Dave Isay: Everyone around you has a story the world needs to hear

Dave Isay: Çevrenizdeki herkesin dünyanın duymaya ihtiyaç duyduğu bir hikayesi var

Çeviri: Ramazan Şen Gözden geçirme: güney örnek

Tonight, I'm going to try to make the case

Bu akşam, sizi sevdiklerinizle,

that inviting a loved one, a friend or even a stranger

arkadaşlarınızla

hatta bir yabancıyla

to record a meaningful interview with you

anlamlı bir görüşme kaydetmeye davet ediyorum.

just might turn out to be one of the most important moments in that person's life,

Daha sonra, o kişinin hayatının ve sizin hayatınızın en önemli

and in yours.

dakikaları olabilecek bir görüşme.

When I was 22 years old, I was lucky enough to find my calling

22 yaşındayken, radyo hikayeleri yapma isteğime

when I fell into making radio stories.

cevap alacak kadar şanslıydım.

At almost the exact same time,

Neredeyse aynı zamanda,

I found out that my dad, who I was very, very close to, was gay.

çok çok yakın olduğum babamın bir eşcinsel olduğunu öğrendim.

I was taken completely by surprise.

Tamamen afallamıştım.

We were a very tight-knit family,

Birbirine sıkı sıkıya bağlı bir aile idik

and I was crushed.

ve ben yıkılmıştım.

At some point, in one of our strained conversations,

Bir ara, ateşli konuşmalarımızın birinde,

my dad mentioned the Stonewall riots.

babam, Stonewall isyanından bahsetmişti.

He told me that one night in 1969,

Bana, 1969'da bir gece, bir grup zenci ve latin travestinin,

a group of young black and Latino drag queens

fought back against the police at a gay bar in Manhattan

Manhattan'da, Stonewall Han isimli bir eşcincel barında,

polisle çatıştığını

called the Stonewall Inn,

and how this sparked the modern gay rights movement.

bunun, modern eşcinsel hakları hareketini

nasıl tetiklediğini anlatmıştı.

It was an amazing story, and it piqued my interest.

İnanılmaz bir hikayeydi ve ilgimi çekmişti.

So I decided to pick up my tape recorder and find out more.

Ses kaydederimi alıp, daha fazlasını öğrenmeye karar verdim.

With the help of a young archivist named Michael Shirker,

Michael Shirker adında geç bir eylemcinin yardımıyla

we tracked down all of the people we could find

o gece Stnonewall Han'da olan insanların peşine düştük.

who had been at the Stonewall Inn that night.

Recording these interviews,

Bu görüşmeleri kaydetmek bana,

I saw how the microphone gave me the license

mikrofonun, bana giremeyeceğim yerlere girme,

to go places I otherwise never would have gone

konuşamayacağım insanlarla konuşma

and talk to people I might not otherwise ever have spoken to.

hakkını ve imkanını verdiğini anladım.

I had the privilege of getting to know

Daha evvel hiç karşılaşmadığım kadar

some of the most amazing, fierce and courageous human beings

muhteşem, ateşli ve gözüpek insanlarla

I had ever met.

tanışma ayrıcalığını yakaladım.

It was the first time the story of Stonewall

Stonewall hikayesi, ilk kez o zaman

had been told to a national audience.

ulusal dinleyiciyle ulaştı.

I dedicated the program to my dad,

Programı babama adadım

it changed my relationship with him, and it changed my life.

ve bu onunla ilişkimi

ve hayatımı değiştirdi.

Over the next 15 years, I made many more radio documentaries,

Sonraki 15 yıl boyunca,

medyada ender olarak yer verilen insanlara

working to shine a light on people who are rarely heard from in the media.

ışık tutmak için pek çok radyo belgeseli yaptım.

Over and over again,

Tekrar ve tekrar gördüm ki

I'd see how this simple act of being interviewed

basit bir görüşme yapmak insanlara çok şey ifade ediyordu.

could mean so much to people,

particularly those who had been told that their stories didn't matter.

Özellikle hikayelerinin önemsiz olduğu söylenenler için.

I could literally see people's back straighten

Mikrofona konuşan insanların sırtlarının

as they started to speak into the microphone.

dikleştiğini, gerçek anlamda gördüm.

In 1998, I made a documentary about the last flophouse hotels

1998'de Manhattan, Bovery'deki düşkünler oteli ile ilgili

on the Bowery in Manhattan.

bir belgesel yaptım.

Guys stayed up in these cheap hotels for decades.

Bu adamlar bu ucuz otellerde uzun yıllardır kalıyorlardı.

They lived in cubicles the size of prison cells

Hapishane hücresi ölçüsünde,

covered with chicken wire

birbirinin alanlarına geçmemek için

so you couldn't jump from one room into the next.

tel örgüyle bölünmüş bölmelerde.

Later, I wrote a book on the men with the photographer Harvey Wang.

Daha sonra, fotoğrafçı Harvey Wang ile bu adamlarla ilgili bir kitap yazarken

I remember walking into a flophouse with an early version of the book

kitabın ön baskısını düşkünler otelindeki adamlardan birine

and showing one of the guys his page.

gösterdiğimi hatırlıyorum.

He stood there staring at it in silence,

Durdu, sessizce baktı

then he grabbed the book out of my hand

sonra kitabı elimden kaptığı gibi

and started running down the long, narrow hallway

dar ve uzun merdivenlerden aşağıya koştu, kitabı

holding it over his head

kafasının üzerinde tutarak

shouting, "I exist! I exist."

"Ben yaşıyorum! Ben yaşıyorum!" diye bağırdı.

(Applause)

(Alkış)

In many ways, "I exist" became the clarion call for StoryCorps,

Pek çok açıdan, "Ben yaşıyorum" StoryCorps için çıkış noktası oldu.

this crazy idea that I had a dozen years ago.

12 sene önce kapıldığım bu çılgın fikir.

The thought was to take documentary work

Fikir, bu belgesel işinin yönünü değiştirmek,

and turn it on its head.

ters yüz etmekti.

Traditionally, broadcast documentary

Geleneksel olarak belgesel yayınlamak,

has been about recording interviews to create a work of art or entertainment

sanat üretimi, eğlence ya da eğitim konularında

or education that is seen or heard by a whole lot of people,

pek çok insanla yapılan görüşmeleri kaydetmektir.

but I wanted to try something

Ama ben,

where the interview itself was the purpose of this work,

sadece "görüşme"nin kendisi olduğu bir şey denemek

and see if we could give many, many, many people the chance

böylece çok çok daha fazla insana,

to be listened to in this way.

dinlenme fırsatı verebilmek istiyordum.

So in Grand Central Terminal 11 years ago,

11 sene önce Merkez Gar'a,

we built a booth where anyone can come to honor someone else

herhangi birinin, onurlandırmak istediği biriyle,

by interviewing them about their life.

hayatlarıyla ilgili görüşme yapabileceği bir kabin koyduk.

You come to this booth and you're met by a facilitator who brings you inside.

Bu kabine geldiğinde bir rehber tarafından karşılanıyor ve içeri alınıyorsun.

You sit across from, say, your grandfather

Büyükbabanla karşılıklı oturuyor,

for close to an hour and you listen and you talk.

yaklaşık 1 saat kadar konuşuyor ve dinliyorsun.

Many people think of it as, if this was to be our last conversation,

Çoğu insan, bu sohbetleri, eğer bu bizim son sohbetimiz olsa

what would I want to ask of and say to this person

bu kişiye ne sormak isterim veya bu kişi benim için ne anlam

who means so much to me?

ifade ediyor diye düşünüyor.

At the end of the session, you walk away with a copy of the interview

Oturumun sonunda görüşme kaydının bir kopyası size veriliyor.

and another copy goes to the American Folklife Center

Diğer bir kopyası da Meclis Kütüphanesi'ndeki

at the Library of Congress

Amerikan Halkyaşamı Merkezi'ne gönderiliyor.

so that your great-great-great-grandkids can someday get to know your grandfather

Böylece büyük büyük büyük torununuz bir gün büyükbabasının sesini

through his voice and story.

ve bu sesle anlatılan hikayeyi dinleyebilir.

So we open this booth in one of the busiest places in the world

Dünyanın en işlek yerlerinden birinde, bu kabini açıp

and invite people to have this incredibly intimate conversation

insanları başka insanlarla bu son derece özel sohbetleri

with another human being.

yapmaya davet ettik.

I had no idea if it would work, but from the very beginning, it did.

Bunun işe yarayıp yaramayacağına dair hiç bir fikrim yoktu

ama başladığı anda yaradı.

People treated the experience with incredible respect,

İnsanlar bu deneyime büyük saygı gösterdi ve

and amazing conversations happened inside.

içeride inanılmaz sohbetler gerçekleşti.

I want to play just one animated excerpt

Aslı, Merkez Gar kabininde kaydedilmiş

from an interview recorded at that original Grand Central Booth.

bir görüşmeden, canlandırma yapılmış bir bölüm seyrettirmek istiyorum.

This is 12-year-old Joshua Littman interviewing his mother, Sarah.

Bu 12 yaşındaki Joshua Littman. Annesi Sarah'yla görüşme yapıyor.

Josh has Asperger's syndrome.

Josh'un Asperger sendromu var.

As you may know, kids with Asperger's are incredibly smart

Bir çoğunuzun bildiği gibi Aspergerli çocuklar inanılmaz

but have a tough time socially.

zekilerdir ama sosyal zorluklar çekerler.

They usually have obsessions.

Genellikle saplantıları olur.

In Josh's case, it's with animals,

Josh'ın saplantısı hayvanlardı.

so this is Josh talking with his mom Sarah

İşte, Merkez Gar'da dokuz sene önce

at Grand Central nine years ago.

annesi Sarah ile konuşan Josh.

(Video) Josh Littman: From a scale of one to 10,

(Video) Josh Littman:1'den 10'a değer versen

do you think your life would be different without animals?

sence hayatın, hayvanlar olmadan ne kadar farklı olurdu?

Sarah Littman: I think it would be an eight without animals,

Sarah Littman: Sanırım hayvanlar olmadan 8 olurdu.

because they add so much pleasure to life.

Çünkü hayata çok fazla hoşnutluk katıyorlar.

JL: How else do you think your life would be different without them?

JL: Hayatın onlarsız başka nasıl farklı olacağını düşünüyorsun?

SL: I could do without things like cockroaches and snakes.

SL: Hamam böcekleri veya yılanlar olmadan da olabilirdi.

JL: Well, I'm okay with snakes as long as they're not venomous

JL: Zehirli değillerse, seni ya da başka bir şeyi kıstırmazlarsa

or constrict you or anything.

yılanlarla bir sorunum yok.

SL: Yeah, I'm not a big snake person --

SL: Evet, ben pek yılansever değilim--

JL: But cockroach is just the insect we love to hate.

JL: Ama hamam böceklerini

sadece nefret etmek için seviyoruz. SL: Gerçektende

SL: Yeah, it really is.

JL: Have you ever thought you couldn't cope with having a child?

JL: Hiç çocuk sahibi olmakla başa çıkamayağını düşündün oldu mu?

SL: I remember when you were a baby, you had really bad colic,

SL: Bebekken gerçekten kötü koliğin vardı dolayısıyla

so you would just cry and cry.

sadece ağlıyor ve ağlıyordun.

JL: What's colic? SL: It's when you get this stomach ache

JL: Kolik ne? SL: Karın ağrın tuttuğunda

and all you do is scream for, like, four hours.

tek yaptığın bağırmaktı, bazen dört saat.

JL: Even louder than Amy does?

JL: Amy'inkinden bile gürültülü mü?

SL: You were pretty loud, but Amy's was more high-pitched.

SL: Sen oldukça gürültülüydün ama Amy'ninki daha tizdi.

JL: I think it feels like everyone seems to like Amy more,

JL: Herkes Amy'i daha çok seviyormuş gibi gözüküyor

like she's the perfect little angel.

sanki mükemmel küçük bir melekmiş gibi.

SL: Well, I can understand why you think that people like Amy more,

SL: İnsanların neden Amy'i daha çok sevdiğini düşündüğünü anlıyorum.

and I'm not saying it's because of your Asperger's syndrome,

Asperger sendromundan dolayı demiyorum

but being friendly comes easily to Amy,

ama arkadaş canlısı olmak Amy'e kolay geliyor

whereas I think for you it's more difficult,

oysa senin için bu daha zor.

but the people who take the time to get to know you love you so much.

Ama seni tanımak için zaman ayıran insanlar, seni tanıdıkça çok seviyorlar.

JL: Like Ben or Eric or Carlos? SL: Yeah --

JL: Ben, Eric veya Carlos? SL: Evet--

JL: Like I have better quality friends but less quantity? (Laughter)

JL: Sanki daha nitelikli arkadaşlarım var ama daha az miktarda? (Kahkaha)

SL: I wouldn't judge the quality, but I think --

SL: Niteliği sorgulamazdım ama bence--

JL: I mean, first it was like, Amy loved Claudia, then she hated Claudia,

JL: Demek istediğim, Amy önce Claudia'yı sevdi sonra Claudia'dan nefret etti.

she loved Claudia, then she hated Claudia.

Claudia'yı sevdi sonra nefret etti.

SL: Part of that's a girl thing, honey.

SL: Bir kısmı kız olmalarından, tatlım.

The important thing for you is that you have a few very good friends,

Senin için önemli olan, bir kaç çok iyi arkadaşın olması

and really that's what you need in life.

ve hayatta gerçekten de ihtiyacın olan bu.

JL: Did I turn out to be the son you wanted when I was born?

JL: Doğuduğumda istediğin gibi bir çocuk muydum?

Did I meet your expectations?

Beklentilerini karşıladım mı?

SL: You've exceeded my expectations, sweetie,

SL: Beklentilerimi karşıladın, tatlım.

because, sure, you have these fantasies of what your child's going to be like,

Doğal olarak çocuğunun nasıl birisi olacağına dair fantazilerin oluyor

but you have made me grow so much as a parent, because you think --

ama sen beni ebeveyn olarak o kadar geliştirdin ki çünkü sen--

JL: Well, I was the one who made you a parent.

JL: Seni ebeveyn yapan kişi benim.

SL: You were the one who made me a parent. That's a good point. (Laughter)

SL: Beni ebeveyn yapan kişi sensin. Güzel bir noktaya değindin. (Kahkaha)

Ama bir nedeni de ebeveyn kitaplarında

But also because you think differently

from what they tell you in the parenting books,

anlatılanlardan farklı düşünmen.

I really had to learn to think outside of the box with you,

Farklı bir pencereden bakmayı öğrenmek durumundaydım

and it's made me much more creative as a parent and as a person,

ve bu beni ebeveyn ve insan olarak çok daha yaratıcı yaptı.

and I'll always thank you for that.

Bunun için sana her zaman minnetarım.

JL: And that helped when Amy was born?

JL: Ve bu Amy doğduğunda oldu.

SL: And that helped when Amy was born, but you are so incredibly special to me

SL: Bu Amy doğduğunda bana yardımcı oldu ama sen benim için inanılmaz özelsin

and I'm so lucky to have you as my son.

ve benim oğlum olduğun için çok şanslıyım.

(Applause)

(Alkış)

David Isay: After this story ran on public radio,

David Isay: Bu hikaye radyoda yayınlandığında,

Josh received hundreds of letters

Josh, ne kadar harika bir çocuk

telling him what an amazing kid he was.

olduğuna dair yüzlerce mektup aldı.

His mom, Sarah, bound them together in a book,

Annesi Sarah, bunları bir kitapta bir araya topladı.

and when Josh got picked on at school, they would read the letters together.

Josh'a okulda taktıklarında bu mektupları birlikte okuyacaklardı.

I just want to acknowledge that two of my heroes

Bu iki kahramanımın, bu akşam, burada, bizimle

are here with us tonight.

olduğunu söylemek isterim.

Sarah Littman and her son Josh, who is now an honors student in college.

Sarah Littman ve oğlu Josh. Josh şimdi üniversitede, onur öğrencisi.

(Applause)

(Alkış sesleri)

You know, a lot of people talk about crying when they hear StoryCorps stories,

Pek çok insana, StoryCorps hikayeleri deyince, akıllarına "ağlamak" geliyor.

and it's not because they're sad.

Ama üzücü oldukları için değil.

Most of them aren't.

Çoğu da değil.

I think it's because you're hearing something authentic and pure

Sanırım, o anda özgün ve saf bir şey dinledikleri için.

at this moment, when sometimes it's hard to tell

Neyin gerçek neyin reklam olduğunu

what's real and what's an advertisement.

anlamanın çok zor olduğu bir dönemde.

It's kind of the anti-reality TV.

Televizyondaki gerçek yaşam programlarının tersi gibi.

Nobody comes to StoryCorps to get rich.

Kimse StoryCorps'a zengin olmak için gelmiyor.

Nobody comes to get famous.

Kimse ünlü olmak için gelmiyor.

It's simply an act of generosity and love.

Bu, basitçe, yüce gönüllülük ve sevgi eylemi.

So many of these are just everyday people

Bu insanların çoğu sıradan insanlar.

talking about lives lived with kindness, courage, decency and dignity,

İncelik, cesaret, namus ve onur ile yaşadıkları hayatlarıyla ilgili

and when you hear that kind of story,

konuşuyorlar ve bu hikayeleri duyduğunuzda

it can sometimes feel like you're walking on holy ground.

bazen kutsal topraklarda yürüyor gibi hissediyorsunuz.

So this experiment in Grand Central worked,

Merkez Gar'daki bu deneme işe yarayınca

and we expanded across the country.

bunu ülke geneline yaydık.

Today, more than 100,000 people in all 50 states

Bugün, Amarika genelinde, 50 eyaletten,

in thousands of cities and towns across America

binlerce şehir ve kasabadan 100.000 insan

have recorded StoryCorps interviews.

StoryCorp görüşmesi kaydetti.

It's now the largest single collection of human voices ever gathered.

Şu anda, bu kadar sayıda sesin bir araya getirildiği, en geniş koleksiyon.

(Applause)

(Alkış)

We've hired and trained hundreds of facilitators

Deneyimleri doğrultusunda yardım edip,

to help guide people through the experience.

yol göstermeleri için yüzlerce rehber eğitip, işe aldık.

Most serve a year or two with StoryCorps

Pek çoğu, StoryCorps'a bir veya iki sene hizmet etti,

traveling the country, gathering the wisdom of humanity.

ülkeyi dolaştı ve insanlık bilgeliğini bir araya topladı.

They call it bearing witness,

Buna "ilişki tanıklığı" diyorlar

and if you ask them,

ve eğer sorarsanız,

all of the facilitators will tell you that the most important thing

tüm rehberler, bu görüşmeler sırasında orada bulunarak

they've learned from being present during these interviews

öğrendikleri en önemli şeyin

is that people are basically good.

insanların özünde "iyi" oldukları, olduğunu söyleyeceklerdir.

And I think for the first years of StoryCorps, you could argue

StoryCorps'un ilk yıllarında ortada bir seçme eğilimi

that there was some kind of a selection bias happening,

olduğu düşünülebilirdi. Ama her türlü insanla yapılan

but after tens of thousands of interviews with every kind of person

onlarca bin görüşmeden sonra

in every part of the country --

ülkenin her kesiminden --

rich, poor, five years old to 105,

zengin, fakir, 5 ile 105 yaş arasında,

80 different languages, across the political spectrum --

80 farklı dilde, tüm politik çeşitliliğe karşın --

you have to think that maybe these guys are actually onto something.

bu insanlarda gerçekten bir şey olduğunu düşünmemiz gerekir.

I've also learned so much from these interviews.

Ben de bu görüşmelerden çok fazla şey öğrendim.

I've learned about the poetry and the wisdom and the grace

Şiir, bilgelik ve erdemi

that can be found in the words of people all around us

çevremizdeki insanların kelimelerinde bulabileceğimizi öğrendim.

when we simply take the time to listen,

Eğer dinlemek için zaman ayırırsak.

like this interview

Örneğin, bu görüşme

Brooklyn'de bir bahis tezgahtarı olan Danny Perasa,

between a betting clerk in Brooklyn named Danny Perasa

karısı Annie'yi StoryCorps'a

who brought his wife Annie to StoryCorps to talk about his love for her.

ona olan aşkıyla ile ilgili görüşme yapmaya getirdi.

(Audio) Danny Perasa: You see, the thing of it is,

(Ses) Danny Perasa: Herşeyi olduğu gibi görüyorsun.

I always feel guilty when I say "I love you" to you.

Sana "seni seviyorum" dediğimde kendimi hep suçlu hissediyorum

And I say it so often. I say it to remind you

ve bunu çok sık söylüyorum. Bunu, sana, ne kadar güdük

that as dumpy as I am, it's coming from me.

olursam olayım, senin yanımda olduğunu hatırlatmak için diyorum.

It's like hearing a beautiful song from a busted old radio,

Çok güzel bir şarkıyı bozuk bir radyodan dinlemek gibi

and it's nice of you to keep the radio around the house.

ve bu radyoyu evin etrafında tutman senin güzelliğin.

Annie Perasa: If I don't have a note on the kitchen table,

Annie Perasa: Mutfak masamda not yoksa yanlış bir şey

I think there's something wrong.

olduğunu düşünürüm.

You write a love letter to me every morning.

Her sabah bana bir aşk mektubu yazıyorsun.

DP: Well, the only thing that could possibly be wrong

DP: Olabilecek en yanlış şey aptal bir kalem bulamamak olabilir.

is I couldn't find a silly pen.

AP: Prensesime:

AP: To my princess:

Bugün dışarıda hava son derece yağmurlu.

The weather outside today is extremely rainy.

I'll call you at 11:20 in the morning.

Seni sabah 11:20'de arayacağım.

DP: It's a romantic weather report.

DP:Romantik bir hava durumu.

AP: And I love you. I love you. I love you.

AP: Ve seni seviyorum. Seni seviyorum. Sevi seviyorum.

DP: When a guy is happily married, no matter what happens at work,

DP: Bir adamın mutlu bir evliliğini varsa

işte ne olduğunun önemi yoktur, gün boyunca ne olursa olsun,

no matter what happens in the rest of the day,

there's a shelter when you get home,

eve geldiğinde bir sığınak vardır.

there's a knowledge knowing that you can hug somebody

Seni merdivenlerden atıp "ellerini üzerimden çek" demeyen

without them throwing you downstairs and saying, "Get your hands off me."

birine sarılabileceğini bilmek vardır.

Being married is like having a color television set.

Evli olmak renkli televizyonunun olması gibidir.

You never want to go back to black and white.

Asla siyah beyaza dönmek istemezsin.

(Laughter)

(Kahkaha)

DI: Danny was about five feet tall

DI: Danny 1,5 m boyunda

with crossed eyes and one single snaggletooth,

şaşı gözlü ve tek bir kırık dişi olan biriydi ama

but Danny Perasa had more romance in his little pinky

Danny Perasa'nın serçe parmağında tüm Hollywood yıldızlarının

than all of Hollywood's leading men put together.

toplamından daha fazla romantizm vardı.

What else have I learned?

Başka neler öğrendim?

I've learned about the almost unimaginable capacity

Hayal etmesi bile neredeyse imkansız olan,

for the human spirit to forgive.

affetme kapasitesine sahip insan ruhunu öğrendim.

I've learned about resilience and I've learned about strength.

Direnci öğrendim. Dayanıklılığı öğrendim.

Like an interview with Oshea Israel and Mary Johnson.

Oshea Israel ve Mary Johnson görüşmesindeki gibi.

When Oshea was a teenager, he murdered Mary's only son,

Oshea daha ergenken Mary'nin tek oğlu olan Laramiun Byrd'ü

Laramiun Byrd, in a gang fight.

bir çete çatışmasında öldürdü.

A dozen years later, Mary went to prison

12 yıl sonra Mary, Oshea ile

to meet Oshea and find out who this person was

tanışmak ve oğlunun hayatına son veren bu kişinin nasıl

who had taken her son's life.

biri olduğunu anlamak için hapishaneye gitti.

Slowly and remarkably, they became friends,

Yavaşça ve dikkat çekicek ölçüde arkadaş oldular.

and when he was finally released from the penitentiary,

Sonunda, cezaevinden çıktığında

Oshea actually moved in next door to Mary.

Oshea Mary'in yanındaki eve taşındı.

This is just a short excerpt of a conversation they had

Bu, Oshea özgürlüğe kavuştuktan kısa bir süre sonra yapılmış

soon after Oshea was freed.

görüşmeden kısa bir parça.

(Video) Mary Johnson: My natural son is no longer here.

(Video) Mary Johnson: Öz oğlum artık burda değil.

I didn't see him graduate, and now you're going to college.

Mezuniyetini göremedim ama şimdi sen üniversiteye gidiyorsun.

I'll have the opportunity to see you graduate.

Senin mezuniyetini görme şansım olacak.

I didn't see him get married.

Onun evlendiğini göremedim.

Hopefully one day, I'll be able to experience that with you.

Umarım bir gün, bunu seninle tadabileceğim.

Oshea Israel: Just to hear you say those things and to be

Oshea Israel: Senin bunları söylediğini duymak

in my life in the manner in which you are is my motivation.

hayatımda olma şeklin, benim motivasyonum.

It motivates me to make sure that I stay on the right path.

Doğru yolda olduğumu teyid eden motivasyonum.

You still believe in me,

Herşeye rağmen bana inanıyorsun.

and the fact that you can do it despite how much pain I caused you,

Sana verdiğim acıya karşın bunu yapabiliyorsun,

it's amazing.

hayret verici.

MJ: I know it's not an easy thing to be able to share our story together,

MJ: Hikayemizi paylaşabiliyor olamamızın,

even with us sitting here looking at each other right now.

hatta şu anda burda oturup birbirimize bakmanın

I know it's not an easy thing, so I admire that you can do this.

hiç de kolay olmadığını biliyorum.

Bu yapabildiğin için sana hayranlık duyuyorum.

OI: I love you, lady. MJ: I love you too, son.

OI: Sizi seviyorum, hanımefendi. MJ: Ben de seni seviyorum, oğlum.

(Applause)

(Alkış)

DI: And I've been reminded countless times of the courage and goodness of people,

DI: İnsanların cesareti ve iyiliği bana o kadar çok hatırlatıldı ki,

and how the arc of history truly does bend towards justice.

tarihin yayının adalete doğru gerçekten nasıl eğidiği.

Like the story of Alexis Martinez, who was born Arthur Martinez

Tıpkı, Arthur Martinez olarak doğan Alexis Martinez'in hikayesi gibi.

in the Harold Ickes projects in Chicago.

Şikago'da, Harold Ickes projesinde,

In the interview, she talks with her daughter Lesley

kızı Lesley'le, genç bir adam olarak çeteye katılmasından

about joining a gang as a young man,

hayatının sonraki aşamasında her zaman olması

and later in life transitioning into the woman she was always meant to be.

gerektiği gibi bir kadına dönüşmesi üzerine bir görüşme yaptı.

This is Alexis and her daughter Lesley.

İşte Alexis ve kızı Lesley.

(Audio) Alexis Martinez: One of the most difficult things for me was

(Ses) Alexis Martinez: Benim için en zor olan şey

I was always afraid that I wouldn't be allowed

izin verilmeyeceği için her zaman kormak oldu.

to be in my granddaughters' lives,

Torunlarımın hayatında olmak.

and you blew that completely out of the water,

Bunu sen su yüzüne çıkardın.

you and your husband.

Sen ve kocan.

One of the fruits of that is, in my relationship with my granddaughters,

Torunlarımla ilişkimin bir meyvesi.

they fight with each other sometimes over whether I'm he or she.

Bazen, benim kadın mı erkek mi olduğuma dair aralarında kavga etmeleri.

Lesley Martinez: But they're free to talk about it.

Lesley Martinez: Ama bununla ilgili konuşmakta serbestler.

AM: They're free to talk about it, but that, to me, is a miracle.

AM: Serbestler ama benim için bu bir mucize.

LM: You don't have to apologize. You don't have to tiptoe.

LM: Özür dileme gerek yok. Heyecanlı olmana gerek yok.

We're not going to cut you off, and that's something I've always

Senle görüşmeye son vermeyeceğiz. Senin her zaman bilmeni istediğimiz

wanted you to just know, that you're loved.

bir şey var, o da sevildiğin.

AM: You know, I live this every day now.

AM: Biliyorsun, bunu artık hergün yaşıyorum.

I walk down the streets as a woman, and I really am at peace with who I am.

Sokaklarda bir kadın gibi dolaşıyorum ve gerçekten olduğum kişiyle barışığım.

I mean, I wish I had a softer voice maybe,

Yani, daha yumuşak bir sesim olmasını dilerdim belki

but now I walk in love and I try to live that way every day.

ama şimdi aşkla yürüyorum ve her günümü böyle yaşamaya çalışıyorum.

DI: Now I walk in love.

DI: Şimdi aşkla yürüyorum.

I'm going to tell you a secret about StoryCorps.

Size StoryCorp'la ilgili bir sır vereceğim.

It takes some courage to have these conversations.

Bu görüşmeleri yapmak biraz cesaret istiyor.

StoryCorps speaks to our mortality.

StoryCorps ahlakımıza sesleniyor.

Participants know this recording will be heard long after they're gone.

Katılımcılar kayıtların onlar öldükten sonra da dinleneceğini biliyorlar.

There's a hospice doctor named Ira Byock

İyileşme ümidi olmayan hastalara bakan Ira Byock adında bir doktor vardı.

who has worked closely with us on recording interviews

Bizimle, ölmekte olan insanların, görüşme kayıtlarını

with people who are dying.

yapmak için yakınen çalıştı.

He wrote a book called "The Four Things That Matter Most"

"En Önemli Dört Şey " diye bir kitap yazdı.

about the four things you want to say to the most important people in your life

Hayatındaki en önemli insana onlar ya da sen ölmeden önce

before they or you die:

söylemek istediğin dört şeyle ilgili.

thank you, I love you,

"Teşekkürler", "Seni seviyorum",

forgive me, I forgive you.

"Beni affet", "Seni affediyorum".

They're just about the most powerful words we can say to one another,

Bunlar birbirimize söyleyebileceğimiz neredeyse en güçlü sözcükler

and often that's what happens in a StoryCorps booth.

ve StoryCorps kabininde sıklıkla olan da bu.

It's a chance to have a sense of closure with someone you care about --

Değer verdiğin biriyle, vedalaşma hissi veren bir şans,

no regrets, nothing left unsaid.

pişmanlık yok, söylenmeyen bir şey yok.

And it's hard and it takes courage,

Zor bir şey ve cesaret gerektiriyor

but that's why we're alive, right?

ama bunun için yaşıyoruz, değil mi?

So, the TED Prize.

TED ödülü.

When I first heard from TED and Chris a few months ago

TED'ten ilk haber geldiğinde ve bir kaç ay önce Chris

about the possibility of the Prize, I was completely floored.

ödülü alma olasılığımdan bahsettiğinde ağzım tamamen açık kaldı.

They asked me to come up with a very brief wish for humanity,

Benden insanlık için 50 kelimeyi geçmeyecek çok kısa bir

no more than 50 words.

bir dilekte bulunmamı istediler.

So I thought about it, I wrote my 50 words,

Üzerine düşündüm. 50 kelimemi yazdım.

and a few weeks later, Chris called and said, "Go for it."

Bir kaç hafta sonra Chris aradı ve "Göreyim seni" dedi.

So here is my wish:

İşte dileğim:

that you will help us

Sizin, StoryCorps aracılıyla öğrendiğimiz herşeyi

take everything we've learned through StoryCorps

hayata geçirmek için yardım etmeniz.

and bring it to the world

so that anyone anywhere can easily record a meaningful interview

Böylelikle herhangi biriyle, herhangi bir yerde, tarih için arşivlenmek üzere

with another human being which will then be archived for history.

kolaylıkla, anlamlı bir görüşme kaydedebilirsiniz.

Bunu nasıl yapacağız?

How are we going to do that? With this.

Bununla.

We're fast moving into a future where everyone in the world

Geleceğe doğru hızla hareket ediyoruz. Dünyanın her yerinde

will have access to one of these,

buna erişim olacak.

and it has powers I never could have imagined 11 years ago

11 sene önce StoryCorps'a başladığımda,

when I started StoryCorps.

hayal edemeyeceğim bir güce ulaştı.

It has a microphone,

Mikrofonu var,

it can tell you how to do things,

şeyleri nasıl yapacağınızı anlatabilir

and it can send audio files.

ve ses dosyası gönderebilir.

Those are the key ingredients.

Bunlar anahtar bileşenler.

So the first part of the wish is already underway.

Yani dileğin ilk bölümü çoktan aşıldı.

Over the past couple of months,

Geçtiğimiz bir kaç ayda,

the team at StoryCorps has been working furiously

StoryCorps ekibi, yılmadan, bir telefon uygulamasını yaratarak

to create an app that will bring StoryCorps out of our booths

StoryCorps'u kabinlerden çıkarmak için çalışıyor.

so that it can be experienced by anyone, anywhere, anytime.

Böylelikle istenilen kişiyle

istenilen yerde ve istenilen zamanda deneyimlenebilir.

Remember, StoryCorps has always been two people and a facilitator

Unutmayın, StoryCorps'da, her zaman iki kişi ve bir de rehber vardı.

helping them record their conversation, which is preserved forever,

Görüşmelerini kaydetmelerine

ve sonsuza kadar saklamalarına yardımcı olmak için

but at this very moment,

ama tam şu an

we're releasing a public beta version of the StoryCorps app.

StoryCorps uygulamasının kamuya açık beta versiyonunu çıkarıyoruz.

The app is a digital facilitator that walks you through

Bu uygulama StoryCorps'un görüşme sürecini gösteren

the StoryCorps interview process,

dijital bir rehbere sahip.

helps you pick questions,

Soruları seçmenize yardımcı olacak

and gives you all the tips you need

ihtiyacınız olan tavsiyeleri vererek

to record a meaningful StoryCorps interview,

anlamlı bir StoryCorps görüşmesi kaydedebilmeniz

and then with one tap upload it to our archive at the Library of Congress.

ve sonra Meclis Kütüphanesi arşivine yükleyebilmeniz için bir rehber.

That's the easy part, the technology.

Teknoloji, en kolay kısmı.

The real challenge is up to you:

İşin zor tarafı sizde;

to take this tool and figure out how we can use it

bu aracı nasıl kullanıcağınızı çözmek.

all across America and around the world,

Tüm Amerika ve dünya genelinde,

so that instead of recording thousands of StoryCorps interviews a year,

bir yılda, binlerce StoryCorps görüşmesi kaydetmek yerine

we could potentially record tens of thousands

potansiyel olarak on binlerce

or hundreds of thousands

belki yüz binlerce

or maybe even more.

hatta belki daha da fazlasını kaydedebiliriz.

Imagine, for example, a national homework assignment

Düşünün, mesela, ülke genelinde tüm lise öğrencileri

where every high school student studying U.S. history across the country

A.B.D. tarihini çalışmak için ulusal bir ev ödevi görevi olarak

records an interview with an elder over Thanksgiving,

Şükran Günü'nde yaşlılarla görüşme yapıp kaydetse,

so that in one single weekend

tek bir hafta sonunda,

an entire generation of American lives and experiences are captured.

Amerika'da yaşayan bütün bir nesilin tecrübeleri kaydedilmiş olur.

(Applause)

(Alkış)

Or imagine mothers on opposite sides of a conflict somewhere in the world

Veya anneleri düşünün, dünyanın herhangi bir yerinde

sitting down not to talk about that conflict

çatışma karşıtı olup, bu konuda konuşmayan anneleri.

but to find out who they are as people,

İnsan olarak onların kim olduğunu ortaya çıkarmak

and in doing so, begin to build bonds of trust;

ve bunu yaparak güven yaratmak

or that someday it becomes a tradition all over the world

ya da bir gün bunun tüm dünyada bir geleneğe dönüşmesi.

that people are honored with a StoryCorps interview

Bu insanları 75. yaş günlerinde StoryCorps

on their 75th birthday;

görüşmleriyle onurlandırmak;

or that people in your community

ya da toplumunuzdaki insanlara,

go into retirement homes or hospitals or homeless shelters or even prisons

evlerindeki ya da hastahanelerdeki yaşlılara veya evsizler sığınaklarına

armed with this app to honor the people least heard in our society

hatta cezaevlerine gidip sesleri en az duyulan bu insanları onurlandırmak

and ask them who they are, what they've learned in life,

ve onlara kim olduklarını, hayattan ne öğrendiklerini

and how they want to be remembered.

ve de nasıl hatırlanmak istediklerini sormak.

(Applause)

(Alkış)

Ten years ago, I recorded a StoryCorps interview with my dad

On sene önce, babamla bir StoryCorps görüşmesi kaydettim.

who was a psychiatrist, and became a well-known gay activist.

Babam bir psikiyatristti ve sonradan tanınan bir eşcinsel eylemcisi oldu.

This is the picture of us at that interview.

Bu, o görüşmedeki fotoğrafımız.

I never thought about that recording until a couple of years ago,

Bu görüşme hakkında bir kaç sene öncesine kadar hiç düşünmemiştim.

when my dad, who seemed to be in perfect health

Babam son derece sağlıklı gözükürken

and was still seeing patients 40 hours a week,

ve halen haftada 40 saat hastalarına bakarken

was diagnosed with cancer.

kanser teshisi kondu.

He passed away very suddenly a few days later.

Bir kaç gün sonra aniden öldü.

It was June 28, 2012,

Tarih 12 Haziran, 2012'idi.

the anniversary of the Stonewall riots.

Stonewall isyanının yıl dönümüydü.

I listened to that interview for the first time at three in the morning

O görüşmeyi ilk kez öldüğü günün sabahında,

on the day that he died.

saat üçte dinledim.

I have a couple of young kids at home,

Evde bir grup genç çocuk vardı.

and I knew that the only way they were going to get to know this person

Hayatımda çok büyük bir önemi olan bu kişiyi tanıyabilmelerinin

who was such a towering figure in my life would be through that session.

tek yolunun bu kayıt olduğunu biliyordum.

I thought I couldn't believe in StoryCorps any more deeply than I did,

StoryCorps'a, o an hissetiğimden daha derin inanamıyacağımı düşündüm.

but it was at that moment

Bu kayıtları yapmanın önemini

that I fully and viscerally grasped the importance of making these recordings.

ancak o zaman, tümüyle ve tüm duygularımla kavradım.

Every day, people come up to me

İnsanlar her gün bana gelip,

and say, "I wish I had interviewed my father or my grandmother or my brother,

"Babamla veya büyükannemle veya kardeşimle görüşme yapmayı dilerdim

but I waited too long."

ama çok geç kaldım" diyorlar.

Now, no one has to wait anymore.

Şimdi kimse beklemek zorunda değil.

At this moment,

Şu anda,

when so much of how we communicate is fleeting and inconsequential,

pek çoğumuzun iletişimi kısa süreli ve önemsizken

join us in creating this digital archive

devamlı ve önemli konuşmalar

of conversations that are enduring and important.

arşivi yaratmakta için bize katılın.

Help us create this gift to our children,

Çocuklarımıza, insan olarak kim olduğumuza dair

this testament to who we are as human beings.

kanıtları hediye etmemize yardımcı olun.

I hope you'll help us make this wish come true.

Umarım ki bu dileğin gerçeğe dönüşmesinde bize yardım edeceksiniz.

Interview a family member, a friend or even a stranger.

Bir aile ferdiyle, bir arkadaşla veya bir yabancıyla görüşün.

Together, we can create an archive of the wisdom of humanity,

Birlikte, insanlık bilgeliğinin arşivini yaratabiliriz.

and maybe in doing so,

Bunu yaparak belki de

we'll learn to listen a little more and shout a little less.

biraz daha fazla dinlemeyi ve daha az bağırmayı öğreniriz.

Maybe these conversations will remind us what's really important.

Belki bu konuşmalar bize kim olduğumuzu gerçekten neyin önemli olduğunu hatırlatır.

And maybe, just maybe,

Ve belki, sadece belki,

it will help us recognize that simple truth

bize şu basit gerçeği;

that every life, every single life,

her hayatın, her bir hayatın

matters equally and infinitely.

eşit ve muazzam önemi olduğunu hatırlatır.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)

Thank you. Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)