Brenda Laurel on making video games for girls

Brenda Laurel'den kızlar için bilgisayar oyunları yapmak hakkında

Çeviri: Selin Çıray Gözden geçirme: osman oguz ahsen

Back in 1992, I started working for a company

1992 senesinde, Silikon Vadisi'nde

called Interval Research,

kar amaçlı bir araştırma şirketi olarak

which was just then being founded

David Lidell ve Paul Allen tarafından

by David Lidell and Paul Allen

kurulmakta olan Interval Research adlı şirkette

as a for-profit research enterprise in Silicon Valley.

çalışmaya başladım.

I met with David

David ile bu şirkette ne yapabileceğim konusunda

to talk about what I might do in his company.

görüşmek için buluştum.

I was just coming out of a failed virtual reality business

Başarısız bir sanal gerçeklik işinden

and supporting myself by being on the speaking circuit

20 yıl ya da daha uzun bir süre

and writing books --

insanların satamayacaklarını düşündükleri fikirlerle,

after twenty years or so in the computer game industry

geçimimi konuşmalar çevresinde

having ideas that people didn't think they could sell.

ve kitaplar yazarak sağlıyordum.

And David and I discovered

David ile ben

that we had a question in common,

gerçekten cevap vermek istediğimiz

that we really wanted the answer to,

ortak bir sorunun olduğunu anladık,

and that was,

Bu soru;

"Why hasn't anybody built any computer games for little girls?"

'Neden kimse kızlar için bilgisayar oyunu geliştirmedi?'

Why is that?

Neden?

It can't just be a giant sexist conspiracy.

Sadece kocaman cinsiyetçi bir komplo olamaz.

These people aren't that smart.

Bu insanlar o kadar zeki değil.

There's six billion dollars on the table.

Ortada 6 milyar dolar var.

They would go for it if they could figure out how.

Nasıl yapacaklarını bilseler, yaparlardı.

So, what is the deal here?

Yani, ortadaki sorun nedir?

And as we thought about our goals --

Hedeflerimizi düşündüğümüzde--

I should say that Interval is really a humanistic institution,

Şunu söylemeliyim ki; Interval klasik anlamıyla

in the classical sense

hümanistik bir kurumdur.

that humanism, at its best,

bu hümanizm,

finds a way to combine clear-eyed empirical research

temelinde insanı seven ve insana saygı duyan

with a set of core values

temel değerler ile zeki deneysel araştırmayı

that fundamentally love and respect people.

birleştirmenin bir yolunu arar.

The basic idea of humanism

Humanizmin temel fikri,

is the improvable quality of life;

yaşam kalitesinin artırılabilir olduğu,

that we can do good things,

yapılmaları iyi olduğu için

that there are things worth doing

iyi şeyler yaptığımız,

because they're good things to do,

ve bunların yapılmasına değer olduğu,

and that clear-eyed empiricism

ve açık görüşlü deneyselliğin

can help us figure out how to do them.

bunların nasıl yapılabileceğini bulmamızda yardımcı olacağıdır.

So, contrary to popular belief,

Yani, popüler inancın aksine

there is not a conflict of interest between empiricism and values.

deneysellik ile değerler arasında çıkar çatışması yoktur.

And Interval Research is kind of the living example

Ve Interval Research bunun nasıl gerçek olabileceğine

of how that can be true.

canlı bir örnektir.

So David and I decided to go find out,

Böylece David ve ben, yapabileceğimiz

through the best research we could muster,

en iyi araştırmayla

what it would take to get a little girl

bir kız çocuğunun parmaklarını bilgisayar ile buluşturmak için

to put her hands on a computer,

ne gerektiğini keşfetmeye karar verdik,

to achieve the level of comfort and ease with the technology

ve böylece erkek çocuklarının bilgisayar oynadıkları için kazandıkları

that little boys have because they play video games.

teknolojinin rahat ve kolayca kullanımının kızlar tarafından da kazanılmasını.

We spent two and a half years conducting research;

2.5 yıl araştırma yapmak,

we spent another year and a half in advance development.

ve 1.5 yıl da bunu geliştirmek için harcadık.

Then we formed a spin-off company.

Daha sonra bir yan şirket kurduk.

In the research phase of the project at Interval,

Interval'deki projenin araştırma evresinde,

we partnered with a company called Cheskin Research,

Cheskin Research adında bir şirketle ortaklık kurduk,

and these people -- Davis Masten and Christopher Ireland --

ve bu insanlar, Davis Masten ve Christopher Ireland,

changed my mind entirely about what market research was

piyasa araştırmasının ne olduğu ve ne olması gerektiği

and what it could be.

yönündeki fikirlerimi tamamen değiştirdi.

They taught me how to look and see,

Bana bakmayı ve görmeyi öğrettiler,

and they did not do the incredibly stupid thing

ve bir çocuğa,

of saying to a child,

'Senin halihazırda için yaptığımız her şeyden

"Of all these things we already make you,

en çok hangisini seviyorsun?'

which do you like best?" --

demek gibi inanılmaz aptalca bir şey yapmadılar.

which gives you zero answers that are usable.

ki bu size kullanışlı hiçbir cevap vermez.

So, what we did for the first two and a half years

İlk 2.5 yılda yaptığımız

was four things:

4 şey vardı:

We did an extensive review of the literature

Bilişsel psikoloji, mekansal biliş,

in related fields, like cognitive psychology,

cinsiyet araştırmaları, oyun teorisi,

spatial cognition, gender studies,

sosyoloji, primatoloji-- gibi ilgili alanlarda

play theory, sociology, primatology.

kapsamlı bir literatür araştırması yaptık.

Thank you Frans de Waal, wherever you are,

Frans de Waal, sana teşekkür ederim, her nerdeysen,

I love you and I'd give anything to meet you.

seni seviyorum ve seninle görüşmek için her şeyimi veririm.

After we had done that with a pretty large team of people

Geniş bir ekiple bunu yaptıktan ve

and discovered what we thought the salient issues were

kızlar ve erkekler ve oyunlar konusunda

with girls and boys and playing --

belirgin husuların ne olduğunu düşündüğümüzü keşfettikten sonra --

because, after all, that's really what this is about --

çünkü, ne de olsa, bu araştırma bununla ilgili --

we moved to the second phase of our work,

çalışmamızın ikinci aşamasına geçtik,

where we interviewed adult experts

akademideki yetişkin uzmanlarla görüştük,

in academia, some of the people

alakalı bulduğumuz literatürün

who'd produced the literature that we found relevant.

üreticisi olan insanların bir kısmı ile,

Also, we did focus groups with people who were on the ground with kids every day,

ayrıca kreş gözetmenleri gibi her gün çocuklarla olan kişilerle

like playground supervisors. We talked to them,

ilgi grupları kurduk, onlarla konuştuk,

confirmed some hypotheses and identified some serious questions

cinsiyet farklılığı ve oyun alışkanlıkları ile ilgili

about gender difference and play.

bazı hipotezleri doğruladık, bazı ciddi soruları tespit ettik.

Then we did what I consider to be the heart of the work:

Daha sonra benim çalışmanın kalbi olarak gördüğüm kısmı gerçekleştirdik--

interviewed 1,100 children, boys and girls,

Amerika'nın her yanından

ages seven to 12, all over the United States --

yaşları 7 ila 12 arasında değişen 1100 çocukla, kız ve erkek, görüştük.

except for Silicon Valley, Boston and Austin

Silikon Vadisi, Boston ve Austin dışında

because we knew that their little families would have millions of computers in them

çünkü onların küçük ailelerinin milyonlarca bilgisayarları olduğunu

and they wouldn't be a representative sample.

ve temsili bir örnek olamayacaklarını biliyorduk.

And at the end of those remarkable conversations

Amerika genelindeki çocuklar ve onların yakın arkadaşlarıyla

with kids and their best friends across the United States,

yaptığımız fevkalade kayda değer görüşmelerin sonunda,

after two years, we pulled together some survey data from another 10,000 children,

2 yıl sonra, 10,000 çocuğun daha anket bilgilerini biraraya getirdik ve

drew up a set up of what we thought were the key findings of our research,

araştırmamızın anahtar noktalarını olduğunu düşündüğümüz şeylerden bir küme oluşturduk

and spent another year transforming them into design heuristics,

ve sonra bir yıl daha bunları 8-12 yaş arası kız çocukları için

for designing computer-based products --

bilgisayar tabanlı, ve hatta, her türlü ürünü tasarlamak

and, in fact, any kind of products -- for little girls, ages eight to 12.

için kullanılabilecek tasarım yaklaşımlarına çevirmeye harcadık.

And we spent that time designing interactive prototypes for computer software

Ve bu süreyi, bilgisayar yazılımı için etkileşimli prototipler tasarlayıp,

and testing them with little girls.

bunları kız çocuklarıyla test ederek harcadık.

In 1996, in November, we formed the company Purple Moon

1996'da, Kasım ayında, Interval Resarch'ün yan firması olan

which was a spinoff of Interval Research,

Purple Moon'u kurduk,

and our chief investors were Interval Research, Vulcan Northwest,

ve baş yatırımcılarımız Interval Research, Vulcan Northwest,

Institutional Venture Partners and Allen and Company.

Institutional Venture Partners ve Allen and Company'ydi.

We launched a website on September 2nd

2 Eylülde, şu anda 25 milyon sayfa sunan ve

that has now served 25 million pages,

kayıtlı 42.000 genç kız kullanıcısı olan

and has 42,000 registered young girl users.

bir web sitesi başlattık.

They visit an average of one and a half times a day,

Kullanıcılar, günde ortalama 1.5 kez siteyi ziyaret ediyor

spend an average of 35 minutes a visit,

ve her defasında ortalama 35 dakika kalıyor,

and look at 50 pages a visit.

ve her ziyarette 50 sayfaya bakıyorlar.

So we feel that we've formed a successful online community with girls.

Sonuç olarak, kızlarla başarılı bir çevrimiçi topluluk oluşturduğumuzu düşünüyoruz.

We launched two titles in October --

Ekim'de iki oyun sunduk,

"Rockett's New School" -- the first of a series

"Rockett'in Yeni Okulu", Rockett adlı bir karakterin

of products -- is about a character called Rockett beginning her first day of school

8. sınıfın ilk gününde, yepyeni bir yerde, yeni bir sicille başlaması

in eighth grade at a brand new place, with a blank slate,

hakkında bir ürün serisinin ilki.

which allows girls to play with the question of, "What will I be like when I'm older?"

Kızların, "Büyüyünce neye benzeyeceğim?",

"What's it going to be like to be in high school or junior high school?

"Ortaokul veya lise nasıl olacak?"

Who are my friends?";

"Arkadaşlarım kimler?" gibi sorularla oynamalarına

to exercise the love of social complexity

sosyal karmaşıklık sevdasını uygulamaya koymalarına izin veriyor,

and the narrative intelligence that drives most of their play behavior;

ve oyun davranışlarının çoğuna yöne veren anlatımsal zeka,

and which embeds in it values about noticing that we have lots of choices

hikayenin içine, hayatımızda ve kendimizi kontrolümüzde

in our lives and the ways that we conduct ourselves.

çok fazla seçeneğimiz olduğunu hatırlatmak konusunda değerler taşıyor.

The other title that we launched is called "Secret Paths in the Forest,"

Kızların daha fantezi odaklı iç dünyalarına hitap eden

which addresses the more fantasy-oriented, inner lives of girls.

diğer oyunumuzun adı "Ormandaki Gizli Patikalar".

These two titles both showed up in the top 50 entertainment titles in PC Data --

Bu oyunların ikisi de PC Data'nın ilk 50 eğlence listesi içerisinde yer aldı,

entertainment titles in PC Data

PC Data'nın eğlence listesi,

in December, right up there with "John Madden Football,"

Aralık ayında, John Madden Football ile birlikte,

which thrills me to death.

bu beni ölesiye heyecanlandırıyor.

So, we're real,

Yani, bizler gerçeğiz.

and we've touched several hundreds of thousands of little girls.

ve bir kaç yüz bin kıza ulaştık.

We've made half-a-billion impressions

Daha sonra, Purple Moon markası için

with marketing and PR for this brand, Purple Moon.

pazarlama ve İK ile yarım milyar izlenim topladık.

Ninety-six percent of them, roughly, have been positive;

Bunların aşağı yukarı yüzde 96'sı olumlu

four percent of them have been "other."

yüzde dördü ise diğer kısımda yer almıştır.

I want to talk about the other,

Diğer kısımlardan bahsetmek istiyorum,

because the politics of this enterprise, in a way,

çünkü bir bakıma bu işin politik kısmı

have been the most fascinating part of it, for me.

benim için en ilgi çekici kısmı olmuştur.

There are really two kinds of negative reviews that we've received.

Edindiğimiz negatif eleştiriler aslında iki türe ayrılıyor.

One kind of reviewer is a male gamer

Eleştirenlerin biri; oyunların nasıl olması gerektiğini bildiğini düşünen

who thinks he knows what games ought to be,

ve ürünleri küçük kızlara göstermeyecek olan

and won't show the product to little girls.

erkek oyuncudur.

The other kind of reviewer is a certain flavor of feminist

Diğeri de; küçük kızların nasıl olması gerektiğini bildiğini

who thinks they know what little girls ought to be.

düşünen türden bir feministtir.

And so it's funny to me that these interesting, odd bedfellows

Dolayısıyla bu garip yoldaşların

have one thing in common:

ortak bir noktaya sahip olması bana garip geliyor.

they don't listen to little girls.

Küçük kızları dinlemiyorlar.

They haven't looked at children

Çocuklara hiç bakmamış ve

and they're certainly not demonstrating any love for them.

onlara kesinlikle sevgi göstermemişler.

I'd like to play you some voices of little girls

Size 2.5 senedir yaptığımız araştırmalardan

from the two-and-a-half years of research that we did --

birkaç küçük kızın sesini dinletmek istiyorum--

actually, some of the voices are more recent.

aslında bazı sesler yakın zamanda kaydedilmiştir.

And these voices will be accompanied by photographs

Ve ses kayıtlarına, bizim için çektikleri,

that they took for us of their lives,

kendi hayatlarında değer verip önemsedikleri şeylerin

of the things that they value and care about.

fotoğrafları eşlik edecek.

These are pictures the girls themselves never saw, but they gave to us

Bunlar kızların kendilerinin hiç görmeden bize verdikleri resimler.

This is the stuff those reviewers don't know about and aren't listening to

Eleştirmenlerin bilmediği ve dinlemedikleri şeyler işte bunlar,

and this is the kind of research I recommend to those

ve humanistik çalışmalar yapanlara

who want to do humanistic work.

tavsiye ettiğim araştırma türü işte bu.

Girl 1: Yeah, my character is usually a tomboy.

Video: 1. Kız: Evet, beni karakterim genellikle bir erkek fatma.

Hers is more into boys.

Onunki daha çok erkeklerle ilgileniyor.

Girl 2: Uh, yeah.

2. Kız: Hı, evet.

Girl 1: We have -- in the very beginning of the whole game, always we do this:

1. Kız: Biz-- her oyunun başında her zaman bunu yaparız

we each have a piece of paper; we write down our name, our age --

Her birimiz bir parça kağıt alır, adımızı, yaşımızı,

are we rich, very rich, not rich, poor, medium, wealthy,

zengin miyiz, çok mu zenginiz, değil miyiz, orta halli miyiz, varsıl mıyız,

boyfriends, dogs, pets -- what else -- sisters, brothers, and all those.

erkek arkadaşımızı, köpeklerimizi, hayvanlarımızı--başka-- kardeşlerimizi hepsini yazarız.

Girl 2: Divorced -- parents divorced, maybe.

2. Kız: Boşanmış-- belki anne babamız boşanmıştır.

Girl 3: This is my pretend [unclear] one.

3. Kız: Bu benim rolüm.

Girl 4: We make a school newspaper on the computer.

4. kız: Bilgisayarda bir okul gazetesi hazırladık.

Girl 5: For a girl's game also usually they'll have really pretty scenery

5. Kız: Bir kız oyununa genellikle bulutlu ve çiçekli

with clouds and flowers.

çok güzel manzaralar koyarlar.

Girl 6: Like, if you were a girl and you were really adventurous and a real big tomboy,

Sanki, eğer bir kız çocuğuysanız ve cidden mecaracı ve gerçek bir erkek fatmaysanız,

you would think that girls' games were kinda sissy.

kızların oyununun muhallebi çocuğu oyunu olduğunu düşünürsünüz.

Girl 7: I run track, I played soccer,

6. Kız: Koşu yaparım, futbol oynardım,

I play basketball, and I love a lot of things to do.

basketbol oynarım ve daha birçok şeyi yapmayı seviyorum.

And sometimes I feel like I can't really enjoy myself unless it's like a vacation,

Bazen, tatil gibi olmazsa, yani Pazartesi ve bütün günler boş olmazsa

like when I get Mondays and all those days off.

gerçekten eğlenmiyormuşum gibi oluyor.

Girl 8: Well, sometimes there is a lot of stuff going on

7. Kız: Bazen her şey çok hızlı oluyor gibi,

because I have music lessons and I'm on swim team --

çünkü müzik derslerim var ve yüzme takımındayım,

all this different stuff that I have to do,

ve yapmak zorunda olduğum bir sürü farklı şey var,

and sometimes it gets overwhelming.

ve bazen çok yorucu oluyor.

Girl 9: My friend Justine

Arkadaşım Justine, arkadaşım olan Kelly'i aldı gibi ve

kinda took my friend Kelly, and now they're being mean to me.

şimdi bana karşı kötü davranıyorlar.

Girl 10: Well, sometimes it gets annoying when your brothers and sisters,

8. Kız: Bazen kardeşleriniz sizi taklit ettiğinde,

or brother or sister, when they copy you and you get your idea first

bir fikri ilk siz bulduğunuzda ve bu fikri çalıp

and they take your idea and they do it themselves.

kendileri uyguladıklarında çok sinir bozucu oluyor.

Girl 11: Because my older sister, she gets everything

9. Kız: Ablam her istediğini elde ediyor,

and, like, when I ask my mom for something, she'll say, "No" -- all the time.

ve, ne zaman bir şey istesem annem hep 'Hayır' diyor.

But she gives my sister everything.

Ama ablama her şeyi veriyor.

Brenda Laurel: I want to show you, real quickly, just a minute

Brenda Laurel: Daha iki gün önce üretimine başlanan "Rockett'in Zor Kararı"ndan,

of "Rockett's Tricky Decision," which went gold two days ago.

hızlıca, sadece bir dakika göstermek istiyorum.

Let's hope it's really stable.

Umarım stabildir.

This is the second day in Rockett's life.

Bu Rockett'in hayatında ikinci gün,

The reason I'm showing you this

ve bunu size izletmemin sebebi,

is I'm hoping that the scene that I'm going to show you will look familiar

size göstereceğim sahnenin kızların seslerini dinlediğinize göre

and sound familiar, now that you've listened to some girls' voices.

size tanıdık gelmesini umuyor olmam.

And you can see how we've tried to incorporate the issues that matter to them

Ve onlar için önemli olan konuları, geliştirdiğimiz oyuna

in the game that we've created.

dahil etmeye ne kadar çalıştığımızı görebilirsiniz.

Miko: Hey Rockett! C'mere!

Video: Miko: Hey Rockett! Gelsene!

Rockett: Hi Miko! What's going on?

Rockett: Selam Miko! Nasıl gidiyor?

Miko: Did you hear about Nakilia's big Halloween party this weekend?

Miko: Haftasonu Nakilia'nın Cadılar Bayramı partisinden haberin var mı?

She asked me to make sure you knew about it.

Bildiğinden emin olmamı istedi.

Nakilia invited Reuben too, but --

Reuben'ı da davet etti, ama

Rockett: But what? Isn't he coming?

Rockett: Ama ne? Gelmiyor mu?

Miko: I don't think so.

Miko: Sanmıyorum.

I mean, I heard his band is playing at another party the same night.

Yani, grubunun aynı gece başka bir partide çaldığını duydum.

Rockett: Really? What other party?

Rockett: Gerçekten mi?Hangi diğer parti?

Girl: Max's party is going to be so cool, Whitney.

Kız: Max'ın partisi çok harika olacak, Whitney.

He's invited all the best people.

Süper olan herkesi davet etti.

BL: I'm going to fast-forward to the decision point

BL: Karar noktasına hızlıca atlayacağım,

because I know I don't have a lot of time.

çünkü fazla zamanımın olmadığını biliyorum.

After this awful event occurs, Rocket gets to decide how she feels about it.

Bu korkunç olay olduktan sonra, Rockett nasıl hissettiğine karar verecek.

Rockett: Who'd want to show up at that party anyway?

Video: Rockett: Zaten kim o partide olmak ister ki?

I could get invited to that party any day if I wanted to.

İsteseydim o partiye davet edilirdim.

Gee, I doubt I'll make Max's best people list.

Max'ın süper insanlar listesinde olacağımdan şüpheliyim.

BL: OK, so we're going to emotionally navigate.

BL: Pekala, şimdi bu oyunu oynasaydık,

If we were playing the game, that's what we'd do.

duygularımızla oyuna yön verecektik.

If at any time during the game we want to learn more about the characters,

Eğer, oyun esnasında herhangi bir anda karakterler hakkında daha fazla bilgi almak istersek

we can go into this hidden hallway,

bu gizli koridora gidebiliriz,

and I'll quickly just show you the interface.

size hızlıca arayüzü göstereceğim.

We can, for example, go find Miko's locker

Mesela, Miko'nun dolabını bulup,

and get some more information about her.

onun hakkında daha fazla bilgi alabiliriz.

Oops, I turned the wrong way.

Ah, yanlış yere girdim.

But you get the general idea of the product.

Ama ürün hakkında genel bir fikriniz oldu.

I wanted to show you the ways, innocuous as they seem,

Size, ne kadar önemsiz de görünseler,

in which we're incorporating what we've learned about girls --

kızlar hakkında öğrendiklerimizi oyuna nasıl dahil ettğimizi göstermek istedim,

their desires to experience greater emotional flexibility,

daha fazla duygusal esneklik deneyimlemek,

and to play around with the social complexity of their lives.

ve hayatlarının sosyal karmaşıklığı ile oynayabilmek gibi.

I want to make the point that what we're giving girls, I think, through this effort,

Şu noktaya parmak basmak istiyorum, bence bizim, bu çalışma ile

is a kind of validation,

kızlara sağladığımız, bir tür onay,

a sense of being seen.

ve onların farkında olduğumuz hissi.

And a sense of the choices that are available in their lives.

Ve hayatlarında mevcut olan seçeneklerin bilincinde olma.

We love them.

Onları seviyoruz.

We see them.

Onları görüyoruz.

We're not trying to tell them who they ought to be.

Onlara ne olmaları gerektiğini söylemeye çalışmıyoruz.

But we're really, really happy about who they are.

Ama ne oldukları ile ilgili çok, çok mutluyuz.

It turns out they're really great.

Görünüyor ki çok harikalar.

I want to close by showing you a videotape

Kapanışı size bir video izleterek yapmak istiyorum.

that's a version of a future game in the Rockett series

Bu Rockett serisinin,

that our graphic artists and design people put together,

grafik sanatçılarımızın ve tasarımcılarımızın bir araya getirdiği

that we feel would please that four percent of reviewers.

ve eleştirmenlerimizin yüzde dördünü mutlu edeceğini inandığımı bir versiyonu.

"Rockett 28!"

"Rockett 28"

Rockett: It's like I'm just waking up, you know?

Video: Rockett: Sanki daha yeni uyanıyor gibiyim.

BL: Thanks.

BL: Teşekkürler.