Building a dinosaur from a chicken | Jack Horner

Jack Horner: Bir tavuktan dinazor yapmak

Çeviri: Isil Arican Gözden geçirme: Sancak Gülgen

When I was growing up in Montana,

Ben Montana'da büyürken

I had two dreams.

iki hayalim vardı.

I wanted to be a paleontologist,

Paleontolog olmak istiyordum,

a dinosaur paleontologist,

dinazorlarla uğraşan bir paleontolog.

and I wanted to have a pet dinosaur.

ve evcil bir dinazorum olsun istiyordum.

And so that's what I've been striving for

Bu nedenle hayatım boyunca bu ikisini

all of my life.

aradım durdum.

I was very fortunate

Kariyerimin en başlarında

early in my career.

çok şanslıydım.

I was fortunate

Birşeyler bulma konusunda

in finding things.

şansım yaver gitti.

I wasn't very good at reading things.

Ben okuma konusunda pek iyi değildim.

In fact, I don't read much of anything.

Aslında, çok fazla şey okumam.

I am extremely dyslexic,

Epey ciddi bir disleksim var.

and so reading is the hardest thing I do.

bu nednele okumak benim için en zor işlerden biri.

But instead, I go out and I find things.

Onun yerine ben de gidip birşeyler buluyorum.

Then I just pick things up.

Bulduklarımı da topluyorum.

I basically practice for finding money on the street.

Neredeyse sokakta para bulma alıştırması yapar gibi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And I wander about the hills,

Bazen de tepelerde dolanırım.

and I have found a few things.

Birkaç şey buldum.

And I have been fortunate enough

Mesela batı yarımküredeki ilk yumurtaları

to find things like the first eggs in the Western hemisphere

bulacak kadar yaver gitti şansım.

and the first baby dinosaurs in nests,

yuvalardaki ilk bebek dinazorları,

the first dinosaur embryos

ilk dinazor embriyosunu

and massive accumulations of bones.

ve inanılmaz çok sayıda kemiği ben buldum.

And it happened to be at a time

Bunların hepsi hemen hemen

when people were just starting to begin to realize

insanların dinazorların büyük, yeşil ve aptal

that dinosaurs weren't the big, stupid, green reptiles

kertenkelerden ibaret olmadığını anladıkları

that people had thought for so many years.

sırada oldu. Uzun süre böyle düşünmüşlerdi.

People were starting to get an idea

İnsanlar dinazorların özel olduğu fikrini

that dinosaurs were special.

benimsemeye başladı.

And so, at that time,

Böylece, o zamanlarda

I was able to make some interesting hypotheses

meslektaşlarıma birkaç ilginç hipotez geliştirme

along with my colleagues.

şansım oldu.

We were able to actually say

Elimizdeki delillere bakarak

that dinosaurs -- based on the evidence we had --

şunu söylememiz mümkündü --

that dinosaurs built nests

dinazorlar yuvalar kurdular,

and lived in colonies

koloniler halinde yaşadılar

and cared for their young,

ve yavrularına baktılar.

brought food to their babies

bebeklerine yemek getirdiler

and traveled in gigantic herds.

ve sürüler haline seyahat ettiler.

So it was pretty interesting stuff.

Bunlar epey ilginç şeyler.

I have gone on to find more things

daha sonra birşeyler daha buldum

and discover that dinosaurs really were very social.

ve keşfettik ki dinazorlar gerçekten de çok sosyal hayvanlar.

We have found a lot of evidence

Dinazorların çocukluktan yetişkinliğe

that dinosaurs changed

geçerken çok değiştiğine ilişkin

from when they were juveniles to when they were adults.

pek çok kanıt bulduk.

The appearance of them would have been different --

Dış görünüşleri inanılmaz derecede farklıydı --

which it is in all social animals.

ki tüm sosyal hayvanlarda bu böyledir.

In social groups of animals,

Sosyal gruplar halinde yaşayan hayvanlarda

the juveniles always look different than the adults.

yavrular her zaman yetişkinlerden farklı görünür.

The adults can recognize the juveniles;

Böylece yetişkinler yavruları, yavrular da

the juveniles can recognize the adults.

yetişkinleri ayırt edebilir.

And so we're making a better picture

Artık böylece bir dinazorun nasıl göründüğü

of what a dinosaur looks like.

konusunda daha gerçekçi bir resim çizebiliyoruz.

And they didn't just all chase Jeeps around.

Yani tek yaptıklar ciplerin peşinden koşmak değildi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But it is that social thing

Ama Michale Crichton'un da ilgisini çeken

that I guess attracted Michael Crichton.

onların bo sosyla yönüydü.

And in his book, he talked about the social animals.

Kitabında, bu sosyal hayvanlardan bahsediyor.

And then Steven Spielberg, of course,

Elbette Steven Spielberg de öyle,

depicts these dinosaurs

o da dinazorları çok sosyal

as being very social creatures.

hayvanlar olarak betimledi.

The theme of this story is building a dinosaur,

Bu hikayenin ana temasi "Bir dinazor yaratmak"

and so we come to that part of "Jurassic Park."

yani "Jurrasic Park" ın malum kısmına geçebiliriz.

Michael Crichton really was one of the first people

Dinazorları hayata geri döndirmekten bahseden ilk kişi

to talk about bringing dinosaurs back to life.

gerçekten de Michael Crichton idi.

You all know the story, right.

Hikayeyi biliyorsunuz, değil mi?

I mean, I assume everyone here has seen "Jurassic Park."

Yani, sanırım buradaki herkes Jurassis Park filmini seyretmiştir.

If you want to make a dinosaur,

Eğer bir dinazor yapmak isterseniz,

you go out, you find yourself a piece of petrified tree sap --

dışarı çıkar, taşlaşmış bir ağaç reçinesi bulursunuz --

otherwise known as amber --

diğer adıyla bir parça kehribar --

that has some blood-sucking insects in it,

içinde kan emen sineklerden olan bir kehribar,

good ones,

şöyle iyilerinden,

and you get your insect and you drill into it

sonra bu kehribarı delersiniz,

and you suck out some DNA,

sineklerden biraz DNA çıkarırsınız,

because obviously all insects that sucked blood in those days

çünkü malum ya o çağlarda kan emen sinelerin hepsi

sucked dinosaur DNA out.

dinazor DNA'sı emmiş olmalı.

And you take your DNA back to the laboratory

Bu DNA'yı laboratuvara götürürsünüz

and you clone it.

ve klonlarsınız.

And I guess you inject it into maybe an ostrich egg,

Ve muhtemelen bir devekuşu yumurtasına filan enjekte edersiniz.

or something like that,

ya da benzer bir şeye.

and then you wait,

Sonra biraz beklersiniz,

and, lo and behold, out pops a little baby dinosaur.

ve, hokus pokus, bebek dinazorunuz hazırdır.

And everybody's happy about that.

herkes sonuçtan son derece memnundur.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And they're happy over and over again.

Tekrar tekrar yapar ve her seferinde mutlu olurlar.

They keep doing it; they just keep making these things.

Bunları yapıp dururlar, bu şeyleri,

And then, then, then, and then ...

sonra, sonra, sonra.

Then the dinosaurs, being social,

Bu dinazorlar çok sosyal oldukları için

act out their socialness,

sosyalize olurlar,

and they get together,

bir araya gelirler,

and they conspire.

ve komplolar hazırlarlar.

And, of course, that's what makes Steven Spielberg's movie --

Elbette Steven Spielberg'in filmi bunun üzerine kurulu --

conspiring dinosaurs chasing people around.

komplo hazırlayan dinazorlar insanları kovalıyorlar.

So I assume everybody knows

Ama şunu tahmin ediyorum ki,

that if you actually had a piece of amber and it had an insect in it,

buradaki herkes, gerçekte içinde bir sinek olan bir kehribar parçasını alıp

and you drilled into it,

onu delerek bu böecekten

and you got something out of that insect,

birşey çıkardıktan ve onu klonladıktan,

and you cloned it, and you did it over and over and over again,

bunu tekrar tekrar tekrar yaptıktan sonra

you'd have a room full of mosquitos.

bir oda dolusu sivrisineğe sahip oalcağını bilir.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkışlar)

And probably a whole bunch of trees as well.

Ve muhtemelen de epey çok sayıda ağaca.

Now if you want dinosaur DNA,

Eğer dinazor DNA'sı istiyorsanız

I say go to the dinosaur.

dinazorun kendisine gitmelisiniz.

So that's what we've done.

Biz bunu yaptık.

Back in 1993 when the movie came out,

Bu film 1993 yılında vizyona girdiğinde

we actually had a grant from the National Science Foundation

biz Ulusal Bilim Vakfından aldığımız bir ödenek sayesinde

to attempt to extract DNA from a dinosaur,

bir dinazordan DNA elde etmeye çalışyorduk.

and we chose the dinosaur on the left,

Soldaki dinazoru seçtik,

a Tyrannosaurus rex, which was a very nice specimen.

a Tyrannosaurus Rex, çok iyi bir örnek.

And one of my former doctoral students,

O zamanki doktora öğrencilerimden biri,

Dr. Mary Schweitzer,

Dr. Mary Schweitzer,

actually had the background

bu işi yapabilecek bilgi

to do this sort of thing.

donanımına sahipti.

And so she looked into the bone of this T. rex,

Bu T. rex'in kemiklerine bir baktı,

one of the thigh bones,

kalça kemiklerinden birine,

and she actually found

ve orada çok ilginç yapılar

some very interesting structures in there.

buldu, çok ilginç.

They found these red circular-looking objects,

Bu kırmızı yuvarlak yapıları buldular.

and they looked, for all the world,

Tam olarak kırmızı kan hücrelerine

like red blood cells.

benziyorlardı ve

And they're in

kemıkler baştan başa kat eden

what appear to be the blood channels

kan damarına benziyen

that go through the bone.

kanalsı yapıların içindeydiler.

And so she thought, well, what the heck.

Bunlar gören Mary,

So she sampled some material out of it.

buradan bir parça örnek aldı.

Now it wasn't DNA; she didn't find DNA.

Bu DNA değildi, orada DNA'ya rastlamadı.

But she did find heme,

Ama heme buldu,

which is the biological foundation

ki heme hemoglobinin

of hemoglobin.

yapıtaşı olan bir molekül.

And that was really cool.

Bu geçekten çok süperdi.

That was interesting.

Çok ilginçti.

That was -- here we have 65-million-year-old heme.

Bu, -- yani elimizde 65 milyon yıllık heme molekülü vardı.

Well we tried and tried

Tekrar tekrar çabaladık

and we couldn't really get anything else out of it.

ama ondan başka birşey elde etmek mümkün olmadı.

So a few years went by,

Böylece birkaç yıl geçti,

and then we started the Hell Creek Project.

biz de Hell Creek Projesine başladık.

And the Hell Creek Project was this massive undertaking

Hell Creek projesindeki ana hedefimiz

to get as many dinosaurs as we could possibly find,

olabildiğince çok sayıda dinazor bulmaktı,

and hopefully find some dinosaurs

ve umuyorduk ki bu dinazorların bazıları

that had more material in them.

daha fazla örnek içerecekler.

And out in eastern Montana

Doğu Montana'da çok fazla çık alan mevcut,

there's a lot of space, a lot of badlands,

çok fazla çorak arazi var,

and not very many people,

ve de çok az sayıda insan.

and so you can go out there and find a lot of stuff.

Bu nedenle buraya gidip pek çok değişik şey bulabilirsiniz.

And we did find a lot of stuff.

Biz de pekçok şey bulduk.

We found a lot of Tyrannosaurs,

Bir sürü Tyrannosaurus,

but we found one special Tyrannosaur,

ama bulduklarımızdan bir tanesi özel bir Tyrannosaur idi,

and we called it B-rex.

ona B-rex adını verdik.

And B-rex was found

B-rex 1500 ton kayanın

under a thousand cubic yards of rock.

altında buludu.

It wasn't a very complete T. rex,

Bütünlüğü iyi korunmuş veya

and it wasn't a very big T. rex,

çok büyük bir T-rex değildi,

but it was a very special B-rex.

ama çok özel bir B-rex idi.

And I and my colleagues cut into it,

Onu kesip incelerken

and we were able to determine,

büyüme çizgilerine bakarak,

by looking at lines of arrested growth, some lines in it,

buradaki çizgilere, B-rex'in 16 yaşında

that B-rex had died at the age of 16.

öldüğünü tespit ettik.

We don't really know how long dinosaurs lived,

Dinazorların ne kadar yaşadıklarını bilemiyoruz,

because we haven't found the oldest one yet.

henüz en yaşlısını bulamadık.

But this one died at the age of 16.

Ama bu dinazor 16 yaşında ölmüştü.

We gave samples to Mary Schweitzer,

Örnekleri Mary Schweitzer'e verdik,

and she was actually able to determine

ve o kemik dokusunun içinde

that B-rex was a female

bulunan meduller dokudan

based on medullary tissue

bu B-rex'in bir dişi olduğunu

found on the inside of the bone.

tespit etti.

Medullary tissue is the calcium build-up,

Medullar doku, bir hayvan hamileyken,

the calcium storage basically,

daha doğrusu bir kuş hamileyken

when an animal is pregnant,

oluşan bir kalsiyum birikimidir,

when a bird is pregnant.

buralada kalsiyum depolanır.

So here was the character

Bu kuşlarla dinazorları birbirine

that linked birds and dinosaurs.

bağlayan bir özellik.

But Mary went further.

Ama Mary bununla da kalmadı.

She took the bone, and she dumped it into acid.

Kemiği aldı, onu aside yatırdı.

Now we all know that bones are fossilized,

Şimdi biliyoruz ki kemikler fosilleşmiştir

and so if you dump it into acid,

ve onları aside yatırırsanız

there shouldn't be anything left.

geride birşey kalmaması lazım.

But there was something left.

Ama bu kemiken geride bir şey kaldı.

There were blood vessels left.

Onlar da kan damarlarıydı.

There were flexible, clear blood vessels.

Esnek, şeffaf kan damarları.

And so here was the first soft tissue from a dinosaur.

Bu, bir dinazordan elde edilen ilk yumuşak doku.

It was extraordinary.

Gerçekten sıradışı.

But she also found osteocytes,

Ayrıca osteositler de buldu,

which are the cells that laid down the bones.

yani kemikleri oluşturan hücreler.

And try and try, we could not find DNA,

Ama ne kadar uğraşırsak uğraşalım,

but she did find evidence of proteins.

protein izine rastlamadı.

But we thought maybe --

Biz de düşündük ki --

well, we thought maybe

belki de, belki de

that the material was breaking down after it was coming out of the ground.

bu madde kemikler topraktan çıkarıldıktan sonra hızla yok oluyordu.

We thought maybe it was deteriorating very fast.

Belki de hızla bozuluyordu.

And so we built a laboratory

Biz de bir laboratuvar kurduk

in the back of an 18-wheeler trailer,

18 tekerlekli bir karavanın arkasına kurduk laboratuvarı

and actually took the laboratory to the field

ve onu daha iyi örnekler çıkaracağımız çalışma

where we could get better samples.

alanımıza götürdük.

And we did. We got better material.

Ve bunu başardık ta. Çok daha iyi örnekler elde ettik.

The cells looked better.

Hücreler çok daha iyi durumdaydılar.

The vessels looked better.

Damarlar çok daha iyi durumdaydılar.

Found the protein collagen.

Kollajen de öyle.

I mean, it was wonderful stuff.

Yani, gerçekten harikaydı.

But it's not dinosaur DNA.

Ama bunlar dinazor DNA'sı değildi.

So we have discovered

Kısa zamanda fark ettik ki

that dinosaur DNA, and all DNA,

dinazor DNA'sı, ve diğer tüm DNA'lar

just breaks down too fast.

çok çabuk bozuşuyor.

We're just not going to be able

Ve "Jurrasic Park" filmine yapılan şeyi

to do what they did in "Jurassic Park."

gerçekte yapmamız mümkün değil.

We're not going to be able to make a dinosaur

Bir dinazordan yola çıkarak yeni bir

based on a dinosaur.

dinazor yaratmak mümkün değil.

But birds are dinosaurs.

Ama kuşlar aslında birer dinazordur.

Birds are living dinosaurs.

yaşayan birer dinazor.

We actually classify them

Gerçekte onları dinazor olarak

as dinosaurs.

sınıflandırıyoruz.

We now call them non-avian dinosaurs

Dinazorları non-avian ve avian

and avian dinosaurs.

dinazorlar olmak üzere ikiye ayırıyoruz.

So the non-avian dinosaurs

Non-avian dinazorlar

are the big clunky ones that went extinct.

şu soyları tükenen hantal olanlar.

Avian dinosaurs are our modern birds.

Avian dinazorlar ise modern kuşlar.

So we don't have to make a dinosaur

Yani aslında bir dinazor yaratmamıza gerek yok,

because we already have them.

çünkü zaten onlara sahibiz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I know, you're as bad as the sixth-graders.

Biliyorum, siz de orta bir öprencileri kadar fenasınız.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

The sixth-graders look at it and they say, "No."

Orta birinci sınıflar buna bakıp şöyle derler: "Hayır."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

"You can call it a dinosaur,

"Buna dinazor diyemezsin,

but look at the velociraptor: the velociraptor is cool."

ama velociprator'a bak, o acaip fiyakalı."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

"The chicken is not."

"Oysa tavuk hiç havalı değil."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So this is our problem,

İşte sorunumuz bu,

as you can imagine.

tahmin edebilirsiniz.

The chicken is a dinosaur.

Tavuklar bir tür dinazordur.

I mean it really is.

Gerçekten de öyle.

You can't argue with it

Buna itiraz edemezsiniz,

because we're the classifiers and we've classified it that way.

çünkü sınfılandırmayı yapan bizler onları böyle sınıflandırdık.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkışlar)

But the sixth-graders demand it.

Ama orta birler bunu istiyor.

"Fix the chicken."

"Tavuğu düzeltin."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So that's what I'm here to tell you about:

ben de size şimdi tavuğu nasıl

how we are going to fix a chicken.

düzeltebileceğimizi anlatacağım.

So we have a number of ways

Tavuğu düzeltmek için birkaç tane

that we actually can fix the chicken.

farklı yönetemimiz var aslında.

Because evolution works,

Çünkü evrim işlemeye devam ediyor

we actually have some evolutionary tools.

ve elimizde evrime ait kullanabileceğimiz bazı yöntemler var.

We'll call them biological modification tools.

Biz bunlara biyolojik midifikasyon yöntemleri diyoruz.

We have selection.

Seçim bunlardan biri.

And we know selection works.

Seçimin nasıl işlediğini biliyoruz.

We started out with a wolf-like creature

Kurt benzeri bir yaratıkla işe başlıyor

and we ended up with a Maltese.

ve fino köpeğine varabiliyorsunuz.

I mean, that's --

Yani bu --

that's definitely genetic modification.

keinlikle genetik modifikasyon.

Or any of the other funny-looking little dogs.

Ya da dipğer komik görünüşlü köpekleri düşünün.

We also have transgenesis.

İlaveten transgenesis diye bir yöntem var.

Transgenesis is really cool too.

Transgenesis de çok süper bir şey.

That's where you take a gene out of one animal and stick it in another one.

Bu işlemde bşr hayvandan bir gen alıp onu başka bir hayvana yerleştiriyorsunuz.

That's how people make GloFish.

Işıldayan balıkları göyle yapıyorlar.

You take a glow gene

Bir mercan ya da bir denizanasından

out of a coral or a jellyfish

bir ışıltı geni alırsınız

and you stick it in a zebrafish,

ve onu bir zebra balığına yerleştirirsiniz

and, puff, they glow.

ve bam, balık ışıldamaya başlar.

And that's pretty cool.

Epey süper birşey.

And they obviously make a lot of money off of them.

Belli ki bununla acaip para kırıyorlar.

And now they're making Glow-rabbits

Şimdi de ışıldayan tavşanlar yapıyorlar.

and Glow-all-sorts-of-things.

ışıldayan bir sürü canlı yapıyorlar.

I guess we could make a glow chicken.

Sanırım biz de ışıldayan bir tavuk yapabiliriz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But I don't think that'll satisfy the sixth-graders either.

Ama bunun da bir orta-bir öğrencisini tatmin edeceğini sanmıyorum.

But there's another thing.

Ama başka birşey daha var.

There's what we call atavism activation.

Buna atavizm aktivasyonu diyoruz.

And atavism activation

Atavizm aktivasyonu

is basically --

aslında şudur --

an atavism is an ancestral characteristic.

atavizm atalara ait özellikler demek.

You heard

Duymuşsunuzdur

that occasionally children are born with tails,

bazen kuyruklu bebekler doğar,

and it's because it's an ancestral characteristic.

çünkü bu atasal bir özellik.

And so there are a number of atavisms

Ortaya çıkması olası birkaç atavizm

that can happen.

mevcut.

Snakes are occasionally born with legs.

Mesela yılanlar bazen bacaklı doğarlar.

And here's an example.

İşte bir başka örnek.

This is a chicken with teeth.

Dişleri olan bir tavuk.

A fellow by the name of Matthew Harris

Matthew Harris isimli biri

at the University of Wisconsin in Madison

Madison'daki Wisconsin Üniversitesi'nde

actually figured out a way to stimulate

dişleri ortaya çıkaran geni aktive etmenin

the gene for teeth,

yolunu buldu.

and so was able to actually turn the tooth gene on

ve böylece bu geni çalışır hale getirerek

and produce teeth in chickens.

tavuklarda diş oluşmasını sağladı.

Now that's a good characteristic.

İşte bu güzel bir özellik.

We can save that one.

Bir kenarda bunu saklayabiliriz.

We know we can use that.

Bunu kullanabileceğimizi biliyoruz.

We can make a chicken with teeth.

Dİşleri olan tavuklar yapabiliriz.

That's getting closer.

Bir adım daha yaklaştık.

That's better than a glowing chicken.

Bu ışıldayan tavuktan daha iyi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

A friend of mine, a colleague of mine,

Bir arkadaşım, bir meslektaşım,

Dr. Hans Larsson at McGill University,

McGill Üniversitesinden Dr. Hans Larsson

is actually looking at atavisms.

atavizmleri arıyor.

And he's looking at them

kuşların embriyogenezine bakarak

by looking at the embryo genesis of birds

atavizmleri inceliyor

and actually looking at how they develop,

ve onların nasıl geliştiğine bakıyor.

and he's interested in how birds actually lost their tail.

Kuşların kuyruklarını nasıl kaybettiği ile ilgileniyor.

He's also interested in the transformation

Aynı zamanda kolun ve elin

of the arm, the hand, to the wing.

kanata dönüşmesi ile de ilgileniyor.

He's looking for those genes as well.

Bunları yapan genleri de arıyor.

And I said, "Well, if you can find those,

ben de ona dedim ki " Eğer o genleri bulursan

I can just reverse them

ben de onları tersine çevirebilirim

and make what I need to make for the sixth-graders."

böylece orta birler için yapmam gereken şeyi yapmış oluruz."

And so he agreed.

O da kabul etti.

And so that's what we're looking into.

İncelediğimiz şey şu.

If you look at dinosaur hands,

Ama eğer dinazorların ellerine bakacak olursanız

a velociraptor

mesela velociraptor'un

has that cool-looking hand with the claws on it.

pençeleri olan s.per fiyakalı bir eli olduğunu görürsünüz.

Archaeopteryx, which is a bird, a primitive bird,

Archaeopteryx, ilkel bir kuş,

still has that very primitive hand.

onun hala ilkel bir eli vardı.

But as you can see, the pigeon,

Ama gördüşünüz gibi, güvercinde

or a chicken or anything else, another bird,

ya da tavukta, ha da herhangi bir başka kuşta

has kind of a weird-looking hand,

el tuhaf bir şekle dönüşmüş durumda.

because the hand is a wing.

çünkü el kanat olmuş.

But the cool thing is

Ama esas güzel olan şey,

that, if you look in the embryo,

eğer emtriyo gelişirken ona

as the embryo is developing

bakarsanız aslında

the hand actually looks

elin archaeopteryx eline

pretty much like the archaeopteryx hand.

benzediğini fark edebilirsiniz.

It has the three fingers, the three digits.

Üç tane parmağı var, üç tane

But a gene turns on that actually fuses those together.

ama bir gen aktive oluyor ve bu parmaklar kaynaşıyor.

And so what we're looking for is that gene.

Bizim esas aradığımız o gen.

We want to stop that gene from turning on,

Bu genin aktive olmasını durdurmaya çalışıyoruz,

fusing those hands together,

ellerin kaynaşmasını sağlıyorlar ve

so we can get a chicken that hatches out with a three-fingered hand,

böylece yumurtadan üç parmaklı bir civciv çıkmasını sağlayabiliriz,

like the archaeopteryx.

aynı archaeopteryx gibi.

And the same goes for the tails.

Aynı şey kuyruk için de geçerli.

Birds have basically

Kuşların aslında körelmiş

rudimentary tails.

kuyrukları vardır.

And so we know

Böylece aslında

that in embryo,

bu embriyo'da

as the animal is developing,

hayvanın gelişim süresinde

it actually has a relatively long tail.

aslında epey uzun bir kuyruğu vardır.

But a gene turns on

Ama bir gen aktif hale gelir ve

and resorbs the tail, gets rid of it.

kuyruğu eritir, ondan kurtulur.

So that's the other gene we're looking for.

İşte aradığımız diğer gen de bu.

We want to stop that tail from resorbing.

Bu geni bulup kuyruğu erimekten kurtarmak istiyoruz.

So what we're trying to do really

Yani esas istediğimiz

is take our chicken,

tavuğu almak ve

modify it

onu değiştirmek ve

and make the chickenosaurus.

ondan bir tavukozor yapmak.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

It's a cooler-looking chicken.

Bu çok daha fiyakalı görünen bir tavuk olacak.

But it's just the very basics.

Ama aslında bunlar daha başlangıç

So that really is what we're doing.

Yani gerçekte yaptığımız.

And people always say, "Why do that?

İnsanlar her zaman "Niye bunu yapıyorsunuz?" diyecekler.

Why make this thing?

"Bunu neden yapıyorunuz ki?

What good is it?"

Bunun ne yararı var?"

Well, that's a good question.

Bu iyi bir soru.

Actually, I think it's a great way to teach kids

Aslında bence bu çocouklar evrim biyolojisini

about evolutionary biology

öğretmek için çok iyi bir yol.

and developmental biology

gelişimsel biyolojiyi de.

and all sorts of things.

ve diğer şeyleri.

And quite frankly, I think

Ama samimiyetle söyleyeyim ki

if Colonel Sanders

eğer Albay Sanders

was to be careful how he worded it,

kelimelerine dikkat ederse

he could actually advertise an extra piece.

bunu ekstra parça olarak pazarlayabilir bile.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Anyway --

Her neyse --

When our dino-chicken hatches,

Bizim dino-tavuğumuz yumurtadan çıktığında,

it will be, obviously, the poster child,

bariz ki poster çocuğu olacak,

or what you might call a poster chick,

ya da teknoloji, eğlence ve dizayn dünyası için

for technology, entertainment and design.

bir poster pilici de olacak diyebilirsiniz.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)