Esta Soler: How we turned the tide on domestic violence (Hint: the Polaroid helped)

Çeviri: Sinan Özgün Gözden geçirme: Meric Aydonat

I want you to imagine

Sizden 1980'lerde

what a breakthrough this was

kadına karşı olan şiddettin mağdurları için

for women who were victims of violence

bunun ne büyük bir olay olduğunu

in the 1980s.

düşünmenizi istiyorum.

They would come into the emergency room

Polisin "sevgili kavgası" diye adlandırdığı

with what the police would call "a lovers' quarrel,"

bir olay sonucu acil servise gelirler

and I would see a woman who was beaten,

ve dövülmüş bir kadın görürüm,

I would see a broken nose and a fractured wrist

benim gördüğüm kırılmış bir burun, kırılmış bilek

and swollen eyes.

ve şişmiş gözler.

And as activists, we would take our Polaroid camera,

Bir eylemci olarak şipşak fotoğraf makinesini alıp

we would take her picture,

onun resmini çekerdim,

we would wait 90 seconds,

90 saniye beklerdik

and we would give her the photograph.

ve fotoğrafı ona verirdim.

And she would then have

Daha sonrasında

the evidence she needed to go to court.

mahkemeye gidebilmek için bir kanıtı olurdu.

We were making what was invisible visible.

Görünmez olanı görünür yapıyorduk.

I've been doing this for 30 years.

Bunu 30 senedir yapıyoruz.

I've been part of a social movement

Ben kadınlara ve çocuklara karşı

that has been working on ending

olan şiddetin engellenmesini

violence against women and children.

amaçlayan bir sosyal hareketin üyesiyim.

And for all those years,

Yillardir

I've had an absolutely passionate

bu cins şiddetin engellenemez olmadığına,

and sometimes not popular belief

öğrenilen ve öğrenildiyse tersinin de öğrenenileceği

that this violence is not inevitable,

ve önlenebilir bir şey olduğuna dair

that it is learned, and if it's learned,

bazen başkalarını inandıramasam da

it can be un-learned, and it can be prevented.

tutkulu bir inancım oldu.

(Applause)

(Alkışlar)

Why do I believe this?

Niye buna inanıyorum?

Because it's true.

Çünkü bu doğru.

It is absolutely true.

Kesinlikle doğru.

Between 1993 and 2010,

1993 ve 2010 yılları arasında,

domestic violence among adult women

Birleşik Devletler'de toplamda

in the United States

kadına karşı olan şiddet

has gone down by 64 percent,

yüzde 64 düştü

and that is great news.

ve bu harika bir haber.

(Applause)

(Alkışlar)

Sixty-four percent. Now, how did we get there?

Yüzde altmış dört. Şimdi buraya nasıl geldik?

Our eyes were wide open.

Gözlerimiz çok açıktı.

Thirty years ago, women were beaten,

Otuz yıl önce, kadınlar dövülüyor,

they were stalked, they were raped,

takip ediliyor, tecavüz ediliyor

and no one talked about it.

ve kimse bundan bahsetmiyordu.

There was no justice.

Adalet yoktu.

And as an activist, that was not good enough.

Bir eylemci olarak, bunu iyi bulmuyordum.

And so step one on this journey

Bu hikayedeki ilk adım

is we organized,

örgütlenmemiz oldu

and we created this extraordinary

ve bu sıradışı,

underground network of amazing women

barınaklar açan

who opened shelters,

yeraltı kadın örgütünü yarattık,

and if they didn't open a shelter,

ayrıca barınak açamayanlar

they opened their home

evlerini açtılar

so that women and children could be safe.

böylece kadın ve çocuklar güvende olabildi.

And you know what else we did?

Ve başka ne yaptık biliyor musunuz?

We had bake sales, we had car washes,

Kek yapıp sattık, araba yıkadık

and we did everything we could do to fundraise,

ve kaynak yaratabilecek her şeyi yaptık

and then at one point we said,

ve bu noktadan sonra dedik ki

you know, it's time that we went

bilirsiniz, artık federal hükümete

to the federal government

gitmenin ve onlardan

and asked them to pay for these

bu insanların hayatlarını kurtaran

extraordinary services that are saving people's lives.

fevkalade hizmet için kaynak isteme zamanı.

Right? (Applause)

Doğru değil mi? (Alkışlar)

And so, step number two,

Ve adım iki,

we knew we needed to change the laws.

kanunları değiştirmemiz gerektiğini biliyorduk.

And so we went to Washington,

Biz de Washington'a gittik

and we lobbied for the first piece of legislation.

ve mevzuatın ilk parçası için lobi yaptık.

And I remember walking through the halls

Meslis binasının salonlarında yürüyüşümü

of the U.S. Capitol,

hatırlıyorum,

and I was in my 30s, and my life had purpose,

30'larımdaydım, hayatımın bir amacı vardı

and I couldn't imagine

ve bu önemli mevzuata

that anybody would ever challenge

meydan okuyabilecek biri

this important piece of legislation.

olabileceğini düşünemiyordum.

I was probably 30 and naive.

Muhtemelen 30 yaşındaydım ve toydum.

But I heard about a congressman

Ama çok değişik bir bakış açışına sahip

who had a very, very different point of view.

bir kongre üyesi duydum.

Do you know what he called

Bu önemli yasaya

this important piece of legislation?

ne isim verdi biliyor musunuz?

He called it the Take the Fun Out of Marriage Act.

Buna "Evliliğin Eğlencesini Alma Hareketi" dedi.

The Take the Fun Out of Marriage Act.

Evliliğin Eğlencesini Alma Hareketi.

Ladies and gentlemen, that was in 1984

Bayanlar baylar, bu 1984'ün

in the United States, and I wish I had Twitter.

Birleşik Devletler'indeydi ve keşke Twitter olsaydı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Ten years later, after lots of hard work,

On yıl sonra ve çok yoğun çalışmalardan sonra

we finally passed the Violence Against Women Act,

sonunda hayati değişiklikler getiren

which is a life-changing act

Kadına Karşı Şiddet Yasası'nı geçirdik,

that has saved so many lives. (Applause)

bu çok hayat kurtardı. (Alkışlar)

Thank you.

Teşekkürler.

I was proud to be part of that work,

Bu işin bir parçası olmaktan gurur duydum

and it changed the laws

ve bu yasayı değiştirdi

and it put millions of dollars into local communities.

ve milyonlarca doları yerel topluluklara aktardı.

And you know what else it did? It collected data.

Ve bilirsiniz başka ne yaptık? Veri topladık.

And I have to tell you, I'm passionate about data.

Size şunu söylemem gerek, verilere çok bağlıyımdır.

In fact, I am a data nerd.

Aslında bir veri manyağıyım.

I'm sure there are a lot of data nerds here.

Burada da birçok veri manyağı olduğuna eminim.

I am a data nerd,

Veri manyağıyım

and the reason for that is I want to make sure

ve bu sebeple şundan emin olmak istiyorum

that if we spend a dollar, that the program works,

eğer bir dolar harcıyorsak, bu bir işe yaramalı

and if it doesn't work, we should change the plan.

ve eğer yaramıyorsa planı değiştirmeliyiz.

And I also want to say one other thing:

Başka bir şey daha söylemek istiyorum:

We are not going to solve this problem

Bu problemi daha fazla hapishane

by building more jails

veya daha fazla barınak

or by even building more shelters.

inşa ederek çözmeyeceğiz.

It is about economic empowerment for women,

Bu kadınların ekonomik olarak güçlendirilmesi ile ilgili,

it is about healing kids who are hurt,

bu zarar görmüş çocukların iyileştirilmesi ile ilgili

and it is about prevention with a capital P.

ve bu önleyici olmakla ilgili, büyük Ö ile.

And so, step number three on this journey:

Ve bu yolculuktaki üçüncü adım:

We know, if we're going to keep making this progress,

Biliyorduk ki, eğer bu işte mesafe kaydedeceksek

we're going to have to turn up the volume,

bunu daha da ileriye götürmek zorundaydık,

we're going to have to increase the visibility,

görünürlüğü artırmak zorundaydık

and we're going to have to engage the public.

ve toplumla yüzleşmeliydik.

And so knowing that, we went to the Advertising Council,

Bunu anlayarak, Reklam Kuruluna gittik

and we asked them to help us

ve toplumsal eğitim kampanyası

build a public education campaign.

için yardım istedik

And we looked around the world to Canada

Ve dünyanın her yerine baktık Kanada'ya,

and Australia and Brazil and parts of Africa,

Avustralya'ya, Brazilya'ya, Afrika'nın bazı kısımlarına

and we took this knowledge

ve bu bilgiyi götürdük

and we built the first national

ve ilk milli toplumsal

public education campaign

eğitim kampanyasını inşa ettik,

called There's No Excuse for Domestic Violence.

ismi "Aile İçi Şiddet İçin Hiçbir Mazeret Yok"

Take a look at one of our spots.

Reklamımıza bir bakın.

(Video) Man: Where's dinner?

(Video) Adam: Akşam yemeği nerede?

Woman: Well, I thought you'd be home a couple hours ago, and I put everything away, so—

Kadın: Şey, sanırım birkaç saat geç geldin ve bu yüzden her şeyi kaldırdım, yani--

Man: What is this? Pizza. Woman: If you had just called me, I would have known—

Adam: Bu ne? Pizza. Kadın:Eğer beni arasaydın, bilebilirdim--

Man: Dinner? Dinner ready is a pizza? Woman: Honey, please don't be so loud.

Adam: Akşam yemeği? Yemek pizza mı oluyor? Kadın: Tatlım, ne olur bağırma.

Please don't—Let go of me!

Lütfen yapma- Gitmeme izin ver!

Man: Get in the kitchen! Woman: No! Help!

Adam: Mutfağa geç! Kadın: Hayır! Yardım edin!

Man: You want to see what hurts? (Slaps woman)

Adam: Neyin acıttığını öğrenmek ister misin? (Kadına vurur)

That's what hurts! That's what hurts! (Breaking glass)

Bu acıtıyor! Bu acıtıyor! (Kırılan bardak)

Woman: Help me!

Kadın: Bana yardım edin!

["Children have to sit by and watch. What's your excuse?"]

["Çocuklar kenara oturup izlemek zorunda Sizin mazeretiniz ne?"]

Esta Soler: As we were in the process

Esta Soler: Biz bu kampanyayı

of releasing this campaign,

başlatma aşamasında iken,

O.J. Simpson was arrested

karısı ve onun arkadaşını öldüren

for the murder of his wife and her friend.

O.J. Simpson tutuklandı.

We learned that he had a long history

Aile içi şiddeti öteden beri

of domestic violence.

yaptığını öğrendik.

The media became fixated.

Medya bu konuya saplandı.

The story of domestic violence

Aile içi şiddet haberleri

went from the back page,

arka sayfalardan

but actually from the no-page, to the front page.

ama aslından hiçbir sayfadan ön sayfaya.

Our ads blanketed the airwaves,

Bizim reklamlarımız havayı değiştirmişti

and women, for the first time,

ve kadınlar ilk defa

started to tell their stories.

kendi hikayelerini anlatmaya başladılar.

Movements are about moments,

Hareketler anlar sayesinde yürür

and we seized this moment.

ve biz bu anı yakalamıştık.

And let me just put this in context.

Şunu da eklememe izin verin.

Before 1980, do you have any idea

1980'den önce New York Times

how many articles were in The New York Times

aile içi şiddet için kaç makale yayınladı

on domestic violence?

biliyor musunuz?

I'll tell you: 158.

Ben size söyleyeyim: 158.

And in the 2000s, over 7,000.

Ve 2000'lerde 7000'in üzerinde

We were obviously making a difference.

Bir fark yarattığımız açık.

But we were still missing a critical element.

Ama hala önemli bir etmeni atlıyoruz.

So, step four: We needed to engage men.

Öyle ise adım dört: Erkekle yüzleşmek.

We couldn't solve this problem

Nüfusun yüzde 50'si

with 50 percent of the population on the sidelines.

kenarda dururken bu sorunu çözemezdik.

And I already told you I'm a data nerd.

Size zaten veri manyağı olduğumu söylemiştim.

National polling told us that men felt indicted

Ulusal anketler bize gösterdi ki erkekler

and not invited into this conversation.

kendini suçlanmış hissediyordu ve bu meseleye dahil edilmemişlerdi.

So we wondered, how can we include men?

Sonra erkekleri nasıl bu konuya davet ederiz diye düşündük.

How can we get men to talk about

Erkekleri nasıl kadına karşı

violence against women and girls?

şiddet hakkında konuşmaya çağırabilirdik?

And a male friend of mine pulled me aside

Benim bir erkek arkadaşım beni kenara çekti

and he said, "You want men to talk about violence

ve dedi ki, "Erkeklerin kadına karşı şiddet hakkında

against women and girls. Men don't talk."

konuşmasını istiyorsun. Erkekler konuşmaz."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I apologize to the men in the audience.

Dinleyiciler arasındaki erkeklerden özür diliyorum.

I know you do.

Konustugunuzu biliyorum.

But he said, "Do you know what they do do?

Ama o dedi ki "Onların ne yaptığını biliyor musun?

They do talk to their kids.

Çocukları ile konuşurlar.

They talk to their kids as parents, as coaches."

Çocukları ile birer ebeveyn ve öğretmen olarak konuşurlar."

And that's what we did.

İşte bu yaptığımız şeydi.

We met men where they were at

Erkeklerle bulundukları yerde konuştuk

and we built a program.

ve bir program yaptık.

And then we had this one event

Sonra kalbimde

that stays in my heart forever

sonsuza kadar kalacak olan

where a basketball coach

şu olayı yaşadım

was talking to a room filled with male athletes

bir basketbol koçu bir oda dolusu erkek atletle,

and men from all walks of life.

her kesimden erkekle, konuşuyordu.

And he was talking about the importance

Ve çocuklar erkekliğe giderken onlara rehberlik yapmanın

of coaching boys into men

öneminden bahsediyordu

and changing the culture of the locker room

ve aynı zamanda soyunma odasının değişen ortamından

and giving men the tools to have healthy relationships.

sağlıklı bir ilişkinin araçlarını erkelere vermekten.

And all of a sudden, he looked at the back of the room,

Aniden odanın arka tarafına baktı

and he saw his daughter,

ve kızını gördü

and he called out his daughter's name, Michaela,

ve kızının ismini bağırdı, Michaela,

and he said, "Michaela, come up here."

dedi ki "Michaela, buraya gel."

And she's nine years old, and she was kind of shy,

Ve dokuz yaşında biraz da utangaçtı

and she got up there,

ve oraya geldi

and he said, "Sit down next to me."

ve dedi ki "Yanıma otur."

She sat right down next to him.

Tam yanına oturdu.

He gave her this big hug, and he said,

Kızına sarıldı ve dedi ki,

"People ask me why I do this work.

"İnsanlar bana neden bu işi yaptığımı soruyor.

I do this work because I'm her dad,

Bu işi yapıyorum çünkü ben onun babasıyım

and I don't want anyone ever to hurt her."

ve onu kimsenin incitmesini istemiyorum."

And as a parent, I get it.

Ve bir ebeveyn olarak bunu anladım.

I get it,

Anladım,

knowing that there are so many sexual assaults

yaygın ve rapor edilmeyen çok sayıda

on college campuses

cinsel tacizin

that are so widespread and so under-reported.

kampüslerde olduğunu bilerek.

We've done a lot for adult women.

Yetişkin kadınlar için çok şey yaptık.

We've got to do a better job for our kids.

Çocuklarımız için daha iyisini yapmalıyız.

We just do. We have to. (Applause)

Yapıyoruz. Yapmalıyız. (Alkışlar)

We've come a long way

Polaroid fotoğraf makinesinden bu yana

since the days of the Polaroid.

uzun bir yol geldik.

Technology has been our friend.

Teknoloji dostumuz oldu.

The mobile phone is a global game changer

Akıllı telefonlar kadınların güçlenmesi

for the empowerment of women,

için küresel bir oyun değiştiren etmen

and Facebook and Twitter and Google and YouTube

ve Facebook, Twitter, Google ve Youtube

and all the social media helps us organize

ve tüm sosyal medya bizim organize olmamıza yardım etti

and tell our story in a powerful way.

ve hikayemizi güçlü bir şekilde dile getirdi.

And so those of you in this audience

Ve siz dinleyiciler

who have helped build those applications

bu uygulamaların yapılmasına yarım edenler

and those platforms, as an organizer,

ve platformlara, bir organizatör olarak,

I say, thank you very much.

çok teşekkürler ediyorum.

Really. I clap for you.

Gerçekten sizi alkışlıyorum.

(Applause)

(Alkışlar)

I'm the daughter of a man

Hayatında sadece bir defa

who joined one club in his life,

bir kulübe katılan bir erkeğin kızıyım,

the Optimist Club.

İyimserlik Kulübü.

You can't make that one up.

Bunu hayal edemezsiniz.

And it is his spirit and his optimism

Ve benim DNA'larımda olan

that is in my DNA.

onun ruhu ve iyimserliği.

I have been doing this work

Bu işi 30 senedir

for over 30 years,

yapıyorum

and I am convinced, now more than ever,

ve şimdi daha fazla ikna oldum ki,

in the capacity of human beings to change.

insanın kapasitesi değişmeye başlıyor.

I believe we can bend the arc of human history

İnanıyorum ki insanlık tarihinin yayını

toward compassion and equality,

merhamet ve eşitlik yönünde bükebiliriz

and I also fundamentally believe

ve şuna gerçekten inanıyorum,

and passionately believe

tutku ile inanıyorum,

that this violence does not have to be part

bu şiddet insanlığın bir parçası

of the human condition.

olmak zorunda değil.

And I ask you, stand with us

Ve kadınlar erkekler ve herkes için

as we create futures without violence

şiddetsiz bir gelecek yaratırken

for women and girls and men and boys everywhere.

sizden bizimle durmanızı istiyorum.

Thank you very much.

Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)