Fashion that celebrates African strength and spirit | Walé Oyéjidé

31,824 views ・ 2018-03-08

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

Translator: Klem Gjuta Reviewer: Helena Bedalli
00:12
It is often said that the stories of history are written by its victors,
0
12869
4251
Shpesh thuhet se ndodhitë e historisë shkruhen nga fitimtarët,
00:17
but if this is true,
1
17144
1312
por nëse është e vërtetë,
00:18
what becomes of the downtrodden,
2
18480
2048
çfarë do ndodhë me të shtypurit,
00:20
and how can they ever hope to aspire for something greater
3
20552
2778
dhe si të shpresojnë që të aspirojnë për diçka më të madhe
00:23
if they are never told the stories of their own glorious pasts?
4
23354
3372
nëse kurrë nuk u tregohen ndodhitë e së shkuarës së tyre të ndritur?
00:27
Ostensibly, I stand before you as a mere maker of clothing,
5
27705
3920
Nëse, sikur, do qëndroja para jush si vetëm një rrobaqepës,
00:31
but within the folds of ancient fabrics and modern textiles,
6
31649
3143
por i veshur me coha të lashta dhe moderne,
00:34
I have found a higher calling.
7
34816
1650
kam gjetur një zanat më të mirë.
00:37
Through my work as a designer,
8
37411
1509
Gjatë punës si stilist,
00:38
I've discovered the importance of providing representation
9
38944
3103
kam zbuluar rëndësinë e mundësimit të përfaqësimit
00:42
for the marginalized members of our society,
10
42071
2942
të anëtarëve të margjinalizuar të shoqërisë tonë,
00:45
and the importance of telling the most vulnerable among us
11
45037
3293
dhe rëndësinë për të treguar për më të cënueshmmit nga ne
00:48
that they no longer have to compromise themselves
12
48354
2409
se ata nuk kanë më arsye pse të rrezikojnë
00:50
just so they can fit in with an uncompromising majority.
13
50787
2640
që të përshtaten me pjesën më të madhe që nuk rrezikon.
00:54
It turns out that fashion,
14
54505
1594
Na rezulton se moda,
00:56
a discipline many of us consider to be trivial,
15
56123
2470
një disiplinë që shumë e mendojnë të parëndësishme,
00:58
can actually be a powerful tool for dismantling bias
16
58617
3413
në fakt, mund të jetë një mjet i fuqishëm që të largojë paragjykimet
01:02
and bolstering the self-images of underrepresented populations.
17
62054
3579
dhe të përkrahë imazhin e vetvetes për popullsinë e nënpërfaqsuar.
01:06
My interest in using design as a vehicle for social change
18
66833
3262
Interesi im në përdorimin e stilimit si mjet për ndryshimet sociale
01:10
happens to be a personal one.
19
70119
1476
është personal.
01:12
As a Nigerian American, I know how easily the term "African"
20
72156
3178
Duke qenë amerikan nga Nigeria, e di se sa lehte fjala "Afrikan"
01:15
can slip from being an ordinary geographic descriptor
21
75358
3262
mund të përdoret nga një tregues i thjeshtë gjeografik
01:18
to becoming a pejorative.
22
78644
1825
në një term me kuptim negativ.
01:21
For those of us from this beautiful continent,
23
81686
2501
Për ne që vijmë nga ky shtet i bukur,
01:24
to be African is to be inspired by culture
24
84211
2983
të jemi afrikanë do thotë të frymëzohesh nga kultura
01:27
and to be filled with undying hope for the future.
25
87218
2579
e të mbushemi me shpresën e pavdekshme për të ardhmen.
01:30
So in an attempt to shift the misguided perceptions that many have
26
90647
4581
Ndaj, në përpjekje për të larguar konceptet e gabuara që mund
01:35
about the place of my birth,
27
95252
1675
të jenë për vendin tim të lindjes,
01:36
I use design as a means to tell stories,
28
96951
2896
përdor stilimin si mjet të tregoj ndodhi,
01:39
stories about joy,
29
99871
1538
ngjarje për lumturinë,
01:41
stories about triumph,
30
101433
1443
për triumfet,
01:42
stories about perseverance all throughout the African diaspora.
31
102900
3007
për këmbënguljen në të gjithë diasporën afrikane.
01:46
I tell these stories
32
106580
1302
I tregoj këto ngjarje
01:47
as a concerted effort to correct the historical record,
33
107906
3349
si një përpjekje të përbashkët për të korrigjuar të dhënat historike,
01:51
because, no matter where any of us is from,
34
111279
2949
sepse, pavarësisht nga cili vend vijmë,
01:54
each of us has been touched by the complicated histories
35
114252
2626
secili nga ne është prekur nga ngjarjet e koklavitura
01:56
that brought our families to a foreign land.
36
116902
2238
të cilat i kanë sjellë familjet në tokë të huaj.
01:59
These histories shape the way we view the world,
37
119728
2884
Këto ngjarje i kanë dhënë formë si e shohim botën,
02:02
and they mold the biases we carry around with us.
38
122636
2615
dhe i kanë rrënjosur paragjykimet që i mbartim akoma.
02:06
To combat these biases,
39
126029
1762
Që t'i luftojmë këto parajykime,
02:07
my work draws aesthetics from different parts of the globe
40
127815
2723
puna ime vizaton estetikën nga pjesë të ndryshme të globit
02:10
and crafts a narrative about the importance
41
130562
2001
dhe formon një tregim për rëndësinë
02:12
of fighting for inclusivity.
42
132587
1489
e luftës për përfshirje.
02:15
By refashioning images from classic European art
43
135217
2858
Me rimodelimin e imazheve nga arti klasik europian
02:18
and marrying them with African aesthetics,
44
138099
2136
dhe duke i bashkuar me estetikën afrikane,
02:20
I am able to recast people of color in roles of prominence,
45
140259
3539
jam në gjendje t'i zhvendos njerëzit me ngjyrë në rolet kryesore,
02:23
providing them with a degree of dignity
46
143822
1914
duke ju mundësuar një farë dinjiteti
02:25
they didn't have in earlier times.
47
145760
1919
që nuk e kanë patur më parë.
02:29
This approach subverts the historically accepted narrative of African inferiority,
48
149015
4484
Kjo metodë shkatërron ngjarjet e pranuara të inferioritetit afrikan në hstori,
02:33
and it serves as inspiration for people of color
49
153523
2509
dhe shërben si frymëzim për njerëzit me ngjyrë
02:36
who have grown wary of seeing themselves depicted without sophistication
50
156056
3421
që ruhen nga rreziku ta shohin veten të portretizuar pa sofistikim
02:39
and without grace.
51
159501
1150
dhe pa hijeshi.
02:42
Each of these culture-bending tapestries
52
162072
2159
Secila nga këto sixhade kulturore
02:44
becomes a tailored garment
53
164255
1985
bëhet një rrobë e qepur
02:46
or a silk scarf, like the one I am very coincidentally wearing right now.
54
166264
3937
apo një shall i mëndafshtë, si ky që kam veshur krejt rastësisht.
02:50
(Laughter)
55
170225
1442
(Të qeshura)
02:51
And even when surrounded in a structure of European classicism,
56
171691
3318
Madje, edhe të rrethuar nga klasicizmi europian,
02:55
these narratives boldly extoll the merits of African empowerment.
57
175033
3864
këto ngjarje lartësojnë meritat e fuqizimit afrikan.
02:59
In this way, the tools of the masters become masterworks
58
179798
4826
Kështu, mjetet e mjeshtrave bëhen kryevepra
03:04
to celebrate those who were once subservient.
59
184648
2356
për të kremtuar ata që dikur ishin të nënshtruar.
03:09
This metaphor extends beyond the realm of art
60
189014
2227
Kjo metaforë shtrihet përtej fushës së artit
03:11
and out into the real world.
61
191265
1880
drejt e në botën reale.
03:13
Whether worn by refugees or world-changing entrepreneurs,
62
193169
3787
Të veshur nga refugjatët apo sipërmarrësit që ndryshojnë botën,
03:16
when people are allowed the freedom to present themselves
63
196980
2667
kur njerëzve u jepet liria të përfaqësojnë veten
03:19
in a manner that celebrates their own unique identities,
64
199671
2817
në një mënyrë që kremton identitetet e tyre unike,
03:22
a magical thing happens.
65
202512
1776
ndodh diçka magjike.
03:24
We stand taller.
66
204312
1372
Jemi më të mëdhenj.
03:25
We're more proud and self-aware
67
205708
1573
Më krenarë e të vet-ndërgjegjshëm
03:27
because we're presenting our true, authentic selves.
68
207305
2785
sepse po përfaqësojmë veten tonë autentike.
03:30
And those of us who are around them in turn become more educated,
69
210620
3644
Dhe nga ana tjetër, ne që jemi përreth tyre edukohemi më shumë,
03:34
more open and more tolerant of their different points of view.
70
214288
3459
jemi më të hapur dhe më tolerantë ndaj pikëpamjeve të ndryshme të tyre.
03:38
In this way, the clothes that we wear
71
218809
2412
Ndaj, rrobat që veshim
03:41
can be a great illustration of diplomatic soft power.
72
221245
3770
mund të jenë ilustrim shumë i mirë i fuqisë së butë diplomatike.
03:45
The clothes that we wear can serve as bridges
73
225709
2143
Rrobat që veshim mund të shërbejnë si ura
03:47
between our seemingly disparate cultures.
74
227876
2561
midis kulturave tona të ndryshme.
03:50
And so, yeah, ostensibly I stand before you as a mere maker of clothing.
75
230461
5246
Ndaj, qëndroj këtu para jush si një rrobaqepës.
03:56
But my work has always been about more than fashion.
76
236786
2429
Puna ime ka qenë gjithmonë më shumë se vetëm modë.
04:00
It has become my purpose to rewrite the cultural narratives
77
240024
2763
Është bërë qëllimi im për të rishkruar ngjarjet kulturore
04:02
so that people of color can be seen in a new and nuanced light,
78
242811
3992
që njerëzit me ngjyrë të shihen në një dritë me nuancë të re,
04:06
and so that we,
79
246827
1215
që ne,
04:08
the proud children of sub-Saharan Africa,
80
248066
2032
bijtë krenarë të Afrikës e Saharasë jugore
04:10
can traverse the globe
81
250122
1698
mund të shëtisim botën
04:11
while carrying ourselves with pride.
82
251844
1880
me krenari për veten.
04:14
It was indeed true that the stories of history
83
254767
2391
Ishte e vërtetë që ndodhitë e historisë
04:17
were told by its old victors,
84
257182
3346
tregoheshin nga fitimtarët e tyre,
04:20
but I am of a new generation.
85
260552
1793
por unë jam i brezit të ri.
04:23
My work speaks for those
86
263472
1440
Puna ime flet për ata
04:24
who will no longer let their futures be dictated by a troubled past.
87
264936
3513
që nuk do lejojnë më të ardhmen të kontrollohet nga e shkuara shqetësuese.
04:28
Today, we stand ready to tell our own stories
88
268473
3555
Sot, jemi të gatshëm të tregojmë historitë tona
04:32
without compromise, without apologies.
89
272052
2793
pa kompromise, pa kërkuar ndjesë.
04:35
But the question still remains:
90
275402
1650
Por pyetja mbetet pezull akoma:
04:37
are you prepared for what you are about to hear?
91
277957
2929
A jeni të përgatitur për atë çka do dëgjoni?
04:42
I hope you are, because we are coming regardless.
92
282981
3198
Shpresoj të jeni, ne po i sjellim gjithsesi.
04:46
(Applause)
93
286622
6354
(Duartrokitje)
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7