Jennifer Healey: If cars could talk, accidents might be avoidable

Jennifer Healey: Arabaların dili olsa kazalar önlenebilirdi

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Çeviri: büşra uzun Gözden geçirme: ibrahim kuru

Let's face it:

Kabul edelim :

Driving is dangerous.

Araba kullanmak tehlikelidir.

It's one of the things that we don't like to think about,

Aklımıza getirmekten hoşlanmadığımız şeylerden biri olsa da,

but the fact that religious icons and good luck charms

dünya genelinde dikiz aynalarından sarkan

show up on dashboards around the world

dini simgeler ve nazar boncukları

betrays the fact that we know this to be true.

bu tehlikenin farkında olduğumuzu gösteriyor.

Car accidents are the leading cause of death

Trafik kazaları en önde gelen ölüm sebeplerinden biridir.

in people ages 16 to 19 in the United States --

ABD'de 16 ila 19 yaşındaki kişilerde ise

leading cause of death --

bu en önde gelen ölüm sebebidir --

and 75 percent of these accidents have nothing to do

ve bu kazaların yüzde 75'inin

with drugs or alcohol.

uyuşturucu ya da alkolle hiçbir ilgisi yoktur.

So what happens?

Peki ama olan ne?

No one can say for sure, but I remember my first accident.

Kesin bir şey söylemek zor ama ilk kazamı hatırlıyorum da

I was a young driver out on the highway,

Otoyolda yol alan genç bir sürücüydüm

and the car in front of me, I saw the brake lights go on.

önümde de bir araba vardı, fren lambalarının yandığını gördüm.

I'm like, "Okay, all right, this guy is slowing down,

Ben "Tamam, pekala, bu adam yavaşlıyor,

I'll slow down too."

ben de yavaşlarım madem"

I step on the brake.

Frene dokundum.

But no, this guy isn't slowing down.

Ama yoo, bu adam yavaşlıyor falan değil.

This guy is stopping, dead stop, dead stop on the highway.

Bu adam duruyor, tamamen durmuş, otoyol üstünde durmuş tamamen.

It was just going 65 -- to zero?

Yani saatte 105 km hızdan -- sıfıra mı inecektim?

I slammed on the brakes.

Frenlere yüklendim.

I felt the ABS kick in, and the car is still going,

ABS'nin devreye girdiğini hissettim, arabaysa hala gidiyordu,

and it's not going to stop, and I know it's not going to stop,

durmayacaktı ve durdurmayacağını biliyordum

and the air bag deploys, the car is totaled,

ve hava yastığı açıldı, araba hurdaya döndü

and fortunately, no one was hurt.

ve neyse ki hiç kimse zarar görmedi.

But I had no idea that car was stopping,

O arabanın duruyor olduğunu hiç fark etmemiştim,

and I think we can do a lot better than that.

ve bence bundan çok daha iyisini yapabiliriz.

I think we can transform the driving experience

Bence, arabalarımızın birbirleriyle konuşmasını sağlayarak

by letting our cars talk to each other.

sürüş deneyimini değiştirebiliriz.

I just want you to think a little bit

Sizden sadece şimdiki sürüş deneyimimizin

about what the experience of driving is like now.

neye benzediği hakkında biraz düşünmenizi istiyorum.

Get into your car. Close the door. You're in a glass bubble.

Arabaya bin. Kapıyı kapa. Camdan bir balon içindesin.

You can't really directly sense the world around you.

Çevrende olup biteni doğrudan algılayamıyorsun aslında.

You're in this extended body.

Vücudumuzun bir uzantısı gibi bu şeyin içindesin.

You're tasked with navigating it down

Görevin ise bu şeyi tamamını göremediğin

partially-seen roadways,

yollarda diğer metal devlerin arasından,

in and amongst other metal giants, at super-human speeds.

içinden geçirerek insanüstü hızlarda ilerletmek.

Okay? And all you have to guide you are your two eyes.

Tamam? Ve sana rehberlik edecek tek şey de iki gözün.

Okay, so that's all you have,

Peki, her şey bu kadar.

eyes that weren't really designed for this task,

aslında bu iş için tasarlanmamış olan gözler

but then people ask you to do things like,

ve sonrada senden başka şeyler yapmanı istiyorlar,

you want to make a lane change,

mesela eğer şerit değiştirmek istiyorsan,

what's the first thing they ask you do?

senden ilk olarak ne yapmanı istiyorlar?

Take your eyes off the road. That's right.

Gözlerini yoldan ayırmanı. Evet, doğru.

Stop looking where you're going, turn,

Gittiğini yöne bakmayı kes, dön,

check your blind spot,

kör noktanı kontrol et

and drive down the road without looking where you're going.

ve nereye gittiğine bakmadan sürmeye devam et.

You and everyone else. This is the safe way to drive.

Sen ve diğer herkes. Araba sürmenin güvenli yolu bu.

Why do we do this? Because we have to,

Neden böyle yapıyoruz? Çünkü yapmak zorundayız,

we have to make a choice, do I look here or do I look here?

bir seçim yapmalıyız, buraya mı bakayım yoksa oraya mı bakayım?

What's more important?

Hangisi daha önemli?

And usually we do a fantastic job

Ve genellikle yolda neye dikkat edeceğimizi

picking and choosing what we attend to on the road.

bulup seçme konusunda da harika bir iş çıkarıyoruz.

But occasionally we miss something.

Ama bazen bir şeyi gözden kaçırıyoruz.

Occasionally we sense something wrong or too late.

Bazen bir şeyi yanlış algılıyor ya da çok geç fark ediyoruz.

In countless accidents, the driver says,

Pek çok kazada,

"I didn't see it coming."

"Geldiğini görmemiştim" der sürücü.

And I believe that. I believe that.

Ve buna inanırım. Buna inanırım.

We can only watch so much.

Bizler sadece bir kısmını görebiliyoruz.

But the technology exists now that can help us improve that.

Şimdiki mevcut teknoloji ise bunu geliştirmemize yardımcı olabilir.

In the future, with cars exchanging data with each other,

Gelecekte, birbirleriyle veri alışverişinde bulunan arabalar sayesinde,

we will be able to see not just three cars ahead

sadece üç araba ilerimizi

and three cars behind, to the right and left,

üç araba gerimizi ve sağımızla solumuzu değil,

all at the same time, bird's eye view,

hepsini aynı anda, kuşbakışı görebileceğiz,

we will actually be able to see into those cars.

aslında bu arabaların içini bile görebileceğiz.

We will be able to see the velocity of the car in front of us,

Önümüzdeki arabanın hızını görebilecek,

to see how fast that guy's going or stopping.

bu adam ne kadar hızlı gidiyor yoksa duruyor mu hepsini görebileceğiz.

If that guy's going down to zero, I'll know.

Eğer bu adam durmak üzereyse, bunu bileceğim.

And with computation and algorithms and predictive models,

Ayrıca hesaplamalarla, algoritmalarla ve öngörücü modellerle

we will be able to see the future.

geleceği de görebileceğiz.

You may think that's impossible.

Bu imkansız gibi gelebilir.

How can you predict the future? That's really hard.

Geleceği nasıl tahmin edebilirsin ki? Bu gerçekten zor.

Actually, no. With cars, it's not impossible.

Aslında, değil. Arabalarla, imkansız değil.

Cars are three-dimensional objects

Arabalar, üç boyutlu nesnelerdir.

that have a fixed position and velocity.

sabit bir konum ve hıza sahiplerdir.

They travel down roads.

Yollarda giderler.

Often they travel on pre-published routes.

Çoğu zaman önceden belirlenen yollar üzerinde seyahat ederler.

It's really not that hard to make reasonable predictions

Bir arabanın yakın gelecekte nerede olacağına ilişkin

about where a car's going to be in the near future.

makul tahminler yapmak gerçekten de o kadar zor değil.

Even if, when you're in your car

Hatta, siz arabanızdayken

and some motorcyclist comes -- bshoom! --

bir motosikletçinin gelip -- vınnnnnn! --

85 miles an hour down, lane-splitting --

Saatte 140 kilometre hızla, yolu yararak--

I know you've had this experience --

bunu daha önce yaşamışsınızdır --

that guy didn't "just come out of nowhere."

işte buna "nerden çıktığı belli değil" deriz.

That guy's been on the road probably for the last half hour.

Ama bu adam belki yarım saattir yoldaydı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Right? I mean, somebody's seen him.

Öyle değil mi? Yani, biri onu görmüştür.

Ten, 20, 30 miles back, someone's seen that guy,

On, 20, 30 kilometre gerideyken, birisi bu adamı görmüştür,

and as soon as one car sees that guy

ve bir araba da bu adamı görür görmez

and puts him on the map, he's on the map --

onu haritaya işler, artık haritadadır --

position, velocity,

konumuyla, hızıyla,

good estimate he'll continue going 85 miles an hour.

ve iyi bir tahminle saatte 140 kilometreyle gitmeye devam da edecek.

You'll know, because your car will know, because

Bunu bileceksiniz, çünkü arabanız bilecek, çünkü

that other car will have whispered something in his ear,

o diğer araba sizin arabanızın kulağına bir şeyler fısıldamış olacak,

like, "By the way, five minutes,

"Bu arada, beş dakika,

motorcyclist, watch out."

motosikletçi , dikkat et."

You can make reasonable predictions about how cars behave.

Arabaların nasıl davranacaklarına ilişkin mantıklı tahminlerde bulunabilirsiniz.

I mean, they're Newtonian objects.

Yani, bunlar klasik mekanikle hareket eden nesneler.

That's very nice about them.

Bu onların iyi bir yönü.

So how do we get there?

Peki bu noktaya nasıl geliriz?

We can start with something as simple

Basit bir şeyle başlayabiliriz,

as sharing our position data between cars,

konum verilerimizi arabalar arasında paylaşmak gibi,

just sharing GPS.

sadece GPS paylaşımı gibi.

If I have a GPS and a camera in my car,

Eğer arabamda bir GPS ve bir kamera varsa,

I have a pretty precise idea of where I am

nerede olduğuma ve ne kadar hızla ilerlediğime

and how fast I'm going.

ilişkin gayet kesin bir fikrim de vardır.

With computer vision, I can estimate where

Bilgisayar görüşüyle, çevremdeki arabaların nerelerde olduklarını

the cars around me are, sort of, and where they're going.

ve aşağı yukarı nereye gittiklerini tahmin edebilirim.

And same with the other cars.

Aynısı diğer arabalar için de geçerli.

They can have a precise idea of where they are,

Nerede olduklarına ilişkin kesin bir fikre ve diğer arabaların da

and sort of a vague idea of where the other cars are.

aşağı yukarı nerede olduklarına ilişkin bir fikre sahip olabilirler.

What happens if two cars share that data,

Peki iki araba bu verileri paylaşırsa,

if they talk to each other?

eğer birbirleriyle konuşurlarsa ne olur?

I can tell you exactly what happens.

Ne olacağını size tam olarak söyleyebilirim.

Both models improve.

Her iki model de gelişir.

Everybody wins.

Herkes kazanır.

Professor Bob Wang and his team

Profesör Bob Wang ve ekibi,

have done computer simulations of what happens

bulanık tahminlerin birleştirilmesi durumunda ne olacağı ile ilgili

when fuzzy estimates combine, even in light traffic,

bilgisayar simülasyonları yapmış, hafif trafikte bile

when cars just share GPS data,

arabalar sadece GPS verilerini paylaştığında,

and we've moved this research out of the computer simulation

ve biz de bu araştırmayı bilgisayar simülasyonundan çıkarıp

and into robot test beds that have the actual sensors

şimdiki arabalarda da olan robotların şu hakiki sensörlere

that are in cars now on these robots:

sahip olduğu bir robotlu test ortamına taşıdık:

stereo cameras, GPS,

stereo kameralar, GPS,

and the two-dimensional laser range finders

iki boyutlu lazer mesafe ölçerler

that are common in backup systems.

yanaşma sistemlerinde yaygın bulunurlar.

We also attach a discrete short-range communication radio,

Ayrıca, ayrı bir kısa menzilli iletişim telsizi taktık

and the robots talk to each other.

ve robotlar birbirleriyle konuştular.

When these robots come at each other,

Bu robotlar birbirleriyle karşılaştıklarında,

they track each other's position precisely,

birbirlerinin konumunu tam olarak izleyip

and they can avoid each other.

birbirlerinden sakınabilirler.

We're now adding more and more robots into the mix,

Şimdi karışımın içine daha fazla robot ekledikçe

and we encountered some problems.

bazı sorunlarla karşılaştık.

One of the problems, when you get too much chatter,

Sorunlardan biri, çok fazla lakırdı olunca

it's hard to process all the packets, so you have to prioritize,

veri paketlerinin tümünü işlemenizin zor olması, bu yüzden öncelikler belirlemelisiniz

and that's where the predictive model helps you.

ve işte öngörücü modelin size yardımcı olacağı nokta da bu.

If your robot cars are all tracking the predicted trajectories,

Eğer robot arabalarınızın hepsi de tahmini yörüngeleri izlerseler,

you don't pay as much attention to those packets.

bu paketlere o kadar da dikkat etmenize gerek yoktur.

You prioritize the one guy

Rotadan biraz çıkacak gibi görünen

who seems to be going a little off course.

bir adamı öncelikle ele alırsınız.

That guy could be a problem.

Bu adam bir sorun teşkil edebilir.

And you can predict the new trajectory.

Ve yeni güzergahı tahmin edersiniz.

So you don't only know that he's going off course, you know how.

Yani, onun rotadan çıkacağını sadece bilmekle kalmıyor, nasıl olacağını da biliyorsunuz.

And you know which drivers you need to alert to get out of the way.

Ayrıca hangi sürücüleri yoldan çekilmeleri için uyaracağınızı da biliyorsunuz.

And we wanted to do -- how can we best alert everyone?

Ve bizim yapmak istediğimiz ise -- herkesi en iyi şekilde nasıl uyarabileceğimiz?

How can these cars whisper, "You need to get out of the way?"

Bu arabalar nasıl fısıldaşabilir, "Yoldan çekilmen gerekiyor?"

Well, it depends on two things:

Bu iki şeye bağlı:

one, the ability of the car,

birincisi, arabanın yeteneğine,

and second the ability of the driver.

ve ikincisi de sürücünün yeteneğine.

If one guy has a really great car,

Eğer adamın birinin gerçekten harika bir arabası varsa,

but they're on their phone or, you know, doing something,

ama telefondaysa, ya da işte bir şeyle meşgulse,

they're not probably in the best position

muhtemelen acil bir durumda harekete geçmek

to react in an emergency.

için uygun bir halde olmayacaktır.

So we started a separate line of research

Bu yüzden, sürücü durumunu modelleyen

doing driver state modeling.

ayrı bir araştırma konusuna daha başladık.

And now, using a series of three cameras,

Ve şimdiyse, üç kamera kullanarak,

we can detect if a driver is looking forward,

bir sürücü ileriye mi bakıyor,

looking away, looking down, on the phone,

uzaklara mı bakıyor, aşağı mı bakıyor, telefonda mı,

or having a cup of coffee.

yoksa kahve mi içiyor algılayabiliyoruz.

We can predict the accident

Kazayı tahmin edebiliyor

and we can predict who, which cars,

ve herkes için en güvenli yolu hesaplamak için kimin,

are in the best position to move out of the way

hangi arabaların yoldan çekilmesinin

to calculate the safest route for everyone.

daha uygun olacağını tahmin edebiliyoruz..

Fundamentally, these technologies exist today.

Temelde, bu teknolojiler bugün mevcut.

I think the biggest problem that we face

Sanırım karşı karşıya kaldığımız en büyük sorun,

is our own willingness to share our data.

verilerimizi paylaşmak için istekli olup olmadığımız.

I think it's a very disconcerting notion,

Sanırım oldukça rahatsız edici bir fikir gibi,

this idea that our cars will be watching us,

Sanki, arabaların bizi izlemesi,

talking about us to other cars,

diğer arabalarla bizi çekiştirmesi,

that we'll be going down the road in a sea of gossip.

ve bir dedikodu denizinde yol alacak olmamız fikri

But I believe it can be done in a way that protects our privacy,

Ama inanıyorum ki gizliliğimizi koruyacak bir şekilde yapılabilir,

just like right now, when I look at your car from the outside,

tıpkı günümüzde dışarıdan arabanıza baktığımda,

I don't really know about you.

sizin hakkınızda aslında hiçbir şey öğrenemiyor olmam gibi.

If I look at your license plate number,

Plaka numaranıza baksam da

I don't really know who you are.

gerçekten kim olduğunuzu bilemem.

I believe our cars can talk about us behind our backs.

Bence arabalar arkamızdan bizi çekiştirebilir.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And I think it's going to be a great thing.

Üstelik bence bu harika bir şey olacak.

I want you to consider for a moment

Bir an için düşünmenizi istiyorum

if you really don't want the distracted teenager behind you

arkanızdaki dikkati dağınık gencin sizin fren yaptığınızı

to know that you're braking,

bilmesini gerçekten de istemez miydiniz

that you're coming to a dead stop.

aniden durmak üzere olduğunuzu bilmesini.

By sharing our data willingly,

Verilerimizi kendi isteğimizle paylaşarak

we can do what's best for everyone.

herkes için en iyi olanı yapabiliriz.

So let your car gossip about you.

Yani bırakın arabalar dedikodunuzu yapsın.

It's going to make the roads a lot safer.

Bu, yolları çok daha güvenli kılacak.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)