Michael Anti: Behind the Great Firewall of China

Translator: Thu-Huong Ha Reviewer: Jenny Zurawell

Translator: Sokol Dollani Reviewer: Helena Bedalli

In the past several days, I heard people talking about China.

Ditët e fundit, kam dëgjuar njerëzit të flasin për Kinën.

And also, I talked to friends about China and Chinese Internet.

Gjithashtu fola me miq rreth Kinës dhe internetit të Kinës.

Something is very challenging to me.

Ka diçka mjaft sfiduese për mua.

I want to make my friends understand:

Dua t'i bëj miqtë e mi të kuptojnë:

China is complicated.

Kina është e ndërlikuar.

So I always want to tell the story, like,

Gjithnjë dua të tregoj historinë

one hand it is that, the other hand is that.

se njëra dorë është kjo dhe tjetra kjo.

You can't just tell a one sided story.

S'mund të rrëfesh vetëm njërën anë të historisë.

I'll give an example. China is a BRIC country.

Po jap një shembull. Kina është një vend BRIK.

BRIC country means Brazil, Russia, India and China.

Vend BRIK nënkupton Brazilin, Rusinë, Indinë dhe Kinën.

This emerging economy really is helping the revival of the world economy.

Kjo ekonomi e re po ndihmon vërtet ringjalljen e ekonomisë botërore.

But at the same time, on the other hand,

Por në të njëjtën kohë, nga ana tjetër,

China is a SICK country,

Kina është një vend SIKK,

the terminology coined by Facebook IPO papers -- file.

terminologjia është shpikur nga dosjet e IPO-së së Facebook-ut.

He said the SICK country means Syria, Iran, China and North Korea.

Ai tha se vendi SIKK nënkupton Sirinë, Iranin, Kinën dhe Korenë e Veriut.

The four countries have no access to Facebook.

Katër këto vende s'kanë të drejtë hyrjeje në Facebook.

So basically, China is a SICK BRIC country.

Pra, Kina është një vend SIKK BRIK (tullë e prishur).

(Laughter)

(Të qeshura)

Another project was built up

Një tjetër projekt u ndërtua

to watch China and Chinese Internet.

për të mbikëqyrur Kinën dhe internetin e Kinës.

And now, today I want to tell you my personal

Dhe sot, dua t'ju tregoj vrojtimin tim personal

observation in the past several years, from that wall.

gjatë këtyre viteve të fundit, nga ky mur.

So, if you are a fan of the Game of Thrones,

Atëherë, nëse jeni një adhurues i telefilmit Lojë Fronesh,

you definitely know how important a big wall is for an old kingdom.

e dini me siguri sa i rëndësishëm është një mur i madh për një mbretëri të vjetër.

It prevents weird things from the north.

Parandalon gjëra të pazakonta nga veriu.

Same was true for China.

Po njësoj ishte e vërtetë për Kinën.

In the north, there was a great wall, Chang Cheng.

Në veri, pati një mur të madh, Çang Çeng.

It protected China from invaders for 2,000 years.

E mbrojti Kinën nga pushtuesit për 2,000 vjet.

But China also has a great firewall.

Por Kina ka gjithashtu një mur të madh zjarri (Firewall).

That's the biggest digital boundary in the whole world.

Ky është kufiri më i madh digjital në tërë botën.

It's not only to defend the Chinese regime from overseas,

S'është vetëm për të mbrojtur regjimin kinez nga jashtë,

from the universal values, but also to prevent

nga vlerat universale, por edhe për të parandaluar

China's own citizens to access the global free Internet,

vetë shtetasit kinezë për të fituar qasje në internetin e lirë global

and even separate themselves into blocks, not united.

dhe madje për ta ndarë veten në blloqe, jo të bashkuar.

So, basically the "Internet" has two Internets.

Në parim, "Interneti" ka dy internete.

One is the Internet, the other is the Chinanet.

Njëri është Rrjeti Ndërkombëtar dhe tjetri Rrjeti Kinez.

But if you think the Chinanet is something

Por nëse mendoni se Rrjeti Kinez është diçka

like a deadland, wasteland, I think it's wrong.

si një tokë e shkretë, djerrinë, mendoj se është e gabuar.

But we also use a very simple metaphor, the cat and the mouse game,

Por ne gjithashtu përdorim një metaforë tepër të thjeshtë, lojën e maces me miun,

to describe in the past 15 years

për të përshkruar këto 15 vitet e fundit,

the continuing fight between Chinese

luftën e vazhdueshme mes censurës kineze,

censorship, government censorship, the cat,

censurës qeveritare, maces;

and the Chinese Internet users. That means us, the mouse.

dhe përdoruesve kinezë të internetit. Kjo na nënkupton neve, miun.

But sometimes this kind of a metaphor is too simple.

Por ndonjëherë kjo lloj metafore është shumë e thjeshtë.

So today I want to upgrade it to 2.0 version.

Kështu që, sot shkova ta përmirësoja në versionin 2.0.

In China, we have 500 million Internet users.

Në Kinë, kemi 500 milionë përdorues interneti.

That's the biggest population of Netizens, Internet users, in the whole world.

Kjo është popullsia më e madhe e qytetarëve të rrjetit, përdoruesve të tij, në tërë botën.

So even though China's is a totally censored Internet,

Edhe pse Kina është një internet krejtësisht i censuruar,

but still, Chinese Internet society is really booming.

prapëseprapë, shoqëria kineze e internetit po lulëzon.

How to make it? It's simple.

Si e arrin? Është e thjeshtë.

You have Google, we have Baidu.

Ju keni Google, ne kemi Baidu.

You have Twitter, we have Weibo.

Ju keni Twitter, ne kemi Weibo.

You have Facebook, we have Renren.

Ju keni Facebook, ne kemi Renren.

You have YouTube, we have Youku and Tudou.

Ju keni YouTube, ne kemi Youku dhe Tudou.

The Chinese government blocked every

Qeveria kineze bllokoi

single international Web 2.0 service,

çdo shërbim të vetëm ndërkombëtar të Ueb 2.0

and we Chinese copycat every one.

dhe ne kinezët i kopjuam të gjithë.

(Laughter)

(Të qeshura)

So, that's the kind of the thing I call smart censorship.

Kjo është ajo gjë që unë e quaj censurë e zgjuar.

That's not only to censor you.

Kjo s'është vetëm për t'ju censuruar,

Sometimes this Chinese national Internet policy is very simple:

ndonjëherë politika kombëtare kineze mbi Internetin është mjaft e thjeshtë:

Block and clone.

Blloko dhe klono.

On the one hand, he wants to satisfy people's need of a social network,

Në njërën anë, ajo do të kënaqë nevojat e njerëzve me një rrjet social,

which is very important; people really love social networking.

që është e rëndësishme; njerëzit vdesin për rrjetin social.

But on the other hand, they want to keep the server

Por në anën tjetër, duan të mbajnë serverin në Pekin,

in Beijing so they can access the data any time they want.

që të hyjnë në të dhëna në çdo kohë që duan.

That's also the reason Google was pulled out from China,

Kjo është gjithashtu arsyeja pse Google u tërhoq nga Kina,

because they can't accept the fact

sepse s'e pranon dot faktin

that Chinese government wants to keep the server.

që qeveria kineze kërkon të mbajë serverin.

Sometimes the Arab dictators didn't understand these two hands.

Ndonjëherë diktatorët arabë nuk i kuptonin këto dy duar.

For example, Mubarak, he shut down the Internet.

Për shembull, Mubaraku, ai mbylli internetin.

He wanted to prevent the Netizens [from criticizing] him.

Ai donte të pengonte përdoruesit e rrjetit që ta kritikonit.

But once Netizens can't go online, they go in the street.

Por menjëherë sapo përdoruesit e rrjetit nuk hyjnë dot në internet, dalin në rrugë.

And now the result is very simple.

Përfundimi tani është shumë i thjeshtë.

We all know Mubarak is technically dead.

Të gjithë e dimë që Mubaraku është teknikisht i vdekur.

But also, Ben Ali, Tunisian president,

Por edhe Ben Aliu, presidenti i Tunizisë,

didn't follow the second rule.

nuk e ndoqi rregullin e dytë.

That means keep the server in your hands.

Kjo do të thotë ta mbani serverin në duart tuaja.

He allowed Facebook, a U.S.-based service,

Ai lejoi Facebook, një shërbim me bazë amerikane,

to continue to stay on inside of Tunisia.

për të vazhduar qëndrimin brenda në Tunizi.

So he can't prevent it, his own citizens to post

Ai nuk i ndalon dot shtetasit e tij për të postuar

critical videos against his corruption.

video kritike kundër korruptimit të tij.

The same thing happend. He was the first

Ndodhi e njëjta gjë. Ai ishte i pari

to topple during the Arab Spring.

që doli në majë të Pranverës Arabe.

But those two very smart international censorship policies

Por këto dy politika të zgjuara të një censure ndërkombëtare

didn't prevent Chinese social media [from] becoming a really public sphere,

nuk penguan që media sociale kineze të bëhet një sferë publike,

a pathway of public opinion and the nightmare of Chinese officials.

një rrugë për mendimin publik dhe makthi i zyrtarëve kinezë.

Because we have 300 million microbloggers in China.

Sepse në Kinë kemi 300 milionë mikroblogerë.

It's the entire population of the United States.

Është e tërë popullsia e SHBA.

So when these 300 million people, microbloggers,

Kur këta 300 milionë të rinj, mikroblogerë,

even they block the tweet in our censored platform.

bllokuan madje cicërimën në platformën tonë të censuruar.

But itself -- the Chinanet -- but itself can create

Por në vetvete Rrjeti Kinez mund të krijojë

very powerful energy, which has never happened

një forcë tepër të fuqishme, që nuk ka ndodhur asnjëherë

in the Chinese history.

në historinë kineze.

2011, in July, two [unclear] trains crashed,

Në Korrik 2011 u përplasën dy trena

in Wenzhou, a southern city.

në Uenxho, qytet jugor.

Right after the train crash,

Menjëherë pas përplasjes së trenit,

authorities literally wanted to cover up the train, bury the train.

autoritetet donin ta mbulonin e ta groposnin trenin.

So it angered the Chinese Netizens.

Pra, kjo acaroi përdoruesit e Rrjetit Kinez.

The first five days after the train crash,

Pesë ditët e para pas përplasjes së trenit,

there were 10 million criticisms of the posting

kishte 10 milionë kritika për postimin

on social media, which never happened in Chinese history.

në median sociale, që në Shqipëri nuk ke.

And later this year, the rail minister

Dhe në fund të këtij viti

was sacked and sentenced to jail for 10 years.

ministri u pushua nga puna dhe u dënua me 10 vjet burg.

And also, recently, very funny debate between

Gjithashtu, kohët e fundit, ka pasur një debat komik

the Beijing Environment Ministry

mes Ministrisë se Mjedisit të Pekinit

and the American Embassy in Beijing

dhe Ambasadës Amerikane në Pekin,

because the Ministry blamed

sepse Ministria fajësoi

the American Embassy for intervening in

Ambasadën Amerikane për ndërhyrje

Chinese internal politics by disclosing

në politikën e brendshme kineze, duke zbuluar

the air quality data of Beijing.

të dhënat për cilësinë e ajrit në Pekin.

So, the up is the Embassy data, the PM 2.5.

Atëherë, ato lart janë të dhënat e Ambasadës, Prometiumi 2.5.

He showed 148, they showed it's dangerous for the sensitive group.

Ajo tregonte 148 dhe që tregon se ishte e rrezikshme për grupin e ndjeshëm.

So a suggestion, it's not good to go outside.

Pra, sugjerohet që s'është mirë të dilni jashtë.

But that is the Ministry's data. He shows 50.

Por këto janë të dhënat e Ministrisë. Ajo tregon 50.

He says it's good. It's good to go outside.

Thotë që s'ka gjë të dalësh jashtë.

But 99 percent of Chinese microbloggers

Por 99% e mikroblogerëve kinezë

stand firmly on the Embassy's side.

qëndrojnë në mënyrë të vendosur në krahun e Ambasadës.

I live in Beijing. Every day, I just watch

Unë jetoj në Pekin. Çdo ditë, shoh të dhënat

the American Embassy's data to decide whether I should open my window.

e Ambasadës Amerikane, për të vendosur nëse duhet ta hap dritaren, apo jo.

Why is Chinese social networking, even within the censorship,

Pse po lulëzojnë rrjetet sociale kineze, edhe brenda një censure?

so booming? Part of the reason is Chinese languages.

Pjesë e arsyes janë gjuhët kineze.

You know, Twitter and Twitter clones have a kind of

Twitter-i dhe klonet e Twitter-it kanë një lloj kufizimi

a limitation of 140 characters.

prej 140 karakteresh.

But in English it's 20 words or a sentence with a short link.

Por në anglisht janë 20 fjalë, ose një fjali me një lidhje të shkurtër.

Maybe in Germany, in German language, it may be just "Aha!"

Ndoshta në Gjermani, në gjermanisht mund të jetë thjesht "Aha!"

(Laughter)

(Të qeshura)

But in Chinese language, it's really about 140 characters,

Por në gjuhën kineze janë 140 karaktere,

means a paragraph, a story.

që do të thotë një paragraf, një tregim.

You can almost have all the journalistic elements there.

Mund të përfshish të gjitha elementet gazetareske aty.

For example, this is Hamlet, of Shakespeare.

Për shembull, ky është Hamleti i Shekspirit.

It's the same content. One, you can see exactly

Është e njëjta përmbajtje. Një, siç mund ta shihni me përpikëri

one Chinese tweet is equal to 3.5 English tweets.

një cicërimë në kinezçe është baras me 3.5 cicërima anglisht.

Chinese is always cheating, right?

Kinezët gjithmonë kopjojnë, apo jo?

So because of this, the Chinese really regard this

Për shkak të kësaj, kinezët e konsiderojnë këtë

microblogging as a media, not only a headline to media.

mikroblogim si një media, jo thjesht si një titull në media.

And also, the clone, Sina company is

Gjithashtu, kloni, kompania Sina,

the guy who cloned Twitter.

ajo që klonoi Twitter-in.

It even has its own name, with Weibo.

Madje ka edhe emrin e vet, Weibo.

"Weibo" is the Chinese translation for "microblog".

Përkthimi kinez i Weibo-s është mikroblog.

It has its own innovation.

Ka novacionin e saj.

At the commenting area, [it makes] the Chinese Weibo

Në fushën e komenteve, Weibo kineze

more like Facebook, rather than the original Twitter.

i ngjan më tepër Facebook-ut se Twitter-it origjinal.

So these innovations and clones, as the Weibo and microblogging,

Këto risi dhe kopjime, si Weibo dhe mikroblogimi,

when it came to China in 2009,

kur mbërritën në Kinë në 2009,

it immediately became a media platform itself.

u bënë menjëherë një platformë mediash në vetvete.

It became the media platform of 300 million readers.

U bë një platformë media prej 300 milionë lexuesish.

It became the media.

U bë media.

Anything not mentioned in Weibo,

Çdo gjë që nuk përmendet në Weibo,

it does not appear to exist for the Chinese public.

nuk ekziston për publikun kinez.

But also, Chinese social media is

Por gjithashtu, edhe media sociale kineze

really changing Chinese mindsets and Chinese life.

po ndryshojnë mendjen dhe jetën e kinezëve.

For example, they give the voiceless people

Për shembull, ata iu japin njerëzve pa zë

a channel to make your voice heard.

një kanal për të ngritur zërin.

We had a petition system. It's a remedy outside the judicial system,

Kishim një sistem peticioni. Është një ilaç jashtë sistemit gjyqësor,

because the Chinese central government wants to keep a myth:

sepse qeveria qendrore kineze kërkon të mbajë një ide të gabuar,

The emperor is good. The old local officials are thugs.

perandori është i mirë, zyrtarët e vjetër vendas janë banditë.

So that's why the petitioner, the victims, the peasants,

Prandaj lutësi, viktimat, fshatarët,

want to take the train to Beijing to petition to the central government,

duan të marrin trenin për në Pekin për t'i drejtuar peticion qeverisë qendrore,

they want the emperor to settle the problem.

duan që Perandori të zgjidhë problemin.

But when more and more people go to Beijing,

Por kur më shumë e më shumë njerëz shkojnë në Pekin,

they also cause the risk of a revolution.

shkaktojnë gjithashtu rrezikun e një revolucioni.

So they send them back in recent years.

Kështu që i kthejnë në vitet e mëparshme.

And even some of them were put into black jails.

Edhe pse disa prej tyre janë rrasur në burgje të errët.

But now we have Weibo, so I call it the Weibo petition.

Por tani kemi Weibo-n, kështu që unë e quajt Peticioni Weibo.

People just use their cell phones to tweet.

Njerëzit përdorin celularët për të cicëruar.

So your sad stories, by some chance your story

Me pak shans shkrimi juaj

will be picked up by reporters, professors or celebrities.

do të kapet nga gazetarë, profesorë, apo njerëz të famshëm.

One of them is Yao Chen,

Njëra prej tyre është Jao Çeni.

she is the most popular microblogger in China,

Ajo është mikroblogeria më e njohur në Kinë,

who has about 21 million followers.

që ka rreth 21 milionë ndjekës.

They're almost like a national TV station.

Janë thuajse sa një stacion kombëtar televiziv.

If you -- so a sad story will be picked up by her.

Një histori e trishtueshme do të kapet nga ajo.

So this Weibo social media, even in the censorship,

Pra media sociale Weibo, edhe në censurë,

still gave the Chinese a real chance for 300 million people

iu dha kinezëve një mundësi të vërtetë për 300 milionë njerëz

every day chatting together, talking together.

që çdo ditë bisedojnë dhe flasin së bashku.

It's like a big TED, right?

Është si një TED i madh, apo jo?

But also, it is like the first time a public sphere

Por gjithashtu, është hera e parë që një sferë publike

happened in China.

ndodhi në Kinë.

Chinese people start to learn how to negotiate

Kinezët fillojnë të mësojnë si të negociojnë

and talk to people.

e të flasin me njerëzit.

But also, the cat, the censorship, is not sleeping.

Por macja, censura, nuk fle.

It's so hard to post some sensitive words on the Chinese Weibo.

Është tepër e vështirë të postosh fjalë të ndjeshme në Weibo-n kineze.

For example, you can't post the name of the president,

Për shembull, s'mund të postosh emrin e presidentit,

Hu Jintao, and also you can't post the city of Chongqing, the name,

Hu Xhintaos dhe s'mund të postosh emrin e qytetit të Çongqingut

and until recently, you can't search the surname of top leaders.

dhe gjer kohët e fundit, s'mund të kërkosh mbiemrat e liderëve kryesorë.

So, the Chinese are very good at these puns

Pra, kinezët janë mjaft të zgjuar në këto lojëra fjalësh,

and alternative wording and even memes.

formulimet alternative dhe madje edhe në njësitë kulturore.

They even name themselves -- you know,

Madje kanë emra të...

use the name of this world-changing

Përdorin emrin e kësaj beteje,

battle between the grass-mud horse and the river crab.

që po ndryshon botën mes kalit bar-baltë dhe gaforres së lumit.

The grass-mud horse is caoníma,

Kali bar-baltë është kaonima,

is the phonogram for motherfucker,

është fonogrami për shkërdhatë.

the Netizens call themselves.

Kështu e quajnë përdoruesit e rrjetit veten.

River crab is héxiè, is the phonogram for

Gaforrja e lumit është hoksia, fonogrami për

harmonization, for censorship.

harmonizim, për censurë.

So that's kind of a caoníma versus the héxiè, that's very good.

Kjo është një lloj kaonima kundër hoksia. Shumë mirë.

So, when some very political, exciting moments happened,

Kur ndodhin disa momente politike shumë emocionuese,

you can see on Weibo, you see a lot of very weird stories happened.

shihni në Weibo që ndodh një tjetër histori tepër e çuditshme.

Weird phrases and words, even if you have a PhD

Shprehje dhe fjalë të çuditshme, edhe nëse ke një doktoraturë

of Chinese language, you can't understand them.

në gjuhën kineze, nuk i kupton dot.

But you can't even expand more, no, because

Por s'mund të shtrihesh më, jo, sepse

Chinese Sina Weibo, when it was founded

kur u themelua Sina Weibo kineze

was exactly one month after the official blocking of Twitter.com.

ishte pikërisht një muaj pas bllokimit zyrtar të twitter.com.

That means from the very beginning,

Kjo do të thotë se që nga fillimi,

Weibo has already convinced the Chinese government,

Weibo ka bindur tashmë qeverinë kineze duke thënë,

we will not become the stage for

"Tani do të bëhemi skena

any kind of a threat to the regime.

për çdo lloj kërcënimi ndaj këtij regjimi."

For example, anything you want to post,

Për shembull, çdo gjë që poston,

like "get together" or "meet up" or "walk,"

si "të bashkohesh", ose "të takohesh", apo "të ecësh",

it is automatically recorded and data mined

regjistrohet automatikisht dhe përpunohen të dhënat

and reported to a poll for further political analyzing.

dhe i raportohen një sondazhi për analiza të mëtejshme politike.

Even if you want to have some gathering,

Edhe nëse do të organizosh një grumbullim,

before you go there, the police are already waiting for you.

para se të shkosh, të pret policia aty.

Why? Because they have the data.

Pse? Sepse kanë të dhënat.

They have everything in their hands.

Kanë gjithçka në duart e tyre.

So they can use the 1984 scenario data mining of the dissident.

Mund të përdorin skenarin e 1984-s të përpunimit të të dhënave të disidentëve.

So the crackdown is very serious.

Shtypja është shumë serioze.

But I want you to notice a very funny thing

Por dua të vëreni diçka shumë qesharake,

during the process of the cat-and-mouse.

gjatë procesit të maces dhe miut.

The cat is the censorship, but Chinese is not only one cat,

Macja është censura, por kinezët s'janë vetëm një mace,

but also has local cats. Central cat and local cats.

por kanë gjithashtu mace vendase. Mace qendrore dhe lokale.

(Laughter)

(Të qeshura)

You know, the server is in the [central] cats' hands,

Serveri është në duart e maceve lokale.

so even that -- when the Netizens criticize the local government,

Edhe kur përdoruesit e rrjetit e kritikojnë qeverinë lokale,

the local government has not any access to the data in Beijing.

qeveria lokale s'ka asnjë qasje në të dhënat në Pekin.

Without bribing the central cats,

Pa korruptuar macet qendrore,

he can do nothing, only apologize.

ajo s'bën dot asgjë, veçse të kërkojë falje.

So these three years, in the past three years,

Këto tre vitet e fundit,

social movements about microblogging

lëvizjet sociale rreth mikroblogimit

really changed local government,

kanë ndryshuar vërtet qeverinë lokale,

became more and more transparent,

u bënë vazhdimisht më transparente,

because they can't access the data.

sepse ato s'mund të fitojnë qasje në të dhëna.

The server is in Beijing.

Serveri gjendet në Pekin.

The story about the train crash,

Historia për përplasjen e trenit,

maybe the question is not about why 10 million

ndoshta pyetja s'është pse 10 milionë kritika

criticisms in five days, but why the Chinese central government

në pesë ditë, por pse qeveria qendrore kineze

allowed the five days of freedom of speech online.

lejoi pesë ditë lirie fjale në internet.

It's never happened before.

S'ka ndodhur asnjëherë më parë.

And so it's very simple, because even the top leaders

Është shumë e thjeshtë, sepse edhe liderët më të lartë

were fed up with this guy, this independent kingdom.

ishin mërzitur me këtë person, me këtë mbretëri të pavarur.

So they want an excuse --

Pra, duan një justifikim.

public opinion is a very good excuse to punish him.

Opinioni publik është një justifikim shumë i mirë për ta ndëshkuar atë.

But also, the Bo Xilai case recently, very big news,

Por edhe çështja Bo Shilai e kohëve të fundit është një lajm i rëndësishëm.

he's a princeling.

Ai është një princush.

But from February to April this year,

Por nga shkurti gjer në prill të këtij viti,

Weibo really became a marketplace of rumors.

Weibo u bë një vend thashethemesh.

You can almost joke everything about these princelings,

Mund të bësh thuajse çdo shaka për këta princushë.

everything! It's almost like you're living in the United States.

Çdo gjë! Është pothuajse si të jetosh në SHBA.

But if you dare to retweet or mention any fake coup

Por nëse guxoni të ricicëroni, apo përmendni ndonjë goditje të rreme

about Beijing, you definitely will be arrested.

për Pekinin, do të arrestoheni, padyshim.

So this kind of freedom is a targeted and precise window.

Kjo lloj lirie është një dritare e shënjestruar dhe e përpiktë.

So Chinese in China, censorship is normal.

Për kinezët në Kinë, censura është normale.

Something you find is, freedom is weird.

Liria iu duket e çuditshme.

Something will happen behind it.

Mbrapa saj do të ndodhë diçka.

Because he was a very popular Leftist leader,

Sepse ai ka qenë një lider shumë i njohur i së majtës,

so the central government wanted to purge him,

kështu që qeveria qendrore donte ta spastronte atë.

and he was very cute, he convinced all the Chinese people,

Ai ishte tepër mendjehollë, bindi të gjithë kinezët

why he is so bad.

pse është i keq.

So Weibo, the 300 million public sphere,

Weibo, sfera publike 300 milionëshe,

became a very good, convenient tool for a political fight.

u bë një mjet tepër i përshtatshëm për një luftë politike.

But this technology is very new,

Por kjo teknologji është shumë e re,

but technically is very old.

por teknikisht shumë e vjetër.

It was made famous by Chairman Mao, Mao Zedong,

U bë e famshme nga udhëheqësi Mao Ce Duni,

because he mobilized millions of Chinese people

sepse ai mobilizoi miliona kinezë

in the Cultural Revolution to destroy every local government.

në Revolucionin Kulturor për të shkatërruar çdo qeveri vendore.

It's very simple, because Chinese central government

Është shumë e thjeshtë, sepse qeveria qendrore kineze

doesn't need to even lead the public opinion.

s'ka pse të udhëheqë opinionin publik.

They just give them a target window to not censor people.

Ata thjesht iu japin atyre një dritare objektivi, për të mos censuruar njerëzit.

Not censoring in China has become a political tool.

Jo censurimi në Kinë është bërë një vegël politike.

So that's the update about this game, cat-and-mouse.

Ky është përditësimi rreth kësaj loje, macja kapi miun.

Social media changed Chinese mindset.

Media sociale ka ndryshuar mendimin e kinezëve.

More and more Chinese intend to embrace freedom of speech

Sa më shumë kinezë synojnë të përqafojnë lirinë e fjalës

and human rights as their birthright,

dhe të drejtat e njeriut, si një e drejtë që fitohet me lindjen e tyre,

not some imported American privilege.

jo një privilegj amerikan i importuar.

But also, it gave the Chinese a national public sphere

Por gjithashtu, iu dha kinezëve një sferë publike kombëtare

for people to, it's like a training of their citizenship,

për njerëzit që të... është si një trajnim i qytetarisë së tyre,

preparing for future democracy.

për t'u përgatitur për demokracinë e së ardhmes.

But it didn't change the Chinese political system,

Por nuk ndryshoi sistemin politik kinez

and also the Chinese central government utilized this

dhe qeveria qendrore kineze e përdori këtë strukturë

centralized server structure to strengthen its power

të centralizuar serveri për të forcuar pushtetin e saj,

to counter the local government and the different factions.

për të kundërshtuar qeverinë lokale dhe fraksione të ndryshme.

So, what's the future?

Cila është e ardhmja?

After all, we are the mouse.

Mbi të gjitha, ne jemi miu.

Whatever the future is, we should fight against the [cat].

Sido që të jetë e ardhmja, duhet të luftojmë kundër miut.

There is not only in China, but also in the United States

Jo vetëm në Kinë, por edhe në SHBA

there are some very small, cute but bad cats.

ka disa mace shumë të vogla, të lezetshme, por të liga.

(Laughter)

(Të qeshura)

SOPA, PIPA, ACTA, TPP and ITU.

SOPA, PIPA, ACTA, TPP dhe ITU.

And also, like Facebook and Google, they claim they are friends of the mouse,

Si Facebook-u dhe Google-i, pretendojnë se janë miq të miut,

but sometimes we see them dating the cats.

por ndonjëherë i shohim që dalin në takime dashurore me mace.

So my conclusion is very simple.

Konkluzioni im është shumë i thjeshtë.

We Chinese fight for our freedom,

Ne kinezët luftojnë për lirinë tonë,

you just watch your bad cats.

ju vetëm ruani macet tuaja të liga.

Don't let them hook [up] with the Chinese cats.

Mos i lini të bashkohen me macet kineze.

Only in this way, in the future,

Vetëm në të ardhmen,

we will achieve the dreams of the mouse:

do të arrijmë ëndrrat e miut,

that we can tweet anytime, anywhere, without fear.

që mund të cicërojmë kurdo, kudo dhe pa frikë.

(Applause)

(Duartrokitje)

Thank you.

Ju faleminderit.

(Applause)

(Duartrokitje)