Chrystia Freeland: The rise of the new global super-rich

Translator: Spartak Ferrollari Reviewer: Helena Bedalli

So here's the most important economic fact of our time.

Ja cili është fakti më i rëndësishëm ekonomik i kohës tonë.

We are living in an age of surging income inequality,

Po jetojmë në kohën e rritjes se pabarazisë së të ardhurave

particularly between those at the very top

veçanërisht ndërmjet më të pasurve

and everyone else.

dhe gjithë të tjerëve.

This shift is the most striking in the U.S. and in the U.K.,

Kjo dukuri është më e dukshme në ShBA dhe në Mbretërine e Bashkuar,

but it's a global phenomenon.

por është një fenomen botëror.

It's happening in communist China,

Po ndodh në Kinën komuniste,

in formerly communist Russia,

në Rusinë ish-komuniste,

it's happening in India, in my own native Canada.

po ndodh në Indi, në vendlindjen time Kanada.

We're even seeing it in cozy social democracies

Po e vëmë re këtë dukuri tashme në vendet e demokracise sociale

like Sweden, Finland and Germany.

si Suedia, Finlanda dhe Gjermania.

Let me give you a few numbers to place what's happening.

Më lejoni t'ju jap disa shifra per të kuptuar ç'po ndodh.

In the 1970s, the One Percent

Ne vitet 1970, një përqind e popullsisë

accounted for about 10 percent of the national income

zotëronte rreth 10 perqind të të ardhurave kombëtare

in the United States.

ne Shtetet e Bashkuara.

Today, their share has more than doubled

Sot, pjesa e tyre është më shumë se dyfishuar

to above 20 percent.

në mbi 20 përqind.

But what's even more striking

Por ajo që të bën më shumë përshtypje

is what's happening at the very tippy top

është ajo çfare po ndodh në majën më të larte

of the income distribution.

të ndarjes së të ardhurave.

The 0.1 percent in the U.S.

0.1 përqind e popullsisë së Shteteve te Bashkuara

today account for more than eight percent

sot zotëron më shumë se 8 përqind

of the national income.

të të ardhurave kombëtare.

They are where the One Percent was 30 years ago.

Ata janë aty ku 1 përqindëshi ishte para 30 viteve

Let me give you another number to put that in perspective,

Me lejoni t'ju jap një shifër tjetër për ta shpjeguar më mirë këtë,

and this is a figure that was calculated in 2005

dhe kjo është një shifër e llogaritur në vitin 2005

by Robert Reich,

nga Robert Reich,

the Secretary of Labor in the Clinton administration.

Sekretari i Shtetit per Punën në administratën e presidentit Clinton.

Reich took the wealth of two admittedly very rich men,

Reich, mori pasurinë e dy prej njerëzve shume të pasur

Bill Gates and Warren Buffett,

Bill Gates dhe Warren Buffett,

and he found that it was equivalent to the wealth

dhe zbuloi se ajo ishte e barabartë në pasuri

of the bottom 40 percent of the U.S. population,

e 40 përqind popullsisë amerikane me të varfër të cilët përbëjnë

120 million people.

120 milionë njerëz.

Now, as it happens,

Me sa duket,

Warren Buffett is not only himself a plutocrat,

Warren Buffet nuk është vetëm një plutokrat*,

he is one of the most astute observers of that phenomenon,

por dhe një nga vëzhguesit më të mprehtë të këtij fenomeni,

and he has his own favorite number.

që ka dhe numrin e tij të preferuar.

Buffett likes to point out that in 1992,

Buffet pëlqen të verë në pah se në vitin 1992,

the combined wealth of the people

pasuria e përgjithëshme e njerëzve

on the Forbes 400 list --

ne listen e 400-ëve te Forbes --

and this is the list of the 400 richest Americans --

dhe kjo është lista e 400 amerikanëve më të pasur --

was 300 billion dollars.

ishte 300 milion dollarë.

Just think about it.

Tani mendoni këtë

You didn't even need to be a billionaire

Nuk ishte e nevojshme të ishe një miliarder

to get on that list in 1992.

që të ishe përfshirë në atë listë në vitin 1992.

Well, today, that figure has more than quintupled

Sot, ajo shumë është pesëfishuar

to 1.7 trillion,

ne 1.7 trilionë,

and I probably don't need to tell you

dhe ndoshta nuk kam nevoje t'jua them

that we haven't seen anything similar happen

por e njëjta gjë nuk ka ndodhur

to the middle class,

me klasën e mesme

whose wealth has stagnated if not actually decreased.

pasuria e së cilës ka mbetur në të njejtat nivele në mos është zvogëluar.

So we're living in the age of the global plutocracy,

Pra, po jetojmë në kohën e plutokracisë** botërore

but we've been slow to notice it.

por na u desh pak kohë ta kuptonim atë.

One of the reasons, I think,

Mendoj se një nga arsyet është sepse

is a sort of boiled frog phenomenon.

ky fenomen nuk është marrë seriozisht.

Changes which are slow and gradual

Ndryshimet të cilat janë të ngadalta dhe të vazhdueshme

can be hard to notice

jane te vështira për t'u venë re

even if their ultimate impact is quite dramatic.

edhe në ato raste kur ndikimi i tyre është dramatik.

Think about what happened, after all, to the poor frog.

Në fund të fundit, mendoni fatin e bretkocës së gjorë, që duke ja ngrohur ujin ngadalë përfundon e zjerë pa e kuptuar.

But I think there's something else going on.

Por mendoj se është dicka tjetër që po ndodh.

Talking about income inequality,

Duke folur për pabarazinë në të ardhura,

even if you're not on the Forbes 400 list,

edhe nëse ju nuk jeni ne listen e 400 amerikaneve më të pasur të revistës Forbes

can make us feel uncomfortable.

mund të na bëje të ndihemi jo mirë.

It feels less positive, less optimistic,

Duket pak pozitive dhe optimiste

to talk about how the pie is sliced

të flasësh se si është ndarë tashmë torta

than to think about how to make the pie bigger.

se të mendosh per ta bëre atë më të madhe.

And if you do happen to be on the Forbes 400 list,

Dhe nëse je në listën e më të pasurve të revistës Forbes

talking about income distribution,

të flasësh për shpërndarjen e të ardhurave

and inevitably its cousin, income redistribution,

dhe për rishpërndarjen e të ardhurave

can be downright threatening.

mund te jetë vërtet kërcënuese.

So we're living in the age of surging income inequality,

Ne po jetojme në kohën e rritjes së pabarazisë së të ardhurave

especially at the top.

veçanërisht në nivelet e larta të shoqërisë.

What's driving it, and what can we do about it?

Çfarë po e shkakton këtë që po ndodh dhe çfarë mund të bëjmë për të?

One set of causes is political:

Disa nga arsyet janë politike:

lower taxes, deregulation, particularly of financial services,

taksa me te ulta, mungesa e rregullave veçanërisht në fushën e shërbimeve financiare,

privatization, weaker legal protections for trade unions,

privatizimi, dobësimi i mbrojtjes ligjore për sindikatat,

all of these have contributed

të gjitha së bashku kanë ndikuar

to more and more income going to the very, very top.

që shumica e të ardhurave të shkojnë te me të pasurit.

A lot of these political factors can be broadly lumped

Të gjithë keta faktore politike mund të permblidhen

under the category of "crony capitalism,"

në kategorinë e "kapitalizmit të kronizmit",

political changes that benefit a group

ndryshime politike nga të cilat përfiton një grup

of well-connected insiders

i brendshëm i mirelidhur

but don't actually do much good for the rest of us.

por të cilët nuk bëjnë asgjë për ne të tjerët.

In practice, getting rid of crony capitalism

Në praktikë, te shpetosh nga kapitalizmi i kronizmit

is incredibly difficult.

është jashtëzakonisht e vështirë.

Think of all the years reformers of various stripes

Mendoni për të gjitha vitet që reformatorët e të gjitha llojeve

have tried to get rid of corruption in Russia, for instance,

janë përpjekur të heqin qafe korrupsionin në Rusi, për shembull,

or how hard it is to re-regulate the banks

ose sa e vështirë është te rishikosh ligjet per funksionimin bankar

even after the most profound financial crisis

edhe pas krizës më të thellë financiare

since the Great Depression,

që nga Depresioni i Madh,

or even how difficult it is to get the big multinational companies,

ose sa e vështirë është të bësh kompanitë e mëdha shumëkombëshe,

including those whose motto might be "don't do evil,"

duke përfshirë këtu dhe ato që punojnë nën moton 'mos bëj keq'.

to pay taxes at a rate even approaching that

të paguajnë taksa në të njëjtin nivel me atë që paguajnë

paid by the middle class.

familjet e shtresës se mesme.

But while getting rid of crony capitalism in practice

Por nëse në praktikë është shumë e vështirë

is really, really hard,

të shpëtosh nga kapitalizmi i kronizmit,

at least intellectually, it's an easy problem.

të paktën intelektualisht, është një gjë e lehtë.

After all, no one is actually in favor of crony capitalism.

Në fund të fundit asnjë nuk është në favor të këtij lloj kapitalizmi.

Indeed, this is one of those rare issues

Në fakt, kjo është një nga ato çështje të rralla

that unites the left and the right.

që vë së bashku të majtën dhe të djathtën.

A critique of crony capitalism is as central

Kritika ndaj kapitalizmit të kronizmit është aq qendrore

to the Tea Party as it is to Occupy Wall Street.

per "Tea Party", sa edhe për "Occupy Wall Street"*.

But if crony capitalism is, intellectually at least,

Por në qoftë se "kapitalizmi i kronizmit" është, të paktën intelektualisht,

the easy part of the problem,

pjesa më e thjeshtë e problemit,

things get trickier when you look at the economic drivers

gjërat komplikohen kur konsiderohen burimet ekonomike

of surging income inequality.

të shpërthimit të pabarazisë së të ardhurave.

In and of themselves, these aren't too mysterious.

Në vetvete, këto burime nuk janë aq misterioze.

Globalization and the technology revolution,

Globalizimi dhe revolucioni teknologjik,

the twin economic transformations

këto transformime binjake të ekonomisë

which are changing our lives

që po ndryshojnë jetët tona

and transforming the global economy,

dhe po trasformojnë ekonominë botërore,

are also powering the rise of the super-rich.

po ushqejnë gjithashtu rritjen e super pasanikëve.

Just think about it.

Mendoni për një moment.

For the first time in history,

Për herë të parë në histori,

if you are an energetic entrepreneur

në qoftë se ju jeni një sipërmarrës energjik

with a brilliant new idea

me një ide të re të shkëlqyer,

or a fantastic new product,

ose një produkt fantastik ri,

you have almost instant, almost frictionless access

ju mund të hyni pothuajse menjëherë, dhe praktikisht të papenguar

to a global market of more than a billion people.

në një treg botëror me më shumë se një miliard njerëz.

As a result, if you are very, very smart

Si rezultat i kësaj, në qoftë se ju jeni shumë, shumë i zgjuar

and very, very lucky,

dhe shumë, shumë me fat,

you can get very, very rich

ju mund të bëheni shumë, shumë i pasur

very, very quickly.

shumë, shumë shpejt.

The latest poster boy for this phenomenon

Ikona e fundit i këtij fenomeni

is David Karp.

është David Karp.

The 26-year-old founder of Tumblr

26 vjeçari themeluesi i Tumblr

recently sold his company to Yahoo

që kohët e fundit ja shiti kompaninë e tij Yahoo-së

for 1.1 billion dollars.

për 1,1 miliard dollarë.

Think about that for a minute:

E llogarisni dot:

1.1 billion dollars, 26 years old.

1,1 miliard dollarë në moshën 26 vjeç.

It's easiest to see how the technology revolution

Është e thjeshtë të shohësh se si revolucioni teknologjik

and globalization are creating this sort of superstar effect

dhe globalizimi krijojnë këtë lloj efekti superstar

in highly visible fields,

në fusha shumë të dukshme,

like sports and entertainment.

si sporti dhe argëtimi.

We can all watch how a fantastic athlete

Ne të gjithë e shohim se si një atlet i talentuar

or a fantastic performer can today leverage his or her skills

apo një aktor i talentuar mund nxjerre përfitim nga aftësitë e tij

across the global economy as never before.

nëpërmjet ekonomisë botërore si asnjëherë më parë.

But today, that superstar effect

Por sot, ky efekt superstar

is happening across the entire economy.

po shtrihet përmes të gjithë ekonomisë.

We have superstar technologists.

Ne kemi superstar të teknologjisë.

We have superstar bankers.

Kemi superstar të bankave.

We have superstar lawyers and superstar architects.

Kemi superstar juristë dhe arkitektë.

There are superstar cooks

Ka superstar në kuzhinë

and superstar farmers.

dhe superstar në bujqësi.

There are even, and this is my personal favorite example,

Ka edhe më, dhe ky është shembulli im i preferuar,

superstar dentists,

dentista superstar,

the most dazzling exemplar of whom

shembulli më mahnitës i të cilit

is Bernard Touati, the Frenchman who ministers

është Bernard Touati, francezi që kujdeset

to the smiles of fellow superstars

për buzëqeshjet e superstareve të tjera

like Russian oligarch Roman Abramovich

si oligarki rus Roman Abramovich

or European-born American fashion designer

apo krijueses së modës amerikane me orgjinë evropiane

Diane von Furstenberg.

Diane von Furstenberg.

But while it's pretty easy to see how globalization

Por nëse është e lehtë të vëresh sesi globalizimi

and the technology revolution

dhe revolucioni tekonologjik

are creating this global plutocracy,

po krijojnë plutokracinë globale,

what's a lot harder is figuring out what to think about it.

është shumë më e vështirë të formosh një opinion mbi këtë çështje.

And that's because,

Kjo është për shkak se,

in contrast with crony capitalism,

ndryshe nga kapitalizmi i kronizmit,

so much of what globalization and the technology revolution

shumë nga ajo që globalizimi dhe revolucioni teknologjik kanë prodhuar

have done is highly positive.

janë shumë pozitive.

Let's start with technology.

Le të fillojmë me teknologjinë.

I love the Internet. I love my mobile devices.

Unë adhuroj internetin dhe pajisjet e mia mobile.

I love the fact that they mean that

E adhuroj faktin se falë tyre mundësohen,

whoever chooses to will be able to watch this talk

të gjithë ata që duan të shikojmë këtë konferencë,

far beyond this auditorium.

përtej këtij auditoriumi.

I'm even more of a fan of globalization.

Unë jam më shumë një tifoz i globalizimit.

This is the transformation

Ky është transformimi

which has lifted hundreds of millions

që nxori nga varfëria qindra milion njerëz

of the world's poorest people out of poverty

të shtresave më të varfëra të botës,

and into the middle class,

për ti futur në shtresën e mesme,

and if you happen to live in the rich part of the world,

dhe nëse jetoni në pjesën e pasur të botës,

it's made many new products affordable --

globalizimi ka bërë të përballueshme shumë produkte të reja -

who do you think built your iPhone? —

kush e ka fabrikuar iPhone-in tuaj, sipas jush? -

and things that we've relied on for a long time much cheaper.

dhe ul çmimin e gjërave që ne përdorim për kaq kohë.

Think of your dishwasher or your t-shirt.

Mendoni pjatalarësin automatik apo bluzen tuaj.

So what's not to like?

Si mund të mos e pëlqejmë atë?

Well, a few things.

E pra, ka disa arsye .

One of the things that worries me

Një nga gjërat që shqetëson mua

is how easily what you might call meritocratic plutocracy

është lehtësia me të cilën ajo që ju quani një plutokraci meritokratike

can become crony plutocracy.

mund të trasformohet në një plutokraci të kronizmit.

Imagine you're a brilliant entrepreneur

Përfytyroni të jeni një sipërmarres i shkëlqyer

who has successfully sold that idea or that product

që ka i shitur me sukses atë ide apo atë produkt

to the global billions

miliona individëve në tregun botëror

and become a billionaire in the process.

dhe u bë miliarder në këtë proçes.

It gets tempting at that point

Është joshëse, në atë pikë,

to use your economic nous

të përdorësh kompetencat tuaja ekonomike

to manipulate the rules of the global political economy

për të manipuluar rregullat e politikës botërore

in your own favor.

në favorin tuaj.

And that's no mere hypothetical example.

Dhe kjo nuk është një shembull i thjeshtë hipotetik.

Think about Amazon, Apple, Google, Starbucks.

Merrni Amazon, Apple, Google, Starbucks.

These are among the world's most admired,

Këto janë ndër kompanitë më të admiruara në botë,

most beloved, most innovative companies.

më të respektuarat e më inovativet.

They also happen to be particularly adept

Kanë gjithashtu një talent të veçantë

at working the international tax system

për të ndikuar në sistemin e taksave ndërkombëtare

so as to lower their tax bill very, very significantly.

që të ulin taksat e tyre në mënyrë shumë e shumë të konsiderueshme.

And why stop at just playing the global political

Po pse të përqëndohesh vetëm në shfytëzimin e sistemit

and economic system as it exists

ekonomik dhe politik ekzistues

to your own maximum advantage?

për të patur fitimin maksimal?

Once you have the tremendous economic power

Pasi të keni fuqi të jashtëzakonshme ekonomike

that we're seeing at the very, very top of the income distribution

që jeni në majë të majës të piramidës së shpërndarjes së të ardhurave

and the political power that inevitably entails,

dhe pushteti politik që në mënyrë të pashmangshme të përfshin,

it becomes tempting as well

bëhet tmerrësisht tundues

to start trying to change the rules of the game

të fillosh përpjekjet për ndërrimin e rregullave të lojës

in your own favor.

në favorin tënd.

Again, this is no mere hypothetical.

Edhe një herë, kjo nuk është thjesht një hipotezë.

It's what the Russian oligarchs did

Është ajo që bënë oligarkët rusë

in creating the sale-of-the-century privatization

duke krijuar shitjet e shekullit me privatizimet

of Russia's natural resources.

e burimeve natyrore të Rusisë.

It's one way of describing what happened

Është një nga mënyrat për të përshkruar atë që ndodhi

with deregulation of the financial services

me derregullimin e shërbimeve finaciare

in the U.S. and the U.K.

në ShBA dhe në Mbretërinë e Bashkuar.

A second thing that worries me

Një gjë e dytë që më shqetëson

is how easily meritocratic plutocracy

është se sa thjesht plutokracia meritokratike

can become aristocracy.

mund të trasformohet në aristokraci.

One way of describing the plutocrats

Një mënyrë për të përshkruar plutokratët

is as alpha geeks,

është një person i fiksuar me teknologjinë që ka sukses

and they are people who are acutely aware

dhe që janë shumë të vetëdijshëm

of how important highly sophisticated

se sa të rëndësishme janë në ekonominë e sotme

analytical and quantitative skills are in today's economy.

aftësi të sofistikuara analitike dhe sasiore.

That's why they are spending

Kjo është arsyeja pse ata shpenzojnë

unprecedented time and resources

kohë dhe burime si kurrë më parë

educating their own children.

në arsimimin e fëmijëve të tyre.

The middle class is spending more on schooling too,

Klasa e mesme po shpenzon më shumë në shkollim,

but in the global educational arms race

por gara për "armatosje" në arsimimin botëror

that starts at nursery school

fillon që në çerdhe

and ends at Harvard, Stanford or MIT,

dhe përfundon në Harvard, Stanford apo MIT,

the 99 percent is increasingly outgunned

dhe 99 përqindshi po mundet gjithnjë e më shumë

by the One Percent.

nga Një Përqindëshi.

The result is something that economists Alan Krueger

Rezultati është diçka që ekonomistët Alan Krueger

and Miles Corak call the Great Gatsby Curve.

dhe Miles Corak e quajnë "Kurba e Gatsby-t Madhështor".

As income inequality increases,

Ndersa pabarazia e të ardhurave rritet,

social mobility decreases.

ashtu bie lëvizshmëria sociale.

The plutocracy may be a meritocracy,

Plutokracia mund të jetë meritokraci,

but increasingly you have to be born

por gjithnjë e më shumë duhet të kesh lindur

on the top rung of the ladder to even take part in that race.

në pjesën më lartë të shkallës që të mund të marrësh pjesë në këtë garë.

The third thing, and this is what worries me the most,

Dhe gjëja e tretë, ajo që më shqetëson më shumë,

is the extent to which those same largely positive forces

është përhapja me të cilën të njëjtat këto forca gjerësisht pozitive

which are driving the rise of the global plutocracy

që po nxitin rritjen e plutokracisë në nivel botëror

also happen to be hollowing out the middle class

po varfërojnë në të njëjtën kohë klasat e mesme

in Western industrialized economies.

në ekonomitë e industrializuara të Perëndimit.

Let's start with technology.

Le të fillojmë me teknologjinë.

Those same forces that are creating billionaires

Të njëjta forca që po krijojnë miliardera

are also devouring many traditional middle-class jobs.

gjithashtu po gllabërojnë shumë vende pune që zakonisht i përkasin klasës së mesme .

When's the last time you used a travel agent?

Kur e keni përdorur një agjenci udhëtimesh për herë të fundit?

And in contrast with the industrial revolution,

Ndryshe revolucionit industrial,

the titans of our new economy

titanët e ekonomisë sonë të re

aren't creating that many new jobs.

nuk po krijojnë kaq vende pune sa ai revolucion.

At its zenith, G.M. employed hundreds of thousands,

Në kulmin e saj, General Motors punësoi qindra e mijëra vetë

Facebook fewer than 10,000.

Facebook më pak se 10.000.

The same is true of globalization.

E njëjta gjë është e vërtetë për globalizimim.

For all that it is raising hundreds of millions of people

Po nxjerr nga varfëria qindra miliona njerëz

out of poverty in the emerging markets,

në tregjet që po shfaqen,

it's also outsourcing a lot of jobs

gjithashtu po zhvendosin jashtë shumë vende pune

from the developed Western economies.

nga ekonomitë e zhvilluara të Perëndimit.

The terrifying reality is

E vërteta e tmerrshme është

that there is no economic rule

se nuk ka ligj ekonomik

which automatically translates

që automatikisht kthen

increased economic growth

rritjen e zhvillimit ekonomik

into widely shared prosperity.

në prosperitet të përbashkët për të gjithë.

That's shown in what I consider to be

Kjo del në pah në atë që unë konsideroj

the most scary economic statistic of our time.

statistika më e frikshme ekonomike e kohës sonë.

Since the late 1990s, increases in productivity

Që nga fundi i viteve 90, rritjet e produktivitetit

have been decoupled from increases

nuk janë shoqëruar me rritjen

in wages and employment.

e pagave dhe të punësimit.

That means that our countries are getting richer,

Kjo do të thotë që vendet tona bëhen më të pasur,

our companies are getting more efficient,

bizneset tona bëhen më efikase,

but we're not creating more jobs

por ne nuk po krijojmë më shumë vende pune

and we're not paying people, as a whole, more.

dhe në përgjithësi nuk ka paga më të larta.

One scary conclusion you could draw from all of this

Përfundimi alarmant që mund të nxirret nga kjo,

is to worry about structural unemployment.

është, për t'u shqetësuar për papunësinë strukturore.

What worries me more is a different nightmare scenario.

Ajo që më shqetëson më shumë është një tjetër skenar i makthshëm.

After all, in a totally free labor market,

Në fund të fundit, në një treg të punës tërësisht të lirë

we could find jobs for pretty much everyone.

pothuajse të gjithë mund të gjejmë një vend pune.

The dystopia that worries me

Dystopia që më shqetëson

is a universe in which a few geniuses

është një univers në të cilin një grup i vogël gjenish

invent Google and its ilk

shpik Google-in dhe të ngjashme si Google

and the rest of us are employed giving them massages.

dhe pjesa tjetër punësohet për tu bërë masazhe atyre.

So when I get really depressed about all of this,

Pra, kur e gjithë kjo më depreson

I comfort myself in thinking about the Industrial Revolution.

ngushelloj veten duke menduar Revolucionin Industrial.

After all, for all its grim, satanic mills,

Në fund të fundit, pavarësisht nga uzinat e tij të zymta diabolike,

it worked out pretty well, didn't it?

ai ja doli mbanë shumë mirë, apo jo?

After all, all of us here are richer, healthier, taller --

Në fund të fundit, të gjithë ne jemi më të pasur, më të shëndetshëm, me shtat më të gjatë --

well, there are a few exceptions —

tani, ka disa përjashtime -

and live longer than our ancestors in the early 19th century.

dhe jetojmë më gjatë se paraardhësit tanë të fillim shekullit të 19-të.

But it's important to remember

Por është e rëndësishme të mbani mend

that before we learned how to share the fruits

që më parë se të fillonim të ndanim frytet

of the Industrial Revolution

e Revolucionit Industrial

with the broad swathes of society,

midis të gjitha shtresave të shoqërisë,

we had to go through two depressions,

na u desh të kalonim përmes dy depresionesh

the Great Depression of the 1930s,

Depresioni i Madh i viteve '30 ,

the Long Depression of the 1870s,

dhe Depresioni i Gjatë i viteve 1870,

two world wars, communist revolutions

dy luftra botërore, revolucionet komuniste

in Russia and in China,

në Rusi dhe Kinë,

and an era of tremendous social

dhe një epokë trazirash të mëdha

and political upheaval in the West.

sociale dhe politike në Perëndim.

We also, not coincidentally,

Ne gjithashtu, jo rastësisht,

went through an era of tremendous

vajtëm drejt një epoke shpikjesh të mëdha

social and political inventions.

sociale dhe politike.

We created the modern welfare state.

Krijuam shtetin modern të mirëqënies.

We created public education.

Krijuam arsimin publik.

We created public health care.

Krijuam shëndetësinë publike.

We created public pensions.

Krijuam pensionet publike.

We created unions.

Krijuam bashkimet profesionale.

Today, we are living through an era

Sot, po jetojmë në një epokë

of economic transformation

transformimi ekonomik

comparable in its scale and its scope

të krahasueshëm në shkallë dhe në fushëveprim,

to the Industrial Revolution.

me Revolucionin Industrial.

To be sure that this new economy benefits us all

Për të siguruar që kjo ekonomi e re të na sjellë dobi të gjithëve,

and not just the plutocrats,

dhe jo vetëm plutokratëve,

we need to embark on an era

ne duhet të fillojmë në një epokë

of comparably ambitious social and political change.

po aq ambicioze me ndryshimet në fushat ekonomike dhe sociale.

We need a new New Deal.

Ne kemi nevojë për një "New Deal" të ri.

(Applause)

(Duartrokitje)