The opportunity of adversity | Aimee Mullins

Aimee Mullins: Zorluğun Fırsatları

Çeviri: Ayşe Demirel Gözden geçirme: Levent Celik

I'd like to share with you a discovery that I made a few months ago

Sizlerle bir kaç ay önce Italian Wired dergisi için bir makale yazarken

while writing an article for Italian Wired.

yapmış olduğum bir keşifi paylaşmak istiyorum.

I always keep my thesaurus handy whenever I'm writing anything,

Ne zaman ve hangi konuda yazarsam yazayım sözlüklerimi hep

but I'd already finished editing the piece,

elimin altında bulundururum ama bu sefer yazımın

and I realized that I had never once in my life

düzeltmelerini bitirdiğimde hayatımda bir defa bile

looked up the word "disabled" to see what I'd find.

sözlükten "engelli" kelimesine bakmadığımı farkettim.

Let me read you the entry.

Size girdileri okumama izin verin.

"Disabled, adjective: crippled, helpless, useless, wrecked,

Engelli; sıfat: kötürüm, biçare, kullanışsız, bozuk,

stalled, maimed, wounded, mangled, lame, mutilated,

sakat, yaralı, ezik, topal, kötürüm,

run-down, worn-out, weakened, impotent, castrated, paralyzed, handicapped,

yıpranmış, zayıf, aciz, kısır, özürlü,

senile, decrepit, laid-up, done-up, done-for, done-in

bunak, eskimiş, bitirilmiş, halledilmiş, becerilmiş,

cracked-up, counted-out;

kırık, çürük;

see also hurt, useless and weak.

ayrıca yaralı, kullanışsız ve zayıf kelimelerine de bakın.

Antonyms, healthy, strong, capable."

Karşı anlamlı, sağlıklı, güçlü, yeterli.

I was reading this list out loud to a friend and at first was laughing,

Bu listeyi bir arkadaşıma okumaya başladığımda gülüyordum,

it was so ludicrous,

o kadar komikti ki,

but I'd just gotten past "mangled," and my voice broke,

ama ezik kelimesini yeni geçmişken sesim titredi,

and I had to stop and collect myself

ve durup bu duygusal şok ve

from the emotional shock and impact that the assault from these words unleashed.

kelimelerin yarattığı aşağılanma hissinden kendimi toparlamam gerekti.

You know, of course, this is my raggedy old thesaurus

Bilirsiniz, bu benim eski yırtık pırtık sözlüğümdü.

so I'm thinking this must be an ancient print date, right?

Basım tarihi çok eski olmalı diye düşündüm.

But, in fact, the print date was the early 1980s,

Ama basım tarihi 1980'lerin başında

when I would have been starting primary school

benim ilkokula başladığım ve kendime aile birliğinin dışında

and forming an understanding of myself outside the family unit

bir farkındalık geliştirip diğer çocuklar ve dünya ile

and as related to the other kids and the world around me.

bağlantı kurduğum dönemlerdi.

And, needless to say, thank God I wasn't using a thesaurus back then.

Ve şükürler olsun ki o günlerde sözlük kullanmıyordum.

I mean, from this entry, it would seem that I was born into a world

Yani okuduğum bu girdilerden içine doğduğum bu dünyada benim gibi

that perceived someone like me

birisinin asla pozitif birşey

to have nothing positive whatsoever going for them,

yaşanamayacağını algılayabilirdim.

when in fact, today I'm celebrated for the opportunities and adventures

Oysa bugün kendi yaşamım dahiline ürettiğim fırsatlar ve maceralar için

my life has procured.

meşhur olmuş birisiyim.

So, I immediately went to look up the 2009 online edition,

İşe yaramayan bir revizyon bulacağım beklentisiyle

expecting to find a revision worth noting.

sözlüğün 2009 online basımına baktım.

Here's the updated version of this entry.

Bu girdinin güncelleşmiş hali de şöyleydi.

Unfortunately, it's not much better.

Maalesef, daha iyi sayılmaz.

I find the last two words under "Near Antonyms," particularly unsettling:

"Yakın zıt anlamlı" başlığı altında yazılı iki kelimeyi özellikle sarsıcı buldum;

"whole" and "wholesome."

"bütün" ve "sağlıklı".

So, it's not just about the words.

Yani sadece kelimelerle ilgili kalmıyor.

It's what we believe about people when we name them with these words.

İnsanları bu kelimelerle adlandırdığımızda inandığımız şeyler de bunlar oluyor.

It's about the values behind the words, and how we construct those values.

Bu kelimelerin ardındaki değerler ve bu değerleri nasıl oluşturduğumuzla da ilgili.

Our language affects our thinking and how we view the world

Dilimiz, düşünme şeklimizi ve çevremizdeki dünyayı nasıl gördüğümüzü

and how we view other people.

çevremizdeki insanları nasıl algıladığımızı etkiliyor.

In fact, many ancient societies, including the Greeks and the Romans,

Gerçekte, Yunan ve Roma gibi eski uygarlıklarda bir laneti sözlü dile getirme

believed that to utter a curse verbally was so powerful,

gücünün çok fazla olduğuna inanırlardı çünkü o şeyi yüksek

because to say the thing out loud brought it into existence.

sesle söylediklerinde onu var edeceklerini düşünürlerdi.

So, what reality do we want to call into existence:

Yani hangi gerçekliği hayata geçirmek istiyoruz,

a person who is limited, or a person who's empowered?

sınırlı bir insan mı, yoksa güçlendirilmiş bir insan mı?

By casually doing something as simple as naming a person, a child,

Bir kişiye, bir çocuğa, gündelik yaşamda bir isim verdiğimizde, onun

we might be putting lids and casting shadows on their power.

gücüne engeller koyuyor veya gölge düşürüyor olabiliyoruz.

Wouldn't we want to open doors for them instead?

Bunun yerine onlara kapılar açmak istemez miyiz?

One such person who opened doors for me was my childhood doctor

Böyle bir kişi, bana kapıları açan kişi, çocukluk doktorumdu

at the A.I. duPont Institute in Wilmington, Delaware.

Wilmington, Delaware'de A.I. Dupont Enstitüsündeydi.

His name was Dr. Pizzutillo,

İsmi Dr. Pizzutillo'ydu.

an Italian American, whose name, apparently,

Italyan-Amerikandı ve isminin telaffuzu çoğu

was too difficult for most Americans to pronounce,

Amerikalı için oldukça zorlayıcıydı.

so he went by Dr. P.

Oda kısaca Dr.P diyordu.

And Dr. P always wore really colorful bow ties

Dr. P her zaman rengarenk papyonlar takardı ve

and had the very perfect disposition to work with children.

çocuklarla çalışmaya kusursuzca uyan bir yaradılışa sahipti.

I loved almost everything about my time spent at this hospital,

Bu hastanede geçen neredeyse tüm zamanlarıma bayılırdım,

with the exception of my physical therapy sessions.

tabii ki fiziksel tedavi seansları haricinde.

I had to do what seemed like innumerable repetitions of exercises

Yapmak zorunda olduğum şey, bacak kaslarımın gelişmesine

with these thick, elastic bands -- different colors,

yardımcı olmak için o farklı renklerdeki kalın elastik bantlarla

you know -- to help build up my leg muscles,

sayısız defa aynı egzersizleri tekrarlamaktı.

and I hated these bands more than anything --

Ve o bantlardan herşeyden çok nefret ediyordum.

I hated them, had names for them. I hated them.

Onlardan nefret ederdim, isimler takardım. Nefret ederdim.

And, you know, I was already bargaining, as a five year-old child,

Ve beş yaş çocuğu olarak daha o zamanlar, başarısız da olsam,

with Dr. P to try to get out of doing these exercises,

Dr.P ile pazarlık yapıyor ve

unsuccessfully, of course.

egzersizlerden çıkmaya çalışıyordum.

And, one day, he came in to my session --

Ve bir gün, seansıma gelip--

exhaustive and unforgiving, these sessions --

ki seanslar çok yorucu ve insafsızdı--

and he said to me, "Wow. Aimee, you are such a strong and powerful little girl,

bana "Vay canına! Aimee, sen gerçekten de çok güçlü kuvvetli küçük bir kızsın.

I think you're going to break one of those bands.

Bir gün bu bantlardan birini kırabilirsin.

When you do break it, I'm going to give you a hundred bucks."

Ve eğer gerçekten bu bantlardan birini kırarsan, sana 100 dolar vereceğim" dedi.

Now, of course, this was a simple ploy on Dr. P's part

Şimdi, bu elbette Dr.P'nin yapmak istemediğim egzersizleri

to get me to do the exercises I didn't want to do

bana yaptırmak için kurguladığı bir teşvikti

before the prospect of being the richest five-year-old in the second floor ward,

ama gerçek başarısı, ikinci katta yatan en zengin beş yaş çocuğu olmam olasılığı dışında,

but what he effectively did for me was reshape an awful daily occurrence

her gün tekrarlayan korkunç bir olayı, bana yepyeni ve umut dolu

into a new and promising experience for me.

bir deneyim olarak göstermek için yeniden şekillendirebilmesiydi.

And I have to wonder today to what extent his vision

Onun benim hakkımdaki "güçlü kuvvetli küçük kız"

and his declaration of me as a strong and powerful little girl

görüş ve yorumunun kendime bakışımı nasıl şekillendirdiğini,

shaped my own view of myself

bugünkü "doğuştan güçlü ve kuvvetli atletik insan"a

as an inherently strong, powerful and athletic person well into the future.

dönüşmemdeki rolünü ve etkisinin derecesini bugün hala merak ederim.

This is an example of how adults in positions of power

Gücü elinde barındıran yetişkinlerin bir çocuğun gücünü

can ignite the power of a child.

nasıl ateşleyeceklerinin örnekleri var.

But, in the previous instances of those thesaurus entries,

Ama daha önce belirtilen sözlük girdilerinde,

our language isn't allowing us to evolve into the reality that we would all want,

dilimiz hepimizin isteyeceği bir gerçekliğe evrimleşmemize ,

the possibility of an individual to see themselves as capable.

bir erişkinin "kendisini yeterli görebilmesi" ihtimaline izin vermiyor.

Our language hasn't caught up with the changes in our society,

Dilimiz, pek çoğu teknoloji ile kazanılmış toplumsal değişimlere

many of which have been brought about by technology.

ayak uyduramamış durumda.

Certainly, from a medical standpoint,

Kesinlikle, tıbbi bir açıdan bakıldığında

my legs, laser surgery for vision impairment,

benim bacaklarım, bozulan görüşün düzelmesi için lazer cerrahisi,

titanium knees and hip replacements for aging bodies

yaşlananlar için titanyum diz ve kalça protezleri

that are allowing people to more fully engage with their abilities,

kişilere yeteneklerini daha dolu dolu kullanma ve

and move beyond the limits that nature has imposed on them --

doğanın onlara sunduğu limitlerin ötesine geçebilme şansını sunuyor.

not to mention social networking platforms

Sadece sosyal iletişim ağı platformları da değil,

allow people to self-identify, to claim their own descriptions of themselves,

insanların kendi kişiliklerini bulup, kendilerini tanımlayışına izin verip,

so they can go align with global groups of their own choosing.

kendi seçimleri dahilindeki global gruplarda yer alabilimelerine olanak sağlıyor.

So, perhaps technology is revealing more clearly to us now

Yani belki de teknoloji artık bize daha bir anlamlı geliyor,

what has always been a truth:

Her zaman için gerçek olan şeyse;

that everyone has something rare and powerful to offer our society,

toplumda herkes özel ve güçlü bir yeteneğini sunacak bir şeylere sahip,

and that the human ability to adapt is our greatest asset.

ve insanın uyum sağlama kabiliyeti en değerli kıymetimiz

The human ability to adapt, it's an interesting thing,

Uyum sağlayabilme yeteneği, bu ilginç bir şeydir,

because people have continually wanted to talk to me about overcoming adversity,

çünkü insanlar benimle sürekli zorlukların üstesinden gelişim hakkında konuşmak istiyor;

and I'm going to make an admission:

ve size bir itirafta bulunacağım.

This phrase never sat right with me,

Bu deyim bana asla uymadı,

and I always felt uneasy trying to answer people's questions about it,

bu konuda insanlardan gelen sorulara cevap verirken hep huzursuz oldum,

and I think I'm starting to figure out why.

ve sanıyorum artık nedenini biliyorum.

Implicit in this phrase of "overcoming adversity"

Zorlukların üstesinden gelmek deyiminde, üstü kapalı olarak;

is the idea that success, or happiness,

başarı veya mutluluğun, zorlayıcı bir deneyimin

is about emerging on the other side of a challenging experience

deneyimce incitilmemiş, iz bırakılmamış diğer bir yanından

unscathed or unmarked by the experience,

doğmakta olduğu fikri yatıyor.

as if my successes in life have come about from an ability

Sanki benim tüm başarım; diğer insanlar beni engelli olarak algılarken,

to sidestep or circumnavigate the presumed pitfalls of a life with prosthetics,

protezlerle sürdürülen bir yaşamda yer aldığı öngörülen tuzak çukurlardan

or what other people perceive as my disability.

kaçınabilmem veya onların çevresinden dolaşabilmem.

But, in fact, we are changed. We are marked, of course, by a challenge,

Ama aslında, biz değiştik. Bizler bu zorluk ve engellerin ister fiziksel olsun,

whether physically, emotionally or both.

ister duygusal veya her ikisi birden, izlerini taşıyoruz.

And I'm going to suggest that this is a good thing.

Ve ben bunun iyi birşey olduğunu iddia ediyorum.

Adversity isn't an obstacle that we need to get around

Zorluk hayatımızı yaşamak için çevresinden dolaşmamız

in order to resume living our life.

gereken bir engel değildir.

It's part of our life.

Hayatımızın bir parçasıdır.

And I tend to think of it like my shadow.

Ve onu bir gölge gibi düşünmeye yöneliyorum.

Sometimes I see a lot of it, sometimes there's very little,

Bazen ondan çok fazla oluyor, bazense gerçekten çok az,

but it's always with me.

ama her zaman benimle.

And, certainly, I'm not trying to diminish the impact, the weight, of a person's struggle.

Ve yaşam mücadelesinde alınan darbelerin ağırlığını azaltmaya da çalışmıyorum.

There is adversity and challenge in life,

Hayatta zorluklar ve güçlükler var,

and it's all very real and relative to every single person,

her bir kişi için rölatif de olsalar, hepsi çok gerçek,

but the question isn't whether or not you're going to meet adversity,

ama soru zorluklarla karşılaşıp klarşılaşmayacağınız değil,

but how you're going to meet it.

onunla nasıl bir araya geleceğiniz.

So, our responsibility is not simply shielding those we care for from adversity,

Yani sorumluluğumuz değer verdiğimiz kişileri basitce zorluklardan korumak değil,

but preparing them to meet it well.

onları hayatın zorluklarına karşı iyi hazırlamak olmalı.

And we do a disservice to our kids

Ve çocuklarımıza uyum sağlamaya

when we make them feel that they're not equipped to adapt.

yetecek kadar donanımlı olmadıklarını söylememiz onlara kötülüğümüzdür.

There's an important difference and distinction

Tıbbi ve objektif bir gerçek olan ampute birisi olmam ile

between the objective medical fact of my being an amputee

toplumsal ve subjektif bakışa göre "engelli" olmam arasında

and the subjective societal opinion of whether or not I'm disabled.

çok önemli bir farklılık ve ayrılık var.

And, truthfully, the only real and consistent disability I've had to confront

Ve, çok samimiyim, yüzleşmek zorunda kaldığım tek gerçek ve tutarlı sakatlığım

is the world ever thinking that I could be described by those definitions.

nasıl olup da dünya tarafından bu kelimelerle tarif edilebileceğimi düşünmemdi.

In our desire to protect those we care about

Sevdiklerimizi ve önemsediklerimizi korumak adına

by giving them the cold, hard truth about their medical prognosis,

tıbbi gidişatları hakkında soğuk ve katı gerçekleri söylerken,

or, indeed, a prognosis on the expected quality of their life,

hatta, hayat kaliteleri ile ilgili tahmini gidişattan bahsederken,

we have to make sure that we don't put the first brick in a wall

o kişiyi "sakatlayacak", "yetersizleştirecek" bir duvara ilk tuğlayı

that will actually disable someone.

koymadığımıza emin olmamız gerekiyor.

Perhaps the existing model of only looking at what is broken in you

Sadece kendi mevcut kırgın yönlerimize ve bunları nasıl düzeltebileceğimizin

and how do we fix it, serves to be more disabling to the individual

modeline bakmak, o bireyde mevcut patolojiden bile daha fazla

than the pathology itself.

zedeleyici olabiliyor.

By not treating the wholeness of a person,

Bir insanın bütünlüğüne işlemeden,

by not acknowledging their potency,

onların potansiyelini onaylamadan,

we are creating another ill on top of whatever natural struggle they might have.

zaten uğraştıkları mevcut güçlüğün üzerine başka bir hastalık daha ekliyor olabiliriz.

We are effectively grading someone's worth to our community.

Birinin toplumsal değerini başarıyla sınıflandırıyoruz.

So we need to see through the pathology

Yani o patolojinin içinde ve insan kapasitesi

and into the range of human capability.

menzilinde görmek zorundayız.

And, most importantly, there's a partnership

Ve, en önemlisi de, bu kısıtlılık algımızla

between those perceived deficiencies

en güçlü yaratıcı yeteneklerimiz arasında da

and our greatest creative ability.

bir ortaklık olmasıdır.

So it's not about devaluing, or negating, these more trying times

Yani konu değersizleştirmekle veya reddetmekle de ilgili değildir.

as something we want to avoid or sweep under the rug,

Konu kaçınmak veya halının altına süpürmek istediğimizde bizi daha çok yoran süreçler yaşamaktansa

but instead to find those opportunities wrapped in the adversity.

bu zorluk paketinin içinde saklı olan fırsatları bulabilmekle ilgilidir.

So maybe the idea I want to put out there is

Ortaya koymak istediğim fikir belki de,

not so much overcoming adversity

zorlukları alt etmekten çok,

as it is opening ourselves up to it,

kendimizi zorluklara açıp

embracing it,

onu kucaklamak,

grappling with it,

bir güreş tabiri kullanayım,

to use a wrestling term,

onunla boğuşmak,

maybe even dancing with it.

belki de onunla dans etmek.

And, perhaps, if we see adversity as natural, consistent and useful,

Ve belki de zorlukları doğal, tutarlı ve yararlı olarak algılarsak,

we're less burdened by the presence of it.

onun varlığından dolayı daha az yük almış olacağız.

This year we celebrate the 200th birthday of Charles Darwin,

Bu sene Charles Darwin'in 200. yaşgününü kutladık,

and it was 150 years ago, when writing about evolution,

ve bundan 150 yıl önce, Darwin evrim hakkında

that Darwin illustrated, I think, a truth about the human character.

yazmaktayken, insan karakteriyle ilgili bir gerçekten bahsetti.

To paraphrase: It's not the strongest of the species that survives,

Yorumlayacak olursam, hayatta kalanlar, türlerin en güçlüsü veya

nor is it the most intelligent that survives;

en zekisi olanlar değildir,

it is the one that is most adaptable to change.

adaptasyon kapasitesi en fazla olanlarıdır.

Conflict is the genesis of creation.

Çatışma yaradılışın kökenidir.

From Darwin's work, amongst others, we can recognize that

Darwin'in çalışmalarından anladığımız, bütün diğerlerine kıyasla,

the human ability to survive and flourish

insanın hayatta kalma ve gelişme kabiliyeti,

is driven by the struggle of the human spirit through conflict

insan ruhundaki çatışmanın, dönüşüme doğru çabalamasıyla

into transformation.

harekete geçmektedir.

So, again, transformation, adaptation, is our greatest human skill.

Yani, yine, dönüşüm ve uyum sağlama en önemli insan becerileridir.

And, perhaps, until we're tested, we don't know what we're made of.

Ve belki de bizler, test edilene kadar, mayamızda neler olduğunu da bilmiyoruz.

Maybe that's what adversity gives us:

Belki de zorluklar bize bunu veriyor;

a sense of self, a sense of our own power.

kendimizi bilmeyi, kendi gücümüzü hissetmeyi.

So, we can give ourselves a gift.

Yani kendimize bir hediye verebiliriz.

We can re-imagine adversity as something more than just tough times.

Zorluğu, sadece "güç zamanlar" olmaktan daha fazla bir şey olarak düşünebiliriz.

Maybe we can see it as change.

Bunu bir "değişiklik" olarak görebiliriz.

Adversity is just change that we haven't adapted ourselves to yet.

Zorluk denilen şey sadece henüz uyum sağlayamamış olduğumuz "değişikliktir"

I think the greatest adversity that we've created for ourselves

Bence yaşamdaki en büyük zorluğumuz, kendi kendimize yaratmış olduğumuz

is this idea of normalcy.

normallik fikri.

Now, who's normal?

Şimdi, normaal kim?

There's no normal.

Normal diye bir şey yok.

There's common, there's typical. There's no normal,

Genel var ama genel normal demek değil. Tipik var. Ama bir normal yok.

and would you want to meet that poor, beige person if they existed?

Bu normal denilen sıkıcı kişiler var olsalardı, siz onlarla tanışmak ister miydiniz?

(Laughter)

kahkahalar

I don't think so.

Sanmıyorum.

If we can change this paradigm from one of achieving normalcy

Eğer bu paradigmayı; birisinin normalliği başarmasından, ihtimalleri başarmasına

to one of possibility -- or potency, to be even a little bit more dangerous --

hatta biraz daha tehlikeli de olsa potansiyelini başarmasına değiştirebilirsek

we can release the power of so many more children,

pek çok çocuğun içindeki gücü dışarıya çıkarmasını sağlayabiliriz, onları da

and invite them to engage their rare and valuable abilities with the community.

bu nadir ve değerli yeteneklerini toplumla bağlantılı kullanmaları için davet edebiliriz.

Anthropologists tell us that the one thing

Antropologlar bize hep aynı şeyi söylüyor;

we as humans have always required of our community members

bizler, insanlar, tüm zamanlar boyunca cemiyetimizin diğer üyelerine

is to be of use, to be able to contribute.

ihtiyaç duyduk ve destek verdik.

There's evidence that Neanderthals, 60,000 years ago,

Neanderthals'da 60,000 yıl önce yaşlıların ve ciddi fiziksel

carried their elderly and those with serious physical injury,

yarası olan kişilerin diğerleri tarafından taşındığına dair kanıtlar var,

and perhaps it's because the life experience of survival of these people

belki de bu kişilerin kurtulması ile elde edilen hayat deneyimi

proved of value to the community.

topluluklarına değer verdiklerinin ispatıydı;

They didn't view these people as broken and useless;

bu insanları kırılmış ve işe yaramaz görmüyorduk,

they were seen as rare and valuable.

onları nadir ve değerli kabul ediyorduk.

A few years ago, I was in a food market in the town where I grew up

Bir kaç yıl önce, büyüdüğüm şehirdeki bir gıda marketindeydim

in that red zone in northeastern Pennsylvania,

kuzeydoğu Pennsylvania'da o malum kırmızı bölgedeydim,

and I was standing over a bushel of tomatoes.

bir kasa domatesin başında duruyordum.

It was summertime: I had shorts on.

Yaz aylarıydı, şort giymiştim.

I hear this guy, his voice behind me say, "Well, if it isn't Aimee Mullins."

Arkamdan bir sesin, şu adamın sesinin "Eğer bu Aimee Mullins değilse neyim"

And I turn around, and it's this older man. I have no idea who he is.

dediğini duyup döndüm, bu yaşlıca adamın kim olduğuna dair fikrim yoktu.

And I said, "I'm sorry, sir, have we met? I don't remember meeting you."

Bende "pardon, daha önce tanışmış mıydık, anımsayamadım?" dedim.

He said, "Well, you wouldn't remember meeting me.

Oda bana, "Elbette tanışmamızı anımsamazsın,

I mean, when we met I was delivering you from your mother's womb."

ben seni annenin rahminden aldığım sırada tanışmıştık" dedi.

(Laughter)

kahkahalar

Oh, that guy.

Ah, şu adam!

And, but of course, actually, it did click.

Ve elbette bende jeton düştü.

This man was Dr. Kean,

Bu adam Dr. Kean'di,

a man that I had only known about through my mother's stories of that day,

sadece annemin o güne dair anlattığı hikayelerden tanıdığım birisiydi,

because, of course, typical fashion, I arrived late for my birthday by two weeks.

cünkü, elbette, moda olduğu üzere, doğum günüme iki hafta kadar geç kalmıştım.

And so my mother's prenatal physician had gone on vacation,

Ve annemin doğum öncesi doktoru bir seyahate çıkmıştı,

so the man who delivered me was a complete stranger to my parents.

yani beni doğurtan kişi ailem için tamamen yabancı biriydi.

And, because I was born without the fibula bones,

Ve fibula kemiklerim olmadan, ayaklarım dönük,

and had feet turned in, and a few toes in this foot and a few toes in that,

birkaç tırnak şu ayakta, birkaç tane de bu ayakta doğduğum için

he had to be the bearer -- this stranger had to be the bearer of bad news.

kötü haberi aileme veren kişi de bu yabancı kişi olmuştu.

He said to me, "I had to give this prognosis to your parents

Bana "Ailene senin asla yürüyemeyeceğin diğer çocuklar kadar

that you would never walk,

hareketli olamayacağın,

and you would never have the kind of mobility that other kids have

bağımsız bir hayat sürdüremeyeceğin bilgisini vermek zorunda kalmıştım

or any kind of life of independence,

ve sende o günden beri beni

and you've been making liar out of me ever since."

yalancı çıkarıp duruyorsun" dedi...

(Laughter)

kahkahalar

(Applause)

alkışlar

The extraordinary thing is that he said he had saved

Çok sıradışı olan benim bütün çocukluğumla ilgili

newspaper clippings throughout my whole childhood,

her gazete küpürünü biriktirmesiydi,

whether winning a second grade spelling bee,

ikinci sınıf heceleme arısı yarışmasını kazanmam olsun,

marching with the Girl Scouts, you know, the Halloween parade,

kız izcilerle Halloween alayında yürüyüş yapmam olsun,

winning my college scholarship, or any of my sports victories,

üniversite bursu kazanmam veya sportif başarılarım olsun,

and he was using it, and integrating it into teaching resident students,

hepsini saklamıştı ve bunları Hahnemann ve Hershey Tıp Falültesindeki

med students from Hahnemann Medical School and Hershey Medical School.

uzmanlık öğrencilerini eğitmek için kullanıyordu.

And he called this part of the course the X Factor,

Ve kursun bu kısmına da XFaktörü adını vermişti,

the potential of the human will.

İNSAN AZMİNİN POTANSİYELİ.

No prognosis can account for how powerful this could be

Hiç bir hastalık sonucunun tahmini, birisinin hayat kalitesinde

as a determinant in the quality of someone's life.

bu derece belirleyici ve etkili olamaz.

And Dr. Kean went on to tell me,

Ve Dr. Kean bana anlatmaya devam etti;

he said, "In my experience, unless repeatedly told otherwise,

Bana "Benim deneyimime göre, başka türlüsü defalarca tekrarlanmadığı sürece,

and even if given a modicum of support,

hatta destek çok az miktarda verilse bile,

if left to their own devices, a child will achieve."

çocuklar kendi eğilimlerine bırakılırlarsa, o çocuklar başarır" dedi.

See, Dr. Kean made that shift in thinking.

Bakın, Dr. Kean o düşünce dönüşümünü yaşamış.

He understood that there's a difference between the medical condition

Tıbbi koşullar ile, bir kişinin o koşullarda ne yapabileceği arasında

and what someone might do with it.

ciddi bir fark var.

And there's been a shift in my thinking over time,

Ve benim de düşüncelerimde zamanla değişimler olmuştur,

in that, if you had asked me at 15 years old,

eğer bana 15 yaşımdayken sorsaydınız,

if I would have traded prosthetics for flesh-and-bone legs,

protezimi kanlı-canlı bacaklar ile değiştirebilirdim,

I wouldn't have hesitated for a second.

bir saniye bile tereddüt etmezdim.

I aspired to that kind of normalcy back then.

O zamanlar o türde bir normalliği arzuluyordum.

But if you ask me today, I'm not so sure.

Bana bugün sorarsanız, pek emin değilim.

And it's because of the experiences I've had with them,

Çünkü onlarla yaşadığım pek çok deneyimim var,

not in spite of the experiences I've had with them.

onlara rağmen yaşamış olduğum deneyimler değil.

And perhaps this shift in me has happened

Ve belki de benim bu değişimim, beni kısıtlamaya çalışıp

because I've been exposed to more people who have opened doors for me

üstüme gölgeler fırlatan kişilere nazaran, bana daha fazla kapı açmamı sağlayan

than those who have put lids and cast shadows on me.

kişilere maruz kaldığım için olmuştur.

See, all you really need is one person

Görüyorsunuz, tek ihtiyacınız bir tek insan

to show you the epiphany of your own power, and you're off.

size kendi gücünüzü gösterecek ve siz yola çıkıvereceksiniz.

If you can hand somebody the key to their own power --

Eğer birisine onun kendi içsel gücünün anahtarını verebilirseniz,

the human spirit is so receptive -- if you can do that

insan ruhu öyle çabuk kavrar ki, eğer bunu yapabilir

and open a door for someone at a crucial moment,

ve kritik bir anda birisine kapı açabilirseniz,

you are educating them in the best sense.

onları en sağduyulu şekilde eğitiyorsunuz demektir.

You're teaching them to open doors for themselves.

Onlara kendi içlerindeki kapıları kendileri için açmayı

In fact, the exact meaning of the word "educate"

öğretiyorsunuz. Aslında Eğitim kelimesinin kökü

comes from the root word "educe."

"educe"'dur, ve anlamı da

It means "to bring forth what is within,

"içeride olanı ortaya çıkarmak"tır,

to bring out potential."

potansiyeli dışarıya çıkarmak.

So again, which potential do we want to bring out?

Yani yeniden, hangi potansiyelimizi çıkarmak istiyoruz?

There was a case study done in 1960s Britain,

1960'larda İngiltere'de bir vaka çalışması vardı,

when they were moving from grammar schools to comprehensive schools.

o sırada dilbilgisi okullarından, geniş algılama okullarına geçiyorlardı.

It's called the streaming trials. We call it "tracking" here in the States.

Buna gruplandırma deneyleri deniyor. Biz ABD'de burada buna takip diyoruz.

It's separating students from A, B, C, D and so on.

Çocukları A, B, C, D vs.. olarak ayırmakla ilgili,

And the "A students" get the tougher curriculum, the best teachers, etc.

A öğrencileri en sert müfredatı ve en iyi hocayı alıyor vs vs...

Well, they took, over a three-month period,

Üç ay sonra D seviyesi öğrencilerine

D-level students, gave them A's,

A notu verilip, öğrencilere

told them they were "A's," told them they were bright,

A seviyesinde oldukları, çok parlak oldukları söylenmiş.

and at the end of this three-month period,

Bu üç aylık dönemin sonunda,

they were performing at A-level.

hepsi gerçekten A seviyesinde performans göstermişler.

And, of course, the heartbreaking, flip side of this study,

Ve elbette, bu hikayenin bir de üzücü diğer yüzü var,

is that they took the "A students" and told them they were "D's."

A seviyesindeki öğrencilere de D notu verip, D seviyesinde

And that's what happened at the end of that three-month period.

oldukları söylenmiş. Üç aylık sürenin sonunda olan şey

Those who were still around in school, besides the people who had dropped out.

Okulu bırakanlar dışında, okul çevresine takılan sadece birkaç öğrenci kalmış.

A crucial part of this case study was that the teachers were duped too.

Bu çalışmanın kritik noktası öğretmenlerin de aldatılmış olması.

The teachers didn't know a switch had been made.

Öğretmenler bir değişim yapıldığını bilmemişler.

They were simply told, "These are the 'A-students,' these are the 'D-students.'"

Onlara da basitce, bunlar A öğrencisi, bunlar B öğrencisi..denilmiş...

And that's how they went about teaching them and treating them.

Ve onlar da bu düşüncelerle öğrencilere yaklaşıp öyle davranmışlar.

So, I think that the only true disability is a crushed spirit,

Yani, tek bir engellilik hali var, oda ezilmiş bir ruh hali,

a spirit that's been crushed doesn't have hope,

ezilmiş bir ruhun umudu olmaz.

it doesn't see beauty,

Güzellikleri göremez.

it no longer has our natural, childlike curiosity

Artık bizlerin doğal çocuksu merakına,

and our innate ability to imagine.

hayal kurabilme yetisine sahip değildir.

If instead, we can bolster a human spirit to keep hope,

Bunun yerine, umut taşıması için bir insan ruhunu destekleyebiliriz,

to see beauty in themselves and others,

kendisindeki ve çevresindeki güzellikleri görmesine

to be curious and imaginative,

meraklı ve hayalperest olmasına yardım edebiliriz,

then we are truly using our power well.

işte o zaman gerçekten gücümüzü güzel kullanıyoruz demektir.

When a spirit has those qualities, we are able to create new realities

Bir ruhta bu değerler varsa, yeni gerçeklikler ve yeni "oluş" yolları

and new ways of being.

yaratmaya kadirdir.

I'd like to leave you with a poem

Ayrılırken sizi bir şiirle bırakmak istiyorum

by a fourteenth-century Persian poet named Hafiz

arkadaşım Jacques Dembois'nun bana anlattığı

that my friend, Jacques Dembois told me about,

Hafız adında İranlı'lı bir şairden.

and the poem is called "The God Who Only Knows Four Words":

Şiirin adı, "Sadece Dört Kelime Bilen Tanrı"

"Every child has known God,

"Her çocuk Tanrı'yı tanıdı,

not the God of names,

İsimlerin Tanrı'sı değil,

not the God of don'ts,

Yapma'ların Tanrı'sı değil,

but the God who only knows four words and keeps repeating them,

O Tanrı ki, sadece dört kelime bilen ve sürekli onları tekrar eden,

saying, 'Come dance with me.

"Gel ve benimle danset" diyen,

Come, dance with me. Come, dance with me.'"

Gel ve benimle danset.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

Alkışlar