Jimmy Carter: Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Goksu Kalayci

As a matter of fact,

Doğrusu, Beyaz Saray'dan

I was trying to think about my career since I left the White House,

ayrıldıktan sonraki kariyerimi düşünmeye çalışıyordum,

bence buna en iyi örnek birkaç sene önce The New Yorker'da çıkan bir karikatür.

and the best example I have is a cartoon in The New Yorker a couple of years ago.

This little boy is looking up at his father,

Küçük çocuk babasına bakar

and he says, "Daddy, when I grow up, I want to be a former president."

ve şöyle der, "Babacığım, büyüyünce eski Başkan olmak istiyorum."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Well, I have had a great blessing as a former president,

Eski bir başkan olarak büyük lütuflara sahip oldum.

because I have had an access

Çünkü dünyanın dört bir yanındaki

that very few other people in the world have ever had

pek çok insanı tanımamı sağlayan, dünyada çok az

to get to know so many people around this whole universe.

insanın sahip olduğu bir imkâna sahiptim.

Not only am I familiar with the 50 states in the United States,

Sadece Birleşik Devletlerdeki 50 eyaleti tanımakla kalmadım,

but also my wife and I have visited more than 145 countries in the world,

aynı zamanda ben ve eşim 145'ten fazla ülkeyi ziyaret ettik.

and the Carter Center has had full-time programs in 80 nations on Earth.

Carter Merkezi'ninn dünya çapında 80 ülkede tam zamanlı programı vardı.

And a lot of times, when we go into a country,

Bir ülkeye gittiğimizde çoğu zaman

we not only the meet the king or the president,

sadece kral veya başkanla buluşmakla kalmadık,

but we also meet the villagers who live in the most remote areas of Africa.

Afrika'nın en ücra köşelerinde yaşayan köylülerle de tanıştık.

So our overall commitment at the Carter Center

Yani Carter Center'da tüm çabamız

is to promote human rights,

insan haklarını desteklemek üzerine;

and knowing the world as I do, I can tell you without any equivocation

ve dünyayı bildiğim kadarıyla, size hiç çekinmeden diyebilirim ki

that the number one abuse of human rights on Earth

dünyadaki bir numaralı insan hakları ihlali,

is, strangely, not addressed quite often, is the abuse of women and girls.

tuhaf şekilde çok fazla ele alınmasa da, kadınlara ve kızlara kötü davranılması.

(Applause)

(Alkış)

There are a couple of reasons for this that I'll mention to begin with.

Öncelikle, bahsedeceğim gibi bunun birkaç nedeni var.

First of all is the misinterpretation of religious scriptures, holy scriptures,

İlki, dinî kitapların, kutsal yazıların, İncil'in, Eski Ahit'in,

in the Bible, Old Testament, New Testament, Quran and so forth,

Yeni Ahit'in, Kuran'ın ve diğerlerinin yanlış şekilde yorumlanması.

and these have been misinterpreted by men who are now in the ascendant positions

Bunlar, sinagoglarda, kiliselerde ve camilerde şu an etkin pozisyonlarda

in the synagogues and the churches and in the mosques.

bulunan erkekler tarafından yanlış yorumlanmaktalar.

And they interpret these rules to make sure that women

Bu kuralları, kadınların erkeklere nazaran

are ordinarily relegated to a secondary position

Tanrı'nın gözünde normalde ikincil pozisyona inmesini

compared to men in the eyes of God.

sağlamak üzere yorumluyorlar.

This is a very serious problem. It's ordinarily not addressed.

Bu çok ciddi bir sorun. Normalde ele alınmıyor.

A number of years ago, in the year 2000,

Yıllar önce, 2000 yılında,

I had been a Baptist, a Southern Baptist for 70 years --

ben bir Baptist'tim, 70 yıllık Güneyli bir Baptist --inanın

I tell you, I still teach Sunday school every Sunday;

bana, hala her pazar Pazar Okulu'nda ders veriyorum

I'll be teaching this Sunday as well --

bu pazar günü de ders vereceğim --

but the Southern Baptist Convention in the year 2000 decided

ancak 2000 yılında Güneyli Baptist Konvansiyonu kadınların

that women should play a secondary position,

ikincil, erkeklere itaat ettikleri bir pozisyon

a subservient position to men.

üstlenmeleri gerektiğine karar verdi.

So they issued an edict, in effect,

Böylece kadınların kilisede rahip,

that prevents women from being priests, pastors, deacons in the church,

papaz, diyakoz veya orduda vaiz olmasını engelleyen

or chaplains in the military,

bir emri yürürlüğe koydular.

and if a woman teaches a classroom

Bir kadın bir Güneyli Baptist okulundaki

in a Southern Baptist seminary,

bir sınıfta ders verdiğinde,

they cannot teach if a boy is in the room,

sınıfta bir erkek varsa ders veremez.

because you can find verses in the Bible,

Çünkü İncil'de ayetler bulabilirsiniz;

there's over 30,000 verses in the Bible,

İncil'de 30.000'in üzerinde, bir kadının

that say that a woman shouldn't teach a man, and so forth.

bir erkeği eğitmemesini söyleyen ve buna benzer ayet var.

But the basic thing is the scriptures are misinterpreted

Ancak temel nokta, kutsal yazıların erkekleri üstün pozisyonda

to keep men in an ascendant position.

tutmak üzere yanlış şekilde yorumlanması.

That is an all-pervasive problem,

Bu çok yaygın bir sorun.

because men can exert that power

Çünkü erkekler bu gücü kullanabilir

and if an abusive husband or an employer, for instance, wants to cheat women,

ve eğer istismarcı bir koca veya işveren, örnek olarak, kadınları aldatmak isterse,

they can say that if women are not equal in the eyes of God,

eğer kadınlar Tanrı'nın nazarında eşit değilse,

why should I treat them as equals myself?

ben neden eşit davranayım diyebilir.

Why should I pay them equal pay for doing the same kind of work?

Neden aynı çeşit işi yapmak için eşit ücret ödeyeyim?

The other very serious blight

Bu soruna yol açan

that causes this problem is the excessive resort to violence,

diğer bir ciddi felaket ise, aşırı derecede şiddete başvurulması

and that is increasing tremendously around the world.

ve bu, dünya çapında muazzam şekilde artmakta.

In the United States of America, for instance, we have had

Örneğin, Amerika Birleşik Devletlerinde,

an enormous increase in abuse of poor people,

çoğunlukla siyahi ve azınlık olan yoksul kişilerin

mostly black people and minorities, by putting them in prison.

hapse konarak istismar edilmesinde çok büyük bir artış oldu.

When I was in office as governor of Georgia,

Ben Georgia valisi olarak görevdeyken,

one out of every 1,000 Americans were in prison.

her 1.000 Amerikalıdan biri hapisteydi.

Nowadays, 7.3 people per 1,000 are in prison.

Bugünlerde ise, her 1.000 kişiden 7,3'ü hapiste.

That's a sevenfold increase.

Bu yedi katı kadar bir artış.

And since I left the White House,

Ben Beyaz Saray'dan ayrıldığımdan

there's been an 800 percent increase in the number of women

beri, hapisteki siyahi kadınların

who are black who are in prison.

sayısında yüzde 800 artış oldu.

We also have [one of the only countries] on Earth

Aynı zamanda dünyada gelişmiş bir ülke olarak

that still has the death penalty that is a developed country.

ölüm cezası olan tek ülkeyiz.

And we rank right alongside the countries that are most abusive

Ölüm cezasını desteklemede, insan haklarının her maddesinde

in all elements of human rights in encouraging the death penalty.

en kötü olan ülkelerin tam yanında yer alıyoruz.

We're in California now, and I figured out the other day

Şu an Kaliforniya'dayız ve geçen gün

that California has spent four billion dollars

Kaliforniya'nın 13 kişiyi ölüm cezasına mahkûm ederek

in convicting 13 people for the death penalty.

dört milyar dolar harcadığını hesapladım.

If you add that up, that's 307 million dollars it costs California

Hesaplarsanız, bir kişiyi infaza göndermenin

to send a person to be executed.

Kaliforniya'ya maliyeti 307 milyon dolar eder.

Nebraska this week just passed a law abolishing the death penalty,

Nebraska bu hafta ölüm cezasını kaldıran bir kanun çıkardı,

because it costs so much. (Applause)

çünkü çok pahalıya mal oluyordu. (Alkış)

So the resort to violence and abuse of poor people and helpless people

Yani yoksul kişilere ve çaresiz kişilere karşı şiddete ve kötü davranışa başvurmak,

is another cause of the increase in abuse of women.

kadın istismarının artmasının diğer bir nedeni.

Let me just go down a very few abuses of women that concern me most,

Kadınlara yönelik istismarlardan beni en çok endişelendiren birkaçına değineceğim

and I'll be fairly brief, because I have a limited amount of time, as you know.

ve oldukça kısa tutacağım, çünkü bildiğiniz gibi, kısa bir sürem var.

One is genital mutilation.

Birincisi kadın sünneti.

Genital mutilation is horrible and not known by American women,

Kadın sünneti korkunç ve Amerikalı kadınlar tarafından bilinmiyor;

but in some countries, many countries,

ancak bazı ülkelerde, birçok ülkede,

when a child is born that's a girl, very soon in her life,

bir kız çocuğu doğduğunda, yaşamının erken evresinde,

her genitals are completely cut away by a so-called cutter

genital organları jileti olan sözüm ona bir bıçakla,

who has a razor blade and, in a non-sterilized way,

sterilize olmayan bir şekilde tamamen kesiliyor,

they remove the exterior parts of a woman's genitalia.

kadının genital organlarının dış kısımlarını kesiyorlar.

And sometimes, in more extreme cases but not very rare cases,

Bazen daha uç vakalarda, ancak çok da nadir değil,

they sew the orifice up so the girl can just urinate or menstruate.

açıklığı dikiyorlar ki kız sadece idrar yapabilsin veya regl olabilsin.

And then later, when she gets married, the same cutter goes in

Sonra evlendiğinde aynı bıçak tekrar

and opens the orifice up so she can have sex.

kanalı açar ki cinsel ilişkiye girebilsin.

This is not a rare thing, although it's against the law in most countries.

Birçok ülkede kanun dışı olsa da bu çok nadir bir şey değil.

In Egypt, for instance,

Örneğin Mısır'da,

91 percent of all the females that live in Egypt today

bugün Mısır'da yaşayan kadınların yüzde 91'i

have been sexually mutilated in that way.

bu şekilde kadın sünneti olmuşlardır.

In some countries, it's more than 98 percent

Bazı ülkelerde, ergenliğe erişmeden bu şekilde

of the women are cut that way before they reach maturity.

kesilen kadınlar yüzde 98'den fazladır.

This is a horrible affliction

Bu durum, o ülkelerde yaşayan tüm kadınlar için

on all women that live in those countries.

çok korkunç bir ızdırap.

Another very serious thing is honor killings,

Diğer bir ciddi konu ise, namus cinayetleri,

where a family with misinterpretation, again, of a holy scripture --

bir ailenin kutsal yazıları yine yanlış yorumlayarak --

there's nothing in the Quran that mandates this --

Kuran'da bunu zorunlu kılan bir şey yoktur --

will execute a girl in their family

ailesindeki bir kızı infaz etmeleridir,

if she is raped

eğer kız tecavüze uğradıysa

or if she marries a man that her father does not approve,

veya babasının onaylamadığı bir adamla evlendiyse

or sometimes even if she wears inappropriate clothing.

veya bazen sadece uygunsuz kıyafetler giydiyse.

And this is done by members of her own family,

Bu kendi ailesinin üyeleri tarafından yapılmaktadır,

so the family becomes murderers

yani kız aileye sözüm ona utanç getirirse

when the girl brings so-called disgrace to the family.

aile cinayet işler.

An analysis was done in Egypt not so long ago by the United Nations

Kısa zaman önce Mısır'da Birleşmiş Millet ler tarafından bir analiz

and it showed that 75 percent of these murders of a girl

yapıldı ve bu, kızların cinayetlerinin yüzde 75'inin

are perpetrated by the father, the uncle or the brother,

babası, amcası veya erkek kardeşi tarafından işlendiğini gösterdi;

but 25 percent of the murders are conducted by women.

lakin cinayetlerin yüzde 25'i kadınlar tarafından işlenmiş.

Another problem that we have in the world

Dünyada, kadınlarla yönelik

that relates to women particularly is slavery,

diğer bir sorun ise kölelik

or human trafficking it's called nowadays.

veya bugünlerde söylenen şekliyle insan ticareti.

There were about 12.5 million people sold from Africa into slavery

19. yüzyıl ve 18. yüzyılda Afrika'dan Yeni Dünya'ya

in the New World back in the 19th century and the 18th century.

kölelik için satılan yaklaşık 12,5 milyon insan vardı.

There are 30 million people now living in slavery.

Bugün köle olarak yaşayan 30 milyon insan var.

The United States Department of State now has a mandate from Congress

Birleşik Devletler Dışişleri Bakanlığı'nın Kongre'ye her sene

to give a report every year,

rapor verme zorunluluğu var

and the State Department reports that 800,000 people are sold

ve Dışişleri Bakanlığı her sene uluslararası sınırlarda

across international borders every year into slavery,

800.000 insanın kölelik için satıldığını ediyor.

and that 80 percent of those sold are women,

Bu satılanların yüzde 80'i

into sexual slavery.

cinsel kölelik için satılan kadınlar.

In the United States right this moment,

Birleşik Devletler'de şu an

60,000 people are living in human bondage, or slavery.

60.000 insan esareti veya kölelik altında yaşıyor.

Atlanta, Georgia, where the Carter Center is located

Carter Center'in ve eğitim verdiğim Emory Üniversitesi'nin

and where I teach at Emory University,

bulunduğu Atlanta, Georgia'da

they have between 200 and 300 women, people sold into slavery every month.

her ay 200 ila 300 kadın kölelik için satılıyor.

It's the number one place in the nation because of that.

Bu sebepten dolayı ülkede ilk sıradadır.

Atlanta has the busiest airport in the world,

Atlanta, dünyadaki en yoğun havaalanına sahip

and they also have a lot of passengers that come from the Southern Hemisphere.

ve Güney Yarımküre'den gelen çok fazla yolcu da var.

If a brothel owner

Bir genelev sahibi,

wants to buy a girl that has brown or black skin,

kahverengi veya siyah derili bir kız almak isterse,

they can do it for 1,000 dollars.

bunu 1.000 dolara yapabilir.

A white-skinned girl brings several times more than that,

Beyaz derili bir kadın bunun birkaç katı getirebilir

and the average brothel owner in Atlanta and in the United States now

ve ortalama bir genelev sahibi şu an Atlanta ve Birleşik Devletlerde

can earn about $35,000 per slave.

köle başına yaklaşık 35.000 dolar kazanabilir.

The sex trade in Atlanta, Georgia, exceeds the total drug trade in Atlanta, Georgia.

Atlanta, Georgia'daki seks ticareti, toplam uyuşturucu ticaretini geçiyor.

So this is another very serious problem, and the basic problem is prostitution,

Yani bu durum, başka bir ciddi problem ve buradaki temel sorun fuhuş.

because there's not a whorehouse in America

Çünkü Amerika'da yerel yönetimler, yerel polisler,

that's not known by the local officials,

polis şefi, belediye başkanı ve benzerleri

the local policemen, or the chief of police or the mayor and so forth.

tarafından bilinmeyen bir genelev yok.

And this leads to one of the worst problems,

Bu durum, en kötü sorunlardan birine sebep oluyor,

and that is that women are bought increasingly and put into sexual slavery

dünyadaki tüm ülkelerde giderek daha fazla kadının alınıp

in all countries in the world.

cinsel köle olarak kullanılıyor olmaları.

Sweden has got a good approach to it.

İsveç'in buna güzel bir yaklaşımı var.

About 15 to 20 years ago, Sweden decided to change the law,

Yaklaşık 15-20 yıl önce, İsveç kanunu değiştirmeye karar verdi; buna göre

and women are no longer prosecuted

artık kadınlar cinsel kölelik içindelerse

if they are in sexual slavery,

suçlanıp dava edimiyorlar;

but the brothel owners and the pimps and the male customers are prosecuted,

bunun yerine genelev sahipleri, satıcılar ve erkek müşteriler mahkemeye çıkıyor.

and -- (Applause) -- prostitution has gone down.

ve -- (Alkış) -- fuhuş azaldı.

In the United States, we take just the opposite position.

Birleşik Devletlerde, tam tersi bir yaklaşımı benimsiyoruz.

For every male arrested for illegal sex trade,

Amerika Birleşik Devletlerinde yasa dışı seks ticareti için

25 women are arrested in the United States of America.

yakalanan her erkeğe karşılık, 25 kadın yakalanmaktadır.

Canada, Ireland, I've already said Sweden,

Kanada, İrlanda, söylediğim gibi İsveç,

France, and other countries are moving now towards this so-called Swedish model.

Fransa ve diğer ülkeler İsveç modeli denen modele doğru yönelmektedir.

That's another thing that can be done.

Bu yapılabilecek diğer bir şey.

We have two great institutions in this country that all of us admire:

Bu ülkede hepimizin takdir ettiği iki büyük kurum bulunmaktadır:

our military and our great university system.

ordumuz ve büyük üniversite sistemimiz.

In the military, they are now analyzing how many sexual assaults take place.

Orduda kaç cinsel taciz vakası olduğu artık analiz ediliyor.

The last report I got, there were 26,000 sexual assaults

Aldığım son rapora göre, orduda 26.000 cinsel taciz

that took place in the military --

meydana gelmiş --

26,000.

26.000.

Only 3,000, not much more than 1 percent, are actually prosecuted,

Mahkemeye çıkarılanlar ise sadece 3.000'i, yani yüzde birinden fazlası değil

and the reason is that the commanding officer of any organization --

ve nedeni ise herhangi bir örgütün komutanının --

a ship like my submarine, or a battalion in the Army

benim denizaltım gibi bir gemi veya Kara Kuvvetleri'nde bir tabur

or a company in the Marines --

veya Deniz Kuvvetleri'nde tayfa --

the commanding officer has the right under law to decide

bu komutan, yasalara göre taciz edene dava açılıp açılmayacağına

whether to prosecute a rapist or not,

karar verme hakkına sahiptir ve

and of course, the last thing they want is for anybody to know

elbette kendi komutaları altında cinsel tacizlerin gerçekleştiği,

that under their command, sexual assaults are taking place,

başkalarının bilmesini istedikleri son şey,

so they do not do it.

bu yüzden yapmıyorlar.

That law needs to be changed.

Bu kanunun değişmesi lazım.

About one out of four girls who enter American universities

Amerikan üniversitelerine giren her dört kadından yaklaşık biri,

will be sexually assaulted before she graduates,

mezun olmadan önce cinsel tacize uğruyor

and this is now getting a lot of publicity,

ve buna artık çokça dikkat çekiliyor,

partially because of my book, but other things,

kısmen benim kitabım ve diğer şeyler sayesinde.

and so 89 universities in America are now condemned

Sonuçta, Amerika'da 89 üniversite

by the Department of Education under Title IX

Eğitim Bakanlığı tarafından 9. başlık altında suçlular,

because the officials of the universities are not taking care of the women

çünkü üniversitelerin yetkilileri kadınları cinsel tacizden

to protect them from sexual assault.

korumak için özen göstermiyorlar.

The Department of Justice says that more than half of the rapes

Adalet Bakanlığı, üniversite kampüslerinde gerçekleşen tacizlerin yarısından

on a college campus take place by serial rapists,

fazlasının seri tecavüzcüler tarafından gerçekleştiğini söylüyor,

because outside of the university system,

çünkü üniversite sistemi dışında,

if they rape somebody, they'll be prosecuted,

eğer birini taciz ederlerse, mahkemeye verillirler;

but when they get on a university campus, they can rape with impunity.

ama üniversite kampüslerine girdikle rinde ceza almadan tecavüz edebiliyorlar.

They're not prosecuted.

Soruşturma açılmıyor.

Those are the kinds of things that go on in our society.

Bunlar toplumumuzda meydana gelen türde şeyler.

Another thing that's very serious about the abuse of women and girls

Kadınların ve kızların istismar edilmesiyle ilgili bir diğer ciddi şey,

is the lack of equal pay for equal work,

eşit işe eşit ücret olmaması,

as you know. (Applause)

bildiğiniz gibi. (Alkış)

And this is sometimes misinterpreted, but for full-time employment,

Bu bazen yanlış yorumlanıyor; ancak tam zamanlı işlerde,

a woman in the United States now gets 23 percent less than a man.

Birleşik Devletlerde bir kadın bir erkekten yüzde 23 daha az alıyor.

When I became president, the difference was 39 percent.

Başkan olduğumda, fark yüzde 39'du.

So we've made some progress, partially because I was president

Yani biraz ilerleme kaydettik, biraz da ben Başkan olduğum için;

and so forth -- (Applause) (Laughter) --

falan filan- (Alkış) (Gülüşmeler) --

but in the last 15 years, there's been no progress made,

ancak son 15 yıldır fazla ilerleme kaydedilmedi,

so it's been just about 23 or 24 percent difference

yani son 15 yıldır yaklaşık yüzde 23 veya 24

for the last 15 years.

kadar fark var.

These are the kind of things that go on.

Bunun gibi şeyler meydana geliyor.

If you take the Fortune 500 companies,

Eğer Fortune 500 şirketlerini ele alırsanız,

23 of them have women CEOs,

500 taneden 23'ünün genel müdürü

out of 500,

kadın

and those CEOs, I need not tell you,

ve bu genel müdürler, size söylememe hiç gerek yok ama,

make less on an average

ortalama olarak, diğer genel müdürlere

than the other CEOs.

kıyasla, daha az kazanıyorlar.

Well, that's what goes on in our country.

Evet, bunlar ülkemizde olanlar.

Another problem with the United States

Birleşik Devletlerle ilgili diğer bir problem de,

is we are the most warlike nation on Earth.

dünyada en çok savaşan millet olmamız.

We have been to war with about 25 different countries

İkinci Dünya Savaşından bu yana yaklaşık 25 farklı ülkeyle

since the Second World War.

savaşa girmişiz.

Sometimes, we've had soldiers on the ground fighting.

Bazen karada savaşan askerlerimiz oldu.

The other times, we've been flying overhead

Bazen de, tepelerinde uçarak insanların

dropping bombs on people.

üzerlerine bombalar bıraktık.

Other times, of course, now, we have drones that attack people and so forth.

Zaman zaman da, elbette insanlara saldı ran dronlarımız oldu ve bunun gibileri.

We've been at war with 25 different countries

İkinci Dünya Savaşından beri 25 ya da daha fazla

or more since the Second World War.

ülkeyle savaş hâlindeyiz.

There was four years, I won't say which ones,

Dört yıl vardı, hangileri olduğunu söylemeyeceğim,

where we didn't --

o zaman savaşmadık --

(Applause) -- we didn't drop a bomb, we didn't launch a missile,

(Alkış) -- bomba atmadık, füze fırlatmadık,

we didn't fire a bullet.

mermi atmadık.

But anyway, those kinds of things, the resort to violence

Her hâlükârda, bu tip şeyler, yani şiddete başvurma

and the misinterpretation of the holy scriptures

ve kutsal yazıların yanlış yorumlanması gibi,

are what causes, are the basic causes, of abuse of women and girls.

kadınlara ve kızlara kötü davranmanın sebebi, temel nedeni.

There's one more basic cause that I need not mention,

Söylememe gerek olmayan bir temel neden daha var

and that is that in general, men don't give a damn.

ve o da bunun genelde erkeklerin umrunda olmaması.

(Applause) That's true.

(Alkış) Gerçek bu.

The average man that might say, I'm against the abuse of women and girls

Kadınların ve kızların istismarına karşı olduğunu söyleyen ortalama bir erkek,

quietly accepts the privileged position that we occupy,

işgal ettiğimiz ayrıcalıklı pozisyonu sessizce kabul eder

and this is very similar to what I knew when I was a child,

ve bu çocukken bildiğim, eşit ama ayrı

when separate but equal had existed.

diye bir şeyin var olduğu zamana benziyor.

Racial discrimination, legally, had existed for 100 years,

Irk ayrımcılığı, yasal olarak 100 sene var olmuştu,

from 1865 at the end of the War Between the States, the Civil War,

1865, eyaletler arası savaşın sonu, İç Savaş'tan,

all the way up to the 1960s,

ta 1960'lara kadar,

when Lyndon Johnson got the bills passed

Lyndon Johnson eşit haklar için

for equal rights.

yasa tasarısını geçirinceye dek.

But during that time, there were many white people

Ancak bu zaman boyunca, ırk ayrımcılığının

that didn't think that racial discrimination was okay,

kabul edilebilir olduğunu düşünmeyen birçok beyaz insan vardı;

but they stayed quiet,

fakat sessiz kaldılar.

because they enjoyed the privileges of better jobs,

Çünkü daha iyi işlerin, jüri görevine

unique access to jury duty,

erişim hakkının, daha iyi okulların

better schools, and everything else,

ve diğer her şeyin ayrıcalığını sevdiler.

and that's the same thing that exists today,

Bugün de bunların aynısı var.

because the average man really doesn't care.

Çünkü ortalama bir adam umursamıyor.

Even though they say, "I'm against discrimination against girls and women,"

"Kızlara ve kadınlara karşı ayrımcılığa karşıyım", deseler de

they enjoy a privileged position.

ayrıcalıklı pozisyonlarının tadını çıkarıyorlar.

And it's very difficult to get the majority of men

Üniversite sistemini kontrol eden

who control the university system,

erkeklerin çoğunluğunu,

the majority of men that control the military system,

askerî sistemi kontrol eden erkeklerin çoğunluğunu,

the majority of men that control the governments of the world,

dünyadaki hükümetleri kontrol eden erkeklerin çoğunluğunu

and the majority of men that control the great religions.

ve büyük dinleri kontrol eden erkeklerin çoğunluğunu elde etmek de epey zor.

So what is the basic thing that we need to do today?

Peki bugün yapmamız gereken temel şey ne?

I would say the best thing that we could do today

Bence bugün yapabileceğimiz en iyi şey ,

is for the women in the powerful nations

ABD gibi güçlü ülkeler ve sizin geldiğiniz

like this one, and where you come from,

Avrupa ve benzeri yerlerdeki, etkisi olan,

Europe and so forth, who have influence and who have freedom to speak and to act,

konuşma ve eylem özgürlüğü olan kadınların

need to take the responsibility on yourselves

kendi sorumluluklarını alarak

to be more forceful in demanding

tüm dünyadaki kızlara ve kadınlara karşı

an end to racial discrimination against girls and women

ırk ayrımcılığının bitmesini talep etmede

all over the world.

daha ısrarcı olmaları.

The average woman in Egypt

Mısır'daki ortalama bir kadının,

doesn't have much to say about her daughters

kızlarının kadın sünneti olması konusunda

getting genitally mutilated and so forth.

pek söyleyebileceği bir şey yok.

I didn't even go down to detail about that.

Bunlar hakkkında detaylara dahi girmiyorum.

But I hope that out of this conference,

Ancak umarım ki bu konferanstan sonra,

that every woman here will get your husbands to realize

buradaki her kadın kendi eşinin üniversite kampüslerinde,

that these abuses on the college campuses and the military and so forth

orduda ve benzeri yerlerde, gelecekteki iş hayatlarında

and in the future job market,

kızlarını ve torunlarını bu istismarlardan

need to protect your daughters and your granddaughters.

korumaları gerektiğini fark etmelerini sağlar.

I have 12 grandchildren, four children, and 10 great-grandchildren,

12 torunum, 4 çocuğum var, 10 tane de torunumun çocuğu.

and I think often about them

Sıklıkla onları ve Amerika'da

and about the plight that they will face in America,

eşit haklara sahip olmak için karşı karşıya kalacakları

not only if they lived in Egypt or a foreign country,

zor mücadeleyi düşünürüm; illaki Mısır veya yabancı bir ülkede

in having equal rights,

yaşamaları gerekmiyor

and I hope that all of you will join me

ve umarım dünyanın dört bir yanındaki

in being a champion for women and girls around the world

kadınların ve kızların destekçisi olmak ve onların insan haklarını korumak

and protect their human rights.

için hepiniz bana katılırsınız.

Thank you very much.

Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)