Your smartphone is a civil rights issue | Christopher Soghoian

Translator: Dejvi Azis Reviewer: Helena Bedalli

In the spring of 2016,

Në pranverën e vitit 2016

a legal battle between Apple and the Federal Bureau of Investigation

një betejë ligjore mes Apple dhe Byrosë Federale të Investigimit (FBI)

captured the world's attention.

tërhoqi vëmendjen e botës.

Apple has built security features into its mobile products

Apple ka krijuar në telefonat e saj karakteristika sigurie që mbrojnë

which protect data on its devices from everyone but the owner.

nga kushdo tjetër vec pronarit të dhënat që përmbajne produktet telefonike.

That means that criminals, hackers and yes, even governments

Kjo do të thotë se, kriminelët hackers-at dhe po, edhe qeveritë

are all locked out.

janë të gjithë të bllokuar.

For Apple's customers, this is a great thing.

Për klientët e Apple, kjo është dicka e shkëlqyer.

But governments are not so happy.

Por qeveritë nuk janë aq te lumtura.

E shihni, Apple ka marrë një vendim shumë të vetëdijshëm,

You see, Apple has made a conscious decision

to get out of the surveillance business.

të qëndrojë jashtë punëve të mbikqyrjes.

Apple has tried to make surveillance as difficult as possible

Apple e ka bërë mbikqyrjen për qeverinë dhe aktorët e tjerë

for governments and any other actors.

sa me të vështire që ka mundur.

There are really two smartphone operating systems

Ne fakt ekzistojnë dy sisteme operative

in the global smartphone market:

të smartphonëve në tregun botëror:

iOS and Android.

iOS dhe Android.

iOS is made by Apple. Android is made by Google.

iOS është zhvilluar nga Apple. Android është zhvilluar nga Google.

Apple ka harxhuar shumë kohë dhe para

Apple has spent a lot of time and money

to make sure that its products are as secure as possible.

për të siguruar që produktet e saj të jenë sa më të sigurta që mundet.

Apple encrypts all data stored on iPhones by default,

Apple kodon automatikisht të dhënat që gjenden në iPhone

and text messages sent from one Apple customer to another Apple customer

si dhe SMS-et e dërguara nga një përdorues Apple në tjetrin

are encrypted by default

janë të koduara automatikisht

without the user having to take any actions.

pa pasur nevojë që përdoruesi të bëjë dicka.

What this means is that,

Pra, kjo do te thotë që,

if the police seize an iPhone and it has a password,

nqse policia konfiskon një iPhone dhe ai ka nje fjalëkalim

they'll have a difficult time getting any data off of it,

ata do ta kenë mjaft të vështirë të nxjerrin ndonjë informacion prej tij

if they can do it at all.

sigurisht, nqse do mund t'ia dalin.

In contrast, the security of Android just really isn't as good.

Ndryshe nga Apple, siguria në Android nuk është dhe aq e mirë.

Android phones, or at least most of the Android phones

Telefonat Android, ose te paktën shumica e telefonave Android

that have been sold to consumers,

që u jane shitur përdoruesve

do not encrypt data stored on the device by default,

nuk i kodojne informacionet e ruajtura në pajisje, automatikisht,

and the built-in text messaging app in Android does not use encryption.

dhe aplikacionet integrale te Androidit nuk përdorin kodim.

So if the police seize an Android phone,

Kështu që, nqse policia konfiskon një Android

chances are, they'll be able to get all the data they want

shanset jane, që ata do mund të marrin cfarëdo që duan

off of that device.

nga ajo pajisje.

Two smartphones

Dy smartphone

from two of the biggest companies in the world;

nga dy prej kompanive më të mëdha në botë;

një e cila i mbron të dhënat automatikisht

one that protects data by default,

and one that doesn't.

dhe një e cila nuk i mbron.

Apple is a seller of luxury goods.

Apple është shitësi i produkteve luksoze.

It dominates the high end of the market.

Ai dominon pjesën e shtrenjtë të tregut.

And we would expect a manufacturer of luxury goods to have products

Dhe konsumatori, pret nga prodhuesi i produktit luksoz të ketë produkte

that include more features.

që përfshijne me shumë mundësi.

But not everyone can afford an iPhone.

Por jo të gjithë mund të blejnë një iPhone.

That's where Android really, really dominates:

Këtu pra, Androidi dominon, dominon me të vertete bindshëm,

at the middle and low end of the market,

me cmime mesatare dhe të lira të tregut,

smartphones for the billion and a half people

smartphone për një miliard e gjysmë të njerzve

who cannot or will not spend

që nuk mund të shpenzojnë

600 dollars on a phone.

600 dollarë në një telefon.

But the dominance of Android has led to what I call

Por dominanca e Android-it na ka cuar drejt asaj që unë e quaj

the "digital security divide."

"ndarja e sigurisë digjitale".

That is, there is now increasingly a gap

Që do të thotë se, tani është një ndarje në rritje

between the privacy and security of the rich,

mes privatësisë dhe sigurisë së të pasurve që mund

who can afford devices that secure their data by default,

të blejnë pajisje që i sigurojnë të dhënat e tyre automatikisht

and of the poor,

dhe të varfërve,

whose devices do very little to protect them by default.

pajisjet e të cilëve s'bëjnë thuajse asgjë për t'i mbrojtur ato automatikisht.

So, think of the average Apple customer:

Pra, mendoni për një klient mesatar të Apple:

a banker, a lawyer, a doctor, a politician.

një bankier, një jurist, një doktor, një politikan.

These individuals now increasingly have smartphones in their pockets

Këta individë gjithmonë e në rritje kanë në xhepat e tyre smartphonë

that encrypt their calls, their text messages,

që kodojnë bisedat e tyre, mesazhet e tyre,

dhe të gjitha të dhënat në pajisje

all the data on the device,

without them doing really anything to secure their information.

pa pasur nevojë që ata të bëjnë dicka konkrete për të siguruar informacionet.

In contrast, the poor and the most vulnerable in our societies

Në kontrast, të varfërit dhe ndërkohë, dhe me të cënuarit në shoqërine tonë

are using devices that leave them completely vulnerable to surveillance.

janë duke përdorur pajisje që i lenë komplet të hapur ndaj mbikqyrjes.

In the United States, where I live,

Në Shtetet e Bashkuara, ku unë jetoj,

African-Americans are more likely to be seen as suspicious

ka të ngjarë që Afro-Amerikanët të shihen si më të dyshimtë,

or more likely to be profiled,

ose ka të ngjarë të shihen më të profilizuar

and are more likely to be targeted by the state with surveillance.

dhe ka të ngjarë të jenë të piketuar nga shteti për sa i përket mbikqyrjes.

But African-Americans are also disproportionately likely

Por për Afro-Amerikanë, ka po aq të ngjarë

to use Android devices that do nothing at all

që të mos përdorin pajisjet Android të cilat nuk bëjnë asgjë

to protect them from that surveillance.

për t'i mbrojtur ata nga mbikqyrja.

This is a problem.

Ky është një problem.

We must remember that surveillance is a tool.

Nuk duhet të harrojmë se mbikqyrja është një mjet.

It's a tool used by those in power

Eshtë një mjet i përdorur nga ata që kanë pushtet,

against those who have no power.

kundrejt atyre që nuk kanë pushtet.

And while I think it's absolutely great

Dhe ndërkohë që mendoj se ështëe e mrekullueshme

that companies like Apple are making it easy for people to encrypt,

që kompani si Apple po e bëjnë kaq të thjeshtë për njerëzit, kodimin,

if the only people who can protect themselves

nqse njerëzit e vetëm që mund të mbrojnë vetveten

from the gaze of the government

nga vështrimi i qeverisë

are the rich and powerful,

janë të pasurit dhe të pushtetshmit,

that's a problem.

ky është një problem.

And it's not just a privacy or a cybersecurity problem.

Dhe nuk është vetëm një problem privatësie apo kibernetik.

It's a civil rights problem.

Eshtë nje problem i të drejtës civile.

So the lack of default security in Android

Kështu që mungesa e sigurisë automatike në Android

is not just a problem for the poor and vulnerable users

nuk është vetëm një problem për të varfërit dhe ata që mund të cënohen

who are depending on these devices.

që varen nga pajisjet e tyre.

This is actually a problem for our democracy.

Ky është në fakt një problem, për demokracinë tonë.

I'll explain what I mean.

Po e shpjegoj se cfarë nënkuptoj.

Modern social movements rely on technology --

Lëvizjet moderne sociale, mbështeten në teknologji

from Black Lives Matter to the Arab Spring to Occupy Wall Street.

nga kauzat "Black Lives Matter." në "Arab Spring" deri në "Occupy Wall Street".

Organizatorët e këtyre lëvizjeve dhe pjesëmarrësit në këto lëvizje

The organizers of these movements and the members of these movements

increasingly communicate and coordinate with smartphones.

gjithmonë e në rritje komunikojnë dhe koordinohen mes smartphonëve.

Dhe kështu, natyrisht qeveritë që ndjehen të kërcënuara nga këto lëvizje

And so, naturally governments that feel threatened by these movements

will also target the organizers and their smartphones.

do të piketojnë organizatorët dhe smartphonët e tyre.

Tani, ka shume gjasa

Now, it's quite possible

that a future Martin Luther King or a Mandela or a Gandhi

që një Martin Luther King, Mandela apo Gandhi i ardhshëm,

will have an iPhone and be protected from government surveillance.

të ketë një iPhone dhe të jetë i mbrojtur nga mbikqyrja e qeverisë.

Por mundesitë janë që,

But chances are,

they'll probably have a cheap, $20 Android phone in their pocket.

ata më shumë mundet të kenë një telefon të lirë Android $20 në xhepin e tyre.

Dhe kështu, nqse s'bëjmë asgje për të adresuar ndarjen digjitale të sigurisë

And so if we do nothing to address the digital security divide,

if we do nothing to ensure that everyone in our society

nqse s'bëjme asgjë për të siguruar që secili nga ne

merr të njëjtin përfitim nga kodimi

gets the same benefits of encryption

and is equally able to protect themselves from surveillance by the state,

dhe është i aftë në mënyrë të barabartë të mbrojë vetveten nga mbikqyrja e shtetit,

not only will the poor and vulnerable be exposed to surveillance,

jo vetëm që i varfri dhe i cënuari do të jenë të ekspozuar ndaj mbikqyrjes,

por lëvizjet e ardhshme për të drejtat civile do të shtypen

but future civil rights movements may be crushed

before they ever reach their full potential.

përpara se të mund të arrijnë në potencialin e tyre të plotë

Thank you.

Ju falemnderit!

(Applause)

(Duartrokitje)

Helen Walters: Chris, thank you so much.

Helen Walters: Chris, ju falemnderit shumë.

I have a question for you.

Kam një pyetje për ju.

We saw recently in the press

Pamë së fundmi në shtyp

that Mark Zuckerberg from Facebook covers over his camera

që Mark Zuckerberg i Facebook-ut mbulon kameran e kompjuterit të tij

and does something with his headphone mic jack.

dhe bën dicka me fishën e mikrofonit dhe kufjes.

So I wanted to ask you a personal question, which is:

Prandaj doja t'u bëja një pyetje personale, që është:

Do you do that?

A e bën dhe ti dicka të tillë?

And, on behalf of everyone here, particularly myself,

Dhe, në emër të të gjithëve ne këtu, dhe vetes,

Should we be doing that?

A duhet ta bëjme dhe ne këtë?

Should we be covering these things?

A duhet ti mbulojmë këto gjëra?

Christopher Soghoian: Putting a sticker -- actually, I like Band-Aids,

CS: Të vendosësh një letër-ngjitëse -- në fakt, mua më pëlqejnë leukoplastet,

because you can remove them and put them back on

sepse mund ti heqësh dhe ti vendosësh përsëri

whenever you want to make a call or a Skype call.

kurdo që do të bësh një telefonatë ose një thirrje në Skype.

Putting a sticker over your web cam

Të vendosësh një leter-ngjitëse mbi kamera,

is probably the best thing you can do for your privacy

është ndoshta gjëja më e mirë që mund të bësh për privatësinë

in terms of bang for buck.

duke mos harxhuar asgjë.

There really is malware, malicious software out there

Ekziston me të vërtet një virus, me të vërtet infektiv

that can take over your web cam,

që mund të kontrollojë kamerën tuaj

even without the light turning on.

edhe pa e ndezur dritën e saj.

This is used by criminals. This is used by stalkers.

Kjo përdoret nga kriminelët. Kjo përdoret nga vëzhguesit.

You can buy $19.99 "spy on your ex-girlfriend" software online.

Ju mund ta blini online për vetëm $19.99 programin "spiunoni ish-in tuaj"

Eshtë me të vërtetë e tmerrshme.

It's really terrifying.

And then, of course, it's used by governments.

Dhe patjeter, ajo përdoret edhe nga qeveritë.

And there's obviously a sexual violence component to this,

Dhe dukshem, është dhe një detaj i dhunës seksuale

which is that this kind of surveillance can be used most effectively

për të cilën kjo lloj mbikqyrjeje mund të përdoret në mënyrë më efektive,

against women and other people who can be shamed in our society.

kundrejt grave dhe njerëzve të tjerë që mund të turpërohen në shoqëri.

Edhe nqse mendoni se nuk keni asgjë për të fshehur

Even if you think you have nothing to hide,

at the very least, if you have children, teenagers in your lives,

në rastin më të keq, nqse keni fëmijë, adoleshentë në jetën tuaj,

sigurohuni që të vendosni një leter-ngjitse mbi kamerën e tyre për t'i mbrojtur ata.

make sure you put a sticker on their camera and protect them.

HW: Ju falemnderit shumë. CS: Ju falemnderit.

HW: Wow. Thank you so much. CS: Thank you.

HW: Thanks, Chris.

HW: Falemnderit, Chris.

(Applause)

(Duartrokitje)