Kate Hartman: The art of wearable communication

Kate Hartman: Nghệ thuật giao tiếp qua trang phục.

Translator: Viet Dung Pham Reviewer: Phan Chau

My name is Kate Hartman.

Tên tôi là Kate Hartman.

And I like to make devices

Tôi thích chế tạo các thiết bị

that play with the ways

đóng vai trò hỗ trợ cho các phương thức

that we relate and communicate.

mà chúng ta liên hệ và giao tiếp với nhau.

So I'm specifically interested in how we, as humans,

Nên tôi đặc biệt quan tâm đến việc làm thế nào mà con người chúng ta,

relate to ourselves, each other

liên hệ với bản thân, người khác

and the world around us.

và thế giới quanh ta.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So just to give you a bit of context,

Nên chỉ là cho các bạn biết một chút về bối cảnh câu chuyện,

as June said, I'm an artist, a technologist and an educator.

như June đã nói, tôi là một nghệ sỹ, một kỹ thuật viên, và một nhà giáo.

I teach courses in physical computing

Tôi giảng dạy các khóa học về điện toán vật lý

and wearable electronics.

và các trang thiết bị điện tử trên người.

And much of what I do is either wearable

Và phần lớn những gì tôi làm thì hoặc là mặc trên người

or somehow related to the human form.

hoặc một cách nào đấy liên quan tới nhân dạng.

And so anytime I talk about what I do,

Và bất cứ khi nào tôi nói về việc tôi làm,

I like to just quickly address

tôi thích tóm lược nhanh

the reason why bodies matter.

lý do tại sao cơ thể lại quan trọng.

And it's pretty simple.

Điều này khá đơn giản.

Everybody's got one -- all of you.

Ai cũng có một cơ thể -- tất cả các bạn.

I can guarantee, everyone in this room,

Tôi có thể đảm bảo, mọi người trong khán phòng này,

all of you over there, the people in the cushy seats,

những người ở đằng kia, những người ngồi trên hàng ghế đệm,

the people up top with the laptops --

những người ở tận phía trên với những chiếc laptop --

we all have bodies.

chúng ta đều có cơ thể.

Don't be ashamed.

Đừng xấu hổ.

It's something that we have in common

Đó là điểm chung của chúng ta

and they act as our primary interfaces for the world.

và chúng hoạt động giống như là giao diện căn bản của ta với thế giới.

And so when working as an interaction designer,

Nên khi làm việc với tư cách là một nhà thiết kế tương tác,

or as an artist who deals with participation --

hay là một nghệ sỹ làm việc với sự tham gia --

creating things that live on, in or around the human form --

sáng tạo ra những vật sống trên, trong, và xung quanh nhân dạng --

it's really a powerful space to work within.

Đó thực sự là một khoảng không mãnh liệt để làm việc.

So within my own work,

Thế nên trong công việc của cá nhân tôi,

I use a broad range of materials and tools.

tôi sử dụng các vật liệu và thiết bị đa dạng.

So I communicate through everything from radio transceivers

Nên tôi liên lạc thông qua mọi thứ từ những bộ thu phát radio

to funnels and plastic tubing.

cho đến cả những cái phễu và ống nhựa.

And to tell you a bit about the things that I make,

Và để kể cho các bạn biết một chút về những thứ tôi làm,

the easiest place to start the story

điểm dễ dàng nhất để bắt đầu câu chuyện

is with a hat.

là với một cái mũ.

And so it all started several years ago,

Và thế là tất cả đã bắt đầu từ một vài năm về trước,

late one night when I was sitting on the subway, riding home,

một tối muộn khi tôi đang ở trên tàu điện ngầm trở về nhà,

and I was thinking.

và khi đó tôi đang suy nghĩ.

And I tend to be a person who thinks too much and talks too little.

Tôi là kiểu người nghĩ rất nhiều và nói rất ít.

And so I was thinking about how it might be great

Nên tôi nghĩ rằng sẽ thật tuyệt vời như thế nào

if I could just take all these noises --

nếu tôi có thể đưa những âm thanh ồn ã này --

like all these sounds of my thoughts in my head --

giống như tất cả những âm thanh của những dòng suy nghĩ trong đầu tôi --

if I could just physically extricate them

nếu tôi có thể phân tách chúng ra

and pull them out in such a form

thành một dạng thức cụ thể

that I could share them with somebody else.

để mà tôi có thể chia sẻ với một ai đó.

And so I went home, and I made a prototype of this hat.

Và nên, tôi về nhà, chế tạo ra mô hình của chiếc mũ này đây.

And I called it the Muttering Hat,

Và gọi nó là Chiếc mũ biết Thì thầm,

because it emitted these muttering noises

vì nó phát ra những âm thanh này.

that were kind of tethered to you,

Bạn có thể đội chiếc mũ và cột vào đầu

but you could detach them

nhưng cũng có thể tháo ra

and share them with somebody else.

và dùng chung với người khác.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So I make other hats as well.

Rồi tôi chế tạo ra những chiếc mũ khác theo mô hình này.

This one is called the Talk to Yourself Hat.

Cái này gọi là Chiếc mũ Tự Thoại

(Laughter)

(Tiếng cười)

It's fairly self-explanatory.

Công bằng mà nói, nó như là một kiểu tự diễn giải.

It physically carves out conversation space for one.

Nó sẽ tạo ra không gian đối thoại cho một người.

And when you speak out loud,

Và khi bạn nói thành tiếng

the sound of your voice is actually channeled back into your own ears.

âm thanh này thực tế sẽ được dẫn ngược về tai bạn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And so when I make these things,

Và nên khi chế tạo những chiếc mũ này,

it's really not so much about the object itself,

vật thể tự nó không quan trọng

but rather the negative space around the object.

mà quan trọng hơn là những khoảng trống giao tiếp xung quanh nó.

So what happens when a person puts this thing on?

Vậy điều gì đã xảy ra khi một người đội chiếc mũ này lên?

What kind of an experience do they have?

Họ sẽ có những trải nghiệm gì?

And how are they transformed by wearing it?

Và họ sẽ có những chuyển biến như thế nào khi đội nó?

So many of these devices

Nhiều trong số các thiết bị này

really kind of focus on the ways in which we relate to ourselves.

thực sự hướng đến những phương thức chúng ta liên hệ với chính mình.

So this particular device is called the Gut Listener.

Thiết bị đặc biệt này có tên là "Máy khám ruột"

And it is a tool

Nó là một công cụ

that actually enables one

mà thực tế cho phép một người

to listen to their own innards.

nghe được những âm thanh phát ra từ ruột của mình.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And so some of these things

Và vài trong số những thiết bị này

are actually more geared toward expression and communication.

thực sự hướng đến việc thể hiện cảm xúc và giao tiếp.

And so the Inflatable Heart

Và vì thế chúng ta có "Trái tim phập phồng"

is an external organ

là một bộ phận ngoài cơ thể

that can be used by the wearer to express themselves.

người đeo nó có thể dùng để diễn tả cảm xúc bản thân

So they can actually inflate it and deflate it

bằng cách thổi phồng lên hoặc làm xẹp xuống

according to their emotions.

tùy theo trạng thái cảm xúc của mình.

So they can express everything from admiration and lust

Họ có thể biểu lộ tất cả mọi dạng cảm xúc, từ ngưỡng mộ, ham muốn

to anxiety and angst.

cho đến lo lắng hay giận dữ.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And some of these are actually meant

Một số thiết bị khác thì lại dùng để

to mediate experiences.

điều hòa các trải nghiệm

So the Discommunicator is a tool for arguments.

Thế là chúng ta có Thiết bị Ngắt giao tiếp, công cụ sử dụng trong các cuộc tranh luận.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And so actually it allows for an intense emotional exchange,

Và nên thực tế nó cho phép một sự chuyển giao cảm xúc một cách mạnh mẽ,

but is serves to absorb

nhưng nhằm mục đích hấp thu

the specificity of the words that are delivered.

một cách cụ thể những từ ngữ được chuyển giao

(Laughter)

(Tiếng cười)

And in the end,

Và cuối cùng,

some of these things just act as invitations.

một trong số những thứ này đóng vai trò như những lời mời.

So the Ear Bender literally puts something out there

Thiết bị "Uốn Lỗ Tai" thật sự chìa ra thứ gì đó

so someone can grab your ear

để ai đó có thể nhón vào tai bạn

and say what they have to say.

và nói cái điều mà họ phải nói.

So even though I'm really interested in the relationship

Nên, mặc dù tôi thực sự hứng thú với mối quan hệ

between people,

giữa người với người,

I also consider the ways

tôi cũng cân nhắc những phương cách

in which we relate to the world around us.

mà trong đó chúng ta liên hệ với thế giới quanh mình.

And so when I was first living in New York City a few years back,

Trở lại một vài năm trước khi lần đầu tiên tôi sống ở New York,

I was thinking a lot about

Tôi đã nghĩ rất nhiều

the familiar architectural forms that surrounded me

những hình mẫu kiến trúc quen thuộc vây quanh tôi

and how I would like to better relate to them.

và làm thế nào mà tôi có thể liên kết với chúng tốt hơn

And I thought, "Well, hey!

Và tôi đã nghĩ, "Vâng, này!

Maybe if I want to better relate to walls,

Có lẽ nếu tôi muốn liên kết tốt hơn với những bức tường,

maybe I need to be more wall-like myself."

có lẽ bản thân tôi cần phải tường hóa hơn.

So I made a wearable wall

Nên tôi đã tạo ra bộ trang phục bức tường

that I could wear as a backpack.

mà tôi có thể mặc như đeo một cái ba lo.

And so I would put it on

Và nên tôi có thể mặc nó

and sort of physically transform myself

và thay đổi diện mạo của mình

so that I could either contribute to or critique

để mà tôi có thể hoặc là đóng góp hoặc là phê phán

the spaces that surrounded me.

những không gian xung quanh tôi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And so jumping off of that,

Và nên khi thoát khỏi điều đó,

thinking beyond the built environment into the natural world,

nghĩ sâu xa về đưa việc xây dựng một môi trường vào trong thế giới tự nhiên,

I have this ongoing project called Botanicalls --

Tôi đang tiến hành một dự án có tên gọi Tiếng gọi Sinh học

which actually enables houseplants

--mà thực sự có thế cho phép những cây trồng trong gia đình

to tap into human communication protocols.

tận dụng những phương thức kết nối của con người.

So when a plant is thirsty,

Nên khi chúng thiếu nước,

it can actually make a phone call

chúng có thể gọi điện

or post a message to a service like Twitter.

hay để lại một tin nhắn trên Twitter.

And so this really shifts the human/plant dynamic,

Và nên điều này thực sự làm thay đổi sự tương tác con người/cây cối,

because a single house plant

vì một cây trồng đơn lẻ trong gia đình

can actually express its needs

có thể biểu đạt những điều nó cần

to thousands of people at the same time.

đến với hàng ngàn người cùng một lúc.

And so kind of thinking about scale,

Khi suy nghĩ về quy mô,

my most recent obsession

nỗi ám ảnh lớn nhất của tôi

is actually with glaciers -- of course.

là với những tảng băng -- đương nhiên rồi.

And so glaciers are these magnificent beings,

Băng là những vật thể kì vĩ,

and there's lots of reasons to be obsessed with them,

và có rất nhiều lí do để trở nên ám ảnh với chúng,

but what I'm particularly interested in

nhưng tôi thật sự bị lôi cuốn bởi

is in human-glacier relations.

mối liên kết con người-băng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Because there seems to be an issue.

Bởi vì dường như có một vấn đề.

The glaciers are actually leaving us.

Những tảng băng thật sự đang bỏ rơi chúng ta.

They're both shrinking and retreating --

Chúng đang dần chìm đi và biến mất --

and some of them have disappeared altogether.

và một số đã biến mất cùng nhau.

And so I actually live in Canada now,

Hiện giờ tôi đang sống ở Canada,

so I've been visiting one of my local glaciers.

và tôi đã đến thăm một vùng băng ở địa phương

And this one's particularly interesting,

Và cái này thật sự thú vị,

because, of all the glaciers in North America,

bởi vì, trên tất cả các vùng băng ở Bắc Mĩ,

it receives the highest volume of human traffic in a year.

nó có lưu lượng giao thông cao nhất tính trong một năm.

They actually have these buses that drive up and over the lateral moraine

Có những chuyến xe buýt đã chạy qua bờ băng tích

and drop people off on the surface of the glacier.

và thả hành khách xuống mặt băng.

And this has really gotten me thinking

Và điều này thật sự làm tôi suy ngẫm

about this experience of the initial encounter.

về trải nghiệm của lần chạm mặt đầu tiên.

When I meet a glacier for the very first time,

Khi tôi gặp một khối băng lần đầu tiên,

what do I do?

tôi sẽ làm gì?

There's no kind of social protocol for this.

Không có giao thức xã hội nào cho điều này.

I really just don't even know

Thậm chí tôi còn không biết

how to say hello.

sẽ nói xin chào bằng cách nào.

Do I carve a message in the snow?

Tôi có phải khắc một thông điệp lên tuyết?

Or perhaps I can assemble one

Hay tôi sẽ tạo một cái như vậy

out of dot and dash ice cubes --

từ các chấm và gạch bằng nước đá --

ice cube Morse code.

mã Mooc-xơ bằng nước đá.

Or perhaps I need to make myself a speaking tool,

Hoặc có thể tôi sẽ cần một thiết bị nói chuyện,

like an icy megaphone

như là một chiếc loa phóng thanh "băng"

that I can use to amplify my voice

mà tôi có thể phóng đại tiếng của mình

when I direct it at the ice.

khi chĩa nó vào tảng băng.

But really the most satisfying experience I've had

Nhưng trải nghiệm làm tôi hài lòng nhất

is the act of listening,

là hành động lắng nghe,

which is what we need in any good relationship.

mà cũng là điều cần thiết trong bất kì mối quan hệ nào.

And I was really struck by how much it affected me.

Và tôi thật sự ngạc nhiên bởi cách nó tác động đến tôi.

This very basic shift in my physical orientation

Sự chuyển đổi rất cơ bản trong định hướng về thể chất

helped me shift my perspective

giúp tôi thay đổi quan điểm của mình

in relation to the glacier.

trong mối quan hệ với băng.

And so since we use devices

Và bởi vì chúng ta dùng các thiết bị

to figure out how to relate to the world these days,

để tìm cách kết nối với thế giới ngày nay,

I actually made a device called the Glacier Embracing Suit.

tôi đã thật sự tạo ra một thiết bị gọi là "Trang phục ôm băng"

(Laughter)

(Tiếng cười)

And so this is constructed out of a heat reflected material

Và nó được chế tạo từ một vật liệu phản ánh nhiệt

that serves to mediate the difference in temperature

dùng để điều hòa sự khác biệt về nhiệt độ

between the human body and the glacial ice.

giữa cơ thể người và băng,

And once again, it's this invitation

Và một lần nữa, đó là một lời mời

that asks people to lay down on the glacier

con người nằm trên tảng băng

and give it a hug.

và cho nó một cái ôm.

So, yea, this is actually just the beginning.

Vậy thì thực sự đây chỉ là sự khởi đầu.

These are initial musings for this project.

Đây là những suy nghĩ đầu tiên về dự án này.

And just as with the wall, how I wanted to be more wall-like,

Như là với những bức tường, về cách mà tôi muốn "tường hóa" hơn

with this project, I'd actually like to take more a of glacial pace.

với dự án này, tôi thật sự muốn tiến thêm một bước nữa.

And so my intent

Vậy nên ý định của tôi

is to actually just take the next 10 years

là thật sự sẽ dành 10 năm tới

and go on a series of collaborative projects

để thực hiện một xê-ri các dự án hợp tác

where I work with people from different disciplines --

mà trong đó tôi sẽ làm việc với những người từ các lĩnh vực khác nhau --

artists, technologists, scientists --

các nghệ sĩ, kĩ thuật viên, nhà khoa học --

to kind of work on this project

để hợp tác trên dự án

of how we can improve human-glacier relations.

về cách mà chúng ta có thể cải thiện mối liên hệ con người-băng

So beyond that, in closing,

Vậy trên hết, để dừng lại

I'd just like to say that we're in this era

tôi muốn đề cập rằng chúng ta đang ở thời đại

of communications and device proliferation,

của truyền thông và sự tăng nhanh của các thiết bị

and it's really tremendous and exciting and sexy,

và điều đó thật to lớn, phấn khích và hấp dẫn

but I think what's really important

nhưng theo tôi điều thật sự quan trọng

is thinking about how we can simultaneously

là suy nghĩ về cách chúng ta có thể đồng thời

maintain a sense of wonder and a sense of criticality

duy trì cảm giác ngạc nhiên và một ý thức phản biện

about the tools that we use and the ways in which we relate to the world.

về những công cụ mà chúng ta sử dụng, và những cách mà trong đó chúng ta liên hệ với thế giới

Thanks.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)