Jimmy Carter: Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse

Аудармашы: Darkhan Sakenov Редактор: Asqat Yerkimbay

As a matter of fact,

Жағдайға байланысты

I was trying to think about my career since I left the White House,

Ақүйден кеткен соң жұмыс табуға тырыстым.

and the best example I have is a cartoon in The New Yorker a couple of years ago.

Осы туралы "New Yorker" журналынан күлкілі сурет көрдім.

This little boy is looking up at his father,

Кішкентай бала әкесіне:

and he says, "Daddy, when I grow up, I want to be a former president."

"Әке, мен өскенде бұрынғы президент болғым келеді" дейді.

(Laughter)

(Күлкі)

Well, I have had a great blessing as a former president,

Президент болған кезде үлкен сүйіспеншілікке кенелдім.

because I have had an access

Өйткені әлемдегі санаулы адамға берілген

that very few other people in the world have ever had

мүмкіндікке ие болдым.

to get to know so many people around this whole universe.

Әлемнің әртүрлі адамдарын таныдым.

Not only am I familiar with the 50 states in the United States,

АҚШ-тың 50 штатын аралап,

but also my wife and I have visited more than 145 countries in the world,

әйелім екеуміз әлемнің 145 елінде болдық.

and the Carter Center has had full-time programs in 80 nations on Earth.

Картер орталығының әлемнің 80 елінде бағдарламасы бар.

And a lot of times, when we go into a country,

Сапар барысында

we not only the meet the king or the president,

мемлекет басшыларымен кездесіп,

but we also meet the villagers who live in the most remote areas of Africa.

Африканың шалғай аймағының тұрғындарымен де сұхбаттастық.

So our overall commitment at the Carter Center

Картер орталығында негізгі жұмысымыз

is to promote human rights,

адам құқықтарын насихаттау.

and knowing the world as I do, I can tell you without any equivocation

Әлемді аралап шыққан адам ретінде білерім

that the number one abuse of human rights on Earth

адам құқықтары ішінде ең өзектісі

is, strangely, not addressed quite often, is the abuse of women and girls.

әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық болып отыр.

(Applause)

(Қол шапалақтау)

There are a couple of reasons for this that I'll mention to begin with.

Менің білуімше бұған бірнеше себеп бар.

First of all is the misinterpretation of religious scriptures, holy scriptures,

Біріншіден, дәстүрлі діни кітаптарды дұрыс түсіндірмеу.

in the Bible, Old Testament, New Testament, Quran and so forth,

Інжіл, Құран тағы басқа киелі кітаптар

and these have been misinterpreted by men who are now in the ascendant positions

қазіргі кезде үлкен беделге еркектер тарапынан

in the synagogues and the churches and in the mosques.

шіркеу, мешіт, синагогада дұрыс уағыздалмайды.

And they interpret these rules to make sure that women

Әрі олар бұл заңдылықтарды

are ordinarily relegated to a secondary position

әйелдер екінші дәрежеде тұратындай етіп көрсетеді.

compared to men in the eyes of God.

Құдайдың алдында еркектермен салыстырады.

This is a very serious problem. It's ordinarily not addressed.

Бұл күрделі мәселе жеткілікті көтерілмей келеді.

A number of years ago, in the year 2000,

Осыдан бірнеше жыл бұрын 2000 жылдары

I had been a Baptist, a Southern Baptist for 70 years --

баптис болдым. 70 жылдай Оңтүстік Баптисі едім.

I tell you, I still teach Sunday school every Sunday;

Әлі күнге дейін Жексенбілік мектепте сабақ беремін.

I'll be teaching this Sunday as well --

Сабағымды жалғастырар едім

but the Southern Baptist Convention in the year 2000 decided

Бірақ Оңтүстік Баптистері 2000 жылдары

that women should play a secondary position,

әйел дәрежесі еркектен

a subservient position to men.

төменірек болсын деген шешімге келді.

So they issued an edict, in effect,

Cөйтіп діни өкім бойынша

that prevents women from being priests, pastors, deacons in the church,

әйелдер шіркеуде діни басшы бола алмайтын болды

or chaplains in the military,

немесе әскерде пастор болмайды.

and if a woman teaches a classroom

Сыныпта сабақ беріп жатса,

in a Southern Baptist seminary,

Оңтүстік Баптист мектебінде,

they cannot teach if a boy is in the room,

бөлмеде ер бала болса, сабақ бере алмайды.

because you can find verses in the Bible,

Өйткені Інжілде

there's over 30,000 verses in the Bible,

бұл туралы 3000-нан астам үкім бар

that say that a woman shouldn't teach a man, and so forth.

”Әйел еркекті үйрете алмайды“ депті.

But the basic thing is the scriptures are misinterpreted

Бірақ бұл сөздер дұрыс тәржімаланбаған

to keep men in an ascendant position.

еркек мәртебесінің ыңғайына қарай аударылған.

That is an all-pervasive problem,

Бұл мәселе барлық жерде бар

because men can exert that power

себебі еркектер ”артықшылыққа“ ие.

and if an abusive husband or an employer, for instance, wants to cheat women,

Озбыр еркек немесе жұмыс беруші

they can say that if women are not equal in the eyes of God,

өзін ақтау үшін әйел дәрежесі төмен дейді.

why should I treat them as equals myself?

”Өзіммен тең көрудің қажеті қанша“

Why should I pay them equal pay for doing the same kind of work?

”Олардың жалақысы төмен болуы тиіс“

The other very serious blight

Тағы бір маңызды мәселе

that causes this problem is the excessive resort to violence,

бұл зорлық-зомбылықтың артуы

and that is increasing tremendously around the world.

әрі бүкіл әлем бойынша кең тарап барады.

In the United States of America, for instance, we have had

Мәселен, Америка Құрама Штаттарында

an enormous increase in abuse of poor people,

кедейлерді жәбірлеу көбейді

mostly black people and minorities, by putting them in prison.

көбінесе қара және аз ұлт өкілдері түрмеге түсіп жатыр.

When I was in office as governor of Georgia,

Джорджия әкімі болғанда

one out of every 1,000 Americans were in prison.

әрбір 1000 америкалықтың біреуі түрмеде болды

Nowadays, 7.3 people per 1,000 are in prison.

Қазір әрбір мыңнан 7.3 адам түрмеде.

That's a sevenfold increase.

7 есе артып кетті.

And since I left the White House,

Ақ Үйден кеткелі бері

there's been an 800 percent increase in the number of women

түрмедегі қара нәсілді әйелдердің саны

who are black who are in prison.

800% -ға өсті.

We also have [one of the only countries] on Earth

Жер бетінде біздің елде ғана

that still has the death penalty that is a developed country.

өлім үкімі дамып отыр.

And we rank right alongside the countries that are most abusive

Адам құқықтары тапталған елдер ішінде

in all elements of human rights in encouraging the death penalty.

алдыңғы қатарда тұрмыз.

We're in California now, and I figured out the other day

Қазір Калифорнияда тұрмыз

that California has spent four billion dollars

Калифорния, төрт миллиард долларды

in convicting 13 people for the death penalty.

13 адам өлім жазасын кесу үшін жұмсады.

If you add that up, that's 307 million dollars it costs California

Калифорния 307 миллион долларды

to send a person to be executed.

бір адамды өлтіру үшін жұмсаған.

Nebraska this week just passed a law abolishing the death penalty,

Осы аптада Небраска өлім жазасын жойды,

because it costs so much. (Applause)

себебі тым қымбат. (Қол шапалақтау)

So the resort to violence and abuse of poor people and helpless people

Кедей әрі әлсіздерді зорлық-зомбылыққа жығу

is another cause of the increase in abuse of women.

әйелдердің зардап шегуіне әсер етіп отыр.

Let me just go down a very few abuses of women that concern me most,

Мені алаңдататын кейбіреуіне тоқталайын.

and I'll be fairly brief, because I have a limited amount of time, as you know.

Уақытым тығыз болғандықтан қысқаша тоқталайын.

One is genital mutilation.

Біреуі жыныстық органдарды зақымдау.

Genital mutilation is horrible and not known by American women,

Көптеген америкалықтар біле бермейді

but in some countries, many countries,

Бірақ кейбір елдерде

when a child is born that's a girl, very soon in her life,

дүниеге қыз келсе,

her genitals are completely cut away by a so-called cutter

көп кешікпей кесуші келіп, жыныстық мүшесін кесіп тастайды.

who has a razor blade and, in a non-sterilized way,

Ашық пышақпен стерилденбеген жерде

they remove the exterior parts of a woman's genitalia.

жыныс органдарының бетін алады.

And sometimes, in more extreme cases but not very rare cases,

Кейбір жағдайларда тігіп тастап,

they sew the orifice up so the girl can just urinate or menstruate.

кіші дәрет пен етеккір үшін ғана қалдырады.

And then later, when she gets married, the same cutter goes in

Кейін үйленетін кезде әлгі кесуші қайта келіп,

and opens the orifice up so she can have sex.

ұрпақ көтеру үшін тігісін сөгеді.

This is not a rare thing, although it's against the law in most countries.

Көп елде заңға қайшы болғанымен жиі ұшырасатын жайт.

In Egypt, for instance,

Мысалы, Мысырдағы

91 percent of all the females that live in Egypt today

әйелдердің 91 пайызы

have been sexually mutilated in that way.

осындай тәсілмен "зарарсызданған".

In some countries, it's more than 98 percent

Кейбір елдерде, әйелдердің 98 пайызында

of the women are cut that way before they reach maturity.

естияр жасқа жеткенше кесіп алып тастаған.

This is a horrible affliction

Сол елде тұратын

on all women that live in those countries.

барлық әйел үшін қорқынышты.

Another very serious thing is honor killings,

Тағы бір өте маңызды нәрсе намыс үшін өлтіру.

where a family with misinterpretation, again, of a holy scripture --

Құрандағы киелі сөзді дұрыс түсінбей

there's nothing in the Quran that mandates this --

киелі кітапта ол туралы мүлдем айтылмаған.

will execute a girl in their family

Қызы зорланса,

if she is raped

ол қызды өлтіріп тастайды.

or if she marries a man that her father does not approve,

Немесе, әкесі қаламаған еркекке тұрмысқа шықса, өлтіріп тастайды.

or sometimes even if she wears inappropriate clothing.

Бұл тіпті орынсыз киім кисе де болуы мүмкін.

And this is done by members of her own family,

Әрі осының бәрін оның отбасы істейді.

so the family becomes murderers

Сөйтіп отбасы кісі өлтірушіге айналады.

when the girl brings so-called disgrace to the family.

"ұятсыз" қыз осылайша отбасын жаман атты қылады.

An analysis was done in Egypt not so long ago by the United Nations

Бірікке Ұлттар Ұйымының Мысырда жасаған зерттеуі

and it showed that 75 percent of these murders of a girl

қаза тапқан қыздың өлімі 70 %- жағдайда

are perpetrated by the father, the uncle or the brother,

әкесі, ағасы немесе көкесі тарапынан болған.

but 25 percent of the murders are conducted by women.

Қалған 25% -ын әйелдер орындаған

Another problem that we have in the world

Әйелдерге қатысы бар келесі жайт

that relates to women particularly is slavery,

құлдық мәселесі.

or human trafficking it's called nowadays.

Немесе адам саудасы.

There were about 12.5 million people sold from Africa into slavery

12.5 млн. адам Африкаға құлдыққа сатылған.

in the New World back in the 19th century and the 18th century.

Бұл шамамен 19 және 18 ғасырларда болды.

There are 30 million people now living in slavery.

Қазір 30 миллион адам құлдықта жүр.

The United States Department of State now has a mandate from Congress

Америка үкіметі Конгрестен мандат алып,

to give a report every year,

жыл сайын есеп беріп тұрады.

and the State Department reports that 800,000 people are sold

Үкіметтің хабарлауынша, 800 мың адам жыл сайын

across international borders every year into slavery,

құлдыққа сатылып отыр.

and that 80 percent of those sold are women,

Оның 80 пайызы әйел,

into sexual slavery.

олар жыныстық қатынас жасау үшін құл болуда.

In the United States right this moment,

Қазіргі уақытта Америка Құрама Штаттарында

60,000 people are living in human bondage, or slavery.

60,000 адам құлдықта өмір сүріп отыр.

Atlanta, Georgia, where the Carter Center is located

Джорджияның Атланта қаласында Картер орталығы орналасқан

and where I teach at Emory University,

Сол жердегі Эрмори Университетінде сабақ беремін.

they have between 200 and 300 women, people sold into slavery every month.

Ол қалада ай сайын, 200-300 әйел құлдыққа түседі.

It's the number one place in the nation because of that.

Еліміз осы жайттан бірінші орында тұр.

Atlanta has the busiest airport in the world,

Атланта әуежайы әлемдегі ең мазасызы.

and they also have a lot of passengers that come from the Southern Hemisphere.

Оңтүстік жарты шардан келушілердің саны көп

If a brothel owner

Егер бордел иесі

wants to buy a girl that has brown or black skin,

қоңыр немесе қара қыз қаласа

they can do it for 1,000 dollars.

1000 долларға таба алады.

A white-skinned girl brings several times more than that,

Ақ қыздар жоғары тұрады.

and the average brothel owner in Atlanta and in the United States now

Америкадағы және Атлантадағы бордель иесі

can earn about $35,000 per slave.

орташа есеппен бір құлдан $ 35,000 табады.

The sex trade in Atlanta, Georgia, exceeds the total drug trade in Atlanta, Georgia.

Атлантадағы құлдық сауда есірткі саудасынан жоғары.

So this is another very serious problem, and the basic problem is prostitution,

Бұл шешімін таппаған күрделі мәселе жезөкшелікті тудырады.

because there's not a whorehouse in America

Өйткені Америкада жезөкшелер заңды емес

that's not known by the local officials,

Жергілікті билік біле бермейді.

the local policemen, or the chief of police or the mayor and so forth.

Жергілікті полиция, полиция бастығы біле бермейді.

And this leads to one of the worst problems,

Бұл өз кезегінде үлкен мәселеге алып келеді.

and that is that women are bought increasingly and put into sexual slavery

Әйелдер жыныстық құмарлық үшін тауарға айналуда.

in all countries in the world.

Барлық елде солай болып отыр.

Sweden has got a good approach to it.

Бұл орайда Швеция үлгісі жақсы.

About 15 to 20 years ago, Sweden decided to change the law,

15-20 жыл бұрын Швеция заңға өзгерту енгізді.

and women are no longer prosecuted

әйелдер жыныстық құлдыққа түссе

if they are in sexual slavery,

заң алдында жауапты емес.

but the brothel owners and the pimps and the male customers are prosecuted,

Бордель иелері, әйелдерді "тұтынғандар" заңға тартылады.

and -- (Applause) -- prostitution has gone down.

және (қол шапалақ) жезөкшелік саны азайды.

In the United States, we take just the opposite position.

Америкада керісінше тәсіл бар.

For every male arrested for illegal sex trade,

Бір еркек тұтқынға түссе

25 women are arrested in the United States of America.

онымен бірге 25 әйел қоса тұтқындалады.

Canada, Ireland, I've already said Sweden,

Канада, Исландия және Франция

France, and other countries are moving now towards this so-called Swedish model.

швед моделін қабылдады.

That's another thing that can be done.

Біз де осы үлгіге көшсек жақсы болар еді.

We have two great institutions in this country that all of us admire:

Әлемді аузына қаратып отырған екі жүйеміз бар:

our military and our great university system.

Әскер және университет жүйесі.

In the military, they are now analyzing how many sexual assaults take place.

Әскердегі жыныстық шабуыл туралы тексеріп жатыр.

The last report I got, there were 26,000 sexual assaults

Мен көрген соңғы есепте, 26000 зорлау оқиғасы тіркелген.

that took place in the military --

Ол әскерде болған

26,000.

26000.

Only 3,000, not much more than 1 percent, are actually prosecuted,

Соның ішінде тек 3000 адам жауапкершілікке тартылды

and the reason is that the commanding officer of any organization --

Себебі, бұл атқарушы командир

a ship like my submarine, or a battalion in the Army

сүңгуір қайық немесе кемедегі

or a company in the Marines --

командир тәрізді

the commanding officer has the right under law to decide

зорлық жасағанды заңға тарту, я тартпау

whether to prosecute a rapist or not,

туралы шешім шығара алады.

and of course, the last thing they want is for anybody to know

Нәтижесінде олар көпшілік

that under their command, sexual assaults are taking place,

жыныстық зорлық болып жатқанын білдіртпеуге тырысады.

so they do not do it.

Олар тоқтатқан жоқ.

That law needs to be changed.

Сондықтан заңды өзгерту қажет.

About one out of four girls who enter American universities

Америка университетіндегі төрт қыздың біреуі

will be sexually assaulted before she graduates,

оқу бітіргенше зорлықтың құрбанына айналады.

and this is now getting a lot of publicity,

Бұл көпшілік тарапынан енді айтылып жатыр.

partially because of my book, but other things,

Бұған менің кітабым себеп болды.

and so 89 universities in America are now condemned

Сөйтіп, Америкадағы 89 университет

by the Department of Education under Title IX

Білім министрлігі тарапынан жабылмақ.

because the officials of the universities are not taking care of the women

Себебі оқу басшылығы қыздарды

to protect them from sexual assault.

зорлық-зомбылықтан қорғамай отыр.

The Department of Justice says that more than half of the rapes

Құқық қорғау департаменті қылмыскерлердің жартысы

on a college campus take place by serial rapists,

айуандық әрекетін кампуста бірнеше рет жасаған

because outside of the university system,

себебі кампустан тысқары жерде болса,

if they rape somebody, they'll be prosecuted,

бірден жазаға ілігер еді.

but when they get on a university campus, they can rape with impunity.

Кампус ішінде болса, ақталып шыға алады.

They're not prosecuted.

Заңмен қудаланбайды.

Those are the kinds of things that go on in our society.

Бұл айналамызда болып жатқан жайттар.

Another thing that's very serious about the abuse of women and girls

Әйелдер мен қыздардың құқығына қатысты келесі жайт

is the lack of equal pay for equal work,

еңбекақыдағы әділетсіздік.

as you know. (Applause)

(қол шапалақтау)

And this is sometimes misinterpreted, but for full-time employment,

Бұл да қате түсіндіріліп жүр.

a woman in the United States now gets 23 percent less than a man.

Америкадағы тұрақты жұмысы бар әйел 23% аз алады.

When I became president, the difference was 39 percent.

Президент кезімде бұл 39% еді.

So we've made some progress, partially because I was president

Сондықтан менің кезімде біраз оң өзгеріс болды.

and so forth -- (Applause) (Laughter) --

(Күлкі) (Қол шапалақтау)

but in the last 15 years, there's been no progress made,

Бірақ соңғы 15 жылда ілгерілеушілік жоқ

so it's been just about 23 or 24 percent difference

23%~24% арасында айырма бар.

for the last 15 years.

Соңғы 15 жылдың ішінде.

These are the kind of things that go on.

Мұндай құбылыстар елеусіз болып жатыр.

If you take the Fortune 500 companies,

Әлемдегі ең үздік 500 компанияны алып қарасаңыз

23 of them have women CEOs,

23 компания басшысы әйел.

out of 500,

500 - дің ішінен алып қарағанда

and those CEOs, I need not tell you,

Әрі осы басшы әйелдер

make less on an average

өзге басшыларға қарағанда

than the other CEOs.

аз айлық табады.

Well, that's what goes on in our country.

Көз алдымызда осылай болып жатыр.

Another problem with the United States

Тағы бір мәселе

is we are the most warlike nation on Earth.

Біз соғысты жақсы көреміз

We have been to war with about 25 different countries

Екінші дүниежүзілік соғыстан бастап

since the Second World War.

25 елде соғыс жүргізіліп келеді.

Sometimes, we've had soldiers on the ground fighting.

Кейде, жер соғыста

The other times, we've been flying overhead

Кейде, аспанда

dropping bombs on people.

бомба лақтырылатын

Other times, of course, now, we have drones that attack people and so forth.

Қазір адамды тікелей көздейтін арнайы дрондар да бар.

We've been at war with 25 different countries

Екінші дүниежүзілік соғыстан бері

or more since the Second World War.

25 елмен соғысыппыз.

There was four years, I won't say which ones,

Солардың ішінде төрт жылда

where we didn't --

қайсы екенін айтпайын,

(Applause) -- we didn't drop a bomb, we didn't launch a missile,

бомба тастап, ракета жармадық (Қол шапалақтау)

we didn't fire a bullet.

Оқты отқа лақтырмадық.

But anyway, those kinds of things, the resort to violence

Түптеп келгенде мұндай зорлық

and the misinterpretation of the holy scriptures

киелі кітаптарды дұрыс түсінбегеннен болып жатыр.

are what causes, are the basic causes, of abuse of women and girls.

Нәтижесінде әйелдер мен қыздар қорлық көруде.

There's one more basic cause that I need not mention,

Мен айтпай кеткен тағы бір себеп бар:

and that is that in general, men don't give a damn.

"Еркектер бұл туралы бас қатырмайды"

(Applause) That's true.

(Қол шапалақтау) Бұл - шындық.

The average man that might say, I'm against the abuse of women and girls

Көптеген еркек әйелді балағаттауға қарсымын дейді.

quietly accepts the privileged position that we occupy,

Бірақ үнсіз өздерінің үстемдігін қабылдайды.

and this is very similar to what I knew when I was a child,

Мен бала болған кезден бері сондай.

when separate but equal had existed.

Теңдік арасында айырма бар

Racial discrimination, legally, had existed for 100 years,

Нәсілдік кемсітушілік 100 жыл өмір сүрді

from 1865 at the end of the War Between the States, the Civil War,

1865 жылдан бастап

all the way up to the 1960s,

1960 жылға дейін жалғасты.

when Lyndon Johnson got the bills passed

Линдон Джонсон

for equal rights.

нәсілдік теңдікті жариялады

But during that time, there were many white people

Бірақ ол уақытқа дейін көптеген ақ нәсілділер

that didn't think that racial discrimination was okay,

нәсілдік кемсітушілікке қарсы болды.

but they stayed quiet,

Бірақ үндемеді.

because they enjoyed the privileges of better jobs,

Себебі, олар жұмыстарындағы артықшылықтарды пайдаланды

unique access to jury duty,

Сот орындаушысы бола алды.

better schools, and everything else,

Жақсы мектеп, тағысын тағы.

and that's the same thing that exists today,

Қазір де тура сол қайталанып отыр.

because the average man really doesn't care.

Себебі, еркектерге бәрібір.

Even though they say, "I'm against discrimination against girls and women,"

"Әйелдерді кемсітуге қарсымын" дегені сөз жүзінде қалып отыр.

they enjoy a privileged position.

Себебі үстемдігіне риза.

And it's very difficult to get the majority of men

Университет жүйесін басқарып отырған

who control the university system,

еркектердің көпшілігі үшін

the majority of men that control the military system,

әскербасшы,

the majority of men that control the governments of the world,

үкімет басшы,

and the majority of men that control the great religions.

дін басшы еркектерге бәрібір.

So what is the basic thing that we need to do today?

Сонда біз не істеуіміз керек?

I would say the best thing that we could do today

Менің ойымша біз дәл қазір

is for the women in the powerful nations

біз тәрізді қуатты елде тұратын

like this one, and where you come from,

әйелдерге,

Europe and so forth, who have influence and who have freedom to speak and to act,

Еуропа және тағы сол тәрізді адам құқығы мен сөз бостандығы

need to take the responsibility on yourselves

қорғалған елде

to be more forceful in demanding

жауапкершілікті өз мойнымызға алып

an end to racial discrimination against girls and women

әйелдер мен қыздарға қатысты зорлық-зомбылықты

all over the world.

әлем бойынша доғару керек.

The average woman in Egypt

Мысырдағы келіншектер

doesn't have much to say about her daughters

өз қыздарын зорлық-зомбылықтан

getting genitally mutilated and so forth.

арашалауы керек.

I didn't even go down to detail about that.

Тарқатып айтпасам да түсінікті.

But I hope that out of this conference,

Осы конференция соңында

that every woman here will get your husbands to realize

әрбір әйел өз күйеуіне айтары болуы керек:

that these abuses on the college campuses and the military and so forth

кампустағы зорлық,

and in the future job market,

жұмыс орнындағы кемсітушілік

need to protect your daughters and your granddaughters.

болмас үшін қызы мен немересін қорғауы тиіс.

I have 12 grandchildren, four children, and 10 great-grandchildren,

Он екі немерем, төрт балам, он шөберем бар.

and I think often about them

Олар туралы көп ойланамын.

and about the plight that they will face in America,

Олар Мысырда тумаса да Америкада кездесуі мүмкін

not only if they lived in Egypt or a foreign country,

құқық бұзушылықтарға,

in having equal rights,

әділетсіздіктерге ұшырасар еді.

and I hope that all of you will join me

Әйелдер мен қыздардың

in being a champion for women and girls around the world

құқықтарын қорғауда

and protect their human rights.

мүддеміз бір деп үміттенемін.

Thank you very much.

Рахмет.

(Applause)

(қол шапалақтау)