I'm interested in what I like to call the "triple bottom line"

Tôi quan tâm đến cái mà tôi muốn gọi là "ba điểm cuối"

that sustainable development can produce.

mà phát triển bền vững có thể mang lại.

Developments that have the potential to create positive returns

Phát triển mà có tiềm năng mang lại lợi ích tích cực cho các bên liên quan:

for all concerned: the developers, government

những nhà phát triển, chính phủ và cộng đồng nơi diễn ra các dự án.

and the community where these projects go up.

Hiện nay, điều này chưa có ở thành phố New York.

At present, that's not happening in New York City.

Và chúng ta đang sống với sự thiếu hụt toàn diện trong qui hoạch đô thị.

And we are operating with a comprehensive urban-planning deficit.

A parade of government subsidies

Sự phô trương của trợ cấp chính phủ sẽ mang đến những ngôi nhà to

is going to propose big-box and stadium developments in the South Bronx,

và kế hoạch phát triển sân vận động ở South Bronxm

nhưng hầu như không có sự phối hợp giữa các văn phòng của thành phố về việc

but there is scant coordination between city agencies

on how to deal with the cumulative effects of increased traffic, pollution,

xử lý những tác động đang tích tụ về sự gia tăng giao thông, ô nhiễm, rác thải rắn

solid waste and the impacts on open space.

và tác động của chúng vào không khí. Và sự tiếp cận của họ đến phát triển kinh tế địa phương

And their approaches to local economic and job development are so lame

và việc làm thì tệ đến nỗi nó không còn đáng cười nữa.

it's not even funny.

Because on top of that,

Bởi trên tất cả, đội tuyển thể thao giàu nhất thế giới đang thay thế

the world's richest sports team is replacing the House That Ruth Built

ngôi nhà mà Ruth xây bằng sự phá hủy hai công viên được người địa phương yêu thích.

by destroying two well-loved community parks.

Now, we'll have even less than that stat I told you about earlier.

Giờ, chúng ta có còn ít hơn những gì tôi kể với bạn từ đầu buổi.

And although less than 25 percent of South Bronx residents own cars,

Và dù ít hơn 25% dân cư South Bronx có xe riêng,

những dự án này bao gồm hàng ngàn chỗ đậu xa mới,

these projects include thousands of new parking spaces,

yet zip in terms of mass public transit.

và không hề đề cập đến giao thông công cộng.

Now, what's missing from the larger debate

Giờ, cái mất đi khỏi những tranh luận lớn là sự phân tích toàn diện

is a comprehensive cost-benefit analysis

về lợi ích và chi phí giữa việc không xử lý một cộng đồng ốm yếu,

between not fixing an unhealthy, environmentally-challenged community,

đang gặp thách thức về môi trường, và việc hợp tác

versus incorporating structural, sustainable changes.

để phát triển bền vững.

My agency is working closely with Columbia University and others

Văn phòng của tôi đang làm việc chặt chẽ với trường Đại học Columbia và các trường khác

to shine a light on these issues.

để làm rõ những vấn đề trên.

Now let's get this straight: I am not anti-development.

Hãy hiểu rõ, tôi không phải nhà chống sự phát triển.

Ours is a city, not a wilderness preserve.

Thành phố của chúng ta không phải nơi bảo tồn hoang dã. Và bản thân tôi là một nhà tư bản.

And I've embraced my inner capitalist.

And, but I don't have --

Và chắc hẳn các bạn cũng như vậy, hoặc nếu không, thì cũng cần như vậy.

(Laughter)

You probably all have, and if you haven't, you need to.

(Laughter)

(Cười). Do đó tôi không có vấn đề gì với việc các nhà phát triển kiếm được nhiều tiền.

So I don't have a problem with developers making money.

There's enough precedent out there to show that a sustainable,

Có quá đủ những tiền lệ đã chứng minh rằng sự phát triển bền vững,

community-friendly development can still make a fortune.

thân thiện với cộng đồng có thể giúp tạo nên một gia tài.

Những người bạn ở TED Bill McDonough và Emery Lovins --

Fellow TEDsters Bill McDonough and Amory Lovins --

both heroes of mine by the way -- have shown that you can actually do that.

cả hai đều là người hùng của tôi -- đã chứng minh rằng chúng ta có thể làm được điều này.

Tôi thực sự có vấn đề với những phát triển khai thác quá mức

I do have a problem with developments that hyper-exploit

politically vulnerable communities for profit.

những cộng đồng không có tiếng nói chính trị vì lợi nhuận.

Sự tiếp diễn điều này là nỗi xấu hổ cho tất cả chúng ta,

That it continues is a shame upon us all,

vì chúng ta đều chịu trách nhiệm về tương lai ta tạo ra.

because we are all responsible for the future that we create.

Nhưng một trong những điều tôi làm để nhắc nhở mình đến những khả năng lơn hơn đó là học tầm nhìn của các thành phố khác.

But one of the things I do to remind myself of greater possibilities,

is to learn from visionaries in other cities.

This is my version of globalization.

Đây chính là toàn cầu hóa theo ý của tôi.

Let's take Bogota.

Hãy nói về Bogota. Thành phố nghèo, Latin, bao quanh bởi những vụ bạo lực súng

Poor, Latino, surrounded by runaway gun violence and drug trafficking;

và buôn lậu ma túy: một thứ khác với ở South Bronx.

a reputation not unlike that of the South Bronx.

However, this city was blessed in the late 1990s

Tuy vậy thành phố này đã được cứu rỗi vào cuối những năm 1990

with a highly-influential mayor named Enrique Peñalosa.

với ngài Thị trường có đầy ảnh hưởng Enrique Penalosa/

Ông ấy đã nhìn vào cơ cấu thành phân dân cư.

He looked at the demographics.

Few Bogotanos own cars,

Chỉ có ít người Bogota có xe hơi, tuy nhiên một phần lớn tài nguyên của thành phố lại được dùng phục vụ nó.

yet a huge portion of the city's resources was dedicated to serving them.

If you're a mayor, you can do something about that.

Nếu là thị trưởng, bạn phải làm một điều gì đó.

His administration narrowed key municipal thoroughfares from five lanes to three,

Sự quản lý của ông đã thu hẹp các đường phố lớn từ năm làn xuống còn ba,

outlawed parking on those streets,

tước quyền đỗ xe ngoài đường và mở rộng đường đi bộ

expanded pedestrian walkways and bike lanes,

và làn cho xe đạp, xây những plaza công cộng,

created public plazas,

created one of the most efficient bus mass-transit systems

và xây dựng một trong những hệ thống giao thông công cộng bằng xe buýt hiệu quả nhất trên thế giới.

in the entire world.

For his brilliant efforts, he was nearly impeached.

Vì những nỗ lực này, ông đã bị dèm pha.

Nhưng khi người dân bắt đầu thấy họ được quan tâm đầu tiên trong những chính sách này,

But as people began to see that they were being put first

on issues reflecting their day-to-day lives,

phản ảnh trong cuộc sống hàng ngày, những điều kì diệu đã xảy ra.

incredible things happened.

People stopped littering.

Người ta ngừng vứt rác. Tỉ lệ tội phạm giảm.

Crime rates dropped, because the streets were alive with people.

Vì thành phố đầy những người đi bộ.

His administration attacked several typical urban problems at one time,

Sự lãnh đạo của ông đã tháo gỡ những vấn đề điển hình của đô thị cùng một lúc,

and on a third-world budget, at that.

và với ngân quỹ của thế giới thứ ba.

We have no excuse in this country, I'm sorry.

Chúng ta không bào chữa cho đất nước này. Tôi rất tiếc.

But the bottom line is: their people-first agenda

Nhưng quan trọng nhất là, kế hoạch lấy dân làm gốc của họ không có ý

was not meant to penalize those who could actually afford cars,

trừng phạt những người có thể mua xe,

but rather, to provide opportunities for all Bogotanos to participate

để mang lại cơ hội cho tất cả người dân Bogata được tham gia

in the city's resurgence.

vào sự hồi sinh của thành phố. Ý tưởng về sự phát triển không đi kèm chi phí

That development should not come

at the expense of the majority of the population

của phần lớn dân cư vẫn được coi là ý tưởng cấp tiến ở nơi đây trên đất Mỹ.

is still considered a radical idea here in the U.S.

But Bogota's example has the power to change that.

Nhưng ví dụ về Bogota đã thay đổi điều đó.

You, however, are blessed with the gift of influence.

Dù sao, các bạn cũng có khả năng gây được ảnh hưởng.

That's why you're here and why you value the information we exchange.

Đó là lý do các bạn ở đây và vì sao bạn coi trọng thông tin mà chúng ta trao đổi.

Use your influence

Hãy sử dụng tầm ảnh hưởng của mình để ủng hộ thay đổi mang tính bền vững toàn diện ở khắp nơi.

in support of comprehensive, sustainable change everywhere.

Don't just talk about it at TED.

Đừng chỉ nói về nó ở TED. Đây chính là kế hoạch chính sách toàn quốc mà tôi đang cố xây dựng,

This is a nationwide policy agenda I'm trying to build,

and as you all know, politics are personal.

và như các bạn đã biết, chính trị đâu chỉ là cá nhân.

Hãy giúp tôi thay xanh cho màu đen. Hãy giúp tôi khiến sự bền vững trở nên hấp dẫn.

Help me make green the new black.

Help me make sustainability sexy.

Make it a part of your dinner and cocktail conversations.

Biến nó thành một phần của câu chuyện bên bàn bữa tối hoặc bữa cocktail của bạn.

Help me fight for environmental and economic justice.

Giúp tôi đấu tranh vì công bằng môi trường và kinh tế.

Support investments with a triple-bottom-line return.

Hãy ủng hộ đầu tư với lợi ích "ba điểm cuối".

Help me democratize sustainability by bringing everyone to the table,

Giúp tôi dân chủ hóa sự bền vững bằng cách khuyến khích tất cả mọi người

and insisting that comprehensive planning can be addressed everywhere.

và khẳng định rằng kế hoạch phát triển bền vững toàn diện có thể thực hiện ở bất cứ đâu.

Oh good, glad I have a little more time!

Ồ tốt quá, rất mừng là tôi có thêm thời gian!

Listen -- when I spoke to Mr. Gore the other day after breakfast,

Xin hãy lắng nghe -- khi tôi nói chuyện với ngài Gore ngày hôm nọ sau bữa sáng,

I asked him how environmental justice activists were going to be included

tôi hỏi ngài những nhà đấu tranh cho công bằng môi trường sẽ được

coi trọng như thế nào trong chiến dịch marketing mới của ngài.

in his new marketing strategy.

His response was a grant program.

Ngài đã trả lời rằng sẽ có một chương trình tài trợ.

Tôi nghĩ ngài đã không hiểu rằng tôi không hỏi về tiền bạc.

I don't think he understood that I wasn't asking for funding.

Tôi đang mang đến cho ông một đề nghị. (Vỗ tay).

I was making him an offer.

(Applause)

What troubled me was that this top-down approach is still around.

Điều làm tôi suy nghĩ nhất là mô hình từ trên xuống dưới này vẫn còn khắp nơi.

Đừng hiểu sai chúng tôi, chúng tôi cần tiền bạc. (Cười).

Now, don't get me wrong, we need money.

(Laughter)

But grassroots groups are needed at the table

Nhưng những nhóm môi trường cũng cần được tham gia vào quá trình quyết định,

during the decision-making process.

Of the 90 percent of the energy that Mr. Gore reminded us

90% năng lượng mà ngài Gore lưu ý chúng tôi đã lãng phí mỗi ngày,

that we waste every day,

don't add wasting our energy, intelligence

đừng thêm những năng lượng, trí tuệ

and hard-earned experience to that count.

và kinh nghiệm để đời đã có được vào đó. (Vỗ tay).

(Applause)

I have come from so far to meet you like this.

Tôi đã đến từ rất xa để gặp các bạn như thế này.

Đừng làm tôi thất vọng. Bằng cách làm việc cùng nhau,

Please don't waste me.

By working together,

we can become one of those small, rapidly-growing groups of individuals

chúng ta có thể trở thành một trong những nhóm phát triển nhanh

who actually have the audacity and courage

những nhóm có khả năng và sự dũng cảm để tin rằng ta có thể thay đổi thế giới.

to believe that we actually can change the world.

Chúng ta có thể đến với hội nghị này từ rất nhiều, rất nhiều những trang khác nhau của cuộc đời,

We might have come to this conference

from very, very different stations in life,

but believe me, we all share one incredibly powerful thing.

nhưng hãy tin tôi, chúng ta đều chia sẻ một điều cực kì to lớn,

ta không có gì để mất và có mọi thứ để đạt được.

We have nothing to lose and everything to gain.

Ciao bellos! (Vỗ tay)

Ciao, bellos!

(Applause)