Karen Armstrong: Let's revive the Golden Rule

Karen Armstrong: Hadi Altın Kuralı yeniden canlandıralım

Çeviri: Ayşe Demirel Gözden geçirme: Levent Celik

For years I've been feeling frustrated,

Yıllar boyunca hayal kırıklığı yaşadım

because as a religious historian,

çünkü dindar bir tarihci olarak

I've become acutely aware

dünyadaki tüm major inanç sistemlerinde

of the centrality of compassion

şefkatin odak noktası olduğunu

in all the major world faiths.

çok ani bir şekilde farkettim.

Every single one of them

Her bir tanesi

has evolved their own version

kendi versiyonunda değişmiş olan

of what's been called the Golden Rule.

Altın Kural denilen şeydi.

Sometimes it comes in a positive version --

Bazen oldukça olumlu bir versiyondan geliyordu--

"Always treat all others as you'd like to be treated yourself."

"Kendinize nasıl davranılmasını istiyorsanız, başkalarına da öyle davranın"

And equally important

Ve eşit derecede önemli olan

is the negative version --

olumsuz versiyonu--

"Don't do to others what you would not like them to do to you."

"Sana yapılmasını istemediğin şeyleri, başkasına yapma".

Look into your own heart,

Kalplerinize bakın.

discover what it is that gives you pain

Size acı veren şeyin ne olduğunu keşfedin.

and then refuse, under any circumstance whatsoever,

Ve sonra, ne koşul altında olursa olsun,

to inflict that pain on anybody else.

bu acıyı başkasına da yaşatmayı reddedin.

And people have emphasized the importance of compassion,

Ve insanlar şefkatin önemini

not just because it sounds good,

sadece kulağa iyi geldiği için değil,

but because it works.

İŞE YARADIĞI için vurguladılar.

People have found that when they have

İnsanlar Altın Kuralın İŞE YARADIĞINI,

implemented the Golden Rule

onu sadece günlük "iyilik" işlerini yaparken kullanıp

as Confucius said, "all day and every day,"

günlük "iyilik" işleri bitirince de, açgözlü

not just a question of doing your good deed for the day

ve egoist yaşamlarına dönmek yerine, Konfiçyus'un dediği gibi

and then returning to a life of greed

"gün boyu ve her gün"

and egotism,

uyguladıklarında anladılar.

but to do it all day and every day,

Ama bunu gün boyu ve hergün uygulamak için

you dethrone yourself from the center of your world,

dünyanızın merkezinden kendinizi alıp

put another there, and you transcend yourself.

oraya başkasını koyup, kendinizin ötesine geçmelisiniz.

And it brings you into the presence

Ve bu sizi Tanrı, Nirvana, Rama, Tao da denilenin

of what's been called God, Nirvana, Rama, Tao.

mevcudiyetine sokar.

Something that goes beyond

Egomuza bağlı varoluşumuzun

what we know in our ego-bound existence.

ötesine geçen bir hal.

But you know you'd never know it a lot of the time,

Ama malum, bunun dini yaşamın bu kadar

that this was so central to the religious life.

merkezinde olduğunu çoğunlukla bilmeyiz.

Because with a few wonderful exceptions,

Çünkü bir kaç harika istisna dışında, dindar kişiler

very often when religious people come together,

din liderleri bir araya geldiklerinde,

religious leaders come together, they're arguing about abstruse doctrines

çoğunlukla ya anlaşılması zor doktrinlerden veya

or uttering a council of hatred

homoseksüellik yada ona benzer birşeye

or inveighing against homosexuality or something of that sort.

karşı öfkeli kınamalardan bahsederler.

Often people don't really want to be compassionate.

İnsanlar çoğunlukla şefkatli olmak istemez.

I sometimes see

Dindar insan cemaatlerine

when I'm speaking to a congregation of religious people

yaptığım konuşmalar sırasında onların yüzlerinden geçen

a sort of mutinous expression crossing their faces

bir çeşit isyankar ifadeyi görürüm,

because people often want to be right instead.

çünkü insanlar daha ziyade "haklı olmayı" önemser.

And that of course defeats the object of the exercise.

Ve buda elbette tartışılan konuyu mağlup eder.

Now why was I so grateful to TED?

Şimdi, TED'e neden bu kadar müteşekkirim?

Because they took me very gently

Çünkü onlar beni kibarca

from my book-lined study

kitaba bağımlı çalışmamdan aldılar ve

and brought me into the 21st century,

21. yüzyıla taşıyarak,

enabling me to speak to a much, much wider audience

tahminimden büyük, çok daha büyük dinleyici kitlelerine

than I could have ever conceived.

ulaşmamı sağladılar.

Because I feel an urgency about this.

Çünkü ben bu konudaki aciliyeti hissediyorum.

If we don't manage to implement

Global olarak Altın Kural'ı

the Golden Rule globally,

uygulamayı başaramaz, bütün insanları ne olursa olsun

so that we treat all peoples, wherever and whoever they may be,

en az kendimiz kadar önemli göremezsek

as though they were as important as ourselves,

korkarım ki,

I doubt that we'll have

bir sonraki nesile

a viable world to hand on to the next generation.

canlı bir dünya bırakamayacağız.

The task of our time,

Bizim zamanımızın görevi,

one of the great tasks of our time,

zamanımızın en büyük görevlerden biri

is to build a global society, as I said,

insanların birlikte barış içinde yaşayabilecekleri

where people can live together in peace.

bir dünya inşa etmek.

And the religions that should be making a major contribution

Ve din, buna katkıda bulunmak yerine,

are instead seen as part of the problem.

sorunun bir parçasıymış gibi görünüyor.

And of course it's not just religious people who believe in the Golden Rule.

Ve elbette, Altın Kural'a inananlar sadece dindarlar değil.

This is the source of all morality,

Bu ahlakın kaynağıdır.

this imaginative act of empathy,

Kendinizi başkasının yerine koyduğunuz

putting yourself in the place of another.

hayali bir empati hareketi.

And so we have a choice, it seems to me.

Ve evet, bir seçeneğimiz var, bana öyle geliyor.

We can either go on bringing out or emphasizing

Bunlardan birini yaşamaya devam edeceğiz;

the dogmatic and intolerant aspects of our faith,

ya inancımızın dogmatik ve toleranssız yönlerini vurgulayacağız,

or we can go back to

veya yahudi gurulara,

the rabbis. Rabbi Hillel, the older contemporary of Jesus,

Rabbi Hillel'e, isa'nın yaşlı çağdaşına geri dönüp, bir pagan'ın

who, when asked by a pagan

"Ben tek ayak üstündeyken, bana bütün yahudilik öğretisini

to sum up the whole of Jewish teaching while he stood on one leg,

özetle" dediğinde onun verdiği yanıtına bakacağız;

said, "That which is hateful to you, do not do to your neighbor.

"Sana nefret dolu gelen şeyi, sen de komşuna yapma.

That is the Torah and everything else is only commentary."

Torah sadece budur, geri kalanı ise teferruattır".

And the rabbis and the early fathers of the church who said that

Kilisenin eski papazları ve yahudi gurular, kutsal kitaplara ait yorumlardan

any interpretation of scripture

nefret ve kibir dolu olanlarının hepsinin

that bred hatred and disdain was illegitimate.

hatalı ve yanlış olduğunu söylemişlerdir.

And we need to revive that spirit.

İşte bu ruhu tekrar canlandırmalıyız.

And it's not just going to happen

Ve bu bir sevgi ruhsallığınin gelip bizleri sarmasıyla

because a spirit of love wafts us down.

olacak bir şey de değil.

We have to make this happen,

Bunu gerçekleştirmek zorundayız,

and we can do it

ve bunu TED'in bize tanıştırmış olduğu

with the modern communications

modern iletişim teknikleriyle

that TED has introduced.

sağlayabiliriz.

Already I've been tremendously heartened

Hali hazırda bütün ortaklarınızın tepkilerinden dolayı

at the response of all our partners.

inanılmaz umut dolmuş haldeyim.

In Singapore, we have a group

Singapur'da bu sözleşmeyi bölünmeleri

going to use the Charter to heal divisions

düzeltmek için kullanacak bir grubumuz var,

recently that have sprung up in Singaporean society,

Singapur toplumunda yakın zamanda filizlendiler

and some members of the parliament want

ve parlementonun bazı üyeleri bunu

to implement it politically.

politik olarak uygulama niyetinde.

In Malaysia, there is going to be an art exhibition

Malezya'da yakın zamanda,

in which leading artists are going to be

bir sanat sergisi yapılacak ve

taking people, young people,

önde gelen sanatçılar

and showing them that compassion also lies

tüm sanatların temelinde yine sefkatin yattığını

at the root of all art.

insanlara, genç insanlara gösterecek.

Throughout Europe, the Muslim communities

Tüm Avrupa'da ve müslüman toplumlarda

are holding events and discussions,

islamın ve bütün inançların

are discussing the centrality of compassion

merkezinde şefkatin yer aldığına dair etkinlikler

in Islam and in all faiths.

ve tartışmalar düzenlenecek

But it can't stop there. It can't stop with the launch.

Ama orada duramayız. Başlamasıyla birlikte bitemez.

Religious teaching, this is where we've gone so wrong,

Dini eğitim, işte bu noktada hatamızda çok ileri gittik.

concentrating solely on believing abstruse doctrines.

sadece anlaşılması zor doktrinlere odaklandık.

Religious teaching must always lead to action.

Dini eğitim muhakkak hareket etmeye teşfik etmeli.

And I intend to work on this till my dying day.

Ve ölüm günüme kadar da bu konu üstünde çalışmaya niyetliyim.

And I want to continue with our partners

Ve iki şeyi yapmak için

to do two things --

ortaklarımızla devam etmek istiyorum--

educate and stimulate compassionate thinking.

sefkatle düşünmeyi öğretmek ve teşfik etmek.

Education because we've so

Öğretmek çünkü, arkadaşlar, biz şefkatte

dropped out of compassion.

çok geriledik.

People often think it simply means

İnsanlar çoğunlukla bunun anlamının

feeling sorry for somebody.

başka birisi için üzüntü duymak olduğunu sanıyor.

But of course you don't understand compassion

Elbette eğer şefkati sadece düşünürseniz,

if you're just going to think about it.

şefkati anlayamazsınız.

You also have to do it.

Bunu yapmanız da gerekiyor.

I want them to get the media involved

Basının da bu işe girmesi gerekiyor

because the media are crucial

çünkü basın, başka insanlar hakkında

in helping to dissolve some of the stereotypical views

bizleri birbirimizden ayıran

we have of other people,

bazı stereotipik görüşlerimizin

which are dividing us from one another.

çözülmesinde son derece önemli.

The same applies to educators.

Aynı şey eğitimciler için de geçerli.

I'd like youth to get a sense of

Gençliğin, şefkatli bir yaşam stilinin

the dynamism, the dynamic and challenge

dinamizmini, meydan okumasını

of a compassionate lifestyle.

hissetmesini istiyorum.

And also see that it demands acute intelligence,

Ve ayrıca çok hızlı bir zekaya ihtiyaç duyulduğunu

not just a gooey feeling.

bunun yapış yapış bir duygusallık olmadığını da görüyorum.

I'd like to call upon scholars to explore

Bilim adamlarına kendileri ve başkalarının

the compassionate theme

geleneklerindeki şefkat temasını

in their own and in other people's traditions.

araştırmaları için çağrıda bulunuyorum.

And perhaps above all,

Ve belki de hepsinin üstünde,

to encourage a sensitivity about

şefkat içermeyen konuşmalarla ilgili

uncompassionate speaking,

bir hassasiyet yaratılmasının sağlanmasını.

so that because people have this Charter,

Belki böylece bu sözleşmeye sahip kişiler

whatever their beliefs or lack of them,

inançları ne olursa olsun veya inanmasalar da

they feel empowered

dini liderlerden, politik liderlerden

to challenge uncompassionate speech,

sektör kaptanlarından gelecek

disdainful remarks

şefkatsiz, küçümseyen ifadeler

from their religious leaders, their political leaders,

içeren konuşmalara karşı

from the captains of industry.

meydan okuyabilecek kadar güçlenirler.

Because we can change the world,

Çünkü dünyayı değiştirebiliriz,

we have the ability.

bu yeteneğimiz var.

I would never have thought of putting the Charter online.

Bu sözleşmeyi online yayınlamayı asla düşünemezdim.

I was still stuck in the old world

Eski dünyada bir takım bilimsel araştırmacılarla

of a whole bunch of boffins sitting together in a room

yine anlaşılması güç ifadeleri tartıştığım

and issuing yet another arcane statement.

bir odada sıkışıp kalmıştım

And TED introduced me to a whole new way

Ve TED beni düşünmenin, fikirler öne sürmenin

of thinking and presenting ideas.

yepyeni bir yolu ile tanıştırdı.

Because that is what is so wonderful about TED.

İşte TED hakkında harika olan şey de buydu.

In this room, all this expertise,

Bu odada, bu uzmanlıklarla

if we joined it all together,

bir araya gelebildiysek,

we could change the world.

dünyayı da değiştirebilirdik.

And of course the problems sometimes seem insuperable.

Ve elbette bazen sorunlar başedilemez gibi görünüyor.

But I'd just like to quote, finish at the end

Ama Oxford'lu ingiliz bir yazarın referansıyla

with a reference to a British author, an Oxford author

aslında çok sık alıntı yapmadığım birinden,

whom I don't quote very often,

küçük bir alıntı yaparak bitirmek istiyorum.

C.S. Lewis.

C.S. Lewis.

But he wrote one thing that stuck in my mind

Yazdığı bir şey kafama saplandı,

ever since I read it when I was a schoolgirl.

henüz okula giden küçük bir kız olduğum zamanlardan beri aklımda.

It's in his book "The Four Loves."

Dört Aşk isimli kitabında,

He said that he distinguished between erotic love,

Şöyle der, erotik aşkın varlığında

when two people gaze, spellbound, into each other's eyes.

iki insan birbirlerinin gözlerinin içine bakarak büyülenirler,

And then he compared that to friendship,

Ve sonra bunu arkadaşlık ile kıyaslar.

when two people stand side by side, as it were, shoulder to shoulder,

İki insan yan yana durur, öylesine ki, omuz omuza gibi

with their eyes fixed on a common goal.

ve ikisinin de gözleri ortak bir hedefte kilitlenir.

We don't have to fall in love with each other,

Birbirimize aşık olmamız gerekmiyor,

but we can become friends.

ama arkadaş olabiliriz.

And I am convinced.

Ve ben buna eminim;

I felt it very strongly

Vevey'deki küçük münaazaralarımızda

during our little deliberations at Vevey,

farklı kanaatlere sahip onca kişi

that when people of all different persuasions

ortak bir hedef için

come together, working side by side

bir araya gelip, yan yana çalıştığında

for a common goal,

bütün o farklılıklar eriyip yok olduğunda,

differences melt away.

bunu son derece güçlü bir şekilde hissettim.

And we learn amity.

Ve biz arkadaşlığı öğreniyoruz.

And we learn to live together and to get to know one another.

Ve biz birlikte yaşamayı ve birbirimizi tanımayı öğreniyoruz.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(alkışlar)