Jamila Lyiscott: 3 ways to speak English | TED

Jamila Lyiscott: İngilizce Konuşmanın 3 Yolu

Çeviri: Tuba Velioğlu Gözden geçirme: İlayda Eskitaşcioğlu

Today,

Bugün,

a baffled lady observed

bir bayan şaşkın bir şekilde

the shell where my soul dwells

tüm ayrıntısıyla beni inceledi

And announced that I'm

Ve benim

"articulate"

"Rahatça konuşan biri" olduğumu söyledi.

Which means that when it comes

Ki bu da telaffuz

to enunciation and diction

ve diksiyonu hiç de

I don't even think of it

takmıyorum demek

‘Cause I’m "articulate"

çünkü ben "rahat konuşan"ım

So when my professor asks a question

Yani, profesör bir soru sorduğunda

And my answer is tainted with a connotation

ve cevabım şehir jargonlarından

of urbanized suggestion

ibaret olduğunda

There’s no misdirected intention

Kötü bir niyetim yok.

Pay attention

Kulak verin !

‘Cause I’m “articulate”

çünkü ben bir "rahat konuşan" biriyim

So when my father asks, “Wha’ kinda ting is dis?”

Yani babam "Nasıl bişey bu yahu?"

My “articulate” answer never goes amiss

"Rahat konuşan" cevabım her zaman işe yarıyor

I say “father, this is the impending problem at hand”

"Baba,bu elimizdeki olası bir problem " diyorum.

And when I’m on the block

Ve mahalledeyken

I switch it up just because I can

Konuşmamı değiştirebiliyorum

So when my boy says, “What’s good with you son?”

Yani sevgilim "Nasıl gidiyo olum?" dediğinde

I just say, “I jus’ fall out wit dem people but I done!”

sadece "lanet olasıcalarla kavgalıyım ama yetti be!" diyorum

And sometimes in class

ve bazen sınıfta

I might pause the intellectual sounding flow to ask

Entel havanın akışını "Hey! bu kitaplar neden

“Yo! Why dese books neva be about my peoples”

benim insanlarımı hiç anlatmıyor be" diyerek birden değiştirebiliyorum

Yes, I have decided to treat

Ve tüm bu konuştuğum üç dile de

all three of my languages as equals

aynı muameliyi yapmaya karar verdim.

Because I’m “articulate”

çünkü "rahat konuşan" biriyim

But who controls articulation?

Ama "rahat konuşabilmeyi" kim kontrol ediyor?

Because the English language is a multifaceted oration

çünkü İngilizce çok yönlü konuşulan bir dil.

Subject to indefinite transformation

sonu gelmeyen değişimlere maruz

Now you may think that it is ignorant to speak broken English

Şimdi, bozuk İngilizce konuşmanın cahilce olduğunu düşünebilirsiniz

But I’m here to tell you that even “articulate” Americans

Ama size burada "rahat konuşan" Amerikalıların bile

sound foolish to the British

İngilize "aptalca" geldiğini söylemeliyim

So when my Professor comes on the block and says, “Hello”

Yani profesörüm mahalleye geldiğinde ve "Merhaba"

I stop him and say “Noooo …

dediğinde durdurup "Hayıııır"

You’re being inarticulate …

jargonun dışına çıkıyorsun ,doğrusu

the proper way is to say ‘what’s good’”

"naber olacak" diyorum.

Now you may think that’s too hood, that’s not cool

Şimdi bunun havalı değil çok varoş olduğunu düşünebilirsiniz.Ancak,

But I’m here to tell you that even our language has rules

Kendi dilimizin bile kuralları olduğunu söylemeliyim

So when Mommy mocks me and says

Yani Annem taklidimi yaparak

“ya’ll-be-madd-going-to-the-store”

"O dükkana kesinlikle gidiyorsun" dediğinde

I say “Mommy, no, that sentence is not following the law

"Anne, hayır, bu cümle kurallara uygun değil."

Never does the word "madd" go before a present participle

kesinlikle o kelime (Madd) şimdiki zaman ekinin önünde olamaz

That’s simply the principle of this English”

"Bu İngilizce'nin kuralı bu işte" diyorum.

If I had the vocal capacity I would

Güçlü bir vokalist olsaydım

sing this from every mountaintop,

Her dağ başında,

From every suburbia, and every hood

şehrin her kenarında köşesinde bunu söylerdim

‘Cause the only God of language is the one recorded in the Genesis

Çünkü bu dünyanın iyi bir yer olduğunu söyleyen, İncil'deki dildir

Of this world saying “it is good"

tüm dillerin Tanrısı.

So I may not always come before you

Bu nedenle etkili konuşmamla hep

with excellency of speech

sizden önce gelmeyebilirim

But do not judge me by my language and assume

Fakat beni dilimle yargılamayın ve farzedin ki

That I’m too ignorant to teach

öğretmek için çok cahilim,

‘Cause I speak three tongues

çünkü üç lisanda konuşuyorum.

One for each:

hepsi şöyle:

Home, school and friends

ev, okul ve arkadaşlar

I’m a tri-lingual orator

Ben üç dile de hakim bir konuşmacıyım

Sometimes I’m consistent with my language now

Bazen şimdiki lisanımdan ibaretim

Then switch it up so I don’t bore later

Sonra sıkılmayayım diye değiştiriyorum

Sometimes I fight back two tongues

Bazen iki dil arasında gidip geliyorum

While I use the other one in the classroom

Bir diğerini de sınıfta kullanırım ve

And when I mistakenly mix them up

Ve hepsini yanlışlıkla karıştırdığımda

I feel crazy like … I’m cooking in the bathroom

Sanki banyoda yemek pişiriyormuşum gibi deli olduğumu hissediyorum

I know that I had to borrow your language

Biliyorum sizin dilinizi ödünç almak zorunda kaldım

because mines was stolen

çünkü benimki çalındı.

But you can’t expect me to speak your history wholly

Fakat tamamen sizin tarihinizden konuşmamı beklemeyin

while mines is broken

Benim tarihimin boynu bükükken

These words are spoken

Bu sözler

By someone who is simply fed up with

bu zamanın Avrupai fikirlerinden usanmış

the Eurocentric ideals of this season

biri tarafından söyleniyor

And the reason I speak a composite version of your language

Ve dilinizi karmaşık bir şekilde konuşmamın nedeni

Is because mines was raped away along with my history

benimkinin tarihim boyunca gasp edilmiş olması

I speak broken English so the profusing gashes can remind us

İngilizcem bozuk,böylece acılarımız bize yaşayan devletimizin

That our current state is not a mystery

bir gizemden ibaret olmadığını hatırlatıyor

I’m so tired of the negative images that are driving my people mad

İnsanlarımı çileden çıkaran olumsuz tasvirlerden sıkıldım

So unless you’ve seen it rob a bank stop calling my hair bad

Bankayı soyarken görmediğiniz sürece , ırkımı kötülemekten vazgeçin

I’m so sick of this nonsensical racial disparity

Bu ırkçı eşitsizlik canıma tak etti

So don’t call it good unless your hair is known

O nedenle hemen sevinmeyin ,ta ki ırkınız

for donating to charity

zulme uğramış halkım

As much as has been raped away from our people

sayısınca insanlığa bağışta bulunmamışsa

How can you expect me to treat their imprint on your language

Dilinize o kadar yaşanan şeyden sonra nasıl davranmamı bekliyorsunuz?

As anything less than equal

Hiçbir şey adil değilken

Let there be no confusion

Artık bırakalım kargaşa olmasın

Let there be no hesitation

tereddüt olmasın

This is not a promotion of ignorance

Burda cehaletin reklamı yapılmıyor

This is a linguistic celebration

Bu dilbilimsel bir kutlama

That’s why I put "tri-lingual" on my last job application

Bu nedenle ,son iş başvurumda "3 dil biliyor" ibaresini koydum

I can help to diversify your consumer market

Tüketici marketinizde sayemde bir çeşitlilik olur

is all I wanted them to know

Bu onların bilmesini istediğim şey

And when they call me for the interview

Ve beni mülakata çağırdıklarında

I’ll be more than happy to show that

Bunu söylemekten çekinmem

I can say:

Şöyle derim:

“What’s good”

"Ne haber?"

“Whatagwan”

"Naber "

And of course …“Hello”

Ve tabi ki..."Merhaba"

Because I’m “articulate”

Çünkü ben "rahat konuşan" ım

Thank you.

Teşekkürler

(Applause)

(Alkış)